Search

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin parçalanmasından sonra Irak, İngiltere'nin manda yönetimine girmiştir. Musul ve Kerkük'teki petrol rezervlerinin olması Kuzey Irak'ın önemini arttırmaktaydı. Bu nedenlerden dolayı İngiltere, Kuzey Irak'ta yaşayan Kürtlerin otonomi girişimlerini engelleyerek Irak sınırları içerisinde kalması yönünde politikalar geliştirmiştir. Ancak Kuzey Irak'taki Kürtler, Irak merkezi hükümetine karşı çeşitli ayaklanmalar başlatmıştır. 1920'li yıllarda Şehy Mahmud Berzenci öndeliğinde başlayan ayaklanmalar 1930'lu yıllarda Berzenci'nin tutuklanmasından sonra Şeyh Ahmed Barzani öndeliğinde devam etmiştir. Şeyh Ahmed Barzani'nin etkisizleştirilmesinden sonra bu kez isyanlar Molla Mustafa Barzani önderliğinde; İran ve İsrail ile ilişkiler kurularak sürdürülmüştür. Barzani özellikle İsrail ile yakın ilişkiler kurup Irak'a karşı sürdürdüğü isyanlarda İsrail'den destek almıştır. Ortadoğu'daki İran-Irak rekabeti düşünüldüğünde Barzani'nin bu rekabeti yerinde kullanması İran'dan destek almasına neden olmuştur. Ancak İran'ın Barzani hareketine olan desteği taktik destek olup İran, Barzani hareketini Irak'a karşı baskı aracı olarak kullanmış, Irak'ın taviz vermesinden sonra Barzani hareketine olan desteğini geri çekmiştir. Türkiye 1990'lı yıllara kadar Kuzey Irak'taki Kürtlerle ilişki kurmaktan uzak durmuştur. Hatta Türkiye bu süreçte Kuzey Irak'taki Kürtlere karşı İran ve Irak ile antlaşmalar imzalamış, Kuzey Irak'taki Kürt isyanını bastırmak için girişimlerde bulunmuştur. İran-Irak Savaşı'ndan sonra Irak'ın Kuveyt'i işgalinden sonra Iraklı Kürtler Irak'ın zayıf durumundan istifade ederek yeniden ayaklanmıştır. Irak'ın Kuveyt'ten çıkarılmasından sonra Saddam Hüseyin, yenilginin sebebini güneydeki Şiilerden ve kuzeydeki Kürtlerden aramıştır. Bu nedenle Irak 1991 yılında Kuzey Irak'a operasyon başlatmıştır. Kuzeydeki Kürtler operasyondan dolayı Türkiye ve Irak sınırına doğru göç etmiş, Türkiye'nin sınırlarını açmasıyla Iraklı Kürtler Türkiye'ye sığınmıştır. Türkiye, İran ve Fransa güvenli bölgenin kurulması için BM nezdinde girişimlerde bulunulmuştur. Bu dönemde Özal tarafından Iraklı Kürtlerle ilişkiler kurulmaya başlanmıştır. 2003 yılında ABD'nin Irak'ı işgali Iraklı Kürler için dönüm noktası olmuştur. 2005 yılında hazırlanan Irak Anayasası'nda Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) resmi olarak kabul edilmiş, Irak'ta Arapça'nın yanı sıra Kürtçe'de resmi dil olarak kabul edilmiştir. Irak'ta başlayan yeni dönemde IKBY'nin konumu güçlenmiş ve Iraklı Kürtlerin hakları anayasal güvenceye alınmıştır. Bu nedenle başta İran ve İsrail olmak üzere ABD, Rusya ve Avrupalı devletler IKBY ile yakın ilişkiler kurmaya başlamıştır. 2007 yılından itibaren Türkiye'nin IKBY yönelik politikası değişmeye başlamıştır. Bu dönemde Türkiye'deki askeri vesayetin tasfiye edilmesiyle birlikte hükümetin dış politikada daha rahat hareket etmesi IKBY ile ilişkilerin başlamasına uygun zemini hazırlamıştır. İkili ilişkiler siyasi, ekonomik ve askeri alanları kapsayacak şekilde gelişmiştir. Ancak 2017 yılında IKBY'de yapılan bağımsızlık referandumu nedeniyle Türkiye-IKBY ilişkileri gerilmeye başlamıştır. Türkiye'nin bağımsızlık referandumuna yaklaşımı olumsuz yönde olması IKBY'nin Türkiye'ye bakışını da etkilemiştir. After the first World War, after the Ottoman Empire's division, Iraq entered the mandate governance of England. The petrol reserves in Mosul and Kirkuk had increased the significance of the Northern Iraq. For this reason England, by standing against the Northern Iraqi Kurds' autonomy attempts, developed its politics towards keeping Northern Iraq within Iraq's borders. However Northern Iraqi Kurds started various revolutions against Iraqi central government. The revolutions that started in the 1920s led by Seikh Mahmood Berzenji continued under Sheikh Ahmed Barzani's leadership in the 1930s after Berzenji's arrest. After Sheikh Ahmed Barzani's inactivation, this time Mulla Mustafa Barzani led the revolutions and continued by establishing relations with Iran and Israel. Barzani established close relations especially with Israel and received support from Israel during the revolutions he led against Iraq. Thinking of the Iran-Iraq oppositions in the Middle East, Barzani used this opposition well which led him to get support from Iran. However, the support Iran provided to Barzani's movement was tactical, as Iran used Barzani's movement as a means of pressure against Iraq and drawn back its support from Barzani's movement right after Iraq has compromised. Turkey has stayed away from establishing any relations with the Kurds in the Northern Iraq until the 1990s. Turkey has even signed agreements with Iran and Iraq against the Kurds in the Northern Iraq, and has attempted to oppress the Iraqi Kurdish revolutions. After the Iran-Iraq war, after Iraq's invasion on Kwait, Iraqi Kurds took advantage of Iraq's weak situation and rose up once more. After Iraq was withdrawn from Kwait, Saddam Hussain found the Shiites in the South and the Kurds in the North guilty for his loss. For this reason Iraq started an operation to the North of Iraq in 1991. The Kurds of the North immigrated towards the Turkey and Iraq border due to the operation. As Turkey opened its borders, Iraqi Kurds refuged Turkey. Turkey, Iran, and France attempted to approach the UN to establish the safe havens. It was during this period that Ozal started to build relations with Iraqi Kurds. In 2003 the USA occupied Iraq and this became a turning point for the Iraqi Kurds. In the constitution prepared in 2005 the Iraqi Kurdistan Regional Government (IKRG) was officially accepted; and beside Arabic language Kurdish language was also accepted as an official language in Iraq. During this newly started period the IKRG's position strengthened and the Iraqi Kurds' rights were secured according to the constitution. For this reason, initially Iran and Israel, the USA, Russia, and the European countries have started building close relations with IKRG. From 2007 onwards Turkey's politics towards IKRG started to change. During this period alongside the military custody's liquidation in Turkey, the government's freedom with regards to external politics paved the way to start relations with IKRG. This mutual relation has developed in such a way to cover each of the political, economical, and military aspects. However, in 2017, due to the Independence Referendum in IKRG, Turkey-IKRG relations started to distend. Turkey's negative approaches to IKRG's Independence Referendum has also affected IKRG's views towards Turkey. 132

This short letter from the field is offered as a rapid communiqué of the emergency medical situation in Mosul and surrounding areas on the eve of the final onslaught to liberate the city. This letter is based on emergency medical work at two World Health Organization (WHO) and Ministry of Health (MoH) Iraq lead Role II+ Field Hospital facilities south of Mosul City from April to June 2017; these facilities are currently and temporarily managed and administered by private medical industry until full handover to MoH Iraq, with WHO support and expert facilitation. The prominence of non-state actors in the conflict, using hybrid warfare tactics that maximize casualties, makes health security a particular challenge for the global community. This challenge requires health leaders and other actors in the region to set clear strategic goals that support public health of the many millions displaced, maimed and affected by the war. Whether in clinical medicine, development, peace and stability operations, or global health diplomacy, the shared values and conviction to best serve vulnerable communities and mitigate morbidity must embrace the lessons of evidenced based practice derived from military medical experience. WHO is leading the charge in disaster response for the conflict in Iraq, and many challenges remain. This might also include developing a new process in emergency medical response that utilizes private contracting to improve efficiency in delivery and overall sustainability.

Bu tezde, Türkiye ve Kürt Bölgesel Yönetiminin (KBY) ikili enerji ilişkileriyapısalcılık teorisiyle analiz edilmiştir. Araştırma boyunca, karar alıcılar,uzmanlar, araştırmacılar, gazeteciler ve siyasetçilerle yapılandırılmamışyüzyüze görüşmeler yapılmış, aynı zamanda konuyla ilgili yazılı dokümanlar vekitaplar araştırılmıştır. Tez, Türkiye ve Kürt Bölgesel Yönetiminin enerjiilişkilerinin siyasi ilişkilerine bağlı olduğunu savunmaktadır. Öncelikle ikilienerji ilişkilerinin geliştirilmesinin iki tarafın da lehine olduğunusavunmaktadır. Aynı zamanda Türkiye ve Kürt Bölgesel Yönetiminin güçlüsiyasi ve diplomatik ilişkilerinin enerji ilişkilerinin geliştirilmesini olumluetkilediğini savunmaktadır. Başka bir ifadeyle, siyasi ve güvenlik kaynaklısorunlar, ikili enerji ilişkilerine ciddi engel oluşturmaktadır.Anahtar Kelimeler: Türkiye, Irak, KBY, Enerji ilişkileri In this thesis, bilateral energy relations between Turkey and Kurdish RegionalGovernment (KRG) has been analyzed using constructivist theory. The research hasbeen relied on several face-to-face unstructured interviews with decision makers,experts, academicians, journalists and politicians as well as related writtendocuments and books. This thesis argues that the energy relations between Turkeyand KRG is highly related with their political relations. The thesis has been arguedthat firstly the improved energy relations between Turkey and KRG would result inmore benefit for both sides. Secondly, the strong diplomatic and political relationsbetween Turkey and KRG are factors that work for building and developing theenergy relations between the two parties. In other words, political and security-ledchallenges could become serious obstacle for the improvement of the energyrelations.Keywords: Turkey, Iraq, KRG, energy relations 124

Irak Devrimi‟ nin önderi Abdul Kerim Kasım, bir beyanname hazırlayarakKürt milletinin haklarını savunduğunu ilan etmiĢ, ancak çok geçmeden bu kararıverdiğine piĢman olmuĢtu. Bu da 11 Eylül 1961 Kürt Haklarını savunacak olandevrimin baĢlamasına zemin hazırlamıĢtı.1961 -1970 yıllarında Kürt halkı, savaĢtan uzak, barıĢçıl bir Ģekildehayatlarına devam etmiĢlerdi. Bu yıllar arasında dört darbe giriĢimi gerçekleĢmiĢtir.Darbeciler, baĢlangıçta sitemlerini oturtmak için Kürtlerin haklarını savunsalar dahükümdarlıklarını yerine oturduktan sonra sözlerinden geri dönüp Kürtleri ezmeyeve öldürmeye çalıĢıyorlardı. Bu dönemde Kürtler iki farklı guruba bölünmüĢlerdi.Ardından halk da bölünmeye baĢlayınca 11 Mart 1970 „te bir antlaĢma imzalanaraksorunlara son verilmiĢti.AnlaĢmanın içeriklerinin bir bölümünde, Irak‟taki Kürt halkının otonomisistemi çerçevesindeki haklarından bahsedilmiĢti. Fakat bu anlaĢma 11 Mart 1974yılında ihlal edildi. Aradan kısa bir süre geçtikten sonra Kürt güçleri ile Irak devletiarasında savaĢ baĢladı. Kürtler tam olarak baĢarıya ulaĢacak iken 6 Mart 1975 yılındaCezayir CumhurbaĢkanı Hauari Bomedyen‟in liderliğini yaptığı devrimle sonuçhüsranla bitti. Bu Ģekilde hem on dört yıl süren devrim hem de Kürtlerin savaĢı sonaermiĢ oldu. The 14.jul.1958 revolution ended the royal rule in Iraq. And it was a newpage in works of Iraqi nations generally, Kurd especially. The leader of thisrevolution was (Abdulkarim Qasm). In a statement and in the new Iraqi constitutionhe confesses all rights of Kurds. But it did not take too much time he regret hisdecision so this let to (11. September.1961) revolution to start for achieving Kurdsrights.Between (1970 to 1961) years Kurds continued their revolution and works.During that period four coups happened. The leaders at the beginning were acceptingto give Kurds rights. Then after taking power they were starting to kill Kurdishpeople. Then they tried to split Kurdish revolutionary into two and make seditionbetween them.All this condition ended by (11. March.1970) treaty by giving some of Kurdsrights according to autonomy system to Iraqi Kurdistan. But it forgotten after(11.march.1974). After a continuous year of war between Kurds and Iraq , expectedto end by Kurds success but (jarair tready) in (6.march.1975) between (Iran- Iraq) by(hawary bumedia) leadr of jazair , the 14 year revolution of Kurds ended. 68

Bu tez, Turgut Özal'ın Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı yaptığı 1983 ile 1993 yılları arasında ve Ak Parti'nin iktidara geldiği Kasım 2002 ile Ahmet Davutoğlu'nun Başbakan olduğu Ağustos 2014'e kadar olan dönemde uygulanan Irak politikasını karşılaştıracaktır. İki dönemde uygulanan Irak politikası, tarihsel süreç göz önünde bulundurularak ayrı ayrı incelenmiştir. Irak politikasının karşılaştırılmasında bu iki dönemde izlenen siyasetin sistem ve devlet düzeyindeki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konmaya çalışılmıştır. Varılan sonuç, her iki dönemde de Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması, Irak'ın kuzeyinde kurulabilecek Kürt devletinin engellenmesi ve PKK'nın Irak'taki varlığının sona erdirilmesi gibi politikaların uygulanma safhasında sistem etkisinin görüldüğü şeklindedir. Siyaset yapıcıların dünya görüşünü de etkileyen sistem etkisi, uluslararası sistemin son birkaç on yılda yaşadığı Soğuk Savaş'ın sona ermesi ve 11 Eylül saldırıları temelinde, çift kutuplu düzenden çok kutuplu düzene geçiş sürecinde yaşanan Körfez Savaşlarındaki ABD ilişkileriyle ve küreselleşme ile liberalleşmenin getirdikleriyle açıklanmıştır. This thesis will compare Turkey's Iraqi policy during the Özal years (1983-1993) when he was first Prime Minister and then President, and between 2002 and 2014, when AK Party came to power and Ahmet Davutoglu became Prime Minister. The Iraqi policy applied during the two periods has been examined separately considering the historical process. The comparison attempted to reveal the similarities and differences in the system and state level of politics in these two periods. The conclusion is that the system effect is seen at the stage of implementation of policies such as the preservation of the territorial integrity of Iraq in both periods, the obstruction of the establishment of a Kurdish state in the north of Iraq and the efforts to stop the existence of the PKK. The system effect, which also affects the world view of the policy makers, is observed in the Turkey-US relations during the Gulf War, in the transition from a bipolar to a multipolar world system, and in the globalization and liberalization processes, all of which were affected first by the end of the Cold War and then the September 11 attacks. 118

Aziz Uthman Y, Irak'ın Kuzeyinde Bulunan Kan Vericilerinde HBs Ag, Anti HCV, Anti HIV ve Frengi seroprevalansı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van, 2018. Bu çalışmada, Kuzey Irak'da dört şehirdeki (Erbil, Sulimanya, Duhok ve Kerkük) kan bağışçıları arasında hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV), İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) ve Sifiliz prevalansının belirlenmesi amaçlanmıştır. Eylül 2013 ile Aralık 2015 arasındaki dönemi kapsayan kan bağışı kayıtları retrospektif olarak değerlendirildi. HIV, HBV, HCV ve Sifiliz enfeksiyonları ile ilişkili risk faktörlerini belirlemek için lojistik regresyon analizi kullanıldı. Erbil'de 164177 donör, Süleymaniye'de 82370 donör, Duhok'ta 69987, Kerkük'te 70590 donör çalışmaya dahil edildi. HCV, HBs Ag, HBV, HIV ve Sifiliz'in tüm testleri ELISA ve Coulter Sayacı ile değerlendirilerek sonuçların doğrulanması sağlandı. Sonuç olarak; Erbil'de 164177 bağışçı ile yapılan değerlendirmede prevalans sırasıyla HBs Ag 384 (% 0.23), Anti HCV 193 (% 0.11), Anti HIV 1 ve VDRL 353 (% 0.21) olarak bulundu. Süleymaniye'de 82370 bağışçı ile yapılan değerlendirmede prevalans sırasıyla, HBs Ag için 213 (% 0.258), Anti HCV için 72 (% 0.087), Anti HIV için 2 ve VDRL için 291 (% 0.353) olarak bulundu. Duhok'ta 69987 bağışçı ile yapılan değerlendirmede prevalans sırasıyla, HBs Ag için 652 (% 0.931), Anti HCV için 129 (% 0.184), Anti HIV için sıfır ve VDRL için 240 (% 0.342) olarak bulundu. Son olarak Kerkük'te 70590. HBs Ag 182 (% 0.257), Anti HCV 21 (% 0.029), Anti HIV sıfır ve VDRL 178 (% 0.252) olarak bulundu.Anahtar Kelimeler: Anti HCV, Anti HIV, HBs Ag, Syphilis. Aziz Uthman Y, Seroprevalence of HBs Ag, Anti HCV, Anti HIV, and Syphilis in Blood Donors in North of Iraq. University of Van Yüzüncü Yıl Faculty of Medical Sciences, Department of Medical Microbiology, Master Thesis, Van, 2018. In this study, it was aimed to determine the prevalence of Hepatitis B virus (HBV), Hepatitis C virus (HCV), Human Immunodeficiency Virus (HIV) and Syphilis among blood donors in four cities (Erbil, Sulimania, Duhok and Kirkuk) in northern Iraq. Blood donation records covering the period from September 2013 to December 2015 were reviewed retrospectively. Logistic regression analysis was used to determine risk factors associated with HIV, HBV, HCV and Syphilis infections. The study included, 164177 donors from Erbil, 82370 donors from Sulimanya, 69987 from Duhok and 70590 donors from Kirkuk. All tests of HCV, HBS AG, HBV, HIV and syphilis were evaluated with ELISA and Coulter counter and the results were verified As a result, prevalence was found as Hbs Ag 384 (0.23%), Anti HCV 173 (0.11%), Anti HIV 1 (0.21%) and VDRL 353 (0.21%), respectively. The prevalence rate of HBsAg and HBsAg were found to be 213 (0.258%) and 72 (0.087%) for anti-HCV, 291 (0.353%) for anti-HIV, respectively, with 82370 donors in Sulimania. In Duhok, the prevalence rate of 69987 donors was 652 (0.931%) for HBs Ag, 129 (0.184%) for Anti HCV, 0 for Anti HIV and 240 (0.342%) for VDRL respectively. Finally, in Kerkük 70590. HBs Ag 182 (0.257%), Anti HCV 21 (0.029%), Anti HIV zero and VDRL 178 (0.252%) were found in Kirkuk.Key words: Anti HCV, Anti HIV, HBs Ag, Syphilis. 54

Irak'ın ve Kuzey Irak Bölgesi'nin (KIB) yerel mal ve hizmet ihtiyaçları, uluslararası pazarlardan ve tüm komşu ülkelerden yapılan ithalata dayanmaktadır. Bütün komşu ülkeler arasında Türkiye hem Irak hem de KIB için en büyük ticaret ortağıdır. Ancak, Türkiye'den ithal edilen malların oranı KIB bölgesinde farklılık göstermektedir. Bu tez çalışmasının amacı, 2004-2017 yılları arasında Türkiye'den Irak'a ve KIB'e yapılan ithalatı etkileyen faktörleri incelemektir. Bu amaçla zaman serileri analizi için uygun ekonometrik modeller kullanılmıştır. Zaman serileri kullanılması sebebi ile durağanlık test edilmiş ve yapısal kırılmalar dikkate alındığında zaman serilerinin trend çevresinde durağan olduğu tespit edilmiştir. İthalatı etkileyebilecek teorik değişkenler olan Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH), döviz kuru ve nüfus modellerde kullanıldığında, sadece GSYİH istatistiksel olarak anlamlı değişken olarak tespit edilmiştir. Buna ilaveten Johansen eşbütünleşim sonuçları elde edilememiştir. Bütün bu beklenmeyen durumların sebebi gözlem sayısının az olmasıdır. Iraq's and Northern Iraq Regions (NIR) local needs of goods and services depend on imports from international markets, and between all neighbors, Turkey is the biggest trade partner for both Iraq and NIR. However, the ratio of imports from Turkey is different in the NIR region. The purpose of this thesis study is to analyze the factors affecting import from Turkey to Iraq and NIR during the period 2004 to 2017. For this purpose, appropriate econometric models are used for time series analysis. The use of time series requires stationarity and when the structural breaks are considered, the time series are found to be stationary around the trend. The theoretical variables Gross Domestic Product (GDP), exchange rate and population that can affect imports are used in the models, and only GDP was found to be statistically significant. In addition, Johansen cointegration results could not obtained. All of these unexpected results are due to the small number of observations. 135

Çalışma sorunu, taklit malların tüketici davranışları üzerindeki etkilerini elealmaktadır; ana sorudan hareketle, gelişme ve sonuç üzerinde araştırma ve denetimkonusu üzerine bir dizi soru sorulabilir. Iraklı tüketiciler orijinal ürünlerle taklitürünler arasında fark yaratamıyor mu? Irak'lı tüketicilerin orijinal ürünleri ve sahteürünleri ayırt etmenin kriterleri olarak dikkate aldığı faktörler nelerdir? Iraktüketicisi, her ikisinde de gelenek fenomeni tarafından ortaya atılan tehlikelerin nekadar gerçekçi olduğunu biliyor mu? Konunun doğası gereği ve eldeki sorununcevabını elde etmek için analitik tanımlayıcı metoda güvenme ihtiyacı duyduğumuziçin, araştırma vaka çalışmamızı anket yoluyla destekledik.Araştırmacı tarafından ulaşılan sonuçlardan:Veri analizinin sonuçları, yolsuzluk ve rüşvet yaygınlığının, sahte ürünlerin pazariçindeki yaygınlaşmasına, katılımcıların cevaplarıyla teyit edildiği gibi önemlikatkıda bulunduğunu göstermektedir (% 87). Irak tüketicisi taklit olgusunun ciddi birolgu olduğunu bilir, ancak taklit ürünler kazanmaktadır (% 80).Araştırmacı ayrıca bir dizi öneriler geliştirdi:Tüketici bilincinin eksikliğinin bu malları kullanmanın başlıca nedenlerinden biriolduğu sahte ürünlerin zararlı kullanımı hakkında tüketici farkındalığı. Sahteürünlerin girişini azaltmak için ithal ürünlerin kontrolündeki paketler.Yasadışı pazarları ortadan kaldırın çünkü sahte ürünlerin yaygınlaşmasına katkıdabulunur.Anahtar sözcükler: Taklit Mallar, Satın alma, Alıcıların Davranışı The study problem addresses the impact of counterfeit goods on consumerbehavior, Proceeding from the main question can be asked a series of questions onthe subject of research and supervision over a development and conclusion, and are:Are Iraqi consumers unable to make the difference between original productsand counterfeit products? What are the factors taken into consideration by the Iraqiconsumers as criteria to distinguish between products Original and counterfeitproducts? To what extent is the Iraqi consumer real conscious of the dangers posedby the phenomenon of tradition on both?Due to the nature of the subject and found the need to rely on the analyticaldescriptive method in order to reach an answer to the question at hand, we supportedour research case study through a questionnaire.Of the results reached by the researcher:The results of the data analysis indicate that the prevalence of corruption and briberycontributes significantly to the increase in the spread of counterfeit goods in themarket as confirmed by respondents' answers (87%). The Iraqi consumer knows thatthe phenomenon of imitation is a serious phenomenon, although it acquirescounterfeit products by (80%).The researcher also developed a set of recommendations:Consumer awareness about the harmful use of counterfeit goods, where the lack ofconsumer awareness is one of the main reasons for using these goods. Packages inthe control of imported products to reduce the entry of counterfeit goods. Eliminateillegal markets because it contributes to the low spread of counterfeit goods.Keywords: Imitation Goods, Purchasing Behavior of Buyers. 90

Ülkemizde müzik öğretmeni yetiştirmeyi amaçlayan kurumlarımızda uluslararası bağlamda kullanılan klasik eserlerin yanında Türk ezgilerine dayalı eğitim müziklerinin de kullanıldığı bir gerçektir. Keman eğitiminin ilk yıllarından başlayarak Türk müzik kültürüne ait birçok örneğin, öğrencilerin hem müzikal hem de teknik becerilerinin gelişimine sunduğu katkı bilinmektedir. Türk ezgilerine dayalı çalgı eğitiminde amacın iki ana faktörlü olduğu düşünülmektedir. Birinci faktör yerel düzeyde Türk ezgilerinin, kulak aşinalığından dolayı daha çabuk öğrenileceği, keman gibi perdesiz bir çalgıda entonasyon sorunlarına fazla takılmadan, öğretilmesi gereken tekniğin öğretiminin hızlı olacağıdır. İkinci faktör ise evrensel düzeydir. Evrensel düzeyde ise Türk ezgilerinin tanıtımı Türk ezgilerinin de evrensel düzeyde kullanılabilir ezgiler olduğuna dayanmaktadır.Bu çalışma evrensel düzeyde kullanılabilecek Türk ezgilerinin, Kuzey Irak'ta bulunan Duhok Güzel Sanatlar Enstitüsü Müzik Bölümü keman öğrencilerine uygulanarak I. ve III. Pozisyon öğretimine ne kadar uygun olduğunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın modeli betimsel araştırma modelidir. Türkiye'de keman eğitimi veren 8 öğretim elemanı veri toplama grubunu oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; Türk ezgilerinin, I. ve III. Pozisyona ait olan hedef ve davranışlara ulaşma açısından uygun olduğu, sol el ve sağ el tekniğinin gelişimi açısından uygun olduğu sonuçlarına varılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına istinaden, Kuzey Irak'a ait halk ezgileri kullanılmasıyla yeni bir keman ekolü oluşturulması, keman eğitimi programı içerisinde yer alan karmaşık tekniklerin öğretimi için halk ezgilerinden faydalanılması önerilmiştir In our country, it is a fact that in the institutions aiming to educate music teacher ,both international classical works and turkish music education melodies are used at the same time .it is known that from the earlier times of the violin education to our day , violin education has been always useful for the students both in musical and technic skills.In instrument education which is based on the turkish melodies, the aim is based on two factors.the first one is the turkish melodies will be learned quicker because the students are accustomed to listening them. And the second factor is the universal perspective. In universal perspective, turkish melodies are thought to be universal melodies.In this study,the aim is to determine whether the applying of this turkish melodies which can be used in universal degree are appropriate or not for the students in duhok fine art instutition violin learners in North Iraq.The research is descriptive. 8 faculty members instucting violin are in the collectign datas group.According to the reserch results, the turkish melodies are appropriate for the targets and behaviours belonging the 1. And 3. Positions. İt is also appropriate for the development of left and right hand. It is suggested that on looking the research results, a new violin education perspective can be created. And it will also be useful to use the folk melodies when teaching the complex techniques at the violin education. 103

Tarım sektöründeki büyümenin, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında ve gelişmekte olan ülkelerde yoksulluğun önemli ölçüde azaltılmasında hayati önemi olduğu görülmüştür. Bu nedenle, kalkınma ve tarım ekonomistleri tarım sektöründeki verimlilik artışını önemli görmektedir. Fakat tarımsal üretim, yoksulluğun üstesinden gelmek için yeterince hızlı bir oranda büyümelidir. Bu nedenle, yabancı yatırımlar gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde önemli bir ekonomik büyüme kaynağı olarak görülmektedir. KRG, kalkınma ivmesini artırmak için bölgeye mümkün olduğu kadar yabancı yatırımcıları çekmek için elverişli bir yatırım ortamı oluşturmayı planlamıştır. Bu çalışma, yabancı yatırımcıların bölgedeki tarım sektörüne yatırım yapmasını engelleyen temel engelleri veya faktörleri değerlendirmektedir. Bölgenin tarım sektörüne yatırım yapma konusunda isteksiz olan yabancıları analiz etmenin yanı sıra, özellikle de 2006-2016 döneminde DYY'nin bölgede son on yılda neden önemli ölçüde artmadığının temel nedenlerini değerlendirmektedir. The growth in agricultural sector measured as vital in achieving sustainable development and a significant reduction in poverty in developing countries, so, equally developmental and agricultural economists view productivity growth in the agricultural sector as significant if the agricultural output is to growth at a sufficiently rapid rate to tackle poverty.Thus, FDI considered as a significant source of economic growth in both developed and developing countries. KRG, as most of the other countries, planned to make a friendly investment environment to attract FDI as much as possible toward its region to enhance development acceleration. However, this study evaluates the main obstacles or factors that deter foreign investors from investing in the region's agricultural sector. It assesses the key reasons why FDI has not increased in the region significantly over the past ten years particularly during 2006-2016, besides analysis the foreigners reluctant to invest in the region's agricultural sector. It also investigates the total investment during past ten years by the region's board of investment and the share of FDI both entire and agriculture sector in this investment flow. 80

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin devletleşme çabaları ve Türkiye'ye etkilerini incelenmesi hedeflenen bu çalışmada, Irak'ın Osmanlı Devleti'nden ayrılmasından başlanarak önce monarşi dönemine sonrasında sözde bir demokratik devlet olmasına değinilmiştir. Ortadoğu'daki, karmaşa ve Irak'ın iç karışıklarından dolayı bölgede yaşanılan gelişmeler sonucunca Irak'ın kuzey bölgesinde bulunan Kürtlere özerklik hakkı verilmiştir. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde; özerklik sonrası bölgedeki devletleşme çabaları, bölgenin siyasi ve ekonomik varlığının nasıl devam ettiği gibi konular mercek altına alınmıştır. Son olarak Türkiye ve Kuzey Irak Kürt Bölgesinde'ki karşılıklı ilişkiler; Irak'ın işgalinden öncesi ve sonrası şeklinde ikiye ayrılmış, değerlendirmeye bu şekilde devam edilmiştir. Türkiye ve IKBY arasındaki uluslararası ilişkilerin incelenmesi, ekonomik, ticari ve askeri açıdan ülkelerin birbirleriyle olan ilişkileri ve olası bağımsızlık durumunda Türkiye'nin alması gereken önlemler sonuç kısmında ifade edilmesi amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Türkiye, IKBY, Referandum, Uluslararası İlişkile The aim of this study is to investigate the effects of the Iraqi Kurdish regional government on the efforts of nationalization and Turkey, It was mentioned that after the separation of Iraq from the Ottoman state, it first became a so-called democratic state after the period of monarchy. In the Middle East, Kurdish's in the northern part of Iraq has been granted autonomy as a result of the turmoil and developments experienced in the region due to the internal confusion of Iraq. In later parts of the study; efforts to nationalize the post-autonomous region, how the political and economic existence of the region continued.Finally, mutual relations in the Kurdish Region of Turkey and Northern Iraq; It was divided into two before and after the occupation of Iraq and continued to evaluate this way. Examination of international relations between Turkey and IKBY, economic, commercial and military aspects of the country and their possible interdependence in the case of the measures to be taken by Turkey is intended to be expressed in the end. Keywords:Turkey, IKBY, Referendum, International Relations 108

Osmanlı İmparatorluğu yıkıldıktan sonra iki bağımsız ülke olarak ortaya çıkan Türkiye ile Irak arasındaki ilişkiler Ortadoğu'da ve dünyada yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmeler gölgesinde şekillenmiştir. Osmanlı'dan sonra 1920 yıllında tarih sahnesine çıkan `Modern Irak Devleti` uzun yıllar İngiliz Mandası altında kalmıştır. Dolayısıyla bu dönemde Irak devleti dış politikasında herhangi bir varlık göstermemiştir. Genelde bu dönemde Irak dış dünya ile ilişkilerini İngiliz Mandası kontrolü altında kurmaya çalışmıştır. 1932 yılında İngiliz Mandası'ndan kurtulduktan sonra Irak, dış dünya ile özellikle Batı'ya açılan kapısı olan Türkiye ile doğrudan ilişki kurmaya başlamıştır. Türkiye'nin ve Irak'ın 1937 yılında Ortadoğu bölgesinde kurulan Sadabat Paktı'na katılmaları iki ülke arasındaki ilişkileri olumlu yönde etkilemiştir. 1955 yılında Soğuk Savaş şartları altında Ortadoğu'da SSCB'nin tehdidini engellemek adına tanzim edilen Bağdat Paktı, Türkiye-Irak ilişkilerini pekiştirmiştir. Fakat 1958 yılında Irak'ta askeri ihtilal olmasından ötürü kısa bir süreliğine ikili ilişkiler kötüleşmiştir. 1980'lerden sonra Türkiye-Irak ilişkilerini olumsuz bir şekilde etkileyen bazı faktörler ortaya çıkmaya başlamıştır. Bunlardan en önemlisi PKK terör örgütünün özellikle İran-Irak Savaşı sırasında Kuzey Irak'ta oluşan güç boşluğundan istifade ederek bölgeye yerleşmesi ve oradan Türkiye aleyhine silahlı eylemlerde bulunması olmuştur. Bu dönemde iki ülke ilişkilerini belirleyen bir diğer önemli faktör Saddam Rejimi'nin Türkmenlere yönelik yaptığı baskılar olmuştur. Bunlara rağmen Türkiye-Irak ilişkileri 1990 yılına kadar olan sürede Ortadoğu'da bulunan diğer ülkelerinin ilişkileri ile kıyasla daha istikrarlı bir istikamette ilerlemiştir. İki ülke arasındaki ilişkilerin kırılma noktası ise 1990 yılında Kuveyt'in Irak tarafından işgal edilmesiyle başlayan ve Birinci Körfez Krizi olarak adlandırılan süreç olmuştur. Söz konusu krizde Türkiye'nin Irak'a karşı cephe alması, krizin ardından büyüyen PKK terör örgütü, Kuzey Irak'ta oluşan Kürt yapılanması ve Türkmenlerin durumu gibi gelişmeler 1990 yılından sonra Türkiye ile Irak arasındaki ilişkileri belirleyen en önemli paradigmalar olarak görülmüştür. ABD'nin 2003 yılında Irak'a yönelik gerçekleştirdiği askeri müdahale zaten sorunlu olan Türkiye-Irak ilişkilerini daha da karmaşık bir hale getirmiştir. ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgali, Türkiye-Irak ilişkilerini etkileyen ciddi sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur. İşgalin ardından Irak'ta merkezi otoritenin zayıflaması, Şii grupların yükselişi, PKK'nın Kuzey Irak'ta manevra kabiliyetini yükseltmesi, Kürtlerin devletleşme sürecine girmeleri, Irak'ın İran nüfuzu altına girmesi, Türkmenlerin durumu, Sünni grupların işgal sonrası Irak siyasetine yeniden entegre olması ve ülkenin mezhep çatışmasından dolayı bir istikrarsızlığa doğru sürüklenmesi gibi Irak kaynaklı sorunlar Türkiye-Irak ilişkilerinin yönünü belirlemiştir. Çalışmada yukarıda özet olarak anlatılan bu gelişmelerin Türkiye-Irak ilişkilerini nasıl etkilediği konusu üzerinde durulmuştur. Upon collapse of the Ottoman Empire, relations between Turkey and Iraq that came to exist as two independent countries took form in the shade of political and economical developments that occured in the middle east and the world.`Modern Iraq State` that originated on stage of history in 1920 after Ottoman was mandated by English for many years; hence Iraq state did not make its presence felt on its foreign policy in that period. During that period, Iraq generally tried to contact with external world under control of English mandate. After it had gained independence from English mandate in 1932, Iraq directly commenced contacting with external world. It particularly contacted with Turkey that was a gate opening towards West.The fact that both Turkey and Iraq joined Sa'dabad Pact set in the middle east region in 1937 influenced the relations between two countries positively.In 1955, Baghdad Pact that was regulated under the circumstances of cold war so as to hinder the threat of USSR in the middle east reinforced the Turkey – Iraq relations.However, bilateral relations relapsed transiently due to the fact that the military coup occured in Iraq in 1958.After 1980s, a number of factors that affected the Turkey – Iraq relations negatively came to exist. The most crucial of these factors was the settlement of the PKK terror organization in the region by utilising the power gap that occured in northern Iraq during Iran – Iraq War and its armed attacks against Turkey.In that period, another significant factor that designated the relations between two countries was pressures of Saddam regime on the Turkmen.Nevertheless, the Turkey – Iraq relations progressed more consistently in contrast with the relations of other countries that exist in the middle east till 1990.The failure point of the relations between two countries was the 'First Gulf Crisis' process that started with the occupation of Kuwait by Iraq in 1990.The fact that Turkey stood against Iraq in the relevant crisis, the PKK terror organization that built up in the wake of the crisis, the Kurdish settlement that formed in northern Iraq and the circumstance of the Turkmen were developments considered as crucial paradigms that designated the relations between Turkey and Iraq after 1990.The military intervention that was carried out by the USA in Iraq in 2003 made already-problematic Turkey – Iraq relations more complicated. The occupation of Iraq by the USA in 2003 caused critical troubles that influenced Turkey – Iraq relations.The fact that the central authority weakened in Iraq after the occupation, the rise of Shia groups, the PKK increased its maneuverability in northern Iraq, the Kurds entered into the process of state formation, Iraq came under the influence of Iran, the circumstance of the Turkmen, the integration of Sunni groups to Iraq policy again after the occupation and the country fell into instability owing to sectarian tension were troubles based upon Iraq that determined the direction of Turkey – Iraq relations.In the study, the subject of how the developments summarized above influenced Turkey – Iraq relations was dwelt on. 123

Bu çalışmada, Irak Kürtlerinin 1.Dünya Savaşından sonraki siyasallaşma süreci, Türkiye ve İran'ın politikaları çerçevesinde analiz edilmeye çalışılmıştır. Özellikle Irak Kürtlerinin bulunduğu bölgede zengin yer altı kaynaklarının varlığı nedeniyle küresel güçlerin müdahale alanı olmuştur. Çalışmada ABD'nin 2003 yılında Irak'a müdahalesiyle oluşan yeni konjonktürel durum ele alınmıştır.Türkiye, Irak'ın kuzeyinde gelişen olaylara karşı sessiz kalmamış, kendi güvenliği için gerektiğinde sınır ötesine operasyon düzenlemekten çekinmemiştir. Bu yaklaşım, ABD'nin Irak'a müdahalesinden sonra IKBY'nin resmi federal statü kazandığı 2005 yılına kadar devam etmiştir. Ancak 2007 yılında Türkiye'de AK Parti'nin ikinci kez güçlü bir şekilde iktidara gelmesi ve başta ABD olmak üzere batılı güçlerin teşviki, Türkiye'nin IKBY'ye yönelik politikasındaki dönüşümü sağlamış, psikolojik engeller ve kırmızı çizgiler yerini siyasi, kültürel ve ekonomik işbirliğine bırakmıştır. İran ise bu döneme kadar Irak ile arasındaki sorunlarından dolayı Iraklı Kürtleri tehdit yerine güvenliği açısından bir fırsat kaynağı olarak değerlendirmiş ve çıkarları için yeri geldiğinde onları desteklemiş, yeri geldiğinde ise desteğini çekmiştir. Bu durum, 2003 yılında ABD'nin ve daha sonra Türkiye'nin bölge politikasına dahil olmasıyla değişmeye ve dönüşmeye başlamıştır.ABD'nin 2011 yılında Irak'tan çekilmesiyle Türkiye ve İran, bölgede siyasi, ekonomik ve kültürel güç mücadelesine girişmiş, neticesinde İran'ın mezhepçi ve Bağdat yanlısı tavrı IKBY'yi Türkiye ile her konuda işbirliği yapmaya itmiştir. Bu süreçte, Türkiye ve İran, IKBY üzerinde siyasi, ekonomik ve kültürel rekabete girmişlerdir.IŞİD'in ortaya çıkmasıyla IKBY, batılı güçlerden aldığı destekle bölgede varlığını güçlendirmiş ve 2017 yılında bağımsızlık referandumu düzenlemiştir. Bu durumu kendi bütünlüklerine bir tehdit olarak algılayan Türkiye ve İran aynı safta bir araya gelmiş ve IKBY'ye karşı yaptırım kararları almışlardır.Anahtar Kelimeler: IKBY, Türkiye, İran, ABD, Bağımsızlık Referandumu In this study, politicization process of Iraqi Kurds after World War 1 is analysed through the lens of foreign policies of Turkey and Iran. Especially the existence of abundant underground resources in where Iraqi Kurds densely populated made their territories open to intervention of global powers. This work elaborates on the new conjuncture shaped after USA's 2003 invasion of Iraq.Turkey did take proactive role in the incidences occurred in the northern part of Iraq and it did not refrain from making cross border operations for its own territorial security. Turkey maintained the proactive approach it took from the very early stages of the USA's Iraq invasion till 2005 when KRG gained its official federal status. However Turkey's KRG related policies went into new phase as AKP came to power in 2007 for the second time together with the USA and its western allies support. Those factors led psychological impediments and red lines of Turkey's foreign policy to left its place to political, cultural and economic collaboration. Meanwhile Iran on the other hand regarded Iraqi Kurds as an opportunity instead of a security threat and it gave support to them as long as this support served to its own interests and withdrew it if the support contradicts with Iran's interests. This approach that Iran carried on lasted till 2003 at when USA and then after Turkey began to be involved in regional policies. In 2011, at the time of USA's military withdrawal from Iraq, Turkey and Iran entered into political, economic and cultural power struggle and consequently Iran's sectarian policies together with its pro-Baghdad stance brought KRG's complete cooperation with Turkey. In this process Turkey and Iran ended up having rivalry in political, economic and cultural contexts.After the emergence of ISIS, KRG strengthened its existence in the region with the support it has taken from its Western allies and in 2017 it held the independence referendum, consequently. And after that Iran and Turkey who regarded this referendum move as threat to their own integrity united under compromising line and imposed sanctions against KRG.Keywords: KRG, Turkey, Iran, USA, Independence Referendum 125

Bu tez, uluslararası ilişkiler teorilerinden olan neoklasik realizm bağlamında Türkiye'nin 2002-2015 arası dış politikasını inceleyerek, Türkiye'nin dış politika davranışını belirleyen faktörleri Kuzey Irak ve Kuzey Suriye politikaları örnekleri ile açıklamaktadır. Tezde, bu dönem aralığında bölgesel ve uluslararası sistemik çıktıların Türk dış politikasını belirleme etkisi ve bu çıktıların dış politika eylemine dönüşmesinde iç faktörlerin rolü ve birbirleri ile olan ilişkileri araştırılmıştır.Çalışmanın ilk bölümünde neoklasik realist ve aynı köklerden geldiği klasik realist ve neorealist teoriler genel kapsamıyla ele alınmıştır. Özü itibari ile bir dış politika teorisi olan neoklasik realizmin dış politika yapımı aktörleri ve süreçlerine olan yaklaşımları incelenmiştir. Bu kapsamda ikinci bölümde 2002-2015 arasında Türk dış politikası genel bir şekilde analiz edilmiş ve dış politikada iç aktörlerin rolü araştırılmıştır.Bununla bağlantılı olarak tezin ikinci ve üçüncü bölümünde AK Parti döneminde Türkiye'nin Kuzey Irak ve Kuzey Suriye politikaları incelenmiştir. Türkiye'nin özellikle 2008'den sonra Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ile ilişkilerini güvenlik merkezli olmaktan çıkarıp müttefiklik derecesine getirmesinde ve Suriye iç savaşından sonra Kuzey Suriye'deki yapılanmayı tehdit olarak değerlendirmesini sağlayan faktörler karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. This thesis seek Turkey's foreign policy between 2002-2015 in the context of neoclassical realism by examining, the factors that determine Turkey's foreign policy behavior has been studied with cases of Northern Iraq and Northern Syria policy. İt investigate effects of outputs of regional and international and domestic factors role on determining Turkish foreign policy behavior.In the first part of the study, neoclassical realist, classical realist and neorealist theories that from the same roots are covered in general. İn this study, Neo-classical realism's, which is a foreign policy theory, approaches to actors of foreign poicy making and its processes has been examined. İn this sense, Turkish foreign policy between 2002 and 2015 was analyzed in general and the role of internal actors in foreign policy was investigated in the second part.In the second and third part of the thesis during the AK Party of Turkey in Northern Iraq and Northern Syria policy has been examined. Turkey's relations with KRG which is turned into from security base policy to relation of alliance and the factors which make it a threat to the structure in North Syria after the Syrian civil war have been analyzed comparatively. 98

Arap dilini öğrenmek isteyen her kes, kendisine göre yabancı bir dil öğrenmeye çalıştığından dolayı, haliyle birçok zorluklarla karşılaşabilir. Nitekim Arap dili kendisine has, başka dillere benzemeyen birçok farklar barındırdığından dolayı öğrenilmesi de nispeten zor diller arasında kabul edilir. Kuzey Irak Bölgesinin giderek merkezden ve Arap dilinden uzaklaşması yeni nesil için eskiye göre Arapça öğreniminde daha fazla zorluklar oluşturmaktadır. Okuma, yazma, dinleme ve konuşma melekelerinde tüm bu zorlukları görmek mümkündür. Biz de bu çalışmamızda Anadili Arapça olmayanların Arapça öğreniminde karşılaştıkları zorlukları alan araştırması yaparak bölge bazında ortaya koymaya çalıştık. İkinci bölümde de genel olarak dil eğitiminde kullanılan yöntemleri detaylı bir şekilde verdik. Modern dönemde artık daha fazla öne çıkan ve eğitim kurumlarında kullanılan metotları irdelemeye çalıştık. Daha sonra ise dil ile ilgili melek ve yetenekler üzerinde durduk. Bu yöntemleri açıklarken Arap diline özgü durumları ele aldık. Arap dilini öğretme esnasında karşılaşılan zorlukları izah ettik. Arap dilinin öğrenilmesi esnasında dil dışı olgular olan, coğrafi, siyasi, dini faktörlerin dil eğitimindeki etkilerin önemini belirttik. Bu dış faktörlerle birlikte dil eğitimini doğrudan etkileyen yöntem, mekan, materyal ve öğrenen faktörlerini detaylı bir şekilde ele aldık.Daha sonra yöntem eksikliği ile birlikte yaşadığımız Bölge ile alakalı olan bazı durumları irdeledik. Özellikle bize göre Eğitim Bakanlığı ile Yüksek Öğrenim Bakanlığı arasındaki irtibatın zayıf ve amaçlarının farklı olmasının Arap dili eğitimine etkisini gözler önüne serdik. Bu iki Bakanlığın istenilen seviyede bir dil eğitiminin gerçekleşmesi için ortak hedef belirleyip müşterek kararlar almalarının zorunlu olduğu sonucuna vardık. Bütün bunları incelerken, konu bazlı eksikleri de belirttik. Gramer/nahiv, sarf/morfoloji başta olmak üzere ders müfredatlarındaki eksiklikleri dile getirdik.Yapmış olduğumuz anket çalışmasında Bölgemiz temelli Arapça eğitiminin fotoğrafını çekmek için birbirinden farklı sorular hazırladık. Hazırladığımız soruları da doğru sonuçlar elde etmek için farklı kurum ve mekanlarda uyguladık.Elde ettiğimiz veriler ışığında tezimizde sonuçlar çıkardık. Dil eğitiminde Bölgemizde karşılaşılan zorlukları net bir şekilde gözler önüne serdik. Sonuç olarak dil eğitimi özellikle de Arapça dil eğitimi, karşılaştığımız zorluklar ve engeller nedeniyle istenilen seviyede verilememektedir. Gün geçtikçe bu zorluklar ve engeller daha da artmaktadır. Aslında Kuzey Irak Bölgesi, Araplarla iç içe yaşanan bir bölge olmasından dolayı Arapça eğitimi için bir çok artı yönlere sahiptir. Ancak yaşanan siyasi ve sosyal problemler neticesinde bu artılardan gereği gibi yararlanılmamaktadır. Çalışmamızda elde ettiğimiz veri ve sonuçlar ışığında yeni yöntem ve hedeflerle birlikte istenilen seviyede Arapça öğretiminin rahatlıkla yapılabileceği kanaati taşımaktayız. Abstract Those who like to learn Arabic as a foreign language face a lot of difficulties. The language, by itself, is surrounded with lots of problems which hamper learners. These problems, in their turn, vary from situation to situation and according to the size of the factors that influence these problems and difficulties both negatively and positively. Therefore, the title of this study is ''Problems of teaching Arabic to learners of Arabic as a foreign language, the case of North of Iraq''. The researcher has started with an introductory chapter which consists of three sections. The first section is about Arabic language and its features. The second section discusses the concept of foreign language learners and the methods that are followed for teaching foreign languages. In the third section, the language skills are investigated. Our research about the problems of teaching Arabic language, makes it necessary that we discuss the factors that influence teaching Arabic language, and this has been discussed in the second chapter which consists of three sections. The first section investigated the uncontrolled situational variables such as (religious, linguistic, geographic, and political factors). The second section is about the objective factors (language teaching methods, technical factors in language teaching, syllabus factors in teaching language, basics and means used in language teaching). In the third section, other factors are discussed, such as (methods used for teaching Arabic language, and psychological aspects) The three sections of chapter three are catered to discussing the obstacles faced by learners of Arabic as a foreign language. The first section investigated those obstacles that are related to curriculum (the shortcomings of the specified curriculum for language teaching, lack of balance between the syllabuses of ministry of education and ministry of high education, classifying grammar topics according to an old method). The second section is about the political obstacles (lack of attention to the Arabic language in the area, lack of activities and events related to Arabic language and lack of training courses, and lack of specialized institutes). In the third section, weaknesses that are attributed to (learners, and teachers) were investigated. As a supplement to the study and an emphasis on the truthfulness of the presence of these problems in this area -in the north of Iraq-, the fourth chapter presented the findings of a field study to reemphasis the presence of the problems. At the end of the study, the most important results, and some suggestions are given with the purpose of eradicating the problems. 109

Bu çalışmanın amacı, Türkiye-Irak sınırını ulusal ve bölgesel gelişmelerin, merkezi ya da yerel düzeydeki aktörlerin etkisinde sürekli yeniden inşa edilen bir süreç olarak analiz etmektir. Bu çerçevede, sınır hattının belirlendiği günden yakın dönemdeki gelişmelere kadar bu sınır hattını ve sınır bölgesinde yaşayan insanları etkileyen siyasal, toplumsal ve iktisadi gelişmeler üç dönem etrafında ve tarihsel bir çerçevede ele alınmıştır. Bu gelişmelerin farklı dönemler boyunca sınır hattının konumunu, işlevini ve geçirgenliğini nasıl etkilediğinin yanı sıra sınır bölgesindeki toplumsal ve gündelik hayatı nasıl dönüştürdüğü de incelenmiştir. Sözü edilen gelişmelerin yerelde yarattığı dönüşümlerin ve bizzat sınır olgusunun sınır bölgesinde yaşayan insanlar tarafından nasıl deneyimlendiği de çalışmanın önemli sorularından birisidir. Bu bağlamda, çalışmanın iki sınır köyünde yapılan derinlemesine görüşmelere dayanan son bölümü, Türkiye-Irak sınırını bu iki köy üzerinden aşağıdan okuma çabası olarak görülebilir. The aim of this study is to analyze the Turkish- Iraqi border, as a process constantly being reconstructed under the influence of not only national and regional developments but also different actors. Within this particular frame; political, social and economic developments affecting the border and the local people since the clarification of Turkish-Iraqi border, have been addressed in 3 epochs within a historic perspective. Besides their effects on the location, functioning and permeability of the border throughout eras; the effects of these developments on the transformation of social and everday life have also been studied. Another crucial research question of this study is how the social changes caused by the developments mentioned above and the concept of border itself have been experienced by local communities. The last chapter of the study, based on the deep interviews held in two villages on the borderline, can be considered as an attempt to read the Turkish-Iraqi border from below, indeed through the lenses of the locals. 197

Ülkeler sürekli krizlerle karşılaşmaktadır. Ancak krizler bir ülkenin içinde yaşandığı gibi ülkeler arasında da yaşanmaktadır. İki ülke arasında meydana gelen krizler bazen büyüyerek bölgesel veya uluslararası krizlere neden olabilir. Bundan dolayı krizler meydana geldiklerinde iyi yönetilmesi gerekmektedir. Kriz yönetiminde amaç kriz başlamadan önlemek veya krizi ulusal menfaatlere göre yönetmektir. Ülkeler sahip olduklar tarihi misyonları, kültürel bağları ve jeopolitik konumları nedeniyle bazı krizlere dolaylı ya da doğrudan müdahil olmaktadır. Türkiye, bulunduğu coğrafyada meydana gelen krizlerden etkilenmektedir. 1980-1988 yılları arasında meydana gelen İran- Irak Savaşı'nda Türkiye tarafsız kalmış ve savaş boyunca her iki ülke ile ilişkilerine önem vermiştir. Fakat daha sonra I. Körfez Krizi başlamış ve Türkiye bu krizden doğrudan etkilenmiştir. I. Körfez Krizi sosyal, kültürel ve ekonomik sonuçları olan göç krizine yol açmıştır. Türkiye 2010 yılında meydana gelen Arap Baharı'ndan da etkilenmiştir. Tunus'ta başlayan ve bölgede birçok ülkeyi etkileyen halk ayaklanmalarının son durağı Suriye olmuştur. Suriye'deki ayaklanmalar rejimin sert tutumundan dolayı iç savaşa dönüşmüştür. Suriye iç savaşının uzamasına ve bazen de şiddetinin artmasına bağlı olarak Türkiye'deki mülteci sayısı 3 milyona yaklaşmıştır. Dünyanın farklı yerlerinde yaşanan göç sorunları gibi Türkiye de bazı göç sorunlarıyla karşılaşmıştır. Suriyeli mülteci göçünün Türkiye'ye sosyal, kültürel ve ekonomik etkileri olmuştur. Bu çalışma ile amacım Türkiye'nin Iraklı Kürt sığınmacı krizi ile Suriyeli mülteci krizinden neden etkilendiğini, kriz boyunca nasıl bir yol izlediğini karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır.Anahtar Kavramlar : Türk Dış Politikası, Kriz, Kriz Yönetimi, Iraklı Kürt Sığınmacılar, Suriyeli Mülteciler Countries always confront with crises. However, as well as crises occur in a country, they also occur between countries. Crises which are occurred in a country, sometimes may cause regional or international crises crescively. Therefore, crises could be managed well when they occurred. Purpose in the crisis management is preventing the crisis before start or managing the crisis according to national interests. Countries get involve in some crises directly or indirectly because of their historical background, cultural connections and geopolitical position. Turkey is also affected from the crises which appeared in its geography. Turkey was objective for the war that is occurred between Iran and Iraq through 1980 - 1988 and they gave importance to the relations with the two countries. However, I. Gulf War started after a while and Turkey affected directly from that. After the I. Gulf War, a migration crisis occurred which was the cause of some social, economical and cultural results. Turkey affected by the Arab Spring that occurred in 2010. Revolts that affect many countries started from Tunis and ended up with Syria. Revolts in Syria became civil war because of strict attitude of regime. Number of refugees in Turkey closed to 3 million depending upon extension of civil war and increase of violence. Turkey has also opposed with the migration problems as problems that occurred in different countries of world. Migration of Syrian refugees had social, cultural, economical effects on Turkey. My aim in that research in introducing comparatively how Turkey is affected by the crisis of Iraqi Kurdish asylum seekers and Syrian refugees.Key Words : Turkish Foreign Policy, Crisis, Crisis Management, Iraqi Kurdish Asylum Seekers, Syrian Refugees 119

Bu tez Kuzey Irakt'a bulunan İslamî bankaların İslami hassasiyetlere göre çalışıp çalışmadıkları irdeleyen kapsamlı bir çalışmadır. Çalışmamızda Kuzek Irak'taki tüm İslami bankalar mercek altına alınmış ve bu bankaların iş ve işlemlerinde İslami ölçütlere dikkat edilip edilmediği araştırılmıştır. Bankalardaki işlemlerden İslami olanlar ve İslama aykırı olanlar belirlenmiştir. Kuzey Irak Bölgösel Kürt Yönetimi bölgesinde bu güne kadar akademik açıdan bu konuda her hengi bir çalışma yapılmamıştır. Bu açıdan bu tez ilk defa olarak bölgedeki İslami bankacılığın iş ve işlemlerini İslami açıdan ortaya çıkarmaktadır. Kuzey Irak'taki İslami bankalar yönetimin belirlediği ve İslami olmayan kanunlar çerçevesinde çalıştığı için bu konuda pek çok proplemler meydana gelmektedir. Bu durum dünyadaki bütün İslami bankalar için geçerlidir.Çalışmada bu asırda İslami bankacılığın önemine değinmiştir. İslami bankaların olmasının zaruri olduğu kanısına varılmıştır. Müslüman halkın faize bulaşma korkusu bu bankaların varlığını olmazsa olmaz kılmıştır. Ancak hem sözde hem de amelde (teori ve pratik) İslami kurallara göre çalışmaları şarttır. Bu çalışma konu ile ilgili hem eski asır alimlerin görüşlerini hem de günüzdeki alimleri görüşleri incelenmiş ve özellikle ihtilaflı konular araştırılarak sağlıklı ve doğru sonuçlara ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: İslam, banka, İslami bankalar, Irak, Hukuk. This study investigated the Islamic banks in Iraqi Kurdistan and the extent of their adherence to Islamic law. The researcher studied and explored the activities and actions of the Islamic banks in the Kurdistan of Iraq، accordingly he has stated what is the true and incorrect relating these activities and actions.This study is unique in its search for exploring the facts about Islamic banks from investments and banking systems.Islamic banks in Iraqi Kurdistan operate under laws that do not make interest (riba) account by their financial and economic regulations، as is the case with most Islamic banks.The focus of this study is on the importance of the existence of Islamic banks nowadays، providing that they are in accordance with the provisions of Islamic law in words and actions; that many people refuse to deal with anything that would lead to usury or riba.This study is based on the descriptive approach in showing the views of the old and contemporary Islamic scholars and presenting their correct opinion on the issues that they have had different opinions. The field study of the Islamic banks in Iraqi Kurdistan found that it suffers from problems in both banking services and the business of the bank.Therefore, the first chapter should include the definition of Islamic banks, and talk about the supervisory authority Legitimacy and the second chapter should devote to the areas of work of Islamic banks, and reference to the most important finance and investment in Islamic banks, and then talk about a field investigation on Islamic banks In Iraqi Kurdistan, and the methodology of research in it. In the conclusion, it is pointed to the most important findings of the research that the researcher found them, then Followed by some important recommendations.Keywords: Islam, bank, Islamic banks, Iraq, law. 174

Bu çalışma 1921-1991 yılları arasında Irak devletinin Kuzey Irak bölgesindeki gerçekleştirdiği peş peşe yıkımlar ve işlediği suçların etkisini ele alıyor. Bu dönemde kurulan Irak Devletinin kuruluşundan itibaren Kuzey Irak bölgesi Irak devleti tarafından gerçekleştirilen birçok saldırıya maruz kalmıştır. Bunun sonucu olarak da bölgedeki iktisadi altyapı tamamen bozulmuş ve doğal çevre tahrip olmuştur. Köy ve şehirlerin çoğunu kapsayan yıkım ve barbar askeri saldırılar sebebiyle tarihi mekânlar da bu büyük yıkımlardan nasibi almıştır. Boşaltıp yıkılan bu köylerin halkından büyük bir kesimi tehdit, öldürme ve işkenceye maruz kalmanın yanı sıra toplama kamplarına taşındılar. Irak Devletinin kuruluşundan itibaren ve iktidarı süresince söz konusu bölgede ne ekonomi, ne çevre ne de tarihi yerler huzur ve istikrara kavuşmadı. Başlangıçta arazilerin gaspı sonra askeri saldırılar, talan ve yağmalar, kimyasal bombardıman, köylerin, toprakların, evlerin, bağ ve bahçelerin yakıp yıkılması ve nihayetinde de toprak sahibi yerli halkı kendi vatan ve topraklarından sürmek ve uzaklaştırmak şeklinde süregitti. Kuzey Irak bölgesi gerek coğrafi konumu ve gerekse tarih boyunca var olan siyasi ve ekonomi öneminden dolayı sürekli siyasi ve askeri olaylara sahne olmuştur. Bundan dolayı bu bölge tarihin farklı dönemleri boyunca beraberinde yakım ve yağma getiren saldırı ve çatışmalarla yüz yüze kalmıştır. Yine bu sebepten dolayı merkezi hükümet bölgenin doğasını, ekonomik alt yapısını yok etmek ve bölgedeki halkı ortadan kaldırmak maksadıyla halkı aç bırakma politikasını benimsemiştir. Bunun için bölgenin halkı kendi rızası olmaksızın hayatları sürekli değiştirilerek bir ekonomik soykırımından geçmiştir. Bunun arka palanına bakılınca, (tarihsel, demografik, siyasi ve ekonomik gibi) birçok faktör yatmakta olduğu görülecektir. Şehirlerin gelişmesinde bu faktörlerin büyük etkisi bulunmaktadır. Özellikle bölgedeki siyasi gerilim ve köylerin yakıp yıkılması ve halkının zorla şehir merkezlerine ve kamplara toplatılması esnasında bu faktörlerden siyasi faktörün geçen yüzyılda büyük etkisi olmuştur. Bu çalışma tarih boyunca Irak Hükümetinin Kuzey Irak'a karşı uygulamış olduğu yanlış politikanın sonucu olarak meydana gelen füze saldırıları, savaşlar, yıkım ve sosyal, siyasal ve ekonomi alanları yanı sıra doğa, çevre ve tarihi eserlere de büyük hasarlar veren gerçekleşmiş trajik olayları ortaya koymaktadır. Irak Hükümetlerinin izlemiş oldukları bu yanlış politika sadece tarihin belli dönemlerinde gerçekleşip daha sonra unutulan olaylardan ibaret kalmamıştır. Hala günümüzde bu yanlış siyasetin kötü sonuçlarının etkisi - özellikle yer ve yurtlarından olan Kuzey Irak halkı üzerinde - devam etmektedir. Bu etki gelecekte de sağlık, psikolojik, sosyal, siyasal, çevre ve ekonomi gibi bütün alanlarda devam edeceği görülmektedir.Dünya ve bölge ülkelerinin Irak merkez hükümetinin Kuzey Irak Bölgesinde işlediği bu suçlara karşı suskunluğu bu hükümeti bölgede barbar planlarını uygulamaya teşvik etmiştir. Aynı şekilde gerek Arap milliyetçiliği birliğinin temel prensiplerini sağlamlaştırmak gerekse de bu devletlerin Irak hükümetiyle ticari ve ekonomi bakımından bulunan ortak menfaatlarından dolayı bu devletlerin çoğu ekonomi, siyasi ve askeri olarak Irak hükümetine yardım ve destekte bulunmuşlardır. Bu durumun iki amacı olduğu görülmektedir. Birincisi Irak'taki Arap olmayan azınlıkların oranını azaltmak yoluyla Arap milliyetçiliğini sağlamlaştırmak ikincisi ise köy ve şehirlerin yakıp yıkma yoluyla Merkezi yönetimin bölgedeki hâkimiyetini genişletmektir. Bundan dolayı Irak ordusu Kuzey Irak'ta bulunan oluşum ve varlıklara saldırmaktaydı.Irak hükümeti saldırıları sırasında ganimet anlamındaki `Enfâl` gibi dini kavram ve terimleri kullanarak kendi planlarını din kisvesi altında uygulamaya çalışıyordu. Bunu da Kuzey Iraktaki halkı dini ideoloji ve din kisvesi altında yok etmek için yapıyordu. Bunun yanında Irak ordusu saldırı ve savaşlarında öldürücü hastalıklara yol açan uçak ve top gibi birçok öldürücü silah kullanmaktaydı. Aynı şekilde bu durumun ekonomi, sosyal ve psikolojik açısından birçok olumsuz etkisi oluşmaktaydı. Bölgedeki doğa ve arsaların tahrip olması, kuş ve diğer canlı varlıkların yok olmasındaki temel sebep saldırılarda kullanılan bu silahlardı. Bas rejimi ordu ve savaş yoluyla Kuzey Irak'ı yakıp yıkmak, servetlerini yağmalamak, yerleşik halkını sürmek ve bölgedeki medeniyeti tarumar etmek için var gücüyle çaba gösteriyordu. Ancak Kuzey Irak bölgesi dağlık bir bölgedir. Herhangi bir tehlike oluştuğunda bölgedeki halk mağara ve dağların üzerinde kurdukları kalelere sığınıyorlardı. Böylece mağara ve kaleler onlar için sığınaktı.Savaşlarda tarihi eser ve çevrenin korunmasını gerekliliğini vurgulayan çok sayıda yerel ve uluslararası kanunun bulunmasına rağmen Krallık hükümetleri savaş ve çatışmalar esnasında ne bölgenin doğasını ne de çevreyi önemsememiştir. Bilakis Iraktaki hükümetler Kuzey Iraka yaptıkları askeri operasyonlar sırasında kutsal mekanlar, kaleler ve mağaralar dahil bölgedeki bütün tarihi yerleri yağmalayıp yakıp yıkmışlardır. Oysaki bütün bunlar dünyadaki birçok devletin ekonomilerini canlandırmak ve turistleri kendi ülkelerine çekmek için bu tür tarihi mekânları bir turizm bölgesi olarak değerlendirip önem verdikleri bir dönemde gerçekleşiyordu. Örneğin Türkiye turizm ve tarihi eserleri önemsediğinden ekonomisini geliştirmiştir. Bu tarihi eser ve yerleri görmek için her yıl milyonlarca turist bu ülkeye gitmektedir. Fakat Iraktaki hükümetler kuruluşlarından itibaren siyasi, sosyal ve ekonomik birçok problemler ve girift şartlar altında Kuzey ırak bölgesindeki doğa ve turistik yerleri yakıp yıkmayı kendine hedef belirlemiştir. Bunun yanında aynı anda halkı toplama kamplarına göç ettirilerek köylerin yıkılması ve bu halkın bir kısmının da şehirlere sürülmesi hem bölgenin demografik yapısının bozulmasına sebebiyet verdi hem de bölgede sosyal ve ekonomik bakımından gerek şimdi gerekse gelecekte tehlike arz eden düzensiz şehirlerin gelişmesine neden oldu.Kuzey Irakta artarda işlenen büyük suçların ortaya çıkmasında Arap ırkçılığı ve nasyonalizm fikrinin büyük rolü bulunmaktadır. Arap milliyetçiliği ve ırkçılığı esas alan bas partisinin 1963 yılında iktidara gelmesiyle birlikte bölgede işlenen suçların oranı gittikçe artmıştır. Zaten bu partinin bölgedeki halka karşı nefreti bütün slogan ve fikirlerinde bariz bir şekilde görülmektedir.Bu çalışma daha önce herhangi araştırmacı tarafından müstakil olarak ele alınmayan bir konu üzerindeki perdeyi aralamaktadır. Öyle bir konu ki Irak hükümetlerinin bölgedeki tarihi yerleri ve doğal çevreyi etkileyen siyasetleriyle ilgilidir. `enfâl` (ganimetler) adı verilen kirli operasyonlar, toplu soykırım, bölgenin demografik yapısının değiştirilerek tarumar edilmesi, halkın zorla yerinden edilip tehcire tabi tutulması ve Kuzey Irakta binlerce mayın ekilerek her yerin mayın tarlasına dönüştürülmesi gibi faktörler işte bütün bunların bölgedeki çevreye büyük etkisi olmuştur. Aynı şekilde köylerin yıkılması ve nehir ve kuyu gibi su kaynaklarının da tahrip edilmesi de bu bölgeye gerek çevre gerekse bölgedeki yaşam bakımından büyük zararlar vermiştir.Bu araştırma Irak hükümetlerinin çevre ve doğayı etkileyen siyasetleriyle ilgili yapılan ilk akademi çalışma niteliğindedir. Çalışmamız bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Irak ve Kuzey Irak'ın tarih ve coğrafyası hakkındaki bilgiler konu edinmektedir. Birinci bölümde İngilizlerin desteğiyle Irak hükümetlerinin Kuzey Irak'a karşı yürütülen savaş ve çatışmaların doğurduğu zara ve etkiler işlenmektedir. Ki bu savaşların Süleymaniye, Erbil ve Duhok şehirlerinin doğa ve çevresi üzerine olumsuz sonuçlar olmuştur. Zira bu savaşlar nedeniyle yüzlerce köy yıkılmış, çok sayıda geniş zirai arazi ve vatandaşların tarla ve bahçeleri yakılmış ve yüz binlerce hayvan talan edilmiş ve öldürülmüştür. Ayrıca bu bölümde mağara, kale ve ibadet yerleri gibi havaya uçurma, yıkma ve yağmalamaya maruz kalan tarihi yerler de ele alınmaktadır. Bu yerler 1921-1979 yılları arasındaki savaş ve çatışmalardan dolayı neredeyse tamamen yok olmuştur. Tarihi eser niteliğindeki bütün bu yerler Kuzey Irakta eskiden beri yaşayanbirçok kabilenin oluşturup bize bıraktıkları çok kadim ve değerli yapılardı.İkinci bölümde ise bas partisinin kuruluşu, iktidara gelişi, Saddam Huseyin'in yönetimde kalma süresi, bu dönemde meydana gelen olaylar ve bu olayların çevre ve tarihi yerlere olan olumsuz etkileri gibi konular üzerinde durulacaktır. Bu olaylardan bir tanesi sekiz yıl süren Irak-İran savaşıdır. Bu dönem Kuzey Irak'ın içinden geçtiği en kötü dönemdir. Çünkü bu savaş yüzlerce köy, kasaba ve ilçenin yok olmasına sebep olmuştur. Yine bu dönemde yıkıcı etkisi günümüze kadar devam eden Halepçe'nin de içinde bulunduğu birçok yere yapılan kimyasal saldırılar yanı sıra bölgedeki çok sayıda zirai arazilere mayın ekilmesi ve benzeri durumların da olumsuz etkisi olmuştur.İkinci bölümde üzerinde durulan konulardan bir diğeri de `Enfâl` operasyonları ve bu operasyonların sonucunda yok edilen tarihi ve stratejik yerler ve köylerdir. Bu yaparken söz konusu operasyonların bölgedeki çevre, doğa ve ekonomi üzerindeki etkilerine de değindik. Bu bölümün sonunda ise Saddam Huseyin'in Kuzey Irak bölgesindeki hükmünün dönemi ve 1991 yılında Kuzey Irak halkının bas rejimine karşı ayaklanması sonucunda bas rejiminin kovulmasından sonra bu halk tarafından kurulan yeni yönetim ele alınmıştır.Son olarak, Irak hükümetlerince bölgedeki çevre ve doğaya yönelik gerçekleştirilen yıkım ve yok edilişi araştırırken birçok engel ve zorluklarla karşılaştım. Zira konu hakkındaki kaynakların çoğu özellikle krallık dönemindeki delillerle ilgili kaynaklar, ayaklanma ve inkılaplar nedeniyle yok edildiği için çok azdır. Bundan dolayı kullanılan kaynakların büyük bölümü klasik tarih kaynaklarıdır.Hiçbir bilimsel çalışma belli bazı yöntemler takip edilmeksizin yapılamaz. Bu nedenle biz de çalışmamızda tarihsel ve analitik metodu kullandık. Böylece resmi ve yarı resmi kaynaklar yanı sıra devlet daireleri ve ilgili yerlerden temin ettiğimiz güvenilir kaynaklardan hareketle Irak hükümetlerinin iktidarı boyunca Kuzey Irak'ta meydana gelen trajik olay ve felaketleri analiz etme imkânına sahip olduk. Ayrıca daha fazla bilgiye ulaşmak amacıyla konu hakkında uzman kişilerden istifade etmeye çalıştık. الملخصهذا البحث يتحدث عن تأثير العقوبات والتدميرات المتوالية للحكومة العراقية على الأماكن الأثرية والبيئة في شمال العراق. منذ تأسيس الدولة العراقية في سنة 1921 الى سنة 1991 في هذه الحقبة من الزمن تعرضت شمال العراق الى عدة هجمات من قبل الحكومة العراقية وأدى ذلك الى دمار البنية التحتية للأقتصاد وتدمير البيئة والطبيعة المنطقة وكذلك الحاق اضرار جسيمة للأماكن التأريخية بسبب القصف والهجمات العسكرية الوحشية الحقت الدمار لأغلب المناطق السكنية من القرى والمدن وقسم كبير من اهالي هذه القرى كانوا فلاحين نقلوا الى مجمعات قسرية بجانب التعذيب والقتل والترويع.منذ تأسيس الدولة العراقية وخلال فترة حكمها لم تنعم الأماكن التأريخية ولا البيئة ولا الأقتصاد بالأستقرار والسلام، في البداية اغتصاب الأراضي ثم الهجمات العسكرية والأنفال والقصف الكيميائي وهدم وحرق القرى والأراضي والبساتين والغابات وابعاد الأهالي عن المناطق التي ينتمون اليها.الموقع الجغرافي لشمال العراق وأهمية المنطقة طوال التأريخ كانت مسرح الأحداث السياسية والعسكرية، وذلك لأهميتها الاقتصادية والسياسية، وكانت تواجه الصراعات المستمرة خلال فترات التأريخية المختلفة تعرضت للدمار والأغتصاب. من اجل ذلك كانت الحكومة المركزية تحاول دائماً تجويع الأهالي من اجل هلاكهم وكذلك تدمير الأقتصاد وبيئة المنطقة في شمال العراق تعرضت اهالي هذه المنطقة لابادة اقتصادية، تغيرت حياتهم من حالة الى حالة ليس برضاهم، وذلك بسبب العوامل ( التأريخية، الديموغرافية، الأقتصادية، السياسية) وكانت لهم تأثير كبير في توسيع المدن بالأخص العامل السياسي في القرن الماضي كانت لها دور كبير في زيادة عددالسكان وتوسعة المدن بشكل غير طبيعي، خاصة عند التوتر السياسي في المنطقة والهجمات على القرى وهدمها ونقل السكان الى مجمعات ومراكز المدن.هذا البحث تظهر الأحداث ونكبات والسياسة الخاطئة للحكومات العراقية المتوالية تجاه شمال العراق على مر التأريخ من القصف المدفعي والحروب والتخريب وسياسة الأنفال والابادة الجماعية كانت لها اضرار كثيرة ليس فقط من الناحية الأقتصادية والاجتماعية والسياسية بل ادى الى اضرار كبيرة بالطبيعة والبيئة والأماكن الأثرية، وهذه السياسة الخاطئة للحكومات العراقية ليس مجرد احداث تأريخية مرت عليها بل هي عبارة عن مجموعة نواتج طويلة المدى ولها تأثير كلي على شخصية الأفراد في شمال العراق حيث تركوا مواطنهم وهذه كانت لها تاثير سلببي حتى يومنا هذا وكذلك في المستقبل على حياة الأنسان في المنطقة من كل النواحي البيئة و الأقتصادية والأجتماعية والنفسية والصحية...الخ، حيث جميعها تجعل مفاهيم الحياة والآستقرار في وضع خطر.صمت الدول الأقليمية والعالمية امام الجرائم التي حدثت في شمال العراق جعلت من الحكومة المركزية ان تنفذ جميع مخططاته الوحشية في هذه المنطقة، وكذلك مساندة قسم من هذه الدول للحكومة العراقية من الناحية السياسية والعسكرية والأقتصادية لتنفيذ جرائمها وذلك بسبب المصالح المشتركة بين هذه الدول مع العراق من الناحية التجارية والاقتصادية وكذلك من اجل ترسيخ مباديء وحدة الاراضي العربية ومحافظة امن العراق ساعد هذه الدول العراق مساعدة تامة، وهذا كان له غايتين: اولاً من اجل تقليل نسبة القوميات الأخرى غير العرب وكانت محاولة لتوحيد القومية العراقية، ثانياً لهدم القرى والمدن لتوسيع هيمنة السلطة المركزية. لذلك كانت هجمات الجيش العراقي على شمال العراق كانت غير طبيعية، وكانت حرباً عاماً ضد كل المكونات في المنطقة.الحكومة العراقية كانت تحاول تنفيذ مخططاتها خلف ستارة الدين كانت تستعمل المفاهيم ومصطلحات الدين الاسلامي عند هجماته مثل كلمة (الأنفال) وذلك لابادة المواطنين في شمال العراق وذلك تحت غطاء الدين والأيدولوجية الدينية، استعمل الجيش العراقي عدة اسلحة فتاكة في حروبها كالمدفعية وطائرات مما ادى الى انتشار امراض فتاكة، وكذلك كانت لها تاثيرات مزمنة من الناحية النفسية والاجتماعية ولاقتصادية. وكانت هذه الأسلحة سبباً لأبادة الحيوانات والطيور في هذه المنطقة وكذلك تخريب الأراضي وطبيعتها. نظام البعث كان يحاول تخريب شمال العراق من خلال الجيش وكذلك من اجل تشريد سكانها وسلب الثروات وتدمير البيئة والحضارة فيها. شمال العراق لها طبيعة جبلية، سكان المنطقة منذ القدم عندما يواجهون اي مشكلة كانوا يلجأون الى الكهوف وكذلك الى القلاع التي بنوها على الجبال، وكانت هذه الكهوف والقلاع ملجأً لهم.الحكومات الملكية عند الحروب والصراعات ماكانت تهتم بالبيئة ولا بطبيعةالمنطقة والأماكن الاثرية بالرغم من وجود عدة قوانين دولية ومحلية تؤكد بضرورة الحفاظ على البيئة والأماكن الأثرية عند الحروب لكن الحكومات المتوالية في العراق عند هجمات العسكرية في شمال العراق نهبوا الأماكن الأثرية منها القلاع والكهوف والأماكن المقدسة...الخ. وتدميرهم وتفجيرهم في حين ترى ان معظم العالم يهتمون بالبيئة والأماكن التأريخية وذلك لكي تكون كمنطقة سياحية جميلة جذابة للسياح والمواطنين وجذبهم الى بلادهم , دولة مثل تركيا بسبب اهتماماتها بالسياحة والمناطق الاثرية استطاعت ان تتقدم اقتصادها. كل سنة ملاين من السياح من خارج البلد يتوجهون اليها وذلك بهدف رؤية المناطق الأثرية والسياحية. لكن الحكومات العراق منذ تأسيسها كانت تحاول تدمير المناطق الاثرية والسياحية والبيئة للمنطقة. للبلد مثل عراق عند نشأتها كانت تحت ظروف معقدة وكانت لها مشاكل اقتصادية واجتماعية وسياسية...الخ. وفي نفس الوقت تدمير القرى وترحيل اهاليها الى مجمعات قسرية وترحيل قسم منهم الى مراكز المدن مما ادى الى تنمية غير منظمة للمدن حيث اصبح موضع الخطر في الوقت الحالي وفي المستقبل للمنطقة من الناحية الأقتصادية والأجتماعية والديموغرافية المواطنين.الفكرة الناسيوناليزمية والتميز العنصري العربي كانت لها دور كبير للجرائم المتوالية في شمال العراق وفي نفس الوقت تولى حزب البعث السلطة في سنة 1963 ازدادت الجرائم في شمال العراق. الجرائم التي نفذت في المنطقة كانت ناتجة من ايدولوجية ومباديء حزب البعث. وكانت واضحة في جميع شعارات وافكار هذا الحزب منذ توليه السلطة في العراق.هذا البحث تحاول ازالة الستار على جانب حيث لم يخصص لها قلم وافكار اي باحث. الجانب الذي يرى نفسه في تأثير سياسة الحكومات العراقية على البيئة والمناطق الأثرية. هذه السياسات والسلوك كانت لها صلة بالجغرافيا والبيئة والعادات للناس العاديين وليس اصحاب السلطة. الانفال والابادة الجماعية وتدمير الديموغرافيا للمنطقة وترحيل اهالي هذه المنطقة وزرع الألاف من الألغامات في شمال العراق كانت لها تأثير كبير على بيئة المنطقة وكذلك تدمير القرى كانت لها سبب كبير لتوسيع المدن من غير تخطيط. وكذلك تخريب مصادر المياه والينابيع والأنهار والحدائق، لذلك يجب تقيم الأضرار التي لحقت بالبيئة والحياة في هذه المنطقة وكذلك توضيح السياسة التي اتبعها تجاه مكونات البلد كم هي سياسة بشعة.هذا البحث هي اول بحث اكاديمي حول تأثير سياسة الحكومة العراقية على البيئة والطبيعة والأماكن الأثرية املاً ان تكون بداية لبحوث اخرى في هذا المجال، البحث تتكون من مقدمة وثلاث فصل، المقدمة تتحدث عن الجغرافيا والتاريخ لدولة العراق وشمال العراق لأن لها مناخ وبيئة وتأريخ وتكوين مختلف. دولة العراق تأسس في سنة 1921 بعد حرب العالمية الأولى، لكن شمال العراق في 11-اذار-1974 اعترفت بها كمنطقة للحكم الذاتي ضمن العراق.الفصل الأول يتحدث عن التأثير والأضرار التي حدثت نتيجة الحروب والصراعات العسكرية من قبل الحكومات العراقية بمساندة الأنجليز ضد شمال العراق، وهذا كان له اثار سلبية على البيئة و طبيعة المدن اربيل، دهوك، سليمانية، وتأثيرها على جانب السياسية والخدمية و الاقتصادية، لأن بسببها هدمت مئات القرى وحرقت مساحة شاسعة من الأراضي الزراعية وبساتين المواطنين والاف من المواشي سلبت وقتلت. ثم يتحدث عن الأثار التأريخية مابين سنوات 1921-1958 التي تعرضت للتفجير والحرق والسلب مثل القلاع واماكن العبادة والكهوف وعدة اماكن التي بسبب الحروب والصراعات تعرضت للدمار. شمال العراق كان تعيش منها عدة قبائل ومجموعات وتأسست فيهم مكونات منذ القدم. لذلك تخلفت وراءهم اثار قيمة وعريقة.الفصل الثاني من البحث يتحدث عن فترة ثلاث حكومات العراقية في عهد الجمهورى من سنة 1958-1979 والانقلابات العسكرية وتاثيرها وسياساتها في شمال العراق والتأثيراتها على البيئة والأماكن الاثرية في هذا البلد، وتدمير اماكن الاثرية و البيئة في هذه الفترة.الفصل الثالث من البحث يتحدث عن تأسيس حزب البعث وتوليها الحكم وفترة ولاية صدام حسين، والأحداث التي حدثت في هذه الفترة وتأثيراتها السلبية على البيئة والأثار منها حرب عراق- ايران التي دامت ثمانية سنوات التي كانت اسوء فترة تمربها شمال العراق لأن هذا الحرب ادى الى دمار عدد كبير من القرى والنواحي والأقضية وكذلك كانت لها تأثير سلبي على بيئة المنطقة بشكل عام. في هذه الفترة اكثر اراضي الزراعية في المنطقة زرعت فيها الألغام، وكذلك القصف الكيميائي على عدة المناطق منها حلبجة التي تركت تأثير مدمر الى يومنا هذا.ثم تتحدث عن عمليات الأنفال وتدمير القرى والأماكن التاريخية وكذلك الأماكن الأستراتيجية، وكذلك يتحدث عن تأثير الانفال على الناحية الأقتصادية والبيئة وطبيعة المنطقة، في الأخير تتحدث عن فترة حكم صدام حسين في شمال العراق وانتفاضة سنة 1991 حيث طردت اجهزة نظام البعث في شمال العراق وتأسيس نظام جديد من قبل المواطنين في شمال العراق والتي تحدثت عنها في البحث.في البحث عن الدمار التي حدثت للبيئة والطبيعة بيد حكومات العراقية تعرضت للعقبات والصعوبات وذلك لقلة الكتب والمصادر عن البيئة والأثار لذلك اغلب المصادر التي تستعمل هي مصادر تاريخية والسياسية قديمة. وكذلك قلة الأدلة الضرورية لمعرفة التفاصيل بالأخص الأدلة في الفترة الملكية وكذلك قلة البحوث في هذا المجال وذلك ل بسبب الانتفاضات والأنقلابات تعرضت هذه الأدلة الى الأبادة لذلك اخترنا هذا العنوان لبحثنا لكي نوضح الأثار السلبية والتدميرية للحروب على البيئة وطبيعة شمال العراق من قبل الحكومات العراقية.لايمكن اجراء اي بحث علمي من غير اتباع عدة طرق لذلك في هذا البحث تستعمل طريقة المتابعة والتحليل للأحداث والنكبات التي حدثت في شمال العراق في فترة حكم الحكومات العراقية. حسب الطرق المذكور البحث اجريت بهذه الطريقة:- جمع معلومات عن طريق مصادر موثوقة من دوائر واجهزة المتعلقة وعن الاعتماد على مصادر رسمية وشبه رسمية عدا متابعة الباحث مع اشخاص لهم خبرة في هذا المجال لهدف معرفة معلومات منهم وكذلك تحديد الفترة الزمنية مابين 1921-1991 للبحث.من اجل معرفة جزء من الأضرار التي حدثت للبيئة وألأماكن القديمة وألأثار أعتبر هذا الموضوع مهماً وذلك لازالة الستار عن جانب من السياسة السلبية للحكومة المركزية تجاه الجغرافيا والبيئة والتراث للأهالي في شمال العراق لذلك نقدم البحث بعنوان (دمار البيئة والأثار التأريخية في شمال العراق مابين سنوات 1921-1991). 192

Soran bölgesi, Irak’ın kuzey doğusunda yer almakta olup, doğusunda İran, batısında Behdinan bölgesi bulunmaktadır. Sorân Emirliği, İsa Bey b. Kulûs tarafından tahminen miladi XII. yüzyılın sonunda kurulmuştur. Emirliğin 650 yılı bulan tarihinde, 24 Emir ve Hânzând adında bir Emire hüküm sürmüştür. Sorân Emirliği, 1514 yılında İranlılarla yapılan Çaldıran Savaşı’ndan sonra Osmanlıya bağlılığını sunan Beyliklerden birisidir. Sorân Emirliği, 1830'da Osmanlı'dan bağımsızlığını ilan etmişse de 1835'te Osmanlı Devleti tarafından hakimiyetine son verilmiştir. Sorân emirleri yönetim merkezi olarak Harîr, Şaklâve, Halîfân, Divîn ve Râvendûz gibi şehirleri tercih etmişlerdir. Sorân Emirliğinin son merkezi ise Rewanduz olmuştur. Osmanlı idari taksimatında Musul Vilayeti’nin Kerkük (Şehrezor) Sancağı sınırları içerisinde kalan Sorân Emirliğinin toprakları, siyasi ve askeri şartlara göre genişlemekte veya daralmaktadır. Seydî b. Şah Ali Bey döneminde Emirlik, Erbil, Musul ve Kerkük’ü de içine alacak şekilde genişlemiştir. Büyük Muhammed Paşa döneminde ise Emirliğin sınırları Mardin’den Beşder’e ve Mahmûr’dan Râvendûz kasabasına kadar uzanmıştır. 1813 yılında Mustafa Bey, Emirlikteki şeyhler, âlimler ve kumandanların huzurunda yönetimi kardeşi Emir Muhammed Bey (ö. 1837) bırakmıştır. Anahtar Kelimeler : Irak, Musul Vilayeti, Kerkük Sancağı, Kürtler, Rewanduz, Erbil. Sorân is situated in the northern eastern part of Iraq, its boundaries from the east is Iran and the west is Bahdinan region. The Imara of Sorân was established in the end of 12th century AD. It was established by Essay Pasha b. Kollos, one of the emperors. The Imara's extended 650 years. The Amirs, the princes, are 24,one succeeded the other. The Imara becomes one of states of the Ottoman Empire in 1514, especially after the famous battle Jaldiran with the Persia at that time . In 1830 the Imara declared its independence, but in 1835,the rule of this empire ended. In 1830the Imara declared its independence, but in 1835,the rule of this empire ended. The ruling cities of the Imara are Harir, Shaklawa, Khakiffan and Rawandooz is the capital. The boundaries of the Imara include Erbil and a part of Kirkuk which had been a part of the province of Mosul according to the Ottoman division. The Imara extended, depending on the political situations and time as well. In 1813 Mustafa Bag, one of the emperors, gives the throne to his prince Mohammad Pasha al kaber who died in 1837. Key Words : Iraq, Mousul wilayet, Karkuk sanjaq, Kurds, Erbil, Rawanduz.

Bu çalışmanın birinci bölümünde Kuzey Irak Zağroslarındaki Akhamenid döneme tarihlenen merkezler ve bölgenin coğrafi durumu incelenmiştir. Bu bağlamda bölgenin iklimi, topografyası ve genel çerçevesi üzerinde durulmuştur. İkinci kısımda Akhamenid döneme işaret eden antik yerleşimler, tarihsel olaylar yol rotaları ve Irak Zağroslarının topografyası tarihsel kayıtlar kapsamında değerlendirilmiştir. Bu kaynaklar Babil yıllıkları, I. Darius'un Behistun anıtı (MÖ521-519)Herodotos'un Tarih adlı çalışmasının ilgili bölümü, Ksenophon'un Anabasis'indeki bölgeden geçiş yapan 10 binlerin dönüş kayıtları ve Büyük İskender ile III. Darius arasında M.Ö. 331 Ekiminde gerçekleşen Arbela (Gaugamela) savaşına ait coğrafi kayıtlardan oluşmaktadır.Burada gerekli görülen bilgiler bölgedeki Akhamenid dönemin aydınlatılması ve genel durumun ortaya koyulabilmesi açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Tarihsel metinler yardımıyla adları kayıtlara geçen önemli merkezler çerçevesinde araştırmalarımızı şekillendirerek buralar hakkında daha geniş bilgilere ulaşmaya çalıştık. Bu kapsamda 10 arkeolojik merkezde inceleme yapılmıştır. Bunlardan bazıları yerli ve yabancı arkeologlar tarafından kazılmış durumdadır. İçlerinde Akhamenid döneme ait olanlar üzerinde çalışmalar yoğunlaştırılmıştır. Bu örnekler başka yerlerdeki Akhamenid dönem merkezleri ile karşılaştırılarak çalışma sürdürülmüştür. Bu on merkez kendi içinde buluntularına göre malzeme ve mimari kalıntılar kapsamında (saray, sütun kaidesi, yontular, mezarlar, mühürler, çanak çömlek, ve metal örnekler; gümüş, kurşun, bakır, bronz,) birkaç gruba ayrılarak incelenmiştir. The first part of this research deals with the geographical and historical sites of the Achaemenid period within the Zagros Mountain region in Northern Iraq. In the initial part of the first chapter deals with topography, the landscape and climate of the Iraqi Zagros regions. The second part of the this chapter deals with to the contemporary historical records of Achaemenid period, these records refer to the historical events, ancient cities, settlements, routs, topography of Iraq's Zagros Mountain region during the Achaemenid period. These include the following points of discussion; the Babylonian Chronicles, the Behiston inscriptions of Darius I (521-519 BCE), relevant chapters of Herodutus' Histories, Xenophon's account Anabasis of his return with the 10 thousands of the Greek solders through the area, and the geographical records about of the battle of Arbela (Gaugamela) between Alexander the Great and Daraius III in October 331 BCE and its arena. We have discussed all the necessary information about this region during the Achaemenid period to provide a general understanding of the area. Through the historical texts we have been able to identify key sites that help us in our research and when only the names were recorded, we searched for historical works and tried to give a wider range of information about these sites. Besides we analysied the mentioned historical events and identified the mentioned toponym and topographical areas in this region during the Achaemenid period.We did this research on ten archaeological sites. Some of these sites were excavated by local and foreign archaeologists. From these ten archaeological sites we have studied only those sites belonging to the Achaemenid period. In our research we compared these archeological sites of the Achaemenid period with other archeological sites of Achaemenids elsewhere. These ten archeological sites are divided into several types depending on the discovered objects and the discovered archaeological remains: palace, column bases, sculptures, tombs, stamps, pottery, and metalwork (including those made of silver, copper, bronze, and lead). 99

Spalacidae (Mole Rat) are highly adapted for life underground and have limited movement. Morphologically, they are cylindrical, powerful, heavy-bodied animals with short limbs and claws, and projecting incisors. Spalacidae occur in southeastern Europe, Asia Minor, the Caucasus and Transcaucasia; through the chernozem belt of the Russian plain to the Caspian, Syria, Palestine, Egypt and Libya. Spalacids are good model for speciation and explain to chromosomal variation in biology science especially evolution of living and to understand the inadequacy of morphologic species (typology) concept because of they have chromosomal polymorphism, sibling species and active speciation. It was done dense studies on karyology and morphologic peculiarities of these animals at many countries. However it does not go beyond to limited studies that were carried out by some native and foreign researches for this family in Iraq. It need to do detail study because of it was not reveal the distribution range, morphologic and especially karyologic peculiarities of these animals. All samples have 2n=52 diploid chromosomes. Duhok (Bardarash), Mosul example commodity 11 pairs of meta / submetacentric, 14 pairs acrocentric, and large commodity X, and Y is small acrocentric 2n = 52, NF = 76, but; Erbil,Sulaymaniyah and Kirkuk samples NF=80, 13 pairs of meta/submetacentric, 11 pairs acrocentric and large commodity X, Y is small acrocentric 2n = 52, NF = 76, was found as NF = 80. In this study, two chromosomal forms of Nannospalax ehrenbergi are distributed in Iraq, which was emerged. Key Words:Mammalia Rodentia, Spalacidae, Nanospalax ehrenbergi Karyology, Iraq. Kör fareler yeraltı yaşamına uyum sağlamış ve hareket sınırları dar olan hayvanlardır. Morfolojik olarak kısa bacaklı, tırnaklı ve belirgin kesici dişlere sahip; silindirik, güçlü ve hantal hayvanlardır. Spalacidler Güneydoğu Avrupa, Orta Asya, Kafkaslar ve Transkafkaslardan Rusya, Suriye, Filistin, Mısır ve Libyaya kadar dağılış gösterirler. Familyanın alt taksonları da dahil olmak üzere sistematiklerinde önemli ölçüde sorunlar bulunmaktadır. Bunların kromozomal polimorfizm göstermeleri sibling türlerinin bulunması ve aktif türleşmeleri nedeniyle, türlerininin tespitinde güçlükler bulunmaktadır. Birçok ülkede bu hayvanların karyolojik ve morfolojik özellikleri üzerinde yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Ancak Irakta bu familyanın karyolojik durumu çok kısıtlı çalışmalardan öteye gitmemektedir. Bu hayvanların morfolojik, özellikle de kayolojik özelliklerinin ve dağılışalanlarının ortaya çıkarılmamış olması ayrıntılı bir araştırma yapılmasını gerektirmektedir. Bütün örnekler 2n=52 diploid krromozoma sahiptir. Duhok (Bardarash), Musul örnekleri 11 çift meta / submetasentrik, 14 çift akrosentrik ve büyük bir metasentrik X, ile küçük bir akrosentrik Y kromozomu taşımaktadır. Karyotipleri 2n = 52, NF = 76 dir. Fakat Erbil, Süleymaniye ve Kerkük örnekleri NF=80 olup, 13 çift meta-submetasentrik, 11 çift akrosentrik ve büyük metasentrik X, küçük akrosentrik Y kromozomludur. Bu çalışmada Iraq'ta dağılış gösteren Nannospalax ehrenbergi türünün farklı iki kromozomal formu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Mammalia Rodentia, Spalacidae, Nannospalax ehrenbergi Karyoloji Irak

Körfez savaşları sonrasında yeniden inşa edilen Irak'ta ekonominin en önemli unsuru petroldür. Petrolden gelen gelir sayesinde Saddam döneminden ve ABD'nin bölgeyi terk etmesinden sonra bölgede büyük bir siyasi boşluk ve ekonomik fırsat oluşturdu. Örneğin, bu ortamda Türkiye'den iş adamları, Kuzey Irak'ta inşaatlar, konut projeleri, üniversiteler, saraylar, köprüler, havalimanı ve birçok alt yapı projelerine imzalarını attılar. Bu tez de Kürt bölgesinde faaliyet gösteren Türk şirketlerinin buranın inşasındaki rolleri ve önemi tartışılacaktır. Çalışmanın ilk kısmında tarihsel bakış, ardından Irak'ın ve beraberinde Kuzey Irak'ın stratejik öneminin tartışılması ile başlayacaktır. Kuzey Irak'ın etnisite, dini yapısı incelenerek, bölgede gerçekleşen Türk–Kürt ilişkileri bağlamında gelişen ekonomik ticaret ve hacmi hakkında bir perspektif açılacaktır.Kuzey Irak Bölgesel Yönetiminde yapılan bu inşada Türkiye sadece ekonomik olarak değil kültürel, siyasi ve stratejik olarak ta aktif roller oynamaktadır. Özellikle inşaat ve alt yapı işlerinde bölgede üzerine rakip tanımayan Türkiye marka projeler ile bölgeye damgasını vurmaktadır. Yapılan alışveriş merkezleri birçok Türk malları ile dolmakta, Türkiye'den nakliye firmaları Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin gıda ihtiyacını nerdeyse tek başına karşılamaktadır. Eğitim, sağlık, ulaşım ve turizm alanında birçok faaliyet gerçekleşmektedir. Ancak bunlardan en önemlisi Türkiye'nin buradaki ekonomik faaliyetleridir. Çalışmadaki analizler yapılırken istatistik verileri daha çok resmi ve özel kurumların internet sayfalarından, tarihi arka plan ile ilgili bilgiler ikincil kaynaklardan, son gündemdeki konular ile ilgili tartışmalar için de çeşitli medya organlarından faydalanılacaktır. Oil is the most important fact in the economy of Iraq which was rebuilt after the Gulf War. After leaving of the USA and Saddam era revenue from oil has created a big political space and economic opportunity in the region. In this situation, for instance Turkish businessmen finished lots of constructions, housing projects, universities, palaces, bridges, airports and infrastructure projects in Northern Iraq. The study will start with a historical overview and then the discussion of Iraq's along with Northern Iraq's strategic importance. Investigating the ethnicity and religious constructions of Northern Iraq, Turkish- Kurdish relations taking place in the context of developing economic trade and its capacity a new point of view will be placed. In this study the importance and the roles of Turkish firms which operate on Kurdish region and building the region will be discussed.In construction of Northern Iraq, Turkey has active roles not only economical but also cultural, political and strategically. Especially on construction and infrastructure Turkey has no rivals in the region, and proves it by trademark projects. Completed shopping centres, are filled in with Turkish goods and transport firms stand alone in satisfying the needs of the region. We see lots of activities in education, health, transportation and tourism. But the most important one is economic activity. While the study was conducted, institutional information will be used for obtaining statistical data, libraries will be used for getting historical period information and media organizations will be used for citing about the issues on the agenda. Keywords: Middle East Politics, Northem Iraq, Turkish Firms. 72

Kör fareler yeraltı yaşamına uyum sağlamış ve hareket sınırları dar olan hayvanlardır. Morfolojik olarak kısa bacaklı, tırnaklı ve belirgin kesici dişlere sahip; silindirik, güçlü ve hantal hayvanlardır. Spalacidler Güneydoğu Avrupa, Orta Asya, Kafkaslar ve Transkafkaslardan Rusya, Suriye, Filistin, Mısır ve Libyaya kadar dağılış gösterirler. Familyanın alt taksonları da dahil olmak üzere sistematiklerinde önemli ölçüde sorunlar bulunmaktadır. Bunların kromozomal polimorfizm göstermeleri sibling türlerinin bulunması ve aktif türleşmeleri nedeniyle, türlerininin tespitinde güçlükler bulunmaktadır. Birçok ülkede bu hayvanların karyolojik ve morfolojik özellikleri üzerinde yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Ancak Irakta bu familyanın karyolojik durumu çok kısıtlı çalışmalardan öteye gitmemektedir. Bu hayvanların morfolojik, özellikle de kayolojik özelliklerinin ve dağılışalanlarının ortaya çıkarılmamış olması ayrıntılı bir araştırma yapılmasını gerektirmektedir. Bütün örnekler 2n=52 diploid krromozoma sahiptir. Duhok (Bardarash), Musul örnekleri 11 çift meta / submetasentrik, 14 çift akrosentrik ve büyük bir metasentrik X, ile küçük bir akrosentrik Y kromozomu taşımaktadır. Karyotipleri 2n = 52, NF = 76 dir. Fakat Erbil, Süleymaniye ve Kerkük örnekleri NF=80 olup, 13 çift meta-submetasentrik, 11 çift akrosentrik ve büyük metasentrik X, küçük akrosentrik Y kromozomludur. Bu çalışmada Iraq'ta dağılış gösteren Nannospalax ehrenbergi türünün farklı iki kromozomal formu belirlenmiştir. Spalacidae (Mole Rat) are highly adapted for life underground and have limited movement. Morphologically, they are cylindrical, powerful, heavy-bodied animals with short limbs and claws, and projecting incisors. Spalacidae occur in southeastern Europe, Asia Minor, the Caucasus and Transcaucasia; through the chernozem belt of the Russian plain to the Caspian, Syria, Palestine, Egypt and Libya. Spalacids are good model for speciation and explain to chromosomal variation in biology science especially evolution of living and to understand the inadequacy of morphologic species (typology) concept because of they have chromosomal polymorphism, sibling species and active speciation. It was done dense studies on karyology and morphologic peculiarities of these animals at many countries. However it does not go beyond to limited studies that were carried out by some native and foreign researches for this family in Iraq. It need to do detail study because of it was not reveal the distribution range, morphologic and especially karyologic peculiarities of these animals. All samples have 2n=52 diploid chromosomes. Duhok (Bardarash), Mosul example commodity 11 pairs of meta / submetacentric, 14 pairs acrocentric, and large commodity X, and Y is small acrocentric 2n = 52, NF = 76, but; Erbil,Sulaymaniyah and Kirkuk samples NF=80, 13 pairs of meta/submetacentric, 11 pairs acrocentric and large commodity X, Y is small acrocentric 2n = 52, NF = 76, was found as NF = 80. In this study, two chromosomal forms of Nannospalax ehrenbergi are distributed in Iraq, which was emerged 66

Küçük ve orta ölçekli işletmeler, En ekonomik faaliyetlerden biridir Ekonomik büyümenin yanı sıra ülkenin ekonomik ve sosyal hedefini gerçekleştirmenin etkili bir yolu olarak gösteriyor. Bu çalışmada, Kürdistan bölgesindeki bir bütün olarak ve özellikle en büyük üç şehirde gençlerin desteklenmesi için hükümetin rolünü inceleyeceğim; Erbil, Suli ve Duhok. Hükümetin küçük ve orta ölçekli projeleri nasıl desteklediğini ve hükümetin Kürdistan bölgesindeki gençlere küçük projeleri desteklemedeki rolü üzerinde odaklaniyorum. Araştırma çalışmasının amaçlarını gerçekleştirmek için, tezim dört bölüme ayrılmıştır: Birinci bölümde, KOBİ'ler hakkında genel tanıtım ve ardından dünyadaki küçük projelerin geçmişi ele alınmaktadır. Ayrıca, KOBİ'lerle ilgili bazı tanımlamalar yaparak, küçük projeleri tanımlamanın birçok yolu var: Bir ülkeden diğerine farklılık. Tezimin çalışma alanını ve çalışma alanının belirtmesinin yenı sırasi. İkinci bölüm, literatür taramasında genel olarak Irak'taki KOBİ'lerin ve özellikle Kürdistan bölgesindeki küçük projelerin KR benim çalışma alanım olduğundan, KOBİ'ler 2003 savaşından sonra Irak'ta gelişip ve destek vererek, Işsizler ve işsiz insanlar için KOBİ'lerin iş yaratımındaki rolünü gösteriyor. Üçüncü bölüm, türkiye ve Irak Kürdistan bölgesini iki ayrı ekonomi olarak ele alıyor ve Kürdistan ekonomisi ve türkiye'yi de gösteriyor, Daha sonra hem Türkiye hem de Kürdistan bölgesinin özellikle KOBİ'lerdeki imalat işletmeleriyle ilgili bazı bilgiler vermektedir. Son bölüm, araştırma metodolojisi gibi bazı bölümlere ayrılmıştır: data toplama ve data analizi. Arazi çalışması süresince, küçük projelerin 150 sahibinden birincil datalar toplandı. Fakat ikinci data MOLSA / gençler için küçük projeyi destekleme müdürlüğünden toplandı. Data toplamak için, yüz yüze görüşme ve Anket kullandım. Daha sonra data analizi için frekans, regresyon, Anova ve korelasyon bulmak için SPSS programı gibi istatistiksel araçlar, sonunda tez projemin sonuç ve önerileri kullandım. The small and medium enterprises sector is one of the most economic activity, as well as economic growth as an effective way to achieve the goal of economic and social of the country. In this study, I am going to examine the role of government in supporting small projects for youths in Kurdistan region as a whole and especially in the largest three cities; Erbil, Suli & Duhok., I focus on how government supports small and medium projects and what is the role of government in supporting small projects for youths in Kurdistan region .In order to achieve the aims of the research study my thesis divided into four chapters, the first chapter deals with the general introduction about SMEs then background of small projects around the world. Also, giving some definitions about SMEs because there are many ways to definition small projects its difference from one country to another country. As well as determine the purpose of study and study area of my thesis. The second chapter is literature review includes the information SMEs in Iraq generally and small projects in Kurdistan region particularly because KR is my study area also SMEs have developed and supported after the war of 2003 in Iraq, then showing the role of SMEs in job creation for unemployed and jobless people. Chapter three deals with the turkey and Iraqi Kurdistan region as two split economies, showing the economy of Kurdistan and turkey as well , then gives some information about manufacturing enterprises of both turkey and Kurdistan region especially in SMEs. The last chapter is research methodology broken into some parts such as: data collection as well as data analysis. During my field work primary data were collected from 150 owners of small projects. But the secondary data were collected from MOLSA / directorate of supporting small project for youths. For data collection I have used face to face interview and Questionnaire. Then For data analysis I used statistical tools such as SPSS program to finding frequency, regression, Anova and correlation as well, finally the conclusion and recommendation of my thesis project. 127

Ortadoğu’daki siyasî gelişmelerden en çok etkilenen ülkelerden biri olan Irak'ın, zengin tarihi, kültür birikimi ve ekonomik potansiyeli dikkate alındığında, bugün hiçbir şekilde hak etmediği bir durum ile karşı karşıya kaldığı görülür. İnsanlık tarihinin ve Asur-Sümer gibi uygarlıkların beşiği konumundaki ülke, o şaşalı dönemlerinin çok uzağındadır. Irak halkı; açlık, yokluk ve bunun dışında pek çok sıkıntıyla boğuşmaktadır. Irak, tarih ve coğrafya kitaplarında Dicle ve Fırat nehirlerinin suladığı, verimli Mezopotamya toprakları ile akıllarda yer eder. Ancak günümüzde, neredeyse her türlü gıda maddesini ithal etmek zorunda kalan bir ülke konumundadır. Ortadoğu sözcüğü; çöl, petrol, çatışmalar ve savaşlar ile özdeşleşmiş ve akıllara böyle yerleşmiştir. Petrol, bölge için olduğu kadar, Irak için de zenginlik ve refahtan çok, savaş ve acı anlamına gelmektedir. 19. yüzyıl sonlarında petrole yönelik artan talep, bir anlamda günümüzde yaşananların da habercisi olmuştur. Enerji kaynağı olarak neredeyse bir asırdır kömürün yerini almış olan petrol, dünya coğrafyasının her tarafına eşit bir şekilde dağılmış değildir. Ortadoğu bölgesi, petrol yataklarının en zengin ve çıkarılmaya müsait olduğu bölgelerin başında yer almaktadır. Dünya politikalarına egemen devletlerin çıkarları hep bu bölgede çatışmış ve Birinci Dünya Savaşı öncesinde yapılan gizli anlaşmalar, petrol paylaşımının veya mücadelesinin ilk basamağını oluşturmuştu. İkinci Dünya Savaşı ve sonrasındaki Soğuk Savaş dönemi, Ortadoğu’nun enerji bakımından öneminin en üst noktaya ulaştığı dönemdir. Durum böyleyken, bölge ülkeleri arasındaki mücadeleler, güç dengelerinin oluşumuna büyük katkıda bulunmuştur. Artık küresel güçler kadar, bölgesel aktörler de sahnede yer almaya başlamış ve bu küçük oyuncular, sahip oldukları petrol vasıtasıyla güce ve itibara da sahip olacaklarını görmüşlerdir., Iraq is one of the countries most affected by the political developments in the Middle East, a rich history, cultural heritage and considering the economic potential, it appears to be faced with a situation that does not deserve in any way today. Sumerian and Assyrian-countries such as the history of mankind in the cradle of civilization, it is far from the glamorous era. The people of Iraq; hunger, poverty, and many are struggling with boredom out of it. Iraq, history and geography books watered by the Tigris and Euphrates rivers, the areas with fertile Mesopotamia of mind. But nowadays, almost any kind of a country is forced to import foodstuffs. Middle term; desert, oil, synonymous with conflict and war, and that the mind is settled. Oil, as well as for the region in Iraq for more than wealth and prosperity, war and suffering means. Rising demand for oil in the late 19th century, it has been the harbinger of what happened today, in a sense. Oil as an energy source that is nearly a century have taken the place of coal, world geography is not distributed evenly on each side of. The Middle East region is located at the beginning of the richest and most of it is suitable for extraction of oil. The interests of sovereign states to conflict in the region and world politics have always been secret agreements before the First World War, it was the first stage of the sharing of oil or fight. After the Second World War and the Cold War period is the period which reached the highest point of the importance of the Middle East in terms of energy. As it stands, of the struggles between the two countries it has contributed greatly to the formation of the balance of power. Now, as global powers, regional actors have begun to take place at this stage and small players, they saw that they would have the prestige and power through the oil they have.

Bu tezde Kuzey Irak yabancı doğrudan yatırım [YDY] karar verme süreçlerinde küresel rekabet açısından incelemektedir. Kuzey Irak piyasasının Stratejik Küresel Rekabet (SKR) içindeki konumu belirsizdir. Kuzey Irak'ta yabancı firmalar kendi yetkinliklerini kullanarak nasıl başarıyla yatırım yapabilirler? Bu çalışmanın temel amacı stratreik küresel rekabetin doğrudan yabancı yaıtırımların K.Irak bağlamında gelişitirilen stratejileri araştırmaktır. Stratejiler Küresel Rekabet K.Irak'ta doğrudan yabancı yatırım için nasıl karar vermektedir ve hangi süreçleri izlemektedir? Bu stratejiler şirketden şirkete değişim göstermektedir. Şirketin merkezini K.Irak'ta kurgulayanlarla ülke dışından yönetenler arasında ciddi farklılar olabiliyor. Derinlemesine görüşmeler ve anket çalışmaları dayalı olarak araştırmalar yapılmış ve stratejiler incelenmiştir. Bulgularla önerileri ve pazarlama süreci evreleri karar alma modelini destekler. Bu aşamalar büyük oranda yönetim türüne bağlı olarak, zamanlamada, karar verme hızında değişmeler göstermektedir. Bulgular mevcut doğrudan yabancı yatırım karar alma teorisi ile çatışmaktadır. Daha önce ki köklü teorilerin Türkiye, İran, Kuzey Irak, Çin, Güney Amerika, Abu-Dhabi gibi gelişmekte olan ülkelere uygulandığında cevap verememektedir. Pazara giriş stratejileri sadece firmadan firmaya değil aynı firmadaki yöneticiler açısından değişmektedir. Akılcılık ya da deneyime dayalı stratejiler farklı sonuçlar doğurduğunu bu çalışmamızda ortaya koyuyoruz. This thesis is to uniquely explore the global competition in foreign direct investment [FDI] decision-making processes of Northern Iraq. The Global Competition in Strategic (GCS) in the northern Iraq is uncertain in a global context. GCS is huge in the world and often do not have sufficient resources to fully investigate a major FDI decision. If learning to gain contextual competence is necessary for successful FDI decision-making, how do these firms manage their learning and competencies to invest successfully in the northern Iraq? The main objective of this study addresses the decision-making processes of Global Competition and Strategies for FDI in northern Iraq, how this takes place and how needed competencies are developed and managed.Two main research questions, addressing areas of managerial interest, are investigated in depth in northern Iraq, namely: What is the decision-making process for foreign direct investment by Global Competition in Strategies? How do owners' managers of Global Competition in Strategies make such decision-making? A multiple case study approach, based on case studies in depth interviews, shows the decision-making process for foreign direct investment develops in phases. The findings support a decision-making model that proposes and the marketing process is divided into phases.These phases are of differing lengths and depths, largely depending on the type of management, and the decision-making speed can vary greatly between individual companies. The results indicate a distinction between Global Competition in Strategic managed directly by owners-managers and those managed by a board. The findings show current foreign direct investment and decision-making theory is at a watershed. Previously well-established theories are challenged as emerging markets, such as `Turkey, Iran, northern Iraq, China, America, Abu-Dhabi, and so on`, require different approaches and market-entry must be considered as a developmental process, which is individual to a company. Overall the decision-making type can also vary within the same company and among decision-makers. Knowledge available beds, and influences, competencies and results in `decision-making` and `global competition in strategic foreign direct investment` based on rationality or experience. 125

Bu tezle küresel düzeyde; Irak enerji altyapısının durumu ve önemi irdelenmekte; ABD, AB, Çin ve Rusya bölgesel düzeyde ise Türkiye gibi aktörlerin hangi nedenlerle Irak'a ilgi duyduklarına da yer verilmektedir. Türkiye ise ABD'nin çekilmesinden sonra dikkatini daha çok Kuzey Irak'taki enerji kaynaklarına yönlendirmiş durumdadır. Kuzey Irak enerji altyapısının durumu ve önemi incelenirken, Türkiye'nin Kuzey Irak enerji politikası irdelenmiştir. Çalışma uluslararası petrol şirketlerinin bu oyunda denklemin neresinde olduklarının da ortaya çıkarılmasını da amaçlamaktadır. Tez 2 bölümden oluşmakta olup, ilk bölümde çalışmanın konusu olan Irak; tarihi ve ekonomisinin yanında coğrafi, demografik ve siyasi yapısıyla ele alınmaktadır. Enerji kavramı açıklanırken, Irak'ın enerji profili çıkartılmakta ve ülke petrollerinin küresel ekonomi için önemine dikkat çekilmektedir. İkinci bölümde ise Kuzey Irak genel hatlarıyla ele alınırken, enerji profili çıkarılmakta ve Türkiye'nin Kuzey Irak'a yönelik enerji-politik hamlelerine yer verilmiştir. These relate to global levels; The importance of energy infrastructure in Iraq and offers; The us, EU, China and Russia on a regional level is Turkey to Iraq which reasons of such actors also included interest. Turkey after the withdrawal of the United States ' attention is more of a Northern Iraq is led in energy sources. Northern Iraq energy infrastructure status and significance while examining Turkey's Northern Iraq, energy policy is scrutinized. International oil companies working in this game where the equation is that they also aim at uncovering. The thesis consists of 2 parts, the first part of the study is the subject of Iraq; In addition to geographical, demographic and economic history and political structure are addressed. Explaining the concept of energy, Iraq's energy profile being extracted and importance to the global economy of the country's oil is drawn. In the second part of northern Iraq general outline when discussing Turkey's energy being taken out and the profile of northern Iraq against energy-political moves are provided. 145

Uzun yıllar Kürtlerin yoğun olarak yaşadıkları bir bölge olan Kuzey Irak, günümüzde anayasal haklara sahip resmi bir federal bölge statüsündedir. Bölgedeki etnik yapının çeşitliliği ve zengin petrol kaynaklarının varlığı, devletlerin bölgeye ilgisini artırmıştır. Geçmişte Irak'a hâkimiyet kuran devletler kendi yönetim modellerini uygulayarak yönetimlerini sürdürmeye çalışmışlardır. Amerika Birleşik Devletleri'nin de bölgeye olan ilgisi ve Irak'ı işgali ile birlikte yeni bir süreç başlamıştır. ABD'nin Irak'ı işgali sonrasında Irak'ta seçim sistemi ve anayasa Lijphart'ın konsesyonalizm teorisinden esinlenerek meydana getirilmiştir. Konsesyonalizm ya da eştoplumlaştırmacılık yönetim modeli, derinden ayrılıkların yaşandığı ülkelerde farklı grupların temsil edildiği güç paylaşımı esaslı bir hükümet yönetimi altında güvenlik ve refah içerisinde yaşanabileceğini savunmaktadır. Derin etnik ve dini çatışmaların yaşandığı ülkelerde uygulama alanı bulan konsesyonalizm ya da eştoplumlaştırmacılık teorisi zaman içerisinde etnik milliyetçiliğin etkisiyle ayrılıkçı hareketlerin devletleşme sürecine katkıda bulunmaktadır. Bu hipotezden yola çıkarak Kuzey Irak'ta yaşanan gelişmeler 2003-2007 ve 2007-2015 yılları arasında iki aşamada değerlendirilmiştir. Nihai amaç Kuzey Irak'taki devlet inşa sürecini akademik bir tez zeminine oturtmak ve bilime katkıda bulunmaktır.Anahtar SözcüklerIrak, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Devlet İnşası, Konsesyonalizm, Güç Paylaşımı Northern Iraq, a region mainly inhabited by Kurds of Iraq for many years, is nowadays an official federal district having constitutional rights. The diversity of the ethnic structure and the presence of rich oil resources in the region have increased the interest of the states towards the region. The states establishing sovereignty over Iraq in the past have tried to maintain their control by applying their regimes. The interest of the United States of America towards the region and the invasion of Iraq by the United States of America have commenced a new period. Following the invasion of Iraq by the United States of America; being inspired by Lijphart's consociationalism theory, the electoral system and constitutional law in Iraq have been established. Consociationalism regime asserts that in the countries facing deep separation, people can live in security and prosperity under the control of the government which is based on power-sharing and where different groups are represented.Consociationalism theory, which is applied in the countries where deep ethnic and religious conflicts are experienced, has made contributions to the nationalization process of the separatist movements in the course of time under the influence of the ethnic nationalism. Based on this hypothesis, the developments in Northern Iraq have been evaluated in two stages in 2003-2007 and 2007-2015. The final aim is to provide an academic thesis background for the state building process in Northern Iraq and to make a contribution to the science.Keywords:Iraq, Kurdistan Regional Government, State Building, Consociationalism, PowerSharing 169

Irak'ın işgali sonrası, Türkiye ile Iraklı Kürtler arasındaki iktisadi ve siyasi ilişkilerin incelenmesini amaçlayan bu çalışma, söz konusu ilişkilerde ekonomiyi etkileyen siyasi faktörleri karşılıklı bağımlılık teorisi kapsamında analiz etmektedir. Kuzey Irak, Irak'ın en stratejik bölgelerinden biri olmanın yanı sıra, Türkiye'ye de komşu konumundadır. Bu durumda Kuzey Irak, Irak açısından ne kadar mühim ise, Türkiye açısından da ekonomik ve siyasi açıdan bir o kadar mühimdir. Türkiye ile Iraklı Kürtler arasındaki ilişkileri belirleyen pek çok aktör ve faktör bulunmaktadır. Bunların en önemlilerinden biri (Kürdistan İşçi Partisi) PKK'dır. PKK terör örgütü, hem Irak Merkezi Hükümetiyle hem de hem de Kürt Bölgesel Yönetimi ile yürütülen siyasi ilişkileri fazlasıyla etkilemektedir.Çalışmada kronolojik olarak ele alınan yılların, Irak'ın işgalinden sonraki dönemi kapsaması, bölgede ve ülkede değişen sosyolojik durumun değerlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.Türkiye'nin işgale bakışı, Iraklı Kürtlerin işgal karşısındaki tutumu ve işgal sonrası beliren kimi siyasi ve ekonomik aktörlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi literatür açısından büyük bir kazanım olacağı düşünülmektedir. Türkiye ile Iraklı Kürtler arasındaki ilişkiler, resmi kaynaklardan edinilen rakamlarla değerlendirilmiştir. 2003 yılı sonrasında ambargonun kaldırılması nedeniyle Irak'ta ithalat ve ihracatın artış göstermesi siyasi dengelerinde rayına oturduğunun bir kanıtıdır. 2006 yılında azalan oranlar ve o dönemde artan terör saldırıları PKK terörünün siyasi ve ekonomik ilişkilerde belirleyici bir unsur olduğunu göstermektedir. 2008 yılında yapılan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Anlaşması ile ekonomik ilişkilerin yeni bir seviye kazandığı gözlemlenmektedir. Bunun akabinde 2009 yılı Abdullah Gül'ün Irak ziyareti, ticaretin rekor rakamlara ulaşmasını sağlamıştır. Söz konusu ekonomik ilişkilerin artış ve azalış rakamları, nedenleri ile birlikte Tablo-2'de açıklanmıştır. Hazırlanmış olan tablonun analizi ise yine çalışmanın son bölümünde aktarılmıştır. Tezin giriş bölümünde belirlenen `Türkiye ile Iraklı Kürtler arasında bir karşılıklı bağımlılık yoktur` varsayımı sonuç bölümünde siyasi olaylar ile resmi rakamlar karşılaştırılarak kanıtlanmıştır. Zira ekonomik olayların siyaseti yönlendirmesini konu alan karşılıklı bağımlılık kavramının tam aksine, Türkiye ile Iraklı Kürtler arasındaki ilişkilerde siyasi olaylar ekonomiye yön vermektedir. This study aims to elaborate the economic and political relationships of Turkey and Iraqi Kurds after the invasion of Iraq, and in this relationship it analyses the political factors which effect economy in the concept of the theory of interdependence. In addition to being one of the most strategic regions of Iraq, Northern Iraq is neighboring to Turkey. Therefore, the importance of Northern Iraq for Turkey with the regard to the economic and politic is as much as its importance for Iraq. There are so many actors and factors determining the relationships between Turkey and Iraqi Kurdish People. PKK is one of the most important ones of these. The PKK terrorist organization has been effecting exceedingly the political relationships to both Central Iraq Government and Kurdish Region. In terms of evaluating changing sociological situations in the region and country it has such an importance that chronologically investigated years of the study are including the period following the occupation of Iraq. It is tought that the examination of Turkey's view to the occupation of Iraq, the attitude of Iraqi Kurds and some politic and economic actors apperaed after the occupation will be useful for the future studies. The relations between Turkey and Iraq has been evaluated with the numbers obtained from the offical sources. After the lift of embargo at 2003, rising at exportation and importation numbers is an evidence of political recovery in Iraq. At 2006, the reduction on the same numbers and synchronously rising terrorist attacks also shows that terrorism of PKK is a determinative element on political and economic relations. It is observed that The Agreement of High-Level Strategic Cooperation made the economic relations gain a new rank. Following this event, Abdullah Gül' s and Recep Tayyip Erdoğan's visit to Iraq at 2009 made the commercial relations of two country rise to the top numbers. The rise and reduction numbers of these economic relations are explained with their reasons on tha Table-2. Table's analysis is presented at last section of the study. The hypothesis, ` There is no interdependence between Turkey and Kurdish Regional Government`, has been proved with comparison of politic events and commercial numbers in the last section. On the contrary of concept of interdependence, the political factors has directed the relations between Turkey and Iraqi Kurds. 93

Bu tez, Irak?ın kuruluşundan 2013 yılına kadarki sürede Kürtlerin bölgesel düzeyde özerk bir yönetim hedefinin tarihsel ve teorik olarak incelenmesi üzerine kuruludur. Irak'ın ulus-devlet sistemi ile etno-dinsel gruplar arasında siyasal uzlaşmayı, katılımı ve temsili başaramaması etno-dinsel sorunlarını süreklileştirmiştir. Irak'ın belirgin etnik bir topluluğu olan Kürtler, yerel veya merkezi düzeyde siyasal hakları kullanabilecek şekilde iktidara katılamadıkları için bölgesel düzeyde özerk bir yönetim talebi kapsamında merkezle sık sık çatışmıştır. Irak?ta iç ve dış politik şartların hazırladığı siyasal ortamın bir sonucu olarak Körfez savaşları yaşanmış ve ardından 2005'ten itibaren yeni bir siyasal sistem uygulanmaya başlanmıştır. Bu aşama, Kürtlerin federal ilkeler temelinde bölgesel düzeyde bir yönetim hakkına ulaşmasını ve Irak'taki Sünni-Araplara dayalı ulus-devlet politikasının kesintiye uğramasını tarif etmektedir. Ne var ki federal yönetime geçiş, ülkedeki etno-dinsel sorunları sonlandıramamıştır. Irak'ta etno-dinsel anlaşmazlıklar, azalmakla birlikte, halen devletin siyasal geleceğini etkileyen bir potansiyele sahiptir. Bu nedenle farklı toplulukları bir arada tutma amaçlı Irak federal sisteminin etkisi, etnik ölçüt bağlamında Kürtler üzerinde tartışma konusu yapılmıştır. Bu bağlamda Kürtler üzerinden tarihsel, teorik, karşılaştırmalı, alan araştırması ve gözleme dayalı araştırma yöntemleri kullanılarak Irak'ın siyasal geleceğine dair öngörülere ulaşılması hedeflenmiştir. Bu yönleriyle tez çalışması, etnik sorunlar bağlamında Irak Kürtlerinin siyasal haklara ulaşma sürecini tarihsel olarak ayrıntılı ele alınmıştır..Anahtar Kelimeler : Irak, Kürtler, Federalizm, Özerklik This thesis is historical and theoretically based on the objective examination of an autonomous region of Iraqi Kurds at the regional level during the period from the Iraq?s establishment until 2013. Ethno-religious issues have been continuing because of the fact that nation-state system of Iraq could not success a political consensus, representation and participation between communities. Kurds of Iraq that is a distinct ethnic group could not participate to power at local and central level. Therefore, Kurds frequently conflicted with administrative central within the context of an autonomous government demanding at regional level.Gulf Wars occurred because of condition of the policy at home and abroad and after a new political system started to put into practice since 2005 in Iraq. This phase is to describe that nation-state politics ended based on Sunni-Arabs Muslim and Kurds were accessed a right of government at regional level on a reciprocal federal principles. However, transition to federal government of Iraq?s could not finalize the ethno-religious issues in the country. Ethno-religious conflicts in Iraq reduced but have potential to effect of political future of state at present. Thus, the effect of Iraq federal government that has purpose to hold together distinct communities are conducted a discussion on Kurds according to ethnic criteria. In this context by using, the historical, theoretical, comparative, field research and observation methods targeted to made predictions concerning political future of Iraq in the thesis. With these ways, this thesis specifically and historically dealt with an object for study period of reaching political rights of Iraqi Kurds in context of the ethnic issues.Keywords : Iraq, Kurds, Federalism, Autonomy 388

Çalışmada; Kuzey Irak'taki Bölgesel Kürt Yönetiminin dünü, bugünü ve geleceği ele alınarak Irak'taki kürt milliyetçiliği incelenmiştir. Çalışmanın amacı; bölgedeki değişim sürecini, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ve diğer bölge ülkelerinin davranışları ve tepkileri temelinde Senaryo Analiz Yöntemi kullanarak öngörebilmektir.Çalışmam, Irak'taki etnik gruplar ve bu grupların milliyetçilik faaliyetleri; bu faaliyetler üzerinde etkili olan yabancı ülkeler ve gelişmeler; Kürtçü faaliyetlerin yakın dönemdeki gelişme seyri; Irak'ın SOFA kapsamında ABD askerleri tarafından terk edilmesini müteakip Irak'taki muhtemel Kürt kaynaklı gelişmeler ile bu gelişmelerin bölgeye yansımalarını kapsamaktadır.Oluşturulan senaryolar doğrultusunda Kürt milliyetçilerin çok kısa vadede bağımsızlıklarını ilan etmeleri zor gözükmektedir. Ancak uygun şartların oluşmasını takiben bağımsızlıklarını ilan etmeleri beklenmektedir.Bölgesel Kürt Yönetiminin belirlediği bağımsızlık amacına ulaşıncaya kadar kazanımlarını en üst seviyeye çıkarmak için küresel güçlerin hedeflerine uygun hareket edeceği ve böylece her gelişmeden menfaat elde etmek amacında olacağı beklenmektedir. In the study, Kurdish nationalism in Iraq is brought up by considering (especially) Kurdistan Regional Government?s past, present and future. Purpose of this study is to foresee the process of the change in the region on the base of Iraq Kurdistan Regional Government and the other local governments behaviors and reactions by Scenario Analysis Method.My study includes; ethnical groups in the Iraq and their nationalist activities which the foreign countries promotes; Kurdish activity progress during recent past; immediately after United States Army desertion from Iraq by laws of SOFA, probable Kurdish sourced incidents and the reflections of them to the region.In accordance with the scenarios constructed, it is hard to expect an independency declaration for the Kurdish nationalists soon. But after convenient conditions provided in the region, it is expected rightaway.Kurdistan Regional Government is expected to act in harmony with the superpowers until reaching their independency goal; with expectance of benefit from every single evolution in the region to maximize their earnings. 257

Irak Kuzeyindeki Enerji Kaynaklarının Kürt Devlet Oluşumuna Etkisi? konulu tez çalışmamızla; Türkiye ve dünya gündemini meşgul eden Irak'taki Kürt olgusu, Irak kuzeyindeki enerji kaynakları ve bu kaynakların, muhtemel bir Kürt devletinin kurulmasına yapacağı etkiler incelenmiştir.Tez çalışmamızın hazırlanmasında, konu ile ilgili yapılan kaynak taramasından sonra, elde edilen veriler süzülerek, tarafsız bir bakış açısıyla, incelenmeye başlanmıştır. Ağırlıklı olarak; kitap, makale ve rapor gibi kaynaklardan faydalanılarak yapılan çalışmada, bölge konusunda uzman kişilerin görüşlerine de başvurulmuştur.Çalışmamız süresince elde edilen verilerin analiz edilmesi sonucunda; bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasının sosyolojik, ekonomik ve politik yönden mümkün gözükmediği, halihazırda var olan Kürt özerk bölgesine destek veren başat güçlerin de Ortadoğu'daki dengelerin bozulmasına engel olmak maksadıyla, böyle bir devletin kurulmasına izin vermeyeceği, ancak her şeye rağmen bağımsız bir Kürt devletinin kurulması durumunda ise ya bu devletin uzun ömürlü olamayacağı yada dış destek sonucu ayakta tutulmaya çalışılarak, bölgesel çatışmaların önünün açılacağı değerlendirmesine varılmıştır.Anahtar kelimeler: Kürt devleti, Enerji kaynakları, Ortadoğu In this thesis named as ?The Effect of Energy Resources in Northern Iraq on The Establishment of a Kurdish State?, the concepts of Kurds, the energy resources in Nothern Iraq and the possible effects of these resources on a Kurdish state have been analyzed.After a careful research on the sources about the thesis subject, an objective approach has been chosen. Books, articles, reports and the opinions of experts on region have been used respectively.After a careful analysis of the data the thesis concludes that there is no possibility of establishing a Kurdish state in the region due to sociological, economic and political circumstances; also the main actors and powerful states which support the Kurdish autonomous region will not consider a Kurdish state as a possibility as this will result with an unbalanced Middle East. Also, even if a Kurdish state is established, the endurance of that state will either be short or will cause new regional conflicts.Keywords: Kurdish state, Energy Resource, Middle East 148

Kuzey Irak sahip olduğu jeopolitik konum, doğal kaynaklar ve etnik-dini- kültürel yapısı sebebiyle özellikle sanayileşmenin arttığı 1. Dünya Savaşı'ndan sonraki her dönemde hegemon devletlerin odak noktası haline gelmiştir. Kuzey Irak'ta geçmişi aslında çok daha öncelere dayanan Kürt unsurların etkin olduğu bir yönetim kurma amaçlı Kürt ayaklanmaları 1. Dünya Savaşı sonrasında artmış ve 2. Dünya Savaşı sonrasında da çok yüksek bir ivme kazanmıştır.Ortadoğu'daki önemli etnik unsurlardan biri olan Kürt unsurlar 2. Dünya Savaşı sonrasında kendilerine idari bir yapı inşa etmek amacıyla başlattıkları bu sureci ağırlıklı olarak Irak toprakları üzerinde yoğunlaştırmışlar, dönemin en güçlü devletleri ile ilişkiler kurarak dış destek sağlayabilmişlerdir. Bu şekilde de 1991 yılında Körfez Savaşı'nın yarattığı koşullar ve sağlanan dış destekler sayesinde kendilerine de facto bir yönetim kurabilmişlerdir. ABD'nin Irak'ı işgali sonrasında ise Kurt unsurlar Irak'ın yeniden şekillenmesinde önemli bir rol almış ve Kürt oluşum hareketi bir ivme kazanarak mevcuttaki fiili idari yapıya yasal bir nitelik kazandırmışlardır. ABD'nin Irak'ı işgali sonrasında Irak'ın ve dolayısıyla Ortadoğu'nun geleceği konusunda son derece etkili olabilecek bir konum kazanan Iraklı Kürtlerin Irak'ın kuzeyinde oluşturmuş oldukları yönetim ve bu yönetimin inşa sureci bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda bu tezin amacı, Bölgesel Kürt Yönetimi'nin 1.Dunya Savaşı sonrasındaki gelişme sürecinin, bugünkü konumunun ve Türk Dış Politikası'ndaki konumunun açıklama, anlamlandırma ve yorumlama aşamaları ile incelenmesi olmuştur. Bölgesel Kürt Yönetimi'nin oluşması sürecinde geçirdiği tüm aşamalar kronolojik olarak incelenmiştir. Belgelere dayalı araştırmamızda, Türkiye ve Irak ile ilgili olarak yazılmış olan kitap, dergi, makale, gazete ve resmi belgeler ile iç ve dış basından yararlanılmış, harita ve raporlar kullanılmıştır. Ayrıca, bu amaçla genel ağ (internet)' daki belge ve dokümanlardan da yararlanılmıştır. Because of its geopolitical location, natural resources and ethnic ? cultural structure, Northern Iraq has always been the center of attention of hegemon countries in each period especially after World War I when industrialization started to improve. Kurdish revolts that aimed to establish an administration in which Kurdish factors were effective whose past actually were based on much more ago in Northern Iraq, increased after World War I and achieved a very large acceleration even after World War II.Kurdish factors which were one of the most important factors in the Middle East have focused this process; they started with the purpose of establishing an administrational structure for themselves after World War II, predominantly in lands of Iraq. Consequently, they could manage to establish a de facto administration for themselves thanks to; the circumstances created following the Gulf War in 1991 and also provided external support. Kurdish factors played an important role in reshaping of Iraq following the invasion by the USA and Kurdish formation movement gained a boost and earned the current de facto administrational structure a legal nature. The administration established by Iraqi Kurds who earned such a situation that could be very effective about the future of Iraq and accordingly the Middle East after the invasion by the USA, and also the establishment process this administration present the scope of this thesis. In this context, the purpose of this thesis is to observe; development process and current situation of Regional Kurdish Administration, and its situation in Turkish Foreign Policy after World War I through definition, explanation and interpretation phases. All stages covered along the formation of Regional Kurdish Administration was observed chronologically. In our research based on documents; books, magazines, articles, newspaper and official documents about Turkey and Iraq, and domestic and foreign press have been referenced, and maps and reports have also been used. Additionally, documents present in the internet were also referenced. 166

Dünya hâkimiyet teorileri incelendiği takdirde Ortadoğu'nun öneminin büyük olduğu anlaşılmaktadır. Bu coğrafyada Irak'ın jeo-stratejik ve jeo-politik konumu da önemli bir yer tutmaktadır. Osmanlı'nın son döneminden itibaren gerçekleşen olayların bu durumun önemini ortaya koyduğu bir gerçektir. 19. yüzyılın son çeyreğinde endüstride ve ulaşımda kullanılmaya başlanan petrolün bu bölgede bulunması da güç mücadelesini tetikleyen bir başka etkendir. Bu tarihsel süreçten dolayı Irak acılı bir geçmişe sahiptir. Yakın tarihe bakıldığında da, özellikle iki kutuplu dünyanın ortadan kalkmasıyla gerçekleşen olaylar Irak'ın bugünkü siyasi durumunu etkilemiştir. Birinci Körfez Krizi ile başlayan bu süreç günümüzde daha da karmaşık bir hale gelerek devam etmektedir. Bu çalışmada bölgede yaşanan sorunların etnik, siyasi, dini ve ekonomik boyutları ele alınmaya çalışılacaktır. Bölgede Kürt varlığı tartışılmaz bir gerçek olmakla beraber Türkmenlerin, Arapların, Asurîlerin ve Keldanilerin varlığı bilinçli veya bilinçsiz gözlerden uzak kalmaktadır. Oysaki çalışmada ortaya konan argümanlarla bölgenin sorunlarının bu unsurlardan uzak kalarak çözülemeyeceği iddia edilmektedir. Böylece, Irak'ın gerek kuzeyine, gerekse bütününe etki eden sorunlara çözüm önerisi sunulmaya çalışılırken, ülkenin sayılan bu unsurları açısından da konular ortaya konmaktadır. Birinci Körfez Krizi ile uluslararası kamuoyu tarafından farkına varılan sorunlar, Ankara için de bir milat niteliği taşımaktadır. Kuveyt'in işgaliyle başlayan süreç Türkiye'nin ulusal ve uluslararası güvenlik politikalarını doğrudan etkilemektedir. Çekiç Güç ve 36. paralelinin kuzeyi söyleminden günümüze, Kuzey Irak'taki özerk yapılanmaya gelinmiştir. Bu da olayın hem uluslararası ölçekte hem de Türkiye açısından ulusal ölçekteki etkilerini ortaya koymaktadır. Tez Çalışması Irak'ın ve özellikle de Kuzeyi'nin çok boyutlu sorunlara sahip olduğunu ortaya koyarak genel görüşün haricinde bölgedeki diğer etnik ve dini grupları da dâhil ederek çözüm önerileri getirmektedir. Bu özelliği ile çalışma özgün olma şartlarını yerine getirmenin dışında bölgeye farklı bir açıdan bakma yolunu açabilir. If the world domination theories are examined it will be manifest that the Middle East is a significant region. In the region, the geopolitical and geostrategic location of Iraq is also important as the relevant developments since the late period of Ottoman Empire have proved. The exploration of oil reserves in Middle East precipitated the power struggle with the use of oil in industry and transportation as from the last quarter of the 19th century. Due to this historical process Iraq has a past fraught with tribulations. In recent history, the termination of bilateral structure of world politics has shaped the present politics in Iraq. This process which started with the First Gulf War is still contiuning and becoming more complex. The study covers the problems in the region with their ethnic, political, religious, and economic dimensions. Though the presence of the Kurdish in the region is an undeniable fact, the existence of Turkomen, Arabs, Assyrians, and Chaldeans is wittingly or unwittingly ignored. However, the arguments in the study assert that the questions in the region cannot be solved without considering these groups. The study as it offers suggestions to the problems affecting both northern Iraq and Iraq in general deals with the issues regarding these groups. The questions discerned by the international community with the outbreak of First Gulf War were a milestone for Ankara. The process which started with the occupation of Kuwait has directly affected national and international security policies of Turkey. The Operation Provide Comfort and the north of 36. latitude discourse have paved the way for the present autonomous structure in Northern Iraq, which has been a critical development both at international level and national level for Turkey. The current study, unlike the general opinion, presents the problems in Iraq and Northern Iraq are multi-dimensional and maintains that the settlement of these questions requires the inclusion of the other ethnic and religious groups. This alternative outlook makes the study original and might open new paths for different perspectives for the researches dealing with the region. 240

Bu tez, Irak'ta yaşayan Türkmenlerin 1926-2001 yılları arasındaki tarihlerini, Türk-Irak ilişkileri çerçevesinde incelemektedir. Türkiye ile Irak devletleri arasındaki siyasi münasebetler irdelenmiş ve Türkmenlerin durumları ele alınmıştır. 1926 Ankara Antlaşması'ndan sonra iki ülke arasındaki ilişkiler hızla gelişmeye başlamıştır. 1937 Sâdâbad Paktı, 1946 Dostluk Antlaşması, 1955 Bağdat Paktı Türk-Irak ilişkilerinin gelişmesini sağlayan başlıca etkenlerdir. Gelişen ilişkiler, başlangıçta Türkmenlere olumlu yönde etki yapmıştır. Ancak, Atatürk döneminin sonlarından itibaren bu durum tersine dönmeye başlamıştır. Irak yönetimleri Türkmenlere çeşitli şekillerde baskılar uygulamışlardır. Türkmence eğitim veren okulları kapatılmış, ülkenin güneyine veya Kürt bölgelerine göç ettirilmişler, evleri ve toprakları ellerinden alınmış, hatta 1959 Kerkük Katliamı gibi acı olaylara maruz kalmışlardır. Bu tarz baskılar ve ağır sindirme politikaları 2001 yılına devam etmiştir. Nedeni, Türkiye'nin Musul ve Kerkük bölgesini ilhak edeceği endişesiydi. Bu yüzden Irak Hükümetleri, Türkmenleri Arap toplumu içinde eriterek Türkmen nüfusunun azalması için uğraş vermişlerdir. Böylelikle Türkiye'nin Türkmenlere olan ilgisi zayıflatılmaya çalışılmıştır. Türkiye ise çoğu zaman Türkmenlere uygulanan baskıları Irak'ın iç işleri olarak değerlendirmiştir. Irak ile olan ilişkilerinin zarar görmemesi için Türkmenlere kültürel hakların verilmesi konusunda yaptığı teşebbüslerin ötesine geçmemiştir. Türkmenler, yaşadıkları sıkıntılara çözüm bulunması için Körfez Savaşı'ndan sonra siyasi alanda örgütlenmeye başlamışladır. İlk siyasi parti ve teşekküllerini bu dönemde kurmuşlardır. Irak'ta Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı bölgeler Telafer, Musul, Altınköprü, Kerkük, Tuzhurmatu, Erbil, Mendeli ve civarı olarak sayılabilir. Bugün itibariyle, Irak'taki Türkmenlerin sayısının 2.5 milyondan aşağı olmadığı tahmin edilmektedir. In this thesis are discussed that the Turkmen living in Iraq between the years of 1926-2001, the framework of the Turkish-Iraqi relations. Political relations between Turkey and Iraq are examined and the position of the Turkmen have been dealed. After the 1926 Ankara Agreement the relations between the two countries developed rapidly. 1937 Sadabad Pact, 1946 Treaty of Friendship, 1955 Baghdad Pact, are the primary factors in the development of the Turkish-Iraqi relations. Improved relations, initially made a favorable effect on the Turkmen. However, this situation has begun to reverse since the end of the Ataturk era. Iraqi authorities have pressured on the Turkmen. Providing education in Turkmen schools were closed, Turkmen were forced migration to Kurdish regions or South of the country, taken from their homes and lands; furthermore, were subjected to painful events as the 1959 Kirkuk massacre. This kind of heavy pressure and intimidation policies continued in 2001. The reason fort his was concern Turkey will annex the region of Mosul and Kirkuk. Therefore, Iraqi goverments carried out a polity of dissolving the Turkmen population within the Arap community. Thus, Turkey's interest in the Turkmen was tried to be undermined. Turkey considered the pressure to the Turkmen as the internal affairs of Iraqi, Turkey only be appealed to the Iraqi goverment for giving cultural rights to Turkmen. After the Gulf War, Turkmen began to organize to find a solution to their troubles in the political sphere. The first political parties and formations established in this period. As heavily populated regions of the Turkmen in Iraq Telafer, Mosul, Altınköprü, Kirkuk, Tuzhurmatu, Erbil, Mendeli and vicinity can be considered. As of today, the number of Turkmen in Iraq is estimated that 2.5 million down. 595

2003-2010 yılları arasında Türkiye'nin Kuzey Irak Politikası başlıklı tezde, belirtilen tarih aralığında Kuzey Irak'ta yaşanan siyasal değişimler ile Türkiye'nin Kuzey Irak politikası ele alınmıştır.Tezde ilk olarak 2.dünya savaşı sonrası dünyada yaşanan gelişmeler ve Ortadoğu bölgesinin jeopolitik önemi üzerinde durulmuş, ardından Körfez Savaşı ve Kuzey Irak'a yansımaları ele alınmıştır. Körfez savaşının siyasal sonuçlarının analiz edilmesi hedeflenmiştir. Tezin ana bölümünün zeminini oluşturan siyasal olaylar gösterilmiştir. 1. Körfez Savaşı sonrasında bölgenin genel durumu, Kuzey Irak'ta otorite boşluğunun ortaya çıkması ile Kürt gruplarının özerkleşme süreci irdelenmiştir. Tezin diğer bölümlerinde 1991 sonrası ortaya çıkan Kuzey Irak söylemi ve Kuzey Irak'taki siyasal yapılanmaya değinilmiştir. Bu bölümde Kuzey Irak'ta etkin olan Kürdistan demokrat partisi ve Kürdistan yurt severler birliğinin oluşum ve gelişim süreci açıklanmıştır. Kuzey Irak'ı bugün resmi olarak temsil eden siyasal yapının anlaşılması hedeflenmiştir.11 Eylül 2001 sonrası dönemin analiz edildiği bölümde, ABD'nin Irak işgali sonrasında yaşanan gelişmelere değinilmiştir. Tezin esas kısmında Türkiye'nin 2003-2010 tarihleri arasında Kuzey Irak'ta izlediği politikalara değinilmiş, Türkiye'nin Kuzey Irak konusundaki kaygıları üzerinde durulmuş, 2003-2010 tarihleri arasındaki Kuzey Irak politikası irdelenmiştir. 1 Mart Tezkeresinin reddi ve Irak'ın işgali sonrası bölgede yaşanan gelişmeler ile ilgili bir değerlendirme yapılarak Kuzey Irak'taki son durum ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Kuzey Irak, Politika, ABD, Savaş. The thesis which is about the policy of Turkey on North Iraq deals with the dangers that became in the North Iraq and Turkey?s policy about North Iraq.Firstly it was mentioned in the thesis that the developments after the World War II. The importance of Middle East areas geopolitics and then it was dealt with reflection of the Gulf War and North Iraq. It was aimed to analyze Gulf Wars results, the politic events that concerned the basement of the thesis?s main part was shown. The general position of the area after Gulf War I the existance of lack of authority in North Iraq and Qurdish groups independence process were practised. It was mentioned in the other parts of the thesis that uttarance occured after 1991 and the politic structure in Norh Iraq. In this part there was an explanation about Patriotic Union of Kurdistan and Kudistan Democrat Party?s existance and development process. It was aimed to get understood the formal structure representing North Iraq today.The part analyzed the term after 11 th of September 2011. It was mentioned the developments after the occupation of Iraq by the U.S.A. In the main part of the thesis Turkey?s practical policy was shown in North Iraq and mentioned Turkey?s concerns about North Iraq. The rejection of 1 st March strecher the developments of the area after Iraq?s occupation were evaluated and the last situation of North Iraq was explained exactly.Key Words: North Iraq, Polıtıcy, The U.S.A, War. 126

YÖK Tez ID: 308630 Etnik ayrılıkçı hareketler açısından dış destek elde etme mutlak bir gerekliliktir. Bu açıdan dış destek etnik ayrılıkçılar için önemli bir faktördür. Bu gerçek nedeniyle içerisinde yaşadığı devletten ayrılmayı gerçekleştirmek isteyen etnik gruplar dış desteksiz hedeflerine ulaşamazlar. Bu bağlamda Irak Kürtleri de içerisinde yaşadıkları devletten ayrılabilmek için dış destek elde etmeyi etkin bir araç olarak görmüşlerdir. Irak çevresindeki bölgesel ülkeler ve Orta Doğu'da etkinlik kurma arayışında olan bölge dışı ülkeler siyasal çıkarlarını gerçekleştirmek amacıyla Irak Kürtlerine bazı destekler sunmuşlardır. Ancak bu ilişki Iraklı Kürtlerin dış destek aldığı ülkeler tarafından bir dış politika aracı olarak kullanılmaları sonucuna neden olmuştur. Sonuçta Iraklı Kürtler bu ülkelerden birtakım kazanımlar sağlamalarına rağmen büyük zararlar da görmüşlerdir. ?Uluslararası Politikada Etnik Ayrılıkçı Hareketler ve Dış Destek Sorunu: Irak Kürt Hareketi Örneği? adlı tez çalışması, etnik ayrılıkçı hareketler ve bu hareketlere yönelik dış destek ilişkisini analiz ederek kuramsal bilgiler doğrultusunda Irak Kürt hareketinin geçirdiği evreleri ve yabancı aktörlerle kurduğu dış destek ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm etnik ayrılıkçılık ve dış destek konularında olacak, sonraki iki bölümse ilk bölümdeki kuramsal çerçeve tabanı üzerinden örnek uygulama olan Irak Kürt hareketini inceleyecektir. Bu çalışmada aynı zamanda Irak Kürt hareketi bağlamında milliyetçilik ve self-determinasyon kavramları da tartışılacaktır.Anahtar Kelimeler: Etnik ayrılıkçı hareketler, dış destek, self-determinasyon, milliyetçilik, yabancı müdahalesi, Irak Kürt hareketi, Kuzey Irak. In terms of the ethnic secessionist movements, it is a must to obtain external support. In this regard, external support is an important factor for ethnic secessionist. It is due to the fact that the ethnic groups who diverge from the state in which they live in, can?t reach their goal without support. In this context, the Iraqi Kurds saw external support as an effective tool to diverge from their state. Regional countries surrounding Iraq and the Middle East in search of building efficiency in the countries outside the region to provide some support for the Iraqi Kurds. But this relationship caused a political influence and benefits from the view of the countries which Iraqi Kurds took support. As a result, Iraqi Kurds who took benefit from these countries suffered on the other hand.This thesis study which is named ?Ethnic Secessionist Movements and External Support in International Politics: The Case of The Iraqi Kurdish Movement? attempts the analysis of the support relationships and the theories associated with it, as also the phases of the Iraqi Kurdish movement and external support relations with the other actors. In this context this work is made up of three sections. The first section will be about ethnic secession and external support, the next two sections will take the first section as a base, provide an information by the help of the theoretical frame and analyse the Iraqi Kurdish movement. This work will also discuss Iraqi Kurdish movement through nationalism and self-determination ideas.Key Words: Ethnic secessionist movements, external support, self-determination, nationalism, foreign intervention, Iraqi Kurdish movement, Northern Iraq.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde Türkiye-Irak sınırı ciddi bir ihtilaf konusu olmuştur. Lozan Konferansı'nda çözülemeyen sorun Milletler Cemiyeti'nin devreye girmesi ile Türkiye'nin aleyhine sonuçlanmış, böylece Musul ve Kerkük, Irak topraklarına dahil edilmiştir. Irak'ta ardı ardına gelen darbeler sürecinde ve sonrasında Kerkük'ün aidiyeti, Bağdat ile Kürtler arasında en önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Ancak iktidarın güç kullanmadaki cömertliği, sorunun daima Bağdat lehine çözülmesini sağlamıştır. 2003'te Baas rejimine son veren ABD işgaliyle oluşan kaotik ortamda Kürt gruplar, Kerkük'te yönetimi ele geçirmek ve demografik kompozisyonu değiştirmek suretiyle yeni bir sürecin başlamasını sağladılar. Bu süreçte Kerkük'ün geleceği Irak'ın iç meseleleri arasında birinci sıraya yükseldi. Araplar ve Türkmenler şehrin Kürt Bölgesi'ne katılmasına karşı çıktılar. Öte yandan şehrin petrol zenginliğinin Kürtlerin eline geçmesi halinde bölgesel ve uluslararası dengelerin değişeceği varsayımı, Irak'a müdahil olmaya çalışan İran'ı, hâlihazırda PKK ile mücadele ederken diğer taraftan şehirdeki Türkmenlerin geleceğinden kaygı duyan Türkiye'yi ve ülkeyi işgal altında bulunduran ABD'yi sorunun tarafları haline getirdi.Tez, son yıllarda ?komşularla sıfır sorun? düsturu ile hareket eden Türk Dış Politikası'nın Kerkük sorununda, Bölgesel Kürt Yönetimi'ni (BKY) ?komşu? olarak görüp görmediği ve Kerkük meselesi adına ?komşularla sıfır sorun? düsturundan ne kadar ödün vereceğine ilişkin ipuçları sunmaktadır. Kürtlerin, uzun yıllar Bağdat'a karşı sürdürdüğü mücadelenin ardından, ABD operasyonu sonucu elde ettiği kazanımları, Kerkük'ü de BKY sınırlarına dahil etmek adına riske atıp atamayacağına ilişkin öngörüler sağlamaya çalışmıştır. Yine Kürtlerin, Kerkük uğruna tüm bölgesel aktörler tarafından ?istenmeyen? ilan edilmeyi göze alıp almayacakları, bu aşamada çevre ile iyi ilişkiler kurarak varlığını meşrulaştırmayı mı yoksa ABD ile ilişkileri güçlü tutarak bölgede ABD'nin ?Truva Atı? olarak görülmeyi mi tercih edeceği sorusuna cevap aramaktadır. Son olarak Tez, Irak'ın federal yapısı içerisinde Kerkük'ün gelecekteki statüsünün ülke içi dengeleri ne yönde değiştireceği ve bunun bölgesel yansımalarının neler olabileceğini ortaya koymaya çalışmıştır.Anahtar Sözcükler1. Kerkük2. Irak3. Kürtler4. Türkmenler5. Araplar During the establishment period of Republic of Turkey, the border of Turkey-Iraq became a serious subject matter. The problem, which could not be solved at Treaty of Lausanne, was not resulted against Turkey by League of Nations to step in, therefore Mosul and Kirkuk was included to the lands of Iraq. During and after the impacts coming successively in Iraq, belonging of Kirkuk became one of the most important problems between Bagdad and Kurd groups. However, generosity of the government to use force provided the problem to be always solved in favor of Baghdad. Kurd groups in the chaotic atmosphere, which formed by the occupation of the US that ended Baathist regime in 2003, provided a new process to start by means of capturing the control in Kirkuk and changing the demographic composition. In this process, the future of Kirkuk rose to the first row among the internal matters of Iraq. Arabs and Turkmens went against joining of the city to Kurdish region. On the other hand, the assumption that regional and international balances would change in case of Kurds got the oil richness of the city, made Iran, which tried to be intervener to Iraq and Turkey, which had concerns for the future of Turkmens in the city while it was struggling with PKK and the US, which occupied the country, as the parties of the problem.The thesis is to present clues about if Turkish Foreign Policy, which acts with the code of law called ?zero problem with the neighbors?, sees Kurdish Regional Government (KRG) as a ?neighbor? or not in the recent years and how much concessions will it make from the code of law called ?zero problem with the neighbors?. After the struggles that the Kurds carried on to Baghdad for long years, it tried to provide predictions related if it can risk the gains that it got as a result of the US operation and if it can also risk Kirkuk to include it in the borders of KRG. It searches for answers if the Kurds can take the risk to be announced as ?unwanted? by all regional factors for the sake of Kirkuk and if it will legalize its existence by forming good relationship with the environment or if they will prefer to be seen as the ?Trojan Horse? of the US in the region by sustaining its relationship with the US. In conclusion the thesis tries to present in what direction will Kirkuk?s future status in Iraq?s federal structure change the inland balances and what can be the regions reflections of this.Key Words1. Kirkuk2. Iraq3. Kurds4. Turkmens5. Arabs 185

Türkiye, kıtaların ve medeniyetlerin kesişme noktasında yer alan coğrafi konumunun getirdiği avantaj ve bölge ülkeleri arasında çağdaş, laik ve demokratik bir yapıya sahip olması ile uluslararası arenada, stratejik planlamalarda, bölgesel, küresel gelişmelerde ve yeni yapılanmalarda kazandığı etkin ve güçlü ülke profilini sürdürmektedir. Fakat Türkiye'nin bu bölgede etkin bir güç olmasını istemeyen çevreler, içte ve dışta devamlı problem alanları yaratmaya çalışmaktadırlar.Bu anlamda, Türkiye'nin milli menfaatlerini çok yakından ilgilendiren ve 1980'lerden sonra Türkiye'de 30.000'den fazla insanımızın ölmesine neden olan PKK Terör Örgütü'nün, etkinliğini artırarak Kuzey Irak bölgesini bir üs olarak kullanması önem kazanmıştır. Özellikle 1991'de gerçekleştirilen Basra Körfezi Savaşı ve 2003 Irak Savaşı sonrası Kuzey Irak'ta oluşan güç boşluğu, belirsizlik ve istikrarsızlık, ülkemiz için önemi gittikçe artan bir tehdit haline gelmiştir. Bu nedenle, Kuzey Irak'ta meydana gelen gelişmeler ve bu gelişmelerin Türkiye'ye etkilerinin ortaya konması gerekir.Orta Doğu'da menfaati ve ilgisi bulunan ülkeler, bölgede varlıklarını devam ettirebilmek için, kendi çıkarlarına uygun yeni bir oluşum meydana getirme çabası içine girmişlerdir. Bu ülkeler, Orta Doğu'daki mevcut düzeni daha kolay etkileyebilmek ve bölgeye daha kolay müdahale edebilme imkânı elde etmek maksadıyla, Kuzey Irak'ta bir Kürt devleti kurulmasını destekleyerek, bu oluşumu Türkiye'ye kabul ettirme zemini arayacaklardır.Türkiye bölgesel bir güç merkezi olabilmek, proaktif bir yaklaşımla Orta Doğu'nun şekillenmesinde esas unsur olmak, milli menfaatlerine zarar verebilecek oluşumları bertaraf etmek için, güçlü ve belirleyici olmak zorundadır. Bu maksatla, Türkiye'nin izlemiş olduğu politikayı ortaya koyarak, bundan sonraki gelişmeleri yönlendirebilmek için, hangi tedbirlerin alınması gerektiğini ortaya koyma ihtiyacı vardır.Bu araştırma, Kuzey Irak bölgesini tarihsel süreç içinde inceleyerek, meydana gelen gelişmeleri, bu gelişmeler çerçevesinde bölgede menfaati ve ilgisi olan ülkelerin uyguladıkları politikaları ve muhtemel niyetlerini ortaya çıkarmak, gelecekte uygulayabilecekleri politikaları öngörmek ve Türkiye'nin bugüne kadar uyguladığı Kuzey Irak politikasını ortaya koymak ve muhtemel gelişmelerde milli menfaatlerimiz ile hak ve çıkarlarımızı korumak için takip edeceği politik esasları konusunda çerçeveler önermek amacıyla yapılmıştır.Araştırma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Kuzey Irak'ın coğrafi, etnik, sosyal, ekonomik, siyasi yapısı ve bu yapısı dolayısı ile kazandığı jeostratejik önemi ele alınmıştır. Bölgenin tarihçesi de bu başlıklar altında incelenmiştir.İkinci bölümde ise esas olarak Basra Körfezi Savaşı, sebepleri ve sonuçlarıyla incelenmiş, Türkiye'nin Basra Körfezi Savaşı'ndaki politikası ve bu savaşın Türkiye'ye etkileri ele alınmıştır.Üçüncü bölümde araştırma konumuzun özüne inilmiş ve 2003 Irak Savaşı öncesi ve sonrası dönemler ele alınmıştır. Bu bölümde Orta Doğu'da etkin rol alan güçlerin bölge politikalarına, 2003 Irak Savaşı'nın nedenlerine, Türkiye'nin bu süreçlere yaklaşımına, savaş sonrası ortaya çıkan fiili yapıya, Orta Doğu ile ilgili olarak kısa ve uzun vadede uygulanması gereken politikalara dair tespitlere yer verilmiştir.Orta Doğu'nun yeniden şekillendiği bir süreci anlatan bu araştırma, Kuzey Irak bölgesinde bir Kürt devletinin kurulması veya değişik yönetim biçim ve oluşumların meydana gelmesi durumunda icra edilebilecek faaliyetler konusunda görüşler ileri sürerek, muhtemel gelişmelerin Türkiye'ye etkilerini öngörerek ve devletin ilgili kurumlarının neler yapabileceği konusunda politikalar önererek, proaktif kararlar alınmasına katkıda bulunabilecektir.Anahtar Kelimeler: Kuzey Irak, Türkiye, Türkmenler, Basra Körfezi Savaşı, 2003 Irak Savaşı, Çekiç Güç, PKK, ABD, Kürtler, Musul, Kerkük, Çifte Çevreleme, Tezkere, Telafer Turkey has an effective and strong country profile which has been gained in the international arena, strategic planning, regional?global developments and new formations with the help of advantages due to geographic location on the intersection of continents and civilizations and modern, secular, democratic structure between other countries in the region. However, the forces who do not want Turkey become an active power are constantly trying to create problem areas inside and outside the country.In this sense, it has a great importance that terrorist-group PKK responsible of death of more than 30000 citizens since 1980?s which is closely related with Turkey?s national interests uses the Northern Iraq region as a base while increasing its effectiveness.Especially, uncertainity, instability and lack of administrative dominancy in the Northern Iraq as a result of tha Gulf War in 1991 and Iraq War in 2003 have become continously growing threats for or country. Therefore, developments that ocur in the Northern Iraq and their impacts to Turkey must be exposed.Countries having benefits and interests on the Middle East have entered into an effort to bring a new formation which is suitable for their interests to maintain their existance in the region. These contries will may support the establishment of a Kurdish state and look for a chance to make Turkey accept this formation to affect the current order in the Middle East and to get an opportinity to interfore to the Middle East region.Turkey must be strong and decisive to be a regional power to become a main element in shaping the Middle East with a proactive approach and to eliminate the formations which could harm its national benefits. Fort his purpose, it is necessary to demonstrate the required pre-cautions for guiding future developments with exposing the policy followed by Turkey.This research has been made in order to bring out the policies and possible intentions of the countries having regional benefits and interests related with regional developments, to take into consideration their future policy that they will may apply, to expose the Northern Iraq policy applied by Turkey up to now and to propose guides about political principles that Turkey will follow to prefect or national interests, rights and benefits in possible developments.The research consists of three parts. In the first part, the Northern Iraq?s geographic, ethnic, social, economic, political structure and geo-strategic importance due to this political structure has been described. The history of the region has also been examined under these headings.In the second part, mainly, the Gulf War, its causes and consequences have been examined, the policy of Turkey during the Gulf War and the effects of this war on Turkey has been explained.In the third part, the subject has been narrowed to our main subject and the period before and after the Iraq War in 2003 has been discussed. In this section, regional policies of the forces which have an active role in the Middle East, the reasons of Iraq War in 2003, approach of Turkey to these developments, the resulting actual structure after the war, detections related with policies about the Middle East that must be applied in short and long term have been given.This research describing the re-forming era of the Middle East will be able to contribute to proactive decisions by declairing opinions about suitable activities in case of establishment of a Kurdish state in the region and different management styles-formations, predicting the impacts of potential developments on Turkey and suggesting policies for relevant governmental authorities.Key Words: Northern Iraq, Turkey, Turkmens, Gulf War, 2003 Iraq War, Operation Provide Comfort, the PKK, the U.S., the Kurds, Mosul, Kirkuk, Talafar, Dual Containment, Note 102

Bu çalışmanın amacı, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) döneminde Türkiye'nin Kuzey Irak politikasında yaşanan değişimi analiz etmektir. Bu çerçevede AK Parti'nin Kuzey Irak politikasında etkili olduğu düşünülen, siyasi gelişmeler, bölgesel ve ulusal aktörler üzerinden süreçsel bir değerlendirme yapılmıştır. Türkiye'nin Kuzey Irak politikasında yaşanan değişim, 2003 yılında ABD'nin Irak'a müdahalesi ile oluşan bölgesel koşulların yanı sıra, AK Parti'nin dış politika vizyonu ve Türkiye'deki hâkim ulusal güvenlik anlayışı, Kürt sorunu gibi iç siyasi tartışmalarla da ilişkilendirilerek incelenmiştir.AK Parti'nin Kuzey Irak politikasında, psikolojik engeller ve kırmızı çizgiler yerine siyasi, kültürel ve ekonomik ilişkiler ile yaratılacak işbirliği alanları öne çıkarılmış, ordunun daha az etkili olacağı diplomatik bir zemin yaratılmaya çalışılmıştır. The aim of this study is to analyze the process of change in Turkey?s Northern Iraq Policy in the era of the Justice and Development Party (AK Party). In this framework processual analysis was made over the political developments, regional and national actors that have been considered effective on AK Party?s Northern Iraq Policy. The process of change in Turkey?s Northern Iraq Policy is examined by relating with domestic political debates such as AK Party?s foreign policy vision, Turkey's national security concept and Kurdish problem, as well as the regional conditions occured with U.S.A Iraq intervention.In the AK Party's Northern Iraq policy cooperation areas are emphasized which will be created by diplomatic, cultural and economic relations, instead of psychological barriers and red lines, thus, diplomatic level in situation the military will have less effective have been tried to create. 192

1946'dan bu yana Türk-Amerikan ilişkileri hem iki ülke, hem bölge hem de dünya için çok önemli olmuştur. 1946'dan bu yana devam eden ikili ilişkiler üç ana dönem altında incelenebilir: Soğuk Savaş dönemi, Soğuk Savaş sonrası dönem ve 11 Eylül sonrası dönem. İkili ilişkiler ve iki ülke arasındaki işbirliği Soğuk Savaş ve Soğuk Savaş sonrası dönemde çok üretkendi. 11 Eylül saldırıları sonrasında A.B.D'nin Irak Operasyonu iki müttefik ülke ilişkilerinde belirgin oldu. 11 Eylül sonrası Amerikan dış politikası terörist saldırıların baskısı ve yarattığı psikolojik etkilerin yeni muhafazakar ideolojiyle birleşmesiyle şekillendi. Amerikan dış politikasında meydana gelen bu yeni anlayış Türk-Amerikan ilişkilerine farklı bir boyut getirdi. Irak Savaşı sürecinde A.B.D.'nin uyguladığı bu yeni dış politika programı A.B.D.'nin diğer ülkeler ile ilişkilerini etkilemiştir. Irak Savaşı esnasında A.B.D. Kuzey Irak'ta ordusunu konuşlandırmak için Türk topraklarını kullanmak istemiştir. Uzun müzakereler, resmi ve resmi olmayan görüşmeler, diplomatik görüşmeler ve arka kapı diplomasisinin ardından T.B.M.M.'nin oylamasına sunulan 1 Mart Tezkeresi meclisten yeterli oyu alıp geçemedi. Böylece T.B.M.M. A.B.D.'nin Irak Operasyonu sırasında Türk toprakları üzerinden Kuzey Irak'ta konuşlanmasına izin vermemiş oldu. Bunun sebeplerini açıklamak için Irak Savaşı öncesi, Irak Operasyonu ve Irak Savaşı sonrası dönem Amerikan dış politikası ele alınacaktır. Bu tez çalışmasının cevap aradığı en önemli soru tezkerenin sonuçlarının ne olduğundan ziyade tezkerenin meclisten geçmemesinin sebep ve sonuçlarıdır. Tezkerenin meclisten geçmemesinin sebeplerini anlamak için 11 Eylül sonrası inşa edilen Amerikan dış politikası ve bu yeni dış politika anlayışının Amerikan dış politika yapım süreci ve karar alma sürecine etkileri analiz edilecektir. Irak Savaşı öncesi, sonrası ve savaş süresince izlenen Amerikan dış politikasını incelemek ve bu süreçte A.B.D'nin Türkiye ile olan diyaloğunu analiz etmek tezkerenin meclisten geçmemesinin sebeplerini anlamakta ve aynı şekilde ikili ilişkilerin geleceğine ışık tutması açısından büyük önem teşkil etmektedir. Bununla birlikte, tezkerenin geçmeme sebeplerini analiz etmek Türk-Amerikan müttefikliğinin geleceği içinde önemli bir dönüm noktasıdır. Since 1946 Turkish-U.S. Relations have been very important for the two countries, the region and the world. These relations can mainly be classified under three eras: the Cold War, post-Cold War and the post-9/11 era. During the Cold War and post-Cold War era, the relations and cooperation of the two countries was very productive. After the 9/11 attacks, the United States-Iraq War became a critical issue between the two allies. A new U.S. foreign policy was shaped after 9/11 because of the psychological effects and the pressures of the terrorist attacks combined with neoconservative thought. The new policy brought up a very different approach towards Turkish-U.S. relations. This new foreign policy program of the U.S. during the Iraq War affected U.S.?s relations with other countries. Before the Iraq War, the United States requested to use Turkey?s land in order to open a Northern Front. After long negotiations, official and unofficial talks, and the use of regular and backdoor diplomacy, on March 1st 2003 a resolution (tezkere) came before the Turkish parliament which failed to be approved. The Turkish parliament did not authorize the U.S. to use Turkish soil to open a Northern Front for the Iraq Operation. To explain why this was the situation, the pre-Iraq War period, the Iraq Operation and the post-Iraq War era will be discussed focusing on U.S. foreign policy.In this dissertation the most critical question, more than focusing on the outcomes of tezkere, are the causes and reasons which brought tezkere to a failure in the Turkish parliament. In order to understand the causes of tezkere?s failure, the new U.S. foreign policy program designed after 9/11 and its effects on U.S. foreign policy making and decision making process is analyzed. Examining the U.S. foreign policy program before, during and after the Iraq War and analyzing U.S.?s dialogues with Turkey is very important to understand the causes of tezkere?s failure and what, in turn, can enlighten the future of this relationship. Moreover, analyzing those causes is critical for the future of the Turkey-U.S. alliance. 362

Tarihsel gelişim ve değişim seyirleri incelendiğinde, dünya siyasal konjonktürünün aktörler ve dinamikler çerçevesinde şekil değiştirdiği, şahit olunan bir olgudur. Yakın geçmişe bakıldığında böylesi bir niteliksel değişimin Soğuk Savaşın sona ermesi ile yaşandığı bilinmektedir.Bu düşünceden hareketle, ABD'nin Irak'ı işgali ile hızlanan ve bölgenin yapısının değişimini beraberinde getiren bir Kürt devletinin kurulmasına yönelik gelişmelerin, Türkiye açısından taşıdığı önemi ve muhtemel etkilerini hesaplamaya yönelik bir çalışma yapma gereği hissedilmiştir.Tezin ?Kuramsal Çerçeve? kısmında konunun çok boyutluluğuna paralel olarak birçok etmenin incelenmesine çalışılmıştır. Bu bağlamda genelde Ortadoğu'nun özelde ise Irak'ın mevcut zenginlikleri ve konumundan kaynaklanan öneminden dolayı uzun bir süreden beri sürekli kargaşa içerisinde olduğu, tarihsel arka plan ile beraber verilmeye çalışılmıştır.Tezin ana konusu olan bölgede muhtemel bir Kürt devletinin kurulmasının Türkiye'ye etkileri konusu ise ?Beşinci Bölümde? çeşitli kuruluşlarının yaptığı araştırmalar da dikkate alınarak birçok uzman ve akademisyen tarafından ileri sürülen görüşler çerçevesinde açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu bölümde, Irak'ın kuzeyindeki mevcut Kürt yapılanması ile Terör Örgütü PKK'nın eylem ve ilişki seyrine de bakılarak, önümüzdeki süreçte muhtemel gelişmelerin Türkiye'ye etkileri ortaya konmuştur.Sonuç kısmında ise konunun genel bir toparlaması yapılmış ve Irak'ın kuzeyinde milli menfaatlerimize ters düşen bağımsız bir Kürt devletinin kurulması başta olmak üzere PKK'nın burada barınmasına mutlak surette müdahale edilmesi gerektiği ifade edilmiştir. When the historical development and change processes are examined, the fact that the world political conjuncture has changed shape in accordance with its actors and dynamics is a witnessed reality. When the previous years are surveyed, it is known that such a change in quality was lived just after the Cold War.By taking into account these thoughts, preparing a study, for calculating the importance and the prospective effects of the developments of founding a Kurdish government which is followed by the structural change of the region for Turkey, which increased with the invasion of the USA to Iraq, has been needed.In the theoretical frame part of the study, a lot of elements have been tried to be examined as the subject is multi dimensional. For this reason, because of the importance of Middle East in general and the existent wealth and position of Iraq in special, the subject has been tried to be explained with the historical background in which the country had problems throughout the history.The subject of the effects of being founded a prospective Kurdish government to Turkey has been tried to be cleared by means of the ideas presented by a lot of experts and academicians and also by taking into account the researches realized by various institutions in the Fifth Chapter. And also in this chapter, the effects of the possible developments to Turkey have been identified by looking deeply at the Kurdish constitution on the north of Iraq and the process of relations and activities of Terrorist Group PKK.In the final part, a general summary of the study has been done and the necessity of most importantly intervening the foundation of a Kurdish government on the north of Iraq which is contrary to our national benefits and beyond that intervening the existence of PKK in this region in any way have been expressed. 163