Search

Savaş temalı ilk oyunlar binlerce yıl önce ortaya çıkmış ve yüzyıllar içinde geçirdiği değişikliklerin ardından 19’uncu yüzyıl başlarında Prusya Ordusu tarafından kullanılmaya başlanan Kriegsspiel formunu alarak günümüzde profesyonel maksatla oynanan savaş oyunlarının temelini teşkil etmiştir. Prusya’nın askerî zaferleriyle birlikte dünyaya yayılan savaş oyunları 20’nci yüzyıla gelindiğinde dünya ordularında askerî eğitim ve harbe hazırlık faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. İkinci Dünya Savaşı sonrası başta yöneylem araştırmaları olmak üzere uluslararası ilişkiler ve güvenlik çalışmaları gibi disiplinler için önem kazanan savaş oyunlarının tasarımı ve oynanış biçimleri de çeşitlenmeye başlamıştır. 1950’lerde ise profesyonel savaş oyunlarının daha az karmaşık olan hobi amaçlı benzerleri piyasaya çıkmış ve büyük ilgi görmüştür. Günümüzde savaş oyunlarına büyük önem veren Amerikan ve İngiliz Orduları, bu alanda kendi askerî literatürlerini oluşturmaya çalışmakta ve bu faaliyeti yeniden kurum kültürünün bir parçası haline getirmeye çalışmaktadırlar. Aynı şekilde üniversitelerin savaş çalışmaları bölümleri de öğretici bir faaliyet olarak savaş oyunlarını müfredatlarına entegre etmeye başlamışlardır. Bu çalışma, ülkemizde çok kısıtlı olan savaş oyunları literatürüne bir katkı sağlamayı ve farklı akademik alanlarda yapılan çalışmalarda faydası görülebilecek bu faaliyete dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.

Türk Ordusu'nun Birinci Dünya Savaşı'nda sergilediği askeri etkinliği, kazandığı zaferleri ve aldığı mağlubiyetleri tam olarak anlayabilmek için ordunun yüksek komuta kademesinin genel bir resmi ortaya konulmalıdır. Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin düşman kuvvetleri karşısına çıkarabildiği ordu bizzat bu yüksek komuta kademesi tarafından Balkan Savaşı sonrası adeta sıfırdan oluşturulmuş ve ordunun savaştaki sevk ve idaresi yine bu yüksek komuta kademesi tarafından üstlenilmiştir. Bu çalışmada, savaş sırasında Türk Ordusu bünyesinde muvazzaf olan ve general rütbesine haiz subayların aile geçmişleri, eğitim hayatları, savaş sırasında bulundukları mevkiler, birbirleriyle şahsi ilişkileri ve komutanlık vasıfları ele alınacaktır. Tüm bu faktörlerin Türk yüksek komuta kademesi üzerinde nasıl bir etki yarattığının incelenmesiyle, Türk Ordusu'nun dört yıl boyunca, farklı cephelerde, kendisinden beklenmeyecek şekilde üstün bir performans sergilemesinde general kadrosunun ne dereceye kadar etkili olduğu belirlenmeye çalışılacaktır.Anahtar Kelimeler : Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti, Türk Ordusu, generaller In order to understand the Turkish Army's military effectiveness, its victories and its defeats in the First World War, one must draw a general picture of the army's high command. The army which was deployed by the Ottoman Empire in the First World War, was built from scratch after the disaster in the Balkan War, by the very members of this high command and it was also led by these very men throughout the war. This study will cover all the active duty officers of the Turkish Army who held the rank of general during the war and will focus on their familial backgrounds, educational lives, their interactions with each other, their posts during the war and their performance as combat leaders. By determining how all those factors influenced the Turkish high command, a better understanding will be achieved about how effective the Turkish generals were on the Turkish Army's unexpectedly good performance on multiple fronts in four years.Key Words : First World War, Ottoman Empire, Turkish Army, generals 179