Search

ÖZET Eğitimde program geliştirme çalışmalarının odak noktasını öğretme-öğrenme süreci oluşturur. Bu süreçte, öğrencilere; belirlenen hedef davranışları kazandırmak için, öğretme ve öğrenme stratejileri işe koşulmaktadır. Böylece öğrenme, önemli ölçüde, bilginin nasıl sunulduğuna olduğu kadar, öğrenenin bilgiyi nasıl işlediğine de bağlı olmaktadır Bu açıdan, öğrencinin öğrenmesini sağlamak için gösterdiği davranışlar önem taşımaktadır. Öğrencinin, kendi öğrenmesini sağlamak için gösterdiği davranış ve düşünceleri öğrenme stratejilerini oluşturur. Bu stratejiler, öğrencinin, bilgileri belleğine işlemesini sağlayan çeşitli teknikleri içermektedir. Öğrencilerin derslerde çok sık kullandıkları öğrenme tekniklerinden birisi not almadır. Derste not alma, öğrencinin etkili biçimde öğrenmesini sağlayabilir. Ancak, öğrencilerin etkili not alma tekniği geliştirdikleri söylenemez. Bu nedenle, öğrencilerin not alma tekniklerini geliştirip etkili bir biçimde kullanmalarını sağlamak gerekmektedir. Buradan hareketle, bu araştırmanın amacı, derste not almanın öğrencilerin öğrenme ve hatırlama düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmada, kontrol gruplu öntest-sontest deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, 1997-1998 öğretim yılının güz döneminde Durnlupınar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinin birinci sınıfında öğrenim gören 183 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Veriler, araştırmacının hazırladığı öğrenme düzeyi testi ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmış ve anlamlı bulunan farkların kaynağını belirlemek için `Scheffe` testinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular şöyle özetlenebilir:11 1. Not alma eğitimi aldıktan sonra derste not alan; not alıp bu notları gözden geçiren ve not alma eğitimi almadan dersi izleyen öğrencilerin öğrenme düzeyleri arasında anlamlı bir f8rk bulunmuştur. 2. Not alma eğitimi aldıktan sonra, derste not alan öğrenciler ile not alma eğitimi almadan dersi izleyen öğrencilerin öğrenme düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. 3. Not alma eğitimi aldıktan sonra derste not alan ve bu notları gözden geçiren öğrenciler ile not alma eğitimi almadan dersi izleyen öğrencilerin öğrenme düzeyleri arasında ikinci deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. A. Not alma eğitimi aldıktan sonra derste not alan öğrenciler ile not alma eğitimi aldıktan sonra derste not alan ve bu notları gözden geçiren öğrencilerin öğrenme düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. 5. Not alma eğitimi aldıktan sonra derste not alan; not alıp bu notlan gözden geçiren ve not alma eğitimi almadan dersi izleyen öğrencilerin hatırlama düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ill ABSTRACT The teaching-learning process forms the focal point of curriculum development studies in education. In this process, teaching and learning strategies are used to help students obtain the determined behavioral objectives. So learning, in a great deal, depends on the ways in which the learner processes the information as well as the ways in which the information is presented. From this angle, behaviours that the learner shows in order to provide learning carry great importance. The ideas and behaviours shown by the student to provide learning forms learning strategies. These strategies contains different techniques that provide students to keep knowledge in their memory. One of the learning techniques frequently used by the learners during lectures is note taking. It may help students have effective learning. However, it can't be said that students can develop an effective note taking technique. For this reason, it is necessary to provide the students ?with the skill of using a note taking technique effectively. By starting the action from this point, the aim of this study is to examine the effect of note taking during lectures on the learning and recalling levels of students. In this research, the pre-test and post-test model with a matching control group was used as the design of experiment. The research was conducted on 183 first class students of Dumlupinar University, the Faculty of Economical and Administrative Sciences in the autumn period of the education year 1997-1998. The data was collected through the use of a learning level test developed for this purpose. The one way analysis of variance (ANOVA) was applied to data and `Scheffe` test was used to determine the source of differences which were found to be significant. The findings of the research can be summarized as follows:IV 1. A significant difference has been found between the learning levels of the students who take notes in the lecture after having note- taking instruction and review the notes, and the students who listen to the lecture without having note-taking instruction. 2. A significant difference hasn't been found between the students who take notes during the lecture after having note-taking instruction and the students of control group, who listen to the lecture without having note-taking instruction in respect of learning levels. 3. In respect of learning levels, a significant difference, in favour of the second experimental group, has been found between the students who take notes after having note-taking instruction and review these notes, and the students of control group who listen to the lecture without having note-taking instruction. 4. A significant difference hasn't been found between the learning levels of the students who take notes in the lecture after having note- taking instruction and the students who take notes in the lecture after having note-taking instruction and review these notes. 5. A significant difference hasn't been found between the recalling levels of the students who take notes in the lecture after having note- taking instruction and review the notes, and the students who listen to the lecture without having note-taking instruction. 195

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kayıt no: 91511, Bu araştırma, fen öğretiminde ipuçları ve dönüt-düzeltme iş- lemlerinin öğrencilerin erişi düzeylerine etkisi olup olmadığı ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 1992-1993 öğretim yılı ikinci yarıyılında, Kütahya Lisesi ortaokul ikinci sınıf öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiş- tir. Deneysel nitelikteki bu araştırmanın denekleri, anket soruları ve öntest puanları göz önünde bulundurularak denkleştirilmiştir. Denk- leştirilmiş grupları oluşturmak için her sınıftan 23 öğrenci seçilerek üç grup (n=69) oluşturulmuştur. Öğrenciler, deney ve kontrol grupları- na yansız atamayla atanmıştır. Birinci deney grubunda, öğrencilere dö- nüt-düzeltme işlemleri uygulanmış; ikinci deney grubunda, birinci de- ney grubundaki işlemlere ek olarak öğrencilere ''uygun'' ipuçları ve- rilmiş; kontrol grubunda ise, bu işlemlerin hiçbiri uygulanmamıştır. Verilerin toplanmasında, anket ve Ünite Erişi Testi'nden ya- rarlanılmıştır. Araştırma ünitesi ile ilgili davranışları yoklayan Ünite Erişi Testi, her üç gruba da öğretiminden önce öntest, ünitenin öğretiminden sonra da sontest olarak uygulanmıştır. Bu test, ayrıca birinci ve ikinci deney gruplarında, öğrencilerin öğrenme eksikleri saptamak amacıyla, dönüt-düzeltme işlemlerinden önce de uygulanmıştır. Araştırmanın denencelerinde; deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin erişi düzeyleri arasında deney grupları lehine; deney grupları arasında da, ikinci deney grubu lehine anlamlı farklar olduğu öne sürülmüştür. Denencelerin sınanmasında tek yönlü varyans analizi ile testi kullanılmış ve anlamlılık düzeyi olarak da 0.05 alınmıştır. Yapılan analizlerden sonra şu sonuçlara varılmıştır. 1. Birinci ve ikinci deney gruplarındaki öğrencilerin erişi düzeyleri ile kontrol grubundaki öğrencilerin erişi düzeyleri arasında deney grupları lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. 2.Birinci ve ikinci deney grublarındaki öğrencilerin erişi dü- zeyleri arasındaki anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Bu araştırmada öğretmenlerin özerklik davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemi Balıkesir ilindeki kamu ortaöğretim kurumlarında görev yapan 354 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Öğretmen Özerkliği Ölçeği ve İş Doyum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin özerklik davranışlarını ve iş doyumlarını belirlemek için betimsel istatistikler, karşılaştırmalar için t testi, ANOVA, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin özerklik davranışlarının iş doyumlarını anlamlı bir şekilde yordayıp yordamadığını belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin genel özerklik davranışları orta düzeyin üzerindedir. Öğretmenler özerklik davranışları arasında en yüksek katılımı sırası ile mesleki iletişim özerkliği, öğretme süreci özerkliği, öğretim programı özerkliği ve mesleki gelişim özerkliği boyutlarında göstermektedir. Öğretmenlerin özerklik davranışlarına ilişkin görüşleri; cinsiyet, eğitim durumu, branş, kıdem, yaş ve çalışılan okul türü değişkenlerine göre bazı boyutlarda istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterirken; haftalık ders yükü ve okuldaki hizmet süresi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemektedir. Araştırmaya katılan öğretmenler orta düzeyin biraz üzerinde iş doyumuna sahiptirler. Öğretmenlerin iş doyumlarına ilişkin görüşleri; cinsiyet değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterirken; çalışılan okul türü, eğitim durumu, branş, haftalık ders yükü, kıdem, okuldaki hizmet süresi, ve yaş değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin mesleki iletişim özerkliği, mesleki gelişim özerkliği ve öğretme süreci özerkliği ile iş doyumu arasında pozitif ve orta; öğretim programı özerkliği ile iş doyumu arasında pozitif ve düşük düzeyde ilişki bulunmuştur. Mesleki iletişim özerkliği ve mesleki gelişim özerkliği öğretmenlerin iş doyumlarının anlamlı yordayıcılarıdır., In this study, it is aimed to determine the relationship between teacher autonomy and job satisfaction of the teachers. Research is based on the survey model. As a sample, 354 teachers from different schools of the Balikesir city have participated. As a data collecting method, Teacher Autonomy Scale and Job Satisfaction Scale are used. In order to investigate the Teacher Autonomy Behavior and Job Satisfaction; descriptive statistics and for comparisons; t tests, ANOVA, Mann Whitney U and Kruskal Wallis H are used. So as to determine if teacher autonomy behaviors predict job satisfaction properly, multiple regression analysis is utilized. Based on the findings of the research, general teacher autonomy behaviors are greater than the middle level. Among the teacher autonomy behaviors, the most participated ones are professional communication autonomy, teaching process autonomy, curriculum autonomy and professional development autonomy. Opinions of the teachers related to teacher autonomy behavior, according to the school type parameters, gender, educational background, branch, seniority and age indicate meaningful difference in terms of statistically. On the other hand, according to the weekly course load and period of service in the school, do not. Teachers participated to the research have more job satisfaction compared to middle level. Opinions of the teachers related to job satisfaction, according to the gender show reasonable variation as a statistical data; however, according to the school type parameters, educational background, seniority, weekly course load, period of service in the school, branch and age parameters, do not. It is found that there is a positive and middle relation among communication autonomy of the teachers, professional development autonomy and teaching process autonomy and job satisfaction. Also, positive and low level connection between curriculum autonomy and job satisfaction is established. Professional communication autonomy and professional development autonomy are meaningful predictors of the job satisfaction of the teachers.