ORTA ÖĞRETİM BİYOLOJİ PROGRAMINDA GENETİK KONULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÖĞRENCİLERİN GENETİĞE İLGİSİNİN SAPTANMASI Nairn Uzun Hacettepe Üniversitesi, Orta öğretim Fen ve Matematik Alanlar Bölümü, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı ÖZ Bu araştırmanın amacı, genetik konularının orta öğretim program ve ders kitaplarında ne ölçüde yer aldığını, hangi konuların eksik ve yetersiz olduğunu ortaya çıkarmak; lise öğrencilerinin genetik konularına olan ilgileri ve genetik konularıyla ilgili laboratuvar deneylerinin işlenme biçimleri ile akademik başarıları arasında bir ilişki olup olmadığını, varsa bu ilişkinin yönü ve derecesini belirlemektir. Orta öğretim kurumlarında genetik konularının ne derecede yer aldığını belirlemek amacıyla ders kitapları ve ders programları incelenmiştir, öğrencilerin genetik konularındaki başarı durumlarını belirlemek için bir başarı testi; genetiğe olan ilgilerini ve genetik konularıyla ilgili laboratuvar deneylerini işleme biçimlerini tespit etmek için de bir anket formu hazırlanmıştır. Hazırlanan araçlar, 2001-2002 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Ankara'daki orta öğretim kurumlarında öğrenim gören 160 lise son sınıf, fen bölümü öğrencisine uygulanmıştır. Araştırmada, okutulan Lise 3 Biyoloji ders kitabındaki genetik konularının, `Genetik Bilgi Taşıyan Moleküller, Kalıtım, Populasyon Genetiği, Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği` başlıkları altında yer aldıkları saptanmıştır. Lise 1 ve Lise 2 Biyoloji ders kitaplarında ise `Genetik` başlığı altında bir konunun bulunmadığı, ancak Lise 1 ders kitabında, genetik bilgileri içeren konuların yer aldığı tespit edilmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, yüksek ilgi düzeyine sahip öğrencilerin genetik testi ortalamasının, orta ve düşük ilgi düzeyindeki öğrencilerin genetik testi ortalamasından daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Orta ilgi düzeyi grubu ile düşük ilgi düzeyindeki grup arasında ise anlamlı fark gözlenmemiştir. Genetik konularındaki deneyleri uygulamalı olarak işleyen grubun genetik testi aritmetik ortalaması, diğer iki grubun ortalamasından anlamlı bir biçimde farklı ve yüksektir. Deneyleri teorik işleyen grup ile hiç işlemeyen grup arasında ise anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Anahtar Kelimeler. Genetik, Genetik Öğretimi, Biyoloji Öğretimi, Orta Öğretim Danışman: Prof. Dr. Necdet SAĞLAM, Hacettepe Üniversitesi, Orta Öğretim Fen ve Matematik Alanlar Bölümü, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı EVALUATION OF GENETICS SUBJECTS AT BIOLOGY PROGRAM IN SECONDARY EDUCATION AND DETERMINATION OF THE STUDENTS' INTEREST TO GENETICS Nai m Uzun Hacettepe University, Department of Science and Mathematics for Secondary Education, Section of Biology Education ABSTRACT The aim of this research is to find out the occurrence level of genetics subjects in the secondary school curriculum and in its course books and to find out genetics subjects which are lacking or not given the importance they desire. Also investigating the interest of Lycee students in genetics subjects and the relation between the way that experiments of the genetics subjects are carried out and the academic success of the students are another two aims of this research. If any relation is determined, the direction and the rank of the relation is to be determined. To determine the occurrence level of the genetics subjects in secondary education institutes, course materials and course curriculum are examined. To determine the success level of the students in genetics subjects, an achievement test, a questionnaire form are prepared. Prepared materials are applied to 160 last year students who are being educated in secondary education institutes, natural science section, in Ankara during the 2001-2002 academic year, spring semester. In this research, it is observed that the genetics subjects of the Biology, course book instructed in the Lycee 3rd class, are grouped into `Molecules carrying genetics information`, Inheritance, Population Genetics, Biotechnology and Genetics Engineering topics. It is also observed that, there is no chapter under the topic `Genetics` n the Lycee 1 and Lycee 2 Biology course books but there are chapters containing Genetics related information. As a result of statistical analysis, it is observed that the mean of the genetics test of highly interested students is higher than the mean of the genetics test of medium and lower interested students. No meaningful difference is observed between the group of students with medium interest and the group of students with low interest. The arithmetic mean of the genetics test of the students who have practiced the experiments in genetics subjects is meaningfully higher than the mean of other two groups. No meaningful difference is observed between the group who have carried out experiments theoretically and the group who have not carried out these experiments. Keywords: Genetic, Genetic teaching, Biology teaching, Secondary Education Advisor: Prof. Dr. Necdet SA?LAM, Hacettepe University, Department of Science and Mathematics for Secondary Education, Section of Biology Education 74