Search

Ekonomik ve teknolojik gelişmeler neticesinde çağımızda hızlı bir şehirleşme süreci yaşandığı bilinmektedir. Yaşanan bu sürecin geleneksel mahalle yapısına ve toplumsal hayata olan etkilerinin büyük bir önem taşıdığı herkesçe malumdur. Özellikle aile apartmanı olgusunun şehir dokusu üzerindeki çalışmaların yetersizliği bu araştırmanın yapılmasına zemin oluşturmuştur. Bu bağlamda `Şehir Dokusunda Mahalle:İstanbul Esenler'de Aile Apartmanı Olgusunun İncelenmesi` başlıklı bu çalışmada Esenler'deki aile apartmanlarının mahalle olgusunu ve şehir dokusunu nasıl etkilediği araştırılarak şu sorulara cevap bulunmaya çalışılmıştır. •Mahallenin ekonomik ve toplumsal işleyişi nasıldır? •Mahalleler sakinlerine ne tür avantajlar sunmaktadır ve hangi çözümleri üretmektedir? •Mahallenin algısal ve fiziki sınırları nelerdir? •Mahalleyi özel kılan kültür, yaşam biçimi, kişiler, mekânlar nelerdir?•Esenler'de aile apartmanlarının mahalleye olan etkileri nelerdir? •Aile apartmanı algısı ve burada öne çıkan temel ögeler ve unsurlar nelerdir? •Esenler'de aile apartmanında yaşayan bireyler, yaşadığı mekânı nasıl tarif ediyor, aile apartmanı olgusu hakkında ne düşünüyor? •Esenler'de aile apartmanının mahalle için önemi nedir? •Literatürde bahsedilen mahalle ile Esenler örneğindeki mahalle tanımı birbirini tutuyor mu? •Aile apartmanı olgusunun avantajları ve dezavantajları nelerdir? •Aile apartmanlarının mahalleye ve şehir dokusuna etkileri nelerdir? Bu sorulara cevap aramak için yapılan çalışma iki bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde kentsel olgu, şehirleşme, mahalle kavramı, aile kavramı ve apartman olgusunun; tanımı, özellikleri, unsurları ve işleyişi incelenmiştir. İkinci bölümde ise İstanbul Esenler'de yer alan Yavuz Selim, Mimar Sinan ve Namık Kemal mahallelerinde aile apartmanı olgusunun detaylı incelemesi yapılarak mahalle dokusunda aile apartmanı olgusunun resmi çizilecektir.Araştırma nitel araştırma yöntemleri ile gerçekleştirilecektir. Bu anlamda önce yerli ve yabancı literatür taraması yapılmış olup, konuyla ilgili kavramlar açıklanmaya çalışılmış, devamında ise yarı yapılandırılmış mülakat soruları hazırlanarak, gözlem, derinlemesine görüşme tekniği gerçekleştirilerek saha verileri elde edilmiştir. As a result of economic and technological developments, it is known that there is a rapid urbanization process in our age. The impact of this process on traditional neighborhood structure and social life is of great importance. In particular, the lack of studies on the urban texture of the family apartment case was the basis for this research.To answer the following questions, it was investigated with this study, titled `Neighborhood in City Tissue: Investigation of Family Apartment Case in Istanbul Esenler`, by examining how the family apartments in Esenler affected neighborhood phenomenon and city texture.•What is the economic and social functioning of the neighborhood? •What advantages do neighborhoods offer residents and what solutions do they produce? •What are the perceptual and physical boundaries of the neighborhood? •What is the culture, lifestyle, people, places that make the neighborhood special? What are the effects of family apartments in Esenler on the neighborhood? •What is the perception of family apartment and the main elements and elements that stand out here? •How do the individuals living in the family apartment in Esenler describe the place where they live, and what do they think about the family apartment case? •What is the importance of family apartment building in Esenler? •Does the neighborhood of Esenlerand the neighborhood mentioned in the literature match each other?•What are the advantages and disadvantages of the family apartment phenomenon? •What are the effects of family apartments on the neighborhood and city texture?The study consists of two chapters which have been done to search for answers these questions. In the first chapter, urban phenomenon, urbanization, the concept of neighborhood, the concept of family and the concept of apartment; definition, features, elements, and functioning will be examined. In the second chapter, the family apartments in Yavuz Selim, Mimar Sinan and Namık Kemal neighborhoods in Istanbul Esenler will be examined in details and the Picture of the family apartment in the neighborhood will be drawn.The research will be carried out with qualitative research methods. In this sense, first of all, domestic and foreign literature was searched, concepts related to the subject were tried to be explained, and then semi-structured interview questions were prepared, observation and in-depth interview technique were conducted and field data were obtained. 259

Küreselleşme bütün ülkeleri etkisi altına alan, çok boyutlu yapısı nedeniyle varlığı kolaylıkla gözlemlenebilen bir olgudur. Küreselleşmenin kültürel boyutu ise küreselleşmenin, toplumlar üzerindeki belirgin etkilerini ortaya çıkaran tarafıdır. Geçmişten beri ülkeleri ve toplumları birbirlerine yaklaştıran kültür akışları küreselleşme ile birlikte hızlanmış, yoğunlaşmıştır. Bu akışlar ile birlikte ülkelere birçok yabancı kültür unsuru giriş yapmış ve toplum yaşamına sirayet etmiştir. Rock müzik ve onun oluşturduğu rock kültürü de bunlardan biridir.Rock müzik gibi, Batılı ülkelerin ihracı olan unsurlar dışa daha kapalı olan çevre ülkelerde yayılmaya başladıklarında toplum ile aralarında doku uyuşmazlıkları başta olmak üzere birtakım sorunlar meydana gelebilmektedir. Rock'ın Türkiye'deki yaşamı da bu eksende gelişmiştir. Rock müzik ülkemizde birçok formda icra edilmiş, kültürel homojenleşme ve küyerelleşme bağlamında okunabilecek, rock müziğin esas ögeleri ile yerel motiflerin birleştirilmesi suretiyle oluşturulmuş başarılı müzikal üretimlerin yapılmasını sağlamıştır. Bunun yanı sıra rock kültürü de durmaksızın ilerleyen küreselleşmenin etkisiyle dönüşümler geçirmiştir. Bu bağlamda rock'ın bir kültür endüstrisi hâline geldiği, altkültür ve karşı kültür kimliklerinde bozulmalar görüldüğü, protest tavrında yozlaşmalar görüldüğü gibi konular tartışılagelmiştir. Bütün bu gelişmelere mekân ölçeğinde ışık tutan ve bu dönüşümleri kendisi de yaşayan Kemancı Rock Bar, kıraathaneden rock bara evrilen yapısı ile küreselleşmenin yarattığı dönüşüm sürecini özetleyebilecek verimli bir örnek olarak görülmüştür. Bu sebeple Kemancı, rock kültürünün küreselleşme ile ilişkisinin analiz edilebilmesi açısından uygun bir saha işlevi görmüştür.Küresel şehirlerin, küreselleşmenin kültürel boyutunun net biçimde gözlemlendiği alanlar olmasından hareketle İstanbul ve Kemancı tezin odak noktası olarak belirlenmiş, rock kültürünün küreselleşme ile bağlantısının bu pencereden bakılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Tezin özgün bir yapı arz etmesi gerektiği düşünüldüğünden bir saha araştırması kurgulanmış, rock kültürüne hâkim ve Kemancı'nın iki dönemine de tanıklık etmiş kişilerle yarı yapılandırılmış mülakat tekniğine dayalı derinlemesine bireysel niteliksel görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgular vasıtası ile tezin sorduğu sorular cevaplanmış ve açtığı tartışma başlıklarının altı doldurulmuş, devamında rock kültürünün küreselleşme ve şehirle olan ilişkilerinin nasıl ele alınması gerektiğine dair tartışmacı bir bakış açısıyla yorumlar yapılmış, öneriler getirilmiştir. Having all the countries in the world under its effect, globalization is a phenomenon that can be easily observed owing to its multidimensional nature. The cultural dimension of globalization, on the other hand, is the aspect of it that reveals its distinct effects on societies. Cultural flows, which have brought countries and societies closer since very old times, have accelerated and intensified with globalization. Along with these flows, many foreign cultural elements have entered the country and spread to society life. Rock music and the rock culture around it are among these.When elements such as rock music are exported by Western countries and begin to spread in the more closed neighbor countries, some problems may arise between society and these elements, especially with regards to cultural conflicts. Rock's life in Turkey has also developed on this axis. The rock music has been performed in many forms in our country, and the rock music that can be read in the context of cultural heterogenization and `glocalization` has made successful musical productions created by the combination of the main elements and the local motifs. The rock culture has also undergone transformations with the ever-increasing globalization. In this context, issues such as rock becoming a cultural industry, degeneration in subculture and counter-cultural identities, degeneration in protest attitude have been discussed.Kemancı Rock Bar, which sheds light on the dimensions of all these developments and also experiences all these transformations itself, can be seen as a productive example to summarize the transformation process created by globalization with its structure evolved from a coffee house to a rock bar. Therefore, Kemancı has functioned as a suitable field for analyzing the relationship between the rock culture and globalization.With the global cities being the areas where the cultural dimension of globalization is clearly observed, Istanbul and Kemancı have been determined as the focal point of the thesis and it is aimed to examine the connection with the globalization of rock culture from this point of view. RA field survey was devised because it was thought that the thesis should have a unique structure and an interview was conducted based on the semi-structured interview technique with the people who has a good knowledge of rock culture and witnessed both periods of Kemancı. Through the findings obtained, the questions raised by the thesis were answered and the discussion titles opened were substantiated by the arguments and comments and suggestions were made from an argumentative point of view on how the relationship between the rock culture and globalization and the city should be discussed. 242

Şehrin dinamik yapısı içerisinde şehir alanları dönüşüm geçirmektedir. Metropolleşen şehirlerin birçok merkezinin olması, tarihi, finans, ticaret, kültür, eğitim şehri olması şeklinde işlevlerinin yanı sıra yoğun nüfus ve yapılaşma sebepleri nedeniyle tar

Bir kenti sayısız öğe oluşturur. Bu öğelerin bütünü ise kentsel dokuyu oluşturmaktadır. Kentsel doku içerisinde fiziki yapı önemli bir yer tutar. Bununla birlikte, coğrafi özellikler, mekân, renkler, ışık, su, doğal zenginlikler bu yapıya form verir. İnsan öğesi bu formun başlangıç noktasındadır. Bir bütün olarak bakıldığında bu öğeler her türlü sanat dalı ile yakın ilişki içinde olduğu görülür. Bu ilişki, kentsel mekânların sanat ve sanatçı üretmesi ve biçimlendirmesi olacak şekilde incelemeye zemin hazırlamaktadır. Kentlerin belleği ve referans noktaları olduğu düşünüldüğünde, sanatçıların bu belleği ve referans noktalarını algılayarak kendi özgün süzgeçlerinden geçirdiği, biçime ve forma dönüştürdüğü söylenebilir. İstanbul'un güçlü bir referans noktası niteliğindeki semti Kuzguncuk, kamusal alanda sanatla iç içedir. Bu semtte sanat müzeden, sanat galerisinden çıkmış; sokağa, caddeye, meydana eklenmiş; gündelik yaşam içine girmiştir. Sanatın sokaktaki bireye ulaşması bir hayal olmaktan sıyrılarak gerçeğe dönüşmüştür. Çalışmada semtte gözle görünür bu sanatsal yan; kavramsal çerçeve, semtin özellikleri ve semti besleyen ve semtten beslenerek ürün veren sanatçılar ile gerçekleştirilen derinlemesine niteliksel görüşmeler ile ele alınmaktadır. Ayrıca muhtarlık ve konuya ait tafsilatlı bilgiye sahip belediyeyi temsilen bir birim yöneticisi ile yapılan mülakatlar yer almaktadır. Tarih içinde mekân ve insan daima etkileşim halinde olmuş, insan maddi ve manevi anlamda ürettiklerini mekâna yansıtmıştır. Mekân ise insana kattıkları ile ürün verdirmiştir. Mekânsal olarak Kuzguncuk semti bu bakış açısı ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuç ve değerlendirme bölümünde insan ve mekân etkileşimi bağlamında yapılan değerlendirmede; atölye ve ikamet adresi olarak seçimlerini Kuzguncuk'tan yana kullan sanatçıların gözünden semt tarihine, sahip olduğu zenginliklere ait bir bakış ile sanatçıların semte kattıklarına dair ipuçları sunulmaktadır. A city consists of many components. All of these components constitute the urban texture. Physical structure within the urban texture is vital. İn addition to this, geographical features, places, colors, light, water, natural riches form this structure. Human factor is at the very beginning of this form. Taken as a whole, these items are in close relation with all kinds of art. This relationship prepares the ground for the urban spaces to produce and shape art and artists. Taking into consideration that cities have memories and reference points, it could be claimed that artists perceive this memory, reference points, transform them into their style, and form with their own unique filters. A strong reference point of Istanbul, Kuzguncuk, is in touch with art in terms of public space. In this district, art is right out of a museum - art gallery into the streets, roads and places, taking its place in daily life. Reaching the individuals in the Street is no longer a dream but reality. In this study, that visible artistic side is examined; the conceptual framework, the characteristics of the district that feeds the artists, in-depth qualitative interviews conducted with artists that feed the district. In addition, there are also interviews with a unit manager representing the municipality with detailed information on the subject. In history, human beings and places have always been in interaction, thus human beings have reflected their material and spiritual productions in the places. Places made human beings productive with the additions they bring on them. Spatially, the Kuzguncuk district was evaluated from this point of view. In the conclusion and evaluation section of this study, the discussion in the context of human beings and place interaction; it presents the history and the riches of the district through the eyes of the artists who have preferred Kuzguncuk for their residences and workshops along with the sings in regard to their contribution to the district. 199

Tarih boyunca siyasal sistemler basını iktidar mücadelesinde ve değerlerinin toplumca benimsenmesi çabasında araç olarak kullanmışlardır. Tüm siyasal sistemler gibi Yerel idarelerde kendilerine ait inanç, düşünce, değer ve ahlaki tutumları yaymak isterler. Mümkün olduğu ölçüde bunların kamuoyunca benimsenmesini sağlamak için, yoğun biçimde basın yayın araçlarına ihtiyaçları vardır. Bu kitle iletişim araçlarının, siyasal iletişim aracı olarak gücünün görülmesi, Yerel idarelere de kendi basınını oluşturma, basın içeriklerini etkileme çabasını getirmiştir. Bu çalışmada kalkınmışlık düzeyi yüksek Avusturya’nın, yoğun göç faaliyetlerinin hedefi olan Viyana şehrinde Yerel idarenin basın yayın faaliyetleri ile Türkiye’nin Metropolitan şehri İstanbul’un Yerel idaresinin basın yayın faaliyetleri özellikle Arap Baharı adı verilen dönemden sonra daha da fazla konuşulan göç ve entegrasyon süreçleri bağlamında incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde amacı, önemi, yöntemi, sınırlılıkları ve varsayımları açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Yönetim, Yönetişim, Sürdürülebilirlik, Yerinden Yönetim (Subsidiarity), Siyasal İletişim, Kamuoyu ile alakalı teorik bilgiler ortaya konmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde Yerel Yönetimlerde Basın Yayın İşlevi üzerinde durulmuştur. Çalışmanın dördüncü bölümünde Basın Yayın İşlevi Açısından İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Viyana Belediyesi içerik analizi yöntemiyle karşılaştırmalı incelenmiştir. Çalışmanın Sonuç ve Değerlendirme bölümünde ise bulgular ortaya konmuştur. Bulgularda genel olarak ötekiye yaklaşımların olumsuz olduğu, ötekilerin açık veya gizli şekilde tehdit olarak görüldüğü ve gösterildiği, Viyana belediyesinin basın yayın içeriklerinin ötekilere bakışnın daha olumsuz olduğu, ötekilere ve ötekileri temsil eden kuruluşlara kendilerini ifade etme imkanının verilmediği, ötekilerle alakalı haberlerin genellikle göç konusunu içerdiği, Basın yoluyla biz/ötekiler ayrımcılığı yapıldığı ve tarafların kategorize edildiği müşahede edilmiştir.--------------------Throughout history political systems used the press as a tool for the struggle for power and for their values to be accepted throughout the society. Just like any other political system, the local governments wants to spread their own beliefs, thoughts, values and ethical attitudes, too. For these to be accepted across the public opinion on a possible scale they need the tools of the press intensively. The sighting of the mass media as a political communication device brought the effort to local governments to develop their own press, to influence the contents of the press. The activities of the press in Vienna, which is the target of intense immigration movements, the city of Austria, of which the developmental level is high, and the activities of the press in Istanbul, the metropolitan city of Turkey, especially in the context of the process of immigration and integration, which is widely spoken after the Arab Awakening, was analysed.In the introductory part of the study the aim, the importance, the methodology, the limitations and the theories were explained. In the second part of the study theoretical information about administration, governance, maintainability, subsidiarity, political communication, public opinion was revealed. In the third part of the study the functions of the press in the local governments was emphasized. In the fourth part of the study Istanbul Metropolitan Municipality and Vienna Municipality were analysed and compared in terms of the function of the press with the content analysis method. In the conclusion and evaluation part of the study the results were revealed. In the results it is generally observed that the attitudes towards the other are negative; the other is openly or secretly seen as a threat; the view of the contents of the press from the Vienna Municipality towards the other is more negative; the other and the representative institutions of the other include mainly the theme of immigration; the discrimination of us/the other is made through the press and that the sides are being categorised.

ÖZETİNSAN VE MEKAN BAĞLAMINDA KENT: ARNAVUTKÖY ÖRNEĞİKentin oluşumu ve dönüşümü sırasında uğradığı değişimlerin en önemli şahidi insanlar ve mekânlardır. Birey ve toplumun yaşamışlığının göstergesi ise kültür birikimidir. Kentin her parçasında bunların izlerine rastlamak mümkündür. Bu tezin amacı, insan ve mekân bağlamında kentin Arnavutköy örneğinde kültür faktörü de göz önünde bulundurularak incelenmesidir.Çalışma alanının kapsamı Beşiktaş ilçesine bağlı Arnavutköy mahalle alanı ile sınırlıdır. Tezin hazırlanışında fotoğraf, harita ve gravür gibi görsellere yer verilmiştir. Arnavutköy tepelerden süzülüp, denize uzanan, köklü bir tarihi olan, Osmanlı döneminde çoğunlukla Rumların yaşadığı, mütevazı, kozmopolit bir sahil semti olarak bilinmektedir. 20. Yüzyılda özellikle II. Dünya Savaşı, Varlık Vergisi, 6-7 Eylül Olayları ve 1960, 1964 ve 1974 tarihlerinde yaşanan olaylar sonucunda büyük göçler yaşamıştır. Konumu, fiziki yapısı, kıyı şeridindeki paralel sıra evleri ve farklı kültür öğeleri ile ön plana çıkmaktadır. Günümüzde ise restaurant, taverna, bar ve kafeleriyle eğlence kültürünün ağır bastığı bir semte dönüşmüştür. Tüm bunlara rağmen Arnavutköy insanı içine çeken, sıcak mahalle izlerini hala üzerinde taşımaktadır.ABSTRACTTHE CITY BY REGARDING THE SAMPLE OF ARNAVUTKÖY IN THE CONTEXT OF THE HUMAN AND THE PLACEPeople and the places are the main witnesses of the change of cities that undergo building and turning. The indicator of being an individual and the society is the accumulation of culture. It is possible to find these marks in the every parts of the city.The main aim of this thesis is examine the city by regarding the sample of Arnavutköy in the context of the human and the place. The examination field is limited with Arnavutköy neighborhood, in Beşiktaş County. The images like photographs, maps and gravures are used in preparing this thesis.Arnavutköy is known as looking at the Bosporus over the hills, having a deep history, mostly having Rums as the indwellers during the Ottoman era, modest and a cosmopolite coastal town. There had been many migrations during the 20th century, especially because of the World War II, Wealth Tax, the events in 6- 7 September and 1960, 1964 and 1974. Arnavutköy comes into prominence with its location, physical structure, serial houses at the coast line and different kinds of cultural constituents. And today it has turned to a locality, preponderating entertainment culture with restaurants, bars, cafes and taverns. Despite all of these, Arnavutköy still is attractive and has the warm neighborhood marks.

Anahtar Kelimeler: Ulaşım, Kent Estetiği, KentÖZETYEREL YÖNETİMLERDE ULAŞIM VE KENT ESTETİĞİ İLİŞKİSİ: EMİNÖNÜ MEYDANI VE ÇEVRESİNDEKİ ULAŞIM SİSTEMİ ÖĞELERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRMEİnsan tabiatının ayrılmaz bir parçası olan ve gerek anıtsal yapılarla, gerekse küçük ayrıntılarla yaşatılabilen estetik duygusu; yaşadığı çevreyi değiştirmekte olan insanoğlunun temel ihtiyaçlarından biridir. Günümüz kentlerindeki vazgeçilmez unsurlardan biri olan ulaşım araçları ve sistemlerinin kentin estetiği üzerinde genel olarak olumsuz etkiler bıraktığı görülmektedir. Bununla birlikte, iyi kurgulanmış olan bir kentsel çevrenin işlerliğinde ulaşımın rolü yadsınamamaktadır. Yaşadığımız ülkede kentin veya bölgenin özgün kimliğinin korunarak pekiştirileceği, estetik duyarlılık kaygısı taşıyan ulaşım öğesi örneklerine ihtiyaç bulunmaktadır. Yerel yönetim temelli kent ve kent planlama perspektifinden bakılarak kent estetiği, ulaşım sistemlerinin gelişim süreçleri, kent kültüründeki yansımaları ile İstanbul’un Tarihi Yarımadası’nda Eminönü Meydanı ve çevresinde yer alan ulaşım öğelerinin kent estetiği bazında değerlendirilmeye çalışıldığı bu tezde yeni bir araştırma konusu sentezi oluşturmanın başlangıcı amaçlanmaktadır. Keywords: Transportation, Urban Aesthetic, CityABSTRACTRELATIONSHIP BETWEEN TRANSPORTATION AND URBAN AESTHETICS IN LOCAL GOVERNMENT: AN ASSESMENT ON ELEMENTS OF TRANSPORTATION SYSTEMS IN EMİNÖNÜ SGUARE AND THE ITS SURROUNDİNG AREA Aesthetic sense which can be perpetuated both in monumental buildings and small details and also an integral part of human nature is one of the basic needs of human that changes the enviroment which he lives in. It is seen that transportation vehicles and systems that is one of the essential elements in today’s cities impress adverse effects. But at he same time the role of transportation can not be denied in a well-planned urban environment. The country which we lives in needs examples of tranportation elements which has aesthetic sensibility concern and protection of city’s or region’s unique identity. In this thesis it is aimed to create a start that is a new synthesis of research which is attempted to evaluate urban aesthetic that is based on local government and from a city and urban planning perspective, processes of transportation systems and development, and its reflections on urban culture and evaluation of elements of transportation in historical peninsula of İstanbul, Eminönü Square and its surrounding area.