Search

De effecten van uitstel van de N - bemesting na de oogst van grasland werden in 2011 onderzocht in een veldexperiment. De veronderstelling was dat uitstel van de N-bemesting de wortelmassa en bewortelingsdiepte kan verhogen, leidend tot een hogere N-opname en opbrengst. In de veldproef werd de N-bemesting na grasoogst (alleen maaien) uitgesteld met 0, 3, 6, 9 of 12 dagen. De behandelingen werden zes keer herhaald op zes verschillende permanente graslanden op droogtegevoelige zandgrond.

Een betere benutting van nutriënten door grasland verkleint de kans op milieuverontreiniging door uit- en afspoeling. Wanneer grasland dieper en intensiever wortelt, en daardoor de nutriënten beter benut, produceert het gras meer met minder, en de verliezen naar het milieu zijn kleiner. Het is daarom van belang om praktische maatregelen te onderzoeken waarmee graslandbeheerders de beworteling van hun grasland kunnen beïnvloeden. In een veldproef op zandgrond is in 2010 het effect onderzocht van de factoren grassoort (Engels raaigras, Kropaar en Rietzwenkgras) en N-bemesting (200 versus 400 kg N / ha / jaar) op de grasproductie, de N- en P-opbrengst, de beworteling (wortelmassa en wortellengte in vier lagen tussen 0 en 32 cm diepte), en de minerale N-voorraad (0-90 cm) in de herfst. De algemene bevinding was dat Rietzwenkgras en Kropaar goed produceerden bij een lage N-bemesting. Op grond van de N-voorraad metingen in de herfst leek Rietzwenkgras bovendien in staat efficiënt om te kunnen gaan met een hogere N-gift. Dit werd ondersteund door de metingen aan de beworteling.

Een betere benutting van nutriënten door het gras verkleint de kans op uitspoeling naar grond- en oppervlaktewater. Wanneer grasland intensiever en dieper wortelt, en daardoor nutriënten zoals stikstof en fosfaat uit de bodem en (kunst)mest beter benut, ontstaat een win-win situatie voor de veehouder en de maatschappij: een hogere grasproductie met een gelijke of lagere bemesting, lagere verliezen naar het milieu, en uiteindelijk betere waterkwaliteit. Een intensievere en diepere beworteling is niet alleen belangrijk voor de nutriëntenopname van het gewas, maar het speelt ook een rol in wateropname, opbouw van organische stof, bodemstructuur, voeding van bodemleven, bodemvorming, beheersing van onkruiden en erosie. Managementmaatregelen die kunnen leiden tot een intensievere en diepere beworteling vereisen meestal geen extra investeringen. In deze brochure worden handreikingen gegeven voor de praktijk.

Voor de praktijk lijkt het niet langer nodig om voor de voorspelling van de N-opname van grasland uit runderdrijfmest (eerste vier sneden na bemesting) nog gebruik te maken van het gehalte organische N. Het gebruik van minerale N lijkt te volstaan. Wel dient er duidelijk onderscheid gemaakt te worden tussen onvergiste en covergiste drijfmest. De rekenregels in de Bemestingsadviesbasis kunnen op basis van deze informatie aangepast worden.

In opdracht van het Productschap Zuivel (PZ) is een onderzoek uitgevoerd naar de relatie tussen de kwaliteit van organische stof, de afbreeksnelheid en de stikstofmineralisatie. Het rapport beschrijft indicatoren voor pools van labiele organische stof en gaat met name in op wat de bijdrage van deze organische stof is aan de opbrengst en de levering van stikstof, een essentieel onderdeel op veel graslandbedrijven.

De bodemkwaliteit van een perceel is sterk bepalend voor de benutting van meststoffen en uiteindelijk de gras- en maïsproductie. Een schrale of een rijke zandgrond is dus ook bepalend voor de portemonnee. Voor een veehouder is het belangrijk de bodemkwaliteit van zijn percelen op waarde te kunnen beoordelen. Dit om aan de ene kant de bemesting strategisch te kunnen inzetten maar ook met gerichte maatregelen de bodemkwaliteit te kunnen verbeteren. Deze brochure (van NMI, WUR en Louis Bolk Instituut) geeft handvatten in het beoordelen van bodemkwaliteit voor de melkveehouderij en draagt maatregelen aan voor verbetering.

This literature study gives an overview of the possibilities to increase the soil phosphorus uptake of permanent grassland by practical measures Deze literatuurstudie geeft een overzicht van mogelijke praktische maatregelen om de opname van bodemfosfaat door blijvend grasland te verhogen

Tussen 2000 en 2003 is op twee proefvelden in Noord-Brabant (Bakel en Budel) de waarde van verschillende organische meststoffen als stikstof(N)meststof onderzocht. Daarnaast is ook het effect van meerjarige bemesting op bodemkwaliteit bestudeerd. In 2004 en 2005 is het onderzoek te Bakel voortgezet als onderdeel van het project ‘Zorg voor Zand’. Dit project heeft als doel de bodemkwaliteit en het opbrengstniveau van zandgronden op peil te houden. De onderzoeksvragen zijn: (1) in hoeverre zijn verschillende mestsoorten in staat het opbrengstniveau van grasland op peil te houden en (2) welk effect heeft mestsoort op de bodemkwaliteit. Geconcludeerd wordt dat bemesten met vijf verschillende organische mestsoorten of kunstmest gedurende zes jaar alleen bij bemesting met gewone drijfmest een stijgende trend in opbrengst tot gevolg had. Tussen de behandelingen zijn verschillen gevonden in chemische, fysische en biologische bodemkwaliteit

In het voorjaar van 2005 is in het kader van het onderzoeksproject '100 procent biologische mest' met een zware zodenbemester eenmalig drijfmest uitgereden op een blijvend graslandbodem met klaver, waarna de effecten op bodemleven en -structuur zijn onderzocht

Bij veehouders bestaat de vrees dat organischestofgehalten in zandgronden zullen dalen als gevolg van het mineralenbeleid en de nieuwe gebruiksnormen. In het landelijke project 'Zorg voor Zand' is voor de provincies Drenthe, Overijssel, Gelderland en Noord-Brabant nagegaan of deze vrees terecht is. Tevens is gekeken naar de kwaliteit van de organischestof in zandgrond van De Marke, Bakel en Melle (België)

This survey discusses the effect of reseeding botanically deteriorated grassland on several aspects of grassland use, including dry matter yield, intake of grass during grazing, nutritive value, ensilability, conservation losses, intake of silage and utilisation in the animal. From the survey it appears that a number of relatively small differences on several aspects can result in a 24-30 % higher productivity (beef production) of reseeded grassland compared with botanically deteriorated grassland. De literatuurstudie behandelt het effect van herinzaai van botanisch verslechterd grasland op een aantal aspecten van graslandgebruik, waaronder drogestofopbrengst, opname van gras bij beweiding, voederwaarde, inkuilbaarheid en inkuilverliezen,opname van silage en benutting in het dier. Uit de studie blijkt dat relatief kleine verschillen op diverse onderdelen kunnen leiden tot een 24-30 % hogere productiviteit (vleesproductie) van heringezaaid grasland vergeleken met botanisch verslechterdgrasland.

Het effect van najaarsbeweiding en vervanging van werkzame stikstof (N) uit runderdrijfmest door N uit kunstmest op de nitraatuitspoeling is onderzocht in een veldexperiment tussen voorjaar 2004 en 2005. Stoppen met beweiding vóór augustus leidde tot lagere itraatconcentraties in het bovenste grondwater in voorjaar 2005. Vervanging van werkzame N uit drijfmest door kunstmest had eerder een wat hogere dan een lagere nitraatuitspoeling tot gevolg, bij een gelijkblijvende drogestof- en N-opbrengst. De hoogste nitraatgehalten in het grondwater werden gemeten half januari 2005. Het tijdstip van bemonstering had een grote invloed op het niveau van nitraatgehalten in het grondwater en verschillen tussen behandelingen.

In de praktijk leeft de gedachte dat bij scheuren van gras in het najaar de opbrengstverliezen kleiner zijn dan bij scheuren in het voorjaar. Voorlopige onderzoekresultaten uit 2002 en 2003 laten echter geen verschillen zien tussen scheuren in het voorjaar en scheuren in het najaar. Bij doodspuiten en doorzaaien in het najaar van 2002 (zonder grondbewerking) was de drogestofopbrengst verrassend hoog

In 2000-2003, the effect of application of organic manure on the nitrogen recovery of the manures and on chemical soil quality of grassland was investigated at sandy soils in the southern part of the Netherlands. It was concluded that supply of organic matter is a necessity for maintenance of chemical soil quality on semi-permanent grassland. The nitrogen recovery from composted slurry and farmyard manure was considerably lower compared to cattle dairy slurry and chemical fertiliser. In 2000-2003 is op grasland op zandgrond in Noord-Brabant onderzoek gedaan naar het effect van meerjarige toediening van organische mest op stikstofterugwinning en chemische bodemkwaliteit. Geconcludeerd werd dat aanvoer van organische stof een voorwaarde is voor het behoud van bodemkwaliteit op meerjarig grasland. De stikstofterugwinning uit vaste organische mest bleek aanzienlijk lager te zijn dan uit runderdrijfmest en kunstmest.

This study investigated the effect of anaerobic digestion of cattle slurry on nitrogen uptake by grassland that had been injected with the slurry. Raw and anaerobically digested cattle slurry were injected into grassland on heavy sea clay at the beginning of March and at the end of June 2003. The nitrogen yield of a number of consecutive cuts was determined. For both dates anaerobically digested slurry applied at a rate of 30-33 tonnes ha-1 resulted in a significantly higher nitrogen yield of the first cut. In subsequent cuts there was no significant difference between raw slurry and anaerobically digested slurry. In deze studie is het effect van vergisting van runderdrijfmest op de stikstofopname na zodebemesting van grasland onderzocht. Onvergiste en vergiste runderdrijfmest werd begin maart en eind juni 2003 toegediend aan grasland op zware zeeklei. De stikstofopbrengst van een aantal volgsneden werd bepaald. Bij toediening van 30-33 ton ha-1 had vergiste drijfmest een significant hogere stikstofopbrengst van de eerste snede tot gevolg, zowel na toediening begin maart als na toediening eind juni. In de volgende sneden waren er geen significante verschillen tussen onvergiste en vergiste drijfmest.

Grasland wordt bij voorkeur gescheurd in het najaar. De huidige wetgeving staat scheuren tot uiterlijk 15 september toe. Dit betekent dat eind augustus de laatste snede gewonnen kan worden en dat de oude zode begin september moet worden doodgespoten. De resultaten van een veldproef laten zien dat hierdoor het directe opbrengstverlies in 2002 groter was dan verwacht. Scheuren in het voorjaar pakte relatief positief uit, zeker gezien de beperkte stikstofverliezen!

De benutting van nutriënten is een belangrijk item in de melkveehouderij. Een goede benutting kan ongewenste neveneffecten van bemesting, zoals verliezen via uitspoeling, tot een minimum beperken. Een belangrijk nutriënt is fosfaat. Verlaging van fosfaatverliezen door reductie van het fosfaatoverschot is onderdeel van overheidsbeleid (MINAS). Een lager fosfaatoverschot kan bereikt worden door een geringere fosfaatbemesting. Daarbij is een goede schatting van de bijdrage van het bodemfosfaat aan de gewasvoorziening belangrijk. Het bodemfosfaat zou beter geschat kunnen worden door de huidige bemonsteringsdiepte, waarop het bemestingsadvies voor fosfaat gebaseerd is, te herzien. In de loop der jaren zijn namelijk de omstandigheden waarop het fosfaatadvies gebaseerd is, gewijzigd. Het doel van het onderhavige onderzoek was het omvormen van het bemestingsadvies op basis van 0-5 bemonstering naar een bemestingsadvies op basis van 0-10 bemonstering. Omschakeling van 0-5 naar 0-10 bemonstering is een eerste stap naar een meer nauwkeurige fosfaatbemesting