Search

Bu çalışmada İslam âleminin çok önemli bir ilmî disiplini olan kelâm ilminin Mu’tezile’den faklı bir şekilde kuruluşu, disiplinize ve sistematize edilmesinde ve Ehl-i sünnet düşüncesinin sağlam temellere oturtulup günümüze taşınmasında başat role sahip olan iki Ehl-i sünnet ekolü imâmları, Ebü’l Hasan el-Eş‘arî (ö. 324/935-36) ile Ebu Mansûr el-Mâtürîdî’nin (ö. 333/944) nassı anlama yöntemleri, müteşâbih nassa yaklaşım usulleri ve haberî sıfatları te’vil edip etmedikleri ve metotlarının karşılaştırılması yapılmıştır. Bilindiği gibi Eş‘arî, yaşadığı zaman dilimi olarak ve bulunduğu coğrafi bölge açısından Selefî anlayışın neşvünema bulduğu coğrafyaya daha yakın olması hasebiyle doğal olarak ondan etkilenmiş ve bu sebeple Selefî tavra Mâtürîdî’den çok daha yakın bir duruş sergilemiştir. Her ne kadar Eş‘arî, Mu’tezile’den aldığı nazar ve istidlal metodunubaşarılı bir şekildekullanmışsa da bazı konularda te’vile başvurma hususunda gösterdiği hassasiyetten dolayı Selefî bir anlayışa sahip olmuştur.Mâtürîdî ise hem Ebû Hanîfe’ningörüşüne uygun metodu, hem yaşadığı muhitin ve yeni meydana gelen sorunların özelliğinden kaynaklanan durumdan dolayı Selef ve Eş‘arî anlayıştan bir nebze farklı olarak müteşâbih nassı ve haberîsıfatları izah edip yorumlamıştır., In this study, two leaders of Ahli Sunnah school Imam that have a leading role on Ahli Sunnah Kelâm science that is a very importart scientific discipline of Islam world's construction, discipline and systematic, Abu'l Hassan al Ash'ari and Abu'l Mansoor al Matooridy's methods of understanding the nass, approaching way to mootashabeeh nass and whether they had interpretted the news adjectives or not, and a match of their methods had been done.As it is known, Ash'ary had shown a closer attitude to Salafy manner than Matooridy naturally, because of the period of time he lived and the geographical area he stayed was too close to the area that Salafy understanding had been born and had been grown. Although Ash'ary used very successfully the viewing and the inferencing method he had taken from Mou'tazilah, he had a Salafy understanding due to the sensitivity he had shown on the topic of applying to inference.However Matooridy had gone a step further from Salaf and Ash'ary understanding due to both the method that is suitable with Abu Hanifah's Rey thought, and the situation that deriving from the features of the place he had lived and the problems occured, he had explained and interpretted moutashabeeh nass and news adjectives partially.

Kur’ân ve hadislerde geçen müteşâbih ifadelerin nasıl anlaşılacağına dair kelâm geleneğinde ciddi tartışmalar yaşanmış ve farklı ekollere mensup âlimler tarafından birçok eser yazılmıştır. Mâtürîdî bir âlim olan Nâsırüddîn es-Semerkandî (ö. 556/1161) de bu çalışmada tenkitli neşri sunulan Fethu’l-ğalak fi’t-tevhîd adlı eseri kaleme almıştır. Günümüze ulaşan Arapça elyazması Süleymaniye Kütüphanesi Fatih koleksiyonunda 3142 demirbaş numarasıyla bulunmaktadır. Bildiğimiz kadarıyla bu alanda müstakil olarak kaleme alınmış olup günümüze ulaşan tek Mâtürîdî eser olma özelliğine sahiptir. Akıl ve şeriatten hareketle yapılması gerektiğini savunduğu te’vîlin belirli ilkeler çerçevesinde özellikle de luğavî anlamın dışına çıkmadan müteşâbih ifadelerin muhkemlere hamlederek yapılması gerektiğini belirtmektedir. Bu noktada çizdiği çerçevede olmayan ve uç noktalar olarak gördüğü Bâtinîlerin ve Hanbelîlerin te’vîl anlayışlarını da eleştirmektedir. Müteşâbih ifadeleri te'vîl etmeyi uygun gören Mâtürîdî-Hanefî geleneğin yaklaşımını ortaya koymasının yanında geç bir dönemde yazılan eser bu konuda ele alınan ifadelerin yorumuna dair zengin ve bilgilendirici bir içerik sunmakta ve müteşâbihlerin bütünsel anlaşılması yönünde imkân sağlamaktadır. Bu çalışma kapsamında müteşâbihe dair bir giriş, es-Semerkândî’nin hayatı ve eserin tenkitli neşri dikkatlere sunulacaktır.

Müteşâbih âyetler meselesi, Kur’ân’ın anlaşılması bağlamında ortaya çıkan konulardan biridir. Benzerlik, kapalılık ve çok ihtimallilik sebebiyle müteşâbih ifadelerin manalarının “açıkça bilinemez” veya “anlaşılmaz” olduğu söylemi ile Kur’ân’ın açık ve anlaşılır bir kitap olduğu söylemi görünürde birbiriyle çelişmektedir. Özellikle, “Allah’ın eli” ve “Allah’ın yüzü” gibi müteşâbih ifadelere yanlış anlamların yüklenmesi veya bu tür ifadelerin Kur’ân’a ve Sünnet’e aykırı te’vil edilmesi itikadî açıdan büyük sorun teşkil etmektedir. Öyle ki müteşâbih sorunu; mezhepler arasında çok ciddi tartışmalara ve derin görüş ayrılıklarına neden olmuştur… The issue of mutashabih verses is one of the topics that arise in the context of comprehending the Qur'an. The discourse that the meanings of mutashabih expressions are like "unknowable" or "unfathomable" due to similarity, opacity and multiprobability seem to contradict each other with the discourse that the Qur'an is a clear and understandable book. In particular, giving false meanings to ambiguous expressions such as "God's hand" or "God's face" or interpreting such expressions contrary to the Qur'an and Sunnah poses grave theological problems. So much so that the problem of mutashabih has caused serious discussions and deep divergences among the sects…

Kur’an-ı Kerim’deki Al-i İmran suresi 7. ayette yer alan muhkem ve müteşabih kavramlarına tefsir tarihi boyunca birçok farklı anlam yüklenmiştir. Bu çalışmada, bahsi geçen kavramları meşhur İslam alimi İbn Teymiyye’nin nasıl ele aldığı üzerinde durulmuştur. Bir âlimin görüşlerini daha iyi kavrayabilmek için öncelikle hayatını, mücadelesini ve düşüncelerini bilmenin oldukça faydası olacaktır. Bu sebeple ilk bölümde, İbn Teymiyye’nin hayatı, görüşleri ve tefsirdeki usulüne yer verilmiştir. İkinci bölümde ise Kur’an-ı Kerîm’in nazil olduğu ilk yıllardan günümüze kadar muhkem ve müteşabih konuları hakkındaki farklı yaklaşımlar irdelenmiştir. Bu bölümün sonunda ise Kur’an ve Sünnet’te muhkem ve müteşabihin ne anlamda kullanıldığına değinilmiştir. Son bölümde, İbn Teymiyye’nin muhkem ve müteşabih hakkındaki görüşlerine, değerlendirmelerine ve esas aldığı kaynaklara yer verdikten sonra çalışmanın ardından elde ettiğimiz sonucu yansıttık., Throughout the history of tafsir, many different meanings have been attributed to the concepts of muhkem and mutashabih in 7th verse of Surah Ali-Imran in the Quran. In this study, we will focus on how the famous Islamic scholar Ibn Taymiyyah discussed these concepts. In order to better comprehend the views of scholars, it will be very useful to know their life, struggle and thoughts firstly. For this reason, in the first part, Ibn Taymiyyah's life, his views and method of tafsir are mentioned. In the second part, different approaches on the issues of muhkam and mutashabih from the first years when the Quran was revealed to the present day are examined. At the end of this part, it is mentioned that in which meaning of muhkam and mutashabih in the Quran have been used. In the last part, after given Ibn Taymiyyah's views, evaluations and the sources on which he is based about muhkam and mutashabih, we have reflected the conclusion that we caught.

Yüksek Lisans Tezi, İmam Mâtürîdî hiç şüphesiz Mâverâünnehir'de yetişen önmeli alimlerdendir. O kendi adıyla isimlendirilen kelam ekolünün kurucusu olmanın yanı sıra Ehl-i Sünnet kelamının da en önemli kurucu temsilcilerindendir. Kendi döneminde dalalete düşmüş fırkalar ile mücadele ederken doğru inanç sisteminin de temellerini atmıştır. Kendisinden sonra gelen takipçileri de bu duruşu geliştirerek devam ettirmişlerdir. İmam Mâtürîdî her konuda olduğu gibi konumuz olan Allah'ın haberî sıfatları konusunda da ifrat ve tefrit uçlarında yer almamış vasatı korumuştur. Sadece nassların haber vermesi sonucu bilinmesi mümkün olan bu sıfatları anlama konusunda başlıca üç tutum ortaya çıkmıştır. Birincisi: haberî sıfatların nasslarda geçtiği şekliyle Allah'a nispet edilmesi ancak anlamı konusunda bir görüş beyan etmeyen selefin tefvîz tutumudur. Bu görüşü benimseyenlere göre bu sıfatların manasını sadece Allah bilir. İkincisi: Allah'a sıfatları isbat etmede aşırıya giden teşbih ve tecsim tavrıdır ki Allah'ı yaratıklara benzetmek anlamına gelmektedir. Üçüncüsü ise Allah'a nisbet edilen bu sıfatların mecazî ifadeler olduğunu belirtip belli kurallar çerçevesinde Allah'ın ulûhiyyetine layık bir şekilde te'vil edenlerin tutumudur. Mâtürîdî zikri geçen tutumların sonuncusunu benimseyenlerdendir. Ancak o, ilgili sıfatları dilin müsaade ettiği ölçüde te'vîl etmekle beraber son tahlilde bunun zan ifade ettiğini söylemiş ve söz konusu sıfatların nihaî ve kesin anlamlarının, yapılan te'viller olduğunun söylenemeyeceğini de sık sık vurgulamıştır., Undoubtedly, Imam Maturidi is one of the significant scholars who grew up in Mawaraannahr. In addition to being the founder of the Kalamschool named after him, he is one of the most important founding representatives of the Ahl as-Sunnah'sKalam. He has established bases of the right belief system while struggling with the heretic streams of his own time. The followers who came after him continued by developing this stance. Imam Maturidi, as in every subject, has preserved his mediocre according the habari attributes of Allah, and didn't express any signs of extravagancy and extremeness. The three main attitudes have emerged in understanding these attributes, which are known only as a result of the nass (divine scripts). The firstis relating habari attributes to Allah as similarly as they are in the narrations without expressing an opinion on the meanings. This is the tafweedattitude of thesalaf scholars. According to those who adopt this view, only Allah knows the meaning of these attributes. The second approach isextravagant and radical attitude of tashbeeh and tajseemin terms of relatingthe habari attributes to Allah, which means assimilating Allah to the creatures. The third is the attitude of those who have expressed that these attributes are metaphorical expressions, and who are interpreting these attributes within the framework of certain rules appropriately to Allah's greatness.Imam Maturidi is one of those who adopt the last of the attitudes. However, although he has interpreted related attributes to the extent permitted by Arabic language, he has also emphasised that these interpretations are only estimations and are not the final and precise meanings of the attributes.

Understanding and interpretation of allegorical verses are regarded as one of the most significant topics in Quranic Exegesis. Ibn Furek, one of prominent scholars in science of Kalam, has given importance on interpretation of allegorical verses in his Tafseer, and he has embraced an interpretive method which is a different one from the traditional approach. In particular, it is essential to understand his thoughts on interpretation of allegorical verses, and to examine method of Ibn Furek’s Tafseer discretely, Mushkilu’l-hadith ve bayanuh, in which he has striven to provide commentaries within the scope of certain tenets and principles. Moreover, the time period in which he lived has witnessed to major problems of Kalam. Ibn Furek is a scholar who experienced those problems and sought solutions for the problems. This increases importance of the topic I deal with in this paper. The article consists of four parts. Biography of Ibn Furek and a brief examination of his tafseer takes place within the first two parts of this study. Then, I point to approaches of some scholars who draw attention to allegorical verses, including a few scholars from salaf ( the predecessor), khalaf (the successor), and some figures from Mutazila, Mucessima and Mushabbiha. Views of Ibn Furek on allegorical verses which are in line with those of the predecessor scholars are presented in the last part of the article. I have drawn on extant Tafseer of Ibn Furek so as to lay out his views in the last part of this study

Qur'anic verses are divided into two groups: Muhkem and mutesabih. The verses of muhkems are easily understood the meaning. And does not need external commentary. It is not possible to commentabout the muhkem watchwords.Halal, haram, prayer, fasting, charity, pilgrimage, and theProceedings of morality are included in the type of muhkem. These arethe measure is based on the understanding of the Qur'an.Because of their various meanings it seem it is impossible toclarify an objective for the Mutashabih words which states multi-facettruths beyond the capacity of human ability to grasp their connotations.Therefore, it is considered its manner of telling is obscure. The Qur’anspeaks to diverse communities at the same time with the same words. Itbrings the message to all individuals without ignoring any of them. Forthat reason, the Qur’an uses these mutashabih verses as a manner,under the explicit meaning of the statement, in order to reach differentlevel of human understanding.The Mukatta letters at the beginning of the suras are included inthe type of mutesabih.This article states and comments the manner of Qur’an at thissubject in general, and examines implication of this manner at theOpening (Fatiha) chapter in specific. Kur’ân-ı Kerim’deki ayetler muhkem ve müteşâbih olmak üzere ikiye ayrılır. Muhkemler, manası kolaylıkla anlaşılan, herhangi bir yorum ve tefsire ihtiyaç göstermeyen ayetlerdir. Kur’ân’daki helal, haram, namaz, oruç, zekât, hac, güzel ahlak ve muamelat gibi ahkâma dair ayetler Muhkem sınıfında olup Kur’ân’ın anlaşılmasında esas ölçü bunlardır.Müteşâbihler mânâlarının çokluğundan dolayı belirli bir maksat tayini mümkün görünmeyen ve ifade ettiği kapsamlı hakikatleri insan zihninin yüklenemeyeceğinden dolayı kapalı görünen bir anlatış çeşi-didir. Müteşâbihler mânâsız ve boş söz değillerdir. Manası bilinir ancak, çokluğundan dolayı birden fazla yoruma müsait formdadır. Bu öyle bir beyandır ki, hakikat, mecaz, sarih, kinaye, temsil, tahkik, zâhir, hafî gibi beyanın bütün şekillerini içine alır. Dolayısıyla buna "el-ma'lûmü'l-mechûl/bilinmeyen bilinen" tabiri kullanılmıştır. Zira Kur’ân-ı Kerîm aynı anda farklı asırlara ve değişik insan gruplarına hitap eder. Taşımış olduğu değerleri aktarma noktasında muhataplarından hiçbirini ihmal etmez. Bunun içindir ki Kur'ân müteşâbih ayetlerini, sarih mânâlarının altında değişik insan gruplarının seviyelerine göre farklı farklı mânâ tabakalarını içeren bir üslup olarak kullanmaktadır. Kur'ân-ı Kerîm'de bazı sûre başlarında yer alan hurûf-i mukatta’a, kıyâmetin meydana gelmesi, Ye’cûc-Me’cûc gibi hadiselerden bahseden ayetler müteşâbih türden olup manaları hakkında kesin bir hüküm verilememiştir.Makale, genel olarak bu Kur'ân üslubunun tespit ve değerlendi-rilmesi ile özelde de Fâtiha sûresine tatbikini konu edinmektedir.

Mukâtil b. Süleyman hicrî birinci ve ikinci yüzyıllarda ilim ve düşünce merkezleri olan Belh, Horasan, Irak, Basra gibi bölgelerde yaşamış ve bu bölgelerde yaşanan ilmî, fikrî ve siyasal değişimlere şahitlik etmiş bir müfessirdir. Kaynaklarda hakkında lehte ve aleyhte birçok bilgi bulunurken, onun özellikle Allah’ ın isim, sıfat ve fiilleri meselesinde antropomorfist bir tavır sergilediği iddia edilmiştir. Mukâtil b. Süleyman’ın teşbih akidesine mensubiyeti iddialarını elimizdeki mevcut eserlerinde - müteşabih ayetler bağlamında- incelediğimizde müfessir hakkında birkaç aleyhte düşüncenin ötesinde tutarlı bir yaklaşımın bulunmadığı kanaatine ulaştık. Zira Mukâtil, hurûf-u mukattaa, Allah’ ın isim ve sıfatları, gaybî varlıklar vb meselelere gerek sahabe ve tabiin, gerekse Halef yaklaşımlarından farklı bir tutum sergilememiştir. Bu meselelerde Müşebbihe fırkasının özellikle Allah’ ın sıfatları konusunda sergilediği insan biçimci tasavvurlardan tamamen uzak yorumlarla, tevhidî izahlarda bulunmuştur. Kur’ân’da Allah’a atfedilen a’yn, yed, kabza, maiyyet, kurbiyyet vb kavramları Yaratıcı’nın kudret, azamet ve vahdaniyetini ortaya koyan tefsirlerle izah etmiştir. Hurûf-u mukattaa ve gaybî varlıklarla ilgili ayetlerin tefsirlerinde de aynı şekilde Ehli Sünnet çizgisi içinde yer almıştır. Mukâtil’in eserlerinde özellikle gaybî âlem ve varlıklarla ilgili âyetlerin tefsirlerinde tecsim veya teşbihden ziyade israiliyyâtın fazlaca kullanılmış olması dikkât çekicidir. Ancak yine araştırmamız bize bunun, yalnız Mukâtil b. Süleyman’ın değil tefsir ulemasının başlıca sorunlarından biri olduğunu göstermiştir. Mukâtil’in eserlerinde sergilediği muvahhit tutuma rağmen bazı kaynakların onu teşbihle itham etmesi ise değişen sosyal, siyasal ve dini hayatın menfî yansımalarıdır. Çünkü müfessir yalnız ilmî sahada değil, sosyal ve siyasal alanlarda da etkin bir şahsiyettir

Kur'an'da, müteşâbih olarak isimlendirilen bir kısım ayetler vardır ki bunlar lafzındaki kapalılık, benzerlik ve bilinmezlikten dolayı manası tam olarak anlaşılamayan ayetlerdir. Tefsirleri insanlar tarafından bilinmekle beraber hakikati ve mahiyeti ancak Allah tarafından bilinen bu ayetlerin bir kısmını kıyamet ve ahiret hayatı gibi gaybî konular, bir kısmını ise Allah'a nispet edilen el, yüz, göz, gibi zâtî, istiva, istihya, mekr, gibi fiili nitelikte olan sıfatlar teşkil etmektedir. İnsan aklının anlama ve idrak kapasitesini aşan bu ve benzeri konuları ele alan ayetlerin yorumlanması meselesi, müteşâbihin tanımı, sayısı ve kapsamı, müteşâbihlerin te'vil edilip edilemeyeceği, Kur'an'da anlaşılması mümkün olmayan bir takım ayetlerin bulunup bulunmadığı, gibi birçok soruyu da beraberinde getirmiştir. Bizim çalışmamızda, müteşabih ayetlerin te'vilini caiz gören Müteahhirun dönem (VI./XII.) Eş'arî kelamcılarından Fahruddîn er-Râzî'nin (v. 606/ 1209) ayetleri yorumlamadaki üslup ve yöntemi el alınmıştır. Râzî, kendisinden sarfı nazar etmeyi gerektirecek kat'i ve aklî bir delilin bulunması dışında Kur'an'da geçen her lafzın hakiki manada anlaşılması gerektiği, hakiki manada anlaşılması mümkün olmayan lafızların ise teşbih ve tecsime yol açmayacak şekilde te'vil edilmesi gerektiği düşüncesindedir., A part of the Qur?an called mutashabih contains verses that are not entirely clear, that contain hidden meaning and similarity. Interpretations made by knowing people, the truth and the essence that is known only by Allah, some of these verses represent the unseen issues such as last judgment and resurrection; the others attributed to Allah such as hand, face, eye, names of Allah constitute the actual quality such as the inherent, evenness, resurrection, trap. Exceed the capability of human mind to understand and comprehend, a matter of interpretation of the verses dealing with this and similar issues, definition of mutashabih, the number and scope, it brought many questions whether verses need of interpretation or commenting the meaning, whether a number of verses in the Qur?an can be ever understood or not. Our research concerns the mutashabih interpretation of verses in the Müteahhirun period (VI./XII.) by Fakhr al-Razi, who is a scholar of Kalam and is referred to as a mutakallim from the Ash'ari. Fakhruddin Razi considers that it requires to backtrack from himself except for definite and rational finding an evidence, that each word, which is also found in the Qur'an, requires to be ascribed the true meaning; as for words can?t be understood on the true meaning, that needs to interpret it in a way that will not lead to smile and embody.

Bu makale erken dönem Selefî düşünce ile İbn Teymiyye'nin sistematik selefîliğindeki te'vil anlayışını tahlil etmeyi amaçlamaktadır. Selef kelimesi İslâmî terminolojide genellikle sahabe ve tâbiûndan oluşan ilk iki nesli ifade etmek için kullanılır. Geniş çapta kabul gördüğü üzere, bu iki nesil İslam'ın nasıl yaşanması gerektiği hususunda örnek addedilir. Nitekim İmam Gazâlî (ö. 505/1111) İlcâmu'l-Avâm adlı eserinde şunu kaydetmiştir: "Selef yolu sahabe ve tâbiûnun yoludur. Bu yolun yedi temel prensibi vardır". Ahmed b. Hanbel, Süfyân es-Sevrî, Evzâî, Mâlik b. Enes gibi erken dönem selefîler Ehl-i hadis diye de anılır. Diğer bir deyişle, Ehl-i hadis ve Selefiyye kavramları sıklıkla birbirinin yerine kullanılır. Geç dönemlerde İbn Teymiyye ile talebesi İbn Kayyim el-Cevziyye tarihsel süreçte mütekaddimûn ve müteahhirûn selefîlik şeklinde ikiye ayrılan selefîliği geliştirip güçlendirme yolunda çaba sarf etmişlerdir. İlk selefîler Allah'ın sıfatları konusunda ayrıntıya girmezken geç dönem selefîler bu konu üzerinde etraflıca durmuşlardır. Erken dönem selefîlikte ne Allah'a antropomorfik bir sıfat atfetmek ne de Allah'ın Kur'an'da kendine atfettiği sıfatları nefyetmek şeklinde bir tutum benimsenmiştir. Selefîlere göre Allah'ın bir sıfatını ispat/kabul etmek, O'nunla mahkukatı arasında benzerliği gerektirmez. Sözgelimi, "Allah'ın eli vardır" demek, bunun keyfiyetini ispat anlamına gelmez. Yine Selefîlere göre ilâhî bir sıfatın keyfiyeti hakkında nasıl sorusu sorulmamalı ve söz konusu sıfat, Allah'ın şanına yaraşır nitelikteki asıl manasından soyutlanarak çarpıtılmamalıdır.On the Salafism and Ta'wil (Interpretation of the Qur'an)This paper aims to analyze the concept of ta'wil (interpretation of the Qur'an) in early Salafi thought and Ibn Taymiyyah's systematic salafism. The word Salaf, in Islamic terminology, is generally used to refer to the first two generations of Muslims: the Sahabah (The Companions) and the Tâbi'ûn (The Followers). As it is widely accepted that these two generations are looked upon as examples of how Islam should be practiced. Actually, Al-Imam al-Ghazali (d. 505/1111) wrote in his book Iljâm al-Awâm; "The madhhab of the Salaf means the way held by the Sahaba and the Tabiûn. The principles of this madhhab are seven." The early Salafis, such as Ahmad İbn Hanbal, Sufyan al-Thawri, al-Awzai, Malik ibn Anas, are called as well Ahl al-Hadith (The People of hadith). In other words, the term Ahl al-Hadith is often used interchangeably with the term Salafiyya. In the late periods, Ibn Taymiyya (d. 728/1328) and his disciple Ibn al-Qayyim al-Jawziyya (d. 751/1350) tried to enrich the Salafiyya madhhab, which later broke into two parts; the early Salafis did not go into details about the attributes of Allah. The later Salafis were interested in detailing about them. The early and the later Salafis altogether are called Ahl as-Sunnat al-khassa. The early Salafi position is to neither attribute anything anthropomorphic, nor deny that which God attributed to himself in the Qur'an. The Salafis would argue that confirming an attribute of God does not entail similarity with his creation. Confirming the attribute, such as the "hand" does not confirm its nature. They would argue that the nature of the attribute should not be questioned, distorted, divested of its intended meaning that befits God's dignity, nor resembled to his creation.https://www.marife.org/marife/article/view/502, Atıf / Cite as: Öztürk, Mustafa. "Selefilik ve Te'vil Üzerine". Marife 9/3 (2009): 85-110. https://doi.org/10.5281/zenodo.3344112., {"references":["Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdülkâhir b. Tâhir, el-Fark beyne'l-Fırak, Kahire trs.","Beğavî, Ebû Muhammed el-Hüseyn b. Mes'ûd, Meâlimü't-Tenzîl, Beyrut 1995.","Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed, Kitâbü'l-Esmâ' ve's-Sıfât, Beyrut 1984.","Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, Hadîs-i Şerifler Işığında İlâhî Kelâmın Müdâfaası (Halku Ef'âli'l-'İbâd), çev. Yusuf Özbek, İstanbul 1992.","Câbirî, M. Âbid, İslam'da Siyasal Akıl, çev. Vecdi Akyüz, İstanbul 1997.","Dârimî, Ebû Saîd Osmân b. Saîd, er-Red 'ale'l-Cehmiyye, Küveyt 1985.","Dârimî, Ebû Saîd Osmân b. Saîd, Nakzü Osmân b. Saîd 'ale'l-Merîsî (er-Red 'ale'l-Merîsî), nşr. Mansûr b. Abdülazîz es-Simârî, Riyad 1999.","Ebû Zeyd, Nasr Hâmid, \"Tarihte ve Günümüzde 'Kur'an Te'vîli' Sorunsalı\", çev. Ömer Özsoy, İslâmî Araştırmalar, cilt: 9, sayı: 1-4 (1996).","Fığlalı, E. Ruhi, Çağımızda İtikâdî İslâm Mezhepleri, İzmir 2004.","Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed, İlcâmu'l-'Avâm 'an İlmi'l-Kelâm, nşr. Muhammed Mu'tasım-Billah el-Bağdâdî, Beyrut 1985.","Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed, İhyâu Ulûmi'd-Dîn, Beyrut 1982.","Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed, Mişkâtü'l-Envâr, nşr. Ebü'l-A'lâ el-Afîfî, Kahire 1964.","Gölcük, Şerafettin, \"Cehm b. Safvân\", DİA, İstanbul 1997.","Gölcük, Şerafettin, Şerafettin, \"Cehmiyye\", DİA, İstanbul 1993.","Gürler, Kadir, \"Kur'an'ın Rey ile Tefsirini Yasaklayan Rivayetlere Eleştirel Bir Yaklaşım\", Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 3, sayı: 5 (2004/1).","Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali, Şerefü Ashâbi'l-Hadîs, nşr. M. Said Hatiboğlu, Ankara 1991.","Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali, Târîhu Bağdâd, Beyrut trs.","Işıcık, Yusuf, Kur'an'ı Anlamada Temel Bir Problem: Te'vil, Konya 1997.","İbn Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed, er-Red ale'l-Cehmiyye ve'z-Zenâdıka, nşr. Sabri Selâme Şahîn, Riyad 1426/2003.","İbn Kesîr, Ebü'l-Fidâ İmâdüddîn, Tefsîru'l-Kur'âni'l-'Azîm, Beyrut 1983.","İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, Te'vîlü Muhtelefi'l-Hadîs, Beyrut 1993.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, Nakzü'l-Mantık, Kahire 1951.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, Der'u Teâruzi'l-Akl ve'n-Nakl, Riyad 1979.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, el-İklîl fi'l-Müteşâbih ve't-Te'vîl, [Mecmû'u'l-Fetâvâ içinde], Beyrut 2000.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, Kitâbü'l-Îmân, Beyrut 1983.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, Mukaddimetü't-Tefsîr, [Mecmû'u'l-Fetâvâ içinde], Beyrut 2000.","İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdülhalîm, Mücmelü Akâidi's-Selef, [Mecmû'u'l-Fetâvâ içinde], Beyrut 2000.","İbnü'l-Arabî, Muhyiddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ali, el-Futûhâtu'l Mekkiyye, Beyrut trs.","İbnü'l-Cevzî, Ebü'l-Ferec Cemâlüddîn, Zâdü'l-Mesîr, Beyrut 1987.","İsmail Hakkı, İzmirli, Yeni İlm-i Kelâm, Ankara 1981.","İşcan, M. Zeki, Selefilik: İslami Köktenciliğin Tarihi Temelleri, İstanbul 2009.","Kevserî, Muhammed Zâhid, Makâlât, Humus 1388.","Kılavuz, Ahmed Sâim, \"Bişr b. Gıyâs\", DİA, İstanbul 1992.","Koca, Ferhat, İslâm Hukuk Tarihinde Selefî Söylem, Ankara 2002.","Koç, M. Akif, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri, Ankara 2003.","Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi' li Ahkâmi'l-Kur'ân, Beyrut 1988.","Kutlu, Sönmez, İslam Düşüncesinde İlk Gelenekçiler, Ankara 2000.","Malatî, Ebü'l-Hüseyin Muhammed b. Ahmed, et-Tenbîh ve'r-Red 'alâ Ehli'l-Ehvâ ve'l-Bida', Kahire 1993.","Maşalı, M. Emin, \"İbn Teymiyye'ye Göre Hatalı Tefsir Kuramları\", Bilimname, sayı: XV (2008/2).","Mes'ûdî, Ebü'l-Hasen Ali b. Hüseyin, Mürûcü'z-Zeheb ve Me'âdinü'l-Cevher, nşr. Charles Pellat, Beyrut 1974.","Mutî'î, Abdülazîm İbrahim Muhammed, el-Mecâz 'inde'l-İmâm İbn Teymiyye ve Telâmizihî beyne'l-İnkâr ve'l-İkrâr, Kahire 1995.","Özervarlı, M. Sait, \"Selefiyye\", DİA, İstanbul 2009.","Özervarlı, M. Sait, \"İbn Teymiyye (İtikadî Görüşleri)\", DİA, İstanbul 1999.","Sarıkaya, M. Saffet, İslam Düşünce Tarihinde Mezhepler, İstanbul 2009.","Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr, el-İtkân fî 'Ulûmi'l-Kur'ân, Beyrut 2002.","Şehristânî, Ebü'l-Feth Muhammed, el-Milel ve'n-Nihal, Beyrut 1996.","Taberî, Ebû Ca'fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu'l-Beyân 'an Te'vîli Âyi'l-Kur'ân, Beyrut 1999.","Uludağ, Süleyman, Akaid ve Kelam, İstanbul 1981.","Uludağ, Süleyman, \"Gazzâlî\" [Tasavvufî Görüşleri], DİA, İstanbul 1996.","Ünal, İsmail Hakkı, İmam Ebu Hanife'nin Hadis Anlayışı ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu, Ankara 1994.","Vural, Mehmet, Gazâlî Felsefesinde Bilgi ve Yöntem, Ankara 2004.","Watt, Montgomery, İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri, çev. Ethem Ruhi Fığlalı, Ankara 1981.","Ya'kûbî, Ahmed b. Ebî Ya'kûb b. Ca'fer, Târîhu'l-Ya'kûbî, Beyrut 1995.","Yavuz, Yusuf Şevki, \"Ahmed b. Hanbel\", DİA, İstanbul 1989.","Yavuz, Yusuf Şevki, \"Dârimî, Osman b. Saîd\", DİA, İstanbul 1993.","Zerkeşî, Bedrüddîn Muhammed b. Abdillah, el-Burhân fî Ulûmi'l-Kur'ân, Beyrut trs."]}