Search

In 2012 is begonnen met de metingen van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie. Twee jaar later en 85.000 bomen verder zit het werk erop en is het tijd om te kijken wat al dat meten opgeleverd heeft.

In 2012 is begonnen met de metingen van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie. Twee jaar later en 85.000 bomen verder zit het werk erop en is het tijd om te kijken wat al dat meten opgeleverd heeft.

Vanuit de overheid zijn al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw acties genomen om de oogst in hetNederlandse bos te promoten, maar het niveau van de oogst is al enkele decennia min of meerconstant. Uit de Zesde Nederlandse Bosinventarisatie is gebleken dat op ruim 40% van de punten nietis geoogst sinds de inventarisatie van het Meetnet Functievervulling. De eigenaren van deze puntenzijn gevraagd naar de redenen waarom daar niet is geoogst en wanneer zij wel over zullen gaan opoogst. Met deze gegevens is een schatting gemaakt van de hoeveelheid hout die mogelijk meer zalkunnen worden geoogst

Vanuit de overheid zijn al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw acties genomen om de oogst in hetNederlandse bos te promoten, maar het niveau van de oogst is al enkele decennia min of meerconstant. Uit de Zesde Nederlandse Bosinventarisatie is gebleken dat op ruim 40% van de punten nietis geoogst sinds de inventarisatie van het Meetnet Functievervulling. De eigenaren van deze puntenzijn gevraagd naar de redenen waarom daar niet is geoogst en wanneer zij wel over zullen gaan opoogst. Met deze gegevens is een schatting gemaakt van de hoeveelheid hout die mogelijk meer zalkunnen worden geoogst

Twintig procent van het Nederlandse bosoppervlak is in handen van particulieren met minder dan vijf hectare. Een onderzoek onder kleine boseigenaren in de gemeente Beekbergen (gemiddeld bosbezit 0,74 hectare) laat zien dat de leefstijl van de boseigenaren heel erg verschillend kan zijn en van invloed is op de manier waarop ze met hun bos omgaan. Het leefstijlenconcept biedt mogelijkheden om de kleine boseigenaren beter in beeld te brengen. Dan kunnen ze benaderd, geholpen en voorgelicht worden

Dit artikel gaat in op de verscheidenheid aan bostypen in Nederland en hun botanische waarde. Wat is bijzonder voor ons, wat is triviaal? Speciale aandacht wordt besteed aan de voortslepende discussie over het al dan niet in Nederland voorkomen van het Fagion sylvaticae, dat samen met de aangrenzende delen van België en Duitsland een grote verbreiding kent

Natuurlijke verjonging en dood hout zijn betrekkelijk recente fenomenen in het bosbeheer. Spontane ontwikkeling in voormalige productiebossen dateert in Nederland grotendeels uit de jaren tachtig. In het bosreservatenprogramma, gestart in 1983, wordt de ontwikkeling van bosstructuur en vegetatie gevolgd in ongeveer. zestig reservaten. De evaluatie van spontane bosontwikkeling in relatie tot het komen en gaan van vaatplanten en mossen kan alleen een voorlopige zijn. Niet alleen is twintig jaar bosontwikkeling kort, ook is sprake van verstrengeling met ontwikkelingen in bosbegrazing, stikstofdepositie, verdroging en klimaatverandering. We beperken ons dan ook tot de grote lijnen, zichtbaar in bossen met een hoofdfunctie natuur, gelegen op de hogere zandgronden en in het heuvelland. De vraag hierbij is hoe flora en vegetatie zich in deze bossen ontwikkelen en wat hieruit valt te leren voor het bos- en natuurbeheer

Eerste, prijswinnend essay uit een wedstrijd die in 2002 werd uitgeschreven door de Stichting Koningsschool. In 2150 staat laaggelegen Nederland onder water en woont men, behalve in floating cities zoals New Gouda en New Zoeterzee, hoog en droog in bostorens en woonbossen, o.a. in woonbos Groot-Veluwe

Bos beslaat 11% van het grondgebruik in Nederland. Het Nederlandse bos wordt gemiddeld ouder, meer gemengd en iets meer ongelijkjarig. De gemiddelde voorraad levend en dood hout blijft toenemen. De gemiddelde bijgroei is iets gedaald, bij ongeveer gelijkblijvende kap. Er is een duidelijke verschuiving gaande van naaldboomsoorten naar loofboomsoorten. Dat zijn resultaten uit de zesde bosinventarisatie (in opdracht van ministerie EZ).

Bos beslaat 11% van het grondgebruik in Nederland. Het Nederlandse bos wordt gemiddeld ouder, meer gemengd en iets meer ongelijkjarig. De gemiddelde voorraad levend en dood hout blijft toenemen. De gemiddelde bijgroei is iets gedaald, bij ongeveer gelijkblijvende kap. Er is een duidelijke verschuiving gaande van naaldboomsoorten naar loofboomsoorten. Dat zijn resultaten uit de zesde bosinventarisatie (in opdracht van ministerie EZ).

Het Bosschap vindt het niet noodzakelijk om in 2001 het bosbeheer beperkingen op te leggen in het kader van het beheersen van de dennenscheerder. Uit een praktijkonderzoek van Alterra is gebleken dat de dennenscheerder veel minder erg is dan altijd is gedacht

Ontwikkeling van de boswetgeving over de jaren 1910 - 1961, met de maatschappelijke context, waarin ze tot stand kwamen

Achtergronden, opzet en uitwerking van het programma Bosonderzoek, met als thema's: maatschappelijke en economische betekenis; ecologische mogelijkheden; beheer en bedrijfsvoering; bosuitbreiding; beleid. Verder suggesties voor toekomstig onderzoek

In Nederland zijn 60 bosreservaten aangewezen die representatief zijn voor natuurlijke bosgemeenschappen. In het kader van het Programma Bosreservaten wordt hier onderzoek verricht naar de spontane processen in niet beheerde bossen

Uitleg en cijfers over de koolstofvoorraden en koolstofvastlegging in het Nederlandse bos, de mogelijkheden om de CO2 uitstoot te compenseren via bosaanplant, de kosteneffectiviteit van dergelijke maatregelen, en het gewenste bostype en bosbeheer om CO2 vast te leggen en de CO2 emissie te reduceren

Met een kosten-batenanalyse wordt nagegaan in welke mate bebossing van landbouwgronden in Nederland een kostenefficiente methode kan zijn om de CO2-concentratie te verlagen

In bosbeheer wordt steeds meer teruggegrepen op inheemse boomsoorten voor de ontwikkeling van meer natuurlijke en stabielere bossen. Palynologisch onderzoek toont aan dat boomsoorten verschillen in migratiesnelheid en op verschillende momenten in de historie Nederland bereikten

Om het recreatiegedrag te kunnen monitoren, zijn data van het Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) over de jaren 2006/2007, 2008/2009 en 2010/2011 geanalyseerd. Voor het CVTO worden wekelijks circa 350 personen van 0 jaar en ouder ondervraagd over hun vrijetijdsactiviteiten in de afgelopen week. Er is gekeken naar de omgevingen bos, natuurgebied, agrarisch gebied, park, recreatiegebied, water en zee. Per type gebied is een analyse gemaakt van de leeftijdsopbouw en stedelijkheidsgraad van de herkomst van de recreanten en de activiteiten die door de recreanten zijn uitgevoerd

If reporting of emissions associated with Forest Management becomes obligatory in the next commitment period, the Netherlands will try to apply the 'not-a-source' principle to carbon emissions from litter and soil in land under Forest Management. To give a scientific basis for the principle of carbon stock change being 'not-a-source', a review is first made of the methods and arguments of other countries and the acceptance or disapproval by UNFCCC experts. Second, we investigated whether available Dutch datasets and literature information confirm the claim that Dutch forest soils are not a carbon source. This review indeed showed convincing arguments for soil being a carbon sink in the Netherlands under forest management, based on a combination of (i) measurements in Loobos, (ii) literature on soil carbon increases based on repeated measurement in comparable areas, (iii) N retention assessments, assuming that the soil C/N ratio stays constant, (iv) European scale modelling approaches on soil carbon changes including the Netherlands and (v) argumentation from expected changes in climate and N deposition in the Netherlands, combined with the results from meta-analysis and modelling.

The Dutch national report is designed to contribute to a regional and global sysnthesis of the state of forest genetic resources and in particular to examine trends over the past ten years. After a general introduction to the Dutch forest sector and the historical background of today's forests, it describes the current state of forest genetic diversity in the Netherlands and the main factors influencing it

The Dutch national report is designed to contribute to a regional and global sysnthesis of the state of forest genetic resources and in particular to examine trends over the past ten years. After a general introduction to the Dutch forest sector and the historical background of today's forests, it describes the current state of forest genetic diversity in the Netherlands and the main factors influencing it

Kosten per ha van omvorming van douglas naar eik/groveden en eik/groveden/Japanse lariks voor de Veluwe en kantekeningen bij het bosbeheerbeleid ten aanzien van verloofing

De Nederlandse overheid heeft als doel gesteld om meer energie uit biomassa te winnen. Eén van de mogelijkheden daarvoor is het winnen van energie uit takhout dat normaal gesproken als oogstresten in het bos achter blijft. Oogst van takhout leidt echter tot een verhoging van de afvoer van voedingsstoffen uit het bos. Uit de literatuurstudie die in dit rapport is weergegeven, blijkt dat er in het buitenland veel onderzoek naar dit thema is gedaan. Over de effecten daarvan op de bodemvruchtbaarheid en groei van bos geeft de aanwezige literatuur geen eenduidig beeld. In het algemeen blijven vooral zorgen bestaan om uitputting van calcium en andere kationen op de armere bodems. Stikstoftekort zal naar verwachting in Nederland niet optreden. Effecten op de groei van bomen worden soms wel en soms niet geconstateerd, wat verklaard wordt door het complex aan factoren die bepalen hoe snel voedingsstoffen vrijkomen. Buitenlandse richtlijnen over houtoogst en oogst van takhout delen veelal bodems in risicoklassen en schrijven mitigerende maatregelen voor op de risicovolle arme bodems.

Dit werkdocument geeft een beschrijving van de achtergronden, het Natuurbeleidsplan 1990, de doelstelling en de afbakening (Hoofdstuk 1), de gebruikte bestanden (Hoofdstuk 2) en de gevolgde methodiek die geleid heeft tot het bestand BN1990rev (Hoofdstuk 3). De legenda, statistieken en validatie van het bestand worden beschreven in hoofdstuk 4. Tevens wordt in Hoofdstuk 4 een vergelijking gemaakt tussen de bestanden BN1990rev en het oude IBN1990t (oftewel BN1990) (par. 4.3) en tussen de bestanden BN1990rev en BN2004 (par. 4.4). Conclusies en aanbevelingen volgen in Hoofdstuk 5.

This report contains a complete description of the Dutch Greenhouse gas calculations and reporting of the LULUCF sector used for the 2011 submission

Dit werkdocument geeft een beschrijving van de achtergronden, het Natuurbeleidsplan 1990, de doelstelling en de afbakening (Hoofdstuk 1), de gebruikte bestanden (Hoofdstuk 2) en de gevolgde methodiek die geleid heeft tot het bestand BN1990rev (Hoofdstuk 3). De legenda, statistieken en validatie van het bestand worden beschreven in hoofdstuk 4. Tevens wordt in Hoofdstuk 4 een vergelijking gemaakt tussen de bestanden BN1990rev en het oude IBN1990t (oftewel BN1990) (par. 4.3) en tussen de bestanden BN1990rev en BN2004 (par. 4.4). Conclusies en aanbevelingen volgen in Hoofdstuk 5.

Dit rapport geeft een overzicht en beschrijving van de activiteiten die in 2009 en 2010 in Nederland zijn uitgevoerd in het kader van het Life+ project Future of Forest Monitoring (FutMon). FutMon is het vervolg op Forest Focus en wordt gecoördineerd door het Johann Heinrich von Thünen Institute in Hamburg en de resultaten worden gebruik door ICP Forest om mogelijke effecten van luchtvervuiling op de vitaliteit van de bossen in Europa te bepalen. ICP Forest is in 1985 opgericht onder het Verdrag voor Grensoverschrijdende Luchtverontreiniging Over Lange Afstand van de UNECE.

De Nederlandse overheid heeft als doel gesteld om meer energie uit biomassa te winnen. Eén van de mogelijkheden daarvoor is het winnen van energie uit takhout dat normaal gesproken als oogstresten in het bos achter blijft. Oogst van takhout leidt echter tot een verhoging van de afvoer van voedingsstoffen uit het bos. Uit de literatuurstudie die in dit rapport is weergegeven, blijkt dat er in het buitenland veel onderzoek naar dit thema is gedaan. Over de effecten daarvan op de bodemvruchtbaarheid en groei van bos geeft de aanwezige literatuur geen eenduidig beeld. In het algemeen blijven vooral zorgen bestaan om uitputting van calcium en andere kationen op de armere bodems. Stikstoftekort zal naar verwachting in Nederland niet optreden. Effecten op de groei van bomen worden soms wel en soms niet geconstateerd, wat verklaard wordt door het complex aan factoren die bepalen hoe snel voedingsstoffen vrijkomen. Buitenlandse richtlijnen over houtoogst en oogst van takhout delen veelal bodems in risicoklassen en schrijven mitigerende maatregelen voor op de risicovolle arme bodems.

Dit rapport geeft een overzicht en beschrijving van de activiteiten die in 2009 en 2010 in Nederland zijn uitgevoerd in het kader van het Life+ project Future of Forest Monitoring (FutMon). FutMon is het vervolg op Forest Focus en wordt gecoördineerd door het Johann Heinrich von Thünen Institute in Hamburg en de resultaten worden gebruik door ICP Forest om mogelijke effecten van luchtvervuiling op de vitaliteit van de bossen in Europa te bepalen. ICP Forest is in 1985 opgericht onder het Verdrag voor Grensoverschrijdende Luchtverontreiniging Over Lange Afstand van de UNECE.

Bevat kritisch commentaar op het advies van de Commissie Functiebeloning Bossen

Bossen vervullen een belangrijke functie in het Nederlandse en Vlaamse landschap. Lag vroeger de nadruk vooral op de productie van hout als hernieuwbare grondstof, tegenwoordig is het belang van bossen voor natuurbehoud, recreatie en milieubescherming sterk toegenomen. Dit vraagt om een hoog kennisniveau van de beheerder. Bovendien vereisen veranderingen in de maatschappelijke en natuurlijke omgeving, zoals klimaatverandering, inzicht in de processen die in het bosecosysteem plaatsvinden. Deze inzichten zijn nodig om met kennis van zaken beheerstrategieën te ontwerpen die een duurzame functievervulling van het bos in de toekomst garanderen. In dit boek worden kennis en ervaringen over het beheer van bos en zijn ecologische grondslagen samengebracht. De teksten zijn geschreven door een brede groep van vakspecialisten uit Nederland en Vlaanderen met een goed inzicht in zowel de wetenschappelijke achtergronden alsook de praktische aspecten van bosbeheer. De basis van het boek wordt gevormd door inzicht in de opbouw en het functioneren van bomen en bossen. Vervolgens worden de belangrijkste beheermaatregelen besproken in het licht van brede maatschappelijke functievervulling en duurzaam gebruik van het bos op de lange termijn.

organisaties en recreatiebedrijven te onderzoeken. Om de economische betekenis van deze marktbare baten te bepalen, gaan we uit van de netto toegevoegde waarde (NTW) van deze organisaties. Op basis van de jaarverslagen kan de NTW voor natuurbeherende organisaties geschat worden op ca. 350 euro per ha en 180 miljoen euro per jaar. Deze NTW wordt voor een groot gedeelte bepaald door subsidies, bijdragen van de overheid en bijdragen van de postcodeloterij. De economische betekenis van de marktbare baten van de recreatiesector - voor zover deze een relatie vertoont met de EHS - wordt in deze studie bepaald door het berekenen van de werkgelegenheid/NTW van de recreatiebedrijven. In dit onderzoek wordt voor recreatiebedrijven (restaurants, cafés en verblijfsrecreatie) empirisch aangetoond dat bij bedrijven die in de buurt liggen van bossen en kust meer personen werkzaam zijn dan bij bedrijven die deze typen natuur niet in de buurt hebben liggen. Het effect is echter voor het gemiddelde recreatiebedrijf gering. Het uitbreiden van natuur heeft dus maar een gering effect op de NTW in de recreatiesector. Onder de categorie bossen vallen in dit onderzoek onder andere cultuurhistorische bossen, natuurbossen en heiden. De kust bestaat uit kwelders, schorren en open duinen. In de analyse is zowel de afstand tot de EHS als de oppervlakte natuur meegenomen. Minder natuur in de directe omgeving van het recreatiebedrijf laat een afnemend effect zien op het aantal werkzame personen bij recreatiebedrijven. Er is in dit onderzoek niet gekeken naar ondernemerschap als verklarende factor.

organisaties en recreatiebedrijven te onderzoeken. Om de economische betekenis van deze marktbare baten te bepalen, gaan we uit van de netto toegevoegde waarde (NTW) van deze organisaties. Op basis van de jaarverslagen kan de NTW voor natuurbeherende organisaties geschat worden op ca. 350 euro per ha en 180 miljoen euro per jaar. Deze NTW wordt voor een groot gedeelte bepaald door subsidies, bijdragen van de overheid en bijdragen van de postcodeloterij. De economische betekenis van de marktbare baten van de recreatiesector - voor zover deze een relatie vertoont met de EHS - wordt in deze studie bepaald door het berekenen van de werkgelegenheid/NTW van de recreatiebedrijven. In dit onderzoek wordt voor recreatiebedrijven (restaurants, cafés en verblijfsrecreatie) empirisch aangetoond dat bij bedrijven die in de buurt liggen van bossen en kust meer personen werkzaam zijn dan bij bedrijven die deze typen natuur niet in de buurt hebben liggen. Het effect is echter voor het gemiddelde recreatiebedrijf gering. Het uitbreiden van natuur heeft dus maar een gering effect op de NTW in de recreatiesector. Onder de categorie bossen vallen in dit onderzoek onder andere cultuurhistorische bossen, natuurbossen en heiden. De kust bestaat uit kwelders, schorren en open duinen. In de analyse is zowel de afstand tot de EHS als de oppervlakte natuur meegenomen. Minder natuur in de directe omgeving van het recreatiebedrijf laat een afnemend effect zien op het aantal werkzame personen bij recreatiebedrijven. Er is in dit onderzoek niet gekeken naar ondernemerschap als verklarende factor.

De bossen van Nederland en Vlaanderen herbergen een grote diversiteit van bostypen. Tussen deze typen zijn grote verschillen in de voorgeschiedenis, hoofdboomsoort, plantensoort en diersoorten, ouderdom van de bomen en de bosgroeiplaats. Al deze aspecten zijn van belang voor het te voeren bosbeheer, dat vervolgens dan weer de structuur en soortensamenstelling van het bos beïnvloedt. Deze bijdrage geeft de bosgemeenschappen van Vlaanderen en Nederland weer.

Het doel van het OBN-onderzoek naar de Zuid-Limburgse hellingbossen is het aangeven van concrete opties voor de beheerder waarmee de oorspronkelijke diversiteit aan planten- en diersoorten van deze bossen behouden dan wel hersteld kan worden. Uitgangspunt hierbij is dat er sprake moet zijn van een gedifferentieerd beheer, waarbij rekening wordt gehouden met de – grotendeels geologisch bepaalde – landschappelijke context, waarbij niet alleen verschillende regio’s (löss-, mergel en vuursteengebied) maar binnen elke regio ook verschillende hellingzones met hun specifieke waarden worden onderscheiden

Dit rapport beschrijft een referentiebestand waarmee wordt beoogd een standaard hulpmiddel aan te bieden om bij het karteren van deze habitattypen de beperkende criteria goed toe te passen. Dit referentiebestand bestaat uit twee GIS-bestanden. Het GIS-bestand 'n2tmkbos' geeft invulling aan het criterium 'oude bosgroeiplaats' door voor alle Natura 2000-gebieden op de Hogere zandgronden en in het Heuvelland zo exact mogelijk de locaties weer te geven waar in 1850 bos aanwezig was. Rond deze tijd kwam de eerste landsdekkende topografische kaart beschikbaar: de Topografische en Militaire Kaart van het Koninkrijk der Nederlanden (TMK). De oude bosgroeiplaatsen zijn overlegd met de digitale bodemkaart van Nederland 1:50.000 waarbij voor alle bodemcodes is aangegeven of ze voldoen aan het bodemkundig criterium voor habitattype Oude eikenbossen. Het GIS-bestand 'n2bosstat4' helpt bij de toepassing van het criterium 'honderdjarige bosopstand': het is een uitsnede van de Vierde bosstatistiek voor alle Natura 2000-gebieden op de Hogere zandgronden en in het Heuvelland. De bestanden zelf zijn als ESRI-shapefile beschikbaar.

Na de storm van 18 januari 2007 zijn 18 plots gemeten in bossen waar bomen omgewaaid waren en zijn 21 beheerders geïnterviewd over hun mening ten aanzien van stabiliteit. Met de verkregen informatie is het niet goed mogelijk de huidige blesinstructies af te wijzen of te onderbouwen. Wel zijn er aanwijzingen dat de toekomstbomen bij douglas relatief vaak door de storm waren beschadigd, terwijl dit bij de grove den niet het geval was.

De Zuid-Limburgse hellingbossen zijn van oudsher opvallend rijk aan bijzondere planten- en diersoorten, en bij velen bekend om hun uitbundige voorjaarsflora. Het gaat hierbij zowel om bossoorten als om soorten van bosranden en kapvlakten. Het meest befaamd zijn de bossen op ondiepe kalkrijke bodem, waarin – vooral in de struweelfase na periodieke kap – een aantal in ons land zeer zeldzame orchideeënsoorten voorkomt. Dergelijke situaties zijn, gegeven de geologie, slechts lokaal in een deel van het Zuid-Limburgse heuvelland aanwezig, waarbij ze deel uitmaken van een gecompliceerde hellinggradiënt

Man has had a complex relationship with inland drift sands through the ages. For some centuries these landscapes were seen as a threat to society, especially agriculture and housing. At present we conserve these landscapes as important Natura 2000 priority habitats. In this book you may find these different views on drift sand landscapes through time: The processes, origin, conservation and at present even restoration of this very special but harsh biotope. Next to the relationship with man, ecology is highlighted starting from restraint to restoration. Characteristic fields of lichens with sparse grasses and heather form the biotope of a range of special animal and plant species, as well as rare mushrooms. Their commonality is that all of these species can cope with the extreme conditions in the drift sands, and are able to survive.Gradients from bare sand to forest stands shape the habitat for a specific biodiversity. In the final chapter of the book, it is explained how these extraordinary landscapes with their characteristic biodiversity may be managed to bequeath for future generations the enjoyment of a once breath-taking threat.

De bossen van Nederland en Vlaanderen herbergen een grote diversiteit van bostypen. Tussen deze typen zijn grote verschillen in de voorgeschiedenis, hoofdboomsoort, plantensoort en diersoorten, ouderdom van de bomen en de bosgroeiplaats. Al deze aspecten zijn van belang voor het te voeren bosbeheer, dat vervolgens dan weer de structuur en soortensamenstelling van het bos beïnvloedt. Deze bijdrage geeft de bosgemeenschappen van Vlaanderen en Nederland weer.