Search

KARATE SPORCULARINDA UYARILMA DÜZEYİNİN HEDEFE YÖNELİK HAREKET KOORDİNASYONUNA ETKİSİ Aytekin SOYKANÖZETDeğişik psikolojik süreçlerin yaşandığı müsabaka ortamında hareketin kontrolünü sağlamak yüksek psikolojik farkındalık ve fiziksel koordinasyon gerektirir. Morgan (2000)’a göre sporcunun performansını etkileyen birçok psikolojik olgu vardır. Bunların en önemlilerinden biri “kaygı” dır. Hedefe yönelik vuruşlarda hareket kontrolü karate’ de temel kuraldır. Bu çalışmada karate müsabakalarında otonom sinir sistemi uyarılma düzeyinin değişmesiyle, karate sporcularının hareket koordinasyonunda oluşan olası değişimler araştırlmıştır. Vuruşun kontrol anında hedef mesafesi araştırılan temel ölçüt olmuştur. Sporcunun uyarılma düzeyi iki karşıt durum için değerlendirilmiş olup birincisinde psikomotor gevşeme ve zihinsel sakinleşme, ikincisinde zihinsel yüklenmeyi sağlayan ulusal seçme müsabaka ortamı kullanılmıştır. Araştırma 14 A milli karate sporcusu ile yapılmıştır. Tüm fizyolojik ve performansa ait incelemeler iki farklı durumda test edilmiştir. Kalp atım hızı ve kalp atım hızı değişkenliği (KAHD), nefes ve alın derisi kan dolaşımı gibi parametreler fizyolojik veri, hedefe olan kontrollü karate tekniği ise performans verisi olarak kayıt edilmiştir. İki durum arasındaki farklar SPSS 14.0 istatisik paket programı ile değerlendirilip incelenmiştir.Shizen tai (sakin) ve kumite (müsabaka öncesi durum) ölçümlerinde iki durum arasında vuruş başarı puanı açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Kalp atım hızı ortalaması, KAHD ölçütlerinden RMSSD ve HF ile alın deri kan dolaşımında 0.15 Hz ritim süresinin iki durum arasında anlamlı farklılık (p = 0.05) taşıması, milli takım seçmesi öncesi sporcuların belirli ölçüde kaygı durumu yaşadıklarını teyit eder niteliktedir. Bu durumda karate sporcularının vuruş başarı puanlarında anlamlı bir farklılık bulunmaması sporcuların uyarılmışlık seviyesinde vuruşlarını kontrol edebilildiklerine işaret etmektedir.Araştırma sonucunda karate sporcularının zihinsel yüklenme durumlarında dahi karate kurallarında yer alan rakip sporcuyu korumak amaçlı kontrol zorunluluğunu başarabildikleri tespit edilmiştir.EFFECT OF AROUSAL LEVEL ON TARGET ORIENTED MOVEMENT COORDINATION IN KARATE ATHLETESAytekin SOYKANSUMMARYIn competition different psycological processes effect movement control which requires a high level of awarennes and also physical fitness; among affecting psychological factors the most important one is “anxiety”.In karate target oriented movement control is an essential feature. In this study we aimed to evaluate the relationship between auotonomic nervus system arousal and possible changes in movement coordination. In this context the distance at target control was the measured performance variable. The arousal level of the athletes was evaluated in two opposite conditions, first during psychomotor relaxation and mental calmness, second at high mental load before the national selection matches.Fourteen national karate athletes took part in this study. All physiological and performance parameters were measured in the two different conditions. Heart rate and heart rate variablity (HRV) parameters, breathing and forehead skin vasomotion were the measured physilogical parameters.There was no significant difference between the two measurement conditions regarding all performance parameters. Shizen tai (relax naturel state) and kumite (regular karate competition) conditions differed significantly regarding mean heart rate, RMSSD and high frequancy (HF) rhytms of HRV, and also for the duration of the 0.15 Hz rhythm in forhead skin microcirculation. These physiological parameters denoted that a certain level of anxiety was experienced during the selection for the national team.As the target oriented movement control was not effected adequate arousal and anxiety central may be present in this karate athletes. This results show that karate athletes can apply adequate movement control even under high mental load conditions.