Search

YÖK Tez ID: 532488 Bu araştırma, boşanma sonrası insanları ikinci evlilik kararına yönelten nedenleri, alt sosyo-ekonomik düzeydeki bireyler üzerinden açıklamaya çalışmak maksadıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla boşanma sonrası ikinci evliliğini gerçekleştiren 46 katılımcı (23 kadın ve 23 erkek) ile görüşmeler yapılıp, veriler oluşturulmuştur. Görüşme grubu; Elazığ ilinin sosyo-ekonomik anlamda alt düzeyinde bulunan kişiler olarak belirlenmiş ve yine bu grubun içerisinde ikinci evliliğini gerçekleştirmiş kişilere uygulanmıştır. Katılımcıların; ilk evlilik deneyimleri, boşanma, boşanma sonrası süreçleri ve ikinci evliliklerine ilişkin algıları ve değerlendirmeleri incelenmiştir. İncelen veriler ışığında ikinci evliliğini gerçekleştiren alt sosyo-ekonomik düzeydeki kadın katılımcılar ikinci evliliği; boşanma sonrası yaşamış oldukları gelir kaybı, yeni bir hayat için gerekli olan maddi ihtiyaçlar ve ekonomik sorunlardan kurtuluş olarak değerlendirmektedir. Erkek katılımcılar ise ikinci evliliği; boşanma sonrası kaybedilen aile düzenini tekrar sağlamak, (varsa) çocukları için gerekli olan anne ihtiyacını karşılamak, yaşanılan yalnızlık duygusundan kurtulmak ve boşanma sonrası kaybedilen toplumdaki evli erkek statüsünü tekrar kazanmak olarak özetlemektedir. This research was designed to try to explain the reasons for the decision of second marriage after the divorce through the individuals at the lower socio-economic level. For this purpose, interviews were made with 46 participants (23 women and 23 men) who made their second marriage after the divorce, and data were formed. These interviewers were identified as the individuals who are in the lower socio-economic level in Elazığ and this interview was applied to persons who made their second marriage. First marriage experiences of the participants; their divorce and their post-divorce processes, perceptions and evaluations of their second marriages were examined. The second marriage of the female participants in the lower socio-economic level, which realized the second marriage in the examined data, they consider the loss of income they have had after the divorce, the material needs for a new life, and salvation from economic problems. On the other hand, male participants summarize the second marriage as; to restore the family order which degenerate after the divorce, to provide the mother's need for their children (if any), to get rid of the feeling of loneliness, and to regain the married male status in the society which is lost after the divorce.

Bu tez dar gelirli işçilerin işgücü piyasasında sosyal sermayelerini nasıl harekete geçirdiklerini araştırmaktadır. Erişilen sosyal sermayeyi, mobilize olmuş sosyal sermayeden ayırarak, dar gelirli işçilerin, bağlantılarına iş bulma konusunda karar verirken kullandıkları değerlendirme kriterlerini analiz etmektedir. Bazı kişilere işgücü piyasasında neden yardım edilmediğini anlamak için sembolik sınırlar ve çerçeveler kavramlarını kullanır. Sembolik sınırların - aktörlerin insanları kategorize etme konusundaki kavramsal ayrımlar - sosyal sermayenin harekete geçirilmesinde yansımaları olduğunu savunmaktadır. Görüşmeciler, düzgün vs çakal çukal sınırında bir ayrım yapmaktadırlar. Bağlantılarına iş bulma konusunda yardım ederkenki karar verme söylemleri, düzgün ve çakal çukal insanlar arasında yarattıkları sembolik sınırlarla örtüşmektedir. Sosyal sermayelerini harekete geçirmek için iş arayanın düzgün olmasını şart koşarlar. This thesis explores how low-income workers mobilize their social capital in the labor market. Distinguishing accessed social capital from mobilized social capital, it analyzes the criteria of evaluation which low-income workers in their decision to give hand to their connections in job-finding assistance. It employs the concepts of symbolic boundaries and frames to understand why some individuals are deemed unworthy of helping in the labor market. It argues that symbolic boundaries, conceptual distinctions made by actors to categorize people, have reflections on the mobilization of social capital. Thus, this study aims to accomplish three tasks: to analyze the mechanism which produces symbolic distinctions by exploring the frames of work, success and worth, to discover the content of symbolic boundaries and to illustrate their effects on the social capital mobilization. The informants make a distinction within decent and vagabond (düzgün vs çakal çukal) type of people. In the labor market, where active social network to provide inside track of jobs is imperative, their decision-making articulations overlap with the symbolic boundaries they create between decent and vagabond people. They require the job-seeker to be decent (düzgün) in order to mobilize their social capital. 161

Sosyal politikaların yeterlikleri toplumun en hassas gruplarının temel ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamadığı ölçütü üzerinden tespit edilmektedir. Bu çalışma Türkiye'nin sosyal politikalarının toplumsal cinsiyet rollerini mi yoksa eşitlikçi normları mı esas aldığını ve kadınların kendi özerk hanelerini kurup devam ettirmelerini teşvik edip etmediğini tespit etmek adına devamlı olarak toplumun en hassas gruplarından biri olarak tanımlanan düşük eğitim ve düşük gelire sahip boşanmış bekâr annelerin boşanma öncesi ve sonrasında sahip oldukları kültürel, sosyal ve finansal aile kaynaklarını keşfetmeyi hedeflemiştir. Bu hedef doğrultusunda niteliksel araştırma dizaynını kullanarak Ankara'da ikamet eden ve kendilerine bağımlı en az bir çocuklarıyla beraber yaşayan yirmi boşanmış bekâr anne ile derinlemesine mülakatlar yürütülmüştür. Annelerin yarı-yapılandırılmış mülakat sorularına verdikleri cevaplar Türkiye'nin sosyal politikalarının en hassas sosyal grubun bile asgari geçim şartlarını sürdürebilmesi için son derece yetersiz kaldığını göstermiştir. Annelerin boşanma sonrası dönemde özgürlüğün tadını çıkardıklarını ifade etmelerine, kendi ayakları üzerinde durmayı tercih ettiklerini belirtmelerine ve kendi özerk hanelerine sahip olmayı istemelerine rağmen bu çalışma Türkiye'nin ailecilik temelinde şekillenen sosyal politikalarının anneleri bunları gerçekleştirmekten alıkoyduğunu ve daha da hassas bir durumda olmalarına yol açtığını göstermiştir. Bu bulgular toplumsal cinsiyet perspektifinden ele alınmış sosyal politika yazınını temel alarak tartışılmış, annelerin kendi özerklik algısı ve destek talepleri doğrultusunda sosyal politika önerilerinde bulunulmuştur. Bu öneriler; (1) yasal süreci daha bilgi verici hale getirme, (2) nafaka ve tazminat ödemelerini zorunlu kılma, (3) boşanma sürecinde kadının ve çocuğun güvenliğini sağlama, (4) kamu kreşleri açma, (5) gelir ve iş imkânları sağlama, (6) ve temel gelir ana başlıklarında ele alınmış, boşanmış bekâr anneler ve çocukların hedef grup olarak belirlenmiştir. As they are consistently defined as one of the most vulnerable social groups, this study aimed to explore low-educated and low-income divorced single mothers' pre- and post-divorce cultural, social and financial family resources to understand whether Turkey's social policies based on gender egalitarian norms and whether they encourage women to form and maintain an autonomous household. In line with these objectives, by using a qualitative research design, twenty in-depth interviews were conducted with low income divorced single mothers who have at least one dependent child and living in Ankara. Mothers' answers to semi-structured interview questions revealed that Turkey's social policies are highly inadequate even for the most vulnerable social group to be able to maintain a living in minimum standards. Although mothers stated that they enjoy the freedom in the post-divorce period, want to stand on their own feet and to have their own autonomous households, it is found out that familialist nature of Turkey's social policies prevent them from doing so and make them even more vulnerable. Findings are discussed in light of the gender analysis of social policy literature and social policy recommendations are made based on participants' own perception of autonomy and the demands for assistance. At the end, social policy recommendations were to provide; (1) informed legal process, (2) guaranteed alimony and compensation payment, (3) safer litigation process, (4) public childcare facilities, (5) income and job security, (6) basic income by targeting divorced single mothers living with dependent children. 154

Düzce, 1999 yılında Türkiye'nin kuzeybatısını etkileyen iki büyük depreme bağlı olarak neredeyse tamamen yıkılmış, ardından, kentte, depremzedelerin afet öncesi yerlerinden alınarak afet sonrası yerlerine yerleştirilmelerini de içeren hızlı bir mekânsal süreç başlamıştır. Özellikle konut alanlarını ilgilendiren bu süreçlerin, gündelik hayatları büyük ölçüde konut alanlarıyla sınırlı düşük gelirli kadınlar üzerinde, uzun vadede birçok etkisi olmuştur. Ancak, sözkonusu düşük gelirli kadınlar gerek araştırma gerekse de afet sonrası planlama ve uygulama aşamalarına konu edilmemişlerdir. Bu tez, bu alandaki boşluğu sorunsallaştırmakta ve toplumsal cinsiyet, mekan ve afet araştırmaları disiplinlerinde bir kesişim alanı önermektedir. Böylelikle, üç farklı afet-sonrası yerleşim alanında yaşayan düşük gelirli kadınlar açısından mekan ile toplumsal cinsiyete dayalı ilişkiler arasındaki bağlantının ortaya çıkarılması amaçlanmakta, bu amaçla kadınların hane, komşuluk ve ücretli iş ölçeklerindeki deneyimleri –ki tez boyunca sırasıyla özel, sosyal ve kamusal alan kavramlarıyla birbirinin yerine kullanılacaktır- araştırılmaktadır. Kadınların gündelik deneyimlerinin araştırılmasında etnoğrafik araştırma ve feminist duruş yaklaşımı benimsenmiş, üç farklı alanda 25 kadınla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda, düşük gelirli kadınların, 'erkek-yapımı' çevreden, özellikle de afet sonrası koşullarda, olumsuz etkilendikleri görülmüştür. Bu araştırmadan elde edilen verilerin, afet-sonrası yaşam çevrelerindeki toplumsal eşitsizliğin daha iyi kavranmasıyla, planlama ve uygulama alanında siyasa üretimi için bir altlık oluşturabileceği düşünülmektedir. Düzce city had almost collapsed due to the two major earthquakes which affected northwestern Turkey in 1999 and afterwards, a rapid spatial process including people's displacement from their pre-earthquake settings and placement of them to the post-earthquake settlements had begun in the city. These processes which affect housing environments are assumed to have severe impacts on especially low-income women's lives in the long run as they are the ones whose daily lives are mostly associated with the housing environment. But neither in the level of theoretical research nor in the level of post-earthquake planning and implementation processes, low-income women were included. This thesis problematizes this gap and proposes an intersection in the fields of gender, space and disaster research. Thus it is aimed to reveal the relation between space and gendered social relations of low-income women living in three different post-earthquake settlements, by further exploring the experiences of them in the levels of household, neighbourhood and work which are represented respectively with private, social and public spheres throughout this thesis. To search for women's daily experiences on the other hand, ethnographic research and feminist standpoint approaches are adopted and in-depth interviews with 25 women from three different settlements were conducted. As a result, low-income women are found to be affected negatively from the 'man-made' environment especially in the post-disaster context. It is believed that, with the data provided, the social inequalities in post-disaster living environments can be better understood to generate a basis for policy proposals in planning and implementation processes. 178

Kültür endüstrisinin toplum hayatındaki görünür etkileri gün geçtikçe daha belirgin hale gelmektedir. Gerek ulusal medyanın gerekse sosyal medyanın, kültürel ve ekonomik hayata olan etkileri kaçınılmaz tartışma konularını beraberinde getirmektedir. Bu araştırma da ? Kültür Endüstrisi? ve ?Toplumsal Tabakalaşma? süreçleri sonucunda ortaya çıkan yeni durumların değerlendirilmesi düşüncesi ile başlatılmıştır. Araştırma kapsamında; ?Kültür Endüstrisi? unsurları ile ?Toplumsal Tabakalaşma? tanımlamalarının yer aldığı kaynaklar taranmış ve teorik bilgiler çerçevesinde saha çalışması sonuçları değerlendirilmiştir. Sonuç olarak bulgular ışığında betimleyici ve bağdaştırıcı bir teorik modelleme kurulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kültür Endüstrisi, Kitle Toplumu, Sosyal tabakalar ve Gelir Grupları, Culture industry, as a result of post-industrial societies? capitalist production effort, is a term that is used for describing the situations, bringing new forms in spare time activities and adopting large masses to fake needs. By Capitalist Market?s extension and the spread of globalization movements, it has became one of the social problems of posty-industrial societies. Ultimately, with the spread of mass media, significance of Culture industry?s appreciable effects are seen. Both national media?s and social media?s, implicitly or explicitly, effects on social and cultural life bring inevitable discussions with it. This research is started with the idea of estimating the new situations that are emerged from ?Culture Industry? and ?Social Stratification? processes. Scope of the research; sources that contain ?Culturel Industry? elements and ?Social Stratification? descriptions are scanned and in accordance with theorical knowledge results of field works are considered. Consequently, in light of findings it is tired to create a descriptive and adapter theoric model.

ÖZET Bütün ülkelerde, konut fiyatlarındaki artış ve gelirlerdeki durgunluk, özellikle dar gelirli için, konut sahibi olmayı güç leştirmektedir. Gelişmiş ülkeler bu sorunu toplu konut uygu lamaları aracılığıyla çözümleme yolundadırlar. Bu ülkelerde, dar gelirliler toplu konut uygulamaları aracılığıyla hem ucuz, hem de sağlıklı bir konuta sahip olabilmektedir. Ülkemizde de 1970'li yıllardan beri konut sorununun çözü münde toplu konut uygulamalarına ağırlık verilmiştir. Ancak, sorunun boyutlarını belirleyen toplumsal faktörler gözönünde bulundurulmadığmdan, üretilen konutlar bir türlü arzu edi len düzeyde ucuza maledilmemiştir. Oysa, sosyal problemlerin çözümünde problemin toplumsal içeriğini gözönünde bulun durmak gereklidir. Ülkemizde dar gelirlilerin biriktirim eğilim leri çok düşüktür. Küçük biriktirimler de, enflasyonla, sürek li bir şekilde erimektedir. Dolayısıyla, ülkemizde, toplu konut uygulamalarının başarısı ucuz olabilmelerine bağlıdır. Üreti len bu konutların ucuza maledilememesinin en önemli nede ni, toplu konutta yoğunlaşan talep fazlasıdır. Ülkemizde yal nızca dar gelirliler değil, aynı zamanda, orta gelirliler de konut konusunda devletten yardım ummaktadır. Bu durumda, ön celikle bu talep fazlasmı ortadan kaldıracak önlemlerin alın ması gereklidir. Çünkü bu talep fazlası toplu konutlarda fiyat ları dar gelirliler lehine düşürecek önlemleri başarısız kılar. SUMMARY In all countries, increase in the costs of housing and stag nation in incomes make it difficult for the low-income groups to acquire housing by ownership. Developed countries try to solve this problem by means of collective housing policies. In these countries even people with limited income acquire the ownership of cheap andhealthly housing thanks to the suc cessful application of these policies. Since 1970, the gorvements in Turkey have stressed the im portance of such collective housing projects for the solution of the housing deficit in general and the ill conditions of the ho using available for the limited income groups. However, beca use the social factors underlying these problems have been disregarded. The project has not appealed to the limited inco me customers whose saving capacity and tendency is very low. Moreover, rising inflation has rendered small savings as unimportant. The success of the collective housing projects in our country depends on the lowering of costs of bulding of such residenti al sites and the supply of cheap houses in the market for the limited income families. Extra demand for such housing due to the housing deficit in general, pushes the market price up ward and makes such housing appealing to the middle inco me groups rather then those with limited income. Middle income gropus also want to get housing subsidized by the state. That is another factor which adds to the extra demand and therefore accelerates the prices. A number of me asures have been suggested, as a result of this study, to limit the demand for such housing to the lower income groups. 75