Search

In een longitudinaal onderzoek met drie jaarlijkse metingen onder 1.245 werknemers is nagegaan hoe verzuimbeleid en verzuimcultuur van invloed zijn op verzuim en arbeidstevredenheid. Ook is nagegaan of er omgekeerde effecten zijn van verzuim en arbeidstevredenheid op verzuimbeleid en verzuimcultuur. In het onderzoek kwam naar voren dat een actief verzuimbeleid leidde tot minder verzuim en tot een hogere arbeidstevredenheid in het jaar daarop. Bovendien verminderde actief verzuimbeleid een permissieve verzuimcultuur, waarin medewerkers zich gemakkelijk ziek melden. Verder bleek dat de verzuimcultuur geen invloed had op het verzuim, maar er was wel een omgekeerd effect: werknemers die verzuimden, ervoeren één jaar later een meer permissieve verzuimcultuur. Tenslotte bleek dat hoge arbeidstevredenheid leidde tot minder verzuim en tot een positiever oordeel over het verzuimbeleid. Deze bevindingen tonen aan dat een actief verzuimbeleid effectief is in het terugdringen van verzuim en het verhogen van de arbeidstevredenheid van werknemers, terwijl het een permissive verzuimcultuur tegengaat.

Every five years the European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Eurofound) conducts the European Working Conditions Survey (EWCS). The survey provides an overview of the state of working conditions throughout Europe and indicates the nature and content of changes affecting the workforce and the quality of work. Topics covered in the survey include working time, psychological and physical risk factors, issues on work organisation, work-related health risks and health outcomes, access to training, income, as well as indicators of the reconciliation of working and private life.

De Monitor Arbeidsongevallen 2006 bevat gegevens over dodelijke en ernstige arbeidsongevallen en arbeidsongevallen met letsel en verzuim in Nederland. De cijfers betreffen schattingen op basis van gegevens uit verschillende bronnen. In 2006 hebben naar schatting 213.000 arbeidsongevallen plaatsgevonden met letsel en verzuim als gevolg. Dit aantal is inclusief ongevallen met geestelijke schade en andere voorvallen die leiden tot lichamelijk of geestelijk letsel. Zo worden bijvoorbeeld ook gevallen van agressie en geweld als arbeidsongeval beschouwd. Naar schatting zijn 4.100 slachtoffers van een arbeidsongeval na behandeling op de afdeling Spoedeisende Hulp opgenomen in het ziekenhuis. Het aantal arbeidsongevallen in 2006 met dodelijke afloop bedroeg 82. In het rapport worden tevens de trends beschreven en wordt een vergelijking gemaakt met de situatie in Europa. In een apart hoofdstuk wordt inzicht gegeven in arbeidsongevallen die leiden tot een bezoek aan een Spoedeisende Hulp-afdeling van een ziekenhuis; hierbij wordt een beschrijving gegeven van een groep arbeidsongevallen die eerder niet in de Monitor Arbeidsongevallen werd beschreven, maar waar wel veel informatie over beschikbaar is, zoals de toedracht en de ernst van het ongeval (percentage ziekenhuisopnamen na SEH behandeling, kosten).

De Monitor Arbeidsongevallen 2006 bevat gegevens over dodelijke en ernstige arbeidsongevallen en arbeidsongevallen met letsel en verzuim in Nederland. De cijfers betreffen schattingen op basis van gegevens uit verschillende bronnen. In 2006 hebben naar schatting 213.000 arbeidsongevallen plaatsgevonden met letsel en verzuim als gevolg. Dit aantal is inclusief ongevallen met geestelijke schade en andere voorvallen die leiden tot lichamelijk of geestelijk letsel. Zo worden bijvoorbeeld ook gevallen van agressie en geweld als arbeidsongeval beschouwd. Naar schatting zijn 4.100 slachtoffers van een arbeidsongeval na behandeling op de afdeling Spoedeisende Hulp opgenomen in het ziekenhuis. Het aantal arbeidsongevallen in 2006 met dodelijke afloop bedroeg 82. In het rapport worden tevens de trends beschreven en wordt een vergelijking gemaakt met de situatie in Europa. In een apart hoofdstuk wordt inzicht gegeven in arbeidsongevallen die leiden tot een bezoek aan een Spoedeisende Hulp-afdeling van een ziekenhuis; hierbij wordt een beschrijving gegeven van een groep arbeidsongevallen die eerder niet in de Monitor Arbeidsongevallen werd beschreven, maar waar wel veel informatie over beschikbaar is, zoals de toedracht en de ernst van het ongeval (percentage ziekenhuisopnamen na SEH behandeling, kosten).

Zieke werklozen, uitzendkrachten en overige flexwerkers zijn zgn. vangnetters. De rollen die de bedrijfsarts en de werkgever hebben bij de re-integratie van deze groep wordt overgenomen door UWV dat optreedt als de fictieve werkgever. Uit de sociale verzekeringen cijfers van 2004 blijkt dat van 2001 t/m/ 2003 het aantal ziekmeldingen onder de totale groep vangnetters afnam. Maar onder de werklozen binnen deze groep bleek het aantal ziekmeldingen juist toe te nemen. Dit onderzoek wil meer inzicht geven in de kenmerken (profiel) van (zieke) werklozen en de factoren die een belemmerende dan wel bevorderende rol spelen bij hun gezondheidsherstel en de terugkeer naar het werk. Omdat een aanzienlijk deel van de werklozen afkomstig is uit de uitzendbranche, wordt aan deze groep speciaal aandacht besteed. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat er grote behoefte bestaat aan transparante communicatie van UWV richting de cliënt over rechten en plichten van alle betrokkenen. Door deze empowerment kunnen cliënten beter gebruik maken van hun inspraakmogelijkheden bij de keuze van een re-integratietraject. Verder wordt geconcludeerd dat oudere werklozen nog niet lijken te profiteren van initiatieven en wetswijzigingen om hun arbeidsparticipatie te bevorderen. Ook de beeldvorming rond het in dienst nemen van ouderen is negatief. De introductie van een probleemeigenaar die verantwoordelijk is voor matching van vraag (functie-eisen) en aanbod (competenties) zou een oplossing kunnen zijn.

Sixth International Scientific Conference on Prevention of Work-Related Musculosketal Disorders (PREMUS) Boston, USA, 27-30 august 2007.

In dit artikel staat centraal in hoeverre arbeidsongevallen met lichamelijk en geestelijk letsel samengaan met verzuim van werknemers. Hiervoor zijn analyses uitgevoerd op een groot databestand met gegevens van 10.075 Nederlandse werknemers. Dit bestand is representatief voor alle werknemers in Nederland wat betreft geslacht, leeftijd en bedrijfssector. Uit het onderzoek blijkt dat werknemers die in de afgelopen twaalf maanden een arbeidsongeval hebben meegemaakt dat leidde tot geestelijk letsel, in dat jaar langduriger verzuimden dan werknemers die geen arbeidsongeval hadden meegemaakt of een arbeidsongeval meemaakten dat leidde tot lichamelijk letsel. Verder lijken werknemers met geestelijk letsel door een arbeidsongeval hun verzuim als gevolg van dat ongeval lager in te schatten dan gerechtvaardigd is. Werknemers met lichamelijk letsel door een arbeidsongeval schatten hun verzuim wel goed in.

In de Monitor Arbeidsongevallen, die sinds 2002 jaarlijks wordt gepubliceerd, staan nationale kerncijfers over arbeidsongevallen, trends en een vergelijking met de Europese cijfers. De Monitor is onder meer bedoeld als informatiebron voor de overheid en het bedrijfsleven. De gegevens over arbeidsongevallen op jaarbasis bieden echter weinig mogelijkheden voor een betrouwbare nadere analyse per sector, waardoor de geboden informatie voor gebruik in sectoren te algemeen wordt gevonden. In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid daarom de onderhavige aparte rapportage opgesteld met sectorprofielen voor arbeidsongevallen op basis van cijfers over meerdere jaren. Daarvoor is gebruik gemaakt van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) van het CBS en het Letsel Informatie Systeem (LIS) van Consument en Veiligheid. Uit de cijfers blijkt onder meer dat de meeste ongevallen met lichamelijk letsel en verzuim plaatsvinden in de industrie en delfstofwinning (24%), de bouwnijverheid (14%) en de handel (13%). De kans op een arbeidsongeval met lichamelijk letsel en verzuim per 100.000 werkenden is significant gedaald met gemiddeld 5% per jaar. In de horeca en het onderwijs zijn niet significante stijgende trends zichtbaar. In de industrie, de handel en in de categorie ‘overige sectoren’ is een significant dalende trend te zien in de kans op een arbeidsongeval met lichamelijk letsel en verzuim. Deze rapportage is een bijlage bij de Monitor Arbeidsongevallen 2005.

In de Monitor Arbeidsongevallen, die sinds 2002 jaarlijks wordt gepubliceerd, staan nationale kerncijfers over arbeidsongevallen, trends en een vergelijking met de Europese cijfers. De Monitor is onder meer bedoeld als informatiebron voor de overheid en het bedrijfsleven. De gegevens over arbeidsongevallen op jaarbasis bieden echter weinig mogelijkheden voor een betrouwbare nadere analyse per sector, waardoor de geboden informatie voor gebruik in sectoren te algemeen wordt gevonden. In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid daarom de onderhavige aparte rapportage opgesteld met sectorprofielen voor arbeidsongevallen op basis van cijfers over meerdere jaren. Daarvoor is gebruik gemaakt van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) van het CBS en het Letsel Informatie Systeem (LIS) van Consument en Veiligheid. Uit de cijfers blijkt onder meer dat de meeste ongevallen met lichamelijk letsel en verzuim plaatsvinden in de industrie en delfstofwinning (24%), de bouwnijverheid (14%) en de handel (13%). De kans op een arbeidsongeval met lichamelijk letsel en verzuim per 100.000 werkenden is significant gedaald met gemiddeld 5% per jaar. In de horeca en het onderwijs zijn niet significante stijgende trends zichtbaar. In de industrie, de handel en in de categorie ‘overige sectoren’ is een significant dalende trend te zien in de kans op een arbeidsongeval met lichamelijk letsel en verzuim. Deze rapportage is een bijlage bij de Monitor Arbeidsongevallen 2005.

Project Stress Impact

Fatigue is a 'reduction in physical and/or mental capacity as the result of physical, mental, or emotional exertion which may impair nearly all physical abilities including: strength, speed, reaction time, coordination, decision making or balance'. The literature is quite clear on the debilitating effect of fatigue on (different aspects of) performance. Fatigue behaviours that are often mentioned when fatigue was considered to be a cause of collisions and groundings are 'activation problems', meaning decreased vigilance and decreased alertness, and 'perception (and sensory input) limitations', meaning a reliance on visual inputs, decreased attention to peripheral stimuli, uncertainty of the observations, and decreased communication. Particularly these fatigue behaviours are often found in reports from collisions and groundings occurring between 00:00 to 04:00 hours, but are also quite prevalent in collisions and groundings occurring between 20:00 to 00:00 hours. Because several organisations are already active in increasing the monitoring of causes, behaviours and consequences of fatigue, this option was not selected to be assessed on its consequences for the shipping industry and maritime.

Tweedejaars haio’s hebben vaker een burn-out en verzuimen frequenter dan andere haio’s. Dat komt omdat er in dat jaar stages worden doorlopen. De mogelijkheden voor zorgverlof en deeltijdwerk vallen voor alle haio’s in de praktijk tegen. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Werksituatie van huisartsen in opleiding’ van TNO Arbeid. De SBOH, werkgever van huisartsen in opleiding, had opdracht gegeven voor het onderzoek. Bijna alle basisartsen kiezen in de eerste plaats voor het huisartsenvak omdat zij zich aangetrokken voelen tot het beroep van huisarts. De gunstige arbeidsvoorwaarden voor huisartsen zijn voor 22 procent van de ondervraagden een belangrijke reden; 7 procent noemt de goede arbeidsvoorwaarden tijdens de opleiding. De uitvoering daarvan valt echter tegen. De opleiders en opleidingsinstituten hebben moeite met de CAO voor haio’s, vooral met de 36-urige werkweek, de compensatie van de diensten en de mogelijkheden tot parttime diensten. In de praktijk compenseert 60 procent van de haio’s dan ook niet altijd. Eenderde van de haio’s overweegt wel eens te stoppen, uit teleurstelling over de inhoud of twijfel over geschiktheid of moeizame combinatie van werk en privé.

In dit artikel wordt nagegaan of de werksituatie van vrouwen minder aantrekkelijk is dan die van mannen en of het hogere ziekteverzuim van vrouwen daaraan te wijten is. Hiervoor zijn secundaire analyses uitgevoerd op een databestand van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met gegevens van een representatieve steekproef uit de Nederlandse beroepsbevolking met 10759 mannen en 6892 vrouwen. Uit de analyses blijkt dat mannen en vrouwen significant verschillen op een aantal werkkenmerken. Zo zijn mannen vaker werkzaam in de landbouw, industrie en bouw, verrichten ze per week meer uren betaald werk en hebben ze in hun werk vaker te maken met fysieke en houdingsbelasting. Vrouwen werken relatief vaker in de gezondheidszorg, ervaren minder autonomie in hun werk en zijn minder tevreden met hun beloning. Deze verschillen verklaren echter niet het hogere aantal verzuimdagen bij vrouwen. Bij vrouwen gaat het geheel van werkkenmerken juist samen met gemiddeld ruim één verzuimdag per jaar minder ten opzichte van mannen. De conclusie is dat het hogere aantal verzuimdagen bij vrouwen niet zozeer samenhangt met werkkenmerken, maar eerder met de gezondheid en de thuissituatie.

In dit rapport wordt verslag gedaan van het evaluatieonderzoek dat TNO Arbeid heeft uitgevoerd naar de Leidraad ‘ Aanpak verzuim om psychische redenen’. Dit onderzoek is verricht in opdracht van de subcommissie Psychische Problematiek van de Commissie Het Werkend Perspectief. De doelstelling die met het evaluatieonderzoek beoogd werd, is tweeledig: 1a. Inzicht geven in de praktische bruikbaarheid van de Leidraad en verbeterpunten aandragen voor de Leidraad; 1b. Aangeven hoe het gebruik van de Leidraad in de praktijk bevorderd kan worden door werkgevers en werknemers. Deze doelstelling is nader uitgewerkt tot de volgende onderzoeksvragen: 1. Hoe vindt implementatie van de Leidraad plaats binnen de proefprojecten en wat zijn bevorderende en belemmerende factoren daarbij?; 2. Wat is de praktische bruikbaarheid van de aanbevelingen uit de Leidraad ‘Aanpak verzuim om psychische redenen’ en hoe kan deze verder worden verbeterd?; 3. Hoe kan het gebruik van de Leidraad in de praktijk door werkgevers en werknemers worden bevorderd? Het onderzoek heeft uiteindelijk plaatsgevonden in de thuiszorg en de geestelijke gezondheidszorg.

The European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions has asked TNO Work & Employment to report on the quality of work and employment in the sector of Hotels & Restaurants in The Netherlands. Other research institutes were asked to do the same for the situation in the other EU-countries. The reports assess the impact of trends such as globalisation, increased competition and developments in technology, and look at the role of social dialogue in the sectors. They also feature several examples of interesting and innovative practice at local and national level aimed at improving the quality of work for workers in the sectors. The objective of the sector surveys on working conditions is to provide a cross-sectional overview of the working and employment conditions in this sector as an example of the European economy. This research project aims at collecting information on social dialogue in the hotels and restaurants sector as well. To construct the national report on the sector Hotels & Restaurants for the Netherlands, a literature review as well as both quantitative and qualitative analyses have been performed.

Dit rapport bevat een verslag van het vervolgonderzoek rond werknemers met chronische bronchitis en emfyseem, samengevat onder de term ‘chronic obstructive pulmonary disease’ (COPD). Het doel van het vervolgonderzoek is om inzicht te krijgen in het gebruik van de mogelijkheden die de Wet Rea biedt voor mensen met COPD om aan het werk te blijven en (weer) aan het werk te komen, vanuit het perspectief van de werkgever, de bedrijfsarts en de hulpverlener. Werkgevers en bedrijfsartsen zijn benaderd met een vragenlijst, nadat de betrokken werknemer uit het eerste onderzoek daarvoor toestemming had gegeven. Inclusiecriteria voor de werkgever waren dat bij de werknemer in de voorafgaande 5 jaar vanwege de longaandoening op het werk interventies hadden plaatsgevonden, en dat de werkgever op de hoogte moest zijn van de aandoening. Het inclusiecriterium voor de bedrijfsarts was dat de betrokken werknemer in de voorafgaande 2 jaar minstens 3 maanden verzuimd had vanwege de longaandoening. De keuze is gemaakt om de onderzoeksgegevens in de vorm van een case met een wisselend perspectief weer te geven: gegevens van werknemers worden aangevuld door die van de werkgever en/of bedrijfsarts.

The European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions asked TNO Work and Employment to report on the quality of work and employment in the sector ‘Road Transport’, and sub sector ‘Freight transport by road’ in the Netherlands. Other research institutes were asked to do the same for the situation in the other EU-countries. The reports assess the impact of trends such as globalisation, increased competition and developments in technology, and look at the role of social dialogue in the sectors. They also feature several examples of interesting and innovative practice at local and national level aimed at improving the quality of work for workers in the sectors. The objective of the sector surveys on working conditions is to provide a cross-sectional overview of the working and employment conditions in this sector as an example of the European economy. This research project aims at collecting information on social dialogue in the transport sector as well. To construct the national report on the sector road transport (and freight transport by road) for the Netherlands, a literature review as well as both quantitative and qualitative analyses have been performed.

In het kader van CAO-afspraken 2001-2003 voor de sector politie is overeengekomen dat er een literatuuronderzoek moet worden uitgevoerd naar de werkbelasting van oudere en jongere werknemers. Het doel van deze studie is tot een inventarisatie te komen over de knelpunten in de huidige belasting (door o.a. overwerk, onregelmatigheid en emotionele belasting) , en de wijze waarop deze kunnen worden verminderd (bijvoorbeeld door gerichte inzet van ouderen of juist jongeren). Er blijkt een omgekeerd U-vormig verband tussen de carrière stadia of leeftijd en gezondheidsproblemen. Vooral de leeftijdsgroep 40-50 jaar heeft een relatief ongunstig risicoprofiel met relatief veel problemen op het gebied van gezondheid en welbevinden. Dit vraagt om een vroegtijdige implementatie van functiespecifieke preventieve maatregelen.