1. Ülke deneyimleri ışığında sağlık teknoloji değerlendirmesinin sağlık finansman sisteminin sürdürülebilirliğine etkisi ve Türkiye için model önerisi
- Author
-
Uğurlu, Murat, Çak, Murat, and Maliye Anabilim Dalı
- Subjects
Maliye ,Technology ,Health expenditures ,Sağlık Kurumları Yönetimi ,Health Care Management ,Health services ,Technology utilization ,Financial sustainability ,Health systems ,Sustainability ,İşletme ,Health ,Health economics ,Finance ,Business Administration ,Health financing - Abstract
Devletler, sağlık harcamalarındaki dikkat çekici artışı finanse edebilmek ve gelecek nesillerin de sağlığını güvence altına alabilmek amacıyla son yıllarda sağlık sistemlerini ve finansman yöntemlerini gözden geçirmekte ve reformlara yönelmektedirler. Küresel düzeyde sağlık ekonomisindeki büyüme eğilimi 1980'lerle başlayan liberalleşme eğilimleriyle de yakından ilişkilidir. Sağlık hizmetlerindeki anlayışı büyük ölçüde değiştiren bu dönemin karakteristik özellikleri; kamunun hizmet sunumundaki ağırlığının azalması, devletin sağlık sistemini düzenleyici ve denetleyici rolünün öne çıkması, özel sektörün sağlık hizmetleriyle ilgili yatırımlara yönelmesi ile birlikte hizmet sunumundaki payını arttırması ve son aşamada sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerindeki reform hareketleridir. Sağlık alanındaki reformlar, hizmete erişimde yaşanan sorunları aşmayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi, gelecek nesillerin de sağlığını ve refahını güvence altına almak üzere sürdürülebilir idari ve mali yapılanmayı gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Sağlık ekonomisinin bahsedilen dinamik karakteriyle uyumlu şekilde kamu kesiminin ve özel sektörün değişen rol ve sorumlulukları çerçevesinde, tıbbi açıdan olduğu kadar sosyal ve ekonomik açıdan da etkinliğinin artırılmasına yönelik yöntem ve uygulamaların geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Söz konusu gereksinim geçen çeyrek asırda kanıta dayalı tıp ve sağlık teknoloji değerlendirmesi gibi yeni bilimsel disiplinlerin gelişmesine vesile olmuştur.Sağlık teknoloji değerlendirmesi, sağlık politikası belirleyen ve ödeme kararı veren otoritelere mevcut veya yeni teknolojinin etkinliğini tıbbi ve etik anlamda olduğu gibi fayda, maliyet gibi ekonomik ölçütleri de kullanarak analiz eden multidisipliner süreçleri içermektedir. Sağlık teknoloji değerlendirmesi ile teknolojinin gerekliliği ve değerine göre sağladığı faydalar ölçülebilmekte, sonuç olarak da etkin tedavi seçeneği ve kaynak kullanımı imkânı elde edilmektedir. Bu çalışmada; sağlık ekonomisindeki gelişmeleri ortaya çıkaran nedenler refah devleti kavramı çerçevesinde değerlendirilmekte ve devamında sağlık teknoloji değerlendirmesinin anlamı, gelişimi ülke uygulamalarıyla ve belli karşılaştırmalarla ortaya konulmakta, ülkemizde bu alandaki gelişmeler ve kurumsal kapasite hakkında bilgiler verildikten sonra sistemdeki sorunlara vurgu yapılıp kurumsal ve fonksiyonel çözüm önerileri sunulmaktadır. Son bölümde ise ülkemiz için ideal bir sağlık teknoloji değerlendirmesi modeli nasıl olmalıdır sorusuna cevap verilmektedir. Anahtar Kelimeler: Sağlık teknolojileri, refah devleti, sağlık sistemleri, sağlık ekonomisi, kanıta dayalı tıp, sağlık teknoloji değerlendirmesi, sağlık hizmetlerinin finansmanı. In recent years, governments have been reviewing their health systems and financing methods in order to finance of the remarkable increase in health spending for securing the future generations' health and gravitating to reforms accordingly.At global level, the growth trend in the health economy is closely related to liberalization tendencies starting with the 1980s. The characteristic of this period that changed the understanding of health care hugely are; decrease in the share of public sector in service delivery, highlights in the governments' regulatory and controller role in health system, increase in the share of private sector in service delivery by tending investments on health services and reform movements on health and social security systems. The reforms in the field of health aim to overcome the problems of access to services, raise the service quality, and achieve sustainable administrative and financial restructuring in order to secure future generations' health and welfare.Within the framework of the changing roles and responsibilities of the public and private sectors, there is a need on improvements for the methods and implementations towards the increase of the health economics' social, economical and medical efficiency in conformity with its existent dynamic character. In the last quarter century, this requirement has led to the development of new scientific disciplines such as evidence-based medicine and health technology assessment. Health technology assessment involves multidisciplinary processes in terms of analysing the effectiveness of the existing or new technology regarding medical and ethical matters by using economic criteria such as utility and cost to the policy and payment decision maker authorities The benefits in terms of the necessity and value of the technology can be measured with the health technology assessment, eventually effective treatment options and resource utilization could be obtained. In this study, the underlying causes in health economics developments are evaluated within the framework of welfare state concept, afterwards the meaning and the progress of health technology evaluation is revealed regarding country practices and comparisons. After giving information about the developments and institutional capacity in our country, the problems in the system are emphasized and institutional and functional solution proposals are presented. In the last section, it is answered how the ideal health technology assessment model should be for our country.Key Words: Health technologies, welfare state, health systems, health economy, evidence based medicine, health technology assessment, healtcare financing. 300
- Published
- 2017