Search

Deniz Ticareti sektörü, günümüzde gemilerin ülke içinde bir limandan öteki limana çeşitli amaçlarla yaptığı yolculuktan öteye geçmiş denizlerin sağladığı güvenli, ucuz ve tek seferde taşınabilecek en çok yükü taşıyabilmesi gibi taşıma imkânlarından yararlanarak bir ülkenin kıyısından başka bir ülkenin kıyısına yük ve yolcu taşıması ticaretine dönüşmüştür. Ülkemiz ekonomisi açısından oldukça büyük öneme sahip olan deniz ticareti sektöründe birçok aktör rol almaktadır. Bu aktörlerin kullandığı ana araca gemi adı verilmiş ve gemiler vasıflarına göre ticaret gemisi, yolcu gemisi, yük gemisi, savaş gemisi gibi sınıflara ayrılmıştır. Yolcu ve yük taşımacılığında gemide taşınan yolcu ve yüklerin gemide çalışanların, güvenli bir şeklide bir limandan başka bir limana taşınması amacıyla taşıma öncesi ve taşıma sırasında taşıyan tarafa birçok görev yüklenmiştir. Bu kimselerin görev ve yükümlülüklerinin oldukça geniş alana yayılması dolayısıyla faaliyet sundukları sektörün her türlü bilgisine vakıf olmaları kendilerinden beklenemez. İşte Uluslararası konum itibariyle taşıyanın farklı ülke limanlarına gönderdiği deniz aracı ile içindeki yükün gittiği limanda görev ve sorumluluğunu üstlenen, yükün cinsini miktarını o ülkenin ilgili kurum ve kuruluşlarına bildiren, müvekkilinin adına ve hesabına işlem yapan, onun çıkarlarını gözeten gerçek ve tüzel kişilere gemi acentesi denilmektedir. Gemi acenteliği, gemi taşımacılığında gemi malikinin, gemiyi işletenin veya kiralayanın, kaptanın, adına ve hesabına yaptığı işlemler ile gerek bu kimselerin ilişki kuracağı üçüncü kişiler, gerekse de geminin gittiği limanın kurum ve kuruluşlarına karşı müvekkilinin hak ve menfaatlerini, belirli bir bölge içinde koruyan, gemiye ve yüke hizmet sunan ve bunun karşılığında asgari ücret tarifesinde belirtilen miktar dahilinde ücret alan meslek koludur. Donatan, gemiyi işleten veya yük sahipleri gemi acenteleri sayesinde kendilerinin ulaşamayacakları limanlarda menfaatlerini koruduğu hissiyle duyulan güven ortamında denizcilik sektöründe faaliyet göstermeye devam ederler. Ayrıca, hakkında yeterli sayıda kaynak olmamakla birlikte, denizcilik sektörünün temel yapı taşlarından biri olan gemi acenteliği kurumunun hukuki çerçevesi, yapısı, acentenin ücret hakkı ve sorumluluğuna yönelik olarak kanunlar ve yönetmelikler ile alt düzenleyici işlemler arasında çelişkilerin olması, mevzuatların çeşitlilik ve karmaşıklık göstermesi ile özellikle gemi acentelerinin ilişkili olduğu kurum ve kuruluşlar ile farklı alanlara dağılmış sorumluluğunun ve bu konudaki yargı kararlarının tek kaynakta toplanmasının gerekliliği hususu çalışmanın niteliği açısından önem arz etmektedir. Sonuç olarak bu çalışma ile gemi acenteliği konusuna yönelik düzenleyici işlemlerin derlenip değerlendirilerek mevzuatlar arasındaki çelişkilerin yargı kararları doğrultusunda açıklanması ve uygulamada gemi acentelerinin gemi maliki ve gemiyi işletenler ile karıştırılması ve taşıyan gibi sorumlu tutulmasından dolayı gemi acentesinin sorumluluğunun konu bazına indirgenerek bu sorumluluğun ana sınırının ortaya konulması amaçlanmaktadır. The sector of shipping trade, nowadays is more than navigation , which is made for variety purposes from one harbor to another, has turned into the trade of cargo handling and transporting passenger from one coast of a country to another which is safe, cheap and one-time transport of the most cargo that can be transported by the seas. There are many actors taking part in the shipping trade which has considerably big importance in terms of the economy of our country, the vehicle used by these actors which is named as a 'ship' and the ships are classified according to their qualificationsas 'trader', 'cruise ship', 'transportship', and 'warship'. The persons have been assigned many tasks for the purpase of transporting shipload, passengers and shipmen from one port to another safely before and during transportation. They are not expected to have a grasp of every kinds of information of their sector because of their lots of duties and responsibilities As a result of international position, the persons are called 'ship agent'who take responsibility for the vessel having shipload, inform the type of shipload and boatloadto the country's reveland agency and organizations. Also, ship agents are legal and real persons who take actions in the name of their client, client account and look after their client's benefits. Shipping agency is a field of profession taking actions for the ship owner, ship operator or charterer, captain and the third persons; protecting client's rights and benefits againstthe other harbor's agency and institutions; taking the minimum wage within the amount specified in the tariff, Thanks to the shipping agency, ship operators and shipload owners continue to be active in navigation in a high trust environment. Moreover, although there are not enough resources about the shipping agency, the legal framework of ship agency which is one of the basic building blocks of maritime sector, the existence of contradictions between laws and regulations and sub-regulatory procedures with respect to the fee -right and responsibility of the agency, especially the agencies and organizations related to the shipping agencies and the necessity of gathering the judicial decisions on this subject in a single source is important for the quality of the study. As a result , this study compiles and evaluates the regulatory proced ures for the ship agency issve to evplain the current contradictions between the legislation in line with the judicial decisions and in practice due to the confusion of shipping agents with the operators of the ship, it is aimed to reduce the responsibility of the ship agent to the subject basis and to reveal the main limit of this responsibility. 133

Doktora tezimizde 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile adam çalıştıranın sorumluluğu hükmüne eklenen yeni düzenleme (m. 66/III), şartları ve sonuçları TBK m. 66/I ve II'de düzenlenen adam çalıştıranın olağan sorumluluğundan bağımsız bir sorumluluk temeli olarak kabul edilmektedir. Savunduğumuz görüş hem TBK m. 66/III hükmünün ifadesine hem de çağdaş hukuklarda son yıllarda sıklıkla dile getirilen modern ekonomik hayatta yoğun işbölümüne dayalı teknoloji temelli faaliyet gösteren işletmelerin sorumluluklarının on dokuzuncu yüzyıldaki kodifikasyonlarda esas alınan emek yoğunluklu küçük ve tarımsal işletmelere göre ağırlaştırılması gerektiği düşüncesine daha uygun düşmektedir. Tezimizde önce seçili hukuk düzenlerindeki adam çalıştıranın sorumluluğu müessesesi ile bu müesseseden yola çıkarak geliştirilen organizasyon sorumluluğu esasları incelenmektedir. Ardından Türk hukukunda TBK m. 66/III'te düzenlenen adam çalıştıranın organizasyon sorumluluğunun şartları ve sonuçları ortaya konmakta ve Türk hukukundaki benzer esasa dayanan çeşitli sorumluluklarla ilişkisi incelenmektedir. Tezimiz ile Türk hukukunda üreticinin sorumluluğu bakımından, adam çalıştıranın organizasyon sorumluluğunun bir çözüm getirip getirmediği de araştırılmaktadır.Anahtar Kelimeler : Adam çalıştıran, Sorumluluk, Organizasyon Sorumluluğu This Ph.D. thesis claims that a new seperate no-fault liability has been added by the Turkish Code of Obligations (TCO) numbered 6098 (entered into force on July,1 2012) to the liability of employers. According to this view, the ordinary liability of employers is regulated by the article 66/I and II. Besides organizational liability of employers is regulated by the article 66/III of the TCO. The perspective here supported is in accordance with the letter of the law and the movements towards stricter liability for modern enterprises within the contemporary legal systems of the world. Because as technology has advanced from simple hand tools to highly sophisticated technology, the organisation of enterprises, particularly the division of labor, has become more complex. Here first according to the determined contemporaray legal systems, the ordinary liability of employers and the basic principles of organizational liability of employers are demonstrated. Then the terms and results of the organizational liability of employers under Turkish Code of Obligations are clarified. Afterwards, the organizational liability is compared with the other reponsibilities based on similar justifications. Finally it is also examined that whether the organisational liability of employers under the article 66/III of the TCO is a solution for the products-liability problems in Turkish Law.Key Words : Employer, Liability, Organizational Liability 331

Türkiye'de kamu hizmetlerinin tanımlanmasında ve kamu hizmetlerinden alınacak bedellerin hangi ilkelere tabi olacağına dair tartışmalar uzunca zamandır yürütülmektedir. Bu çalışmada da, ilk olarak kamu hizmetlerinin farklı görünümleri ile doktrin ve içtihattaki anlaşılışları irdelenmiş, daha sonra klasik bir ilke olan `meccanilik ilkesi`nin geçerliliği incelemeye tabi tutulmuştur. Bedel farklılaştırma gibi idarenin farklı bedelleme uygulamaları da kavramsal çerçeveyi tamamlamak için incelenmiştir. Kamu hizmetlerinin bedellenmesine uygulanacak hukuki rejimin kaynakları ele alınmış, bu rejime tatbik edilecek anayasal ilkeler tespit edilmiştir. Bu kavramsal çerçeveden hareketle kamu hizmetlerinden alınacak bedellere ilişkin doktrinde yürütülen temel tartışmalar ele alınmıştır. Özellikle kamu hizmetinden bedel alınıp alınamayacağı, alınabilirse kâr edilip edilemeyeceği hususu incelenmiş, sonuç olarak anayasal sosyal devlet ilkesi ve kamu hizmetinin bedellenmesi arasında yakın bir hukuki ilişki olduğu savlanmıştır.Anahtar Kavramlar: Kamu hizmeti, finansman, bedel, fiyat, benzeri mali yükümlülük, sosyal devlet, sosyal hak, ölçülülük, kâr, özel kişiye gördürme. There have been longwinded debates in Turkey on the issues suchlike the definition of public service and the principles to apply to their finances. Firstly, the different perspectives of public services and different understandings in doctrine and jurisprudence thereon are examined in this work, alongside with the validity of the classical `free-of-charge public service supply principle`. Practices suchlike cross-subsidization are also included to fill in the theoretical framework. The sources of the legal regime in force on the issue of charging for public services are also examined and the constitutional principles to apply are determined. On this theoretical foundation, the primary debates in the Turkish doctrine regarding the issue are addressed. It is principally questioned whether it is possible to charge for public services, alongside with issue of the possibility to gain profit from public services. In conclusion, it is argued that there is a close relation between the welfare state concept and the financing model of charging for public services.Keywords: Public service, charge, cost, financial obligation, welfare state, social right, proportionality, profit, contracting-out. 141

Toplum halinde yaşamanın birinci kuralı, düzen ve asayiş ortamının devlet tarafından tesis edilmesidir. Kolluk faaliyetleri aracılığı ile kurulan bu düzen, kamu düzeni dediğimiz ve içerisinde genel güvenlik, genel sağlık ve kamu esenliği unsurlarının yer aldığı bir kavramı açıklamaktadır. Kanunda belirtilen görev ve yetki alanları içerisinde faaliyet yürüten kolluk personel ve makamları, temel hak ve özgürlükleri sınırlayabilecek nitelikte işlem ve eylemler gerçekleştirirler. Kamu düzeni kavramının tesis edilmesi ile bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin sınırlanması arasındaki denge açısından önem arz eden kolluk faaliyetleri, devletin diğer faaliyet alanlarından faklı olarak kamu gücü ayrıcalıklarının en üst seviyelerde kullanılabildiği bir yetki kullanımını içermektedir. Kolluğun görev ve yetki alanının belirlenmesindeki amaç, hukuk devleti ilkesinin gereklerinden olan yargısal denetim ve mali mesuliyet kavramlarının açıklanmasındaki önemden kaynaklanmaktadır. Genel olarak, 2559 sy. PVSK'da düzenlenmemiş bu görev ve yetki sahasının, mevcut yasal düzenleme ile hukuka uygun olup olmadığı tartışılmış ve konu yargı kararları ile somutlaştırılmaya çalışılmıştır. İdarenin mali sorumluluğu kavramı da öncelikle teorik olarak açıklanmış ve sonrasında idari kolluk faaliyetleri ile olan bağı kurularak hem AİHM hem de yargı kararları ile konu incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Genel İdari Kolluk, İdari Kolluk Faaliyetleri, Polisin Görev ve Yetkileri, İdarenin Mali Sorumluluğu, İdarenin Kolluk Faaliyetlerinden Doğan Sorumluluğu. The first rule of living in a society is that public order is provided by the state. The public order, which is provided by the police operation, discloses a public order concept that includes general safety, general healthiness, and public welfare. Police authority that serves within the area of jurisdiction, which is indicated in law, carries out operations and actions which can limit basic rights and liberties. Police operations that have an importance to institute the balance between establishing the public order and basic rights and liberties, include exercise of power which could be preeminently utilized the privilege of the public power as different from the other areas of state activities. The aim to determine the area of jurisdiction of police arises from clarification of judicial review and pecuniary liability concepts' importance. Generally it is discussed the legality of police operations' area of jurisdiction regulated in PVSK within present legal regulations and it is objectified by the jurisdictional decisions. The concept of liability of administration is also clarified primarily in theoretical framework. Afterthat the issue is examined with judicial decisions and European Court of Human Rights' decisions within the relationship between area of jurisdiction of police operation and liability of administration.Keywords: Public Police, Police Acts, Juristiction Of Police, Liability Of Administration, Liability of Administration Arising From Police Acts. 239

Tezin konusu `İdarenin Vücut Bütünlüğüne Yönelik Zararlardan Tazminat Sorumluluğu`dur. İdari eylemler nedeniyle vücut bütünlüğünün bozulmasından kaynaklanan zararlar idari yargıda tam yargı davalarının konusunu oluşturur. İdarenin mali sorumluluğunun kabul edilmiş olması hukuk devletinin temel gereklerinden birisidir. Çalışmada idarenin bu mali sorumluluğunun gereğini nasıl yerine getireceği, tazminatın türünün ve içeriğinin ne olacağı ele alınmıştır. Bu çerçevede adli ve idari yargı yerlerinin farklı uygulamalarına dikkat çekilmiş, çözüm önerileri sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: İdare Hukuku, Mali Sorumluluk, Vücut BütünlüğündenDoğan Tazminatlar, Destekten Yoksun Kalma Tazminatı The topic of the thesis is `Liability of the Administration from Bodily Injuries`Bodily injuries caused from administrative actions are the topics of full remedy actions. Pecuniary liability is one of the fundamental requirements of State of Law. In this study it is examined that how administration fulfils its responsibility, what kind of compensation is paid and what is the content of this compensation. From this perspective the difference between the decisions of Administrative Courts and Civil Courts.Key Words: Administrative Law, Pecuniary Liability, Bodily Injuries,Compensation for Loss of Support 163

176 pages Çalışmamızın konusu “Kişisel Teminat Sözleşmelerinde Rücu İlişkileri” olup, çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde “Teminatlar” üst başlığı altında borç ve sorumluluk ilişkisinden yola çıkılarak teminat kavramı, genel olarak nesnel teminatlara da yer verilerek, özel olarak kişisel teminat türleri üzerinden genel hatlarıyla incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde “Rücu ve Halefiyet Hakkı Üzerine Genel Değerlendirme” üst başlığı altında, rücu kavramı ve rücu hakkı genel hatlarıyla incelenmiş olup, rücu hakkının hukuki niteliği, kapsamı, ortaya çıkışı ve halefiyetle olan ilişkisi ele alınmıştır. Birinci ve ikinci bölümdeki incelemelerde hedeflenen amaç, kişi veya kurumların neden teminat alma ihtiyacında olduklarını ve bu gereksinim neticesinde teminat alanın teminat veren karşısındaki sorumluluğunun belirlenebilmesidir. Bu hususlar teminat alanın sorumluluğunu yerine getirmemesi ve teminat verenin verdiği teminattan kaynaklı sorumluluğunu yerine getirmesi durumunda meydana gelen rücu hakkının ve bu hakkın kimi durumlarda halefiyet ile olan ilişkisinin ortaya konması ve ana konunun net olarak anlaşılabilmesi bakımından incelenmiştir. İlk iki bölümde verilen açıklamalar doğrultusunda son bölümde tezin başlığında belirtildiği üzere “Kişisel Teminat Sözleşmelerinde Rücu İlişkileri” 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile getirilen düzenlemeler ışığında ele alınarak kefalet, bağımsız garanti ve teminat amaçlı mevcut borca katılma sözleşmeleri rücu ve halefiyet hakkı kapsamında değerlendirilerek teminat alanın ve teminat verenin sorumluluğu incelenmiştir. The subject of the thesis is “Recourse Relations at Personal Guarantee Contracts” and the thesis is composed of three parts.In the first part the concept of guarantee is generally considered on the basis of personal guarantees and real guarantees by debt and obligation relations under the “Guarantees” main heading. In the second part the concept of recourse and legal qualification, coverage, arising and the relations with subrogation of rcourse right is considered under the “ General Evaluation About Recourse and Subrogation Right” main heading. The aim of considerations at the first and second parts is to specify why persons or corporations need guarantees and the obligation of warrantee across warrantor. These terms are considered in point of revealin recourse right which arises when warrantor has to make payment and the relation between this tight and subrogation, so to appear the main subject better.In the last part the terms of warranty, contracts of guarantee and cumulative assumption of dept are evaluated covering recourse and subrogation rights and the obligation of warrantee and warrantor is considered in line with Turkish Code of Obligation numbered 6098 under the “Recourse Relations at Personal Guarantee Contracts” main heading. ÖZET…………….…………………………………………………………………………………….iii İÇİNDEKİLER……..…………………………………………………………………………………...v KISALTMALAR……………………………………………..………………………………………...x KAYNAKÇA……………………………………………………..…………………………...………xii Giriş…………………………………………………………..…………………………………………1 §1. Temintlar………………………………………………..…………………………………2 I. Borç İlişkisi ve Sorumluluk…………………………..……………………………...2 II. Teminatlar…………………………………………..………………………………..4 A- Kavram………………………………………………….………………………4 B- Konuları ve Türleri………………………………………..…………………….6 C- Nesnel Teminatlar – Kişisel Teminatlar Ayrımı………….…………………….8 1. Nesnel Teminatlar………………………………………….………………8 2. Kişisel Teminatlar…………………………………………….…………..11 a) Kefalet Sözleşmesi…………………………………………..……….13 aa) Adi Kefalet…………………………………………………..…...15 bb) Müteselsil Kefalet………………………………………………..17 cc) Birlikte Kefalet…………………………………………………...19 dd) Kefile Kefalet ve Rücua Kefalet…………………………………20 ee) Zarara Kefalet……………………………………………….........21 b) Garanti Sözleşmesi…………………………………………………...22 c) Borca Katılma………………………………………………………..24 3. Nesnel ve Kişisel Teminatların Karşılaştırılması………………………...26 D- Kişisel Teminat Sözleşmeleri İçinde Kefalet, Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesi ve Teminat Amaçlı Mevcut Borca Katılma Ayrımına İlişkin Değerlendirme……………………………………………………………........27 1. Kefalet Sözleşmesi İle Teminat Amaçlı Borca Katılma Ayrımı……........27 2. Teminat Amaçlı Mevcut Borca Katılma ve Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesi Ayrımı………………………………………………………..31 3. Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesi ve Kefalet Sözleşmesi Ayrımı…………………………………………………………………….33 §2. Rücu ve Halefiyet Hakkı Üzerine Genel Değerlendirme………………………………...37vi I. Rücu Kavramına Genel Bakış……………………………………………………...37 A- Genel Olarak Rücu Hakkı……………………………………………………..37 1. Kavram Olarak Rücu……………………………………………………...37 2. Rücu Hakkı ve Hukuki Niteliği…………………………………………...38 a) Halefiyete Dayalı Alacak Hakkı Görüşü…………………………......38 b) Tazminat Niteliğinde Şahsi Alacak Hakkı Görüşü…………………..40 3. Rücu Hakkının Ortaya Çıkması…………………………………………..42 a) Genel Olarak……………………………………………………........42 b) Müteselsil Sorumluluk Halinde Rücu Hakkının Doğumu…………..44 aa) Tam Teselsül Halinde Rücu……………………………………...44 bb) Eksik Teselsül Halinde Rücu……………………………….........46 cc) Sözleşmeye Dayalı Müteselsil Borçluluk Halinde Rücu………...49 4. Rücu Hakkının Kapsamı………………………………………………….51 a) Asıl Borç……………………………………………………………..51 b) Faiz……………………………………………………………...……52 c) Yapılan Giderler……………………………………………………...52 B- Halefiyet ve Rücu……………………………………………………………...53 1. Kavram Olarak Halefiyet……………………………………………........53 a) Genel Anlamda Halefiyet Kavramı………………………………….53 b) Dar Anlamda Halefiyet Kavramı…………………………………….54 2. Halefiyet Hakkının Yasal Düzenleniş Şekli………………………………54 a) Borçtan Şahsen Sorumlu Olanlar Lehine Halefiyet …………………55 b) Üçüncü Kişi Lehine Halefiyet ………………………………….........56 3. Halefiyet Hakkının Hukuki Niteliği ……………………………………...57 C- Rücu Hakkı ve Halefiyet Arasındaki İlişki …………………………………...58 D- Rücu Hakkı İle Halefiyet Arasındaki Farklılıklar …………………………….60 1. Tarafları Bakımından Farklılık …………………………………………...60 2. Hukuki Niteliği Bakımından Farklılık …………………………………...61 3. Sonuçları Bakımından Farklılık ………………………………………….61 E- Halefiyete Dayalı Rücu İlişkisi İle Diğer Rücu Sebeplerinin Yarışması ……..62 1. Halef Olarak Rücu Taleplerinin Diğer Rücu Taleplerine Nazaran Sağladığı Olanaklar …………………………………………………………………63 2. Diğer Rücu Taleplerinin Halefiyete Dayalı Rücu Taleplerine Nazaran Sağladığı Olanaklar ……………………………………………………....64 §3. Kişisel Teminat Sözleşmelerinde Rücu İlişkileri ………………………………………..65 I. Kişisel Teminat Türü Olarak Kefalet Sözleşmesinde Rücu Hakkı ………………..65 A- Genel Olarak Kefilin Rücu Hakkı ……………………………………….........65vii 1. Kefilin Rücu Hakkının Gündeme Gelmesi …………………………........65 2. Kefilin Rücu Hakkının Hukuki Niteliği …………………………….........67 B- Kefilin Halefiyete Dayalı Rücu Hakkı ………………………………………..69 1. Genel Olarak Kefilin Halefiyete Dayalı Rücu Hakkı ve Bu Hakkın Amacı …………………………………………………………………………….69 2. Kefilin Halefiyete Dayalı Rücu Hakkının Hukuki Niteliği ………………70 3. Kefilin Halefiyete Dayalı Rücu Hakkının Kapsamı ……………………...71 C- Kefilin Halefiyete Dayalı Genel Rücu Hakkının Koşulları …………..……….74 1. Kefalet Sözleşmesinin Geçerli Olması Koşulu …………………….…….75 a) Geçerli Bir Asıl Borcun Bulunması Koşulu …………….…………...75 aa) Gelecekte Doğacak ve Şarta Bağlı Borca Kefalet ………….........76 bb) Yanılma ve Ehliyetsizlik Sebebiyle Borçlunun Sorumlu Olmadığı Bir Borç İçin Kefalet ………………………………………………...77 cc) Eksik Borca Kefalet ……………………………………………..79 b) Kefalet Sözleşmesinin Geçerli Olarak Kurulması …………………..83 2. Kefilin Alacaklıyı Tatmin Etmiş Olması …………………………………84 a) Alacaklıya Ödemede Bulunma ……………………………………...84 b) Kefilin Kendi Malvarlığını Kullanarak Alacaklıyı Tatmin Etmesi………………………………………………………………...87 3. Alacaklı Tarafından Kefilin Edimini Yerine Getirmesinin Engellenmesi Meselesi …………………………………………………………………..89 D- Halefiyete Dayalı Rücu Hakkında Alacağa Bağlı Fer’i Haklardan Kefilin Yararlanması …………………………………………………………………..90 1. Alacağa Bağlı Fer’i Haklardan Kefilin Yararlanmasının Doğal Uzantısı Olarak Kefile Geçecek Teminatlar ………………………………….........91 a) Kefile Geçecek Teminatların Belirlenmesi ……………………….....92 b) Zaman Bakımından Teminatların Devri Meselesini Değerlendirme………………………………………………………..95 2. Kısmi Halefiyet Halinde Teminatların Devri ……………………….........96 3. Teminatların Yanı Sıra Alacağa Bağlı Öncelik Haklarının Kefile Devri……………………………………………………………………..100 4. Teminatların Kefile Ne Şekilde Geçeceğinin Saptanması ……………...101 5. Alacaklının Elinde Bulunan Teminatları Koruma Yükümlülüğü …........102 E- Kefilin Borçtan Kurtarılmasını ve Teminat Verilmesini İsteme Hakkı……...103 1. Asıl Borçlunun Kefile Karşı Üstlendiği Yükümlülüklere Aykırı Hareket Etmesi …………………………………………………………………...104 2. Asıl Borçlunun Takibinin Güçleşmiş Olması ve Temerrüde Düşmesi…………………………………………………………...……..105viii 3. Asıl Borçlunun Mali Durumunun Kötüleşmesi ve Kefilin Riskinin Sonradan Artması ………………………………………………….........106 F- Kefilin İç İlişkiye Dayanan Özel Rücu Hakkı ………………………….........107 1. Genel Olarak Özel Rücu Hakkı …………………………………………107 2. Özel Rücu Hakkının Talep Edilebileceği Durumlar ………………........109 a) Vekâlet İlişkisine Dayanan Özel Rücu Hakkı ……………………..109 b) Vekâletsiz İş Görme İlişkisine Dayanan Özel Rücu Hakkı………...112 c) Sebepsiz Zenginleşmeye Dayanan Özel Rücu Hakkı ……………...113 3. Kefilin İç İlişkiye Dayalı Özel Rücu Hakkının Kapsamı ………….........115 a) Alacaklıya Yapılan Ödeme ………………………………………...115 b) Alacaklıya Yapılan Ödemenin Yanında Yapılan Giderlerin Karşılanması ve Faiz Talebi ………………………………………..115 c) Kefilin Uğrayacağı Muhtemel Zararların Karşılanması …………...118 G- Kefilin Halefiyete Dayalı Rücu Hakkı İle İç İlişkiye Dayanan Rücu Hakkının Birbiri İle İlişkisi …………………………………………………………….119 1. Genel Olarak …………………………………………………………….119 2. Kapsamı Açısından Değerlendirme ……………………………………..121 3. Farklılıkların Değerlendirilmesi ………………………………………...122 H- Her İki Rücu Hakkına İlişkin Anlaşma Yapılması …………………………..124 1. Halefiyete Dayalı Rücu Hakkının Emredici Nitelikte Olup Olmadığı Meselesi …………………………………………………………………124 2. Özel Rücu Talebine İlişkin Anlaşmalar ………………………………...126 İ- Rücu Hakkının Kaybı ………………………………………………………..127 1. Rücu Hakkının Kaybedileceği Durumlar ………………………….........128 a) Asıl Borçluya Ait Def’ilerin Kefil Tarafından İleri Sürülmemesi………………………………………………………...128 b) Kefilin Yaptığı Ödemeyi Asıl Borçluya Bildirmemesi……………..129 2. Rücu Hakkını Kaybeden Kefilin Durumu………………………….........131 J- Kefaletin ve alacağın Zaman Aşımına Uğramasının Rücu Hakkına Etkisi…………………………………………………………………….........133 II. Kişisel Teminat Türü Olarak Bağımsız Garanti Sözleşmelerinde Rücu Hakkı………………………………………………………………………………136 A- Genel Olarak …………………………………………………………………136 1. Hukuki Niteliği …………………………………………………….........138 2. Kapsamı …………………………………………………………………139 3. Şartları …………………………………………………………………..140 a) Garanti Sözleşmesinin Şekil ve Esas Bakımından Geçerli Olması…………………………………………………………........140ix b) Borcun Yerine Getirilmiş Olması ………………………………….144 B- Garanti Verenin Üçüncü Kişiye Rücu Hakkı ………………………………..146 1. Kontrgarantiye Dayalı Rücu Hakkı ……………………………………..146 a) Genel Olarak Kontrgaranti ………………………………………....146 b) Kontrgarantinin Hukuki Niteliği …………………………………...148 c) Kontrgarantini İçeriği ve Kapsamı …………………………………149 d) Kontrgaranti Halinde Rücu Hakkı ………………………………....152 2. Kontrgaranti Bulunmadığı Hallerde Garanti Verenin Rücu Hakkı…………………………………………………………………….154 a) Genel Olarak ……………………………………………………….154 b) Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Rücu Hakkı ……………………...154 c) Vekâletsiz İş Görmeye Dayalı Rücu Hakkı …………………….….157 d) BK madde 62’ye Dayanan Rücu Hakkı (EBK m.51) ……………...159 III. Kişisel Teminat Türü Olarak Teminat Amaçlı Mevcut Borca Katılma Sözleşmesinde Rücu Hakkı …………………………………………………………………….....162 A- Genel Olarak Mevcut Borca Katılma ……………………………………..…162 B- Mevcut Borca Katılmada Rücu Hakkının Şartları …………………………..165 1. Genel Olarak …………………………………………………………….165 2. Mevcut Borca Katılmada Rücu Hakkının Şartları …………….………..166 a) Geçerli Bir Borç İlişkisinin Varlığı ………………………..……….166 b) Alacaklının Geçerli Bir İfayla Tatmin Edilmesi ……………..…….168 3. Borca Katılanın BK madde 167’den Kaynaklanan Rücu Hakkı…….…170 4. Mevcut Borca Katılmada Halefiyete Dayalı Rücu Hakkı ………………171 Sonuç…………………………………………………………………………………………………174x

Günümüz toplumlarının en önemli sorunları arasında kamu kaynaklarının sınırlılığı karşısında kamu giderlerinde artış yönünde gelişmeler yaşanması yer almaktadır. Bu durumun kamu hizmetlerinin finansmanı noktasında var olan sorunların daha da derinleşmesine neden olacağı aşikârdır. Ülkelerin mali yönetimlerinde meydana gelen bu gibi sorunlar kamu mali yönetim anlayışında değişiklik yapılmasını zorunlu hale getirmiştir. Ülkemizde de kamu mali yönetim anlayışındaki dönüşüm 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile gerçekleştirilmiştir. Söz konusu Kanun ile Türk kamu mali yönetim sisteminde köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler arasında, tüm mali işlemlerin kayda alınması, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması, mali saydamlığın sağlanması, aktörlerin hesap vermesinin sağlanması, performansa dayalı bütçeleme, çok yıllı bütçeleme, etkin bir iç denetim sistemi kurulması ve geniş kapsamlı bir dış denetim sistemi kurulması yer almaktadır.Kamu mali yönetiminde ve bütçe anlayışında meydana gelen bu gelişmeler yasama organının bütçe aracılığıyla yürütme organına verdiği yetkilerin kendi koydukları ilke ve sınırlar içinde uygulanıp uygulanmadığını denetleme anlayışının da önemini artırmıştır.Kamu kaynaklarının optimal şekilde kullanılması için denetleme yapan en önemli denetim kurumu ise hiç kuşkusuz Sayıştay'lardır. Bir hesap mahkemesi olarak faaliyet gösteren Sayıştay'da, devletin bütçe uygulamalarına ilişkin olarak görev verdiği ve yetkilendirdiği (gelir toplayan, harcama yapan, Devlet malını ve parasını yöneten) memurları ile bu görevlerden dolayı meydana gelen ilişkiler ve uyuşmazlıklar farklı bir yöntemle yargılanmakta ve sonuçlandırılmaktadır. Bu çalışmada özellikle mali yönetimde yaşanılan gelişmelere paralel olarak, Sayıştay tarafından yerine getirilen hesap yargılamasının hangi etkinlikte gerçekleştirildiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu kapsamda sistemdeki problemleri belirlemek ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun hesap yargılaması üzerindeki yansımalarını tespit etmek amacıyla hesapların denetlenmesinden başlayıp hesapların yargılanması, yargı ilamları, ilamların sonuçları ve etkilerine kadar ki tüm süreç etkinlik açısından ele alınmıştır. Experiencing to increase public expenditures in the face of limited public resources is one of the most important problems fot the today's societies. It is obvious that this situation will deeply cause more problem than existing ones in the point of the financing of the public service. Such problems which occur in the financial management of the countries have made necessity of change for the understanding of financial management. Transformation of understanding for public financial management in our country was fulfilled by 5018 law number, the Public Finance Management and Contrl law.Radical changes on Turkish public financial management system were made by Aforesaid law. Some of the these changes are: Recording all financial activity, using public resources as efficiently, economic and productive, performance based budgeting, multi annual budgeting, establishing efficient internal auditing system and establishing broad external auditing system.These improvements which have occurred understanding of public financial management and budgeting system have increased significance of understanding of controlling through principles and limitations which are created by legislative organ for determining whether executive organ is carried out authorities or not regards of the authorities which legislative organ gives the executive organ by means of the budget.The institution which is the most important auditing institution is undoubtedly Chamber of Account in order to use public resources in an optimal manner. Officers (collecting revenue, spending, and managing state property and money) who are assigned and authorized by the state related to budgeting practices, and relations and conflicts which occur because of these duties are differently on trial and resulted in Chamber of Account which has operated as an accounting court.In this study, the aim is to reveal in what efficient level the Chamber of Account make account trial in the parallel of especially in the advancements of the field for financial management. In this context, the whole process which starts with auditing account to accounting trial, judgment, results of judgments and efficiency for them are discussed for the aim of determining problems in the system and retaining of 6085 law number, Court of Account Law which reflects on account trial. 324

Çalışmamızın konusunu alacağın devri kavramı ve buna bağlanan hukuki sonuçlar teşkil etmektedir. Özellikle, alacağını bir ivaz karşılığı devreden kişinin alacağın varlığından ve borçlunun ödeme gücünden sorumluluğu çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Burada hedef, yeni düzenleme ile devredenin kanuni sorumluluğunun genişletilmesinin uygulamaya nasıl yansıyacağını, düzenlemenin yorumuyla açıklığa kavuşturmaktır. Method olarak çalışmamızda ele alınan konular, yeni düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, ülkemiz hukuk sistemi açısından değerlendirilmiş ve içtihatlardan da yararlanılarak, öğreti ve uygulamayı esas alan bir çalışma hedeflenmiştir. Türk Borçlar Hukukunda alacağın devri kavramı ve devredenin bundan doğan sorumluluğunun açıklığa kavuşturulması konularında çalışmamızın yararlı olabileceği düşüncesindeyiz.Anahtar Sözcükler : Alacağın Devri, Garanti Yükümlüğü, İvaz, Alacağın Varlığı, Borçlunun Ödeme Gücü The subject of the study is composed of the notion of the assignment of claims and the legal conclusions arising from the assignment. The obligations of the person assigns his claim in return of remuneration from the presence of the claim and ability to pay of the obligator, are the basis of the study in especial. The aim is to clarify that how extended legal obligation of the assignor regulated by the new Civil Code shall be reflected to the practice with the light of comments of the Code.In this study, methodically, the subjects under debated are evaluated in terms of Turkish legal system by taking into consideration the new legal regulations, and a study based on the doctrine and practice is aimed with the contribution of the jurisprudence.We consider that the study shall contribute to clarify the topics regarding the notion of the assignment of claims and the liability of the assignor arising from the assignment in the Turkish Obligations LawKey Words: Assignment of a claim, Guarantee Obligation,MA-August 2013Remuneration, Presence of the Claim, Ability to Pay of the Obligator 132

Zekât malî bir ibadettir. Ekonomik şartlar her geçen gün geliştiği için zekâta tabi olan malların kapsamı da genişler ve yeni güncel zekât konuları ortaya çıkar. Güncel zekât konularından biri de yatırım mallarının zekâtıdır. Çalıştırmak veya kiraya vermek suretiyle kendisinden para kazanılan her türlü mal, yatırım malı kapsamına girmektedir. Zekâta tabi olduğu konusunda hususi nass yani hadis olan tüm mallar ittifakla zekâta tabidir. Hakkında hususi nass olmayan malların zekâtı konusunda âlimler ihtilaf etmektedir. Yatırım mallarının bir kısmı Resûlullah (s.a.v.) döneminde mevcut olmadığı, mevcut olanlar da çok ender olduğu için bu malların zekâtı konusunda doğrudan hadisler yoktur. Bunun için muasır âlimler yatırım mallarının zekâta tabi oluşu konusunda farklı görüşler beyan etmektedir. Bu konuda genel anlamda üç farklı görüş mevcuttur.Zekât konusunda kıyasa fazla yer vermeyen ve zekât mallarının kapsamını hadislerde zekâta tabi olduğu beyan edilen mallarla sınırlandıranlara göre, yatırım mallarının kıymetinde zekât vacip değildir. Sadece bu mallardan kazanılan parada zekât vaciptir, bu parada zekâtın vacip olması için nisaba ulaşması ve üzerinden bir yılın geçmesi lazımdır. Zekât konusunda kıyasa geniş yer veren ve zekât mallarının kapsamını geniş tutan mezhep imamları ve muasır yazarlara göre yatırım malları ticaret malı hükmündedir. Buna göre hem yatırım mallarının kıymetinde hem de bu mallardan kazanılan parada zekât vaciptir, bunun toplamından kırkta bir zekât verilir. Diğer bazı âlimler ise yatırım mallarını tarla ve bahçeye kıyas etmektedir. Buna göre bu malların net gelirinden onda bir veya toplam gelirinden yirmide bir zekât verilir.Anahtar Kelimeler: Zekât, mal, yatırım malı, ticaret malı, nisap. Alms is a financial worship. Economical conditions improve every other day, so alms properties expand as well. That is, new alms issues appear. Alms of the investment properties is one of these issues. All kinds of properties that keep in money (on the condition that, it is made to work or it is hired out) are investment properties. All the properties proclaimed by Hz. Muhammed to be so are subject to alms. On the other hand, there is a disagreement between scholars about the alms of the properties which are not proclaimed to be subject to alms. There were little or no investment properties in the period of Hz. Muhammed. So, there is not any saying by Hz. Muhammed about the alms of these properties. Because of this, scholars have different ideas about the alms of investment properties. There are three major ideas on this subject.Some don?t make any comparison on the subject of alms and restrict the alms properties with those that are said to be subject to alms by Hz. Muhammed. According to this group, alms is not a must for investment properties. Alms is a must for the money earned from these properties. And for this money to be alms it is necessary to pass a year over earning it. There is another group. This second group gives a wide place to comparison on the subject of alms and has a wide perspective of alms properties. According to those scholars, investment properties are equal to trade properties. So, alms is a must both for the property and the money earned from it. It is necessary to donate one part of the sum of these two for each forty parts as alms. Some other scholars compare investment properties with fields and gardens. According to this last group, it is necessary to donate one part of the net income for each ten parts and one part of the total income for each twenty parts as alms.Key words: Alms, property, investment property, trade property, quorum. 93

İnsan olma değerine bağlı olarak herkes için ve her yerde geçerli olan vücut dokunulmazlığı ile maddi ve manevi varlığının korunması vb., bireyin sırf insan olmasından dolayı sahip olduğu ve vazgeçemeyeceği haklar arasında ilk sıralarda işkence görmeme hakkı yer almaktadır. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında uluslararası ve ulusal koruma mekanizmaları ile koruma altına alınmasına rağmen halen işkence uygulamaları devam etmektedir. İşkencenin, uygulama amacı ve yöntemlerinin farklı olması nedeniyle genel geçer ve herkes tarafından kabul görmüş kavramsal bir tanımı yapılmamıştır. Gerek uluslararası gerekse ulusal düzenlemelerle yasaklanmasına rağmen işkence eyleminin gerçekleşmesi halinde idarenin, hukuk devletinin bir gereği olarak işkence eylemlerine maruz kalan bireye karşı sorumluluğu bulunmaktadır. Bu sorumluluk Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Danıştay kararlarında da açıkça kabul edilmektedir. İdare bu sorumluluğunu yerine getirdikten sonra kendisini tazminat ödemek zorunda bırakan kamu görevlisine Anayasa ve kanunlarımız gereğince rücu etmek durumundadır. Bu çalışmada işkencenin gerek ulusal gerekse uluslararası düzenlemeler ile yasaklanmış olmasına rağmen meydana gelmesi durumunda, devletin işkence veya kötü muameleye maruz kalan mağdur karşısındaki mali sorumluluğunu ve bu sorumluluğunu yerine getirdikten sonra bu eylemleri gerçekleştiren kamu görevlisine rücu hakkı incelenecektir. İşkence yasağının, emredici pozitif düzenlemelere rağmen ihlal edilmesi durumunda devletin mağdura karşı mali sorumluluğunun kabul edilmesi ve tazminat boyutunda yerine getirilen bu sorumluluğun işkence eylemini gerçekleştiren kamu görevlisinden tahsil edilmesinin işkence ile mücadeleye olumlu katkı sağlayacağı kuşkusuzdur., Depending on the value of being human legitimate for everyone and everywhere the body immunity, the protection of tangible and intangible assets etc., an individual's indispensable rights just because of to be human being accepted as human rights among those one of the top-ranked is not to be tortured takes place. Although protected under international and national protection mechanisms especially after the Second World War, practice of torture applications are still continuing. Because of the difference of the purpose and methods of applications of torture has not been defined as widespread and generally accepted by everyone. Despite the prohibition with both international and national regulations, in case of eventuating of the act of torture, due to the necessity of Constitutional State, the administration has the responsibility against the individual who is subject to torture. This responsibility is clearly accepted in the verdicts of the European Court of Human Rights and the Council of State. Accordance with the Constitution and the laws, after fulfilling this responsibility, the Administration has to recourse against the public official who made the Administration pay compensation. In this study, despite the prohibition with both international and national regulations, in case of eventuating of the act of torture, the financial responsibility of the State against the victim who is tortured or abused and after fulfilling this responsibility the right of the recoursing against the public official who performs these actions will be examined. It is no doubt that, despite the mandatory positive regulations in case of violation of the prohibition of torture, acceptance of the financial responsibility by the State against the victim and charging of the compensation of this responsibility from the public official who carried out the action of torture provides a positive contribution to the fight against torture.

Bu tez çalışmasında; elektronik haberleşme altyapısını kurup işletmek ve elektronik haberleşme hizmetlerini sunmak üzere yetkilendirilen işletmecilerin elektronik haberleşme mevzuatından kaynaklanan mali yükümlülüklerinin hukuki nitelikleri ile mevzuatın bu hukuki niteliklere bağladığı sonuçlar incelenerek, olması gereken hukuk açısından değerlendirmeler yapılmaya çalışılmıştır.İki ana bölümden oluşan tezin birinci bölümünde mali hususlara ilişkin yapılacak düzenlemelerde ve hukuki yorumlarda esas alınması açısından, elektronik haberleşme hizmetlerinin kamu hizmeti niteliği ve ilkeleri ile elektronik haberleşme mevzuatından doğan mali yükümlülüklerin kanuni sorumlularının belirlenmesi açısından işletmeci kavramı ile bu kanuni sorumluluğun doğuşuna neden olan hukuki bağın türlerinin belirlenmesi açısından yetkilendirme usulleri ele alınmaktadır. Tezin ikinci bölümünde ise mali yükümlülük kavramının ve tabi olacağı hukuki rejimin doktrin ve yargı kararlarıyla nasıl şekillendiği incelenerek, elektronik haberleşme mevzuatında yer alan mali yükümlülükler sınıflandırılmakta ve önceki bölümlerde oluşturulan hukuki çerçeve içerisinde irdelenmektedir. In this thesis, the legal characteristics of financial liabilities of the operators, who are authorized to build and operate electronic communication infrastructure and provide electronic communication services, and the relevant legal results arising from these characteristics of the liabilities, both regulated by the electronic communication legislation, have been investigated.This thesis is composed of two principal parts. In the first part, the public service characteristic of electronic communication services and its principles have been expelicated in order to make them to be taken into consideration during the prospective legal arrangements/regulations and judicial interpretations to be realized with respect to financial matters; ?the operator? term has been expelicated in terms of determination of liable parties for financial liabilities regulated under electronic communication legislation; and the authorization procedures have been expelicated in terms of determination of sorts of legal bindings, which caused the imposition/forming of the said legal liabilities. In the second part of the thesis, how ?the financial liability? term and its legal regime had been formed in the light of doctrine and the precedents have been investigated, then, financial liabilities regulated under the electronic communication legislation have been categorized/classified and expelicated within the legal framework designated in the prior parts/sections. 224

Bu tez, 1982 Anayasası ile diğer ilgili mevzuatta yer alan düzenlemelerden ve doktrindeki tartışmalardan yola çıkılarak kamu görevlilerinin mali sorumluluğuna ilişkin bugüne kadar süregelmiş uygulamanın sistematik bir biçimde değerlendirilmesi ve mali sorumluluğun nerede başladığının ve kapsamının incelenerek tartışılmasını amaçlamıştır.Kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasının, hizmetin sunumunda kamu görevlisine çizilen sınırların aşılması durumunda doğması muhtemel hukuksal sorunlarla karşılaşıldığı hallerde sorumluluk alanlarının belirlenmesinin Anayasada belirtilen ?Hukuk Devleti? ilkesi çerçevesinde değerlendirildiğinde önemli olduğu ortadadır.Tezde konu iki bölüme ayrılarak bir sistematik dâhilinde incelenmeye çalışılmıştır. Tezin birinci bölümünde, sorumluluk ve kamu görevlisi kavramlarına ilişkin genel bilgilere yer verilmekte, ikinci bölümde ise kamu görevlilerinin sorumluluğunu ortaya koyan ve sınırlarını çizen temel faktörler ele alınarak, sorumluluğu belirleyen pozitif kaynaklar incelenmektedir. Sonuç kısmında kamu görevlilerinin mali sorumluluğunun, Türk hukukundaki yeri konusunda da genel bir değerlendirme yapılarak bu alanda yaşanan problemlerin çözümüne yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler1. Kamu görevlisi2. Sorumluluk3. Mali sorumluluk4. Rücu5. Sayıştay In this thesis, it is intended to discuss and investigate how the financial responsibilities of public officials begin and the scop of this responsibility by doing a research on 1982 constitution and other legislation as well as doctrine.While public officials perform their duties, the use of public resources efficiently and effectively is important. Moreover, if the public officials exceeds his responsibilities identification of these limits in the legislation due to the rule of law as stated in the contitution.The subject is analysed in two parts. In the first part terms of responsibility and public official are in general, whereas in the second part sources which determine the responsibilities of public officials by taking into account the core factors that identify and design boundaries of the responsibilities of them. In the last part, financial responsibilities of public officials in Turkish law is assessed and some suggestions are made.Key Words1. Public official2. Responsibility3. Financial responsibility4. Recourse5. Court of Auditors 137

İdarenin işlem ve eylemlerinden doğan zararları karşılama yükümlülüğü, hukuk devleti ilkesinin gereğidir. Hukuk sistemimizde Anayasal bir prensip olarak benimsenen bu kural, doktrin ve yargı içtihatlarıyla geliştirilmiş olup; günümüzde İdarenin kusura dayanan sorumluluğunun yanı sıra kusursuz sorumluluğu da, tam yargı davalarının konusunu oluşturmaktadır. Özellikle askeri idari eylemlerden doğan zararlara ilişkin tazminat davalarında, idarenin sorumluluk alanını genişleten kuramların uygulandığını görmekteyiz.Bu çalışmada, İdarenin askeri eylemlerden doğan mali sorumluluğu, üç bölüm halinde ele alınmıştır:Birinci bölümde, idarenin kusura dayanan sorumluluğu ile kusursuz sorumluluğu incelenmiş, konulara ilişkin yargı içtihatlarından örnekler sunulmuştur.İkinci bölümde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin ve Uyuşmazlık Mahkemesi'nin kararları doğrultusunda ?askeri idari eylem? kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri'nin askeri hizmet kapsamında gerçekleştirdiği idari eylemlerin sınıflandırması yapılmıştır.Üçüncü bölümde ise, maddi ve manevi tazminatla ilgili genel açıklamalarla birlikte, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin tazminat hesaplamalarında benimsediği usule yer verilmiştir. The obligation for Administration to indemnify damages arising from its decions and acts is required by the principle of rule of law. This rule adopted as a constitutional principle was developed with doctrine and case-law; and today, in addition to fault-based liability, Liability without fault also forms the subject of actions for compensation. We see that theories which extend the responsibility area of administration are applied, particularly in civil actions related to damages arising from military administrative acts.In this study, the financial liability arising from military administrative act was examined in three parts :In the first chapter, fault-based liability and liability without fault of administration were analyzed; and subsequently examples from case-law regarding these matters were submitted.In the second chapter, the concept of ?military administrative act? was tried to explain, in line with decisions of High Military Administrative Court and The Court Of Jurisdictional Conflicts. Furthermore, administrative acts Turkish Armed Forces perform as military service were classified.In the third chapter, together with an overview about material compensation and moral indemnity, the procedure High Military Administrative Court adopted in computing the amount of compensation was emphasized. 178

Türk Ticaret Kanunu'na göre limited şirket ortaklarının şirkete karşı sadece sermaye koyma borçları mevcuttur. Bu borcu ödedikleri anda sorumluluktan kurtulurlar ( TTK m. 532 ). Bu durum sınırlı sorumluluk ilkesi kapsamında değerlendirilir.Limited şirket ortaklarının anılan sınırlı sorumluluklarına getirilen bazı istisnalar - haksız alınan kar payları ve faiz ödemeleri gibi- mevcuttur ( TTK m. 532/1 ). Nitekim bu istisnalar sermayeden kısmen veya tamamen iade niteliği taşır. Aynı zamanda 6183 sayılı Kanun'un değişik 35. maddesi de şirketten kısmen veya tamamen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan kamu alacakları için, ortakların doğrudan takibini mümkün kılmıştır.Bununla birlikte limited şirket ortaklarının şirkete karşı, malvarlığının korunmasını amaçlayan sermaye koyma borcu dışında aynı kapsamda ek ödeme borcu da mevcuttur. Yan edim borcu, yönetim borcu ve rekabet etmeme borcu limited şirket ortaklarının diğer borçları olarak karşımıza çıkmaktadır.Anahtar Kelimeler: Limited şirket, ortak, sorumluluk. Turkish Commercial Code, 'according to a limited company to public company, debt is available only to put capital. This will get rid of the responsibility when a debt payment (TTK m. 532). This situation will be evaluated under the principles of limited liability.Limited liability companies and limited partners brought the aforementioned are some exceptions -dividend and interest payments received unfair like- (TTK m. 532 / 1). Indeed, these exceptions in whole or in part from the return of capital is the quality. At the same time, Law No. 6183 of 35 different substances that can not be charged in whole or in part from the company or the public will be charged to be articulate, have made it possible to follow the partners directly.However, the limited partners of the company against the company, aimed at protection of capital assets put in the same scope of external debt to the debt of an additional payment is also available. Side act debt, debt management and debt of non-compete other debts of the limited partners as the company is taking emerge.Key Words: Limited company, common, responsibility. 117

Finansal hizmetler sektörü, gelişmiş ülkelerde yerini almış en önemli sektördür. Bu bağlamda, bilişim alanındaki hızlı gelişmeler, değişmeler ve bilgisayar ağlarının etkin kullanılmasıyla kişiler; günümüzde hızla yayılan hırsızlık ve gasp olaylarını da gözönünde bulundurarak harcamalarını daha çok kredi kartları yapmayı tercih etmektedirler. Ayrıca bu kartların nakit para çekebilme imkanının olması da ülkemizde ve dünyada kredi kartı kullanımının her geçen gün artış göstermesinin nedenlerindendir.Günümüz bankacılığı artık bireyi keşfetmiş olup, bireyin hayatını kolaylaştıran hizmetler sunmak için adeta rekabet içerisine girmiştir. Tek düşünce noktası, günlük yaşamda bireyin nasıl daha fazla rahat edebileceği, ödeme noktalarında daha hızlı ve çağdaş şekilde işlem yapılabileceği olmaktadır. Bu çağdaş ortam sağlandıktan sonra kazanç elde etmek kendiliğinden gerçekleşecektir. Özellikle plastik kartlarda çok sayıda çeşit ve özellikte farklı ürünler söz konusudur. Ülkemizde bankaların kredi kartı konusundaki çalışmalarını ve gelişmeyi görebilmek için yazılı ve görsel basını takip etmek yeterli olacaktır.Çalışmamız bu konular ışığında kredi kartlarının tarihsel gelişimini, fayda ve sakıncalarını, kötüye kullanımını ve hukuki niteleğini incelemekte ve kredi kartı sözleşmesinde hak ve yükümlülükler başlığı altında tezimizin ana konusu olan bankanın hak ve yükümlülüklerini ortaya koymaktadır. Financial service sector is the most important sector in developed country. People choise to buy something with credit cards because of very fast informatics developmets and changes and efficiency of computer Networks and robbery and theft events now adays. Also people choise credit cards to take cash money. So using of credit cards increase with each passing day.Present day banking has discovered person and have started a competition to represent services that make life easier. The only focal point of ideas, daily confortable of person and how we can transact with more fast and modern way in payment points. After this modern atmosphere gainings will come true naturally. Especially in plastic card catagories there are lots of kind and charasteric products. Through print and visual media studies and developments of banks about credit cards can be followed.Our study analyses historical developments, advantages and disadvantages, abusing and juristic character of credit cards in light of this subjects that takes place under this heading named as benefits and contrubutions of credit cards contract and it introduces benefits and contrubutions of the bank which is the basic subject of our dissertation. 109

116 ÖZET Mali yükümlülük kavramı, kamusal egemenliğe dayalı getirilebilecek tüm mali içerikli yükümlülükleri kapsamaktadır. Mali yükümlülükler, kamu giderlerinin karşılanmasını amaçlar. En belirgin özellikleri, kamu gücüne dayanması ve zora dayalı olmasıdır. Ödeyenin özel bir fayda sağlayıp sağlamadığına bakılmaz. Bu mali yükümlülüklerin muhataplarından biri de işverenlerdir. Ayrıca, işveren vekilleri ve alt işverenler de bazı mali yükümlülüklerden sorumludurlar. Bu mali yükümlülükler, keyfi olarak konulamaz ancak; mali mevzuatta düzenlenen mali yükümlülükler, tüm bireyler, dolayısıyla işverenlerce de yerine getirilmelidir. İşverenlerin mali yükümlülüklerinden ilki, ücret ödeme işleminden doğan gelir vergisini kesip yükümlü adına vergi dairesine yatırmaktır. İşveren, hizmet erbabına ödenen ücretlerle Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesine göre ücret sayılan ödemelerden, Kanunun 103 ve 104. maddelerindeki tarife ve esaslara uygun olarak vergi kesintisi yapmak zorundadır. İşveren, vergi kesintisini yaparken, bir muhtasar beyanname doldurup ilgili vergi dairesine verir. İşveren, ücretlerden, ayrıca damga vergisini de kesmek zorundadır. Damga vergisi, pul yapıştırılmak, basılı damga konulması, makbuz verilmesi veya istihkaktan kesinti suretiyle ödenebilir. İşverenlerin en önemli yükümlülüklerinden biri de, sigortalının primlerini Sosyal Sigortalar Kurumuna ödemektir. İşçinin ücretinden, işçi ve işveren sigorta prim payları kesilir ve işveren tarafından Sosyal Sigortalar Kurumuna yatırılır. Bunu yaparken de çeşitli prim belgelerini de Sosyal Sigortalar Kurumuna vermek zorundadır. İşverenin, işçinin işini iyi yapmasından dolayı memnuniyeti göstermek için yaptığı ödeme olan ikramiyelerden bir kısmının kanunen ödenmesi zorunludur. 6772 sayılı Kanun uyarınca, kamu kesiminde çalışan tüm işçilere117 her yıl için Ver aylık istihkakları tutarında ilave ödeme yapılır. Ek ödeme miktarı işçinin temel ücreti üzerinden hesaplanır. Bunun dışında, 5953 sayılı Kanun da basın işçilerine her hizmet yılı sonunda en az 1'er aylık ücret tutarında ikramiye verilmesini zorunlu kılmıştır. İşverenlere, işveren vekillerine ve alt işverenlere yüklenen bu mali yükümlülükler yerine getirilmezse, bu kişiler, çeşitli yaptırımlarla karşılaşırlar. Bu yaptırımlar hukuki veya cezai olabilmektedir. Ancak, ülkemizin ekonomik koşulları, kayıt dışı istihdamı teşvik ettiğinden bu yaptırımlar yetersiz kalmaktadır. 118 ABSTRACT The concept of financial obligation includes all obligations of a financial context that could be accrued based on public dominance. Financial obligations aim at the coverage of public expenses. Its characteristic features are its reliance of public power and its force-oriented nature. Whether or not the payer gets any particular benefits is irrelevant. Employers are among those addressed by such financial obligations. Besides, representatives of the employer and sub-employers are also in charge of some financial obligations. These financial obligations may not be arbitrarily implemented; however financial obligations arranged in financial regulations may be carried out by all individuals, therefore by the employers. First financial liability of the employer is to deduct the income tax incurred by payment of salaries and pay in such amount to the tax office on behalf of the taxpayer. The employer, as per are obliged to make tax deductions from payments made to service experts and from payments made in accordance with article 61 of the Law on Income Tax parallel to the tariff and principles stipulated in articles 103 and 104 of the Law. When making tax deductions, the employer will complete a monthly tax statement and delivers the same to the tax office in question. The employer is also obliged to deduct stamp duty from salaries. One can pay stamp duty by affixing stamps, affixing a printed stamp, producing a receipt or deducting from deserving. One of the most important obligations of employers is to pay the insurance premiums of insured personnel to the Social Security Department. Employee and employer premium shares will be deducted from the employee's salary and paid in to the Social Security Department. When doing this, the employer is obliged to deliver some premium documentation to the Social Security Department.119 Payment of some of the bonuses, which are payments made to show that the employer is satisfied by the good work done by the employee, is legally imperative. As per the Law no 6772, all employees in the public sector will be made a payment equal to 1 -month of their deserving for each year. Additional payment amount will be calculated over the employee's base salary. Besides, payment of equivalent to 1 month's salary to media employees at the end of every service year has been made imperative by Law no 5953. If these financial obligations charged on the employers, employer's agents and sub-employees are not complied with, these people will face some sanctions. These sanctions may be legal or penal. However, since our country's economical conditions encourage unofficial employment, such sanctions are insufficient. 119

93

V ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ İSLAM AİLE HUKUKUNA GÖRE MAL REJİMLERİ Veysel NARGÜL Danışman: Prof. Dr. Hamza AKTAN 1997-SAYFA: 157 Jüri: Prof. Dr. Hamza AKTAN Bilindiği üzere kan koca haklan, islam aile hukukunun en temel konusunu oluşturmaktadır. Biz bu haklan, sadece kan koca mallarının idaresi yani mal rejimleri açısından araştırmamıza konu edindik. Sanayi devrimi ile birlikte değişen sosyal ve ekonomik şartların zorlamasıyla kadınlar aktif çalışma hayatına girmişlerdir. Bunun sonucu olarak kadınlar, aile bütçesine katkı sağlamaya başlamışlardır. Evlilik birliğinin sona ermesi durumunda kan ve kocanın kendilerine ait ekonomik değerlerin ayırımında kadının aile ekonomisine kattığı değerlerin objektif kriterlerle tesbit edilmiş olmasının önem arzettiği görülmektedir. İslam aile hukukunda mal aynlığı esastır. Medeni kanunda kanuni rejim de mal ayrılığıdır. Ancak, mal birliği ve mal ortaklığı seçimlik rejim olarak kabul edilmiştir. Kazanç ortaklığı da bugün alternatif bir sistem olarak tartışılmaktadır. Biz bu çalışmamızda, İslam aile hukukunda mevcut olan mal ayrılığının esas kabul edilmesi gerektiğini; ancak alternatif sistemlerin de, mahzurlan giderildiği ölçüde uygulanabileceği sonucuna vardık. VI ABSTRACT MASTER THESIS MATRIMONIAL PROPERTY IN ACCORDANCE WHIT THE ISLAMIC FAMILY LAW Veysel NARGÜL Supervisor: Assec Prof. Dr. Haraza AKTAN 1997-PAGE: 157 Jury: Assec. Prof. Dr. Hamza AKTAN For all we are known, the rights between spouses consist of the most principal subject in the family law. We studied this rights only in respect of the management of matrimonial properties. Because of social and economical conditions which have changed with the industrial revolution, women had participated in active work life. Therefor women had begun to help to the family budget. It is important to fixe the properties that women have gained to the family budget in according to objective criterion in case of a divorce. The principle in Islamic Family Law is separation of properties. The principle in Civil Law is the same, but union and association of properties are accepted as an elective regime. Association of earnings is also being discussed as an alternative system. In this study, it is concluded that the property separation of Islamic Family Law will be accepted as a principle, but against the new problems, alternative systems may also be applied by removing their inconveniences. 169