Search

TUFEKCİ, Nurcan. Family Life and Life Satisfaction of the Syrian Women Who Have Experienced Forced Migration: The Ankara Example, Master’s Thesis, Ankara, 2019. This research was planned and carried out in order to analyse the family life and life satisfaction of the Syrian women who experienced forced migration. First of all, it was determined whether there was a statistically significant difference between the family life of the women and education variable. Additionallly, the effects of socio-demographical variables (age, educational level, perceived income level in Turkey, employment status in Turkey, spouse’s employment status in Turkey, duration of stay in Turkey, knowledge of Turkish language, official marital status, official or unofficial co-wife status and feeling of security in Turkey) on life satisfaction were examined. The sample group of the research consists of 200 women aged 18 or more who were currently or previously married, lived in Ankara and were under Temporary Protection Status or applied to ASAM Multi-Dimensional Support Centre or to ASAM Al Farah Child and Family Support Centre. This number was chosen according to the total number of the women at these centres using “Stratified Random Sampling” (55 women from ASAM Multi-Dimensional Support Centre; 145 women from ASAM Al Farah Child and Family Support Centre). As regards to the family decision-making processes, it was concluded that meeting relatives (59.0% only women itself), meeting non-relatives (56.5% only women itself), the location and qualities of the houses (36.0% only women itself), the expenditure items (44.5% only women itself), paid employment statuses of the women (45.5% only women itself) and the household responsibilities (73.0% only women itself) were mostly decided by women. The examination on the income sources of the families showed that social support (real and cash supports from the state, associations, municipalities and foundations) was the highest contributor (94.5%). The research into the effect of various socio-demographical factors on the life satisfaction of women proved that age and perceived income level in Turkey had a statistically significant effect on life satisfaction (p

PAŞA, Dicle. THE ROLE OF THE RELIGION OVER ARAB ALEVI WOMEN AND RECONSTRUCTION OF THE PATRIARCHY, Master of Science Thesis, Ankara, 2019. This study based on three main arguments. Firstly, it refers to historical process through the reflections and transfers of gender in the society.Such topics astransition to patriarchal society,the constructions and institutions formed by gender roles and theconnections of these topics with the religion are discussed.Secondly, it is explained thatthe societies searching for meaning thruoghout history, the culture of attributing the roleof “divine determinism” to men in polytheistic religions and monotheistic religions,with this determination, the strength of man's power in society, the transformation of patriarchal codes into social codes and “acceptances” and the influence of these over women onthat process.These social assumptions, the “norm” alliance of women'ssecondary status in social life, and the connection of religion, which is one of the corenuclei of the heteronormative, patriarchal and capitalist system, with these situationsand processes are discussed.Finally, the connection of Arab Alevism with otherreligions as an ethno religious identity, the influence of women's life practices inthis society and the women's own experiences and their comments on patriarchy and equality between men and women in the Arab Alevism were explained. Key words: Religion, Arab Alevi Woman, patriarchy, social roles. PAŞA, Dicle. ARAP ALEVİ KADINLAR ÜZERİNDE DİNİN ETKİSİ VE ATAERKİLLİĞİN YENİDEN İNŞASI, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019. Bu çalışmada birbirini takip eden üç tartışma yürütülmüştür. İlk bölümde, toplumsal cinsiyet rollerinin toplumdaki yansımaları ve aktarımı tarihsel bakımdan ele alınmış, ataerkil topluma geçiş, toplumsal cinsiyet rollerinin şekillenmesiyle oluşan yapılar ve kurumlar ve bunun dinle bağlantısı tartışılmıştır. İkinci bölümde, tarihler boyu anlam arayışında olan toplumlar, çoktanrılı dinlerde de tektanrılı dinlerde de “tanrısal belirleyicilik” rolünü erkeğe atfetme kültürü,bu belirleyicilikle erkeğin toplumdaki iktidarının güçlenmesi, ataerkil kodların toplumsal kodlara -“kabullere” dönüşmesi ve kadının bu aşamalardan etkilenme durumu anlatılmıştır. Bu toplumsal kabullerin, kadının sosyal yaşamda ikincil statüde olmasını “norm”alleştirmesi, heteronormatif, ataerkil ve kapitalist sistemin temel çekirdeklerinden biri olan dinin bu durumlarla ve süreçlerle bağlantısı tartışılmıştır. Son bölümde ise Arap Aleviliğin etno-dinsel bir kimlik olarak diğer dinlerle bağlantısı, kadının toplumdaki yaşamsal pratiklerinin bu çerçeveden nasıl etkilendiği ve kadınların kendi deneyimleriyle ataerkiye ile Arap Alevi kültürünün cinsiyet eşitliği iddiasına yönelik anlatımları analiz edilmiştir. Anahtar kelimeler: Din, Arap Alevi Kadın, ataerkillik, sosyal-toplumsal roller.

Bu çalışma, 15 Temmuz darbe girişiminin toplumsal belleği üzerine bir incelemedir. Toplumsal bellek Halbwachs'ın çizdiği kuramsal tartışma çerçevesinde aktarılmıştır. Bu açıdan, toplumsal bellek, içinde bulunulan grubun çerçevesine uygun bir şekilde ve şimdi içinden inşa edilen bir mücadele alanı olarak kavramsallaştırılmıştır. Toplumsal belleğin şimdi içinden inşa edilmesi, ona siyasal bir nitelik katar. Dolayısıyla, toplumsal bellek ulus-kimliğinin inşasında verimli ve etkili bir alandır. Halbwachs'ın belleğin toplumsallık içinde var olduğunu söylemesi toplumsal hatırlatıcılara işaret eder. İletişim teknolojilerinin gelişimi belleğin sınırını insan yeterliliklerinden kopartarak belleği genişletmiş ve aktarımı sağlamıştır. Böylece, medya toplumsal belleğin en önemli toplumsal hatırlatıcısı olmuştur. Öte yandan, medyanın ulus-kurucu anlatılardaki üstünlüğü onu iktidarın toplumsal bellek inşasında kritik bir noktaya yerleştirmiştir. 15 Temmuz darbe girişimi, AKP iktidarının son yıllarda inşa ettiği toplumsal belleği yakalamak için önemli bir toplumsal olaydır. Öte yandan; 15 Temmuz darbe girişiminde medyanın konumu konuyu medya ve onun toplumla ilişkisi çerçevesinde incelemek için imkan tanımıştır.Kavramsal bölümde aktarılanlar çalışmanın yöntemi için belirleyici olmuştur. Böylece, çalışma nitel bir araştırma olup veriler derinlemesine mülakat yöntemiyle toplanmıştır. Çalışma, 15 Temmuz darbe girişimine ait toplumsal bellek inşasında, iktidarın bellek rejimi belirlemeciliğini ve medyanın buradaki yerini saptanmaya çalışılmıştır. This study is an examination of the collective memory of the July 15th coup attempt. The collective memory was conveyed within the framework of the theoretical discussion drawn by Halbwachs. In this respect, social memory is conceptualized as a field of struggle built on the basis of group identity and present constructions. The construction of memory constructed in present on gives it a political quality. Therefore, collective memory is an efficient and effective field in the construction of nation-identity. Halbwachs's statement that memory exists in sociality refers to social reminders. The development of communication technologies has extended the human memory, expanded memory itself and enabled its transfer. Thus, the media became the most important social reminder of collective memory. On the other hand, the superiority of the media in the nation-building narratives placed it at a critical point in the construction of authority's collective memory. The 15 July coup attempt is an important social event to capture the collective memory that the AKP government has built in recent years. On the other hand; the position of the media in the 15 July coup attempt made it possible to examine the issue within the framework of the relationship between media and collective memory.The conceptual discussion also determined the method of study. Thus, the study was designed as a qualitative research and the data were collected through in-depth interview method. The study aimed to determine the memory regime of the political power and the place of the media in the construction of the collective memory of the 15 July coup attempt. 162

Bu çalışma, emek pazarıyla temasın, Roman kimliğine etkisini konu edinmektedir. Bu çalışmanın yöneldiği özgün soru, hipergetto bir yerleşke olan Sıra Mahallesi'nde yaşayan Romanların, kendi kültürel kimliklerinin penceresinden ve değer setlerinden hareketle emek piyasalarını nasıl gördükleridir. Çalışmada Romanların yaşam koşullarını, onların sesleri ve bakışı, taktikleri ve eylem pratikleri üzerinden görmek hedeflenmiştir ve yoksul, hipergetto bir mahalle olan Sıra mahallesinde (Urla-İzmir) yaklaşık iki yıl boyunca etnografik saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Tez, Romanların mekan, eğitim ve çalışma deneyimlerine odaklanırken, yaşam alanlarına ilişkin detaylı, mikro bir perspektif sunmaktadır.Toplumsal alanlarda hakim pozisyonlarda bulunan ve emek pazarını hakimiyetinde bulunduran Gaco (Roman olmayanlar), dikte ettiği kültürel değer ve yaşam biçimleri ile Romanların yaşamlarını da büyük ölçüde belirlemektedir. Tezde, emek pazarı ile ilişkilenen Romanların, tahakküm-direniş ilişkisi üzerinden Gaco ile nasıl bir kültürlerarası bir müzakere sürdürdüğü ve güç asimetrisi içeren bu müzakerenin bir sonucu olarak Roman kimliklenmesinin nasıl gerçekleştiği incelenmiştir. Yoksulluğa dair kuramsal tartışmalar ve yoksulların norm-dışı davranışlarına odaklanan literatürün ışığında, etno-ırksal ve maduniyet ekseninde gerçekleşen Roman kimliklenmesindeki faillik sorgulanmış ve Romanların yaşam tercihlerinde kültürel değerlerin ve sınıfsal bağlamın nasıl yer bulduğu irdelenmiştir.Mevcut yoksulluk literatüründe genellikle yoksulluğun yapısal şartlarına odaklanılırken, yoksul bireylerin, topluma ve emek piyasalarına eklemlenmek arzusu taşıdığı varsayımından hareket edilmektedir. Yoksullara emek piyasasına eklemlenme arzusu atfetmek yerine, Romanlar örneğinde doğrudan onların gözünden piyasaya bakmak, normalleştirilmiş/meşrulaştırılmış kimlik-emek ilişkisini sorgulamak için verimli bir başlangıç noktası olmuştur. Bu çerçeveden yoksulluğun ve başarısızlığın yükünü maduna yükleyen egemen bakışı sorgulamak hedeflenmiştir. This study focuses on the labour markets impact on Roma identity. The novel question this study addresses is how the Roma living in Sıra neighbourhood (Urla-Izmir, Turkey), which is a hypergetto, perceive the labour markets with reference to their cultural identities and value sets. The study intends to shed light on the living conditions of the Roma community through carefully documenting their voices and perspectives, tactics, and practices. Accordingly, a two-year long ethnographic fieldwork conducted in Sıra Neighbourhood. By focusing on the experiences of the Roma people in regards to space, education, and labour, the thesis provides a detailed micro perspective.Gacos (non-Roma), who occupy the central positions in social fields and dominates the labour markets, substantially shape the living conditions of Roma people extensively by dictating hegemonic cultural values and life styles. In light of the theoretical discussions of poverty and the literature pertinent to ghetto-related behaviours of the poor, subjectivity regarding to Roma identification in context of ethno-racial component and subalternity is problematized. Concomitantly how cultural values and class divisions emerge in the choices of Roma people is investigated. The current literature on poverty generally focuses on the structural conditions of poverty, but on the assumption that the poor desire to become integrated into society and labour markets. Instead of ascribing the desire of articulation to the labour market to the poor, looking at the labour market directly from Roma's perspective, was a fruitful starting point to question the normalized and legitimized identity-labour relationship. In tandem with this, it was aimed to problematize the prevailing view blaming the subalterns with the responsibility of their own poverty and failure. 280

Suriye'de yaşanan iç savaş nedeniyle milyonlarca insan ülkelerini terk ederek başka ülkelere sığınmak zorunda kalmıştır. Ancak zorunlu göç, egemenliği altındaki coğrafya üzerinde homojen bir ulus yaratma idealinde olan ulus-devletler tarafından bir problem olarak ele alınır. Bu nedenle ulus-devletler göç akışlarını engellemek adına çeşitli stratejiler uygulamaktadır. Sığınmacılara yönelik uluslararası anlaşmalar ve sözleşmeler de zorunlu göçün insani yönüne odaklanmaktan ziyade, göçü ulusal güvenlik çerçevesinde ele almaktadır. En yoğun Suriyeli sığınmacı nüfusuna ev sahipliği yapan ülkelerden birisi de Türkiye'dir. Sığınmacılara yönelik devlet politikaları zorunlu göçü makro ölçekte ulusal sınırların güvenliği bağlamında ele almakta ve sığınmacıların gündelik hayat deneyimleri göz ardı edilmektedir. Bu nedenle sığınmacılar egemen söylemde sınırlara yönelik bir `tehdit` olarak işaret edilmektedir. Ulus-devletin, vatandaşlarının zihninde inşa ettiği `öteki` ve `tehdit` algısı, gündelik hayatta kültürlerarası karşılaşmalarda sığınmacılara karşı yabancı korkusunu tetiklemektedir.Bu çalışma, Ankara'da Suriyeli sığınmacıların yoğun bir şekilde yaşadığı Önder Mahallesinde yapılan bir etnografik alan araştırmasının ürünüdür ve bu çalışma çerçevesinde sığınmacılar ve yerleşiklerin gündelik hayattaki karşılaşmalarının nasıl deneyimlendiği anlaşılmaya çalışılmıştır. Anahtar Sözcükler Ulus-devlet, sınırlar, zorunlu göç, banal milliyetçilik, gündelik hayat, şeytanlaştırma Due to Syrian Civil War, millions of people have been forced to leave their country and seek refuge in other countries. However, forced migration is regarded as a problem by the nation-states which aim to create a homogenous nation on the geography of their domination. Therefore, the nation-states apply various strategies to prevent refugee flows. Besides this, international agreements and conventions also address forced migration within the frame of security issues, instead of addressing humanitarian needs of refugees. Turkey is one of the countries with a high number of Syrian refugees. The state policies regarding the refugees have been addressing the forced migration in terms of national borders security at a macro level and thus ignoring everyday life experiences of the refugees. Consequently, refugees are indicated as a `threat` to national borders through the dominant discourse. Construction of refugees as `the other` as a `threat` within the minds of the national subjects, leads to xenophobia toward refugees within everyday life encounters. This study is a product of an ethnographic field research conducted in Önder Neighborhood in Ankara, which is populated by a high number of Syrian refugees. And within the frame of this study, it is aimed to understand how the everyday encounters are experienced by both refugees and residents. KeywordsNation-state, boundaries, forced migration, banal nationalism, everyday life, demonization 132

Circassians are an ethno-cultural group living in various parts of Turkey and whose population is approximately a few hundred thousand. Following the colonization of their ancestral homeland by Russia, they came to the Ottoman lands in waves and in masses from the second half of the 19th century to the beginning of the 20th century. Circassians, who preserved their identity and differences being integrated into the Ottoman and Turkish socio-political life, have discursively constructed an identity demonstrating historical discontinuity in Turkey in a connection with their cognates living in the Circassian republics which are part of the Russian Federation and in various countries around the world, primarily the Middle Eastern countries. This discursive identity is a dynamic identity which changes with different readings and urgencies imposed upon them by the conditions in which they are while being based on the same references, and it bears a great diversity within itself both successively and simultaneously. In this regard, Circassianness as a discursive formation constituted within different fields of discourse by Circassians living in Turkey is investigated in this dissertation. Circassianness is studied from the perspective of different discourses based on the same references regarding the origins of the Circassians, who they are, what language they speak, their traditions, the genocide they underwent in the 19th century, their perception of homeland and the organizational units they established since the Ottoman. KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii KISALTMALAR ix GİRİŞ 1 1. BÖLÜM YÖNTEM ve KAVRAMSAL ÇERÇEVE 5 1.1. ALAN VE ÖRNEKLEM 5 1.2. ANTROPOLOJİK GÖZLEM, ALAN VE YÖNTEM 7 1.2.1. Gözlemin ve Alanın Sorunsallaştırılması 8 1.2.2. Katılımcı Gözleme karşı Aktivist Gözlem 12 1.3. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI 21 1.4. SÖYLEM 22 1.5. KİMLİK 25 2. BÖLÜM ÇERKES KİMLİĞİNİN SÖYLEMSEL İNŞASI 28 2.1. KÖKEN SÖYLEMİ: KADİMLİK ve SAF İNSANLIK 28 2.1.1. Muteber Bir İsim: Çerkes 29 2.1.2. Bilimsel Irkçılık ve Saf Beyaz Kafkas Irkı 37 2.1.3. Muteber Bir Akraba: Medeniyet Kurucu Hatti-Hititler 43 2.2. MİLLİYETÇİ SÖYLEM: BÖLGESEL vs. ETNİK MİLLİYETÇİLİK 50 2.2.1. Çerkes Kimdir? 51 2.2.1.1. Bölgesel Milliyetçilik: Çerkes=Herkes, Nam-ı Diğer Kafkas(lı) 53 2.2.1.2. Etnik Milliyetçiliğin İki Hali: Abhaz-Adige ve Çerkes=Adige 59 2.3. DİLSEL SÖYLEM: ÇERKESÇE DİYE BİR DİL VAR MI? 65 2.3.1. Çerkesler Nece Konuşur? 66 2.4. GELENEKÇİ SÖYLEM: YAZILI OLMAYAN ANAYASA-HABZE 74 2.4.1. Hapishanesiz Toplum Miti 81 2.5. SÜRGÜN VE SOYKIRIM SÖYLEMİ: ÇERKESLERİN BİTMEYEN ÇİLESİ 83 2.5.1. Rus-Çerkes İlişkileri ve Rusya’nın Kafkasya’yı İşgali 84 2.5.2. Acıyı Rakamla Büyütmek 86 2.5.3. 21 Mayıs 1864: Göç, Sürgün, Soykırım 92 2.5.4. Tarihi “Gelenekte” Yaşatmak: Balık Yemeyen Çerkesler 104 2.6. DİASPORİK SÖYLEM: YENİ VATANDA ANAVATANI YAŞAMAK 108 2.6.1. Kadim Anavatan Kafkasya: Kaybedilen Cennet 109 2.6.2. Siyasal Birim Olarak Anavatan 113 2.6.2.1. Birleşik Kafkasya 113 2.6.2.2. Çerkesya 119 2.6.3. Eylem Kipinde Anavatan: Dönüş 122 2.7. KURUMSAL SÖYLEM: ÇERKESLİĞİ ÖRGÜTLEMEK 129 2.7.1. Osmanlı’da Çerkes Aydınlanması ve Kurumsal Çerkeslik Söylemine Etkileri 131 2.7.2. Çerkeslere Hariçten Gazel ve Birleşik Kafkasyacılık 139 2.7.3. Liberalleşme, Kültüralizm ve Dönüşçülük 144 SONUÇ 149 KAYNAKÇA 155 EK 1. Orijinallik Raporu 182 EK 2. Etik Kurul Muafiyet Formu 183 Çerkesler Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde dağınık olarak yaşayan ve sayıları birkaç yüz bini bulan etno-kültürel bir gruptur. Tarihsel topraklarının Rusya İmparatorluğu tarafından kolonizasyonunu müteakiben 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren 20. yüzyıla kadar dalgalar halinde ve kitlesel olarak Osmanlı topraklarına geldiler. Osmanlı ve Türkiye sosyo-politik yaşamına entegre olarak kimliklerini ve farklılıklarını koruyan Çerkesler, Rusya Federasyonuna bağlı Çerkes cumhuriyetleri ve çoğunlukla Orta Doğu ülkeleri olmak üzere dünyadaki çeşitli ülkelerdeki soydaşlarıyla ilişki içinde Türkiye’de tarihsel süreksizlikler gösteren bir kimliği söylemsel olarak inşa ettiler. Bu söylemsel kimlik, aynı referansları temel almakla birlikte farklı okumalarla ve içerisinde bulundukları koşulların kendilerine dayattığı zorunluluklarla birlikte değişen dinamik bir kimliktir ve hem süreç içinde hem de eş zamanlı olarak kendi içinde büyük bir çeşitlilik taşımaktadır. Bu bağlamda, bu tezde, Türkiye’de yaşayan Çerkeslerin farklı söylem alanları içerisinde oluşturdukları söylemsel bir oluşum olarak Çerkeslik incelenmektedir. Çerkeslik, Çerkeslerin kökeni, kim oldukları, hangi dili konuştukları, gelenekleri, 19. yüzyılda maruz kaldıkları soykırım, anavatan algıları ve Osmanlı’dan itibaren oluşturdukları kurumsal yapıları ile ilgili aynı referanslara dayanan farklı söylemleri açısından ele alınmaktadır.

The Arab Alawites, one of the ancient peoples of Anatolia and Levant, have unique qualities in the forms of ethno-religious organization. The Arab Alawitess, which maintains its minority positions with the content of mysticism, has faced secular superstructure institutions along with the adventure of westernization and modernization of Turkey and has updated. This research aims to analyze the worldly tendencies of the Arab Alawis in Tarsus, taking into consideration the necessity of "mapping culture to religion before the secularization". Therefore, the current meanings that the world's meanings with the mythical designs preserved in the previous generations and the additions and ellipsis of those who make up the age and the perpettations attributed to Alawite constitute the content of this thesis. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY……………………………………………………………………...i YAYIMLAMA VE FİKRÎ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI…………………….…..ii ETİK BEYAN………………………………………………………………………….iii TEŞEKKÜR…………………………………………………………………..……….iv ÖZET…………………………………………………………………………………...vi ABSTRACT…………………………………………………………………………..vii GİRİŞ……………………………………………………………………………………1 1. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KAPSAMI VE YÖNTEMİ………………………….4 1.1. Araştırmanın Konusu ve Problemi……………………………………….4 1.2. Araştırmanın Amacı………………………………………………………..5 1.3. Araştırmanın Önemi………………………………………………………..6 1.4. Araştırmanın Yöntemi……………………………………………………...7 1.4.1. Veri Toplama Teknikleri………………………………………………..8 1.4.2. Örneklem Seçimi……………………………………………………….9 1.4.3. Temalaştırma………………………………………………………….11 1.4.4. Sınırlılıklar……………………………………………………………...13 2. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KURAMSAL VE KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ...15 2.1. Din ve Kutsal Kozmos…………………………………………………….15 2.1.1. Marx, Weber ve Durkheim'ın Din Sosyolojileri……………………..16 2.1.2. Kozmosu Ören Din ve Dünya Görüşü………………………………21 2.2. Sekülerleşme Tartışmaları………………………………………………..28 2.2.1. Temel Kavramlar……………………………………………………...29 2.2.2. Sekülerleşme Üzerine Düşünceler………………………………….35 2.2.3. Sekülerleşmeyi Mümkün Kılan Tarihsel Etmenler…………………41 2.2.4. Yeni Dinsellik ve Dünyevi Bağdaştırmacılık………………………..50 3. BÖLÜM: ANAHATLARIYLA ARAP ALEVİ TARİHİ VE DİNSELLİĞİ……...55 4. BÖLÜM: NİTEL VERİLERİN ANALİZİ…………………………………………65 4.1. Bütünlük Kaybı ve Toplumsallaşmadaki Aksaklık……………………65 4.1.2. Toplumsallaşmanın Yeni Kaynakları………………………………..72 4.1.3. Mitik Örüntülerin Anlam Yitimine Uğraması………………………..87 4.1.4. Anadil ve Batıni Öğretiler…………………………………………….98 4.1.5. Toplumsal Örgütlenmede Farklılaşma…………………………….108 4.2 Tanrı Kavrayışı ve İnsan Eylemliliği…………………………………….138 4.2.1 Gizemliliğin Süreğenliği……………………………………………...157 4.2.3. Reenkarnasyon ve İlahi Adalet…………………………………….173 4.3. Seçeneklilik ve Eklektik İmkanlar………………………………………187 4.3.1. Ahlakın Dinsel Kurulumu ve İyilik Kavrayışı………………………196 4.3.2. İnancın Bireyselliği ve Görünür Dinselliğin Dışlanması………….207 4.4. Aleviliğin Türkiye'deki Varlığı Üzerine Kavrayışlar ve Kimliğin Seküler Biçimleri…………………………………………………………………..211 4.4.2. Kolektivizmden Evrenselciliğe Kavrayıcı Bakış…………………..229 4.4.3. Kültürün Geleceği…………………………………………………...240 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME………………………………………………….246 KAYNAKÇA…………………………………………………………………………248 EK 1: ETİK KOMİSYON MUAFİYETİ FORMU …………………………………259 EK 2: ETİK KOMİSYON MUAFİYETİ FORMU (İNGİLİZCE) ……………...….260 EK 3: ORİJİNALLİK RAPORU ………………………………………………..…261 EK 4: ORİJİNALLİK RAPORU (İNGİLİZCE)………………………………..…..262 ÖZGEÇMİŞ……………………………………………………………….…………263 Anadolu ve Levant’ın kadim halklarından olan Arap Aleviler, etno-dinsel örgütlenme biçimleriyle özgün niteliklere sahiptirler. Mistisizmi içeriğinde barındıran dinsellikleriyle azınlık konumlarını sürdüren Arap Aleviler, Türkiye’nin batılılaşma ve modernleşme serüveniyle birlikte seküler üst yapı kurumlarıyla karşılaşmış ve kültürlerini yeni bağdaştırma biçimleriyle güncellemiştir. Bu araştırma, “sekülerleşmek için önce kültürün dinsellikle eşlenimi” gerekliliğini göz önünde bulundurarak Tarsus Arap Alevilerinin dünyevileşen eğilimlerini çözümlemeyi amaçlamaktadır. Dolayısıyla önceki kuşaklarda ilişkisel bütünlüğü korunmuş mitsel tasarımlarla dünyayı anlamlandıranların hangi eklemlemelerle ve eksiltilerle çağa ayak uydurduğu ve faillerin Aleviliğe atfettikleri güncel anlamlar bu tezi içeriğini oluşturmaktadır.

This research discusses individualization and the related problem of “individual” from a sociological perspective with a view towards understanding and explaining essential the differences between individualization and modern individualism. This discussion is carried out by examining the nature of human actions exemplified in practices of life politics. The focal point of the study is to understand how people transform their imaginations of “a better and fairer” society into action, that is into life politics. The empirical data for the study have been collected by means of in-depth interviews conducted with nine individuals who carry out non-institutionalized social responsibility activities as their life politics. The findings of this research, which is handled with a relational approach, show that the individualization experiences of the participants correspond to the real, concrete aspects of human relations and are framed with a social and moral “good” understanding. The distinguishing feature of this understanding is that, the participants interpret the values they have acquired and internalized from their relations in their immediate social environment and traditional norms from a holistic perspective. Holistic approach to life considers each individual as member and thus a part of this totality. For this understanding, the term individual does not refer to an atomistic, isolated and undifferentiated part of the whole, it refers to the personal qualities that make an individual stand out as a singular, special entity who has the ability to exert his/her agency in a network of relations. Thus, individualization is an endless process of interaction in which the individual discovers his/her humane characteristics and power potential within and through a relational network between always interdependent people, weaving and expressing these with a personalized interpretation. It is therefore a process of dual structuration between self-development and cultural internalization. The social responsibility activities as actions of life politics serve the self-realized individuals’ hope of mutually producing each other in order to contribute to the construction of a better and more just society. These actions are not destructive, anti-establishment uprisings though they demand for rights, justice and freedom for the disadvantaged groups of society. The main goal is a claim to rights regarding the arrangement of social life and the amelioration of cultural values. These acts, as symbolic political participation in both public and private spheres in support of the alteration of values and attitudes concerning lifestyles, present an indirect strategy for policy change. GİRİŞ 1 1. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KAPSAMI VE YÖNTEMİ 6 1.1. ARAŞTIRMANIN SORUNU VE AMACI 6 1.2. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 10 1.2.1. Araştırmanın Veri Toplama Süreci ve Sınırlılıkları 11 1.2.2. Araştırmanın Veri Değerlendirme Süreci 15 2. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KURAMSAL DAYANAĞI YAPILAŞMA KURAMI 19 2.1. ÇİFTE YORUMSAMA VE DÜŞÜNÜMSELLİK 20 2.2. TOPLUMSALIN YAPISAL YÖNÜ 23 2.3. FAİLLİK/EYLEM 28 2.3.1. Kişiliğin/Bilincin Tabakalaşma Modeli 29 2.3.1.1. Varlıksal Güvenlik 29 2.3.1.2. Bilinç 30 2.3.1.3. Bilinçdışı (Temel Güvenlik Sistemi) 30 2.3.1.4. Pratik Bilinç 32 2.3.1.5. Sözel Bilinç 33 2.3.2. Eylemin Tabakalaşma Modeli 34 2.3.2.1. Eylemin Düşünümsel Gözetimi 35 2.3.2.2. Eylemin Rasyonalizasyonu 37 2.3.2.3. Eylemin Güdülenmesi 38 3. BÖLÜM: MODERNLİĞİN BİREYCİLİĞİ VE AÇMAZLARI 41 3.1. BİR ÖĞRETİ OLARAK BİREYCİLİK 44 3.1.2. Bireyci Toplum Kuramlarının Kaynakları 48 3.1.1. Bireycilikle İlgili Temel Kavramsallaştırmalar 60 3.1.3. Bireycilik Öğretisinin Toplumsal Sonuçları 68 3.2. BİREYCİLİK VE BÜTÜNCÜLÜK KARŞITLIĞI 70 3.3. BİREYCİLİK VE BÜTÜNCÜLÜK YAKLAŞIMLARININ İNSAN MODELLERİNE DAİR BİR ELEŞTİRİ 75 4. BÖLÜM: İLİŞKİSEL BİR YAKLAŞIM 83 4.1. TOPLUMSAL TAHAYYÜLLERİMİZ 83 4.2. BİREY TOPLUM İLİŞKİSELLİĞİ 86 4.3. BİREYSELLEŞME: İLİŞKİSEL BİR KAVRAMSALLAŞTIRMA 89 4.4. YAŞAM POLİTİKALARI VE ÖZGÜRLEŞMECİ POLİTİKALAR İLİŞKİSELLİĞİ 101 5. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN VERİLERİNİN ANALİZİ VE YORUMLANMASI 105 5.1. BİREY TOPLUM İLİŞKİSELLİĞİ: BİREYSELLEŞME 111 5.1.1. Fail Olarak Katılımcıların Sahip Oldukları Ortak Bireysel Nitelik ve Güçleri 112 5.1.2. Niteliksel Çerçeve: Yapıcı İyi 127 5.1.3. Benliğin Gelişiminin Dışsal Kaynakları 130 5.2. YAŞAM POLİTİKALARI OLARAK SOSYAL SORUMLULUK EYLEMLERİ 143 5.2.1. Paylaşım Davranışı Olarak Sosyal Sorumluluk Eylemleri 144 5.2.2. Yaşam Politikaları Olarak Sosyal Sorumluluk Eylemlerinin Seçimi 153 5.2.2.1. Katılımcıların Mevcut Toplumsal Tahayyülleri 155 5.2.2.2. Bireycilik Öğretilerinin Toplumsala Yansıması 169 5.2.2.3. Modern Bireyciliğin Faili ve Kendini Gerçekleştirmiş Fail 172 5.2.2.4. Katılımcıların Gelecek Tahayyülleri 175 5.2.2.5. İyilik Bulaşıcıdır 180 5.2.2.6. Sembolik Siyasi Eylem Biçimi Olarak Sosyal Sorumluluk Eylemleri 190 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 192 KAYNAKÇA 205 EK 1: MÜLAKAT CETVELİ ÖRNEĞİ 213 EK 2: ORİJİNALLİK RAPORU 218 EK 3: ETİK KURUL RAPORU 219 Bu araştırma, bireyselleşme ile modern bireycilik arasındaki farkın mahiyetini anlamak ve açıklamak amacı ile bireyselleşme ve ona bağlı olarak birey sorununu sosyolojik olarak tartışmaya açmaktadır. Bu tartışma yaşam politikaları çerçevesindeki insan eylemlerinin doğası incelenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın odaklandığı temel sorun, insanların “daha iyi ve daha adil” bir topluma dair tahayyüllerini nasıl bir anlayış ve çaba sonucu eyleme, yani bir yaşam politikasına dönüştürdükleridir. Çalışmanın somut verileri, yaşam politikaları olarak kurumsallaşmamış sosyal sorumluluk eylemlerini icra eden 9 bireyle yapılan derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. İlişkisel yaklaşımla ele alınan bu araştırmanın bulguları, katılımcıların bireyselleşme deneyimlerinin, insani ilişkilerin gerçek, somut boyutuna tekabül ettiğini ve toplumsal ve ahlaki “iyi” anlayışı ile çerçevelendirildiklerini göstermektedir. Bu anlayışın ayırt edici unsuru, katılımcıların çevrelerinden ve geleneksel normlarından edindikleri ve içselleştirdikleri değerleri bütünsel bir bakış açısı ile yorumlamalarıdır. Hayata dair bütünsel yaklaşım, her bireyi ve dolayısıyla kendini bütünün bir parçası olarak görebilmektir. Bu anlayışa göre birey terimi, bir bütünün atomistik, yalıtılmış ve farklılaşmamış bir parçasına değil, insanın, bir ilişkiler ağı içinde failliğini uygulama yeteneğine sahip, tekil ve özel bir varlık olarak onu öne çıkaran kişisel niteliklerine atıfta bulunur. Buna göre bireyselleşme, bireyin sahip olduğu insani nitelik ve güç potansiyellerini her zaman ve her yerde birbirine bağımlı insanlar arasındaki ilişkiler ağı içinde ve bu ilişkiler aracılığıyla keşfettiği, öznelleştirilmiş bir yorumla ördüğü ve ifade ettiği daimi bir etkileşim; kendini geliştirme ve kültürel içselleştirme arasında vuku bulan çift yönlü bir yapılandırma sürecidir. Yaşam politikaları olarak sosyal sorumluluk eylemleri, kendini gerçekleştirmiş bireylerin birbirlerini karşılıklı olarak üreterek daha iyi ve adil bir toplumun inşasına katkıda bulunma umuduna yöneliktir. Bu eylemler, toplumun dezavantajlı grupları için hak, adalet, özgürlük talebi içermekle birlikte yapıya karşı yıkıcı başkaldırı eylemleri değillerdir. Temel amaç, toplumsal hayatın düzenlenmesine, kültürel değerlerin iyileştirilmesine yönelik bir hak aramadır. Hem kamusal hem de özel alanda, yaşam tarzlarına ilişkin değerler ve tutumların değiştirilmesine yönelik sembolik siyasal bir katılım tarzı olarak bu eylemler, politika değişikliği için dolaylı bir strateji sunmaktadırlar.

Sosyal bilimleri oluşturan önemli bilim dalları arasında yer alan siyaset bilimi, kadınların uzun yıllardır süregelen politik hak mücadelesi ile birlikte oldukça tartışılır bir alan haline gelmiştir. Cinsiyetler arası eşitsizlik yaratan ilişkilerin artmasında dünya genelinde uygulanan devlet politikaları ile siyasi partilerin politikalarının etkisi büyüktür. Kadınların karar alma noktalarında nitel ve nicel anlamda etkin bir şekilde yer alabilmesi, siyasette eşitsizlik doğuran bu tarz politikaların önüne geçmektedir. Bu sebeple kadınların siyasette temsil ve katılım taleplerini artırmaya yönelik yerelde ve ulusal düzeyde birçok bilimsel çalışma yürütülmektedir. Yapılan araştırma ile yerel yönetimlerdeki karar alma mekanizmalarında, kadın temsilinin hem nicel hem nitel anlamda azlığının nedenlerini tespit etmek ve bu noktada geliştirilebilecek çözüm stratejileri ile birlikte siyasi mücadele alanında feminist bir politika tahayyül etmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda Ankara ili özelinde üç siyasi partiyi temsilen seçilmiş Kahramankazan Belediyesi (AKP), Etimesgut Belediyesi (MHP) ve Çankaya Belediyesinde (CHP) belediye meclisi üyesi ve idari birimlerde müdür pozisyonunda yer alan kadınlarla görüşmeler gerçekleştirildi. Karar alma noktalarında yer alan kadınların deneyimlerine, nitel araştırma tekniklerinden birisi olan derinlemesine mülakat yoluyla ulaşıldı. Yapılan görüşmeler sonucunda kadınların siyasi temsilini ve katılımını artırabilmek için ailesi ve çevresi tarafından desteklenmesi, örgütlü bir mücadele için kadın odaklı STK'larla iş birliği içinde olması, toplumun algısının değiştirilmesi ve siyasi partilerce uygulanacak kotaların zorunlu olduğu görüşleri ortaya çıktı. Mevcut durumda kadınların belediyelerde feminist bir politika uygulayabilmesi için gerekli ortama, şartlara ve bilince sahip olmadığı sonucuna ulaşıldı. Political sciences, playing a significant role among the scientific branches which shape social Studies, became a widely argued field with the women's ongoing fights for their political rights. Government policies and political party policies have a great impact on the multiplying of relationships that create gender discrimination. Women's effective participation, in terms of quality and quantity, in decision making processes averts these government and political party policies creating gender discrimination in politics. For this reason, there are lots of region-wide and nation-wide scientific studies carried out in order to increase the demands of participation and representation of women in politics. Through this research, the reasons of women's limited representation of both quantitative and qualitative sense in decision making mechanisms of local administrations are aimed to be identified; and at this point a feminist policy with the strategies is also aimed to be revealed, which can be developed to solve this problem, in the political battlefield. In this context, specially in Ankara Province, as the representatives of three political parties in Turkey, the Municipality of Kahramankazan (AKP), the Municipality of Etimesgut (MHP) and the Municipality of Çankaya (CHP) are chosen and the interviews are held with the women working as members of municipal councils and with the women holding directing positions of managing departments of these municipalities. In order to reach the experiences of these women taking part in decision making mechanisms, as one of the quantitative research techniques, the in-dept interview method is used. At the end of the interviews, these results have come out: Women should be supported by their families and their social environment to increase their political representation. They should co-operate with women's NGOs in order to be a part of an organizational operation for women's rights. The social perception should be changed and the political parties must implement a quota system to increase the number of women. At the present situation, it is concluded that the women working in municipalities do not have enough setting, condition and consciousness in order to carry out a feminist policy. 146

The impact of the consumer society and the culture industry, which emerged with the globalization process, has led to an increasingly alienation of individuals and society. In order to overcome these effects, which have reflections in daily life, to overcome the ontological security destruction and to provide the need for socialization, new social areas and trends are emerging and orientation towards these areas is increasing. In this study, the economic significance of the coffee, which has the second largest trade volume of the world, is focused on its social meanings and in this context, boutique coffee shops opened within the scope of the third wave of coffee as a new entrepreneurship model are discussed. In this study, the entrepreneurship experience in the field of third wave coffeemaking among individuals who have adopted an alternative perspective and lifestyle was interviewed. The main purpose of the study is to reveal the process that leads individuals to become boutique coffee shops, in which fields the individuals with education or work experience are directed to this field, the reasons for this and the experiences they have experienced in this process. The boutique coffee shops in the Çankaya district of Ankara constitute the universe of the research and data were collected through interviews with 11 entrepreneurs. As a result of the study, it is seen that the number of boutique coffee shops, which are rapidly increasing in number, are socializing areas of the young part of the city, which looks at an alternative place to life, and goes beyond offering only qualified coffee and has symbolic meanings. The reasons that lead people to become entrepreneurs are the increasing interest in the third wave of coffee, the need for freedom, the suitability to the way of living, their decision as a result of commercial feasibility, and the idea of something related to art. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii KISALTMALAR x TABLOLAR DİZİNİ x ŞEMALAR DİZİNİ x RESİMLER DİZİNİ xii FOTOĞRAF DİZİNİ xii GİRİŞ 1 1. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KONUSU, KAPSAMI VE YÖNTEMİ 4 1.1 ARAŞTIRMANIN KONUSU 4 1.2 ARAŞTIRMANIN AMACI, ÖNEMİ VE SORULARI 6 1.3 ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 7 1.3.1 Katılımcıların Özellikleri 9 1.3.2 Veri Toplama ve Analizi Süreci 10 2. BÖLÜM KAHVENİN TARİHSEL SÜRECİ 12 2.1. OSMANLI DEVLETİ’NDE KAHVENİN TARİHÇESİ 13 2.2 AVRUPA’DA KAHVENİN TARİHSEL SÜRECİ 15 2.3 TARİHSEL SÜREÇTE KAHVE AKIMLARI 17 2.3.1 Birinci Dalga Kahve Akımı 17 2.3.2 İkinci Dalga Kahve Akımı 18 2.3.3 Üçüncü Dalga Kahve Akımı 19 2.3.3.1 Tohumdan Fincana Kahvenin Süreçleri 20 3. BÖLÜM: KONUYA İLİŞKİN LİTERATÜR 28 4. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KAVRAMSAL VE KURAMSAL ARKAPLANI 34 4.1. KONUYA İLİŞKİN KAVRAMLAR 34 4.1.1 Üçüncü Dalga Kahve Akımı 34 4.1.2 Küreselleşme 38 4.1.3 Tüketim Toplumu 42 4.1.4 Kültür Endüstrisi 44 3.1.5 Habitus ve Sermaye 47 4.1.6 Gündelik Yaşam 50 4.1.7 Yabancılaşma 53 4.1.8 Ontolojik Güvenlik 55 4.2 ARAŞTIRMANIN TEORİK ARKAPLANI: YENİ BİR GİRİŞİMCİ MODELİ OLARAK 3. DALGA KAHVECİLER 57 5. BÖLÜM: BULGULAR 61 5.1.KATILIMCILARIN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ 61 5.2 KATILIMCILARIN GİRİŞİMCİLİK ÖNCESİ İŞ DENEYİMLERİ 65 5.3 KATILIMCILARIN ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVECİ AÇMA HİKAYELERİ 69 5.3.1 Üçüncü Dalga Kahve Akımına Yönelik İlginin Artması 70 5.3.2 Özgür Hissetme İhtiyacı 75 5.3.3 Ticari Fizibilite Sonucu Karar Almış Olmak 76 5.3.4 Üçüncü Dalga Kahveyi Sanatla Destekleme Fikri 77 5.4 ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVE DÜKKANLARINDA SATILAN YİYECEK İÇECEKLERİN ÖZELLİKLERİ 79 5.5 BARİSTALIK SERTİFİKASINA SAHİP OLMA DURUMU 85 5.6 ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVE MEKANINA SAHİP OLMANIN HİSSETTİRDİKLERİ 86 5.6.1 Sosyalleşme 87 5.6.2 Sorumluluk Almanın Özgür Hissettirmesi 89 5.7 DİĞER ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVE DÜKKANLARIYLA REKABET DURUMU 91 5.8 ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVECİLERDE MÜŞTERİ PROFİLİ 94 5.8.1 Üçüncü Dalga Kahvecilerdeki Profile Benzer Bir Müşteri Kitlesi 95 5.8.2 Mekana Gelme Biçimine Göre Müşteriler 99 5.8.3 Mekanın Yoğunluğuna Göre Tercih Eden Müşteriler 100 5.8.4 Mekana Gelen Müşterilerin Yaş Aralığı 101 5.9 ÜÇÜNCÜ DALGA KAHVE DÜKKANLARININ MÜŞTERİLERE HİSSETTİRDİKLERİ 102 5.9.1 Özgür Hissetmek 103 5.9.2 Aidiyet Hissetmek 106 5.10 TASARIM 108 5.10.1 Mekan Tasarımı 109 5.10.2 Üçüncü Dalga Kahve Mekanları Arasında Tasarım Açısından Farklılaşmayı Önemserken Aynılaşma Durumu 128 5.11 SOSYAL MEDYA KULLANIMI 130 5.12 ÜLKE KENT VE ÇEVRE HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELER 132 SONUÇ VE TARTIŞMA 135 KAYNAKÇA 153 EK-1. ORJİNALLİK RAPORU 161 EK-2. ETİK KOMİSYON İZNİ 162 Küreselleşme süreciyle birlikte ortaya çıkan tüketim toplumu ve kültür endüstrisinin etkisi, bireylerin giderek kendine ve topluma yabancılaşmasına yol açmıştır. Gündelik yaşama yansımaları görülen bu etkilerin giderilmesi, ontolojik güvenlik yıkımının üstesinden gelebilme ve sosyalleşme ihtiyacını sağlayabilmek için yeni toplumsal alanlar ve akımlar ortaya çıkmakta ve bu alanlara yönelim artmaktadır. Bu çalışmada, dünyanın ikinci büyük ticaret hacmine sahip olan kahvenin ekonomik anlamlarının yanı sıra sosyal anlamlarına odaklanılmış ve bu bağlamda yeni bir girişimcilik modeli olarak üçüncü dalga kahve akımı kapsamında açılan butik kahve dükkanları konu edilmiştir. Bu kapsamda çalışmada lternatif bir bakış açısı ve yaşam tarzı benimsemiş üçüncü dalga kahvecilik alanındaki girişimcilerle görüşülmüştür. Çalışmanın temel amacı, bireyleri butik kahveci olmaya götüren süreci, hangi alanlarda eğitimi ya da iş deneyimi olan bireylerin bu alana yöneldiklerini, bunun nedenlerini ve bu süreçte yaşadıkları deneyimleri katılımcıların anlam dünyası üzerinden ortaya koymaktır. Ankara’nın Çankaya bölgesinde yer alan butik kahve dükkanları araştırmanın evrenini oluşturmuş, bu kapsamda 11 girişimci ile görüşme tekniği ile veri toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda ise sayıları hızla artan butik kahve dükkanlarının, şehrin hayata alternatif bir yerden bakan özellikle genç kesiminin sosyalleşme alanları olduğu ve sadece nitelikli kahve sunmanın ötesine geçerek sembolik anlamlar taşıdığı görülmüştür. Kişileri girişimci olmaya yönlendiren nedenler ise üçüncü dalga kahve akımına yönelik ilginin artması, özgürlük ihtiyacı, yaşama biçimine uygunluk, sanatla alakalı bir şeyler yapma fikri ve ticari fizibilite sonucu karar almış olmalarıdır.

This research concerns clarification, explanation and interpretation of a social fact known as rural migrant’s “longing for and loyalty to the homeland”, which remains in the background of the migration and urbanization literature. This social fact, discussed in the example of the migration of people of Rize to different places within and outside the country, constitutes a struggle for existence and belonging which appears through different strategies and applications exhibited by the migrants occasionally to return to their homeland but mostly to spend their lives in a collective settlement order and to transfer the feeling of loyalty to the homeland to the next generations. The basic subjects exclusively dealt with by this study for clarification and explanation of this struggle include the reasons the migrants had to migrate and how they perceived and interpreted these factors; thoughts, relationships and socialization patterns that made them preserve their connection with their homelands; and how their struggles were received and how much they were supported by their family environments and the new way of life they set up where they migrated. To clarify these subjects, 81 migrants were in-depth interviewed during the research process and these migrants were determined with the expediency method (purposive sampling) in consideration of their purposes or reasons for migration and the way of settlement they maintain. The migrants interviewed with regard to their reasons or purposes for migration comprise four subsets. These are (i) the ones who migrated for the purpose of receiving secondary or higher education, (ii) the ones who migrated for the purpose of becoming entrepreneurs or engaging in trade, (iii) the ones who migrated to search for employment opportunities in different places as unskilled workers, (iv) and the ones who migrated by marriage. The migrants in terms of the settlement order they still maintain comprise four main sets. These are (i) the ones who live where they migrated, not in Rize, and return to the rural area at specific times of the year for short or long term holidays or for harvest and own rural dwellings used for this purpose; (ii) the ones who return to their rural origins after migration; (iii) the ones who migrate from the rural area and then return to city or county center of Rize; (iv) and the ones who reside both in the rural area and the city, particularly in one of the city or county centers of Rize, following the migration process. The research data shows that the connection the migrants maintain with their own origins and the struggle they go through for this purpose do not simply indicate that they failed to build a new and meaningful existence for themselves where they migrated. On the contrary, migrants mostly do not consider that they migrated, but temporarily went to a foreign land (gurbete çıkmak) to return to home later. Furthermore, their struggle for belonging and loyalty to their homelands is qualified as a value-oriented rationalistic action they take to preserve “being displaced” for generations that represents a significant aspect of their social identities, in particular to ideas, thoughts and emotions generating from the effects of early socialization. The struggle of the migrants having this qualification appears to be the manifestation of meta-historical rationality, in Weber’s words, even when it is not suitable for substantive-formal rationality of modernity. However, this struggle and the concrete form it gained do not seem to end. On the contrary, the struggle put forward for identity, belonging, and affiliation and transfer and preservation thereof for generations appear to be a form of social existence, called liquid modernity by Bauman, which is seen specifically among migrants and reevaluated, interpreted and added new content and orientation with every new generation within the social conditions they are in. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vii İÇİNDEKİLER ix GİRİŞ 1 BÖLÜM 1: BİRER TOPLUMSAL OLGU OLARAK GÖÇ, GÖÇMENLİK VE GÖÇMENİN MEMLEKETİNE OLAN TUTKUSU 9 1.1. GÖÇ VE GÖÇMEN 11 1.2. GURBET VE GURBETÇİ 14 1.3. GÖÇ TÜRLERİ 18 1.4. GÖÇ KURAMLARI 21 1.4.1. Genel Göç Kuramları 22 1.4.2. Uluslararası Göç Kuramları 26 1.5. GERİYE GÖÇ 35 1.6. MODERNLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE’DE GÖÇ OLGUSU 57 1.6.1. Türkiye’de İç Göç 58 1.6.2. Türkiye’den Göç 62 1.6.3. Türkiye’ye Göç 68 1.6.3.1. Transit Göç 71 1.6.4. Türkiye’deki Güncel Göç Hareketliliği 73 BÖLÜM 2: ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ VE METODOLOJİK YAKLAŞIMI 75 BÖLÜM 3: YOLA ÇIKIŞ 83 3.1. RİZE’DEN AYRILIŞA SEBEP OLAN EKONOMİK VE TOPLUMSAL DURUM 84 3.2. GÖÇÜN VE GURBETE ÇIKIŞIN HİKÂYESİ 94 3.3. GERİDE BIRAKILAN TOPRAĞIN DURUMU 103 3.4. MENZİLE GİDİŞ VE YERLEŞİM SÜRECİ 108 3.5. GURBET VE GÖÇ BİR AYRILIK, BİR KOPUŞ MU? 125 BÖLÜM 4: KÖKEN İLE SÜRDÜRÜLEN İLİŞKİ VE BAĞLARIN SOMUT BİÇİMLERİ 147 4.1. “BİR ŞEYLER BENİ RİZE’YE ÇEKİYOR” 148 4.2. “ARKADAN GELENLER YAP(A)MAZ, BENİM YAPMAM GEREKİR” 162 4.3. MÜLKİYET EDİNİLMESİ: BARINMA, YATIRIM VE DİĞER İHTİMALLER 167 4.4. “ÇAYI TOPLAMAZSAN ADAMA KÜFREDERLER” 173 4.5. RİZE’YE GİDİLDİĞİNDE NEREDE VE KİM(LER)LE KALINIYOR? 177 4.6. RİZE İLE BAĞLARIN SÜRDÜRÜLMESİNDE EŞ VE ÇOCUKLARIN ROLÜ 179 4.7. DİĞER AİLE FERTLERİNİN RİZE İLE İRTİBATLARI 189 4.8. RİZE’Yİ YAŞANILIR VEYA YAŞANMAZ KILAN ŞEYLERİN NELER OLDUKLARI 193 4.9. “ELHAMDÜLİLLAH RİZELİYİM” 209 4.10. HATIRALAR 215 4.11. “UZAKTAN RİZE’YE BAKINCA DAHA FARKLI GÖZÜKÜYOR İNSANA” 222 BÖLÜM 5: KENDİLERİNİ ASLEN NEREYE AİT HİSSETTİKLERİ 226 5.1. BEN RİZELİYİM AMA RİZE’YE AİT MİYİM? 227 5.2. “ÜSTTEN GİDEMEZSEM ALTTAN GİDECEĞİM” 241 5.3. KESİN DÖNÜŞ MÜMKÜN MÜ? 248 5.4. EŞ VE ÇOCUKLARIN KESİN DÖNÜŞ KARARINA BAKIŞLARI VE UYUM İHTİMALLERİ 255 5.5. BÜYÜK ŞEHİR Mİ İTİYOR YOKSA RİZE Mİ ÇEKİYOR? 258 5.6. “İMKÂNIM OLSA DAHA FAZLASINI YAPARIM, HİÇ GÖZÜME GELMEZ” 263 SONUÇ 268 KAYNAKÇA 285 EKLER 305 EK 1. ORİJİNALLİK RAPORU 305 EK 2. ETİK KURUL / KOMİSYON İZNİ 306 EK 3. GÖNÜLLÜ KATILIM FORMU 308 EK 4. MÜLÂKAT SORULARI 309 EK 5. KATILIMCI TABLOSU 313 Bu araştırma, kırsal göçmenin “memleketine özlemi ve bağlılığı” olarak da bilinen fakat göç ve kentleşme literatüründe daha geri planda kalmış bir toplumsal olgunun anlaşılır kılınması, açıklanması ve yorumlanması ile ilgilidir. Ülke içinde veya dışında farklı yerlere göç etmiş olan Rizeli göçmenler örneğinde ele alınan bu toplumsal olgu kendisini göçmenin bazı hâllerde memleketine geri dönmek ama çoğu hâlde çoklu bir yerleşim düzeneği içinde hayatını sürdürmek ve memlekete olan bağlılık duygusunu kendisinden sonraki kuşaklara da aktarmak için ortaya koyduğu değişik türden strateji ve uygulamalarla tezahür eden bir varoluş ve aidiyet mücadelesidir. Bu mücadeleyi anlaşılır kılmak ve açıklayabilmek adına çalışmanın münhasıran ilgilendiği temel hususlar göçmenlerin doğdukları yerlerden neden göç etmek zorunda kaldıkları ve bu etkenlerin göçmen tarafından nasıl anlaşıldığı ve yorumlandığı, onları doğdukları topraklarla irtibatlarını sürdürmeye iten düşünce, duygu, ilişkiler ve toplumsallaşma örüntülerinin neler oldukları ve göç ettikleri yerde kurdukları yeni hayat düzeni ve aile çevrelerinin onların bu çabalarını nasıl karşıladıkları ve ne oranda kendisine destek verdikleridir. Bu hususları aydınlatmak amacıyla araştırma sürecinde toplam 81 göçmen ile derinlemesine mülâkat yapılmış olup bu göçmenler göç amaçları veya sebepleri ve hâlen sürdürmekte oldukları ikamet biçimleri dikkate alınmak suretiyle amaca uygunluk yöntemi (kastî örnekleme) ile belirlenmiştir. Göç etmelerinin sebebi veya amacı bakımından kendileriyle mülâkat yapılan göçmenler dört alt kümeden oluşmaktadır. Bunlar; (i) orta veya yükseköğrenim görmek amacıyla göç edenler, (ii) girişimci olmak veya ticaretle uğraşmak amacıyla göç edenler, (iii) vasıfsız işçi olarak başka yerlerde istihdam imkânı aramak amacıyla göç edenler ve (iv) evlilik sebebiyle göç edenlerdir. Hâlen sürdürdükleri yerleşim düzeni bakımından ise göçmenler yine dört ana kümeden oluşmaktadır. Bunlar; (i) esas olarak Rize’de değil, göç ettikleri yerlerde yaşamakta olup, kısa veya uzun süreli tatiller veya hasat için yılın belli dönemlerinde kıra dönen ve bunun için kırda meskeni olanlar, (ii) göçün ardından tekrar kırsal kökenlerine dönüş yapanlar, (iii) kırdan göç edip, ardından Rize il merkezi veya ilçe merkezine dönüş yapanlar ve (iv) göç sürecinin bir devamı olarak hem kırda hem de başta Rize il veya ilçe merkezlerinden biri olmak üzere kentte ikamet edenler. Araştırma verileri göstermektedir ki, göçmenin kendi kökeni ile sürdürdüğü bağ ve bu amaçla ortaya koyduğu mücadele basitçe onun göç ettiği yerlerde kendine yeni ve anlamlı bir varoluş inşa edememiş olması ya da başarısızlığa uğramış olması değildir. Aksine birçok hâlde göçmen kendisini göç etmiş değil, zaten evine geri dönmek üzere geçici süreliğine gurbete çıkmış biri olarak görmektedir. Dahası onun memleketine olan aidiyet ve bağlılık mücadelesi başta erken dönem sosyalizasyonunun etkilerinden kaynaklanan fikirler, düşünceler ve duygular olmak üzere onun toplumsal kimliğinin önemli bir boyutunu temsil eden “bir yerden olma”yı nesiller boyu sürdürmek uğruna giriştiği değer yönelimli bir akılcı eylem olma vasfı taşımaktadır. Bu vasfıyla göçmenin mücadelesi modernliğin araçsal-formel akılcılığına pek de uygun olmadığı hâllerde bile Weber’in tabiriyle tarih üstü bir akılcılığın tezahürü olarak nitelendirilebilir görünmektedir. Ancak, bu mücadele ve onun almış olduğu somut biçim sonu olan bir mücadele gibi de durmamaktadır. Aksine, kimlik, aidiyet ve mensubiyet için ortaya konan çaba ve bunun nesiller boyu aktarımı ve sürdürülmesi her yeni neslin kendini içinde bulduğu toplumsal koşullar içinde yeniden değerlendirilen, yorumlanan ve bu suretle yeni bir içerik ve yönelim kazanan ve Bauman’ın akışkan modernlik diye tabir ettiği bir toplumsal varoluşun göçmen özelinde tezahür eden bir biçimi olarak nitelendirilebilir görünmektedir.

In this dissertation, the processes of self-directed learning of computer for children who have never used computers before, have been examined within the cultural frame in which they live. The recent conditions in which the technology is effective in every sphere of life and people are more oriented towards “self-directed learning” make the research object important in terms of computer education. A village in the South-Eastern Anatolia region, which is one of the regions where the socio-economic level is low and a digital divide is clearly felt was preferred in accordance with the research object in order to reach children who have never used computers before. The cultural foundations of cognitive processes have been considered and authentic data have been reached, by using the cognitive ethnography, a type of qualitative research method used as a research design. The study includes a long-term participant observation process spreading over two years in conformity with the nature of ethnographic studies. The study group consists of 46 children (17 girls, 29 boys) and their ages vary between 6-11 years. During the study period, the ways how those children organize their learning when they are left on their own with the computers have been observed in detail. During the process, it has been examined how the learning situations are affected by these guidance and collaborative activities by giving the students simple clues, asking them some questions to arouse curiosity and guiding them to form groups. The open coding and axial coding methods have been used in the analysis of data. The 853 codes derived by open coding have been reduced to 174 codes and they have been grouped under 10 categories. The findings attained at the end of the study show that simple guidance to the children and forming groups during processes of their self-directed learning of computer have generally led to positive results. The significant differences have been observed in children's learning behaviors in terms of age and gender variables. The result of this study present profound data about the effects of cultural backgrounds on educational processes and taking these effects into consideration in the context of the education policies of our country. İçindekiler Öz i Abstract ii Teşekkür iv Tablolar Dizini ix Şekiller Dizini x Simgeler ve Kısaltmalar Dizini xi Bölüm 1 Giriş 12 Kendi Kendine Öğrenme ve Teknoloji 12 Çalışma Tanımı 12 Çalışmanın Amacı ve Önemi 20 Çalışmanın Ortaya Çıkışı 21 Tanımlar 22 Bölüm 2 Araştırmanın Kuramsal Temeli ve İlgili Araştırmalar 24 Kendi Kendine Öğrenmenin Temelleri 24 Kendi Kendine Öğrenme 25 Rehberli – Sorgulamalı Etkinlikler 28 İşbirlikli Öğrenme Etkinlikleri 29 Kendi Kendine Öğrenme ve Teknoloji 30 Kültür ve Teknoloji 31 Dijital Yerliler ve Dijital Göçmenler 33 Dijital Uçurum 35 İlgili Araştırmalar 37 Bölüm 3 Yöntem 42 Bilişsel Etnografi 45 Araştırma Soruları 50 Araştırmanın Yapılacağı Bölgenin Belirlenmesi 50 Katılımcıların Belirlenmesi 53 Araştırmacı Rolü 57 Uygulama Süreci ve Verilerin Toplanması 59 Uygulama Süreci 60 Gönüllülük 63 Demografik Bilgilerin Alınması ve Ön Bilgi Yoklaması 63 Öğrencilerin Yaşlarına Göre Gruplanması 65 Bilgisayarla Tanışma 66 Küçük Gruplarla Çalışma / İşbirlikli Öğrenme 67 Merak Uyandırıcı Sorular ve İpuçlarının Kullanılması 67 Veri Kaynakları ve Veri Toplama Teknikleri 68 Verilerin Analizi 69 Açık Kodlama 71 Kuramsal / Aksiyal / Eksensel Kodlama: 73 Araştırmanın Geçerliği ve Güvenirliği 75 Katılımcılar 79 Bölüm 4 Bulgular ve Yorumlar 92 1. Kendi Kendine Bilgisayar Öğrenme Süreci 92 2. Basit İpuçlarının ve Merak Uyandırıcı Soruların Öğrenme Sürecine Etkileri 145 3. İşbirlikli Çalışmaların Öğrenme Sürecine Etkisi 149 4. Çocukların Demografik Özelliklerinin Öğrenme Süreçlerine Etkisi 153 Bölüm 5 Sonuç, Tartışma ve Öneriler 167 Sonuçlar ve Tartışma 167 Öneriler 201 Kaynaklar 206 EK-A: Veli İzin Formu 226 EK-B: Öğrenci Gönüllü Katılım Formu 227 EK-C: Öğretmen / İdareci Görüşme Formu 228 EK-Ç: Veli Görüşme Formu 229 EK-D: Öğrenci Görüşme Formu 230 EK-E: Açık Kodlama Sonrasında Elde Edilen Kodlar 231 EK-F: Etik Komisyonu Onay Bildirimi 234 EK-G: Etik Beyanı 235 EK-H: Doktora Tez Çalışması Orijinallik Raporu 236 EK-I: Dissertation Originality Report 237 EK-İ: Yayımlama ve Fikrî Mülkiyet Hakları Beyanı 238 Bu tez çalışmasında daha önce hiç bilgisayar kullanmayan çocukların bilgisayarı kendi kendine öğrenme süreçleri, yaşadıkları kültürel bağlam çerçevesinde incelenmiştir. Teknolojinin hayatın her alanında etkili olduğu ve insanların daha çok “kendi kendine öğrenme”ye yöneldiği günümüz koşulları, araştırma konusunu bilgisayar eğitimi açısından önemli kılmaktadır. Araştırma konusuna uygun olarak daha önce hiç bilgisayar kullanmayan çocuklara ulaşmak amacıyla ülkemizin sosyoekonomik düzeyi düşük ve dijital uçurumun belirgin biçimde hissedildiği bölgelerinden olan Güney Doğu Anadolu Bölgesi kırsalındaki bir köy tercih edilmiştir. Araştırma deseni olarak nitel araştırma yöntemlerinden etnografinin bir türü olan “bilişsel etnografi” kullanılarak, bilişsel süreçlerin kültürel temelleri değerlendirilmiş ve otantik verilere ulaşılmıştır. Araştırma etnografik çalışmaların doğasına uygun olarak, iki seneye yayılan uzun süreli bir katılımlı gözlem sürecini içermektedir. Çalışma grubu 46 çocuktan (17 kız, 29 oğlan) oluşmakta olup yaşları 6-11 arasında değişmektedir. Çalışma süresince çocukların bilgisayarla baş başa kaldıklarında, kendi öğrenmelerini nasıl organize ettikleri ayrıntılı olarak gözlemlenmiştir. Süreç içerisinde öğrencilere basit ipuçları verilerek, merak uyandırmaya yönelik sorular sorularak ve gruplar oluşturmalarına müsaade edilerek, öğrenme durumlarının bu yönlendirmelerden ve işbirlikli çalışmalardan nasıl etkilendiği incelenmiştir. Verilerin analizinde, açık kodlama ve aksiyal kodlama yöntemleri kullanılmıştır. Açık kodlama ile elde edilen 853 kod, yapılan revizyonlarla 174 koda indirgenmiş ve 10 kategori altında toplanmıştır. Çalışma sonucunda ortaya çıkan bulgular, çocukların kendi kendine bilgisayar öğrenme süreçlerinde basit yönlendirmeler yapılmasının ve gruplar oluşturmalarının, genel olarak olumlu sonuçlar doğurduğu yönündedir. Yaş ve cinsiyet değişkenine göre çocukların öğrenme davranışlarında önemli farklılıklar gözlemlenmiştir. Çalışma sonuçları, kültürel altyapının eğitsel süreçlere etkisi ve bu etkinin ülkemizin eğitim politikaları açısından değerlendirilmesi bağlamında derinlemesine veriler sunmaktadır.

This research was carried out to reveal the perception and experiences of fathers who have children with autism spectrum disorder (ASD) in the context of hegemonic masculinity and gender. The study was conducted in Ankara between June 2017 and May 2019. In this study, which was designed with qualitative research design, snowball and criterion were obtained by sampling method. The face-to-face interviews were conducted with 18 middle-class fathers of children with ASD by means of this method and through a semi structured questionnaire. The interviews were conducted between April 2018 and December 2018. The data obtained were analyzed by MAXQDA 11 qualitative data analysis program. As a result of the analysis, it has been concluded that the fathers who have children with ASD have transformed their masculinity and paternity in their own root families compared to the father, but the existing policies are not supportive of the fathers' care role. The participation of the spouse in the working life, the increase of the education level of fathers, the attitude and behaviors of the spouse, the desire to be close relationship with the child and the role model, the male role models in the environment have been effective in the transformation of masculinity and fatherhood. In this context, gender roles and hegemonic masculinity were taken into consideration in this study. On the basis of the triangle of masculinity, paternity and autism; the needs of fathers with children with ASD were tried to be made visible. In addition, recommendations were made for the development of involved fatherhood and for building more equitable gender relations. KABUL VE ONAY ...................................................................................................... i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ................................ ii ETİK BEYAN ............................................................................................................ iii TEŞEKKÜR ............................................................................................................... iv ÖZET .......................................................................................................................... v ABSTRACT ............................................................................................................... vi İÇİNDEKİLER ……………………………………………………………………… vii KISALTMALAR DİZİNİ......................................................................................... xii ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................. xiii GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM................................................................................................................ 3 KURAMSAL ÇERÇEVE ........................................................................................... 3 1.1. ERKEKLİĞİN VE BABALIĞIN TOPLUMSAL İNŞASI ............................. 3 1.1.1. Kavramsal Bir Giriş ‘Babalık’ ...................................................................... 3 1.1.2. Tarihsel Süreçte Değişen Babalık Rolü (Babalığın Dönüşümü) .................... 4 1.1.3. Eril İdeoloji ve Babalık ................................................................................ 8 1.1.4. Erkeklik Sosyalizasyonu ............................................................................ 12 1.1.5. Hegemonik Erkeklik ve Karşısında Konumlanan Farklı Erkeklikler/Farklı Babalıklar ............................................................................................................ 16 1.1.6. Erkeklik Krizi ve Kırılgan Erkeklik ............................................................ 20 1.2. FEMİNİST SOSYAL HİZMET VE ERKEKLERLE ÇALIŞMA ............... 22 1.3. OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU ........................................................... 25 1.3.1. Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir? ............................................................ 25 viii 1.3.2. Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Olan Çocuğa Sahip Babalar ................ 28 1.4. BABALIK, AİLE VE SOSYAL POLİTİKA ................................................. 33 1.4.1. Farklı Ülkelerde Babalık, Aile ve Sosyal Politika ....................................... 33 1.4.2. Türkiye’de Babalık, Aile ve Sosyal Politika ............................................... 38 1.5. ARAŞTIRMANIN SORUNSALI ................................................................... 41 1.6. ARAŞTIRMANIN AMACI ............................................................................ 43 1.7. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ ............................................................................ 44 2. BÖLÜM.............................................................................................................. 46 ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ................................................................................. 46 2.1. KONU SEÇİMİ .............................................................................................. 46 2.2. ARAŞTIRMANIN MODELİ ......................................................................... 47 2.3. VERİ TOPLAMA ARACI ............................................................................. 48 2.4. VERİ OLUŞTURMA SÜRECİ ...................................................................... 49 2.5. ARAŞTIRMAYA KATILAN ÖZNELER ..................................................... 52 2.6. VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ .................................................................. 59 2.7. ETİK KONULAR ........................................................................................... 60 2.8. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI .......................................................... 60 3. BÖLÜM.............................................................................................................. 62 ANALİZ .................................................................................................................... 62 3.1. GELENEKSEL BABALIKTAN İLGİLİ BABALIĞA ................................. 64 3.1.1. OSB’li Çocuğu Olan Babaların Babalıklarındaki Dönüşüm ........................ 65 3.1.1.1. Kök Aile: Baba-Çocuk İlişkisi: ‘Babam sevgisini çok göstermezdi bana, bize.’ ................................................................................................................ 66 ix 3.1.1.2. Değişen Babalık: ‘Babam bana çok sarılmadığı için ben oğluma sarılıyorum.’ .................................................................................................... 70 3.1.2. Aile İçi Toplumsal Cinsiyet İlişkilerindeki Dönüşüm ................................. 76 3.1.2.1. Aile İçi İlişkilerdeki Dönüşüm: ‘Evde benim kafama göre son kararı erkek vermez. Her zaman kadın verir.’ ............................................................. 76 3.1.2.2. Ev İçi İş Bölümündeki Dönüşüm: ‘Annem şey işte klasik ev kadını, babam para getiren yani.’ ................................................................................ 78 3.1.2.3. Cinsiyete Dayalı İş Bölümü: ‘Ağır işler yani erkek kadın fark etmez ağır işler bana bakar.’ ............................................................................................. 82 3.1.2.4. Ataerkil Pazarlıklar: ‘Hani en kılıbığım diyen bile bir kazık çıkar. Yaşantımız böyle!’ ............................................................................................ 84 3.1.3. Babalığa Atfedilen Anlam .......................................................................... 85 3.1.3.1. Babalık Algısı: ‘Babalık öncelikle sahiplenme… Yani sahiplenmek diyebilirim. Koruyuculuk diyebilirim.’ .............................................................. 86 3.1.3.2. ‘İdeal Baba’ Algısı: ‘İdeal babalık dengeyi en güzel kuran babadır!’ ... 92 3.1.3.3. Baba Olunca: ‘Bana daha çok yüklenildi.’ ........................................... 94 3.1.3.3.1. Erkeklik ve Bakım: ‘Yani asgari ölçüde katıldım diyebilirim. Çünkü dediğimiz gibi annemiz var, eşim var.’ .......................................................... 98 3.2. OSB SONRASI YAŞANAN GÜÇLÜKLER VE DENEYİMLER .............. 101 3.2.1. Kişisel Deneyimler ................................................................................... 102 3.2.1.1. OSB Öğrenildiğinde Hissedilenler: ‘Ben bu filmi izlemiştim ama bu benim başıma gelecek miydi?’ ........................................................................ 102 3.2.1.1.1. Erkeklik ve İfade Edil(e)meyen Duygular: ‘Çok ağladım, yalnız kaldığımda çok ağladım!’ ........................................................................... 103 3.2.1.2. Otizmi Kabullenme Süreci: ‘Bu da dedim benim sınavım!’ ................ 109 3.2.1.3. OSB’yle Yaşanan Babalık ................................................................. 114 3.2.1.3.1. Hayal Edilen ve Gerçekleştirilen Babalık: ‘… bir tane bilinçli bir şekilde baba demesine o arabayı feda ederim!’ ........................................... 114 x 3.2.1.3.2. OSB Sonrasında Değişen Babalık Davranışları: ‘Çocuğuma daha da çok bağlandım!’ .......................................................................................... 120 3.2.1.3.3. Baba Katılımı: ‘Ben çocuğumla dışarı çıktığımda doğayı tasvir ediyorum.’ .................................................................................................. 122 3.2.1.3.4. OSB'li Çocuğu Olan Babaların Tanımladığı İhtiyaçlar: ‘Yani ben öldüğüm zaman ne olacak? O belirsizlik yok olsun!’ ................................... 127 3.2.2. İçinde Yaşanılan Sistemlerle İlişkiler ....................................................... 132 3.2.2.1. Aile İçi İlişkiler ................................................................................. 132 3.2.2.1.1. Artan Rol ve Sorumluluklar (Fedakar Anne/Çalışan Baba): ‘Şu an Mert’in hastalığından dolayı zaten eşim çalışmıyor.’ .................................. 132 3.2.2.1.2. Eş ile Olan İlişki: ‘…kendimizi suçladık, birbirimizi suçladık.’ .... 136 3.2.2.2. Sosyal Çevreyle Olan İlişkiler: ‘Bu çocuğu şımartmışsın, ya ne kadar çok şımartıyorsun, bırak kendi haline!’ ................................................................. 138 3.2.2.3. Diğer Sistemlerle Olan İlişkiler: ‘Türkiye’de çocuk doktoruna gittiğiniz zaman çocuk otizmliyse bir buçuk katı para ödersiniz.’ .................................. 141 3.3. OSB’Lİ ÇOCUĞU OLAN BABALARIN MEVCUT POLİTİKALARA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERİ ................................................................. 143 3.3.1. Babalık İznine İlişkin Değerlendirmeler ................................................... 143 3.3.2. İş ve Aile Yaşamını Düzenlemeye İlişkin Politika Önerileri ..................... 148 3.3.3. OSB'li Çocuk ve Baba Katılımını Artırmaya İlişkin Öneriler .................... 151 4. BÖLÜM............................................................................................................ 155 GENEL SONUÇ VE ÖNERİLER ......................................................................... 155 4.1. SONUÇ ......................................................................................................... 155 4.1.1. Geleneksel Babalıktan İlgili Babalığa Dair Sonuçlar ................................ 155 4.1.2. OSB Sonrası Yaşanan Güçlükler ve Deneyimlere Dair Sonuçlar .............. 159 xi 4.1.3. OSB’li Çocuğu Olan Babaların Mevcut Politikalara İlişkin Değerlendirmelerine Dair Sonuçlar .................................................................... 163 4.2. ÖNERİLER .................................................................................................. 4.2.1. Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamaya Yönelik Politika ve Uygulamalara İlişkin Öneriler .................................................................................................. 165 4.2.2. Sosyal Hizmete İlişkin Öneriler ................................................................ 169 4.2.3. İleri Araştırmalar İçin Öneriler ................................................................. 173 KAYNAKÇA........................................................................................................... 175 EKLER .................................................................................................................... 191 EK-1: YARI YAPILANDIRILMIŞ DERİNLEMESİNE GÖRÜŞME FORMU .............................................................................................................................. 191 EK-2: KATILIMCI BABALARA İLİŞKİN TANITICI BİLGİLER ............... 195 EK-3: KATILIMCI BABALARIN ÇOCUKLARINA İLİŞKİN TANITICI BİLGİLER ........................................................................................................... 196 EK-4: GÖNÜLLÜ KATILIM FORMU ............................................................. 197 EK-5: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ETİK KOMİSYON İZNİ .................... 199 EK-6: TURNITIN RAPORU .............................................................................. 200 EK-7: ORJİNALLİK RAPORU ......................................................................... 201 EK-8: TEZ BAŞLIĞI DEĞİŞİKLİK FORMU .................................................. 203 Bu araştırma otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuğa sahip babaların babalık algı ve deneyimlerini hegemonik erkeklik ve toplumsal cinsiyet bağlamında ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma Haziran 2017-Mayıs 2019 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma deseniyle tasarlanmış olan bu araştırmada katılımcılara kartopu ve kriter örneklem yöntemiyle ulaşılmıştır. Bu yöntem ile ulaşılan OSB’li çocuğu olan orta sınıf 18 babayla yarı yapılandırılmış görüşme formu üzerinden yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler Nisan 2018-Aralık 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler MAXQDA 11 nitel veri analiz programı ile çözümlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda OSB’li çocuğu olan babaların kendi babalarıyla olan ilişkilerine kıyasla erkekliklerinin ve babalıklarının dönüştüğü ancak mevcut politikaların babaların bakım rolünü destekleyici nitelikte olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Eşin çalışma yaşamında yer alması, babaların eğitim düzeyinin artması, eşin tutum ve davranışları, çocukla kurulmak istenen yakın ilişki ve rol model olma isteği, çevredeki rol model kişiler erkekliğin ve babalığın dönüşmesinde etkili olmuştur. Bu bağlamda bu araştırmada toplumsal cinsiyet rolleri ve hegemonik erkeklik göz önünde bulundurularak; erkeklik, babalık ve otizm üçgeni temelinde OSB’li çocuğu olan babaların ihtiyaçları görünür kılınmaya çalışılmış, ilgili babalığın gelişmesine ve daha eşitlikçi toplumsal cinsiyet ilişkilerinin inşa edilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Bu çalışmayı tecavüze maruz bırakılan kadınların tecavüz sonrası yaşam deneyimlerini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirdim. Araştırmada kadının tecavüzü nasıl anlamlandırdığını; tecavüzün kadının benliğine, kişilerarası ilişkilerine olan etkisini, kadının hizmet aldığı kuruluşlara ilişkin deneyimlerini, yaşadıkları sorunlarla baş etme stratejilerini ve güçlenme deneyimlerini aydınlatmaya çalıştım. Bunu yaparken, feminist metodolojiyi kullandım. Araştırma öznelerimi; Türkiye'nin 8 farklı ilinde ikamet eden, 18 yaş ve üzerinde tecavüze maruz bırakılmış 28 kadın oluşturdu. Bu kadınlarla yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirdim. Görüşmelerde kadınlarla birlikte oluşturduğum verileri, MAXQDA 12 Analytics Pro yazılımı yardımıyla feminist tematik çözümleme ile çözümledim. Sonuç olarak; kadınlar tecavüz hakkında konuşmaya başlarsa, tecavüzün kadın yaşamına saldırısı ve kadınca direniş sanatları olarak isimlendirdiğim üç ana tema ortaya çıktı. Araştırmanın sonuçlarına göre; ataerkil düzende kadınlar fiili ve kamusal tecavüze maruz bırakılarak itaat edici bir duruş noktasına yerleştiriliyor; kendini dayatan düzenin kadınlar için belirlediği yatkınlıklar, kadınlar tarafından içselleştiriliyordu. Kadınların ikincil konumları ile birlikte kendilerine ve yaşamlarına ilişkin olumsuzluklar, sabit hale geliyordu. Ataerkil toplumun üyeleri tarafından uygulanan sembolik şiddet, tecavüz travmasının yıkıcı etkilerini derinleştiriyordu. Bu durum kişisel, kişilerarası ve politik düzeyde güçlenme; feminist yönelimli hizmet geliştirme ve sunma, erkek ve kadınlar tarafından işgal edilen sosyal konumları sorgulama, adil ve eşitlikçi bir düzen kurma vb. gereksinimlerinin bir işareti olarak okunmalı ve söz konusu gereksinimler doğrultusunda dönüşüm yaratmanın nasılına bakılmalıydı. Bu çalışma, tecavüze maruz bırakılan kadınların yaşamına içeriden bakış sunması ve dönüştürücü özelliğiyle söz konusu gereksinimi önemli ölçüde karşılamış oldu. I conducted this study to reveal the experiences of women who exposed to rape. In this study; I tried to elucidate how women interpretate the rape, the effect of rape on the self and interpersonal relationships, experiences of women in organizations after rape, strategies to cope with their problems and experiences of empowerment. I did research with feminist methodology. My research subjects consisted of 28 women aged 18 years and over who were exposed to rape from 8 different provinces of Turkey. I conducted in-depth interviews with these women through a semi-structured form. I analyzed the data with feminist thematic analysis with the help of MAXQDA 12 Analytics Pro software. As a result, three main themes emerged that I named if women start talking about rape, the rape's attack on women's life and the arts of female resistance. According to the results of the research; in patriarchal order, women were subjected to actual and public rape and placed in an obedient position. The self-imposed order's predispositions for women were internalized by women. Women's secondary positions, along with the negative effects of themselves and their lives, became constant. Symbolic violence perpetrated by members of the patriarchal society deepened the devastating effects of rape trauma. This should be read as a sign of the needs of personal, interpersonal and political empowerment; developing and providing feminist oriented services; questioning social positions occupied by men and women; establishing a fair and equitable order etc. It was important how to create transformation in accordance with the requirements in question should be looked at. This study provided an insight into the life of women who were exposed to rape, and provided a transformative feature that met this need significantly. 312

Bu çalışma temelde Türkiye'nin yakın geçmişinde deneyimlediği dönüşümün Türkiyeli orta sınıf seküler gençlerin yaşamlarında ne tür karşılıklar ürettiğini ve son yıllarda göç arzusunun neden yükseldiğini incelemektedir. Türkiye, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarında tarihinin en büyük siyasal ve toplumsal dönüşümlerinden birini yaşarken yoğun bir muhafazakârlaşma, kutuplaşma ve otoriterleşme politikası güdülmekte, toplumsal, kültürel ve politik alan sil baştan düzenlenmektedir. Söz konusu toplumsal dönüşümler ve düzenlemeler ise orta sınıf, seküler, muhalif genç kitlede kültürel, politik ve duygusal karşılıklar üretmektedir. Bu karşılıklar çalışmada birkaç farklı temaya odaklanarak ele alınmaktadır. Bunlardan ilki, ülkedeki dönüşümler ve deneyimler neticesinde açığa çıkan duygulanımlar ve seküler cenahın toplumsal aidiyet duyumsamasındaki yitimdir. İkincisi, gençlerin Gezi direnişi, 15 Temmuz darbe girişimi, bombalı saldırılar veya seçimler gibi yüksek yoğunluklu momentlerdeki ya da gündelik ve toplumsal yaşamlarındaki deneyimlerine, fikirlerine, hislerine kulak verilmesi ve ne tür bir faillik biçimi geliştirdiklerinin paylaşılmasıdır. Bir diğer tema ise, AKP döneminde uygulamaya konan söylem ve politikalara seküler toplum tarafından karşılık olarak üretilen geleneksel, geleneksel olmayan ve pasif mücadele formlarının incelenmesidir. Ele alınan tüm bu temalar ve inceleme konuları, hem Türkiye'de iktidara muhalif seküler bir genç olarak yaşamanın muhteviyatını hem de gençler arasında göç arzusunun hangi dinamiklere ve saiklere bağlı olarak yükseldiğini açığa çıkarmaktadır. Çalışmanın, nihai olarak, son yıllarda ağır zihinsel, duygusal, psikolojik yükle yaşayan seküler kesime mensup gençlerin sesini duyurması ve hikâyelerini anlatması beklenmektedir. This study aims to examine the results of the change Turkey has recently gone through in the lives of Turkish middle class secular youth and why the desire to immigrate increased in the recent years. While Turkey is going through one of the biggest political and social changes in history under the ruling of Justice and Development Party (AKP), an intense act of turning conservative, polarisation, and turning authoritarian is being carried out and social, cultural and political fields are being completely altered. The aforementioned changes and alterations induce cultural political and emotional responses in middle class, secular, opponent youth. These responses are addressed by focusing on different themes. First of these is the arising feelings as a result of the changes and experiences in the country and the loss of feeling of belonging in the secular wing. Second, lending an ear to young adults' experiences, thoughts, feelings and sharing of what kind of a subjectivity they've developed in high-intensity moments like Gezi Resistance, July 15th Coup Attempt, bombed attacks, elections or daily and social lives. Another theme is examining the traditional, unconventional and passive resistance forms, conjured in response by the secular community against the discourse and politics put into effect in AKP's term. All the covered themes and exploration topics unveils the content of living as a secular opponent young adult to the power party, and depending on what dynamics and motives the desire to immigrate rises. As the final of the study, it is expected that the secular youth living with heavy mental, emotional and psychological burden will be heard and tell their story. 242

Bu araştırmanın amacı Almanya'da yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerin iç savaş sonrası Suriye'den Almanya'ya göç etmiş olan Suriyeli mültecilere ilişkin görüş ve tutumlarının incelenmesidir.Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma örneklemini en az beş yıldır Almanya'da yaşayan ve 25 yaş üstü olan, araştırmaya katılmaya gönüllü Türkiye kökenli göçmenler oluşturmaktadır. Araştırma Almanya'nın Berlin eyaletinde ikamet eden göçmenlerle yürütülmüştür.Araştırmaya katılan kişilerden veri elde edilmesi çerçevesinde nicel aşama kapsamında demografik bilgi formu ile Suriyeli mültecilere bakış açısı ölçeği uygulanırken, nitel aşamada yarı yapılandırılmış mülakat formu kullanılmıştır.Araştırmanın nicel aşamasında 129 kişiye ulaşılırken, nitel çalışma 9 kişiyle yürütülmüştür. Nicel veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 21 paket programı, nitel veriler ise MAXQDA2018 programı kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma bulgularından elde edilen sonuca göre nicel aşamada Almanya'da yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerin Suriyeli mültecilere bakış açıları üzerinde demografik veriler açısından anlamlı fark olmadığı saptanmıştır. Suriyeli mültecilere yönelik bakış açısı ölçeği maddeleri üzerinde cinsiyet açısından anlamlı fark bulunamamış, eğitim düzeyi açısından incelendiğinde ise 6, 8 ve 21. Maddelerde istatistiki olarak anlamlı fark saptanmıştır.Araştırma verilerinden elde edilen nitel bulgulara ilişkin sonuçlar incelendiğinde, Almanya'da yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerin Suriyeli mültecilerin yaşadığını düşündükleri sorunları genel anlamda dışlanma, uyum, barınma, dil, işsizlik olarak sınıflandırdıkları saptanmıştır. Yaşanan sorunların ortak yanları olarak dışlanma, dil, uyum sorununun görüldüğü belirlenmiştir. Yaşanan sorunların farklılaşan yanlarına ilişkin dil kursu ve eğitim imkanlarının farklılığı, iş bulma, oturum izni almada farklılık şeklinde yorumladıkları saptanmıştır. Türkiyeli göçmenlerin Suriyeli mültecilere ilişkin uyum açısından yaşadığı sıkıntılarına ilişkin görüşlerinden yola çıkarak sosyal yapıya uyum gösterme, dil öğrenmede sorun yaşama, çalışmaya karşı olumsuz tutum sergileme şeklinde sıkıntılar yaşandığı belirlenmiştir. Uyum konusunda yapılması gerekenlere ilişkin ise, öncelikle mültecilerin çaba göstermesi gerektiği, işgücüne katılımın sağlanması gerektiği, eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarına önem verilmesi gerektiği saptanmıştır. Suriyeli mülteci göçü sonrası Almanların Türklere yönelik bakış açısında değişiklik olup olmadığına ilişkin görüşlerden yola çıkarak göçmenlerin yarısının Almanların bakış açılarının daha çok olumlu anlamda değiştiğini düşündükleri, bilinçli kesimin ise farklı grupların ayırdına varabildiğinden dolayı herhangi bir değişiklik görmediği saptanmıştır. Türkiye kökenli göçmenlerin Suriyeli mültecilerin karışıklık bitse dahi Almanya'da kalmalarına ilişkin görüşlerinden yola çıkılarak göçmenlerin yarısının kalmalarında sakınca görmediği, bu anlamda sakınca görenler ve geri dönüleceği düşünmeyenler de olduğu belirlenmiştir. Mülteci sorununu değerlendirme konusunda sorunun boyutu, sorun hakkında yapılması gerekenler, üzücü bir süreç olması, sürecin zorluğu gibi açılardan konuya yaklaşıldığı saptanmıştır. Son olarak göçmen politikalarını geçmiş ve günümüz çerçevesinde değerlendiren Türkiye kökenli göçmenlerin göçmen grupları arasındaki farka, göçmenlere yönelik hizmetlerin ve politikaların değişimine, politika yapıcıların söylemleri ve günlük hayatta uygulanışı arasındaki farklara yönelik görüşleri üzerinden değerlendirmelerde bulundukları saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Göç, tutum, görüş, göçmen, mülteci, Almanya The aim of this study is to evaluate the attitudes and opinions of Turkish migrants living in Germany towards Syrian refugees who fled their homes to escape to Germany after Syrian civil war crisis. In this study, mixed methods research design which combines quantitative and qualitative research methods used. The sample of this study is Turkish migrants who live in Berlin, Germany. The migrants were choosen from the ones who lives in Germany for more than 5 years and are older than 25 years old.In order to collect data, a demographic information form and Attitudes towards Syrian refugees scale was used in the quantitave stage and a semi-structured interview form was used in the qualitative stage. In the quantitative stage of the study, 129 people were reached, while qualitative study was conducted with 9 people. Quantitative datas were analyzed using SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 21 package program and qualitative datas were analyzed using MAXQDA2018 program.According to the results obtained in the quantitative phase of the research findings of immigrants from Turkey living in Germany, it is found that there were no significant differences on the perspectives of Syrian refugees in terms of demographic datas. There was also no significant difference in terms of gender on the items of the point of view for Syrian refugees scale. Statistically significant difference was found only in items 6, 8 and 21 on education level of the participants.When results from qualitative datas were analyzed, it is found that Turkish migrants living in Germany remark the problems of Syrian refugees as exclusion, integration, shelter, language, and unemployment. When common problems were asked, migrants mentioned about exclusion, language, and unemployment. Different sides of the experienced problems were indicated by Turkish migrants as difference in language and education opportunities, finding job, residence permit. The thoughts on integration problems of Syrian refugees were found as integration to the social structure, facing problems on learning language, negative attitutes of refugees about working. When thoughts on the necessary implementations about integration were asked, migrants mentioned that refugees should make an effort, they need to be included in the labour market, and there should be implementations to raise awareness and education level of refugees. According to Turkish migrants' opinions on the attitudes of Germans towards Turkish migrants after the Syrian refugee influx to Germany were asked next. Half of the opinions were about observing positive change but some thoughts were indicating no difference on attitudes of Germans who are educated and conscious enough to differantiate migrant groups. The opinions of Turkish migrants on Syrians who would prefer to stay in Germany even though the conflict finishes are found as; it is not problem for most, and there are also participants who think it is going to cause problems and who think Syrian refugees will not turn back once they settle. When it is asked to evaluate refugee problem, Turkish migrants mostly commented on the importance of the problem, what needs to be done on this problem, how the problem is saddening, and recent hardship of the process. Lastly, when thoughts on past and present policies were asked and Turkish migrants indicated the difference between migrant groups, change of the services and policies, and difference between the discourses of politicians and real life implementations.Keywords: Migration, attitude, opinion, migrant, refugee, Germany 140