Search

Bu çalışma Konuşma Çözümlemesi (KÇ) kullanarak müfredata dayalı dil sınavlarının oluşturulmasına, daha belirgin olarak madde inceleme (Mİ) aşamasına etkileşimsel bir bakış açısı getirmektedir. Türkiye'de bir devlet üniversitesinin İngilizce hazırlık okulunda gerçekleşen Mİ oturumlarının video kayıtlarından (25 saat) oluşan bir veritabanı kullanılarak, İngilizceyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenlerin öğrencileri için hazırlanmış olan dil sınav sorularını sınavcı ile birlikte etkileşim yoluyla nasıl inceledikleri araştırılmıştır. Sınavcı ise okulun sınav biriminde görevlendirilmiş öğretmenlerden birisidir ve sınavı hazırlayan kişidir. KÇ ilkeleri doğrultusunda verinin ilk analizi etkileşimlerin daha çok problemli maddelere odaklandığını ve bunların tekrarlayan üç aşamadan oluştuğunu göstermiştir; (1) problemi belirleme (PB), (2) değişiklik önerme (DÖ), ve (3) değişikliği gözden geçirme (DG). Yapılan mikro-analizler ortaya çıkan bu üç aşamanın genel yapısal düzeni için modeller sağlamış, sınav maddesine yönelik karşılıklı anlaşılabilirliği ve ortak karar vermeyi sağlayan yaygın etkileşimsel eylemleri ortaya çıkarmıştır. Öğretmenlerin ayrıca sınav maddelerini işbirliği içinde inceleyip düzeltirken konuşma yoluyla çeşitli sınav hazırlama ilkelerine yönelim gösterdikleri bulunmuştur. Buna ek olarak, katılımcıların Mİ görevinde ortak sorumluluk ve eşit katılımını gösteren açık kanıtlar olmasına rağmen etkileşimler katılımcıların kurumsal rol dağılımına bir yönelim sergilemiştir. Bu çalışmanın dil sınavlarına ve öğretmenler arasında gerçekleşen kurumsal konuşmalara yönelik yapılmış KÇ çalışmalarına katkı sağlaması beklenmektedir. Ayrıca bu çalışma dil sınavı oluşturma alanı, İngilizceyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenlerin mesleki yeterlilikleri ve ikinci dil öğretmen yetiştirme programları için uygulamalar sunmaktadır. This study brings an interactional perspective to the construction of syllabus-based language tests and the stage of item reviewing (IR) in particular by using Conversation Analysis (CA). Drawing on a corpus of video-recordings of IR sessions (25 hours) in an English preparatory school at a state university in Turkey, it investigates how EFL teachers review language test items prepared for their students in and through interaction with the item writer who is one of the teachers assigned in the testing office of the school. Following the principles of CA, the initial analysis showed that the interactions mainly focused on the problematic items and they were made up of three recurring phases; (1) problematizing the item (PI), (2) suggesting a change (SC), and (3) reviewing the change (RC). The micro-analysis generated models for the overall structural organization of these emerging phases and revealed recurring interactional actions that led to mutual understanding and joint decision-making about the test item. The teachers were also found to display an orientation to various testing principles in and through talk as they collaboratively reviewed and revised the test items. Additionally, the interactions showed an orientation to the institutional role distribution of the participants although there was clear evidence for their shared responsibility and equal engagement in the IR task. This study is expected to contribute to conversation analytic studies of language testing and teacher-to-teacher institutional talk, and has implications for language test construction, EFL teachers' professional competence, and L2 teacher education. 597

Bu çalışma Çevre mühendisliği bölümü ikinci sınıf öğrencilerinin İngilizce olarak yapılan bir mühendisliğe giriş dersi kapsamında teknik eşdizimli kelimelerin doğrudan ve örtük yöntemlerle öğretiminin etkililiğini değerlendirmeyi amaçlamıştır. Çalışmanın katılımcılarını Türkiye'nin kuzey-batısında yer alan bir devlet üniversitesinde okuyan 61 mühendislik öğrencisi oluşturmaktadır. Dönem başında yapılan kelime seviyesi ve okuma becerisini ölçen ön-testler grupların benzer özelliklerde olduğunu ortaya koymuştur. Öğretim döneminin başlamasından önce, 89 mühendislik kitabının biraraya getirilmesi sonucu 17 milyon kelimelik bir derlem oluşturulmuş ve öğrencilere alana özgü ezdişimlerin öğretilebilmesi için teknik kelimeler ile eşdizimleri çıkartılmıştır. 14 hafta süren dönem boyunca, örtük öğretim grubunda yer alan öğrenciler hedef eşdizimlere okuma ve dinleme parçaları yoluyla maruz bırakılmış; öte yandan, doğrudan öğretim grubundaki öğrenciler sekiz farklı girdi ve çıktı odaklı eşdizim öğrenim etkinliği tamamlamışlardır. Etkinliklerin ve öğretim yöntemlerinin etkililiği, araştırmacı tarafından geliştirilen eşdizim biçim ve anlam bilgisini algısal-üretsel boyutlarda ölçen dört farklı sınavın ön-test son-test şeklinde uygulanması yoluyla değerlendirilmiştir. Grupların algısal ve üretsel eşdizim sınavlarından elde ettikleri fark puanları arasında belirgin farklılıkların olup olmadığını anlamak amacıyla bağımsız örneklemler için T-testleri ve Mann Whitney U testleri uygulanmıştır. Çalışmanın bulguları, girdi ve çıktı temelli etkinliklerle desteklenen doğrudan öğretim yönteminin alana özgü eşdizimlerin öğrenimine oldukça etkili bir biçimde katkıda bulunduğunu ortaya koymuştur. Bu bağlamda, çalışma sonucunda etkinlik temelli kasıtlı bir eşdizim öğretim bileşeninin uygulanmasının mühendislik sınıflarında çoklu kelime gruplarının öğrenilmesinin desteklenmesine başarıyla katkıda bulunduğu ortaya konulmuştur. Mevcut çalışma, mühendislik dersleri için bir takım eğitsel öneriler; çalışmanın kısıtlılıkları ve yapılabilecek yeni araştırmalar için bazı önerilerle son bulmaktadır. The present study attempted to evaluate the effectiveness of explicit and implicit instruction of technical collocations in an introductory level engineering course given in English for second year environmental engineering students. The participants of the study were 61 engineering students at a Turkish state university located in north-west of the country. The participants were randomly assigned to two learning conditions. The pre-test scores on vocabulary and reading comprehension indicated that the groups were similar before the treatment. Prior to the instruction, a corpus of 89 engineering books comprised of 17 million words was compiled and technical keywords and their collocations were extracted to serve learners with field-specific technical collocations. Over a period of 14 weeks, the students in the implicit learning group were exposed to the target collocations by reading and listening to texts, whereas the learners in the explicit group completed eight different input- and output- based collocational learning tasks. The effectiveness of the learning conditions and tasks were assessed through a battery of four receptive and productive `knowledge of form and meaning of collocations` tests developed by the researcher and used as pre- and post-tests. To determine whether there were significant differences between the gain scores of the groups on the receptive and productive collocation tests, independent t-tests and Mann-Whitney U tests were performed. Overall, there were statistically significant differences between the mean scores of the two groups on all four measures at the end of the semester. The results of the study confirmed that the explicit study of field-specific collocations followed by various input and output-based activities effectively contributed to learning of technical collocations. In this regard, the implementation of an activity-based intentional collocation teaching module would be successful in supporting the language aspects of an engineering class for multi-word learning. The present study concludes with pedagogical implications for engineering courses, limitations and suggestions for further research. 169

In this study, native Turkish speakers and students learning Turkish as a foreign language in B1 level have been compared in terms of their use of requests. In doing so, a Discourse Completion Test consisting of 12 conditions was applied and the answers were classified for directness and indirectness. In addition, the emotion expressions chosen for each case were evaluated according to the preference of strategies. In these aspects, the study is a quantitative research. Data were analyzed descriptively through SPSS program. One-way ANOVA and post hoc tests were used to determine whether there were statistically significant differences. 84 students participated in the study. 42 of the participants were Turkish students attending the preparatory program of the University of Turkish Aeronautical Association. The other participants were foreign students at B1 level who studied Turkish at Ahmet Yesevi University and Gazi University TOMER. Participants comprise of 20 Kazakhs, 15 Afghans, 4 Arabs, 1 Chinese, 1 Bosniak and 1 Tajik. As a result of the study, various similarities and differences were found between native Turkish speakers and students learning Turkish as a foreign language. Significant differences were found in 4 of 12 cases in Discourse Completion Test. While the participants used conventional indirect strategy the most, it was observed that the Afghan participants applied to the non-conventional indirect strategy more than the other groups. On the other hand, Kazakh participants used want statements more than the others. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vi GİRİŞ 1 TEZİN AMACI VE ÖNEMİ 2 ARAŞTIRMA SORULARI 3 VARSAYIMLAR 4 YÖNTEM VE KULLANILAN ARAÇLAR 4 Konuşma Tamamlama Testi 5 Evren, Örneklem ve Sınırlılıklar 6 Verilerin Toplanması ve Analizi 7 1. BÖLÜM: KURAMSAL ARKA PLAN. 9 1.1. EDİMBİLİM 9 1.1.1. Wittgenstein, Austin ve Searl: Söz Edimleri 9 1.2. BLUM-KULKA VE OLSHTAIN’IN ÇALIŞMASI 14 1.2.1. Strateji Türleri 15 1.2.3. Bakış Açısı (Point of view) 16 1.2.4. Sentaktik Hafifletici (Syntactic downgrader) 17 1.2.4.1. Diğer Hafifleticiler 17 1.2.5. Yükselticiler (upgraders) 18 1.2.6. Belirtecimsiler (adjuncts) 18 1.3. BROWN VE LEVINSON’IN İNCELİK KURAMI 19 1.3.1. Yüz 20 1.3.2. Yüz Tehdit Eden Eylemler 21 1.3.3. Yüz Tehdit Eden Eylem Stratejileri 23 1.3.4. Sosyal Mesafe, Güç ve Dayatma Derecesi 23 1.4. KÜLTÜREL ÖGELERE BİR BAKIŞ: HOFSTEDE’IN ÇALIŞMASI 24 1.4.1. Güç Mesafesi (Power Distance) 24 1.4.2. Belirsizlikten Kaçınma 25 1.4.3. Bireyselcilik ve Kolektivizm 25 1.4.4. Erillik ve Dişillik 26 1.4.5. Kısa Dönem Odaklı ve Uzun Dönem Odaklı 27 1.4.6. Heveslilik ve Kısıtlılık 27 1.5. İSTEK SÖZ EDİMİ: İLGİLİ DİĞER ÇALIŞMALAR 28 2. BÖLÜM: BULGULAR VE TARTIŞMA 33 2.1. ANA DİLİ OLARAK TÜRKÇE KONUŞURLARI İLE YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENİCİLERİNİN STRATEJİ KULLANIMI 33 2.2. UYRUKLARA GÖRE STRATEJİ KULLANIMI 51 2.3.YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENİCİLERİNİN İSTEK (RİCA) SÖZ EDİMİ İLE DUYGU İFADESİ KULLANIMI 78 2.4. KONUŞMA TAMAMLAMA TESTİNDEKİ DURUMLARA VERİLEN ÖRNEK YANITLAR 80 SONUÇ VE ÖNERİLER 82 KAYNAKÇA 86 Ek 1. Etik Kurul İzni 90 Ek 2. Orijinallik Raporu 91 Ek 3. Turnitin Benzerlik İndeksi 92 Ek 4. Gönüllü Katılım Formu 93 Ek 5. Konuşma Tamamlama Testi 94 ÖZGEÇMİŞ 99 Tezde ana dili olarak Türkçe konuşurları ile B1 seviyesindeki yabancı dil olarak Türkçe öğrenicilerinin istek (rica) söz edimlerini kullanımları incelenmiştir. Bu amaçla, 12 durumdan oluşan bir Konuşma Tamamlama Testi uygulanmış, yanıtlar “doğrudanlık” ve “dolaylılık” açısından sınıflandırılmıştır. Bunun yanı sıra, her bir durum için seçilen duygu ifadeleri kullanım stratejilerine ve sıklıklarına göre değerlendirilmiştir. Çalışma bu açıdan nicel bir araştırmadır. Veriler SPSS programı aracılığıyla betimsel olarak çözümlenmiştir. İstatistiksel açıdan anlamlı farklar olup olmadığının tespiti içinse tek yönlü ANOVA ve post hoc testleri kullanılmıştır. Örneklemi 84 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların 42’si Türk Hava Kurumu Üniversitesi hazırlık bölümünde eğitimlerine devam eden Türk öğrencilerdir. Diğer katılımcılar Gazi Üniversitesi TÖMER ve Kazakistan Ahmet Yesevi Üniversitesinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen B1 seviyesinde yabancı öğreniciler olup; 20 Kazak, 15 Afgan, 4 Arap, 1 Çinli, 1 Boşnak ve 1 Tacik şeklinde bir araya gelmiştir. Çalışmanın sonucunda, ana dili olarak Türkçe konuşurları ile yabancı dil olarak Türkçe öğrenicileri arasındaki çeşitli benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Konuşma Tamamlama Testindeki 12 durumun 4’ünde ise istatistiksel açıdan anlamlı farklar bulunmuştur. Katılımcılar en fazla standartlaşmış dolaylı strateji kullanırken, Afgan katılımcıların standartlaşmamış dolaylı stratejiye diğer gruplara göre daha fazla başvurduğu gözlenmiştir. Kazak katılımcılar ise istek ifadelerini diğerlerine kıyasla daha çok kullanmıştır.

Bu tez çalışması, Türkçe anadili konuşucularının İngilizce sesletim sorunlarını anlaşılabilirlik olgusu çerçevesinde araştırmayı hedeflemiştir. Türkiye'deki iki devlet üniversitesinin İngilizce Öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören Türkçe anadili konuşucularından üç farklı görev eşliğinde ses kayıtları toplanmış, daha sonra bu kayıtlar üç farklı alt araştırma ile dinleyici gruplarına dinletilmiştir. Çalışma, dinleyicilerin konuşucuları anlamak için sarf ettikleri çabayı inceleyen Dinleyici Pilot Uygulaması ile başlamış, ardından uzman dinleyicilerin hata betimlemeleri yaptıkları Uzman Dinleyici Oturumları ile sürmüş ve uzman olmayan dinleyicilerin çevriyazımları üzerinden konuşucuların anlaşılabilirliklerinin ele alındığı Anlaşılabilirlik Araştırması ile tamamlanmıştır. Çalışmanın bulguları, Türkçe anadili konuşucularının İngilizce sözlü üretimlerinde çeşitli sesletim hataları yaptıklarını ve kimi hatalarından kaynaklı D2 anlaşılabilirlik sorunları yaşadıklarını ortaya koymaktadır. Dinleyici Pilot Uygulamasında ulaşılan anlama çabası puanları dinleyicilerin, Türk konuşucuları anlamakta zorluklar yaşadıklarını ortaya koymuştur. Uzman Dinleyici Oturumları sonucunda ise konuşucuların yaptıkları en yaygın hataların ünlü ve ünsüzlerden kaynaklandığı, bunu sözcük vurgusu hatalarının izlediği belirlenmiştir. Olumsuz aktarım, sesletim hatalarının başlıca nedenleri arasında yer almaktadır. Anlaşılabilirlik Araştırmasında, Uzman Dinleyici Oturumlarının sonucunda ulaşılan hata dağılımlarının genel olarak korunduğu ve düşük anlaşılabilirlikte ünlü ve ünsüz hataları başta olmak üzere sözcük vurgusu hatalarının belirleyici olduğu görülmüştür. Anlaşılabilirlik Testi sonuçlarına göre, sözcüklerin bağlamdan ayrıştırılarak sunulması durumunda anlaşılabilirliğin daha düşük değerlere indiği belirlenmiştir. Uzman dinleyici yargılarına göre en sorunlu ünlü ve ünsüzler arasında olduğu belirlenen /ə/ ve /θ/'nın anlaşılabilirlik üzerinde oldukça sınırlı etkilerinin bulunduğu görülmüştür. Bu seslerin konuşucuların yabancı aksanlarını güçlendirdiği ancak anlaşılabilirliği ciddi biçimde etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. The aim of this study was to investigate Turkish native speakers' English pronunciation errors with regard to intelligibility and comprehensibility. Speakers enroled in two English Language Teaching Programs in Turkey provided speech samples on three tasks. The recordings were then presented to listener groups in three sub-studies. The research was initiated with Listener Pilot Study aimed at looking into listeners' effort in understanding the speakers. In Expert Listener Sessions, listeners detected and described errors in each recording. Intelligibility Research, the final phase of the study, was designed to explore the intelligibility of speakers through naive listener transcriptions. The findings reveal that speakers made a variety of pronunciation errors some of which led to reduced L2 intelligibility. More specifically, comprehensibility ratings in Listener Pilot Study indicate that listeners generally found Turkish speakers hard to understand. According to expert listener judgments, mispronunciations of vowels and consonants along with word stress errors were the biggest sources of pronunciation errors. Negative transfer was found to play a primary role in pronunciation errors. The error distribution reached in Expert Listener Sessions was, to a large extent, preserved in Intelligibility Research. Mispronunciations of vowels and consonants along with word stress errors were the main causes of reduced intelligibility. Research findings also suggest that speakers received lower intelligibility scores when words were presented out of context. Two of the most problematic segmentals /ə/ and /θ/ seemed to make speech more accented while not seriously affecting intelligibility. 247

Bu çalışma ağırlıklı olarak, liselerin yabancı dil bölümlerinde okuyan ve Hatay'da bulunan iki özel dil öğretim kurumuna devam eden öğrencilerin yazdıkları kompozisyon-lardaki İngilizce sözcük zenginliğini ve kelime sıklık seviyelerini analiz etmeyi amaçla-maktadır. Çalışma ayrıca, öğrencilerin LYS-5 yabancı dil deneme sınavından elde ettik-leri ortalama puanları ile yazdıkları kompozisyonlarındaki sözcük zenginliği arasında bir bağlantı olup olmadığını bulmayı da hedeflemektedir. Sözcük zenginliklerinin analizi ve kelime sıklık seviyelerinin belirlenmesi RANGE ve FREQUENCY adlı iki bilgisayar programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Heatley, Nation ve Coxhead (2002) tarafından geliştirilen RANGE, sözcüklerin veya diğer sözcüksel birimlerin bir ya da daha fazla metindeki dağılımları hakkında bilgi vermektedir. Tek bir metinde bulunan tüm kelime-lerin sıklık listeleri de RANGE ile aynı pakette yer alan FREQUENCY programıyla bu-lunabilmektedir. İkinci bir araştırma alanı olarak, bu çalışmada yer alan 50 katılımcıyı eğiten 4 İngilizce öğretmeni ile sözcük zenginliği hakkındaki genel görüşlerini ve öğren-cilerinin sözcük bilgisini arttırmak için neler yaptıklarını öğrenmek için görüşme yapılmış-tır. Araştırma sonucu, öğrenci kompozisyonlarının, daha yüksek yüzdeliklerde birinci kelime listesinden, yani İngilizce 'de en sık kullanılan sözcükler içerdiğini göstermiştir. Bireysel olarak incelendiğinde, deneme sınavlarında daha yüksek ortalamaya sahip öğ-rencilerin, çoğunlukla, düşük ortalamaya sahip olan öğrencilere kıyasla, daha zengin söz-cükler kullandıkları tespit edilmiştir. Daha sonra öğrenciler deneme sınavı ortalamalarına göre üç gruba ayrılmıştır. 1. Grup en yüksek deneme sınavı ortalamasına sahip öğrenci-lerden oluşmuştur. 2. Grup orta seviye puana sahip öğrencilerden meydana gelmiştir ve son olarak da 3. Grup en düşük deneme sınavı ortalamasına sahip öğrencilerden oluş-muştur. Bu üç gruba ait kompozisyonların sözcüksel analizi yapıldığında, katılımcılar tarafından yazılan kompozisyonların deneme sınavlarındaki akademik not başarısını yan-sıtmayabileceği veya katılımcıların sahip olduğu deneme sınavı sonuçlarının akademik düzeyde sözcük kullanımını her zaman taahhüt etmeyeceği anlaşılmıştır. Görüşme sonuç-larına gelince, öğretmenler sözcük zenginliğini arttırmanın büyük ölçüde öğrencinin ken-di sorumluluğu olduğunu ifade etmiştir. Bunlara ek olarak, tüm görüşmeciler, çok kap-samlı zengin kelimelere sahip öğrencilerin düşüncelerini etkili bir şekilde ifade edecekle-rinden sözcük zenginliğinin öğrencilerin daha kaliteli kompozisyonlar üretmelerine yar-dımcı olduğu konusunda hemfikir olmuşlardır. Anahtar kelimeler: Sözcük zenginliği, sözcüksel sıklık profili, RANGE, kompozisyon yazma This study primarily aims at analysing L2 lexical richness and word frequency levels in free essays written by students studying at foreign language departments of high schools and attending to two private language teaching institutions located in Hatay, Turkey. It also targets to find out whether there is a correlation between the average score of students' pilot LYS- 5 foreign language exam and lexical richness in their essays. The analysis of lexical richness and identification of word frequency levels were carried out by using two measuring software programs called RANGE and FRE-QUENCY. Developed by Heatley, Nation, and Coxhead (2002), RANGE gives information about the distribution of words or other lexical units across a set of two or more texts. Included in the same package with RANGE, frequency list of all the words in a single text can be found by FREQUENCY. As a second researching area, 4 teachers of English who are educating 50 participants partaking in the current study were interviewed in order to find out their general opinions on L2 lexical richness and what they do in order to enhance their student's lexical knowledge. The result of the analysis showed that students free written essays contained higher percentages of words belonging to the word list one than it is supposed to be. By word list one, it is meant the most frequently used words in English. When examined individually, students with higher average pilot test scores are found to use lexically richer words compared to the students with lower average pilot test scores in general terms. Then the students were grouped in three according to their average pilot test scores. Group 1 consisted of students with the highest average test score. Group 2 were formed with the students having a medium average test score and lastly, Group 3 included students with the lowest average test score. When the lexical analysis of essay of these three groups was made, it was found that essays written by the participants may not reflect their academic success in English test scores or the average test scores that the participants have may not always guarantee the usage of words that belong to the academic word list. As for the result of the interviews, teachers fundamentally highlighted that increasing lexical richness is students' own responsibility. Additionally, all the interviewees agreed that rich vocabulary help students produce better quality essays because students having a wide range of rich vocabulary can express their ideas effectively.Keywords: Lexical richness, lexical frequency profile, RANGE, essay writing 111

Bu çalışmanın amacı, sözlüklerdeki tanımlama biçimlerinin öğrencinin sözcüğü kullanmasına etki edip etmediğini tespit etmektir. Eğer tanımlamaların etkisi varsa, bu etkinin hangi yönde ve ne derece olduğunu da ortaya koymaktır. Tezin birinci bölümü, sözcük öğretimi, sözlükler ve tanımlamalar ile ilgili bilgiler içermektedir. İkinci bölümde ise çalışmanın yöntemi anlatılmaktadır. Çalışmamızın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında, Afyonkarahisar ilinde üç farklı sosyoekonomik düzeye sahip okuldaki 5. ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Bu çalışmaya toplam 180 öğrenci dâhil edilmiş ve her sınıf düzeyinden otuzar öğrenci tesadüfî(random) yöntemle seçilmiştir. Çalışmaya başlamadan önce örneklemi oluşturacak öğrencilere ön test uygulanarak -dildeki kullanım sıklığı düşük 50 sözcük arasından- anlamını bilmedikleri 10 sözcük belirlenmiştir. Hazırlanan yönergede, sözcüklerin her biri farklı tanımlama biçimini örnekleyecek şekilde tanımlanıp, öğrencilerden bu sözcükleri cümle içinde kullanmaları istenmiştir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden tarama modellerinden `ilişkisel tarama` modeli kullanılarak yapılmıştır. Öğrenci cümleleri olarak elde edilen veriler, SPSS 21 programı kullanılarak çözümlenmiştir. Veriler sosyoekonomik düzey, cinsiyet, sınıf düzeyi değişkenleri dikkate alınarak incelenmiş ve sonuçlara ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre sözlüklerdeki tanımlama biçimlerinin öğrenci cümleleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Çalışma, sözlüklerdeki tanımlama biçimleri konusunda önerilerle son bulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Söz Varlığı, Sözlük, Okul Sözlüğü, Tanım, Tanımlama Biçimi The purpose of this study is to determine whether the forms of definitions in dictionaries influence students to use the word. It also aims to reveal the direction and extent of this effect, if the definitions have an effect. The first part of the thesis contains information about vocabulary teaching, dictionaries and definitions. In the second part, the method of the study is explained. The sample of our study is composed of 5th and 8th grade students in three different socioeconomic levels in Afyonkarahisar province in 2016-2017 academic year. Totally 180 students were included in this study and 30 students from each class level were randomly selected. Before starting the study, 10 words were determined among the 50 words less used in the language. In the prepared directive, each of the words was defined in a way to exemplify the different definition and the students were asked to use these words in sentences. This study was carried out by using relational screening model from the screening models of qualitative research methods. The data obtained as students' sentences were analyzed by using SPSS 21 program. The data were analyzed and the results were reached by considering socioeconomic level, gender and class level variables. According to the results of the study, it was seen that the definition forms in dictionaries were effective on students' sentences. The study ends with suggestions on the forms of definitions in dictionaries.Keywords: Vocabulary, Dictionary, School Dictionaries, Definition, Types of Definition

İskoçya'da Kilmarnock Kontluğunun soyundan gelen Major Charles Boyd'un hayatı hakkında yeterli bilgi mevcut değildir. Buna karşın Türklük bilgisi adına aldığı eğitim, çıktığı gezi ve yazdığı eser kayda değerdir. Boyd, eserine Türk Tercümanı ya Türk Lisânın Sarf-ı Cedîd biçiminde Türkçe, The Turkish Interpreter or A New Grammar of The Turkish Language biçiminde İngilizce ad vermiştir. Bu eserde, diğer transkripsiyon metinleri gibi geleneksel bir sıralama belirlemiş, bu sıralamaya göre öncelikle dilbilgisi bölümleri yer almış, dilbilgisi bölümünün başında da transkripsiyon işaretlerini belirlemiştir. Dört bölümlük dilbilgisi kısmının ardından sokakta ve alışveriş yerlerinde geçen diyaloglar, iki fabl örneği, dini metin olarak İncil'den alıntılar yer alır. Hata sevap cetvelinin ardından örnek olarak verdiği metinlerin Türkçe yapısının incelemesi sunulur. Ön sözden anlaşıldığı kadarıyla bu eserle, öncelikle iki devlet arasında son zamanlarda hızla gelişen dostane ilişkileri sağlamlaştırmak; ardından tüccarların işlerinde onlara yardımcı olmak; tüccarların yanında seyyahların da Akdeniz ve Hint Okyanusu sahillerinde kendilerini ifade edebilmeleri; zevk sahibi olup da Türkçeyi öğrenmek isteyen olursa onların da hizmetine sunmak; Türkçe öğrenen talebelerin Türkçeyi çalışacak, öğrenecek olan kişilere kolay ve sade bir giriş niteliğinde olmak amaçlanmıştır. As far as we know there is not enough information about the life of Major Charles Boyd, who descended from the county of Kilmarnock in Scotland. On the other hand, the education, the outing and the work he wrote for the knowledge of Turkishness are worthy. Boyd has given a name to his work `Türk Tercümanı ya Türk Lisânın Sarf-ı Cedîd` in Turkish, `The Turkish Interpreter or A New Grammar of The Turkish Language` in English. In this work, the traditional sorting, like other transcription monuments, has been determined, according to which the grammatical parts are included first and the transcription marks are specified at the beginning of the grammar part. Following the four chapters of linguistic information, the work includes dialogues in the streets and shopping places, two fable examples, religious texts, quotations from the Bible. Following the corrections chapter, an examination of the Turkish structure of the texts given as an example is presented. As far as Major Charles Boyd's preface is concerned; the purpose of writing this work is to strengthen the rapidly developing friendly relations between the two states in recent times, to help merchants in their work, to help travelers express themselves in the Mediterranean and Indian Ocean coasts, to help those who want to learn Turkish and as an easy and simple introduction to the people who will learn Turkish. 361

Bu çalışmanın amacı, Austin ve Searle tarafından geliştirilen Söz Edimleri Kuramı'nın ışığında, rica söz edimlerinin farklı bağlamlarda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler tarafından kullanımlarını belirlemektir. Bu çalışma betimsel modelde yapılan nitel bir araştırma desenine sahiptir. Araştırmada 75 birinci dil Türkçe konuşuru ve 262 ikinci dil Türkçe konuşurunun oluşturduğu iki örneklem grubundan veriler uygun örnekleme yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri Söylem Tamamlama Testi aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde Blum-Kulka ve Olshtain'in sınıflandırmasında yer alan Blum-Kulka'nın oluşturduğu rica stratejilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, ikinci dil Türkçe konuşurların ilk kez veya az karşılaştıkları durumlarda rica söz edimini kullanırken, birinci dil Türkçe konuşurların daha çok, sezgilerine veya dilbilgisi bilgilerine ya da aktarımlara göre rica söz edimlerini seçtikleri görülmüştür. Bu araştırmada elde edilen sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde Türkçeyi anadili olarak öğrenen birinci dil Türkçe konuşurlarının rica etme ediminin izin/onay isteme ve bilgi alma alt ulamlarında ikinci dil olarak Türkçe öğrenenlerden farklı stratejileri kullandıkları, ancak eylem isteme alt ulamında genellikle aynı stratejilere yöneldikleri tespit edilmiştir. Ayrıca kişilerarası ilişkinin, yaşın ve toplumsal statünün, dilsel yetinin verilen yanıtları birinci dil olarak Türkçe konuşanlarda daha çok etkilediği, yabancı öğrencilerde ise bu ilişkinin ya da statünün tam anlamıyla bilinmemesinden dolayı verilen yanıtları yeterince etkilemediği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Edimbilim, Türkçe öğretimi, söz edimler, rica söz edimi The aim of this study was to determine the level of use of request speech acts in different contexts by those learning Turkish as a foreign language, in the light of the Speech Act Theory developed by Austin and Searle. This study has a qualitative research design in a descriptive model. In the study, data from two sample groups consisting of 75 first language Turkish speakers and 262 second language Turkish speakers were collected by appropriate sampling. The data of the study were collected by the Discourse Completion Test. In the analysis of the sub-problems of the study, Blum-Kulka's request strategies, which are included in Blum-Kulka and Olshtain's classification, were used. When the results of the study were examined, it was seen that the second language Turkish speakers used request speech act in situations they face for the first time or rarely, and that the first language Turkish speakers chose to use request speech acts rather based on their intuition, grammar knowledge or language transfer. Evaluating the results obtained in this research in general, the first language Turkish speakers who learned Turkish as the mother tongue used different strategies than those learning Turkish as a second language in the permission/approval and information request subcategories of request speech acts but tended towards the same strategies in general in action request subcategories. In addition, it was seen that the interpersonal relationship, age, social status, and linguistic ability affected the responses frequently in the first language Turkish speakers whereas they did not adequately affect the responses in the foreign students given that the relationship or status was not fully known. Keywords: Pragmatics, Turkish language teaching, speech acts, request speech act 101

Bu araştırmanın amacı; yabancı dil olarak Farsça öğrenen Türk öğrenicilerin yazılı anlatım hatalarını hata çözümlemesi yöntemine göre değerlendirmek, hata oranları dağılımına ilişkin frekans ve yüzde dağılımlarını belirlemek ve elde edilen veriler ve hata yığılımları doğrultusunda yabancı dil olarak Farsça öğretimi için uygun önerilerde bulunmaktır.Araştırmada, betimsel tarama modeline uygun biçimde taranan veriler, nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, tamamının anadilleri Türkçe olan Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü, Fars Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı'nda öğrenim gören 58 kadın, 23 erkek toplam 81 öğrenici oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, öğrenicilerin 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılının güz ve bahar dönemlerindeki yazılı anlatım derslerinin ara sınav ve yarıyıl sonu sınavları ve öğreticiler tarafından ders dönemlerinde öğrenicilere vermiş oldukları ödevlerden elde edilmiştir. Elde edilen bu veriler, özelliklerine göre üç temel hata grubu; yazımsal hatalar, sözlüksel-anlamsal hatalar ve dilbilgisel hatalar başlıkları altında sınıflandırılmış ve çözümlenmiştir. Yapılan çözümlemeler sonucunda, yabancı dil olarak Farsça öğrenen Türk öğrenicilerin yazılı anlatımlarında toplam 712 hata tespit edilmiştir. Tespit edilen bu hataların, 372'sini %52'lik bir oranla yazımsal hatalar, 255'ini %36'lık bir oranla dilbilgisel hatalar ve 85'ini %12'lik bir oranla sözlüksel-anlamsal hatalar oluşturmuştur. Araştırmadan elde edilen bu nicel sonuçlar doğrultusunda yabancı dil olarak Farsça öğrenen Türk öğrenicilerin yazılı anlatım becerilerindeki hataların en aza indirilebilmesi adına çözüm önerilerinde bulunulmuştur. The aim of this study is to evaluate written expression errors of Turkish learners who are learning Persian as a foreign language according to the error analysis method, to determine frequency and percentage distributions of error rates distribution and make appropriate suggestions for the teaching of Persian as a foreign language in accordance with the obtained data and error heaps.In the study, the data scanned in accordance with the descriptive survey model were carried out by using the content analysis technique from qualitative research methods. Research group of the study was consisted of 81 students, 58 female and 23 male students, all of whom were Turkish and studied at Ankara University, Faculty of Languages, History and Geography, Department of Oriental Languages and Literatures, Department of Persian Language and Literature. The data of the research was obtained from the midterm and final exams and the assignments given by the instructors to the learners during the fall and spring semesters of the 2017-2018 academic year. The obtained data are grouped in three basic error groups according to their characteristics and classified and analyzed under the headings of orthographical, lexical-semantic and grammatical errors. As a result of the analyzes, a total of 712 errors have been identified in written expressions of Turkish learners who learn Persian as a foreign language. According to the result of these analysis, it was found that 372 of theese errors with the rate 52% are orthographical errors, 255 of theese errors with the rate 36% are grammatical errors and 85 of these errors with the rate 12% are lexical-semantic errors. In line with these qualitative results obtained from the research, solution suggestions were made in order to minimize the mistakes in the written expression skills of Turkish learners who learned Persian as a foreign language. 358

[SAMADBEK, Feada Mohammad]. [ISSUES OF AFGHAN STUDENTS LEARNİNG TURKİSH VOİCE STRUCTURES (REFLEXİVE, RECİPROCAL, PASSİVE AND CAUSATİVES) AND SUGGESTİONS TO THESE PROBLEMS], [Education], Ankara, [2019]. Students studying in Turkology, Uzbek language and literature departments in Afghanistan are known to have difficulty learning Turkish voice structures. Turkish classes are composed of students speaking Persian, Pashto and Uzbek languages. While learning a foreign language, one would speak the language after having it formulaized in his/her own mother tongue language structures first. According to linguistic structures and features, one may encounter some obstacles and difficulties while teaching Turkish as a foreign language. And Afghan students could be given as an axample to this situation. In this study, data were collected within the framework of qualitative research conditions. The questionnaires were answered by participation of intermediate students studying at the Turkish language and literature department in two universities in Kabul. The participants were asked ot translate a set of Persian, Pashto and Uzbek language sentences translated from Turkish, back to their origin. 39 Tajiks, 18 Pashtuns and 15 Uzbek students participated in this study who did the translations with few mistakes. In the SPSS program, the statistics were analyzed and interpreted. Our study consists of three main sections: introduction part in the first section, Turkish voice structures in the second section; Some grammatical features of Uzbek language, Pashto and Persian languages along with findings and comments in the third section. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii TABLOLAR DİZİNİ xi EKLER xii GİRİŞ 1 Araştırmanın Problem Durumu 1 Araştırmanın Amacı 2 Araştırmanın Önemi 2 Çalışmanın Varsayımları 3 Evren ve Örneklem 3 Veri Toplama Yöntemi 4 Verilerin Analizi 4 Afganistan’da Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimine Kısa Bir Bakış 6 Yabancı Dil Öğretiminde Ana Dilinin Yeri 9 1. BÖLÜM 11 1.1. Türkiye Türkçesinde Çatı 11 1.1.1. Geçişli ve Geçişsiz Fiiller 12 1.1.2. Öznelerine Göre Fillerde Çatı 14 1.1.3. Edilgen Fiiller 14 1.1.4. Dönüşlü Fiiller 15 1.1.5. İşteş Fiiller 16 1.1.6. Ettirgen Fiiller 16 2. BÖLÜM 19 FARSÇA, PEŞTUCA VE ÖZBEKÇENİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ 19 2.1. Farsçanın Bazı Gramatik Özellikleri 19 2.2. Farsçada Çatı 23 2.2.1. Geçişli ve Geçişsiz Fiiller 23 2.2.2. Edilgen Yapı 23 2.2.3. Dönüşlü Yapı 24 2.2.4. İşteş Yapı 25 2.2.5. Ettirgen Yapı 25 2.3. Peştucanın Bazı Gramatik Özellikleri 26 2.4. Peştucada Çatı 29 2.4.1. Geçişli ve Geçişsiz Fiiller 29 2.4.2. Edilgen Yapı 29 2.4.3. Dönüşlü Yapı 29 2.4.4. İşteş Yapı 29 2.4.5. Ettirgen Yapı 30 2.5. Özbekçenin Bazı Gramatik Özellikleri 30 2.6. Özbekçede Çatı 34 2.6.1. Geçişli ve Geçişsiz Fiiller 34 2.6.2. Edilgen Yapı 35 2.6.3. Dönüşlü Yapı 35 2.6.4. İşteş Yapı 36 2.6.5. Ettirgen Yapı 36 3. BÖLÜM 39 BULGULAR VE YORUMLAR 39 3.1. Etken Geçişsiz Yapıların Analizi 39 3.1.1. Farsça Konuşurlar 49 3.1.2. Peştuca Konuşurlar 50 3.1.3. Özbekçe Konuşurlar 52 3.2. Etken Geçişli Yapıların Analizi 53 3.2.1. Farsça Konuşurlar 61 3.2.2. Peştuca Konuşurlar 62 3.2.3. Özbekçe Konuşurlar 63 3.3. Edilgen Yapıların Analizi 64 3.3.1. Farsça Konuşurlar 70 3.3.2. Peştuca Konuşurlar 71 3.3.3. Özbekçe Konuşurlar 72 3.4. Dönüşlü Yapıların Analizi 74 3.4.1. Farsça Konuşurlar 81 3.4.2. Peştuca Konuşurlar 82 3.4.3. Özbekçe Konuşurlar 84 3.5. İşteş Yapıların Analizi 85 3.5.1. Farsça Konuşurlar 91 3.5.2. Peştuca Konuşurlar 92 3.5.3. Özbekçe Konuşurlar 93 3.6. Ettirgen Yapıların Analizi 94 3.6.1. Farsça Konuşurlar 101 3.6.2. Peştuca Konuşurlar 103 3.6.3. Özbekçe Konuşurlar 104 SONUÇ 105 KAYNAKÇA 111 [SAMADBEK, Feada Mohammad]. [Afganistanlı Öğrencilerin Türkçe Çatı Yapılarını Öğrenirken Karşılaştığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri], [Eğitim - Öğretim], Ankara, [2019]. Afganistan’da Türkoloji, Özbek dili ve edebiyatı bölümlerinde eğitim alan öğrenciler Türkçe çatı yapılarını öğrenirken zorluk yaşadıkları bilinmektedir. Türkçe sınıflarını Farsça, Peştuca ve Özbekçe dillerinde konuşan öğrenciler oluşturmaktadır. Bir kişi yabancı dil öğrenirken cümleleri nasıl ana dilinde kurcalayıp oluşturduğu gibi bu dillerin konuşurları da aynısını yapmaktan çekinmeyebilirler. Dil yapıları ve özelliklerine bakılırsa yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde bazı sorunlar ve zorluklara karşılaşmak mümkündür. Onlardan bir örneği de Türkçe öğrenen Afganistanlı öğrencileridir. Bu çalışmada nitel araştırma koşulları çerçevesinde veri toplanmıştır. Kabil’de iki üniversitede bulunan Türk dili ve edebiyatı bölümünde okuyan orta seviyedeki öğrencilerin katılımıyla anketler cevaplanmıştır. Türkçe çatı yapılı cümlelerin Farsça, Peştuca ve Özbekçe karşılığı verilelerk Türkçeye çevrilmesi istenilmiştir. 39 Tacik, 18 Peştun ve 15 Özbek kökenli öğrencinin katılımıyla cevaplanan anket sorularında bir takım hatalar tespit edilmiştir. SPSS programında verilerin istatistiği alınarak analiz edilmiş ve daha sonra da yorumlama yapılmıştır. Çalışmamız toplam üç ana bölümden oluşmaktadır: birinci bölümde giriş, ikinci bölümde Türkçe çatı yapıları; Özbekç, Peştuca ve Farsça dillerinin bazı gramatik özellikleri ve üçüncü bölümde ise bulgular ve yorumlar yer almaktadır.

Bu çalışma, İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin olgu dışı biliş eylemlerinin (düşün-, inan-, zannet-, varsay-) yanulamlama örüntülerini ve ilgili eylem anlamlarını kullanım durumlarını inceleyerek öğrencilerin bu eylemleri ne kadar bildiklerine ve nasıl ürettiklerine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, öğrencilerin eylemleri tanıma ve üretim düzleminde başarı durumlarını incelemek amacıyla nicel veri analiz yöntemleri kullanılmıştır. Öğrencilerin yeğledikleri eylem yanulamlama örüntülerini ve ilgili eylem anlamlarını incelemek için nitel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları kapsamında, Çağdaş Amerikan İngilizcesi Derlemi temel alınarak tanıma ve üretim düzlemlerini ölçmeyi amaçlayan cümle yazma, cümle tamamlama testi, dilbilgisellik değerlendirme testi ve boşluk doldurma testleri geliştirilmiştir ve bu testler veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Öğrencilerin testlere verdikleri yanıtlar, kullandıkları eylemlerin anlamsal ve sözdizimsel özellikleri bakımından incelenmiştir. Bu incelemede, İngilizce İstem Sözlüğü'nde yer alan yapı ve anlam örüntüleri temel alınarak sınıflandırmalar yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin birtakım eylem yanulamlama örüntülerini ve eylem anlamlarını diğerlerine göre daha çok tercih ederken bazı örüntüleri dilde sık kullanılmasına karşın kullanmaktan kaçındıkları saptanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin hem farklı sınıflar hem de farklı sözcük düzeyleri arasında eylem yanulamlama örüntüleri ve anlamlarını kullanımlarındaki başarı düzeyleri bakımından bütün testlerde farklılaştıkları saptanmıştır. Bunlar ışığında, öğrencilerin cümle tamamlama ve cümle yazma testleri incelendiğinde, bazı hatalı ve sorunlu kullanımları; yanlış eylem yanulamlama örüntüsü seçimi, örüntü-anlam uyumsuzluğu, dolaylı soru sorma sorunları ve bazı anlam ve yapılarının olası anadili etkisiyle hatalı kullanımları şeklinde sıralanabilir The main purpose of this study was to examine EFL learners' use of non-factive cognitive verb (think, believe, assume, suppose) complementation patterns and their related verb senses, and to shed light on learners' competence at receptive level and performance at productive level. To investigate the achievement level of learners at recognition and production levels, quantitative data analyses were conducted. In order to examine the preferences of the learners regarding verb complementation patterns and their related verb senses, qualitative data analyses were conducted. In line with the objectives of the current study, four types of tasks (Sentence Production, Sentence Completion, Fill-in the Blanks, Grammaticality Judgment Tasks), which were developed by using Corpus of Contemporary American English (COCA), were used as data collection instruments. Semantic and syntactic properties of verbs were analyzed through examining learner responses to the tasks. Valency Dictionary of English (Herbst et.al, 2004) was used in deciding on and identifying the syntactic and semantic properties of the cognitive verbs. Based on the results of the study, learners were found to choose a number of patterns and verb meanings over the others. Differences across participants from different word levels and years of study in terms of their scores were identified in all tasks. Considering learners' responses to sentence completion and Sentence Production Tasks, it was possible to say that common unacceptable and problematic occurrences were erroneous complementation patterns, the wrong choice of [Prep N] complementation pattern, inappropriate use of indirect questions after the verbs, pattern-meaning mismatch, and possible literal translation from their L1. 187

Bu araştırmanın amacı, Arapça özlü söz metinlerini dilbilgisel ve dilsel açısından incelemek ve özlü söz metinlerinin Arapça öğretiminde kullanılmasına yönelik çeşitli etkinlik önerileri sunmaktır. Çalışma nitel bir araştırma olup, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini içinde Arapça özlü söz barındıran kitap, dergi ve gazete gibi basılı materyallerin yanı sıra internet siteleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, çoğunluğu `Mu'cemu Revâi'u'l-Hikme ve'l-Akvâlu'l-Hâlide` isimli eserle birlikte `Hadâiku'l-Hikme` isimli eserden seçilen farklı temalara ait yüz elli tane özlü söz metni oluşturmaktadır. Bu çalışmanın veri toplama aşamasında amaçlı örneklem yöntemiyle seçilmiş özlü sözler kullanılmıştır. Amaçlı örneklem yoluyla seçilen bu metinler incelenerek dilbilgisel ve dilsel özelliklerine ilişkin veriler elde edilmiştir. Çalışmada öncelikle, eğitim ve öğretim teknolojilerine değinilerek yabancı dil öğretiminde görsel araçların önemine dair bilgiler sunulmuştur. Takip eden bölümde özlü sözlerle ilgili kavramlara değinilerek özlü sözler hakkında bilgi verilmiştir. Bir sonraki bölümde ise, araştırmanın örneklemini oluşturan eserlerden alınan özlü söz metinleri dilbilgisel açıdan incelenmiştir. Çalışmanın son bölümüne ise özlü söz metinlerinin Arapça öğretiminde, dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerilerini kapsayacak şekilde kullanılmasına yönelik yirmi tane etkinlik önerisi sunulmuştur. The purpose of this study is to examine linguistically and grammatically the text of Arabic concise words and to offer differrent activities about using the text of Arabic concise words (aphorismes) in Arabic teaching. The study is qualitative research and used literature review method. Universe of research is composed of the printed materials like the books, magazines and newspapers which contain Arabic concise words. The sample of research is composed of the 150 different tematic texts of Arabic concise words choosen from the books named `Hadâiku'l-Hikme` and `Mu'cemu Revâi'u'l-Hikme ve'l-Akvâlu'l-Hâlide` In the data collection phase of this study was used concise words selected by purposeful sampling method. These texts selected by purposeful sampling method were examined and obtained datas about linguistic and grammatical features. In the study it was firstly emphasized information about the importance of visual tools in foreign language teaching by mentioning education and teaching technologies. In the following section it was given information about concise words by mentioning concept of concise words. In the next section, it was linguistically and grammatically examined the texts of concise words taken from the works constituting the sample of the research.In the last section it was offered 20 activities about using the concise word texts covering listening, reading, speaking and writing skills in Arabic teaching. 140

Dillerin birçok bakımdan farklılık gösterdiği, yaşayan ve gelişen canlılar olduğu düşünülmektedir. Aynı zamanda, her dilin kendine has özelliklere sahip olduğu ve uzun süreli dil öğrenme sürecinde başka bir dille etkileşiminin İkinci Dil Edinimi alanındaki bilim insanlarının çoğuna hitap ettiği ve bu alandaki temel ilgi alanlarından biri olduğu açıktır. Dil öğreniminin devam eden bir süreç olması ve bu nedenle farklı etkenlere maruz kalması sebebiyle, dil aktarımı kavramı, çalışmaların bu kavramı aydınlatmakta tam anlamıyla başarılı olamaması bakımından hala gizemli görünmektedir. Bu çalışmanın amacı, resmi bir ortamda anadili Türkçe olan öğrencilerin yazılı İngilizce ediniminde anadil etkisinin bir sonucu olarak ortaya çıkan hataları bulmaktır. Dil aktarımının etkilediği dil alanlarını araştırma ve bu aktarımın öğretme ve öğrenme sürecindeki etkilerini tartışma amaçlanmıştır. Diğer bir amaç, hata oranları ile yabancı dil yeterlik seviyeleri arasında bir ilişki olup olmadığını bulmaktır. Araştırma sorularını cevaplamak için nitel ve nicel veri analiz yöntemleri kullanılmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmanın bulguları, sözlü ve söz dizimsel dil kategorileri düzeyindeki olumsuz transferin belirgin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bunu takiben, İkinci Dil Edinimi (İDE) alanına katkıda bulunmak amacıyla daha detaylı öneriler sunulmuştur. Bu çalışmanın sınırlılıkları da dâhil edilmiştir., It is evident that languages differ in many respects, and they are regarded as living and developing things. It is also obvious that every language has unique features and its interaction with another language during the long process of language learning appeals to most of the Second Language Acquisition scholars and becomes one of the main concerns in this field. Due to the fact that language learning is an ongoing process, thereby being exposed to different kinds of factors, the concept of language transfer appears to be still mysterious in the sense that studies have failed to fully lighten the concept. The purpose of this study is to discover the errors that come out as a result of the first language influence in the written English acquisition of Turkish EFL learners in a formal setting. It is aimed to investigate the language areas influenced by the transfer and to discuss the effects of this transfer on the teaching and learning process. The other aim is to find out if there is a relationship between the error rates and L2 proficiency levels. Qualitative and quantitative methods of data analysis are employed in order to answer the research questions. As a result, findings of this study have revealed that negative transfer at the level of lexical and syntactical linguistic categories is evident. It has been proved that some of the error types are in a close relationship with the proficiency levels of the students. Subsequently, more detailed suggestions have been made to contribute to the Second Language Acquisition (SLA) field. The limitations of this research have also been included.

Sözlü iletişim sürekli akış halinde olan ve içerisinde birçok dilsel ögeyi barındıran bir süreçtir. Günlük konuşmalarda en çok karşılaşılan anlam formüllerinden birisi sözeylemlerdir. Birçok sözeylem türü içerisinde davet, öneri, teklif ve rica sözeylemleri bir kabul ya da red sözeylemi gerektirirler. Reddetme sözeylemini tetikleyici sözeylemlerine yönelik oluşturulan reddetme sözeylemi dinleyici üzerinde öz imge talebi oluşturduğu için, edimbilimsel ve toplumbilimsel açılardan uygun reddetme sözeylemlerinin oluşturulması iletişimi ve katılımcılar arasındaki gelecek yönlü ilişkiyi devam ettirmek adına önemli bir hal almaktadır. Eğer konuşmacılar benzer kültürlerden geliyorlarsa, reddetme sözeylemini tetikleyen sözeylemlere karşı oluşturulan reddetme ifadeleri hem toplumbilimsel hem de edimbilimsel açılardan genellikle uygun olur.Kültüre özgü ölçünler sözeylemlerde, özellikle reddetme ifadelerinde, rahatlıkla gözlemlenebilir. İki kültür arasındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya çıkarmada sözeylem kullanımları etkili bir yöntem olabileceği için, bu çalışmanın temel odak noktası aile durum komedilerinde anadili Amerikan İngilizcesi ve Türkçe olan katılımcıların kullandıkları reddetme sözeylemleri olmuştur. Bu tezin temel hedefi, Amerikan İngilizcesi ve Türkçe'de reddetme sözeylemlerinin kültürlerarası iletişim odağında nasıl kullanıldığını ortaya çıkarmak olmuştur. Bu amaçla, doğal veri kaynağı olarak kabul edildiği için televizyon dizilerinden dört aile komedisi seçilmiş ve her bir dil için 690 reddetme sözeylem durumu belirlenmiştir. Reddetme sözeylemleri, Beebe, Takahashi and Uliss-Weltz (1990) tarafından önerilen sınıflama vasıtasıyla analiz edilmiştir. Reddetme sözeylemi türleri açısından iki dil arasındaki farklılıkları bulmak adına, hem Amerikan İngilizcesi hem de Türkçe'deki üç temel reddetme sözeylem türünün genel sıklıkları ve yüzdelikleri tablolar halinde paylaşılmıştır. Daha sonra, reddetme sözeylem türleri bağımsız değişkenler olan statü, cinsiyet ve reddetme sözeylemini tetikleyici sözeylemler açısından incelenmiştir. Amerikan İngilizcesi ve Türkçe'de reddetme sözeylemlerinin türleri açısından tercih farklılığı olup olmadığını bulmak amacıyla ki-kare testi kullanılmıştır. Reddetme sözeylemi türlerinin Amerikan İngilizcesi ve Türkçe'deki dağılımları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, statü, cinsiyet ve reddetme sözeylemini tetikleyen sözeylemlerin, hem dillerin içerisinde hem de diller arasında yapılan karşılaştırmasında, reddetme sözeylem türü tercihi açısından önemli rol oynadıkları görülmüştür.Amerikan İngilizcesi ve Türkçe dilleri arasındaki benzerlik ve farklılıkları anlamsal formül tercihleri açısından bulabilmek için, kullanılan formüller Beebe ve diğerleri (1990) tarafından paylaşılan onsekiz formülden oluşan sınıflandırma yardımıyla belirlenmiştir ve her iki grup için ortaya çıkan tercih sıklıkları ve yüzdelikleri tablolar halinde paylaşılmıştır. Genel karşılaştırmaya ek olarak, anlamsal formüller bağımsız değişkenler olan statü, cinsiyet ve reddetme sözeylemini tetikleyici sözeylemler açısından da incelenmiştir. Elde edilen veride bazı anlamsal formüllere rastlanmadığı için ki-kare testi yerine, diller ve anlamsal formül tercihleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Spearman Sıra Korelasyon Katsayısı testi uygulanmıştır. Sonuçlar Amerikan İngilizcesi ve Türkçenin anlamsal formül terichleri açısından her zaman farklılık göstermediğini ortaya koysa da, tercih edilen ilk üç anlamsal formüllerin sıralamasının iki dilde farklılıklar oluşturduğu görülmüştür. Daha detaylı olarak bakıldığında, bir çeşit doğrudan reddetme sözeylem stratejisi olan edimsizlik (durum) Amerikan İngilizce'sinde en sık rastlanan anlamsal formülken, bir çeşit dolaylı reddetme sözeylem stratejisi olan mazeret-sebep-açıklama anlamsal formülü Türkçe'de en çok karşılaşılan reddetme sözeylem yöntemi olmuştur. Ayrıca, bağımsız değişkenler statü, cinsiyet ve reddetme sözeylemini tetikleyici sözeylemleri açısından da kısmi farklılıklar gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Sözlü Etkileşim, Aile Durum Komedisi, Sözeylem, Reddetme Sözeylemi, Reddetme Sözeylemi Türü, Anlamsal Formül, Amerikan İngilizcesi, Türkçe Spoken interaction is a continuously flowing process in which various types of linguistic elements could be observed. One of the most frequently encountered semantic formulas in daily conversations is speech acts. Among various speech acts, invitation, suggestion, offer and request require an acceptance or a refusal. As refusals convey face wants on the side of the hearer, formulation of pragmatically and socially appropriate refusals to refusal stimulating speech acts becomes important to maintain the conversation and future relations of the interlocutors. If the interlocutors come from similar cultures, the reactions to refusal stimulating speech acts are generally more appropriate both socially and pragmatically. Culture-specific norms could be easily observed in speech acts, refusals in particular. Since speech acts could be an effective tool to reveal the similarities and differences between two different cultures, this study mainly focused on the use of refusals by American and Turkish native speakers in family sitcoms. The main purpose of this dissertation was to find out how refusals were employed cross-culturally in American English (AE) and Turkish (TUR). With this purpose, 690 refusal situations for each language were selected from four different family sitcoms as TV series are accepted as natural data. The refusals were analyzed through the taxonomy suggested by Beebe, Takahashi and Uliss-Weltz (1990). To find out the differences between two languages in terms of refusing strategies, the overall frequencies and percentages of three main refusal types in both AE and TUR were given in tabular form. Then, the distribution of refusal types were analyzed in terms of the independent variables of status, gender and refusal stimulating speech acts. Chi-square test was run to reveal whether there were statistical differences between AE and TUR in terms of the preferences of refusal types. The results regarding the overall preferences of refusal types indicated that AE and TUR differ significantly. Also, it was found that status, gender and refusal stimulating speech acts played paramount roles in the selection of refusal types within and across language groups.To find out the similarities and differences between AE and TUR regarding the semantic formula for refusal preferences, formulas in each refusal were identified depending on the eighteen semantic formulas shared by Beebe et al. (1990) and the frequencies and percentages of the preferences in both groups were given in tabular forms. In addition to overall comparison, the semantic formulas were also analyzed with regard to the independent variables of status, gender and refusal stimulating speech acts. Since there were semantic formulas that we did not encounter in our data, instead of Chi-square test, Spearman Rank Order test was employed to find out the relationship between language and refusal semantic formula preferences. The results indicated that even though AE and TUR did not always differ in terms of refusal semantic formula preferences, it was found that the order of first three refusal semantic formulas showed differences. More specifically, use of non-performative, a kind of direct refusal strategy, was the most frequently preferred semantic formula in AE while excuse-reason-explanation (ERE), labeled as an indirect refusal type, was observed to be the most frequently preferred formula in TUR. It was also found that partial differences were observed regarding the independent variables of status levels, gender and refusal stimulating speech acts both within and across languages. Key Words: Spoken Interaction, Family Sitcom, Speech Act, Refusal, Refusal Type, Semantic Formula, American English, Turkish 143

Bu çalışmanın amacı İngilizce öğrenen Türk öğrencilerin sözcük bilgisinin (sözcük dağarcığı ve derinliği) ve yapı bilgisinin İngilizce okuma becerisine katkısını ortaya çıkarmaktır. Bunun yanı sıra, bu çalışma farklı okuduğunu anlama düzeylerine sahip İngilizceyi öğrenen Türk öğrencilerin okuma becerisinde İngilizce sözcük ve yapı bilgisinin katkısını bulmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmanın verisi İngilizce Okuduğunu Anlama, Sözcük Düzey, Sözcük İlişkilendirme, ve Yapı Bilgisi Testleri kullanılarak toplanmıştır. Bu çalışmaya Anadolu Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği Bölümünde okuyan 254 öğrenci katılmıştır. Toplanan veri çözümlendikten sonra katılımcılar İngilizce okuduğunu anlama test sonuçlarına göre üst ve düşük düzey olarak iki gruba ayrılmıştır. Bu çalışma, İngilizce sözcük dağarcığı, sözcük derinliği ve İngilizce yapı bilgisi ile İngilizce okuduğunu anlama becerisi arasında anlamlı ve olumlu bir ilişki olmasına rağmen, sadece İngilizce sözcük dağarcığı ve İngilizce yapı bilgisinin İngilizce okuduğunu anlama becerisine katkı sağladığını ortaya çıkarmıştır. Benzer şekilde, İyi düzeyde anlayan öğrenciler için İngilizce yapı bilgisi okuma becerisine katkısı sözcük dağarcığından daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. Okuduğunu düşük düzeyde anlayan öğrencilerin İngilizce okuma becerisinde sadece İngilizce sözcük dağarcığının daha fazla ve anlamlı katkı sağladığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bu çalışmanın katılımcıları için İngilizce sözcük derinliğinin İngilizce okuduğunu anlama yetisinde önemli katkısı olan bir bileşen olmadığı saptanmıştır. The primary objective of the current study is to investigate the role of L2 lexical (breadth and depth) and syntactic knowledge in L2 reading comprehension of adult Turkish EFL learners. Moreover, the study aims to find out the contribution of L2 lexical and syntactic knowledge to L2 reading comprehension of Turkish EFL students having different L2 reading proficiency levels. With these purposes, the data of the study were collected through a Reading Comprehension Test compiled from TOEFL, Vocabulary Levels Test, Word Associates Test, and Syntactic Knowledge Test from 254 Turkish university students learning English as a foreign language. After the data gathered from the whole sample were analyzed, the participants were divided into two groups based on their reading comprehension test scores. The results of the study showed that although vocabulary breadth, depth and syntactic knowledge positively and significantly correlated with L2 reading comprehension, only vocabulary breadth and syntactic knowledge predicted L2 reading comprehension of the whole sample. Moreover, the predictive power of syntactic knowledge was found to be higher than that of vocabulary breadth. Similarly, syntactic knowledge outperformed in terms of predictive power in L2 reading comprehension of the participants having high reading comprehension level. On the other hand, only vocabulary breadth made the largest and significant contribution to L2 reading comprehension of the participants with low reading comprehension level. 148

Bu çalışmanın amacı, Türk Erasmus öğrencilerinin İngilizce'nin ortak dil olarak kullanıldığı topluluklarda İngilizce'nin iletişim aracı olarak kullanımı ve kültürler arası farkındalıkları açısından görüşlerini araştırmaktır. Bunun yanı sıra, çalışma katılımcıların görüşleri üzerinde cinsiyetin etkisi ve hoşgörüsüzlük konusunu dikkate ve ele alması açısından farklı bir bakış açısı da sunmaktadır. Örneklem, Kardeniz Teknik Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi'nden 107 Erasmus öğrencisinden oluşmaktadır. Bu, nicel ve nitel araştırma geleneklerini birleştiren bir karma yöntem çalışmasıdır. Çalışma, verilen toplanmasında birebir mülakatların anket çalışmasını takip ettiği açıklayıcı (explanatory) araştırma desenini benimsemektedir. Mülakatlar 11 gönüllü öğrenci ile gerçekleştirilirken anket çalışması 107 giden Erasmus öğrencisi ile yapılmıştır. Bulgular, farklı kültürleri ziyaret etme ve dil becerilerini geliştirmek gibi çeşitli sebeplerin Türk Erasmus öğrencilerinin programa katılımlarını teşvik etmede önemli rol oynadığını göstermektedir. Çalışma ayrıca öğrencilerin Erasmus deneyimi öncesi, süresi, ve sonrasında karşılaştıkları çeşitli zorluklar ve problemleri ortaya koymaktadır. Yurtdışı deneyimleri sonucunda katılımcılar kelime bilgilerinin yanı sıra İngilizce dil bilgilerinin ve becerilerinin geliştiğini belirtmektedirler. İngilizce'nin ortak dil olma statüsü ele alındığnda, İngilizce'nin dünya dili olarak değerlendirilmektedir. Erasmus programının kültürel yanı açısından katılımcılar kültürler arası farkındalıklarının, farklı kültürlerden insanlarla olan ilişkileri sayesinde geliştirdikleri görüşüne katılmaktadırlar.Anahtar Kelimeler: Erasmus Değişim Programı, Ortak Dil olarak İngilizce, Kültürler Arası Farkındalık The purpose of this study is to investigate Turkish Erasmus students' perceptions about the use of English as a means of communication and their intercultural awareness in ELF (English as a lingua franca) communities. Besides, the study presents a distinctive perspective as the effect of gender on participants' perceptions and the issue of intolerance are taken into account and discussed. The sample in the study consists of 107 Erasmus students from Karadeniz Technical University and Gümüşhane University. This is a mixed-methods study which combines qualitative and quantitative research tradition. It adopts an explanatory research design in which a questionnaire was followed by interviews for data collection. The questionnaire was conducted with 107 outgoing Erasmus students whereas the semi-structured interviews were carried out with 11 volunteer students. The findings reveal that various reasons such as visiting different cultures and improving language skills play an important role in promoting Turkish Erasmus students' participation in the program. The study also identifies various challenges and problems students faced before, during, and after their Erasmus experience. As a result of their study abroad experience, the participants acknowledge improving their linguistic knowledge and skills in English as well as vocabulary knowledge. Concerning the lingua franca status of English, English is considered as a world language used a contact language. As for the cultural aspect of the Erasmus, the participants agree raising their intercultural awareness thanks to their interactions with people from different cultures.Keywords: Erasmus Exchange Program, English as a Lingua Franca, Intercultural Awareness 163

Yapılan bu araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Afgan öğrencilerin konuşma kaygıslarının, cinsiyet, okuduğu sınıf, anadilleri ve Türkçe öğrenme amacı gibi değişkenlerde anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırılan bu çalışmanın öğrneklemini, 2016-2017 eğitim ve öğretim yılı bahar döneminde Afganistan Şibirgan Şehri, Jawzjan Devlet Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Türkoloi Bölümü'nde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen ikinci üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinden 35'i kız ve 62'si erkek toplam 97 kişi oluşturmaktadır. Öğrencilerin konuşma kaygısına yönelik kaygı düzeyilerini belirlemek için Özdemir'in 2012 yılı geliştirdiği 17 maddelik, beş basamaklı Likert tipi Konuşma Kaygısı Ölçeği ve araştırman tarafından geliştirilen Kişisel Bilgiler anketi kullanılmıştır. Ölçeğin maddeleri, Negatif Şartlanma, Ana Dil Etkisi, Öğrenme Çabası ve Heyecan olmak üzer dört boyut altında incelenmiştir. Araştırmanın verileri SPSS 20 progaramı ile yapılmış, bulgular ise tablolar şeklinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Yapılan bu araştırmanın sonucundan elde edilen bulguları, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Afgan öğrencilerin öğrenme çabası ya da dil öğrenme kaygılarının yüksek olduğu ve bu kaygıya yüksek derecede katılım göstermişlerdir. Konuşma kaygıları cinsiyet, okuduğu sınıf, anadilleri ve Türkçe öğrenme amacına göre dört faktör altınde ölçüldükten sonra, cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğrencilerin konuşma kaygılarının okuduğu sınıfa göre de, anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Ama öğrencilerin konuşma kaygılarının anadillerine göre, Anadil etkisi alt boyutunda Türkmence ile Farsça arasında anlamlı bir farklılık göstermiş olup ve anadili Farsça olan öğrencilerin kaygılarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Heyecan alt boyutunda anadili Türkmence ile Özbekçe dilleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Anadili Özbekçe olan öğrencilerin kaygılarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Anadil etkisinden kaynaklanan konuşma kaygıları, öğrencinin Türkçe öğrenme amacına göre, ''yabancılarla iletişim kurmak'' ile ''iyi bir iş bulmak'' arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. İyi bir iş bulmaktan kaynaklanan kaygının yabancılarla iletişim kurmaya göre, gerçekleşen kaygıdan daha yüksel olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yabancı Dil Olarak Türkçe, Konuşma Kaygısı In this study, the speaking anxiety of Afgan students learning Turkish as a foreign language has been investigated. This investigation tries to find if there is a significant difference in speaking anxiety based on gender, learning class, native languages and purpose of learning variables.The target sample of the study is second, third and fourth classes 2016-2017 spring semester students who study Turkish as a foreign language, Turcology Department, Faculty of Social Sciences, Jawzjan University, Shibirgan City, Afghanistan. Totally 97 students have been surveyed which 35 of them are female and 62 of them are male. In this study, in order to determine the degree of speaking anxiety of students, the questionnaire Speaking Anxiety Scale developed by Ozdemir 2012 were used. The questionnaire type is Likert and is made of 17 articles. The personal information part of the questionnaire is developed by researcher. The scale articles have been analyzed under four aspects; Negative Conditioning, Native Language Effect, Learning Effort, and Excitement. The collected data have been analyzed according to their characteristics by SPSS 20 application. Findings were presented and interpreted by tables.According to findings achieved as the result of the study on the speaking anxiety of Afghan students learning Turkish as a foreign language, anxiety in Learning Effort showed high as many students selected this type of anxiety. After measuring the factors like gender, learning class, native languages and purpose of learning, there is no meaningful difference between genders. Also there is no meaningful difference between the Learning Class. But the speaking anxiety according to the native language of students; under the native language aspect Turkmani and Persian language, there is a significant difference between them. The anxiety of Persian native language speakers are much higher than Turkmani native language speakers. Under the excitement aspect, there is a meaningful difference between Turmani native language speakers and Ozbeki native language speakers; the anxiety of Ozbeki native language speakers are more higher. The anxiety based of the native language effect, according to the learning purpose of the student; there is a meaningful difference between communicating with foreigners and finding a job. The anxiety of students with the purpose of finding a good job is more higher than those students who want just to communicate with foreigners. Keywords: Turkish as a foreign language, speaking anxiety. 101

Bu çalışmada iki ayrı maskelenmiş çağrıştırma deneyi aracılıyla Türkçeyi ileri yaşta ikinci dil (D2) olarak öğrenenler ile ana dili (D1) konuşucularının çekim ve yapım eki almış çok ekli sözcükleri nasıl işlemledikleri incelenmiştir. İki deneyde de aynı hedef fiiller ve dört ayrı çağrıştırma sözcüğü mevcuttur: i) Özdeş (ver– VER); (ii) Çekim eki test (verdi– VER); Yapım eki test (vergi–VER); (iii) Yazımsal olarak ilişkili (verem–VER); (iv) İlgisiz (bak –VER). Çağrıştırıcılar ve hedef sözcükler sıklık sayımları, uzunluk bakımından eşleştirilmiş ve çağrıştırıcılar sıklık düzeylerine göre hedef sözcüklerle çaprazlanarak dört ayrı sıklık kategorisi oluşturulmuştur: (Y)üksek sıklığı olan çok ekli sözcük – (D)üşük sıklığı olan kök (YD), YY, DY, DD. Bulgular, D2 grubunun, D1 konuşucularından farklı bir işlemleme yöntemi kullandıklarını göstermektedir. D1 konuşanları çekim ekli sözcükleri biçimbirimsel ayrıştırma yöntemiyle işlemlerken, yapım ekli sözcükleri bütünsel listeleme yöntemiyle işlemlemektedir. D2 konuşucuları ise hem çekim ekli hem yapım ekli sözcükleri zihinsel sözlükte bütünsel listeleme yöntemiyle işlemlemektedir. Tüm sözcük ve kök sıklığının, bulgulanan işlemleme yöntemleri üzerinde önemli bir fark yaratmadığı göstermiştir. Sonuç olarak bu çalışmada, D1 ve D2 konuşucularının çekim ekli sözcükleri işlemlerken farklılıklar gösterdiklerini ancak bu farkların yapım eki almış sözcüklerin işlemlenmesinde görülmediği anlaşılmıştır. Ayrıca, D1 konuşucularının çekim eki ve yapım eki almış sözcüklerin işlemlenmesinde gösterdikleri farklar, ikili işlemlemeye kanıt olarak kabul edilebilir. This study examines, via two masked priming experiments, the processing of inflectional and derivational morphology to identify whether first language (L1) and second language (L2) speakers of Turkish demonstrate comparable processing patterns (e.g., decomposition, full listing or a dual route) in these two types of morphological processes. The target verbs were the same and the primes were presented in four prime conditions in both experiments: i) Identity (ver, 'give' – VER, 'give'); (ii) Inflected Test (verdi, 'give' + past tense suffix' – VER, 'give'); Derived Test (vergi,'tax': 'give' + noun-forming derivational suffix'– VER, 'give'; (iii) Orthographically-related (verem, 'tuberculosis'–VER, 'give'), and (iv) Unrelated (bak,'look' – VER 'give'). The items were matched in terms of frequency and length. High and low frequency primes were matched with high and low frequency bare target roots in four conditions (HL, HH, LH and LL). The reaction times (RTs) for each prime condition were compared and the effects of root and surface frequency were analyzed across L1 and L2 groups. The findings revealed that L1 speakers employed decompositional pattern in processing inflectional morphology but not derivational morphology. L2 speakers, on the other hand, did not display any facilitation effects either with inflected or derived primes. No clear frequency effects were observed in either group. Findings suggest that L2 learners diverge from L1 speakers in processing inflectional morphology but not derivational morphology. In addition, the processing difference between inflectional and derivational morphemes implies L1 speakers' access to dual routes in Turkish. 174

Bu çalışma daha önce araştırılmamış olan `Geçmiş Öğrenme Olayına Gönderme` (GÖOG) adlı bir fenomeni farklı yabancı dil sınıf bağlamlarında Konuşma Çözümlemesi (KÇ) ve KÇ-İDE (İkinci Dil Ediniminde KÇ) açısından incelemiştir. Bu doğrultuda Türkiye'de bir devlet üniversitesinin hazırlık okulunda İngilizcenin yabancı dil olarak öğretildiği bir sınıfın (55 ders saati) video kayıtlarının analizi yapılmıştır. KÇ yöntemi kullanılarak, öğretmenlerin ve öğrencilerin olası bir durumda etkileşim içinde ve aracılığıyla ana konudan geçmiş öğrenme olaylarına kayarak nasıl geçmiş öğrenme olayına gönderme yaptıklarını araştırmıştır. Mikro-analizler GÖOG'un gerçekleştiği öğretmen art-genişletme dizilerinde, öğretmen cevap ve giriş söz sıralarıyla birlikte öğrenci söz sıralarında farklı dizisel pozisyonlarını gösteren modeller ortaya çıkarmıştır. Dizisel pozisyonlarına bakılmaksızın, GÖOG sınıf içinde neyin paylaşılıp paylaşılmadığını doğrulamakta ve bir eğitim ortamında ortak temel, devamlılık ve geçiciliği oluşturmaktadır. Ancak, GÖOG'un farklı dizisel pozisyonlarda ve yabancı dil sınıf bağlamlarında kullanımını doğuran nedenler farklılık göstermektedir. Ayrıca, analizler GÖOG'un öğrenme fırsatı oluşturduğunu ve daha önce üzerinde durulan konuların hatırlanmasını sosyal etkileşim içinde sergilenmiş ve yerleşmiş olarak ortaya koymuştur. Bunu sadece tek bir öğrenme olayında değil, birbirini takip eden öğrenme olaylarında da göstermiştir. Etkileşimsel verinin incelenmesine ek olarak, öğretmenlerle gerçekleştirilen uyarılmış görüşmelerden elde edilen introspektif veri de incelenmiş ve analizler KÇ bulgularını doğrulamakla birlikte ek bulgular da ortaya çıkarmıştır. Sonuç olarak, bulguların enformel biçimlendirici değerlendirme, yabancı dil sınıf-içi etkileşimsel yeti ve öğretmen yetiştirme alanlarına sağladığı katkılar ve uygulamalar tartışılmıştır. This study sets out to investigate an unexplored phenomenon named `Reference to a Past Learning Event` (RPLE) in different L2 classroom contexts from the perspective of Conversation Analysis (CA) and CA-SLA. In doing so, it involves the analysis of a data-set that comes from a corpus of video-recordings of an EFL class (55 classroom hours) in a preparatory school at a state university in Turkey. Using CA, it investigated how teachers and students make RPLE by contingently diverging from the main activity to what was presented in past learning events in and through interaction. The micro-analysis generated models for the different sequential positioning of RPLE in teacher follow-up, response and initiation turns and in student turns. Regardless of the sequential position, RPLE confirms what is shared and establishes common ground, continuity and temporality in an instructional setting. However, it is also found that the motivation for employing RPLE varies with different sequential positions and L2 classroom contexts. Besides, the analysis demonstrated that RPLE creates learning opportunities and results in socially displayed and situated recollection of what was studied earlier not only within single learning events but also across subsequent learning events. As supplementary to the analysis of the interactional data, introspective data was gathered from stimulated recall sessions with the teachers and its analysis confirmed the conversation analytic findings but also generated additional findings. Lastly, the findings have implications for informal Formative Assessment, the description of L2 Classroom Interactional Competence and L2 teacher education. 369

Garfinkel and Sacks (1970) tarafından `yaptıklarımızı kelimelerle anlatmak` olarak tanımlanan ifadeleme, bir önceki konuşmayı tanımlama, açıklama, yeniden anlatma veya özetlemek için kullanılan etkili bir araçtır (Waring, 2002). Yeniden ifadeleme, psikoterapi (örn. Davis, 1986; Perakyla & Vehvilainen, 2003; Kurri & Wahlstrom, 2007), radyo çağrı programları, (örn. Hutchby, 1996; Drew, 2003), seminer tartışmaları (e.g. Waring 2002), ve eğitimel bağlamlarda (örn. Kapellidi, 2015; Hauser, 2006) ele alnmasına rağmen, yeniden ifadelemenin etkileşimsel fonksiyonu yabancı dilde öğrenci etkileşimde ele alınmayan bir konu olarak yabancı dil literatüründe bir boşluk oluşturmaktadır. Bu çalışma, literatürdeki bu boşluğu göz önünde bulundurarak, yeniden ifadelemeleri öğrenci grup tartışmalarında Türk Yüksek öğrenim bağlamında ele almış ve budun yöntembilimi (etnometodoloji) temelli Konuşma Çözümlemesi yöntemini araştırma yöntemi olarak benimsemiştir. Bu amaç doğrultusunda yabancı dil olarak İngilizcenin kullanıldığı sınıf dışı tartışma çalışmalarını ele almıştır. Yeniden ifadelemenin çok katılımlı yabancı dil etkileşiminde sırasal ortaya çıkışını mikro-analitik olarak araştırmak için toplamda 84 kesit, Konuşma Çözümlemesi yönteminin veri-güdümlü özelliğiyle analiz edilmiş ve 20 tanesine bu çalışmada yer verilmiştir. Sesli olarak kaydedilmiş veri, Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili Eğitimi, Sözel İletişim Becerileri 1 ve 2 derslerini alan öğrencilerin sınıf dışı yürüttükleri tartışmalardan, Yard. Doç. Dr. Olcay SERT tarafından toplanmış ve L2DISCO (L2 Tartışma Çalışmaları Derlemi) olarak adlandırılmıştır. Avustralya'da doğmuş bir öğrenci hariç katılımcıların tümü İngilizceyi yabancı dil olarak kullanmaktadırlar. Veri toplamda 1 yıllık süre içerisinde katılımcıların kendi iletişimlerini kaydetmesi yoluyla 6 farklı zaman diliminde toplanmıştır ve her biri yaklaşık 20 dakikadan oluşan 174 kayıt mevcuttur. Toplam veri boyutu 58 saattir ancak bu çalışmada toplam verinin yaklaşık 1200 dakikası kullanılmış ve 60 kayıt analiz edilmiştir. Analiz sonucunda yeniden ifadelemenin sırasal oluşumu üç kategori olarak belirlenmiştir: sıralı çiftler (Sacks, 1967; Schegloff, 1968), ikinci sırada yer alan bağımsız söz sırası oluşturma birimi (TCU) ve üçlü dizin. Ayrıca, analiz öğrencilerin yeniden ifadelemeleri anladıklarını göstermenin yanı sıra fikir birliği, onay isteme, dinlediğini gösterme gibi diğer durumları ifade etmek için de kullandıklarını ortaya koymuştur. Bunun yanında, yeniden ifadeleme, iletişimde bir sorun ortaya çıktığında başkası tarafından sağlanan düzeltme ve onarım içinde oluşturulmuştur. Bu sorun bir kelime arama, ana dilde kullanılan bir ifade, dilbilgisi hatası ya da uygun bir ifade dizisi oluşturmakta sorun yaşamak olabilir. Bulgular şunu da ortaya koymuştur ki öğrenciler yeniden ifadelemelere gösterdikleri uyum aynı zamanda yeniden ifadeleme ile ortaya koyulan uzman-acemi rollerini de benimsenmesi anlamına almektedir. Yeniden ifadeleme sayesinde öğrenciler, hedef bir dilin kullanım çeşitliliklerine maruz kalırlar ve yeniden ifadelemeleri alıp kullandıklarında kendi öğrenme fırsatlarını yaratabilirler. Böylelikle, bu çalışmanın bulguları öğrencilerin yeniden ifadeleme uygulamalarının yabancı dil eğitimden kullanılabileceğine dair çıkarımlarda bulunmuştur. Reformulations are `forms of talk which attribute to some prior speaker words and/or ideas purported to have been authored or implied in some prior talk` (Gonzales 1996, p. 158) and are effective devices for describing, explaining, re-stating or summarising the prior talk (Waring, 2002). Although they have been investigated in a variety of contexts such as psychotherapy (e.g. Davis, 1986; Perakyla & Vehvilainen, 2003; Kurri & Wahlstrom, 2007), radio call-in programmes, (e.g. Hutchby, 1996; Drew, 2003), seminar discussions (e.g. Waring 2002), and other educational contexts (e.g. Kapellidi, 2015; Hauser, 2006), the interactional function of reformulation in L2 learner-learner interaction remains a gap in L2 literature. Keeping this gap in mind, this study aims to document the characteristics of reformulation and learners' orientation to reformulation in an out-of-classroom group discussion task in English as a Foreign Language (EFL). Track the phenomenon in multi-party L2 interaction in a Turkish higher education context, this study will investigate the phenomenon through the robust methodological underpinnings of ethnomethodological Conversation Analysis. To provide a micro-analytic investigation of sequential unfolding of reformulation in multi-party L2 interaction, 20 extracts based on a collection of 84 episodes, which were analysed in alignment with the data-driven nature of conversation analytic research methodology, were involved in the study. The audio data comes from discussion tasks designed as out-of-classroom activities for students taking the Oral Communication Skills 1 and 2 classes at Hacettepe University Division of English Language Teaching. The data was collected by Assist. Prof. Dr. Olcay Sert and labelled as L2 Discussion Tasks Corpus (L2DISCO, Sert, 2016; 2017a; b). Participants were all non-native speakers of English except one who was born in Australia, a bilingual Turkish-English speaker. The dataset includes the participants' audio recorded conversations at 6 different times over 1 year and consists of a total of 174 multi-party conversations (average 20 minutes each), which amounts to 58 hours of audio recording. For this study, a sub-corpus of 60 recordings (approximately 1200 minutes) were analysed. The analysis shows that the sequential position of reformulation constitutes three categories: adjacency pairs (Sacks, 1967; Schegloff, 1968), independent Turn Constructional Unit (TCU) in the second turn and triadic sequence. Additionally, the analysis illustrates that learners employ reformulation to index a variety of actions (i.e. agreement, confirmation, recipiency) as they primarily demonstrate their understanding. In addition, reformulation is produced to provide other-repair and other-correction when a party signals a trouble which can be a word search, a code-mixed utterance, a grammatical mistake or difficulty in formulating an appropriate turn. The findings also suggest that learners' orientations to reformulation bring evidence for their novice and expert roles displayed through reformulations. Reformulations expose learners to the linguistic varieties in a target language and they create their own learning by providing opportunity for a potential uptake of reformulated utterances. Thus, the findings of this study also have some implications for reformulation practices of learners as they can create their learning opportunities through reformulations. 126

Bu çalışmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler için yeni geliştirilen yazma sınavının geçerliliğine farklı yönlerden kanıt sunmaktır. Çalışma, Weir'in (2005) sosyo-bilişsel çerçevesini temel alarak puanlama, bilişsel ve bağlamsal geçerliliği yönlerinden sınavın geçerliliğine kanıt sağlamıştır. Yazma testinin amacı Boğaziçi Üniversitesi'ne gelen yabancı öğrencilerin akademik yazma yeterliliklerini ölçmektir. Bu sebeple, Avrupa Ortak Dil Çerçevesi (CEFR, Council of Europe, 2001) seviye tanımlayıcılarından yararlanarak iki farklı yazma görevi geliştirildi – grafik yorumu ve düz yazı. Bu görevler, Boğaziçi Üniversitesi orta ve ileri seviye yabancılara Türkçe derslerine (TKF) kayıtlı 47 öğrenciye uygulandı. Elde edilen puanlar, sınavların zorluğunu, değerlendirme ölçeğinin yeterliliğini ve olası değerlendiren etkilerini incelemek amacıyla çok yönlü Rasch ölçüm modeli (MFRM) kullanılarak analiz edildi. Sınav puanlarının güvenilirliğini ölçmek için Genellenebilirlik kuramı da kullanıldı. Testte kullanılan iki farklı sınav görevinin öğrenci performansı üzerindeki etkisini incelemek için ise, elde edilen sınav puanlarının incelenmesinin yanı sıra, bu sınav görevleri bilişsel ve dilbilimsel özelliklerindeki farklılıkları açısından nitel olarak incelendi. Bu incelemelerden elde edilen bulgular, yabancılar için geliştirilen Türkçe yazma testinin geçerliliği konusunda önemli kanıtlar sunmuştur. Bu çalışma, ayrıca iki tür sınav görevinin öğrencilerin performanslarında yapabileceği farklı etkiler konusunun altını çizmiş ve bunun nedenleri üzerine açıklayıcı bir tartışma sunmuştur. The purpose of this study is to present validity evidence from multiple perspectives for the newly developed test of writing for learners of Turkish as a Foreign Language (TFL). Following Weir's (2005) socio-cognitive framework, the study provides evidence for scoring validity along with cognitive and context validity aspects of the TFL writing test. The test aims to assess academic writing proficiency of foreign students, mostly Exchange and Erasmus, at Boğaziçi University. Two different task types – graph interpretation and essay tasks – were developed drawing on the level descriptors of the Common European Framework of Reference (Council of Europe, 2001). The test was administered to 47 students registered in intermediate and advanced Turkish for Foreigners classes (TKF) at Boğaziçi University. The test scores were analyzed through many-facet Rasch measurement model (MFRM) to investigate task difficulty, rating scale effectiveness and possible involvement of rater effects. Generalizability theory analysis was also carried out to investigate dependability of test scores. The two task types were also analyzed qualitatively to examine differing cognitive and linguistic demands placed by the tasks along with a posteriori analysis of the test scores to examine the effect of the task types on student performance. The findings from these analyses provided substantial support for the validity of the TFL writing test. The study also highlighted the possible differential effects of two task types on the performance of test takers and provided explanatory discussion as to the reasons of this. 189

Bu tezde iki önemli araştırma sorusu ele alınmıştır: 1) Erken çocuklukta ikinci bir dil öğrenmenin anadildeki anlatı becerileri üzerinde bir etkisi var mıdır, ve 2) Öğrenilen ikinci dilin, 'mekanda hareket' olaylarının anlatımında anadilden farklı ögeleri vurguluyor olması anadil ve ikinci dil için nasıl bir sonuç doğurmaktadır. Bu soruları araştırmak için tek dilli ve iki dilli çocuklara anlatı becerileri, mekanda hareket olayı anlatımı, sözcük dağarcığı testi ve yönetici işlevler görevleri verilmiştir. Beş ve 7 yaşındaki 112 tek dilli (D1: Anadil, Türkçe) (N=61) ve çift dilli (D1, Türkçe, D2: İkinci dil, İngilizce) (N=51) çocuklar araştırmaya katılmışlardır. Bulgular, anadilde anlatı becerilerinin çift dilli çocuklarda tek dilli çocuklara göre farklılık gösterdiğini, anlatı kalitesi ve dilbilgisel karmaşıklık gibi alanlarda tek dilli çocukların çift dilli çocuklardan daha iyi performans gösterdiğini ortaya koymuştur. Anadildeki mekanda hareket olayı anlatımlarına bakıldığında çift dilli çocukların tek dilli çocuklardan farklı olarak ifadelerinde ikinci dilin etkilerini gösterdikleri bulunmuştur. Anadil ve ikinci dildeki anlatımları karşılaştırıldığında iki dilin çift yönlü etkileşim içinde olduğu görülmüştür. Çift dilli çocukların bilişsel esneklik becerilerinde tek dili çocuklara nazaran avantajlı olduğu gözlenmiştir. Sonuçlar anadil ve ikinci dilin erken dönemdeki etkileşimleri açısından hem olay algısı hem de anlatı becerileri alanında bilgi vermiştir. The present study intended to answer two major research questions: 1) Whether intense exposure to a second language (L2) affects first language (L1) narrative skills of 5- and 7-year old children, and 2) whether learning a second language that is typologically different from the first affects their motion event conceptualization patterns? These questions were investigated by comparing bilingual children with their monolingual peers in terms of their narrative performance and motion event description patterns. In addition, children's executive functioning and vocabulary performance were assessed.One-hundred and twelve 5- and 7-year- monolingual (L1, Turkish) (N=61) and bilingual (L1, Turkish; L2, English) (N=51) children participated in the study. Results showed that development of L1 narrative skills of the bilingual groups advanced at a slower pace compared to monolinguals and that there is a monolingual advantage in certain aspects including narrative quality and linguistic complexity. Motion event conceptualization patterns in both elicited L1 narratives and event descriptions showed that there is an influence of learning L2-English which is typologically different than L1-Turkish. Investigations of L2 narratives and motion event descriptions suggested a bidirectional relationship between L1 and L2. The study also confirmed bilingual advantage on inhibition and cognitive flexibility components of executive functioning. Results inform us about the early interactions between L1 and L2 for motion event conceptualization and narrative discourse. 179

Bu araştırma, Türkçe'yi yabancı dil olarak öğrenen farklı uyruklardaki üniversite öğrencilerinin yazma becerilerindeki yanlışları yanlış çözümleme yaklaşımına göre değerlendirmek ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda Türkçe öğretim programına katkı sağlayacak önerilerde bulunmak amacıyla yapılmıştır.Araştırma verilerini 2015-2016 Öğretim Yılında İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde öğrenim gören 65 öğrencinin A2, B1 ve B2 düzeyleri sonunda girdikleri sertifika sınavının yazılı anlatım bölümü oluşturmaktadır. Öğrencilerin bu sınavlarda yazdıkları kompozisyonlarda yer alan sesdizgesel, biçimbilimsel, sözdizimsel, anlambilimsel ve yazımsal yanlışlar, yanlış çözümleme yöntemine göre incelenmiş ve yanlışların düzeylere göre görünümü karşılaştırmalı olarak ve dil içi gelişimsel yanlışlar çerçevesinde değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda en çok yanlış yapılan düzey B1 ve en çok yanlış yapılan alan yazım ve noktalama olarak belirlenmiştir. Toplam 6156 yanlıştan % 37.1'inin yazımsal, % 23.4'ünün biçimbilimsel, %23.3'ünün sözdizimsel, % 8.4'ünün sesdizgisel, % 7.8'inin anlambilimsel yanlışlar olduğu belirlenmiştir. Değerlendirmenin sonucunda yanlışların giderilmesine yönelik çalışmalar önerilmiştir.Anahar sözcükler: Yabancı dil olarak Türkçe, yanlış çözümleme, yazılı anlatım This study was conducted to evaluate the writing skills of university students from different nationalities learning Turkish as a Foreign Language, according to the error analysis approach; and to provide suggestions based on the conclusions of the study that could contribute to the Turkish teaching programs.The data used in the study comprises written expression sections from the Certificate test given at levels A2, B1 and B2 to 65 students attending the Izmir Dokuz Eylül University Language Research and Teaching Center during the 2015-2016 academic year. The morphophonologic, morphologic, syntactic, semantic and orthographic errors made by the students in this test were analyzed according to the error analysis method. The error profile was evaluated comparatively according to student language level as well as the intralinguistic development framework.Result identified B1 as the level most associated with student error; while inaccuracies were most frequently seen in the area of the punctuation and spelling. Among a total of 6156 errors, 37.1% were classified as orthographic, 23.4% as morphologic, 23.3% as syntactic, 8.4% as phonemics and 7.8% were identified as semantic errors. In the conclusion of this analysis, various solutions are suggested to eliminate these errors.Key words: Turkish as a foreign language, error analysis, written expression 108

Bu çalışma, doğal dil metinlerinin otomatik olarak değerlendirilme olgusunu, yani bu amaçla otomatik dil analizi için Coh-Metrix 3.0 sisteminin kullanımını incelemeyi amaçladı. Çalışma, ilgili konularda kısa bir literatür taraması yapıyor ve Coh-Metrix 3.0 web aracı analizi tarafından sağlanan metriklere kısa bir giriş yapıyor. Çalışmanın ana kısmı, Coh-Metrix sistemi tarafından sağlanan, insan değerlendiriciler tarafından üretilir. CERMAT olarak adlandırılır. Kelime dağarcığı veya kaynaşma gibi derecelendirmenin farklı boyutlarına sahip standartlaştırılmış derecelendirmeyi kullanarak, üretilen puanlarla ilişkili puanlar belirlemeye çalışmaktadır. Hangi Coh-Metrix puanlarının insan puanı ile köreleceğini bulmak için nicel metodoloji, yani Doğrusal Ayırt Etme Analizi uygulanmıştır. Veriler, bir önceki okul yılının hazırlık sınıflarına katılan 60 ingilizce hazırlık sınıfı öğrencisinin denemelerinden ve 17 yeni gönüllü Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği Bölümünden alınmıştır. Çalışma, sonraki tahmini modellerde istatistiksel açıdan önemli bir rol oynayan en güçlü ayrımcıları tanımlar, bunları öğrencilerin denemelerine doğru puanlar atayabilen tek bir tahmini modelin altında doğruluğu bulmak için kullanır. Çalışmada, nihai tahmin modeli % 60'tan daha yüksek bir doğruluk elde edebildi. Çalışma daha sonra, CEFR'e göre yazma yeterlilik düzeylerini % 70'in üzerinde doğrulukla atamaya çalışmak için tahmini modeli kullanır. Çalışma, çalışma tarihine kadar, Coh-Metrix tarafından sağlanan dilsel analizin değerlendirme amacıyla kullanılmaması ve daha ileri araştırmalar önermesi sonucuna varıyor. This study aimed to investigate the phenomenon of automated evaluation of natural language texts, namely usage of the Coh-Metrix 3.0 system for automated linguistic analysis for that purpose. The study provides a brief literature review of relevant topics and gives a brief introduction to metrics provided by the Coh-Metrix 3.0 web tool analysis. The main part of the study tries to identify scores provided by the Coh-Metrix system that would correlate with scores produced by human evaluators using standardised grading called CERMAT, which has different dimensions of grading such as vocabulary or cohesion. In order to find out which Coh-Metrix scores would correlate with human scores, quantitative methodology, namely Linear Discriminant Analysis, was implemented. The data was obtained from 60 English preparatory class students' essays and 17 volunteers from ELT department freshmen of Muğla Sıtkı Koçman University who attended preparatory classes in the preceding school year. The study identifies strongest discriminators that play statistically significant role in subsequent prediction models and uses them to find accuracy under which is a single prediction model able to assign correct scores to the students' essays. In the study, the final prediction model could achieve accuracy higher than 60%. The study then uses the prediction model to try to assign levels of writing proficiency according to CEFR with accuracy over 70%. The study concludes that as up to the date of the study, linguistic analysis, as provided by the Coh-Metrix, should not be used for evaluation purposes, and suggests further research. 125

TEZ10601 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2017. Kaynakça (s. 223-243) var. xix, 262 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışmada, Trakya Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Hazırlık Sınıflarında, iki dönem boyunca yoğun bir şekilde verilen Almanca eğitimi sürecinde öğrencilerin geliştirdiği Ara Dil sorunsalının nedenleri araştırılmıştır. Araştırmayı yapabilmek için; 10’u Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümüne, 20’si de Eğitim Fakültesi Almanca Öğretmenliği Bölümüne kayıtlı olmak üzere toplamda 30 Hazırlık sınıfı öğrencisi seçilmiştir. Bu seçimde öğrencilerin derse olan motivasyonları baz alınmıştır. Denek Grubun Ara Dil gelişimini tespit etmek için A1, A2 ve B1 Almanca dil seviyesinde hazırlanan Yazma Sınavlarının birer sorusu karşılaştırmalı hata analizi yöntemiyle irdelenmiş ve betimsel olarak yorumlanmıştır. Buna göre; A1 dil seviyesinde 21, A2 dil seviyesinde 15 ve B1 dil seviyesinde de 14 olmak üzere toplamda 50 hata türü tespit edilmiştir. Hata analizindeki ölçüt, sınav sorularının basit cümleler ile doğru cevaplanmasıdır. Elde edilen verilere göre öğrenciler, daha önce öğrendikleri Birinci Yabancı Dil olan İngilizceden fazlasıyla yararlandıkları ve bunun sonucunda da İkinci Yabancı Dil olan Almanca öğrenme sürecinde Ara Dil gelişiminin hızlandığı görülmüştür. Ara Dil gelişimini araştırma maksadıyla Denek Grubun Öğrenme Stratejileri, Oxford (1990) tarafından geliştirilen, beş likertli Dil Öğrenme Stratejileri Envanteri ile belirlenmiş ve elde edilen veriler SPSS-Paket Program ile istatiksel olarak analiz edilmiştir. Denek Grup iki bağımsız değişkenden oluştuğu için parametrik olamayan testti Mann-Whitney U Test ile hesaplanmıştır ve önem değeri (p

Bu çalışmanın amacı, İngilizce Ortak Dil Akademik derlemindeki konferans konuşmalarındaki epistemik duruş Bence'nin toplam sayısının ve sıklığının araştırılmasıdır. Buna ek olarak, bu çalışma derlem verisinden alınan belirli örnekler üzerinden Bence işlevlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Derlemin 9 saat 3 dakika süreli konferans konuşmalarındaki çeviriyazıları incelenmiş ve epistemik duruş Bence, yapısal ve işlevsel kullanımları belirlenmek için kodlanmıştır. Çalışmanın sonuçları İngilizce Ortak Dil Akademik derlemi konferans konuşmalarında üç farklı kategori Bence olduğunu ortaya çıkardı. Bunlar en çok kullanılandan en az kullanılana doğru sıralandığında içerisinde that olan ya da olmayan bağlı cümleler, dil alışkanlığı ve basit cümleler olarak belirlendi. İşlevsel analiz sonuçlarında ise epistemik duruş Bence'nin en çok öznel görüş, uzlaşım ve anlaşma bildirmek amacıyla kullanıldığı saptanmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma İngilizce Ortak Dil Akademik derlemindeki konferans konuşmalarındaki epistemik duruş Bence'nin kullanımının anlaşılmasına katkıda bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Epistemik duruş, Bence, İngilizce Ortak Dil, Derlem, İngilizce Ortak Dil Akademik Derlemi The purpose of the study is to investigate the overall number and frequency of the epistemic stance I think in the speech activity of conference discussions in the English as a Lingua Franca in Academic Settings (ELFA) corpus. Moreover, this study aims to analyze the functions of I think through specific examples from the corpus data. The transcriptions of a total of 9 hours and 3 minutes of conference discussions were examined and coded to identify the structural and functional use of the epistemic stance I think. The findings of the study revealed that the 3 structural categories of I think are evident in the speech activity of conference discussions in the ELFA corpus. These include main clause in complement clause construction with or without the complementizer that, verbal routine, and simple clause construction from the most to the least frequent one. As for the functional analysis, the findings suggested that the epistemic stance I think is most commonly used to show subjective opinion, agreement and /or alignment. All in all, this study contributes to understanding of the use of epistemic stance phrase I think in conference discussions in the ELFA corpus.Keywords: Epistemic stance, I think, ELF, Corpus, ELFA 76

Gürcistan Türkiye'nin sınır komşusu ve aynı zamanda dost bir ülkedir, bu iki ülke arasındaki dilsel, tarihsel, kültürel ilişkilere bugüne kadar büyük önem verilmektedir. Bu iki ülkenin işbirliğinin gerçekleşmesi için iletişim şarttır. İletişim sağlamak için dil öğrenme çok önemlidir.Gürcistan'da Türkçe ile ilgili çok sayıda dil üzerine çalışma bulunmaktadır, bu çalışmaların çoğu Gürcüce olarak yazılmıştır. Türkçe olarak henüz Türkçe-Gürcüce arasında hiç bir dilbilgisel zaman karşılaştırma çalışma yapılmamıştır.Türkçe, farklı ülkelerde öğretilmektedir. Bu öğretim farklı seviyelerde olmaktadır. Bazı ülkelerde sadece üniversitelerde seçmeli Türkçe ders olarak ya da Türkoloji bölümlerinde değil, ortaöğretim kurulunda okutulacak seçmeli yabancı dillerden birisi olarak Türkçe öğretilmektedir. Bu ülkelerden birisi de Gürcistan'dır. Gürcistan'ın bazı liselerinde Türkçe seçmeli yabancı dil olarak önerilmiş ve öğrenciler bu dili öğrenmektedir. Bu ülke için yabancı dil olarak Türkçe alanında yetişmiş öğretmenlere ihtiyaç vardır. Bu dili seçme nedeni konusunda değişik görüşler ortaya konulabilir. Örneğin Gürcistan, Türkiye'nin komşusudur ve birçok kişi değişik nedenlerle Türkiye'ye gelmektedir. Çalışmanın nitecisinde Türkçe öğrenen, aynı zamanda Gürcüce öğrenen öğrenciler için dilbilgisel zaman kategorinin öğrenilmesi sırasında yardımcı olacaktır. Dolaysıyla yabancı dil edinimi daha rahat ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilecektir. Ortaöğretimde öğretilen `yabancı dil olarak Türkçe için her gün yeni bir ihtiyaç ortaya çıkabilir. Bu çalışmada Gürcüce ile Türkçe arasında zamanlar açısından bir karşılaştırma bağlamında olacaktır. Bu karşılaştırma Türkçe öğrenen Gürcü öğrencilerden alınacak veri doğrultusunda yapılacaktır. Georgia is Turkey's neighbouring country and, at the same time, a friendly nation. A lot of importance is given today to linguistic, historical and cultural relations between these two countries. Communication is essential for the realization of the co-operation between these countries. Language learning is very important for providing communication.There are many linguistic studies on the Turkish language in Georgia. However, most of them are written in Georgian. There is not yet a comparative study on grammatical tenses in the Turkish and Georgian languages written in Turkish. Turkish is taught in different countries around the world. The teaching process is realized on different levels. In some countries, there are not only Turcology departments or facultative courses in Turkish at universities, but facultative classes in Turkish among foreign language courses in the institutions of secondary education. Georgia is one of such countries. In some high schools of Georgia, Turkish is recommended as a facultative foreign language and students learn it. There is a need for teachers trained in the field of Turkish as a foreign language in this country. There may be different opinions about the reasons for choosing this language. For example, Georgia is Turkey's neighbouring country and a lot of people come to Turkey for different reasons. The results of the study will be useful for students who study Turkish and at the same time Georgian during their learning the category of grammatical tense. Thus, foreign language learning process will be realized more comfortably and quickly. A new demand for Turkish as a foreign language can appear every day in secondary education. This study will be realized within the context of comparing tenses in Georgian and Turkish. An attempt to get more realistic results will be made on the basis of Georgian students who learn Turkish. 104

Bu çalışmanın öncelikli amacı İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrencilerin İngilizce'deki belli başlı son eklerin sözcüksel ve dilbigisel görevlerinin ne kadar farkında olduklarını bulmaktı. Bu çalışma bunun yanı sıra İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrenciler arasında İngilizce sözcük biçim bilgisinin, İngilizce sözcük bilgisi, dil bilgisi ve okuma stratejileri kullanımı gibi okuduğunu anlamayı etkileyen faktörlerin ötesinde tek başına İngilizce metin düzeyinde okuduğunu anlamaya yaptığı katkıyı bulmayı amaçlamıştır. Bu amaçla toplam 87 hazırlık öğrencisinden bir takım ölçme-değerlendirme araçları kullanılarak very toplandı. Bu ölçme-değerlendirme araçları Anadolu Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu'nun (AÜYDYO) 2014-2015 güz yarıyılı sonunda uyguladığı yeterlik sınavının okuduğunu anlama, kelime bilgisi ve dilbilgisi bölümlerini, Sheorey ve Mokhtari'nin (2002) hazırladığı Okuma Stratejileri Anketi'nin Türkçe tercümesini ve araştırmacı tarafından Mahony'den (1993) bu çalışma için uyarlanaran ve iki bölümden oluşan Sözcük Biçim Bilgilgisi Testi'ni kapsamaktadır. Toplanan veri bir takım istatistiksel yöntemlerle analiz edildi. İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrencilerin İngilizce'deki belli başlı son eklerin sözcüksel ve dilbigisel görevlerinin ne kadar farkında olduklarıyla ilgili olan birinci araştırma sorusu betimsel istatistikler, eşleştirilmiş örneklem t-testi ve yinelenen ölçümler için tek faktörlü ANOVA kullanılarak cevaplandı. İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrenciler arasında İngilizce sözcük biçim bilgisinin, İngilizce sözcük bilgisi, dil bilgisi ve okuma stratejileri kullanımı gibi okuduğunu anlamayı etkileyen faktörlerin ötesinde tek başına İngilizce metin düzeyinde okuduğunu anlamaya yaptığı katkıyla ilgili olan ikinci araştırma sorusu ise basit ve çoklu regrasyon kullanılarak cevaplandı. Bunlara ek olarak, daha küçük bir grup katılımcıyla, nitel veri edinmek ve nicel veriyi desteklemek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler düzenlendi.Bu çalışmanın sonuçları İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrencilerin İngilizce'deki belli başlı son eklerin sözcüksel ve dilbigisel görevlerinin orta derecede farkında olduklarını ortaya koydu. Ayrıca, katılımcıların karmaşık biçim bilgisine sahip bir kelimenin daha basit biçim bilgisine sahip bir başka kelimeden gelip gelmediğini anlama yetilerinin İngilizce'deki belli başlı son eklerin sözcüksel ve dilbilgisel görevlerini belirleyebilme yetilerinden daha iyi olduğu bulundu. Bunun yanı sıra, son ek türleri ve her türdeki son ek katılımcıların performansını etkiledi. Bu çalışmanın sonuçları aynı zamanda İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrenciler arasında İngilizce sözcük biçim bilgisinin, İngilizce sözcük bilgisi, dil bilgisi ve okuma stratejileri kullanımı gibi okuduğunu anlamayı etkileyen faktörlerin ötesinde tek başına İngilizce metin düzeyinde okuduğunu anlamaya doğrudan katkı yapmadığını ortaya çıkardı. Ancak, ileri analiz İngilizce sözcük biçim bilgisinin İngilizce kelime bilgisine yaptığı doğrudan katkı vasıtasıyla İngilizce okuduğunu anlama becerisine dolaylı olarak katkı sağlıyor olabileceğini ortaya koydu. Ayrıca yarı yapılandırılmış görüşmeler İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen orta seviye yetişkin Türk öğrencilerin yabancı dil öğreniminde sözcük biçim bilgisinden faydalanabildiğini gösterdi. Sonuçlar önceki çalışmalar ışığında tartışıldı ve yabancı dil öğrenimi ve ileri çalışmalar için öneriler sunuldu. Anahtar Kelimeler: Sözcük yapısı, sözcük biçim bilgisi, sözcük biçim bilgisi farkındalığı, yabancı dilde okuduğunu anlama, İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrenciler. The primary objective of the present study was to investigate to what extent intermediate-level adult Turkish EFL learners are aware of lexical and grammatical functions of certain suffixes in English. The study further aimed at exploring the unique contribution of L2 morphological awareness to passage-level L2 reading comprehension above and beyond such reading-related factors as vocabulary knowledge, grammar knowledge and reading strategy use among intermediate-level adult Turkish EFL learners. With these purposes, the data were collected from a total of 87 EFL learners through a number of testing instruments. These instruments consist of reading comprehension, vocabulary knowledge and grammar knowledge subtests of the proficiency exam that Anadolu University School of Foreign Languages (AUSFL) administered at the end of 2014-2015 fall semester, Turkish version of Survey of Reading Strategies (SORS) by Sheorey and Mokhtari (2002) and the two-section Morphological Awareness Test (MAT), designed by the researcher with some adaptation from Mahony (1993) for the current study. The data were analysed using a number of statistical procedures. The first research question, which is about exploring to what extent intermediate-level adult Turkish EFL learners are aware of lexical and grammatical functions of certain suffixes in English, was answered by means of descriptive statistics, paired samples t-test and one-way ANOVA with repeated measures. The second research question, which is about the unique contribution of morphological awareness to reading comprehension above and beyond vocabulary knowledge, grammar knowledge and reading strategy use, was responded through hierarchical multiple regression and bivariate regression analyses. Additionally, semi-structured interviews were conducted with a smaller group of the participants to support the data gathered from the quantitative data collection instruments of the present study. The results of the study revealed that intermediate-level adult Turkish EFL learners show at least moderate awareness of English word morphology. It was also found that the participants could judge whether a morphologically complex word comes from a simple word better than they identified the lexical and grammatical functions of certain derivational suffixes in English. Moreover, suffix categories and each suffix in each category used in the present study affected the participants' performance. The results further revealed that L2 morphological awareness does not make a direct contribution to L2 reading comprehension among intermediate-level adult Turkish EFL learners either along with or above and beyond vocabulary knowledge, grammar knowledge and reading strategy use. However, further analysis revealed that morphological awareness might make an indirect contribution to L2 reading comprehension via its direct contribution to L2 vocabulary knowledge. Additionally, the semi-structured interviews displayed that intermediate-level adult Turkish EFL learners are likely to benefit from word morphology in foreign language learning. The findings were discussed with regard to the previous research, and implications and suggestions for further research were offered. Key words: Intra-word structure, word morphology, morphological awareness, L2 reading comprehension, Turkish EFL learners. 209

Bu çalışmanın amacı ikinci dil olarak Türkçe okuma becerisini ölçen bir okuma testi geliştirmektir. Khalifa ve Weir (2009) tarafından önerilen okuma modeline dayanarak, ödev tanımlamaları oluşturulmuş ve bu tanımlamalara dayanarak farklı seviyeleri amaçlayan okuma ödevleri geliştirilmiştir. Ödevler, hem Türkçeyi anadil olarak konuşanlar üzerinde hem de 21 farklı dil kökeninden gelen ve Boğaziçi Üniversitesi'nde orta ve ileri seviye Türkçe dersleri almakta olan öğrenciler üzerinde denenmiştir. Sınava girenlerden elde edilen veriler, okuma ödevlerini madde özellikleri, güvenirlik ve geçerlik açısından değerlendirmek için kullanılmıştır. Soruların ölçtüğü okuma becerilerini değerlendirmek için uzman görüşü alınmıştır. Bu araştırmalardan elde edilen bulgular incelenen okuma ödevlerinin güvenirliğine ve geçerliğine dair ön kanıt sağlamaktadır. The purpose of this study is to develop a reading test that measures the ability to read in Turkish as a second language. Based on the reading framework by Khalifa and Weir (2009), task specifications were developed and reading tasks with different intended proficiency levels were developed based on the task specifications. The tasks were tested both on native speakers of Turkish and on learners of Turkish from 21 different language backgrounds enrolled in intermediate and advanced level Turkish classes at Boğaziçi University. Test taker data were used to assess item characteristics, reliability and validity of the tasks. Expert judgment was employed to evaluate the reading skills measured by task items. The findings from these investigations provided preliminary evidence for the reliability and validity of the reading tasks under scrutiny. 130

Bu çalışmanın öncelikli amacı, İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen 12. Sınıf Türk öğrencilerin algısal kelime dağarcığını, fiil-isim eşdizimleriyle ilgili algısal ve üretimsel bilgilerini saptamaktır. Çalışmada ikincil olarak ise bu öğrencilerin ve Türk İngilizce öğretmenlerinin eşdizimliliklere dair algılarını öğrenmek amaçlanmıştır. Bu amaçlarla, aşağıdaki araştırma sorularına yanıt aranmıştır: 1.İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen lise son sınıf Türk öğrencilerin algısal kelime dağarcığı nedir? 2.İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerin algısal kelime dağarcıkları ile; a. algısal fiil-isim eşdizimlilik bilgileri arasında bir korelasyon var mıdır?b. üretimsel fiil-isim eşdizimlilik bilgileri arasında bir korelasyon var mıdır?3.İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerin üretimsel ve algısal isim-fiil eşdizimlilik bilgileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark mıdır? 4.İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerin kelimelerin eşdizimlerini öğrenme konusuna ilişkin algıları nelerdir?5.Türk İngilizce öğretmenlerinin kelimelerin eşdizimlerini öğretme konusuna ilişkin algıları nelerdir? Çalışmanın verileri, Türkiye'nin çeşitli illerindeki 5 farklı Anadolu lisesinde okuyan 326 son sınıf öğrencisi ve bu okullarda çalışan 32 İngilizce öğretmeninden toplanmıştır. Çalışmanın nicel verilerini toplamada, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında sırasıyla verilen Kelime Bilgisi Testi (Nation & Beglar, 2007), öğretmen anketi (Phuong, 2012), üretimsel isim-fiil eşdizimlilik testi, öğrenci anketi ve algısal isim-fiil eşdizimlilik testi (Gyllstad, 2007) kullanılmıştır. Nitel data için ise öğretmenlerden altısıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır.Elde edilen bulgular, öğrenci katılımcıların İngilizce kelime bilgilerinin ortalama 8.450 kelime ailesinden oluştuğunu ve eşdizimlilik bilgileriyle pozitif korelasyon içinde olduğunu göstermiştir. Buna ek olarak, öğrenci katılımcıların algısal isim-fiil eşdizimlilik bilgilerinin üretimsel bilgilerine oranla daha fazla olduğu görülmüştür. Eşdizimlilik algısı konusunda ise, öğrenciler, eşdizimliliğin dil öğreniminde önemli bir yere sahip olduğunu fakat öğretmenlerinin bu konu üzerinde yeterince durmadığını belirtmişlerdir. Öğrenciler ayrıca eşdizimlilikle ilgili hatalarının Türkçeyle kıyaslama yapmadan kaynaklı olduğunu ve eşdizimlerin tablolar şeklinde öğretilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Öte yandan öğretmenler, eşdizimliliklerin dil öğreniminde çok önemli olduğunu düşündüklerinden derslerinin çoğunu en sık kullanılan eşdizimliliklere ayırdıklarını ve öğrencilerin eşdizimlilik hatalarının, öğrenciler gibi, çoğunlukla Türkçeden yaptıkları çevirilerden kaynaklandığını düşünmektedirler. Çalışmanın bulguları ilgili alanyazına dayandırılarak tartışılmış ve eğitimsel uygulamalar önerilmiştir. The present study aims to describe the receptive vocabulary size, productive and receptive collocational knowledge of Turkish EFL students who are in the process of completing their high school education. The secondary aim is to understand the perceptions of Turkish EFL students and teachers on the role and teaching of collocations. For these purposes, the following research questions are addressed: 1.What is the receptive vocabulary size of Turkish EFL students who are about to finish high school education? 2.Is there any correlation between receptive vocabulary size of Turkish EFL students and their;a.receptive knowledge of verb-noun collocations? b.productive knowledge of verb-noun collocations?3.Is there a significant difference between the Turkish EFL students' productive and receptive knowledge of verb-noun collocations? 4.What are Turkish EFL students' perceptions about learning collocations?5.What are Turkish EFL teachers' perceptions about teaching collocations? Data were collected from 326 fourth year students and 32 teachers in five different Anatolian high schools in Turkey. The quantitative data were collected with the use of five instruments administered in 2014-2015 academic year: the Vocabulary Size Test (Nation & Beglar, 2007), a teacher questionnaire (Phuong, 2012), a productive verb-noun collocation test with a student questionnaire and a receptive verb-noun collocation test- COLLMATCH 3 (Gyllstad, 2007). Qualitative data came from semi-structured interviews conducted with 6 teachers. The results showed that the average vocabulary size of the students included approximately 8.450 word families and positively correlated with the collocational knowledge of learners. Additionally, the participants' receptive knowledge of verb-noun collocations was broader than their productive knowledge on the same type of collocations. Regarding the perceptions of EFL students on collocations, the responses of the students indicated that most of them believe collocations played an important role in language learning but they thought that teachers did not allocate adequate time for the teaching of collocations. They also believed that their collocational errors mostly stemmed from Turkish interference and preferred to learn collocations through collocational grids. On the other hand, teachers reported that they allocated a considerable amount of time for the most frequently used collocations as they believed in the crucial importance of them for learners at any level. According to teachers, similar to the students, the main source of collocational errors was the transfer from Turkish. The findings of the study were discussed by referring to the relevant literature and pedagogical implications were offered. 148

Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireylerin yazılımetinlerinde konu sürekliliğini ve bütünlüğünü sağlamak amacıyla kullandıklarımetin parçaları arasındaki ilişkiyi tanımlamak ilişkinin geçiş noktasını ve ilgili öğelerin kapsamını tutarlılık çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. Tezin amacı söz konusu birimlerin sıklık sayımlarını yaparak metinlerde konu sürekliliğine katkılarını ortaya koymaktır. Bu çalışmada verilerin çözümlenmesinde, Mann ve Thompson'un geliştirdiği Sözbilimsel Yapı Kuramının ilkeleri temel alınacak ve bu ilkelere göre yabancı bireylerin yazılı metinlerindeki konu sürekliliği ile ilgili somut belirlenimlere ulaşılmaya çalışılacaktır. Öğrencilere verilen kompozisyon konularını hatırlatmak gerekirse Başarılıolabilmek için zeka mı yoksa çalışmak mı önemlidir?` ve `En son izlediğiniz ve en çok beğendiğiniz filmi anlatır mısınız?` Bu konuları vermekteki amaç kuramdaki parçaların neredeyse hepsini kullanabilecekleri kolay konular olmasıdır. Bu çalışmadaki veri tabanında bulunan 10 öğrenciden alınan 20 metinden alınan sonuçlarda ayrıntılandırma, koşul, yorumlama, beklentiyi olumsuzlama, nedenleme ilişkilerinin en çok kullanıldığı görülmektedir. Bu doğrultuda öğrenicilerin anlatı metinlerini yabancı dilde yazdıkları metinlerde oluşturabilme yeteneğine sahip oldukları gözlenmiştir. Buna karşın karşılık, karşıtlık, yeterlik, güdüleme, tez ilişkilerini çok az kullandıkları gözlenmiştir. In this study, it has been studied within the framework of consistency for describing the relationship between the parts of texts that has been used for subject unity and continuity in written texts by people who learn Turkish as a foreign language, the transition point of the relationship and scope of related items. The purpose of this thesis is detecting the contribution of the mentioned issues to subject continuity in texts by calculating counting frequency. In this study while analyzing the data RST's principles developed by Mann and Thompson will be based on and according to these principles it will be studied to achieve concrete determination about subject continuity in written texts. Composition subjects that have been given to students were: `Which one is important for being successful? Intelligence or Studying?` and `Can you tell the movie you have lastly watched and mostly liked?` The purpose of giving these subjects to students has been that they were simple subjects consisting of nearly all parts took part in the theory. In this study the results of twenty texts written by ten students who have been in database have showed that they have mostly used elaboration, condition, interpretation, concession relation and cause- result relation. In this point, it has been seen that students have talent to translate narrative texts into the texts that they have written in foreign language. Although, it has been seen that they have rarely used response, opposition, enablement, motivation, argument relation. 58

Bu tez, ortaokul yedinci sınıf Türk öğrencilerin İngilizce ortak telaffuz hatalarını incelemektedir. Yaşları ve müfredat nedeniyle, deneklerin sözcük bilgisi sınırlı olduğundan, anadilde olmayan telaffuzun sesli harf, sessiz harf ve sözcük vurgusu gibi farklı özelliklerini araştırmak için resmi müfredat ile uyumlu özel bir test hazırlanmıştır. 80'den fazla öğrencinin seslendirdiği 2400'den fazla cümle ikisi yerli profesyonel öğretmen ve biri anadili İngilizce olan değerlendirici tarafından toplam 7300'den fazla ses kaydı üç farklı kategoride puanlanmıştır. Sonuçlar, ortak telaffuz hataları için istatistiksel olarak farklı yönlerden analiz edilmiştir. Ayrıca, 7. Sınıfa ders veren profesyonel öğretmenler ile yapılan beş röportaj niteliksel analiz ile incelenerek sonuçları istatistiksel sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Bu anlamda, çalışma ortaokul öğrencilerinin telaffuz performanslarının araştırıldığı kapsamlı bir araştırma sunmayı hedeflemiştir. This thesis analyses the common English pronunciation errors of the seventh grade Turkish students. Since the vocabulary of subjects are limited due to their age and curriculum, a specific rubric compatible with the official curriculum was designed to test the different qualities of the non-native pronunciation such as vowel, consonant and word stress. More than 2400 sentences uttered by more than 80 seventh grade students were digitally recorded and two non-native professional evaluators and a native evaluator rated a total of more than 7300 audio records in three different categories. The results were analyzed statistically for the common errors quantitatively. Furthermore, the results of quantitative analysis was then compared with the qualitative analysis of the five interviews with professional English teachers teaching 7th grade students. The results show that the pronunciation errors of the 7th grade students present a common nature and the least successful pronunciation errors occur for vowels. In this respect, the study aims to provide a comprehensive survey of the pronunciation performance of secondary school students. 178

Bu çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Mısırlı öğrencilerin Türkçe öğrenirken yazılı anlatımda yaptıkları ad durum eki yanlışları incelenmiştir. Çalışma İskenderiye Yunus Emre Türk Kültür Merkezinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen temel sevideki 75 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Yapılan bu çalışmada İskenderiye'deki öğrencilerin yazma becerisinde yaptığı ad durum eki yanlışları tespit edilmiş ve bu yanlışların çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur. Bu araştırmada öğrencilerin yazılı anlatım problemleriyle ilgili veriler, öğrencilere A1 seviyesi için, `1.Bir gününüzü anlatınız. 2.Ailenizi anlatınız. 3.Boş zamanlarınızı nasıl değerlendirirsiniz? Neler yaparsınız?`; A2 seviyesi öğrenciler için ise, `1. Arkadaşınızın e-postasını okuyunuz. Ona bir cevap yazınız. 2). Sizi en çok etkileyen film nedir? Niçin? Bu filmi anlatınız. 3).İnsanların hayatında teknolojinin yeri nedir? Teknolojinin Olumlu ve olumsuz yönlerini anlatınız.` başlıklı konuların yazdırılmasıyla elde edilmiştir. Bu yazılı anlatım sırasında öğrenciler kendilerine verilen üç konudan herhangi birini seçerek yazmışlardır. Öğrencilerin Türkçe yazılı anlatımda yaptığı hataları, biçim bilgisi (morfoloji), ad durum ekleri (belirtme, kalma, ayrılma ve yönelme durumu) ve sözcük bilgisi şeklinde gruplara ayrılarak tarama yöntemiyle incelenmiştir. In this study, the Egyptian students learn Turkish as a foreign language in writing the name of their learning Turkish state wrong attachment were examined. Studies have been made in the basic level of Alexandria Yunus Emre Turkish as a foreign language learner students in the Turkish Cultural Centre on 75 In this study have been identified in addition to state his name wrong on the writing skills of students in Alexandria and presented recommendations for the solution of this mistake. Data on students' writing in this research problem for the A1 level, 1.Explain your day? Describe your family? 3. How would you assess your spare time? What do you do? For the A2 level students 1. Read your friend's e-mail. Write him an answer. 2). What is the movie that affect you the most? And Why? Can you describe this movie. 3) What is the role of technology in your life? Describe the positive and negative aspects of technology. These subjects were given to students write an essay about it given to them by selecting one of the three students were asked. Students and mistakes made in Turkish written descriptions, morphology (Morphology) under the title, name status attachments (lean, indicating, left, separation and orientation status) grouped as errors made in writing, was investigated by scanning methods. 98

Bu tezin amacı iki arakesitin edimini karşılaştırmaktır: içsel arakesit olarak sözdizim-anlambilim arakesiti ve dışsal arakesit olarak sözdizim-edimbilim arakesiti araştırılmıştır. Sözdizim-anlambilim arakesitini incelemek için İngilizce'deki ayrıştırıcı sorular; özellikle de olumsuzlanan ayrıştırıcı sorular (yalnızca yüksek olumsuzluklu ayrıştırıcı sorular seçenekli anlam içermez) çalışılmıştır. Sözdizim-anlambilim arakesit buılguları, yüksek İngilizce seviye grubu ve düşük İngilizce seviye grubunun ikisinin de ayrıştırıcı soruların sözdizim bilgisine anadilleri gibi sahip olduklarını ortaya çıkarmıştır. Buna karşın, yüksek İngilizce seviye grubu ve düşük İngilizce seviye grubundaki katılımcıların hiçbirinde anlambilim testinde tam bir edinim görülmemiştir (seçenekli anlam yüklenen yüksek olumsuzluklu ayrıştırıcı soruları kabul etmişlerdir). Bu durum, (içsel arakesit bile içerse) bu yapıların ediniminde bazı sorunların ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Sözdizim-edimbilim arakestini incelemek için It-cleft tümceleri çalışılmıştır. Sözdizim-edimbilim arakestinin bulguları, düşük İngilizce yeterlik grubunun anadil-dışı performans sergileyerek 'it-cleft' tümcelerinin sözdizimsel yapısında bazı sorunlar yaşadığını gösterirken, yüksek İngilizce yeterliği grubunun 'it-cleft' tümcelerinin sözdizimsel yapısını anadili gibi bildiğini göstermiştir. Şaşırtıcı bir şekilde, iki grupta da it-cleft tümcelerinin uygun durumlarda doğru bir şekilde kullanımı için gerekli olan edimsel bilginin var olduğu görülmüştür. Düşük İngilizce seviye grubu dahi 'it-cleft' yapısının sözdizim bilgisinden yoksun olmasına rağmen, edimbilimsel sınırlamalarını bilmekteydi. Bu bize, ilk olarak, bir olgunun sözdiziminin ediminin, en azından daha düşük dil seviyesine sahip olan öğrenenler için, her zaman tam olamayabileceğini, eksikler olabileceğini göstermiştir. İkinci olarak, sözdizim-edimbilim arakesiti olgusunun edimbilimsel yapısının hiçbir zorluk arzetmeden, anadil seviyesinde, tam bir şekilde edinilebildiğini işaret etmektedir. Genel olarak, içsel arakesit özelliklerinin edinimi savunulduğu gibi sorunsuz olmayabilir ve aynı zamanda, dışsal arakesit olguları da zorluk göstermeden tam bir şekilde edinilebilir. The aim of this thesis was to compare the L2 acquisition of two interfaces: syntax-semantics interface (internal interface) and syntax-pragmatics interface (external interface). Disjunctive questions (DQs) were studied for investigating syntax-semantics interface, especially negated DQs (because only high negation DQs cannot have an alternative meaning). The findings related to the syntax-semantics interface revealed that L2ers have the syntactic knowledge of high negation DQs in a native-like manner. However, there was imperfect acquisition of the semantics by L2ers. This suggests that there might be some problems in the acquisition of these phenomena even though they involve an internal interface. It-cleft sentences were examined for investigating syntax-pragmatics interface. The results pertaining the syntax-pragmatics interface showed that the low proficiency L2ers experienced some problems with the syntax of the it-clefts, while the high proficiency L2ers performed in a native-like manner. Surprisingly, both proficiency groups had the pragmatic knowledge that was required for the use of it-clefts in appropriate situations. Even though the low proficiency group lacked the syntactic knowledge of it-clefts, they knew the pragmatic constraints imposed on it-clefts. This indicates that firstly, acquisition of syntax might be problematic at least for low proficiency L2ers. Secondly, the pragmatics of a syntax-discourse interface phenomenon can be acquired fully in a native-like manner without posing any difficulties. Overall, the acquisition of internal interface properties may not be as flawless as it was proposed and also external interface phenomena might be acquired fully without posing special difficulties. 155

Betimsel olarak düzenlenmiş bu çalışma, yabancı dil olarak İngilizce öğrenen bir grup hazırlık sınıfı öğrencisinin ara dil gelişiminin edimbilimsel boyutunu araştırmak amaçlı yürütülmüştür. Katılımcıların edimbilimsel gelişimini takip etmek için, red, istek ve öneri olmak üzere, üç farklı söz eylem odağında senaryolar hazırlanmış ve bu senaryolar Brown and Levinson'ın Nezaket Kuramı çerçevesinde Statü ve Zahmet Derecesi olmak üzere iki sosyal değişken etrafında şekillendirilmiştir. Çalışmada, katılımcıların yabancı dil olarak İngilizce öğrenme süreçlerindeki edimbilimsel gelişimleri, bir akademik yıla yayılan bir veri toplama çizelgesi dâhilinde ve düzenli aralıklarla uygulanan iki farklı veri toplama aracı, Yazılı Söylem Tamamlama Testi ve canlandırma, vasıtasıyla takip edilmiştir. Katılımcıların yabancı dildeki üretimlerine ana dillerinden oluşabilecek olası edimbilimsel aktarımın etkisini araştırmak için çalışmanın başında onlardan verilen senaryoları Türkçede de uygulamaları istenmiştir. Bu çalışma kapsamında gerçekleştirilen veri toplama sürecinin sonuncu aşamasında ise, katılımcıların üretim süreçlerine dair kendi görüşlerini de incelemek amacıyla, yarı-yapılandırılmış görüşmeler uygulanmıştır. Çalışma, yabancı dil olarak İngilizce öğrenen 16 tane hazırlık öğrencisinin düzenli katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların veri toplama sürecindeki strateji kullanımları, iç ve dış niteleme üretimleriyle birlikte nicel açıdan istatiksel olarak analiz edilmiştir. Genel olarak, çalışmanın odaklandığı zaman dilimi boyunca, katılımcıların hedef dil olan İngilizcedeki üretimlerinde edimbilimsel açıdan önemli bir çeşitliliğin gerçekleşmediği; katılımcıların her bir söz eylem için öne çıkan belirli strateji ve niteleme araçlarına dair tercihlerinin araştırma süreci boyunca aynı kaldığı saptanılmıştır.Anahtar kelimeler: Ara dil, edimbilim, söz eylemler, nezaket This study, which was designed as a descriptive one, was conducted to explore interlanguage pragmatic development of a group of EFL learners. In order to follow pragmatic development of the participants, scenarios about three speech acts, namely requests, refusals, and suggestions, were prepared and these scenarios were modified around two social variables proposed in Brown and Levinson's Politeness Theory, namely Power and Ranking of imposition. In this research, the participants' interlanguage pragmatic development was followed on a regular basis around a timeline covering one academic year and two different data collection instruments, namely Discourse Completion Tests and act-outs, were employed with definite intervals during this process. At the initial phase of the study, the participants were additionally asked to complete the given scenarios in Turkish, so that it would be possible to investigate the possible influence of pragmatic transfer on their L2 productions. At the final data collection period, also semi-structured interviews were applied in order to investigate the participants' own evaluations of their production processes. This study was completed thanks to the regular participation of 16 Turkish EFL learners. The participants' strategy use along with internal and external modification productions throughout the study were analyzed statistically. Overall, the results did not indicate significant changes in the participants' productions in English in terms of pragmatic development. It was seen that the participants' strategy and modification tool preferences remained stable for specific types for each speech act throughout the study.Keywords: Interlanguage, pragmatics, speech acts, politeness 291

Küreselleşen Dünyanın neden olduğu bazı yakınlaşmalar, dil öğretimi ve öğrenimini daha önemli hale getirmiş, bu sebeple sayısı günden güne artan dil öğrenirleri dil öğretimini ön plana çıkarmıştır. Dünyada Türkçe öğrenirlerinin sayısının artması, Türk dilinin öğretimi alanındaki çalışmaların sayısını ve niteliğini arttırmıştır. Bu bağlamda yapılan çalışmalardan bir kısmı da hata analizine yöneliktir. Çalışma kapsamında Gazi Üniversitesi TÖMER'de eğitim gören CI düzeyindeki 34 Türkçe öğrenirinin yazılı anlatımları yazım, morfoloji, leksikoloji ve söz dizimi bakımından değerlendirilerek hata analizine tabi tutulmuştur. Öğrencilerin hata tipleri, ve hata sıklık düzeyleri tespit edilerek sınıflandırılmış, tablolar halinde sunulmuştur. Her hata için muhtemel düzeltim önerisinde bulunulmuştur. Çalışmada yazım hatalarının beklenenin üstünde görüldüğü tespit edilmiş; morfolojide özellikle hal eklerinin kullanımında hata yapıldığı belirlenmiştir. Bu çalışmanın artan dil öğretimi çalışmalarına bir basamak olacağı ve Türkçe öğretimi alanında öğretim yöntem ve tekniklerinin geliştirilmesine katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Language teaching and learning has become very important due to the increasing number of language learners in today's global World. Turkish is one of the world languages of which learners has been ascending rapidly for he last decade. This brings with the methodological issues and problems related to Turkish teaching. In this context, the scientific work dealing with teaching Turkish as a foreign/second language has mounted up. Error analysis is one of the current topics in this area. In this study, the written compositions of 34 Turkish learners were analyzed in terms of spelling and punctuation, morphology, lexicology and syntax errors. The types and frequencies of errors were described, and presented in tables. An optional and prospective error correction was made for each of the errors in the study. The most problematic areas were that of spelling and punctuation and case marking in nominal inflection. This study has contributed to explore the problematic themes and topics of Turkish for learners. 200

Bu çalışmanın amacı, Türk öğrencilerin İngilizce'deki çift ünlü ve üç ünlü hecelerdeki gelişimini ve ortografinin bu seslerin edinimi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Tez, farklı seviyelerde İngilizce öğrenen Türk öğrencilerin /oʊ/, /aʊ/, /oʊǝ/ ve /aʊǝ/ hecelerinin telaffuzuyla ilgili üç soruyu cevaplamaktadır. İlk soru orta altı seviye ve ileri seviye öğrencilerin bu sesleri telaffuzunu karşılaştırmaktadır. İkinci soru ise İngiliz dilinin yazım yapısına odaklanıp, bazı harf ya da harf öbeklerinin orta altı ve ileri seviye öğrencilerin çift ünlü ve üç ünlü heceleri telaffuzunda bir etkisi olup olmadığını cevaplamaktadır. Son araştırma sorusu, orta altı ve ileri seviye öğrencilerin telaffuzlarının test edildiğinden haberdar olduklarında çift ünlü ve üç ünlü hecelerle ilgili farkındalığına bakmaktadır. Bu soruları cevaplamak için üç bağımsız ses kaydı yapılmıştır. Çalışmanın sonuçları çift ünlü ve üç ünlü hecelerin telaffuzuyla ilgili orta altı ve ileri seviye öğrencilerin arasında anlamlı bir fark olduğunu göstermiştir. Sesbilim ediniminin öğrencinin yeterlilik seviyesinden etkilendiği sonucuna varılabilir. İngilizce'nin ortografik yapısına bakıldığında, `w` harfinin bir karma ünlünün bir kısmını sembolize ettiğinde telaffuz zorluğu yarattığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca, bir çift ünlü hece tek bir ünlü harfle sembolize ediliyor ya da sözcük sonunda yer alıyorsa, öğrencilerin tek ünlü hece ürettikleri gözlemlenmiştir. Öğrenciler çift ünlü hecelerin iki sesli harfle sembolize edildiği durumlarda daha iyi sonuçlar vermişlerdir. Son olarak, her iki grup da sözcük bazındaki telaffuz testinde daha iyi sonuçlar vermiştir ki bu durum öğrencilerin telaffuzlarının test edildiğinden haberdar olmalarına bağlanabilir. The aim of this study is to investigate the development of diphthongs and triphthongs and the influence of orthography on the acquisition of the target sounds. This thesis answers three research questions regarding the pronunciation of /oʊ/, /aʊ/, /oʊǝ/ and /aʊǝ/ by Turkish EFL learners' at different proficiency levels in English. The first research question aims to compare the pre-intermediate (PIN) and the advanced (ADV) level learners in terms of their pronunciation of the target sounds. The second one focuses on the influence of English orthography and investigates whether certain letters and letter combinations have a role in learners' pronunciation of diphthongs and triphthongs. The last research question examines learners' awareness of these sounds to see whether they perform better when they know that their pronunciation is being tested. Three independent recording sessions were held to answer these questions. The study finds that there is a significant difference between the PIN and the ADV groups' pronunciation of diphthongs and triphthongs. It can be concluded that phonology acquisition is influenced by one's proficiency level. Regarding the English orthography, the results show that the letter `w`, when it corresponds to part of a diphthong or triphthong, hinders pronunciation. Moreover, when there is one vowel letter corresponding to a diphthong or a word-final diphthong, learners tended to produce a monophthong. Learners performed better when two vowel letters corresponded to a diphthong. Finally, both groups performed better when their pronunciation was tested in isolated words, which can be related to the task itself. 157

Hazırladığım bu çalışmada anadili Türkçe olanlar açısından Rusçayı öğrenirken özellikle sıfatlarkonusunda ne gibi zorluklarla karşılaşabilecekleri açıklanmaya çalışıldı. Anadili Türkçe olanların da birbakıma Rusça öğrenmelerinin bu anlamda biraz zor olduğu gözlemlenmiştir. Çünkü yabancı bir dilöğrenmek için önce anadili iyi bilmek ve tamamı olmasa da örtüştürebilmektir. İşte bu noktada Türkdilbilgisinde nesneler veya kişiler ayrı ayrı kategorilere ayrılmadığından Rusça öğrenmek biraz dahazorlaşır. Sadece sıfatları ele alırsak Türkçede gayet sade bir şekilde oluşturulan sıfatlar Rusçayabaktığımızda neredeyse her nesne için değişikliğe uğramaktadır. Bu da anadili Rusça olmayanlarınişini biraz daha zorlaştırmaktadır.Yapılan bu çalışmada sıfat kategorileri tek tek incelendi ve Rusçada sıfatlar oluşturulurken hangikelime hangi değişikliğe uğramış ve hangi ekleri almış tablolar yardımıyla gösterilmiştir. Türkçesıfatların oluşumu ve Rusça ile farkı daha iyi görebilmek adına dilbilgisi bakımından Türkçe sıfatgruplarına da değinilmiştir.Ayrıca Rusça olarak ele alınan sıfatları daha iyi anlayabilmek adına son bölümde sözlük şeklinde busıfatlar eklenmiştir. In my study I try to explain the difficullties when learning Russian especially related to the Adjectivesfor Turkish native speakers. In this regard it is observed that Russian language is a little difficult tolearn for Turkish native speakers. Because learning a foreign language requires to know themothertongue well and match it up although to a lesser extent. Herein learning Russian becomesmore difficult since objects or persons are not categorized according to their genders in Turkishgrammar. If we examine only adjectives, they change for almost every object in Russian while theyare simply formed in Turkish. This makes it difficult for learners whose mothertongue is not Russian.In my study the categories of adjectives are individually examined and tabulated to show which wordis changed and takes which affix. In order to see the difference between Turkish and Russian in termsof forming adjectives, I also refer to the adjective groups in Turkish.Furthermore, in order to understand the referred adjectives in Russian, a glossary regardingadjectives is attached to the last section. 67

Zengin tarih kültürüne sahip olan Azerbaycan ve İran halkları arasında çok yönlü edebi ve kültürel ilişkiler mevcut olmuştur. Dünya üzerinde geniş bir coğrafyaya ve oldukça zengin bir edebî mirasa sahip olan Farsça, Azerbaycan'ın edebi ve kültürel hayatında da önemli katkılar sağlamıştır. "Sovyetler Birliği Döneminden Günümüze Kadar Azerbaycan'da Farsçanın Öğretimi ve Farsça Yapılan Çalışmalar (1920-2014)" adı taşıyan bu araştırma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde; Fars edebiyatı alanında Azerbaycanlı yazar ve şairlerin yeri ve önemi, Fars dilciliği alanında Azerbaycanlı dilci âlimlerin yeri ve önemi ayrıntılı olarak incelenmiştir. Birinci bölümde, Azerbaycan'da Sovyetler Birliği dönemine kadar Farsçanın eğitim kurumları, yapılmış önemli çalışmalar, ders programları, şehirlerde öğrencinin eğitim alabilmesi için ödenecek miktar, öğrenci sayısı ve öğretmenleri konu edinilmiştir. İkinci bölümde, Azerbaycan'da Sovyetler Birliği döneminde Fars dilinin öğretimi ve Farsça alanında yapılmış çalışmalar hakkında bilgi verildi. Bu çalışmalar ilkokul, ortaokul, lise ve yükseköğretim ders kitapları, gramer, sözlük, okuma metin ve çevri çalışmalarını içermektedir. Bu bölümde yıllara göre Doğu Dilleri ve Edebiyatı Fakültesi'ni kazanan ve bu fakülteden mezun olan öğrenci sayısı ve derslerin saatleri verilmiştir. Bunun yanı sıra Azerbaycan'da Fars dili eğitimi verilen diğer üniversiteler ve bölümler hakkında geniş açıklamalar yapılmıştır. Sovyetler Birliği döneminden Azerbaycan'ın bağımsızlığı dönemine kadar gelen Fars dili dersi veren ilkokul, ortaokul, liseler ve bu eğitim merkezlerinde Fars dili dersi gören öğrenci sayısı ve sınıfları, Fars dili dersi veren öğretmenler ve ders saatleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise bağımsızlık döneminde, yani 1991 yılından sonra Azerbaycan'daki Fars dili öğretimi ve bununla ilgili hazırlanmış ders kitapları, gramer, sözlük, okuma metin ve çevri çalışmalarıyla ilgili incelemelere yer verilmiştir. Bağımsızlık döneminde Bakü Devlet Üniversitesi'nde bağımsız anabilim dalı olan Şergşünaslık (Doğu Dilleri ve Edebiyatı) Fakültesi'nin İran Filolojisi Anabilim Dalı, Şergşünaslık Fakültesi'nin diğer fakülteleri ve diğer fakülte, bölümler ve bağımsızlık döneminde faaliyete başlamış özel üniversitelerde verilen Fars dili dersi ve bu derslere ayrılan saatler ele alınmıştır. Bununla birlikte bağımsızlık döneminde yıllara göre Şergşünaslık Fakültesi'ni kazanan ve Bakü Devlet Üniversitesi'nin diğer fakülte ve bölümlerinde Fars dili dersi alan öğrenci sayısı ve bu dersin eğitimini veren öğretmenler hakkında bilgi verildi. Son iki bölümde, incelenen kitaplarla birlikte Bakü Devlet Üniversitesi Şergşünaslık Fakültesi, Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Şergşünaslık Enstitüsü ve diğer kurumlar tarafından yayımlanan Fars dili, edebiyatı, tarihi vb. konuları içeren akademik dergiler incelenmiştir. Çalışmanın son kısmında Azerbaycan'da tanınmış dilbilimci ve edebiyatçıların hayatına ve çalışmalarına yer verilmiştir., There have been multilateral literal and cultural relationships between Iran and Azerbaijan peoples which has a rich historical culture. Persian that has a quite large geography and rich literary heritage contributed greatly in literary and cultural life of Azerbaijan. A study titled "Persian Teaching and Persian Studies in Azerbaijan from the period of the Soviet Union until today (1920-2014)" consists of introduction and three parts. In the introduction part of study, the place and importance of Azerbaijanis authors and poets and the place and importance of philologists in the field of Persian philology have been examined in detail. In the first part, educational institutions, important studies conducted, curriculum, amount to be paid to be able to train students in cities, number of students and their teachers in Azerbaijan until the period of the Soviet Union have been mentioned. In the second part, knowledge is provided about Persian language teaching and studies in the field of Persian during the period of the Soviet Union in Azerbaijan. These studies include the textbooks of elementary school, secondary school, high school and higher school, grammar, dictionary, reading texts and translation studies. In this part, number of students who achieved and graduated from the Faculty of Oriental Languages and Literature by years and course hours are given. In addition to this, wide range of descriptions has been made about other universities and departments in where Persian training is given in Azerbaijan. Elementary schools, secondary schools, high schools providing Persian course from the period of the Soviet Union to the independence period of Azerbaijan, number of students and classes taking the course of Persian language in these educational institutions, teachers giving Persian language and course hours have been discussed. In the third part, Persian language teaching in Azerbaijan after 1991 during the period of independence and examinations regarding related textbooks, grammar, dictionary, reading, text and translation studies are included. In the Baku State University during the period of independence, the Department of Iranian philology of Faculty of Oriental Languages and Literature which is an independent discipline, other faculties and departments of the Faculty of Oriental Languages and Persian language courses and times spared for these courses have been discussed. In addition to this, information is provided about number of students who achieved Faculty of Oriental Languages and Literature by years during the period of independence and who took Persian language course in other faculties and departments of Baku State University and the teachers giving education of this course. In the last part, academic journals including Persian language, literature, history etc published by the Faculty of Oriental Languages and Literature of Baku State University, Azerbaijan National Academy of Sciences, Institute for Oriental Languages and Literature and other institutions have been examined together with the books reviewed. In the last part of study, lives and studies of known philologists and teachers of literature in Azerbaijan is included.

Bu boylamsal, geçmişe yönelik ve çoklu biyografik durum çalışmasının temel amacı başarılı bir şekilde Yabancı Dil olarak Türkçe (YDT) öğrenen beş yetişkin öğrencinin YDT öğrenme hikayelerinden hareketle geçmişten günümüze motivasyon değişimleri ve benlik algılarını ortaya çıkarmaktır. Bu amacın, son on yılda Avrupa'da Zóltan Dörnyei ve Ema Ushioda'nın dil öğrenme süreci içerisindeki motivasyon değişimleri üzerine odaklanan çalışmalarıyla karakterize edilmiş 'süreç-odaklı dönem' olarak adlandırılan döneme yenilikçi bir bakış açısı getirebilmesi için önemli olduğu düşünülmektedir.Bu bağlamda, mevcut çalışmada Yin'in (2009) durum çalışması için geliştirdiği yaklaşım kullanılmıştır; çünkü bu yaklaşım araştırmacının mevcut nitel araştırmayı daha ileri boyutlara götürmesine ve kendi okuruna bu araştırmayla ilgili en doğru ve tarafsız bilgileri sunmasına fırsat sağlamıştır. Bu yaklaşımla katılımcılar üzerine araştırılan analiz birimleri belirtilerek modellenmiştir. Mevcut modelde her bir katılımcı YDT öğrenme bağlamında birer durum olarak (analiz birimi) ele alınmıştır. Süreç-odaklı paradigmayla kurgulanan bu çalışma temelde katılımcıların biyografik öğrenme hikâyelerini ortaya çıkarabilmek için araştırmacı tarafından uzun vadede bir dizi görüşme yapılması ve bu biyografilerin okunaklı bir şekilde okura sunulmasından dolayı keşfedici ve boylamsal bir özelliğe sahiptir.Bu çalışmada araştırmacı Duff (2008), Stake (2006) ve Yin'in (2009) çoklu-durum analizleri üzerine olan önerileri ve stratejilerini harmanlayarak özgün bir çoklu-durum analiz (sentez) modeli geliştirmiştir. Bu model sayesinde toplu-durum analizi çatısı altında tekil analiz ve ardından karşılaştırmalı (toplu) sentez olarak iki tür bilgi değerleme yaklaşımı benimsenmiştir. Kronolojik olarak veri analiz süreci şu başlıklardan oluşmaktadır: (a) Görüşmelerin deşifre edilmesi, (b) her bir öğrenme geçmişinin betimsel olarak raporlaştırılması (analiz) ve son olarak (c) çoklu-beş durumun toplu olarak sentez edilmesidir. Yani, katılımcıların her birinin (a) YDT öğrenme hikâyesi bütüncül olarak ele alınırken (b) öğrenme sürecindeki süreç-odaklı motivasyon değişimleri ve benlik algıları iki ayrı alt analiz birimi olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, bireysel her bir durum kendi içerisinde analiz edilmiş ve daha sonra bireysel durumlar karşılaştırmalı olarak toplu sentez edilmiştir. Sonuç olarak, beş katılımcının Türkçe öğrenme motivasyonunda etkisi olan beşi olumlu, ikisi ise olumsuz olmak üzere toplamda yedi baskın/ortak tema belirlenmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle, motivasyon içsel olarak 'dinamik' bir yapıya sahip ise, kesintisiz motivasyon adlı bir kavramın olup olmadığına dair tartışmaların yapılması yerinde olabilir. Bu çalışmanın verilerinin kesintisiz/sürdürülebilir motivasyon olgusuna farklı bir bakış açsından bakabilmek için fikir verici olduğu düşünülmektedir. Böylece, yeni kavramlar üretmeye yönelik yapılacak bu tartışma, başarılı bir şekilde öğrenilen bir dilin altında yatan asıl temel kaynağın neler olabileceği yönünde araştırmacılara ışık tutabilir. Buradan hareketle, bu çalışmadaki katılımcıların başarılı bir şeklide YDT öğrenmelerinin alternatif psikolojik bir güç ile gerçekleşmiş olacağı düşünülebilir. Motivasyon bireyin öğrenme geçmişinde sürekli değişken bir doğa gösterdiği için, nispeten durgun ve uzun süreli psikolojik bir güç bu çalışmadaki katılımcıların öğrenme süreci içerisinde karşılaştıkları tüm zorlukların üstesinden gelebilmelerini sağlamış olabilir. Böylesi bir psikolojik gücün varlığı katılımcıları genel olarak yabancı dil öğrenenlerden farklı kılmış olabilir. Bu güç belki de öğrenmeye adanma ya da koşulsuz öğrenme aşkı olabilir. Alanyazın tarandığında yabancı dil öğrenmede motivasyon araştırmalarının ağırlıklı olarak geleneksel (konvansiyonel) pozitivist paradigma ışığında yapıldığı görülmektedir. Bu bağlamda, konvansiyonel olmayan ve yenilikçi olduğu düşünülen bu çalışmanın sonuçlarının geleneksel ve gelecekteki motivasyon araştırmaları arasında bir köprü görevi görebileceği düşünülebilir. The aim of this longitudinal and retrospective multi-biographical case study is to determine motivational variations and self perception of five adults succesful learners of Turkish as a Foreign Language (TFL), with reference to their learning stories from past to present. This aim is considered as crucial in order to maintain an innovative perspective to the period called as 'process-oriented period' characterized by the studies of Zóltan Dörnyei and Ema Ushioda, for the last decade in Europe, on motivational studies in language learning. In this study, a case study approach developed by Yin (2009) was adodted; because this approach provided to researcher an opportunity to take on further aspects of this qualitative research and present the most accurate and unbiased information on this research to the readers. Accordingly, each unit of analysis of each participant was determined and modelled by this approach. In this model, each participant was approached as a case (unit of analysis) in the context of learning TFL. Built by process-oriented paradigm this study has an exploratory and longitudinal feature since it revealed biographical learning stories of the participants thanks to researcher's a series of interviews with participants in the long term and presentation of readable excerpts. In this study, the researcher developed an original multiple-case syudy analysis (sythesis) model by blending suggestions and strategies of Duff (2008), Stake (2006), and Yin (2009) on multiple-case syudy analysis. With this model, two types of analysis such as single case and colletive case anaysis (sythesis) were adopted within multiple-case analysis. Chronologically, data analyses are as follows: (a) transcription of intervews, (b) reporting of each learning story descriptively (analysis), (c) and finally sythesis of five cases as a whole. Each learning story was handled holistically, and process-based motivational variations in learning process and self perception were handled as two sub-units of analysis. As a conclusion, each case was analysed seperately and five cases were synthesised as a whole. Accordingly, five positive and two negative dominant themes influencing learning TFL were obtained. According to the results, if motivation has an inner 'dynamic' feature, a concept such as continuous / sustainable motivation can be discussed. The results of this study are considered to be suggestive for handling continuous / sustainable motivation in different aspects. Hence, based on production of new concept this diccusion can shed light on the underyling main factors of learning successfully a new language for the researchers. Accordingly, it is considered that the research participants in this study learnt TLF successfully by an alternative psychological power. As motivation has an inconstant nature in human learning, a relatively stagnant and long-term psychological power may have enabled participants to overcome the difficulties encountered in the learning process. Such a psychological power may have enabled participants to be different from other learners. This power may be commitment to learning or unconditional love of learning. When related literature is reviewed it is clearly seen that motivational researches in foreign language learning are carried out by the light of positivistic (conventional) paradigm. To that extent, the results of this non-conventional and innovative research can serve as a bridge between traditional and future motivational research. 278

Bu araştırma, halen geliştirilmekte olan bir ikinci dil olarak Türkçe konuşma testinin geçerlilik ve güvenilirliğine yönelik bir çalışmadır. Testin amacı, Boğaziçi Üniversitesi'ne gelen değişim öğrencilerinin konuşma yeterlilik seviyelerini ölçmektir. Bu amaçla, Ortak Avrupa Dil Referans Çerçevesi (CEFR, Council of Europe, 2001) seviye tanımlayıcıları temel alınarak altı farklı konuşma ödevi hazırlandı. Bu ödevler, Boğaziçi Üniversitesi orta ve üst düzey Türkçe sınıflarına kayıtlı 24 öğrenciye uygulandı. Çalışmada hazırlanan ödevlerin bilişsel istemleri, bağlamsal ödev unsurları, ve `puanlama geçerliliği` (Weir, 2005) incelendi. Bilişsel ödev istemleri, Field'ın (2011) konuşma için bilişsel işlemleme çerçevesine dayanarak belirlenmiştir. Bağlamsal ödev unsurları, Weir'in (2005) bağlam geçerliliği boyutları yönünden incelenmiştir. Genellenebilirlik kuramı analizleri kullanılarak, puan güvenilirliği ve farklı sayıda ödev ve puanlayıcı kullanılmasının güvenilirlik katsayısı üzerindeki etkisi hesaplanmıştır. Bu nitel ve nicel analizlerden elde edilen bulgular, hazırlanan ödevlerin geçerlilik ve güvenilirliğine dair gözlemsel kanıtlar sunmanın yanı sıra ödevlerin düzeltilmesi ve iyileştirilmesine yönelik bilgiler vermektedir. This study reports the findings of an initial investigation into a speaking test for learners of Turkish as a second language (L2) that is in the development process. The test aims at assessing the speaking proficiency levels of incoming exchange and Erasmus students at Boğaziçi University. For this purpose, six tasks were developed based on the Common European Framework of Reference for Languages (Council of Europe, 2001) level descriptors. These tasks were administered to a 24-person sample of L2 learners of Turkish enrolled in intermediate and advanced level Turkish language classes at Boğaziçi University. The study focused on the cognitive demands, contextual features, and `scoring validity` (Weir, 2005) of the tasks. The cognitive task demands were analyzed based on Field's (2011) cognitive processing framework for speaking, which is based on the Levelt (1989) model of speech production. The discussion of contextual task characteristics was built upon the aspects of context validity outlined by Weir (2005). Generalizability theory analyses were conducted to investigate the dependability of the scores and to examine the effect of different numbers of tasks and raters on score dependability. The findings from these qualitative and quantitative analyses provide empirical evidence into the validity and dependability of the test and inform the further refinement of the test tasks. 244

Bu tez çalışmasının amacı, yabancı dil olarak Rus dilini öğrenen Türk öğrencilerin en çok zorlandıkları konulardan biri olan `Rusçada bitmiş-bitmemiş fiiller` konusunu kullanım kuralları çerçevesinde örneklerle beraber ortaya koymak ve bu alanda yaşanılan Türkçe kaynak eksikliğinin giderilmesine katkı sağlamaktır. Bu amaçla çalışmada öncelikle Türkçe ve Rusçadaki fiil kategorisi kıyaslamalı olarak değerlendirilmiş, fiil kavramı, fiilin cümledeki rolü, zaman kategorisine etki eden faktörler, fiilde çekim gibi konuların her iki dildeki algısı, benzer ve farklı yönleriyle ortaya çıkarılmış ve sonrasında Türkçede somut olarak yer almayan, ancak Rusça dilbilgisi içinde temel konulardan bir tanesi olarak değerlendirilen `fiilde bitmişlik ve bitmemişlik` kavramının kullanımı, Türkçedeki karşılığı ile verilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Rusçada konu ile ilgili olan kaynakların taramaları gerçekleştirilmiş, elde edilen kaynaklar incelenmiş ve elde edilen bilgiler kapsamlı bir değerlendirme ile ortaya koyulmuştur. Türkçe fiil yapısının aktarıldığı bölümler için ise Türkçe kaynaklardan yararlanılmıştır.Ulaşılan kaynakların incelenmesi ve değerlendirilmesi ile Rusçadaki bitmiş-bitmemiş fiillerin kullanım durumları, her biri birer kural olarak aktarılmış, 50 adet kullanım durumu örnekleri ile birlikte ortaya koyulmuştur. Türkçede bitmiş-bitmemişlik kavramının somut olarak varlığına rastlanmamış, bu durumun Türkçede zaman kategorisi ile bağlantılı olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Rusçada ortaya koyulan kuralların Türkçedeki aktarım biçimine değinilmiştir. The purpose of this thesis is to introduce 'Russian perfective and imperfective verbs', one of the most difficult subjects for Turkish students learning Russian as foreign language, within framework of the rules and to contribute to the elimination of resource shortage in this field. For this purpose, primarily the verb categories in Russian and Turkish languages are examined comparatively; the perceptions of subjects like the concept of verb, the role of verbs in sentences, the factors affecting the time category, etc. are revealed with similarities and diffciculties and then the concept of `perfect and imperfect` verbs, which is not involved in Turkish, but is one of the main topics in Russian grammar, is tried to be given with the equivalents in Turkish. In this context sources related to the subject of study were scanned, the sources obtained were examined and the information derived from this sources were put forward by comprehensive assessment. For the sections, in which is transfered the structure of verbs, were used Turkish sources.By analyzing and evaluating the attained sources, use of the perfect and imperfect verbs in Russian language, 50 use cases, each of which is transferred as a rule, are examined. By analyzing Turkish sources it ise realised that in Turkish grammar there is not perfect-imperfect verbs. For this reason this verb concept of Russian is examined with its equivalents in Turkish language. 187

Bu çalışmada, yetişkinlerin ikinci dil (D2) olarak Türkçede [Gös, BÖ] konumundaki ve –DIK yapılarının özne konumundaki o açık adılı ve örtük adılın gönderimsel ve niceliksel öncül bağlamlarında bağlama özelliklerinin edinimine ilişkin yorumları değerlendirilmiştir. Diller arası farklılaşmalar göz önüne alınarak bağlama özelliklerinin D1 ile D2 arasında benzerlik ya da farklılık göstermesinin D2 Türkçe edinimine etkisinin sorgulandığı bu çalışma, Tam Aktarım / Tam Erişim Varsayımı (Full Transfer / Full Access Hypothesis), (Schwartz ve Sprouse 1994, 1996) çerçevesinde sınanacaktır. Çalışmada iki varsayım öne sürülmüştür: İlki, adılların öncüllerine bağlama ilişkilerinde D1'e ilişkin bağlama özellikleri Türkçe D2 dilbilgisine aktarılmaktadır. İkincisi ise, adılların öncüllerine bağlama ilişkilerinde D2'deki yetkinlik rol oynamaktadır. Schwartz ve Sprouse (1996) tarafından ortaya konulan Tam Aktarım / Tam Erişim Varsayımı D2 öğrenicilerinin D1'lerindeki bütün dilbilgisel yapı özelliklerini D2'ye taşıdıklarını öne sürmektedir. Çalışmanın sonuçları, Tam Aktarım / Tam Erişim Varsayımının Tam Aktarım kısmına kanıt sunmaktadır.Schwartz ve Sprouse (1996) tarafından önerilen Tam Aktarım / Tam Erişim Varsayımının tam erişim anlayışına göre, D1'de örneği bulunmayan ED özelliklerinin, D2 dilbilgisi sınırlılığında hâlâ ulaşılabilir olduğu yani gelişim sırasında D2 dilbilgisinin yeniden yapılandığı varsayılmaktadır. Buna göre, çalışmanın sonuçları, Tam Aktarım / Tam Erişim Varsayımının Tam Erişim kısmına kanıt sunmaktadır. In this study, the acquisition of the binding properties of overt pronoun o and null pro in [Spec, DP] and the subject position in –DIK clauses in the referential and quantificational contexts are evaluated in adult second language (L2) in Turkish. This study is the language of international variations considering the binding properties of the similarities or differences between the L1 and L2 questioned the effect of L2 Turkish acquisition, will be tested in the frame of Full Transfer / Full Access Hypothesis (Schwartz and Sprouse, 1994, 1996).Two hypotheses have been proposed in the study: first, L1 binding properties for binding relationship in the antecedent of pronoun L2 is transferred to Turkish grammar. Secondly, in relation to the antecedent of connecting pronoun L2 plays a role competency.Schwartz and Sprouse (1996) disclosed Full Transfer / Full Access Hypothesis of the whole grammatical structure features in L1, L2 learners suggest they move to L2. Results of the study, Full Transfer / Full Access Hypothesis, provide evidence of the transfer of full.Schwartz and Sprouse (1996) proposed by Full Transfer / the Full Access Hypothesis based on full access to the understanding, L1 sample without UG features of the L2 grammar limitations on it is assumed that the restructuring L2 grammar during development it is still accessible. Accordingly, the results of the study, Full Transfer / Full Access Hypothesis offers evidence of the Full Access section. 284

Yabancı Dil Olarak Arapça Öğreniminde Lehçelerin EtkisiBu tez, ana dili Arapça olmayan kişilerin bu dili öğrenirken karşılaştıkları sorunları ele almaktadır. Tezde Anadili Arapça olmayanların Arapça öğrenirken özellikle lehçelerin bu dili öğrenmede olumsuz etkilerinin bulunduğuna işaret edilerek bunların çözümünde hangi yöntem ve tekniklerin kullanılması gerektiği ele alınmıştır.Çalışmamda, cahiliye dönemi ve günümüz Arap dünyasında yaygın olarak kullanılan bazı lehçeler ve bu lehçelerin Arap dünyasında bölgesel olarak dağılımına ve her bir lehçeyi diğerinden ayıran özellikler ile lehçe mevzusu ele alınacak, yabancı dil olarak Arapça öğrenenler için ciddi bir sorun olan iki dillilik (fasih Arapça ve yerel lehçelerde iki dillilik) problemi işlenecektir.İkidillilik konusu, edebiyat ve yazı dilinde kullanılan fasih Arapça ile konuşma dili diye tanımlanan ve yerel lehçeler şeklinde toplumda yaygınlaşan günlük kullanım dilleri arasındaki farklılıktır. Çalışmamda, yabancı dil olarak Arapçayı öğrenen kişilerin bu iki dillilik meselesinden nasıl etkilendikleri incelenmektedir.İki dillilik probleminin giderilmesi için bazı çözüm yöntemleri ele alınmıştır. Yabancı dil olarak Arapça öğrenen kişilere uzman eğitimcilerin tahsis edilmesi, modern dil eğitim metodunun uygulandığı kolaylaştırılmış bir müfredatın hazırlanması, buna ek olarak, her öğrencinin seviyesinin değerlendirilip göz önünde bulundurulması ve yabancı dil eğitimine bu durumların dahil edilmesi de işlenmektedir. Çalışmamızın, anket görüşmelerinin ve kişisel görüşlerin de yer aldığı ikinci bölümünde elde edilen veriler analize tabi tutulmuştur. Bu analizler ve saha görüşmeleri neticesinde ortaya çıkan iki dillilikten kaynaklanan sorunlar ve çözüm yolları ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise, yabancı dil olarak Arapça öğrenimine iki dillilik çerçevesinde ışık tutacak bazı önerilere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil, Arapça, fasih Arapça, lehçe, iki dillilik ABSTRACTThis research deals with the most important difficulties that were faced by the students of the Arabic language of the non-native speakers. The problem is the duplication in the Arabic language and the effect of this duplication on the Arabic language learners of non-native speakers. In the Arabic language there are two levels of language which are:The level of classical Arabic which is the language of literature and composition and official articles and political credentials. The level of vernacular dialects which is the language of the people and the daily language of the street.And research spoke about some dialects that were famous in the pre-Islamic era and dialects spread today in the Arab world, and how to distribute these dialects in the Arab country and what distinguishes each one from the other As the Arabic language learners from non-native speakers consider that the classical Arabic and dialects are two different languages.Then research touched on ways to solve these problems as rehabilitation of specialist teacher who teaching Arabic language to non-native speakers.And research focused on the importance of authorship a special curriculum to learn the Arabic language takes into account the reality of advanced education and uses modern educational methods such as computers and a projector takes into account the level of students.In the second section Search contained the questionnaire and personal interviews.Where it was been analyzed data and statistics that resulted from the questionnaire, and also analysis of personal opinions in the field interviews.As a result of this study and analysis and dialogues, the Search made capable to address the most important difficulties that resulted from problem of linguistic duplication.Accordingly, in the conclusion was mentioned some recommendations and suggestions and some of the solutions that can help overcome these problems that that hinder the Arabic language learnerKeyWords: Foreign language, Arabic, fusha, dialect, diglossia 78

Bu çalışma, çekimlenmiş ve türetilmiş sözcüklerin anadildeki (D1) ve ikinci dildeki (D2) görsel sözcük tanıma sürecinin erken aşamalarında ne şekilde işlemlendiklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın ikinci bir amacı da biçimbilimsel olarak karmaşık sözcüklerin anlamsal ve yüzey-biçim özelliklerinin erken sözcük tanıma süreçleri üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Biçimbilimsel yapıların D1 Türkçe ve D2 İngilizcedeki işlemlenmesini araştırmak amacıyla iki maskelenmiş hazırlama deneyi yürütülmüştür. Birinci deneyde, anadilleri Türkçe olan 40 katılımcı öğrenilen geçmiş zaman eki -mIş ile çekimlenmiş Türkçe eylemlerin ve kılıcı eki -(y)IcI ile türetilmiş Türkçe adların işlemlenmesi üzerine test edilmiştir. İkinci deney ise İngilizcedeki düzenli geçmiş zaman eki -ed ile çekimlenmiş eylemlerin ve kılıcı eki -er ile türetilmiş adların işlemlenmesini incelemiştir. Bu deney, anadilleri Türkçe ve İngilizce ikinci dil seviyeleri yüksek olan 44 katılımcıya uygulanmıştır. Bulgular, Türkçenin anadil konuşucularının çekimlenmiş ve türetilmiş sözcükleri hem D1 Türkçedeki hem de D2 İngilizcedeki görsel sözcük tanıma süreci esnasında köklerine ve eklerine ayrıştırdıklarını ve bu biçimbilimsel süreçlerin çekimlenmiş/türetilmiş sözcüklerle kökleri arasındaki anlamsal ilişkiden etkilenmediğini göstermiştir. Ancak bu benzerlik, D1 ve D2 işlemlenmeleri ortografik ilişkinin etkileri üzerine kıyaslandığında gözlenmemiştir. D1'de erken sözcük tanıma süreçleri tamamen biçimbilimsel iken, D2 işlemlenmesi hem biçimbilimsel hem de ortografik özelliklere bağlı olmuştur. Böylece bu çalışma ikinci dil konuşucularının, ileri düzey dil yeterliliğinde bile, anadil konuşucularından farklı işlemleme mekanizmaları kullandıkları sonucuna ulaşmıştır. The present study aims at examining how inflected and derived words are processed during the early stages of visual word recognition in a native language (L1) and in a second language (L2). A second aim of the study is to find out whether or not the semantic and surface-form properties of morphologically complex words affect early word recognition processes. Two masked priming experiments were conducted to investigate morphological processing in L1 Turkish and in L2 English. In the first experiment, 40 L1 speakers of Turkish were tested on the processing of Turkish inflected verbs with the evidential suffix -mIş and Turkish derived nouns with the agentive suffix -(y)IcI. The second experiment examined the processing of English inflected verbs with the regular past tense suffix -ed and English derived nouns with the agentive suffix -er. This experiment was performed with 44 high-proficiency Turkish learners of L2 English.The findings indicated that native speakers of Turkish decomposed inflected and derived words into stems and suffixes during visual word recognition in both L1 Turkish and L2 English, and that these morphological processes were not influenced by semantic relatedness between inflected/derived words and their stems. However, this parallelism was not observed when the L1 and L2 processing were compared on the effects of orthographic relatedness. While early word recognition processes in L1 were purely morphological, L2 processing was dependent on both morphological and surface-form properties. Thus, this study concluded that L2 learners rely on non-native-like processing mechanisms even at an advanced level of proficiency. 146

Derlem dilbilim 'derlem olarak bilinen ve original metinlerin elektronik ortamlarda kaydedilmesi ve kullanılması üzerine kurulu olan bir dilbilim yöntemidir (Granger, 2002, s. 4). Son 50 yılda bilgisayar teknolojisinde elektronik verilerin uygulama hızlarının ve saklama kapasitelerinin artması, ve yazılı ve sözlü metinlerin derlenmesinde yaşanan hızlı büyüme sayesinde derlem dilbilimde müthiş bir canlılık yaşanmaktadır. Gries'in de (2009) belirttiği gibi derlem dilbilim, dilbilimin en hızlı büyüyen yöntemlerinden biridir ve aynı zamanda gittikçe de daha fazla dili kapsayarak 'çokdilli' olmaktadır (McEnery ve Wilson, 2001). McEnery ve Wilson (2001) derlem dilbilimi 'gerçek hayatta' kullanılan dilden alınan örneklere dayanılarak yapılan dil çalışması olarak tanımlamaktadır. Derlem dilbilim söylev çalışmaları, gramer, dil eğitimi, kültür, sosyodilbilim, anlambilim ve sözcükbilim çalışmaları gibi pek çok alanda kullanılmaktadır. Sözcükbilim çalışmaları dil ile ilgili daha güncel veriler sağlayarak sözlüklerin eskisine kıyasla çok daha hızlı bir şekilde hazırlanmasını ve yenilenmesini sağlamaktadır. Dilbilimciler uzun zamandan beri bir arada olma eğiliminde olan ardışık kelimeleri inceliyorlar (Strunkyte & Jurkunaite, 2008). Bu çalışmada sözcük örüntüsü denilen ve sürekli tekrar eden belirli bir kelime grubu incelenmektedir. Sözcük örüntüsü, 'küme' ya da 'yığın' da denilen birkaç kelimenin yan yana gelmesi ile oluşan kelime gruplarıdır ve dili akıcı bir şekilde kullanmanın önemli bir bölümü bu yapılara hakim olmaktan geçer (Hyland, 2008a). Bu çalışma anadili İngilizce olan ve İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen Türk ve Japon öğrenciler tarafından tartışma türünde yazılmış kompozisyonlarda en çok kullanılan 'tutum sözcük örüntüleri'ni (TSÖ) bulmayı amaçlamıştır. Aynı zamanda, bu kelime grubunun yapısal ve işlevsel olarak hangi özellikler gösterdiği ve bu özelliklerin anadili İngilizce olan ve İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen öğrenciler arasında nasıl bir farklılık gösterdiğini bulmak hedeflenmiştir. Çıkan sonuçlara göre anadili İngilizce olan katılımcılar TSÖ'yü en az kullanırken en fazla kullanan grup Japon öğrenciler olmuştur. TSÖ'lerin yapısal ve işlevsel kullanımları her grupta farklılık göstermiştir.Anahtar kelimeler: Derlem dilbilim, tutum sözcük örüntüleri, karşılaştırmalı aradil çalışması Corpus linguistics is 'a linguistics methodology which is founded on the use of electronic collections of naturally occurring texts, viz. corpora' (Granger, 2002, p.4). In the last five decades, with the acceleration in the development of computer technology in terms of processing speed and storage capacity of electronic data, and the structured compilation of written or transcribed speech texts, corpus linguistics (CL) has undergone a remarkable revival. As Gries (2009) states, CL is one of the fastest-growing methodologies in linguistics, which is also a lively and increasingly multilingual subject (McEnery& Wilson, 2001). McEnery and Wilson (2001) define CL as the study of language based on examples of 'real life' language use. Corpus linguistics is used in many areas, such as speech research, grammar, applied linguistics, culture, sociolinguistics, semantics and lexical studies. Lexical studies help producing and revising dictionaries much more quickly than before by providing more up-to-date information about the language. Linguists have been interested in the sequences of words that tend to occur for a long time (Strunkyte&Jurkunaite, 2008). The present study examines a particular type of recurrent chunks: lexical bundles. Lexical bundles are multi-word expressions referred to as `clusters` or `chunks` and an important component of the fluent linguistic production depends on the control of them (Hyland, 2008a). This study aimed at finding out the most common stance lexical bundles used in argumentative essays written by native English speakers and Turkish and Japanese EFL learners. It also aimed to find the structural and functional characteristics of these bundles, and to find out how similar these structures are used by the native speakers and EFL learners. The results showed that native speakers use lexical bundles least. Japanese EFL use these chunks most frequently. The functions and the structures of lexical bundles vary in each group. 108

Dil öğreniminin en zor parçalarından biri olan eylem öğrenimi bugüne kadar pek çok çalışmanın araştırma konusu olmuştur. Bu çalışmalarda eylem adacıkları (Tomasello, 1991) kullanımlarına göre tespit edilmiştir. Önceki çalışmaların sonuçları göz önüne alınarak, bu çalışmada ilköğretim düzeyi Türkçe ve İngilizce ders kitaplarında yer alan fiil adacıkları araştırılmıştır. Araştırma için Türkçe ders kitapları (1-5. Sınıf arası) ve İngilizce ders kitapları (4. ve 5. Sınıf) elektronik formatta kullanılmıştır ve ders kitapları derlemi oluşturulmuştur. Ders kitapları derlemi kullanılarak, eylemlerin adacıkları araştırılmış ve belirlenmiştir. Bu tespitteki temel amaç; yabancı dilde öğretilecek olan bir eylemin adacığı, anadilinde Türkçe kitaplarında sunulmazsa, dil öğrencisinin bu adacığı öğrenmekte zorlanabileceği varsayımıdır.Sonuçlara göre, İngilizce ve Türkçe ders kitaplarında eylem adacıklarında birebir eşleşim tespit edilememiştir. Yapılan derlem araştırması sonucunda da 2 eylemin Türkçe kitabında yer almadığı tespit edilmiştir. Buna ek olarak Türkçe eylemlerin Türkçenin anadil olmasından kaynaklı olarak daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca eylem adacıkları incelendiğinde pek çok eylemin adacığının isim öbeği olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma müfredat planlamalarına eylemlerin adacıkları ile birlikte sunulmasını önermektedir.Anahtar Kelimeler: Eylem Adacıkları, Derlembilim, Ders Kitapları Learning verbs, as one of the hardest parts of language learning, has been the concern of many studies so far. In these studies, the islands of the verbs have been determined in line with their uses (Tomasello, 1991). Taking the roots from the previous research, the current study aims to investigate the verb islands in Turkish and English language coursebooks used at primary school level. As for the research, electronic formats of Turkish language coursebooks (1st grade to 5th grade) and English language coursebooks (4th and 5th grade) have been used in electronic format, and the coursebook corpora have been created. Via the coursebook corpora, the islands of the verbs have been searched and identified. The basic idea of the study is that if an island is not presented in Turkish or English coursebooks, it may seem difficult for language learner to learn that island. According to the results of the present study, there is not a one to one match between the verbs used in Turkish and English coursebooks. It has been found out that only two English verbs are not presented in Turkish coursebooks. Furthermore, there are more Turkish verbs, which is an expected outcome, since Turkish is the mother tongue. When the islands of the verbs have been taken into consideration, it has been found out that most of the verbs have islands with NP. This study sheds light onto the curriculum planners in terms of choosing the verbs together with their islands.Keywords: Verb Islands, Corpus Linguistics, Coursebooks 104

Alanda yapılan araştırmalara bakıldığında bu çalışmanın örneklem grubunun yaşadığı İranda bu konu ile ilgili, çok araştırma yapılmadığı ve yapılan az sayıda çalışmanın da çok fazla dikkate alınmadığı görülmüştür. Bu çalışma, öğrencilerin İngilizce akademik başarı düzeyleri ile ekonomik ve ailesel özellikleri arasındaki ilişki durumunu belirlemeyi amaçlayan betimsel analitik nitelikte bir çalışmadır.Bu çalışma, İranın Oroumieh şehrinde, alt ve üst sosyoekonomik grubu temsilen iki liseden üçüncü sınıf matematik ve bilim bölümünde okuyan toplam 90 öğrenci ile yapılmıştır. Söz konusu faktörlerin öğrencilerin İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenmelerine etkilerini, öğrencilerin ailesel özellikleri ve ekonomik durumları hakkında 20 sorudan oluşan öğrenci anketi sonuçları ve okulda yapılan yılsonu İngilizce sınav puanları karşılaştırılarak incelenmiştir. Araştırmanın verileri üzerinde, değişkenler arası ilişkiyi belirlemek için çoklu regresyon tekniği kullanılmıştır.Araştırmada yapılan istatistiklerden elde edilen sonuçlara göre kurs ve dershaneye gitmenin, baba gelirinin, öğrencilerin ilerde iş bulma ümidinin ve İngilizcenin iş bulabilmelerinde etkisi olduğununa inanmanın İngilizce başarısıyla olumlu ilişkili olduğu; ancak video CD, bilgisayar gibi cihazlara sahip olmanın ve kardeş sayısının İngilizce yılsonu puanı ile olumsuz olarak ilişkili olduğu söylenebilir. İncelenen diğer faktörlerin İngilizce başarısı üzerinde çok fazla etkisi görülmemiştir. As we look in previous researches, there are just a few researches about this studys subject in Iran, where the sample group of this study live and these studies wasnt taken into consideration very much. This study aims to determine the effect of economic status and family background on students foreign language achievement and this is a descriptive analytical study.This study was restricted with two high schools in Oroumieh, Iran representing high and low economic groups with a total of 90 third-grade math and science students. This study analyzed the effect of mentioned factors on students foreign language achievement with comparing the results of the student questionnaire, which was developed from 20 questions about students economic status and their family background, with students English year-end exam scores. To determine the correlation between variables, a multiple regression was run. According to the results gathered in research, it can be claimed that: The extra-curriculum activities, father income and having hope to find a good job in the future and believing in that English is helping to find a good job are positively correlated with English achievement but having a video CD or computer and the number of sisters and brothers are negatively correlated with English year-end exam score. The other factors didn?t have much effect on students English achievement. 123

Bu çalışmanın amacı, İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen, İngilizce Öğretmenliği 4. sınıf Türk öğrencilerinin sosyal dil becerilerini, ana dili İngilizce olanlarla kıyaslayarak incelemektir. Çalışmaya 50 Türk 25 Amerikalı öğrenci katılmıştır. Çalışma, aynı sosyal durumda iki farklı dinleyici değişkeni (üst-eşit ve ya tanınan-tanınmayan) için (1) kullanılan reddetme ve şikâyet etme stratejilerindeki farklılıklar, (2) kullanılan kip belirteçleri arasındaki farklar ve (3) performansların ana dili İngilizce olan bir dinleyicinin nasıl algılandığı olmak üzere üç farklı açıdan yürütülmüştür.Veriler hem nitel hem de nicel olarak iki şekilde toplanmıştır; nitel analiz olarak, 3 reddetme ve 3 şikâyet etme olmak üzere, 6 eşli durumdan yani toplamda 12 durumdan oluşan bir Söylem Tamamlama Testi kullanılmıştır. Her bir durum için bütün katılımcıların cevapları kodlanmış, SPSS programında analiz edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Nicel analiz ise bir iletişimsel beceri ölçeği ile yapılmıştır. Amerikalı bir puanlayıcı Türk öğrencilerinin cevaplarını 5-puanlı ölçeğe göre, sosyokültürel, sosyo-dilbilimsel ve stil uygunluğu kriterleri bakımından değerlendirmiştir. Sonuçlar, İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerinin farklı çeşitlerde konuşma stratejileri ve kipleri kullanabildiğini, fakat içerik bakımından ana dili İngilizce olanlardan farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıyeten, onların sosyopragmatik hatalara yol açabilecek derecede bazı sosyodilbilimsel ve sosyokültürel bilgilerden yoksun oldukları görülmüştür. The aim of the present study was to investigate sociolinguistic abilities of Turkish EFL learners who studied in 4th grade of ELT departments in comparison to native speakers of English. 50 Turkish and 25 American students participated in the study. The study was carried out in three aspects: (1) The differences of refusal and complaint strategies , (2) the differences in modality markers and (3) how their performances were perceived by a native interlocutor for the same social situations with two variables of interlocutors: higher ? equal, familiar ? unfamiliar. The data were collected qualitatively and quantitatively by means of two tools; a DCT involving 6-paired situations with two interlocutors, in total 12 items, separated as 3 refusal and 3 complaint situations was used for the qualitative analysis. The responses of all participants for each pair were coded, analysed and compared in SPSS program. Quantitative analysis was done by a communicative rating scale. An American rater graded Turkish students? responses according to the 5-point scale to assess their performances in sociocultural, sociolinguistic and register appropriateness criteria. The results showed that Turkish EFL learners could use a range of speech act strategies and modality markers, but they deviate from native speakers in content. Also it was seen that they lacked some sociolinguistic and sociocultural knowledge that might cause sociopragmatic failure. 131

Bu çalışmanın amacı Bingöl Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümünde okuyan öğrencilerin dil aktarım hatalarını belirlemektir. 54 hazırlık sınıfı öğrencisinin (36 kız ve 18 erkek) 120 kompozisyon kağıdı incelenmiş ve bulunan hatalar genel hatalar ve anadilden (Türkçe) kaynaklanan hatalar olmak üzere iki kategoriye ayrılmıştır. Analiz sonunda toplam 746 hata bulunmuştur. Bu hatalardan 448 tanesi genel hatalar ve 298 tanesi ise dil aktarım hataları olarak belirlenmiştir. Türkçeden kaynaklanan hatalar ilk önce kendi içinde morfolojik, leksik, sentaktik ve ortografik olmak üzere 4 ana kategoriye ve daha sonra alt kategorilere ayrılmıştır. Sonuç olarak bu çalışma araştırmacılara, yabancı dil öğretmenlerine ve müfredat düzenleyenlere dil öğretim süreçlerini kolaylaştırmada onlara yardımcı olacak bazı öneriler sunmakta ve ayrıca bu çalışma yabancı dil öğrencilerinin kendi dil aktarım hatalarının farkına varmalarına yardımcı olmaktadır. The purpose of this study is to examine the interference errors of the students studying at the Department of English Language and Literature at Bingöl University. 54 prep-class students? 120 composition papers were analyzed and these errors were categorized as general errors and errors stemming from mother tongue (Turkish). A total of 746 errors were identified at the end of the analysis. 448 errors of these identified errors were regarded as general errors and remained 298 errors were interference errors. The errors stemming from Turkish were initially categorized into four major categories; morphological, lexical, syntactic and orthographic and then those mentioned major categories were also divided into sub-categories. Finally, this current study aims to propose suggestions to the researchers, foreign language teachers, and curriculum organizers which may help them to facilitate language teaching process, and also foreign language learners may become aware of their interference errors with the help of this study. 84