Search

Il tema di questa tesi è l'analisi contrastiva delle espressioni idiomatiche con la componente cavallo e delle espressioni idiomatiche con i verbi riferiti a cavallo. La tesi consiste di ipotesi e metodologia della ricerca, parte teorica che riguarda fraseologia, espressioni idiomatiche, figure retoriche e la correlazione tra fraseologia e zoonimi. Segue l'analisi contrastiva. La lingua di partenza è italiano mentre la lingua d'arrivo croato. L'analisi è creata in base a 4 criteri: equivalenza totale, equivalenza parziale, disuguaglianza totale e il gruppo senza equivalente. L'analisi è presentata mediante le tabelle inserite al testo. Il numero totale delle espressioni idiomatiche con la componente cavallo in italiano è 39 mentre in croato è 47. D'altra parte, la parte con i verbi riferiti a cavallo in italiano conta 18 esempi. Al contrario, la lingua croata possiede solo 4 espressioni con gli stessi verbi. Il numero più alto delle espressioni appartiene al gruppo della disuguaglianza totale e senza equivalente. I risultati dell'analisi sono presentati nel grafico. Le somiglianze, ma anche le differenze tra le espressioni idiomatiche sono lo specchio della cultura e dei parlanti di due lingue menzionate. Tema ovog diplomskog rada je kontrastivna analiza frazema sa sastavnicom konj i frazema koji se referiraju na konja. Diplomski rad sadrži hipotezu i metodologiju istraživanja, teoretski dio koji se odnosi na frazeologiju, frazeme, retoričke figure i na korelaciju frazeologije i zoonima. Slijedi kontrastivna analiza. Polazni jezik je talijanski dok je ciljni jezik hrvatski. Analiza je stvorena na temelju 4 kriterija: potpuna podudarnost, djelomična podudarnost, potpuna nepodudarnost i frazemi bez adekvatnog ekvivalenta. Analiza je predstavljena preko tablica umetnutih u tekst. Ukupni broj frazema u talijanskom sa sastavnicom konj je 39 dok je u hrvatskom 47. S druge strane, dio sa glagolima koji se referiraju na konja u talijanskom broji 18 primjera. Suprotno tome, hrvatski jezik sadrži samo 4 frazema sa istim glagolima. Najveći broj frazema pripada grupi potpune nepodudarnosti i grupi bez adekvatnog ekvivalenta. Rezultati analize predstavljeni su u grafikonu. Sličnosti, ali također i razlike između frazema su ogledalo kulture i govornika dvaju spomenutih jezika. The topic of this thesis is a contrastive analysis of the idioms with a component horse and idioms that refers to horse. Thesis contains a hypothesis and research methodology, the theoretical part related to phraseology, idioms, rhetorical figures and the correlation of phraseology and zoonyms. The contrastive analysis follows. The source language is Italian while the target language is Croatian. The analysis is created based on 4 criteria: total equivalence, partial equivalence, total inequality and without equivalent. The analysis is presented through tables inserted in the text. The total number of idioms in Italian with the component horse is 39 while in Croatian it is 47. On the other hand, the part with verbs referring to horse in Italian counts 18 examples. In contrast, the Croatian language contains only 4 idioms with the same verbs. Most of the idioms belongs to the group of total inequality and to the group without equivalent. The results of the analysis are presented in the graph. The similarities, but also the differences between the idioms are a mirror of the culture and speakers of the two mentioned languages.

Questa tesi di laurea affrona le somiglianze tra la lingua croata e quella italiana nei proverbi sul mare. Lo scopo della tesi era di indagare fino a che punto l'influenza della lingua italiana è ancora visibile oggi in queste costruzioni sintattiche. I proverbi sul mare sono stati scelti a causa della lunga tradizione di pesca a Kali sull'isola di Ugljan, nota anche per il suo specifico dialetto ciacavo. Analizzando e comparando le risposte che abbiamo ricevuto dagli intervistati, abbiamo concluso che ci sono ancora tracce della lingua italiana nel discorso di Kali (kualjski) e che la maggior parte dei proverbi croati concorda parzialmente o completamente con i proverbi italiani. Ovaj diplomski rad bavi se usporedbom sličnosti hrvatskog i talijanskog jezika u poslovicama o moru. Cilj rada bio je istražiti u kolikoj mjeri se i danas vidi utjecaj talijanskog jezika u ovim sintaktičkim konstrukcijama. Odabrane su baš poslovice o moru zbog dugogodišnje tradicije ribarstva u mjestu Kali na otoku Ugljanu koje je ujedno poznato i po svom specifičnom čakavskom dijalektu. Analizom i usporedbom odgovora koje smo dobili od ispitanika u intervjuima, utvrdili smo da još uvijek postoje tragovi talijanskog jezika u « kualjskome » govoru te da se većina hrvatskih poslovica iz korpusa djelomično ili u potpunosti slaže sa talijanskim poslovicama. This graduate thesis deals with the comparison of similarities between the Croatian and Italian languages in sea proverbs. The aim of the thesis was to investigate to what extent the influence of the Italian language is still visible today in these syntactic constructions. Sea proverbs were chosen because of the long tradition of fishing in Kali on the island of Ugljan, which is also known for its specific Chakavian dialect. By analyzing and comparing the answers we received from the respondents in the interviews, we found that there are still traces of the Italian language in Kali’s (kualjski) speech and that the majority of Croatian proverbs from the corpus partially or completely agree with Italian proverbs.

In questa tesi, l’analisi contrastiva delle espressioni idiomatiche che contengono colori è stata condotta basata su due lingue selezionate: italiano e croato. Data l’influenza dei colori nel linguaggio quotidiano, è logico presumere che abbiano una grande influenza sia sulle strutture linguistiche che sul loro uso. Di conseguenza, sono stati analizzati sei colori – rosso, blu, verde, giallo, rosa e grigio, e l’analisi non ha incluso i colori più frequenti e comuni – bianco e nero, perché ci sono molti articoli su questo argomento per questi colori. Indicare il simbolismo dei colori porta alle espressioni idiomatiche, al loro significato (basato sul simbolismo e al ruolo visivo) e alle somiglianze e differenze tra le lingue analizzate. Le espressioni idiomatiche presentate, dato il loro significato e struttura, sono state analizzate a tre livelli di equivalenza: completa, parziale e zero. U ovome diplomskom radu provedena je kontrastivna analiza frazema koji u svom sastavu sadrže boje na temelju dvaju odabranih jezika – talijanskoga i hrvatskoga. S obzirom na utjecaj boja u svakodnevnom jeziku, logično je za pretpostaviti da imaju velik utjecaj i na jezične strukture i uporabu istih. Posljedično, šest je analiziranih boja – crvena, plava, zelena, žuta, roza i siva, a u analizu nisu ušle najfrekventnije i najučestalije boje – crna i bijela, iz razloga što za navedene boje već postoji mnogo radova na ovu temu. Ukazivanjem na simboliku boja dolazi se do frazema, njihovih značenja (na temelju simbolike i vizualne uloge) te sličnosti i razlika među analiziranim jezicima. Predstavljeni frazemi, s obzirom na njihovo značenje i strukturu, analizirani su na tri razine ekvivalencije – potpuna, djelomična i nulta. In this thesis, a contrastive analysis of idiomatic expressions that contain colors was conducted on the basis of the two selected languages – Italian and Croatian. Given the influence of colors in everyday language, it is logical to assume that they have a great influence on both language structures and their use. Consequently, six colors were analyzed – red, blue, green, yellow, pink and gray, and the analysis did not include the most frequent and most common colors – black and white, because there are many papers on this topic for these colors. Indicating the symbolism of colors leads to idiomatic expressions, their meaning (based on symbolism and visual role) and similarities and differences between the analyzed languages. The presented idiomatic expressions, given their meaning and structure, were analyzed at three levels of equivalence – complete, partial and zero.

Questa tesi ha affrontato l'analisi contrastiva delle traduzioni nel film La vita è bella. Trattandosi di un film estremamente importante per la cinematografia italiana e mondiale, è importante esplorarne tutti gli elementi, ma anche quelli linguistici. È anche importante sottolineare quanto sia importante questo film per comprendere la storia mondiale. L'articolo analizza selezionati sintagmi, locuzioni ed espressioni idiomatiche in italiano e la loro traduzione in croato. La tesi affronta anche il concetto della traduzione audiovisiva, le sue caratteristiche e tipologie. L'accento è posto sulla sottotitolazione, un tipo della traduzione che si occupa di trasformazione della lingua parlata nella lingua scritta. Un confronto tra l'originale in italiano e la traduzione croata ha portato a una serie di conclusioni. La maggior parte delle espressioni coincidono parzialmente, il che può essere attribuito a una specifica tecnica di traduzione: il sottotitolaggio. Vale a dire, il numero degli equivalenti totali sarebbe sicuramente più alto se la lingua parlata non fosse tradotta in scritta. Nella versione croata, alcune frasi sono state abbreviate o semplificate in un modo che lo spettatore di contenuti audiovisivi possa comprendere più facilmente le informazioni e finalmente leggere tutto ciò che è scritto nei sottotitoli. Ovaj diplomski rad se bavio kontrastivnom analizom prijevoda u filmu Život je lijep. Kako se radi o iznimno važnom filmu za talijansku i svjetsku kinematografiju, važno je istražiti sve njegove elemente pa tako i one jezične. Također je važno naglasiti koliko je ovaj film važan za razumijevanje svjetske povijesti. U ovom diplomskom radu se analiziraju odabrane sintagme, fraze i idiomatski izrazi na talijanskom jeziku te se uspoređuju s njihovim prijevodom na hrvatski jezik. U radu se također obrađuje pojam audiovizualnog prijevoda, njegove karakteristike i vrste. Naglasak je stavljen na podslovljavanje, vrstu prijevoda koja se bavi transformacijom govornog jezika u pisani jezik. Usporedba izvornika na talijanskom jeziku i hrvatskog prijevoda dovela je do brojnih zaključaka. Najveći broj izraza se poklapa djelomično, što se može pripisati specifičnoj tehnici prevođenja- podslovljavanju. Naime, broj potpunih ekvivalenata bi zasigurno bio veći da se govorni jezik ne prevodi u pisani. Dio fraza je u hrvatskoj inačici skraćen ili pojednostavljen kako bi gledatelj audiovizualnog sadržaj lakše razumijevao informacije te na kraju stigao pročitati sve što je napisano u podslovima. This thesis dealt with the contrastive analysis of the translations in the film Life is Beautiful. As this is an extremely important film for Italian and world cinema, it is important to explore all its elements, but also those linguistic ones. It is also important to emphasize how important this film is for understanding world history. The article analyzes some selected syntagms, locutions and idiomatic expressions in the Italian language and their translation into the Croatian language. The thesis also addresses the concept of audiovisual translation, its characteristics and types. Emphasis is placed on subtitling, a type of translation that deals with the transformation of spoken language into written language. A comparison between the original in Italian and the Croatian translation led to a numerous conclusions. Most of the expressions partially coincide, which can be attributed to a specific translation technique: subtitling. It's important to say that the number of total equivalents would certainly be higher if the spoken language was not transformed into written. In the Croatian version, some sentences have been shortened or simplified so that the viewer of audiovisual content can more easily understand the information and finally read everything that is written in the subtitles

Nell’articolo si analizzano le affi nità e le diff erenze tra i fonemi e gli allofoni consonantici dello sloveno e dell’italiano standard, i fenomeni fonotattici di desonorizzazione e sonorizzazione nelle due lingue e le caratteristiche problematiche della pronuncia delle consonanti italiane da parte di apprendenti sloveni (al livello universitario). L’analisi fonologica contrastiva ha dimostrato una somiglianza relativamente alta tra le due lingue nel caso dei fonemi consonantici (18 fonemi in comune vs. l’inventario di 22 fonemi sloveni e 23 fonemi italiani), il numero di allofoni esistenti in entrambe le lingue è invece molto più basso (4 allofoni in comune vs. il totale di 19 allofoni sloveni e 12 allofoni italiani). L’analisi contrastiva della desonorizzazione e della sonorizzazione delle consonanti in sloveno e in italiano (nello studio si esamina anche la situazione nelle pronunce italiane regionali) ha rilevato che, per la maggior parte, nelle due lingue, questi fenomeni si attivano in contesti fonetici diversi e colpiscono gruppi consonantici diversi. L’analisi percettiva della pronuncia italiana di apprendenti sloveni (studenti universitari) ha evidenziato alcuni punti problematici: la sostituzione di alcuni fonemi italiani assenti in sloveno con fonemi sloveni simili (in particolare /ɲ ʎ/ → /lj, nj/, /r/ → /ɾ/, /v/ → /ʋ/, /kw, ɡw/ → /kʋ, ɡʋ/), la distribuzione diversa di alcuni fonemi rispetto all’italiano standard (soprattutto /s z/ e /ʦ ʣ/) e la presenza della desonorizzazione e della sonorizzazione tipiche dello sloveno. Accanto all’interferenza dello sloveno si può supporre, almeno in alcuni casi, anche l’infl usso delle pronunce italiane settentrionali (soprattutto della pronuncia italiana in Venezia Giulia) e dell’incongruenza dell’ortografi a italiana (cfr. i “valori fonetici” dei grafemi ‹s›, ‹z›, ‹i›). Alcuni punti problematici della pronuncia italiana di apprendenti sloveni si riducono durante un’esposizione costante all’italiano standard, altri (soprattutto quelli legati all’interferenza dello sloveno) possono invece perdurare., U radu se istražuju sličnosti i razlike između suglasničkih fonema i alofona slovenskog i talijanskog standardnog jezika, fonotaktički fenomeni obezvučenja i ozvučenja u oba jezika i problematične osobine izgovora talijanskih suglasnika u jeziku slovenskih studenata (na sveučilišnoj razini). Fonološka kontrastivna analiza pokazala je relativno veliku podudarnost slovenskih i talijanskih fonema (18 podudarnih fonema u odnosu na ukupno 22 slovenska i 23 talijanska fonema); broj alofona, prisutnih u oba jezika, daleko je manji (4 podudarna alofona od ukupno 19 slovenska i 12 talijanska alofona). Kontrastivna analiza obezvučenja i ozvučenja suglasnika u slovenskom i talijanskom (u studiji uzima se u obzir i situacija u talijanskom regionalnom jeziku) pokazala je da se u analiziranim jezicima oba fenomena aktiviraju u uglavnom različitim fonetskim kontekstima te da utječu na različite skupine suglasnika. Perceptivna analiza talijanskog izgovora slovenskih (sveučilišnih) studenata otkrila je nekoliko problematičnih točaka: zamjenu talijanskih fonema, odsutnih u slovenskom, sličnim slovenskim fonemima (posebno /ɲ ʎ/ → /lj, nj/, /r/ → /ɾ/, /v/ → /ʋ/, /kw, ɡw/ → /kʋ, ɡʋ/), drugačiju distribuciju nekih fonema u odnosu na talijanski standard (posebno /s z/ i /ʦ ʣ/) i prisutnost obezvučenja i ozvučenja suglasnika slovenskog tipa. Uz interferenciju slovenskog može se pretpostaviti, barem u nekim slučajevima, i utjecaj sjevernog talijanskog regionalnog jezika (posebno talijanskog izgovora u Veneziji Giuliji) te utjecaj netransparentne talijanske grafi je (usp. “fonetsku vrijednost” grafema ‹s›, ‹z›, ‹i›). Neke od problematičnih točaka talijanskog izgovora slovenskih studenata uklanjaju se tokom kontinuirane izloženosti talijanskom standardu, dok druge (posebno one, vezane uz interferenciju slovenskog jezika) mogu biti trajnije prirode., Th e article deals with similarities and diff erences between consonant phonemes and their allophones in Standard Slovene and Standard Italian, the phonotactic phenomena of consonant devoicing and voicing in both languages, and the problematic issues related to the pronunciation of Italian consonants by Slovene learners (at the university level). Th e phonological contrastive analysis has shown a relatively strong similarity between the two languages in the case of consonant phonemes (18 phonemes in common out of 22 Slovene and 23 Italian consonant phonemes); the number of allophones present in both languages is much lower (4 allophones in common out of the total of 19 Slovene and 12 Italian consonant allophones). Th e contrastive analysis of consonant devoicing and voicing in Slovene and Italian (the study examines also the situation in Regional Italian) has shown that, in the languages analysed, the two phenomena are triggered mostly in diff erent phonetic contexts and that they involve diff erent consonant groups. Th e auditory analysis of the Italian pronunciation by Slovene (university) students has revealed some problematic points: the substitution of some Slovene phonemes absent in Slovene by similar Slovene phonemes (in particular, /ɲ ʎ/ → /lj, nj/, /r/ → /ɾ/, /v/ → /ʋ/, /kw, ɡw/ → /kʋ, ɡʋ/), a diff erent distribution of some phonemes with respect to the Standard Italian (particularly, /s z/ and /ʦ ʣ/), and the presence of consonant devoicing and voicing typical of Slovene. Beside the infl uence of Slovene, it can be assumed that at least some problematic points could be caused by the northern Regional Italian (in particular, the Regional Italian in Venezia Giulia) and the incoherent Italian orthography (see the “phonetic values” of the graphemes ‹s›, ‹z›, ‹i›). Some problematic points of the Italian pronunciation by Slovene (university) students tend to gradually disappear during a continuous exposure to Standard Italian, while others (mainly those linked to the infl uence of Slovene) may be more persistent.

Il tema di questa tesi è un’analisi contrastiva delle espressioni, sintagmi e collocazioni che si incontrano nel discorso dei media durante il periodo pandemico causato da malattia COVID-19. L’italiano viene usato come lingua di partenza attraverso il quale l’analisi procede ulteriormente attraverso il confronto con gli equivalenti croati, se esistono. La tesi mette l’accento sulle figure retoriche e neologismi creati in un periodo di crisi pandemica. La tesi intende verificare un’ipotesi che enfatizza l’andamento e l’imprevedibilità linguistica in situazioni di crisi. La tesi si compone di due parti fondamentali, dove la prima parte cerca di mostrare la sequenza cronologica dalla comparsa del nuovo virus SARS-CoV-2 fino alla proclamazione della pandemia e situazione di emergenza. La prima parte definisce anche i neologismi, connessioni lessicali di parole, nonché figure retoriche con particolare enfasi sulle metafore come le più presenti nel discorso dei media. La seconda parte si basa sull’analisi qualitativa di un totale di 40 sintagmi, collocazioni ed espressioni elaborate in italiano e croato, e sulla presentazione dei risultati derivanti da tale analisi. Tema ovog diplomskog rada je kontrastivna analiza izraza, sintagmi i kolokacija koje se susreću u medijskom govoru u vrijeme pandemije prouzrokovane bolešću COVID-19. Talijanski jezik se koristi u radu kao polazišni jezik preko kojega se analiza dalje odvija putem uspoređivanja s hrvatskim ekvivalentima, ukoliko oni postoje. Rad stavlja naglasak i na retoričkim figurama kao i neologizmima koji nastaju u kriznom, pandemijskom razdoblju. Rad ima namjeru verificirati hipotezu kojom se naglašava jezična prilagodba i nepredvidivost u kriznim situacijama. Rad se sastoji od dva osnovna dijela, gdje prvi dio nastoji prikazati kronološki slijed od pojave novog virusa SARS-CoV-2 pa sve do proglašenja pandemije i izvanredne situacije. Prvi dio, također definira neologizme, leksikološke veze riječi, kao i retoričke figure s posebnim naglaskom na metafore kao najprisutnije u medijskom govoru. Drugi dio se temelji na kvalitativnoj analizi ukupno 40 obrađenih sintagmi, kolokacija i izraza na talijanskom i hrvatskom jeziku, te na prikazu rezultata koji proizlaze iz te analize. The topic of this thesis is the contrastive analysis of expressions, phrases and collocations encountered in media speech during the pandemic caused by COVID-19 disease. Italian language is used in the paper as a starting language through which the analysis is further carried out by comparing it with Croatian equivalents, if any of them exist. The paper emphasizes rhetorical figures as well as neologisms that emerge in a crisis and pandemic period. The paper intends to verify a hypothesis emphasizing language adaptation and unpredictability in crisis situations. The paper consists of two basic parts, where the first part seeks to show the chronological sequence from the appearance of the new SARS-CoV-2 virus to the declaration of a pandemic and a state of emergency. The first part, also defines neologisms, lexical connections of words, as well as rhetorical figures with special emphasis on metaphors as the most present in media speech. The second part is based on a qualitative analysis of a total of 40 processed phrases, collocations and expressions in Italian and Croatian language, and on the presentation of the results arising from that analysis.

Il tema di questa tesi è un'analisi contrastiva delle espressioni idiomatiche con le parti del corpo come una componente strutturale in italiano e russo. La tesi analizza le espressioni con la componente somatica, cosiddette espressioni somatiche che si definiscono come le locuzioni che per almeno una componente hanno soltanto una parte del corpo umano. Per quanto, gli organi visibili sono più rappresentati nelle espressioni idiomatiche con le parti del corpo, questa tesi si basa sulle espressioni idiomatiche con le componenti testa, occhi, mano, gamba e cuore come l'unico organo interno. La tesi è divisa in due parti, di cui la prima parte si occupa da uno quadro teorico che comprende la definizione della fraseologia e delle espressioni idiomatiche e le loro caratteristiche. Dopo la parte teorica segue la parte centrale della tesi che si occupa dell'analisi contrastiva. Per l'analisi sono state selezionate 100 espressioni in totale, cioè 51 espressioni idiomatiche con le parti del corpo in russo, a cui sono collegate 49 espressioni somatiche in italiano secondo il significato idiomatico.Il corpus selezionato è stato analizzato in termini di struttura semantica e sintattica, origine, forma e stile. Tema ovog diplomskog rada je kontrastivna analiza ruskih i talijanskih frazema koji kao sastavnicu imaju dijelova tijela. U radu se analiziraju frazemi sa somatskom sastavnicom, takozvani somatski frazemi koji su definirani kao izrazi koji za barem jednu sastavnicu imaju isključivo dio ljudskog tijela. Kako su vidljivi organi zastupljeniji u frazemima s dijelovima tijela, ovaj se radbazira na frazemima koji kao sastavnicu imajuglavu, oči, ruku, nogu i srce – jedini unutarnji organ. Rad je podijeljen u dva dijela, od kojih se prvi dio bavi teorijskim okvirom koji uključuje definiciju frazeologije i frazema te njihove karakteristike. Nakon teorijskog dijela slijedi središnji dio rada koji se bavi kontrastivnom analizom. Za analizu je odabrano 100 frazema, tj. 51 frazem s dijelovima tijela na ruskom jeziku, kojima je pridruženo 49 somatskih frazema na talijanskom jeziku prema frazeološkom značenju. Odabrani korpus analiziran je s aspekta semantičke i sintaktičke strukture, podrijetla, oblika i stila. The subject of this thesis is contrastive analysis of Russian and Italian idiomatic expression that have body part components. The paper analyzes somatic component phrases, the so-called somatic phrases, which are defined as expressions that have at least one component of the human body. The visible organs are more represented in expression with body part components, therefore, this work is based on phrases that have head, eyes, arm, leg and heart as a constituent, heart being the only internal organ featured in the paper. The paper is divided in two parts. The first deals with the theoretical framework that entails the definition of phraseology and idiomatic expression as well as their characteristics. The theoretical part is followed by the central part of the paper that includes contrastive analysis. For the purposes of analysis, 100 phrases were selected, i.e. 51 phrases with body part component in Russian, which were contrasted with 49 somatic phrases in Italian according to their phraseological meaning. The selected corpus was analyzed from the aspect of semantic and syntactic structure, their origin, form and style.

The topic of this final thesis is contrastive analysis of phraseological units referring to different body parts in English, Croatian and Italian. The first part of the thesis deals with general idea of phraseological units while the second part occupies with analysis and classification of PUs. Body parts that are being analyzed are: ear(s), eye(s), finger(s), feet, hand(s), head, heart, leg(s), nose and tongue. The thesis is concluded with the table according to the degree of equivalence: total, partial or zero. Tema ovog diplomskog rada je kontrastivna analiza frazeoloških izraza vezanih za različite dijelove tijela u engleskom, hrvatskom i talijanskom jeziku. Prvi dio rada koncentrira se na opću teoriju frazeoloških izraza dok se drugi dio odnosi na analizu i klasifikaciju izraza. Dijelovi tijela koji su analizirani su: uho, oko, prst, stopalo, ruka, glava, srce, noga, nos i jezik. Rad se završava tablicama grupiranima po tipu ekvivalencije: totalne, parcijalne i nulte.

In questa tesi è presentata l'analisi contrastiva dei doppiaggi italiani delle serie tv inglesi. La parte teorica si tratta della traduzione audiovisuale con i suoi tipi, il doppiaggio, la sottotitolazione e il voice-overe anche si tratta delle pratiche di trasferimento linguistico in televisione nella zona dell'Europa. Una parte della tesi si riferisce alle differenze culturospecifiche tra le lingue diverse. Nella seconda parte della tesi, che rappresenta il corpus, viene analizza la traduzione delle serie tv selezionate dall'inglese all'italiano. L'analisi è fatta secondo i termini culturospecifici raggruppati nelle dieci categorie composte da Rachele Antonini e Delia Chiaro. L'analisi è composta dai termini nella versione originale in lingua inglese e quelli tradotti in lingua italiana. Ogni lingua ha le sue specifiche e quindi la traduzione presenta scelta di traduttore. U ovom radu je prikazana kontrastivna analiza talijanske sinkronizacije engleskih televizijskih serija. U teoretskom dijelu govori se o audiovizualnom prevođenju i njegovim vrstama kao što su sinkronizacija, titlovanje i voice-over, također spominje se i rasprostranjenost različitih tipova audiovizualnog prijenosa na prostoru Europe. Dio rada odnosi se na kulturospecifične značajke između različitih jezika. U drugom dijelu rada, koji predstavlja korpus, analizira se prijevod odabranih televizijskih serija s engleskog jezika na talijanski jezik. Analiza je napravljena prema kulturospecifičnim pojmovima grupiranim u deset kategorija koje su sastavile Rachele Antonini i Delia Chiaro. Analiza se sastoji od pojmova u izvornoj verziji na engleskom i onih prevedenih na talijanski. Svaki jezik ima svoje karatkteristike i iz tog razloga prijevod predstavlja osobni izbor prevoditelja. The thesis presents the contrastive analysis of Italian dubbings of English TV series. The theoretical frame work contains definition of audiovisual translation with its types, the dubbing, subtitling and voice-over and it also deals with the practices of linguistic transfer in television in the European zone. A part of the thesis refers to the culture specific differences between the two languages. The second part of the thesis, represented by the corpus, analyzesthe translation of the TV series selected from English language into Italian. The analysis is made according to the culturospecific terms grouped in ten categories composed by Rachele Antonini and Delia Chiaro. Analysis consists of the terms in the original version in English and those translated into Italian. Each language has its own specifications and therefore the translation presents a choice of a translator.

Il tema principale di questa tesi di laurea è l'analisi contrastiva dei modi di dire con il determinante dell'insetto in italiano, croato e ceco. L'inizio della tesi consiste della teoria di espressioni idiomatiche e della fraseologia e delle ipotesi iniziali. I nomi degli insetti analizzati sono: ape, calabrone, cavalletta, cicala, cimice, farfalla, formica, grillo, lucciola, mosca, moscerino, piattola, pidocchio, pulce, tignola, vespa e zanzara. Sono stati analizzati 72 modi di dire attraverso due livelli, formale e semantico. Secondo questi criteri sono divisi in quattro gruppi: l’equivalenza totale, l’equivalenza parziale, disuguaglianza totale e senza equivalente. I risultati ottenuti sono presentati nelle tabelle e nei grafici. I risultati hanno mostrato che la discrepanza dei modi di dire è di 70% e l’equivalenza totale e parziale invece è 20%. La ragione di una percentuale così alta di differenze della lingua romanza in confronto con le lingue slave, la loro cultura e la vita dei parlanti, possiamo spiegare dalla specificità lo sfondo geografico e infine la individualità di ogni lingua per sé. Dall’altra parte le somiglianze sono presenti a causa dei legami religiosi e storico-culturali dei paesi. Tema ovog diplomskog rada je kontrastivna analiza frazema sa sastavnicom imena kukaca u talijanskom, hrvatskom i češkom jeziku. Početak rada sadrži teoriju o frazemima i frazeologiji, te se postavljaju početne hipoteze. Nazivi kukaca koji su analizirani su: ape, calabrone, cavalletta, cicala, cimice, farfalla, formica, grillo, lucciola, mosca, moscerino, piattola, pidocchio, pulce, tignola, vespa e zanzara. Analizirana su 72 frazema na leksičkoj i semantičkoj razini, te su prema tim kriterijima svrstani u četiri grupe ovisno o njihovom međusobnom odnosu: potpuna podudarnost, djelomična podudarnost, potpuna nepodudarnost i frazemi bez odgovarajućeg ekvivalenta. Dobiveni rezultati prikazani su putem tablice i grafa. Zaključuje se da je nepodudarnost frazema 70%, a potpune i djelomične podudarnosti ima samo 20%. Razlog tome je u sudaranju romanskog jezika sa slavenskim jezicima, kulturom i životima govornika, geografska ograničenost, te posebnost svakog jezika za sebe. Sličnosti su prisutne zbog povijesno- kulturnih i religioznih dodira zemalja. The topic of this thesis is the contrastive analysis of the idioms with the insect determinant in Italian, Croatian and Czech. The beginning of the thesis contains the theory of idiomatic expressions and phraseology and the initial hypotheses are set. The names of the analyzed insects are: bee, hornet, grasshopper, cicada, bedbug, butterfly, ant, cricket, firefly, fly, midge, crab louse, louse, flea, moth, wasp and mosquito. 72 idioms were analyzed through two levels, formal and semantic. According to these criteria they are divided into four groups: total equivalence, partial equivalence, total inequality and without equivalent. The results obtained are presented by table and graph. It is concluded that the discrepancy of the idioms is 70% and the total and partial equivalence is only 20%. The reason for this is in the collision of the Roman language with the Slavic languages, their culture, the geographical background and the individuality of each language. The similarities are present because of the religious, historical and cultural contact of the countries.

Jezično posuđivanje pobuđuje zanimanje velikog broja znanstvenika kao fenomen koji uključuje brojne lingvističke, ali i nelingvističke čimbenike. Cilj je ovoga rada uočiti i usporediti uporabu elemenata iz engleskoga jezika u francuskim i talijanskim novinskim tekstovima. Usporedna je analiza zahtijevala odabir analognih tekstova koji obrađuju istu tematiku. Kako bi bile obuhvaćene različite teme, odnosno različiti dijelovi leksika, u analizu su uključeni članci koji se bave pitanjima globalnoga značenja poput ekonomije, svjetske/europske politike, prirodnih katastrofa, ekologije itd. Nakon teoretskoga razmatranja jezičnoga posuđivanja, posuđenica i njihove klasifikacije, te načina prihvaćanja engleskig posuđenica u francuskom i talijanskom jeziku donosimo najvažnije rezultate usporedne analize prisutnosti anglizama u novinskome diskursu oba jezika.

U ovome se prilogu daje kontrastivna analiza jednoga sloja frazema hrvatskoga i talijanskoga jezika. Riječ je o frazemima čije su sastavnice somatizam ruka i njegovi dijelovi. Taj je frazemski sloj odabran jer su somatizmi vrlo bogat frazemski sloj u većini jezika. U radu se na temelju odabranih primjera iz prikupljene građe analiziraju podudarnosti i razlike hrvatskih i talijanskih frazema s obzirom na njihov leksemski sastav i značenje. Također se tumači pozadinska slika koja je motivirala značenje pojedinih frazema, kao i utjecaj osnovnih prototipnih i prenesenih (rubnih) značenja pojedinih leksema na značenje cijeloga frazema. Propituje se i semantički odnos holonimije i meronimije, tj. (ne)zamjenjivost holonima i meronima unutar istoga frazema., This paper gives a comparative analysis of one level of phrasemes in Croatian and Italian language – that whose components are parts of body hand and its parts. The level was chosen because the parts of body are probably the richest phraseological level in most languages. The aim of this paper was to determine in what amount has the possible basic and transferred meaning of the word hand and its parts (fist, finger, palm, nail, elbow and shoulder) influenced the meaning of the whole phraseme on one hand and the symbolism of an individual phraseme on another. Thus, lexical meaning of each part of body was determined to show if they are realized in the phrasemes surrounding. The semantic phenomena of meronymy and holonymy on the examples of phrasemes are also discussed, (i.e. (im)possibility of their substitution in certain phrasemes). The conducted analysis proved that basic and transferred meaning of the word hand and its parts are generated in a large number of phrasemes (i.e. they influenced the background image and the meaning of a certain phraseme). The large correspondence in lexical meaning in both languages and phrasemes are registered, which is, of course, a consequence of the fact that the role of hand and other body parts represents a kind of universality. Therefore, the correspondence could also be expected in other European languages. However, the structural and semantic differences between Croatian and Italian phrasemes are also registered which is, as always when it comes to the phraseology, the result of national and cultural particularities. That particularly applies to the phrasemes of gestural origin because it does not mean that all gestures in all cultures have the same meaning, and some are not even used. There was a great possibility of replacement of holonyms by meronyms which then make synonymous pair, such as holonym hand by meronym fist, palm or fingers... This happens because of the wide range of meanings of the word hand, unlike his meronyms. Therefore, the replacement of some meronym by holonym hand has not been confirmed. Because of the possibility of replacement of the word hand by its parts, a great number of lexical variants have been confirmed in the Croatian phrasemes.

U ovome se prilogu daje kontrastivna analiza jednoga sloja frazema hrvatskoga i talijanskoga jezika. Riječ je o frazemima čije su sastavnice somatizam ruka i njegovi dijelovi. Taj je frazemski sloj odabran jer somatizmi predstavljaju vrlo bogat frazemski sloj u većini jezika. U radu se na temelju odabranih primjera iz prikupljene građe analiziraju podudarnosti i razlike hrvatskih i talijanskih frazema s obzirom na njihov leksemski sastav i značenje. Također se tumači pozadinska slika koja je motivirala značenje pojedinih frazema kao i utjecaj osnovnih prototipnih i prenesenih značenja pojedinih leksema na značenje cijeloga frazema. Propituje se i semantički odnos holonimije i meronimije, tj. (ne)zamjenjivost holonima i meronima unutar istoga frazema.

Tema je ovoga rada utvrđivanje osnovnih karakteristika diskursnih oznaka hrvatskoga jezika, njihova klasifikacija i nazivlje. U skladu s postavljenom tezom da su diskursne oznake univerzalna kategorija i da svi prirodni jezici svijeta imaju neke vrste diskursnih oznaka, predlaže se funkcionalni opis diskursnih oznaka hrvatskog jezika i njihovih talijanskih ekvivalenata. Donosi se presjek dosadašnjih pravaca istraživanja, terminološki, definicijski i klasifikacijski problemi različitih pristupa diskursnim oznakama. Posebno se obrađuju pitanja i problemi vezani uz definiranje diskursnih oznaka nekolicine autora engleskoga govornog područja koji su postavili teorijske okvire za bavljenje spomenutim jezičnim elementima, te doprinosi talijanskih i hrvatskih jezikoslovaca. Određuju se zakonitosti nastanka diskursnih oznaka, njihove formalne i funkcionalne karakteristike. Na temelju prikupljenih saznanja, daje se prijedlog klasifikacije funkcionalnih kategorija i potkategorija diskursnih oznaka u hrvatskom jeziku. S obzirom na izrazitu heterogenost i polifunkcionalnost diskursnih oznaka pri klasifikaciji diskursnih oznaka primijenjena je teorija prototipova. Diskursne oznake podijeljene su u dvije osnovne funkcionalne kategorije, s nizom potkategorija. Diskursne oznake koje mogu imati tekstualne funkcije, a odnose se na povezivanje različitih dijelova diskursa prema određenim pravilima i organizaciji teksta u koherentnu cjelinu. Drugu skupinu čine diskursne oznake koje mogu imati interakcijske funkcije, a one predstavljaju govornikove namjere, procjene, prosudbe, očekivanja i zahtjeve, kao i prirodu te društvene interakcije, odnosno ulogu govornika i sugovornika. Provedenom analizom oprimjerene su i utvrđene diskursne oznake hrvatskog jezika prototipne za pojedine funkcionalne kategorije i predloženi su njihovi funkcionalni ekvivalenti u talijanskom jeziku.

Suvremena se talijanska lingvistika intenzivno bavi kontrastivnom analizom svih razina talijanskoga i engleskoga jezika (Pierini 2001, 2004, Bazzanella i Morra 2000). U hrvatskoj je talijanistici kontrastivna analiza talijanskoga i hrvatskoga jezika također znatno proučavana, no najmanje na tekstnoj razini i unutar okvira tekstnih tipologija i teorije prevođenja. Autorice na primjeru tekstova iz rubrike „Zdravlje“, tj. „Salute“ u hrvatskome i talijanskome ženskom tisku analiziraju sličnosti i razlike iste tekstne vrste (novinski članak) u hrvatskome i talijanskome jeziku. Pokazuje se da među dvama usporednim korpusima postoje znatne sličnosti na morfosintaktičkoj razini (upotreba glagolskih oblika) i male razlike na pragmalingvističkoj razini (oslovljavanje). Rezultati ovakvoga tipa posebice su korisni u prevođenju i u podučavanju talijanskoga jezika primjenom izvornih metodičkih materijala.