Search

Tijdens bodemkartering werkzaamheden in het veenweidegebied ten noordwesten van Purmerend, zijn op een perceel enkele koepelvormige bulten van zo'n 5 meter in doorsnee ontdekt. Karakteristiek daarin zijn verstoorde veenlagen. Bij de boeren ter plekke bekend onder de naam 'veenkringen'. In dit artikel wordt het verschijnsel (daliebulten genoemd) nader toegelicht. Een onderzoek in opdracht van DLG

Meijendel is een gebied met veel verschillende soorten duinlandschappen. In dit eerste artikel wordt ingegaan op de ontwikkelingen van het landgebruik. Het duingebied is binnen de Randstad en ook op West-Europese schaal één van de grootste relatief ongerepte duingebieden. Behalve uitbreidingen voor waterwinning in het duingebied zijn er vanaf begin 1900 ook initiatieven van particuliere eigenaren die hun invloed hebben op dit unieke gebied

Knowledge about the origin of solutes is required to define reasonable limits for surface water quality. The origin of the high chloride (Cl) concentrations in the drainage water of a recently reclaimed Dutch polder is analysed. Historical data on soil formation are used to understand the layering of the soil profile and its hydraulic properties. The salinisation process of the lake bottom in the period 1600–1932 explains the Cl profiles in the soil. After reclamation in 1942, the average application rate of Cl from fertiliser was 118 kg ha −1 yr −1 . Natural Cl deposition was 37 kg ha −1 yr −1 and average Cl crop uptake was 10 kg ha −1 yr −1 . Upward diffusion from the subsoil (>120 cm depth) of about 220 kg ha −1 yr −1 is the major term in the Cl mass balance. Annual Cl drain discharge is estimated at 365 kg ha −1 yr −1 . A field monitoring study in the winter leaching period 1991–1992 showed that the Cl drain discharge was only 180 kg ha −1 yr −1 , probably, due to the relatively small precipitation excess in that period. The dynamics of water flow and solute transport in a two-dimensional flow domain are well described by the HYDRUS-2D model based on the Richards and Laplace equations for movement of water and the convection–dispersion equation for solute transport. The large lateral flow component towards the drain in the topsoil (0–120 cm depth) in the zone just above and below the phreatic surface explains the peaks in Cl and nitrate concentrations in the drainage water. The combination of historical data, field experiments and a simulation model was fruitful in explaining the origin and dynamics of Cl concentrations in the drainage water. The high Cl concentrations in the drainage and surface water are natural background concentrations originating mainly from the subsoil of the reclaimed polder.

In dit eerste deel de geschiedenis van deze vlinder en zijn huidige woongebied

Het beheer van de kwelderwerken in de Nederlandse Waddenzee is dusdanig, dat snel ingegrepen kan worden als er ongewenste achteruitgang zou ontstaan. Echter, kwelders kunnen door hun karakteristieke dynamiek en terugkoppelings-mechanismen onverwacht (niet-lineair) reageren als bepaalde grenzen van sturende factoren worden overschreden. Daarom is het belangrijk om de ontwikkeling van kwelders te blijven monitoren en het systeembegrip op orde te hebben, zodat er ingegrepen kan worden wanneer het nodig is. De stuurbaarheid is afhankelijk van de mate waarin de mens wil ingrijpen

Het beheer van de kwelderwerken in de Nederlandse Waddenzee is dusdanig, dat snel ingegrepen kan worden als er ongewenste achteruitgang zou ontstaan. Echter, kwelders kunnen door hun karakteristieke dynamiek en terugkoppelings-mechanismen onverwacht (niet-lineair) reageren als bepaalde grenzen van sturende factoren worden overschreden. Daarom is het belangrijk om de ontwikkeling van kwelders te blijven monitoren en het systeembegrip op orde te hebben, zodat er ingegrepen kan worden wanneer het nodig is. De stuurbaarheid is afhankelijk van de mate waarin de mens wil ingrijpen

Dit WOt-werkdocument is een update van het kwelderboek uit 2001 en gaat ook over de bescherming door de kwelderwerken tegen de Allerheiligenvloed van 2006, over de Kaderrichtlijn Water en over de Sylt Conferentie van 2010. In 2007 verscheen in de WOT IN serie al een deel over Monitoring van kwelders in de Waddenzee, met beheermaatregelen voor alle kwelders (www.waddenzee.nl/Kwelders.1982.0.html). In de publicaties is ook aandacht voor beweiding, vegetatiekaarten, veroudering van de vegetatie, zeegras, grondwerk, ontwatering, en duurzaamheid van de rijshoutdammen.

Dit WOt-werkdocument is een update van het kwelderboek uit 2001 en gaat ook over de bescherming door de kwelderwerken tegen de Allerheiligenvloed van 2006, over de Kaderrichtlijn Water en over de Sylt Conferentie van 2010. In 2007 verscheen in de WOT IN serie al een deel over Monitoring van kwelders in de Waddenzee, met beheermaatregelen voor alle kwelders (www.waddenzee.nl/Kwelders.1982.0.html). In de publicaties is ook aandacht voor beweiding, vegetatiekaarten, veroudering van de vegetatie, zeegras, grondwerk, ontwatering, en duurzaamheid van de rijshoutdammen.

De Bosatlas van Nederland Waterland is een ‘vlootschouw’ van alles wat Nederland maakt tot een waterland. De atlas gaat met honderden kaarten, tientallen grafieken en vele luchtfoto’s in op onderwerpen als de geschiedenis van het waterbeheer in Nederland, culturele aspecten zoals de waterlinies, de economische aspecten van onder andere scheepvaart en visserij, klimaatverandering en veiligheid, het Nederlandse waterbeheer, gezondheid en milieu, water in het landschap en water in de stad. In totaal hebben meer dan 40 overheden, kennisinstellingen en bedrijven aan de Wateratlas meegewerkt.

De Bosatlas van Nederland Waterland is een ‘vlootschouw’ van alles wat Nederland maakt tot een waterland. De atlas gaat met honderden kaarten, tientallen grafieken en vele luchtfoto’s in op onderwerpen als de geschiedenis van het waterbeheer in Nederland, culturele aspecten zoals de waterlinies, de economische aspecten van onder andere scheepvaart en visserij, klimaatverandering en veiligheid, het Nederlandse waterbeheer, gezondheid en milieu, water in het landschap en water in de stad. In totaal hebben meer dan 40 overheden, kennisinstellingen en bedrijven aan de Wateratlas meegewerkt.

Van vergeten landschappen (vroegere veenontginningen) via landschapsdynamiek naar meer specifiek de regio tussen de duinen en het Gooi belandt dit proefschrift bij hervonden landschappen en komt daarmee midden in Amsterdam terecht. De oorsprong ligt meerdere eeuwen verder terug dan ooit gedacht

Van vergeten landschappen (vroegere veenontginningen) via landschapsdynamiek naar meer specifiek de regio tussen de duinen en het Gooi belandt dit proefschrift bij hervonden landschappen en komt daarmee midden in Amsterdam terecht. De oorsprong ligt meerdere eeuwen verder terug dan ooit gedacht

Afstudeerproject: Het Rotterdamse havengebied groeit tegen zijn grenzen aan en heeft geen mogelijkheden om uit te breiden. Extra ruimte wil men verkrijgen met landaanwinning door tegen de kust een tweede Maasvlakte (MV2) aan te leggen. Hierdoor verandert de kustlijn wat (waarschijnlijk) invloed heeft op de samenstelling en dichtheid van vis en bodemfauna. De verloren natuur moet gecompenseerd worden door middel van een kwaliteitsverbetering in een zeereservaat. Om na te gaan of de effecten van de landaanwinning voldoende worden gecompenseerd, wordt een monitorings- en evaluatieprogramma uitgevoerd. De basis bestaat uit een nulpuntmeting die deels bestaat uit een beschrijving van het dieet van elf demersale vissoorten. De doelstelling van dit project is het onderzoeken van het dieet van vis in de gebieden MV2, het zoekgebied voor het zeereservaat (MPA) en een referentiegebied (MVR). De vissoorten zijn in het voor- en najaar van 2005 bemonsterd met een boom- en een garnalenkor. De magen zijn aan boord geconserveerd met 4% formaline en later in een laboratorium geanalyseerd. In totaal zijn 1423 magen verzameld waarvan er 1171 bruikbaar bleken voor de dieetanalyse.

Ten behoeve van de aanleg van de Tweede Maasvlakte wordt 2430 hectare land gewonnen. Om de effecten van deze ingreep voldoende te compenseren volgens Europese richtlijnen, wordt o.a. een zeereservaat in de Voordelta ingesteld. Een monitoring- en evaluatieprogramma wordt uitgevoerd om na te gaan of de effecten van de landaanwinning (Tweede Maasvlakte, MVII) tijdig en afdoende worden gecompenseerd door de natuurcompensatie in de vorm van een zeereservaat. In dit rapport wordt verslag gedaan van de metingen die zijn verricht om de uitgangssituatie (T0) te beschrijven in het landaanwinningsgebied (MVII), het beoogde reservaatgebied (MPA) en een referentiegebied (MVR).

Ten behoeve van de aanleg van de Tweede Maasvlakte wordt 2430 hectare land gewonnen. Om de effecten van deze ingreep voldoende te compenseren volgens Europese richtlijnen, wordt o.a. een zeereservaat in de Voordelta ingesteld. Een monitoring- en evaluatieprogramma wordt uitgevoerd om na te gaan of de effecten van de landaanwinning (Tweede Maasvlakte, MVII) tijdig en afdoende worden gecompenseerd door de natuurcompensatie in de vorm van een zeereservaat. In dit rapport wordt verslag gedaan van de metingen die zijn verricht om de uitgangssituatie (T0) te beschrijven in het landaanwinningsgebied (MVII), het beoogde reservaatgebied (MPA) en een referentiegebied (MVR).

Afstudeerproject: Het Rotterdamse havengebied groeit tegen zijn grenzen aan en heeft geen mogelijkheden om uit te breiden. Extra ruimte wil men verkrijgen met landaanwinning door tegen de kust een tweede Maasvlakte (MV2) aan te leggen. Hierdoor verandert de kustlijn wat (waarschijnlijk) invloed heeft op de samenstelling en dichtheid van vis en bodemfauna. De verloren natuur moet gecompenseerd worden door middel van een kwaliteitsverbetering in een zeereservaat. Om na te gaan of de effecten van de landaanwinning voldoende worden gecompenseerd, wordt een monitorings- en evaluatieprogramma uitgevoerd. De basis bestaat uit een nulpuntmeting die deels bestaat uit een beschrijving van het dieet van elf demersale vissoorten. De doelstelling van dit project is het onderzoeken van het dieet van vis in de gebieden MV2, het zoekgebied voor het zeereservaat (MPA) en een referentiegebied (MVR). De vissoorten zijn in het voor- en najaar van 2005 bemonsterd met een boom- en een garnalenkor. De magen zijn aan boord geconserveerd met 4% formaline en later in een laboratorium geanalyseerd. In totaal zijn 1423 magen verzameld waarvan er 1171 bruikbaar bleken voor de dieetanalyse.

Tijdens bodemkartering werkzaamheden in het veenweidegebied ten noordwesten van Purmerend, zijn op een perceel enkele koepelvormige bulten van zo'n 5 meter in doorsnee ontdekt. Karakteristiek daarin zijn verstoorde veenlagen. Bij de boeren ter plekke bekend onder de naam 'veenkringen'. In dit artikel wordt het verschijnsel (daliebulten genoemd) nader toegelicht. Een onderzoek in opdracht van DLG

yrica maakt al in het Boreaal deel uit van de vegetatie van het Drents-Friese Plateau. Het aandeel van deze soort in de vegetatie neemt, gezien de hogere pollenwaarden, toe in het Subboreaal. Met name in de randzones van de rivier- en beekdalen (zoomvegetatie) van het Plateau lijkt ingrijpen van de mens te hebben geleid tot vergroting van het areaal. In de tweede helft van het Holoceen breidt Myrica vanuit de zoomvegetatie van de hogere zandgronden zijn areaal ook uit naar het veen van het kustgebied. In Noord-Holland leidt het ontstaan van strandwallen en duinen tot afscherming van de directe invloed van de zee, waardoor Myrica de kans krijgt zijn biotoop vanuit de randzone van de Utrechtse Heuvelrug naar het westen uit te breiden. In Noordwest-Friesland (Noord-Nederland) ontbreken strandwallen en duinen. De kust blijft er open. Toch vindt er afscherming van de zee plaats, gezien de aanwezigheid van Myrica (wortels met knolletjes, veroorzaakt door een bacterie) in het hoogveen. Het aanwezige (pleistocene) reliëf, de afnemende stijging van de zeespiegel, het ontstaan van hoogveenkussens en in het bijzonder de vorming van een waddengebied met kwelders hebben bij het ontstaan van de afscherming een rol gespeeld. Al voor de Romeinse Tijd is Myrica in de veengebieden van het noorden van Friesland op zijn retour. Daarentegen weet Myrica zich in Noord-Holland langer te handhaven. In beide gebieden vormt Myrica, bij hoge waterstanden in het hoogveen, vanuit de winterknoppen uitlopers (met knolletjes). De hogere waterstanden zijn het gevolg van natuurlijke omstandigheden, zoals zeespiegelstijging en klink.Bij langdurige ontwatering van het veen als gevolg van het ontstaan van een waddengebied met bijbehorende geulen (Noordwest-Friesland) en/of de aanleg van afwateringssystemen zoals (ontginning)sloten (Noord-Holland), verdwijnt Myrica., Already in the Boreal Myrica gale (gale; bog myrtle) formed a part of the vegetation of the Drents-Friese Plateau in the Northern Netherlands. During the Subboreal gale became more important. Due to human activity especially in the borderzones of the rivers and streams which drained the Pleistocene grounds of Friesland and Utrecht, the area of Myrica increased. From these borderzones it moved up very quickly to the peat areas of the coastal zone. Once settled in the bogs gale dominated at some places the vegetation of the coastal plain of Friesland and Noord-Holland. Under watery conditions gale produces macroscopic well recognisable rootlets with verrucous tubers. The presence of the coastal barriers and the dunes in the Western Netherlands gives Myrica the opportunity to be an important element of the peat bogs, till the large-scale land reclamation started (± 800 à 1000 AD). In Friesland Myrica is on the way down already during the Roman period. Salt water and long-term drainage caused by the digging of ditches (land reclamation) resulted in the decrease of the area of Myrica.

Vanaf de dertiende eeuw werd de strijd tegen het water geïnstitutionaliseerd met het oprichten van diverse hoogheemraadschappen. Deze troffen een veelheid aan maatregelen in een tijd, waarin het cultuurlandschap sterk aan verandering onderheving was. Echter, de messt getroffen maatregelen bleken kortetermijn oplossingen te zijn geweest. Dit artikel geeft aan, dat mede daardoor de hedendaagse wateroverlast een feit is

Due to unavoidable, prolonged irrigation with marginal quality water, secondary salinization of irrigated soils in Pakistan has necessitated to a need for better understanding of the water management alternatives. Although H2SO4 and gypsum have far been recognized for their benefits in treating brackish water but during field trials, their relative performance still remains controversial for counteracting the Na-hazards in soil/water system. As alternative sulfur burners are also being marketed but up till now there is not even a single field study published in some journal about their efficiency and economical viability for the treatment of brackish water. Therefore a field study was carried out to compare the effectiveness of sulfurous acid generator (SAG) and other water/soil applied amendments on a normal, calcareous, well drained, sandy loam soil. Rice 2001, wheat 2001-02, and rice 2002 were planted in rotation during the experimentation period with a total of 54 treated and 8 untreated irrigations (each of 7.5 cm). Tube well water used had EC = 3.24 dS m-1, SAR=17.23 and RSC = 5.44 mmolc L-1. The treatments were: T0) Brackish tube well water without any amendment; T1) All irrigation with water passed through SAG; T2) Alternate irrigation-one of SAG treated and one of tube well water, T3) One irrigation with SAG treated water and two with untreated tube well water; T4) FYM @ 15 t ha-1yr-1; T5) Soil applied gypsum to each crop equivalent to affect a decrease in WRSC of tube well water treated with SAG, and T6) H2SO4- fertigation at each irrigation equivalent to affect a decrease in RSC of tube well water with SAG. Water analysis after treatment with SAG (an average of 20 irrigations) revealed that SAG treatment affected only one parameter i.e. water RSC from 5.44 to 3.55, and had no beneficial effect on SARiw and ECiw. After three crops, a minor decrease (up to 2.5%) and increase (up to 5.3%) in soil pHs over initial values was noted at 0-15 & 15-30 cm depth. After three crops the soil ECe and SAR were maintained below the threshold levels and the treatments had non-significant differences. On the basis of three crops, net benefit was maximum, from T4 followed by T5, T3, T0, T2, T6 and T1. The use of sulfur burner/ sulfuric acid was found to be 5 times costlier than gypsum in our study. It is concluded that soil application of gypsum and/or farmyard manure to counter the sodic hazards of irrigation water will be useful as well as economical for rice-wheat rotation on a normal, calcareous well drained soil. However, for fine textured soils with low infiltration rates, to expect similar situation might not be correct for which additional studies are imperative.

In response to the governmental decision 'Policy renewal on soil remediation', this report presents numerical values that are derived for specific soil-uses. The values are to be used as remediation objectives, or as criteria for the re-use of slightly contaminated soil or sediment. Various soil-uses in the rural area, as well as the uses of permanently flooded and dry sediments, are considered

Meijendel is een gebied met veel verschillende soorten duinlandschappen. In dit eerste artikel wordt ingegaan op de ontwikkelingen van het landgebruik. Het duingebied is binnen de Randstad en ook op West-Europese schaal één van de grootste relatief ongerepte duingebieden. Behalve uitbreidingen voor waterwinning in het duingebied zijn er vanaf begin 1900 ook initiatieven van particuliere eigenaren die hun invloed hebben op dit unieke gebied

Meijendel is een gebied met veel verschillende soorten duinlandschappen. In dit eerste artikel wordt ingegaan op de ontwikkelingen van het landgebruik. Het duingebied is binnen de Randstad en ook op West-Europese schaal één van de grootste relatief ongerepte duingebieden. Behalve uitbreidingen voor waterwinning in het duingebied zijn er vanaf begin 1900 ook initiatieven van particuliere eigenaren die hun invloed hebben op dit unieke gebied

Vanaf de dertiende eeuw werd de strijd tegen het water geïnstitutionaliseerd met het oprichten van diverse hoogheemraadschappen. Deze troffen een veelheid aan maatregelen in een tijd, waarin het cultuurlandschap sterk aan verandering onderheving was. Echter, de messt getroffen maatregelen bleken kortetermijn oplossingen te zijn geweest. Dit artikel geeft aan, dat mede daardoor de hedendaagse wateroverlast een feit is

Due to unavoidable, prolonged irrigation with marginal quality water, secondary salinization of irrigated soils in Pakistan has necessitated to a need for better understanding of the water management alternatives. Although H2SO4 and gypsum have far been recognized for their benefits in treating brackish water but during field trials, their relative performance still remains controversial for counteracting the Na-hazards in soil/water system. As alternative sulfur burners are also being marketed but up till now there is not even a single field study published in some journal about their efficiency and economical viability for the treatment of brackish water. Therefore a field study was carried out to compare the effectiveness of sulfurous acid generator (SAG) and other water/soil applied amendments on a normal, calcareous, well drained, sandy loam soil. Rice 2001, wheat 2001-02, and rice 2002 were planted in rotation during the experimentation period with a total of 54 treated and 8 untreated irrigations (each of 7.5 cm). Tube well water used had EC = 3.24 dS m-1, SAR=17.23 and RSC = 5.44 mmolc L-1. The treatments were: T0) Brackish tube well water without any amendment; T1) All irrigation with water passed through SAG; T2) Alternate irrigation-one of SAG treated and one of tube well water, T3) One irrigation with SAG treated water and two with untreated tube well water; T4) FYM @ 15 t ha-1yr-1; T5) Soil applied gypsum to each crop equivalent to affect a decrease in WRSC of tube well water treated with SAG, and T6) H2SO4- fertigation at each irrigation equivalent to affect a decrease in RSC of tube well water with SAG. Water analysis after treatment with SAG (an average of 20 irrigations) revealed that SAG treatment affected only one parameter i.e. water RSC from 5.44 to 3.55, and had no beneficial effect on SARiw and ECiw. After three crops, a minor decrease (up to 2.5%) and increase (up to 5.3%) in soil pHs over initial values was noted at 0-15 & 15-30 cm depth. After three crops the soil ECe and SAR were maintained below the threshold levels and the treatments had non-significant differences. On the basis of three crops, net benefit was maximum, from T4 followed by T5, T3, T0, T2, T6 and T1. The use of sulfur burner/ sulfuric acid was found to be 5 times costlier than gypsum in our study. It is concluded that soil application of gypsum and/or farmyard manure to counter the sodic hazards of irrigation water will be useful as well as economical for rice-wheat rotation on a normal, calcareous well drained soil. However, for fine textured soils with low infiltration rates, to expect similar situation might not be correct for which additional studies are imperative.

The Netherlands research assistance project was implemented from 1988 till 2000. The project was a joint undertaking by the International Waterlogging and Salinity Research Institute (IWASRI), Lahore, Pakistan, and the International Institute for LandReclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, the Netherlands. The project focused on drainage technical research during its first years, and on participatory drainage development in the last years.

De ontwikkeling van kwelders

De ontwikkeling van kwelders

The Netherlands research assistance project was implemented from 1988 till 2000. The project was a joint undertaking by the International Waterlogging and Salinity Research Institute (IWASRI), Lahore, Pakistan, and the International Institute for LandReclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, the Netherlands. The project focused on drainage technical research during its first years, and on participatory drainage development in the last years.

In deze studie zijn de risico's onderzocht van vier verschillende sedimenten die al gedurende vier tot acht jaar waren gereinigd met behulp van intensieve en extensieve landfarming. De biologisch beschikbare fracties zijn vastgesteld met chemische en fysische tests. Ecologische risico's zijn onderzocht met biotests en een bioaccumulatietoets. De resultaten zijn vergeleken met de chemische samenstelling en gegevens verkregen op de landfarm Kreekraksluizen. In de partiële extractie konden drie verontreinigingsfracties worden onderscheiden, namelijk snel, langzaam en zeer langzaam desorberend. Deze fracties konden in verband worden gebracht met de resultaten van biotests, bioaccumulatie en de biologische afbraak op de landfarm. De gemeten biologische beschikbaarheid geeft daarom mogelijkheden tot sturing van de biologische afbraak en inzicht in risico's op een landfarm.

In deze studie zijn de risico's onderzocht van vier verschillende sedimenten die al gedurende vier tot acht jaar waren gereinigd met behulp van intensieve en extensieve landfarming. De biologisch beschikbare fracties zijn vastgesteld met chemische en fysische tests. Ecologische risico's zijn onderzocht met biotests en een bioaccumulatietoets. De resultaten zijn vergeleken met de chemische samenstelling en gegevens verkregen op de landfarm Kreekraksluizen. In de partiële extractie konden drie verontreinigingsfracties worden onderscheiden, namelijk snel, langzaam en zeer langzaam desorberend. Deze fracties konden in verband worden gebracht met de resultaten van biotests, bioaccumulatie en de biologische afbraak op de landfarm. De gemeten biologische beschikbaarheid geeft daarom mogelijkheden tot sturing van de biologische afbraak en inzicht in risico's op een landfarm.