Search

This study was conducted to explore the effects of mosaic and project-based instruction on children’s involvement levels. Another aim of the study was to determine preschool teachers’ and children’s views about the involvement processes at school. The study adopted the sequential explanatory design of mixed research. The quantitative stage of the study utilized the pretest-posttest-retention test control group experimental design. The qualitative stage was based on case study. The study population in the quantitative stage included the five-year-old children attending independent kindergartens affiliated with the Ministry of Education in Afyonkarahisar during the 2016-2017 school year. The sample group comprised a total of 74 children, 24 of them assigned to experimental group 1, 26 to experimental group 2, and 24 to the control group. In the qualitative stage, the study group comprised a total of 50 children in experimental groups 1 and 2, and their respective preschool teachers. Data were collected with a ”General Information Form”, the “Leuven Involvement Scale for Young Children” to assess children’s involvement levels, a “Children’s Interview Form” to identify children’s views about the involvement processes at school, and a “Teacher Interview Form” to identify teacher’s views about involvement processes. Experimental 1 children followed project-based instruction 3 days weekly, for approximately 4 hours each day, for a total of 10 weeks. Experimental 2 children, on the other hand, followed mosaic-based instruction 3 days weekly, for approximately 4 hours each day, for a total of 10 weeks. The quantitative data were analyzed by using the Mann Whitney U and Kruskal Wallis-H tests while the qualitative data were analyzed with the content analysis technique. The results showed that project- and mosaic-based instruction created a significant difference in the involvement levels of Experimental 1 and 2 children, respectively (p

The purpose of this study is to examine direct and indirect relationships between children’s self-regulation skills, school readiness and parenting styles, behavioral problems observed in children. Within the scope of research, mediatory effect of children’s self-regulation skills was examined in terms of relationship between parenting styles and school readiness and between behavioral problems among children and their school readiness. In accordance with the purpose of research, data was obtained from 140, 66-72-month-old children attending preschools affiliated to the Ministry of Education in Central district of Burdur province and from their parents in 2015-2016 academic year. Parents Attitude Scale (PAS) developed by Karabulut Demir and Şendil (2008) was used for determination of parents’ parenting styles; Preschool Behavior Problems Questionnaire (PBQ) developed by Behar (1974) and adapted into Turkish by Kanlıkılıçer (2005) was used for determination of children’s behavioral problems. Besides, Preschool Self-Regulation Assessment (PSRA) developed by Smith-Donald, Raver, Hayes and Richardson (2007) and adopted into Turkish by Fındık Tanrıbuyurdu and Güler Yıldız (2014) was used in determining children’s self-regulation skills; Metropolitan School Readiness Test - Sixth Version (MRT6) developed by Nurss and McGauvran (1995) adopted into Turkish by Erkan and Kırca (2010) was used to determine children’s schol readiness. Demographic information belonging to children and parents were obtained by Family Information Form developed by the researchers. In the research, using multiple regression analysis and hierarchical regression analysis, it was tested whether parenting styles affected behavioral problems observed among children and their school readiness. Children’s self-regulation skills were examined, and significance of indirect effect in mediatory model was tested using Sobel test. As a result of analyses, model’s power of effect was not found significant in mediatory model for parenting styles. However, partial mediatory effect was found between children’s self-regulation skills, behavioral problems and their school readiness. Moreover, when direct and indirect effects between variables were examined, attention/impulse control skills among children’s self-regulation skills showed partial mediatory effect between children’s school readiness and their being anxious/tearful. Research results shows that children’s anxious/tearful behavior negatively affects their attention/impulse control skills, and on the other hand, children’s attention/impulse control skills positively affect their school readiness. Research findings have been discussed within the scope of school readiness model, and suggestions are made for researchers and practitioners in line with these results. ETİK BEYANNAMESİ vii TEŞEKKÜR viii İÇİNDEKİLER ix TABLOLAR DİZİNİ xii ŞEKİLLER DİZİNİ xiii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ xiv 1. GİRİŞ...... ............................................................................................................1 1.1. Problem Durumu 1 1.2. Araştırmanın Amacı ve Önemi 5 1.3. Problem Cümlesi 7 1.3.1. Alt Problemler 7 1.4. Sayıltılar 8 1.5. Sınırlılıklar 8 1.6. Tanımlar 9 1.7. Araştırmanın Kuramsal Temeli 10 1.7.1. Okula Hazır Bulunuşluk 10 1.7.1.1. Okula Hazır Bulunuşluğu Etkileyen Temel Faktörler 14 1.7.1.1.1. Fiziksel Faktörler 14 1.7.1.1.2. Zihinsel Faktörler 16 1.7.1.1.3. Sosyal ve Duygusal Faktörler 17 1.7.1.1.4. Çevresel Faktörler 19 1.7.2. Ebeveynlik ve Okula Hazır Bulunuşluk 19 1.7.2.1. Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Tutumları 21 1.7.2.1.1.Demokratik (Ilımlı-Otoriter) Çocuk Yetiştirme Tutumu 23 1.7.2.1.2. Otoriter Çocuk Yetiştirme Tutumu 24 1.7.2.1.3. İzin Verici Çocuk Yetiştirme Tutumu 25 1.7.2.1.4. Aşırı Koruyucu Çocuk Yetiştirme Tutumu 26 1.7.3. Çocuklarda Görülen Davranış Problemleri ve Okula Hazır Bulunuşluk 30 1.7.3.1. Dışa Yönelim Davranış Problemleri 35 1.7.3.2. İçe Yönelim Davranış Problemleri 40 1.7.4. Çocukların Öz Düzenleme Becerileri ve Okula Hazır Bulunuşluk 43 1.7.4.1. Öz Düzenleme Becerilerinin Boyutları 49 1.7.4.1.1. Dikkati (Bilişsel) Düzenleme 49 1.7.4.1.2. Duygu Düzenleme 52 1.7.4.1.3. Davranış Düzenleme 56 2. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR 59 2.1. Yurt Dışında Yapılan İlgili Araştırmalar 59 2.1.1. Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Tutumları ve Çocukların Okula Hazır Bulunuşlukları İle İlgili Araştırmalar 59 2.1.2. Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Tutumları ve Çocukların Öz Düzenleme Becerileri İle İlgili Araştırmalar 61 2.1.3. Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Tutumları, Çocukların Öz Düzenleme Becerileri ve Okula Hazır Bulunuşlukları İle İlgili Araştırmalar 65 2.1.4. Çocuklarda Görülen Davranış Problemleri ve Öz Düzenleme Becerileri İle İlgili Araştırmalar 66 2.1.5. Çocuklarda Görülen Davranış Problemleri, Öz Düzenleme Becerileri ve Okula Hazır Bulunuşlukları İle İlgili Araştırmalar 72 2.1.6. Çocukların Öz Düzenleme Becerileri ve Okula Hazır Bulunuşlukları İle İlgili Araştırmalar 75 2.2. Yurt İçinde Yapılan İlgili Araştırmalar 83 2.3. İlgili Araştırmalar Özet 87 3. YÖNTEM 88 3.1. Araştırmanın Modeli 88 3.2. Araştırmanın Çalışma Grubu 88 3.2.1. Araştırmanın Çalışma Grubunun Belirlenme Süreci 88 3.2.2. Katılımcılara İlişkin Demografik Bilgiler 89 3.2.2.1. Araştırmaya Katılan Çocukların Cinsiyete Göre Dağılımları 89 3.2.2.2. Araştırmaya Katılan Ebeveynlerin Yaşı, Öğrenim Durumu, Sahip Oldukları Çocuk Sayısı ve Medeni Durumlarına Göre Dağılımları 90 3.3. Veri Toplama Araçları 91 3.3.1. Aile Bilgi Formu 91 3.3.2. Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) 91 3.3.3. Okul Öncesi Davranış Sorunları Tarama Ölçeği (OÖDSTÖ) 93 3.3.4. Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (OÖDÖ) 94 3.3.5. Metropolitan Okula Hazırlık Bulunuşluk Testi Altıncı Versiyonu (MRT6) 96 3.3.6. Ölçeklerin Betimsel Analizlerine İlişkin Bulgular 98 3.4. Veri Toplama Araçlarının Uygulanışı 101 3.5. Verilerin İşlenmesi ve Çözümlenmesi 102 4. BULGULAR VE TARTIŞMA 107 4.1. Çocukların Okula Hazır Bulunuşlukları, Ebeveyn Tutumları, Davranış Problemleri ve Öz Düzenlemeleri Arasındaki İlişkilere İlişkin Bulgular 107 4.1.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 108 4.1.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 110 4.1.3. Üçüncü ve Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 114 4.2. Çocukların Okula Hazır Bulunuşlukları, Ebeveyn Tutumları, Davranış Problemleri Alt Boyutları ve Öz Düzenlemeleri Alt Boyutları Arasındaki İlişkilere İlişkin Bulgular 119 4.2.1. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 120 4.2.2. Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 121 4.2.3. Yedinci ve Sekizinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma 125 5.SONUÇ VE ÖNERİLER 133 5.1. Sonuçlar 133 5.2. Öneriler 135 5.2.1. Araştırmaya Yönelik Öneriler 135 5.2.2. Uygulamaya Yönelik Öneriler 137 KAYNAKÇA 139 EKLER DİZİNİ 155 ÖZGEÇMİŞ... .......................................................................................................171 Araştırmanın amacı, ebeveyn tutumları, çocuklarda görülen davranış problemleri, çocukların öz düzenleme becerileri ve okul hazır bulunuşlukları arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri incelemektedir. Araştırma kapsamında, çocukların öz düzenleme becerilerinin; ebeveyn tutumları ile okula hazır bulunuşluk arasındaki ve çocuklarda görülen davranış problemleri ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki aracı etkisi araştırılmıştır. Araştırmanın verileri, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Burdur İli, Merkez ilçesinde MEB’e bağlı bağımsız anaokullarına devam eden 66-72 aylık 140 çocuk, bu çocukların ebeveynleri ve okul öncesi kurumlarda çalışan 8 öğretmenden elde edilmiştir. Ebeveynlerin çocuk yetiştirme tutumlarının belirlenmesinde; Karabulut Demir ve Şendil (2008) tarafından geliştirilen Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ), çocukların davranış problemlerinin belirlenmesinde Behar (1974) tarafından geliştirilen Türkçe’ye uyarlama çalışması Kanlıkılıçer (2005) tarafından yapılan Okul Öncesi Davranış Sorunları Tarama Ölçeği (OÖDSTÖ) kullanılmıştır. Ayrıca çocukların öz düzenleme becerilerinin belirlenmesinde; Smith-Donald, Raver, Hayes ve Richardson (2007) tarafından geliştirilen Türkçe’ye uyarlama çalışması Fındık Tanrıbuyurdu ve Güler Yıldız (2014) tarafından yapılan Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (OÖDÖ) kullanılmıştır. Çocukların okula hazır bulunuşluklarının belirlenmesinde ise Nurss ve McGauvran (1995) tarafından geliştirilen ve Türkçe’ye uyarlama çalışması Erkan ve Kırca (2010) tarafından yapılan Metropolitan Okula Hazır Bulunuşluk Testi-Altıncı Versiyon kullanılmıştır. Çocukların ve ebeveynlerin özelliklerine ilişkin bilgiler, araştırmacı tarafından hazırlanan Aile Bilgi Formu ile elde edilmiştir. Araştırmada ebeveyn tutumlarının, çocuklarda görülen davranış problemlerinin, çocukların okula hazır bulunuşluklarını etkileyip etkilemediği çoklu regresyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizi ile test edilmiştir. Çocukların öz düzenleme becerilerinin aracılık etkisi incelenmiş ve Sobel testi kullanılarak aracılık modelindeki dolaylı etkisinin anlamlılığı sınanmıştır. Analizler sonucunda ebeveyn tutumlarının aracılık modelinde okula hazır bulunuşluğu etkileme gücü anlamlı bulunmamıştır. Fakat çocukların öz düzenleme becerilerinin, davranış problemleri ile çocukların okula hazır bulunuşlukları arasında kısmı aracı etkisi bulunmuştur. Ayrıca değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı etkiler alt boyutlar bazında incelendiğinde, çocukların öz düzenleme becerilerinden dikkat/dürtü kontrol becerilerinin, çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışı ile okula hazır bulunuşlukları arasında kısmı aracı etki göstermiştir. Araştırma sonuçları çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışının dikkat/dürtü kontrol becerilerini negatif yönlü etkilediği, çocukların dikkat/dürtü kontrol becerilerinin de çocukların okula hazır bulunuşluklarını pozitif yönlü etkilediğini göstermektedir. Araştırma bulguları, okula hazır bulunuşluk modeli kapsamında tartışılmış ve sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara ve uygulamacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Bu araştırma, bir üniversiteye bağlı okul öncesi eğitim kurumuna devam eden beş yaş grubu çocuklarla, yönlendirilmiş beyin fırtınası (SCAMPER) tekniğine dayalı eğitim alan ve almayan çocukların problem çözme becerileri arasında farklılık olup olmadığını saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında İstanbul İl'indeki Yıldız Teknik Üniversitesi'ne bağlı Davutpaşa kampüsündeki Davutpaşa okul öncesi eğitim biriminden 15 ve Yıldız kampüsündeki Sadıka Sabancı okul öncesi eğitim biriminden 15 olmak üzere toplam 30 çocuk, deney grubunu oluşturan çocukların sınıf öğretmeni, bir öğretmen yardımcısı, bir stajyer öğretmen ve bu grubun ailelerinden gönüllülük esasına dayalı olarak çalışma grubuna katılan 15 veli oluşturmuştur. Araştırmada, `Kişisel Bilgi Formları`, `Problem Çözme Becerisi Ölçeği(PÇBÖ)`, `Uygulamaya Yönelik Katılımlı Gözlem Formu`, `Uygulayıcı Görüşme Formu` ve `Veli Görüşme Formu` veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Deney grubuna `SCAMPER tekniğine dayalı eğitim ` uygulanmıştır. Bu araştırmada 2x3 faktörlü ve tekrar eden ölçümler (deney - kontrol grubu, ön test - son test - kalıcılık testi) olduğundan; ön test, son test ve kalıcılık testi puanları arasında fark olup olmadığı `Tekrarlı Ölçümler İçin İki Faktörlü ANOVA` ile test edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular; ön test problem çözme becerisi puanlarına göre deney ve kontrol gruplarının son test problem çözme becerisi puanları arasında 0.001 düzeyinde anlamlı farklılık olduğunu ve deney grubundaki çocukların problem çözme becerisi puanlarında gözlenen artış yönündeki farklılıkların, uygulanan eğitimden kaynaklandığını göstermiştir. SCAMPER tekniğine dayalı eğitimin problem çözme becerisini artırma etkisinin uzun süreli olup olmadığını sınamak için eğitimden bir ay sonra kalıcılık testi uygulanarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda hem deney hem de kontrol grubunun problem çözme becerisi son test ve kalıcılık testi puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Sonuçlar SCAMPER tekniğine dayalı eğitimin olumlu etkisinin 0.05 düzeyinde devam ettiğini göstermiştir. This research was conducted to determine whether there is a significant difference between the problem-solving skills of children who had been trained or not trained based on directed brainstorming technique (SCAMPER), with five age groups of children attending pre-school education that affiliated a university. The participants of the research consists of 30 five years old children, the teacher of the experimental group, one teacher assistant, one trainee teacher and their 15 parents who voluntarily involved in research. The sample of research is 30 children who are attending two different preschools. 15 of the participant were from Davutpaşa pre-school which is located in Davutpaşa Campus and 15 of them were attending Sadıka Sabancı pre-school which is located Yıldız Campus. Both schools are affiliated by Yıldız Technical University in İstanbul. The research was conducted during the 2013-2014 academic year.In the research, `Personal Information Form`, `Problem Solving Skills Scale (PÇBÖ)`, `Participant Observation Form Intended for Application`, `Implementer Interview Form` and `Parent Interview Form` was applied as data collection tools. For experimental group, a designed SCAMPER technique was applied. In this research, since there are 2x3 factor and repeated measurements (experimental-control group, pre-test, post-test, permanence test), to find out whether there is a difference between scores of pre-test, post-test and permanence test, `Two-Way ANOVA for Repeated Measurement` was applied.Regarding the findings of the research, there are a significant differences (0.001) in pre-test and post test scores of problem solving ability between control and experimental group. The problem solving ability scores of experimental group is increased through the applied education techniques. To figure out that whether the rising effect of designed SCAMPER technique application is permanent or not, the permanence test was applied after one mouth and analyzed. According to the analysis, there is no significant difference in post test scores and permanence test scores of both experimental and control groups. The results indicate that the positive effect of designed SCAMPER technique education continue at the level of 0.05. 89

Bu araştırma, okul öncesi eğitiminin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve Türkçe dil becerileri üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.Araştırmanın örneklem grubunu, 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılında Diyarbakır İli Kocaköy ilçesinde, bünyesinde anasınıfı ve bağımsız birinci sınıfı olan (birleştirilmiş sınıf uygulaması olmayan), ilköğretim okullarının birinci sınıflarına devam eden 109'u kız, 96'sı erkek toplam 205 öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmada, Ladd, Kochenfender ve Coleman tarafından 1996 yılında geliştirilen, ?Okul Uyumu Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği? ile, Obalar (2010) tarafından geliştirilen ?Okuma Yazma Becerileri Ölçeği? veri toplama amacı olarak kullanılmıştır.Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 17. 0 paket programı kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodları, normal dağılımın incelenmesi Kolmogorov - Smirnov Dağılım Testi kullanılmıştır. Normal dağılım göstermeyen parametrelerin gruplar arası karşılaştırmaları Kruskal Wallis Testi ve Mann Whitney U -Testi kullanılarak değerlendirilmiştir.Araştırmanın sonuçları şu şekilde özetlenebilir:Okul öncesi eğitimi alan ilköğretim birinci sınıf çocuklarının, okula uyum düzeylerinin, okul öncesi eğitimi almayan çocuklara göre, Okula Uyum Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği'nin ?İşbirlikli Katılım? ve ?Kendi Kendini Yönetme? alt ölçeklerinde ve toplamda daha iyi olduğu saptanmıştır.Çocukların cinsiyetlerinin ?Okula Uyum Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği?nin tüm alt ölçeklerinde ve toplam puanında anlamlı bir fark oluşturmadığı görülmüştür.Anne öğrenim durumunun Okula Uyum Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği puanlarına göre çocukların okula uyum düzeylerinde etkili olmadığı, sadece ?Okuldan Kaçınma? alt ölçeğinde anne öğrenim durumunun etkili olduğu görülmüştür. Baba öğrenim durumunun ise; çocukların okula uyum düzeylerinde etkili olmadığı tespit edilmiştir. Sahip olunan kardeş sayısının Okul Uyumu Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği puanlarına göre çocukların ilköğretimdeki okula uyum düzeyleri üzerinde etkili olmadığı görülmüştür.Okul öncesi eğitimi alan çocukların, dinleme, konuşma, okuma, dikte ve yazma becerilerinin Okuma Yazma Becerisi Ölçek puanlarına göre, okul öncesi eğitimi almayan çocuklardan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.Cinsiyet değişkeninin ilköğretim birinci sınıftaki çocukların okuma yazma becerisi ölçeğinin alt ölçeklerini oluşturan dinleme, konuşma, okuma ve dikte ve yazma becerileri üzerinde etkili bir faktör olmadığı görülmüştür.Çocukların sahip oldukları kardeş sayılarının onların ilköğretimdeki Türkçe dil becerilerini oluşturan dinleme, konuşma okuma dikte ve yazma becerileri üzerinde etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Çocuğun anne öğrenim durumunun dinleme becerisi alt ölçeği dışında; konuşma, okuma, dikte ve yazma alt ölçeklerinde etkili olduğu saptanmıştır. Baba öğrenim durumunun ise çocukların tüm Türkçe dil becerilerinin gelişimi üzerinde etkili bir faktör olduğu saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Okul öncesi eğitimi, ilköğretim, okula uyum, Türkçe dil becerisi. This study was conducted in order to determine of the effect of pre-school education on the school adjustment and Turkish language skills of elementary school first grade students.The study population consisted of a total of 205 first grade students, 109 girls and 96 boys, who attended the primary schools with a nursery class and single-grade classes (comprised of one grade of students) of the first grade in 2010-2011 school year in Kocaköy, Diyarbakır, Turkey.The research data was collected through ?The Teacher Rating Scale of School Adjustment? developed by Ladd, Kochenfender and Coleman in 1996 and ?A scale of Reading-Writing Skills? developed by Obalar (2010).Statistical analyzes for the research data were carried out with SPSS 17.0 software package. Descriptive statistical methods were also used; normal distribution was examined by the Kolmogorov - Smirnov Distribution Test while the comparisons of not-normally-distributed parameters between the groups were carried out using the Kruskal-Wallis test and Mann-Whitney U-test.According to the results in this study:It was found that, in comparison with those children who did not receive pre-school education, elementary school first grade students who received pre-school education had higher levels of school adjustment in ?Cooperative Participation? and ?Self- directiveness? sub-scales of ?The Teacher Rating Scale of School Adjustment? and in total.It was determined that gender of the children did not make a significant difference in all of the sub-scales of ?The Teacher Rating Scale of School Adjustment? and in total score.The educational status of the mother was not found to be effective in the children?s school adjustment levels according to The Teacher Rating Scale of School Adjustment but to be effective only in ?School Avoidance? sub-scale. On the other hand, it was determined that the educational status of the father did not affect the children?s school adjustment levels. The number of siblings did not affect the children?s school adjustment in elementary school levels according to The Teacher Rating Scale of School Adjustment, either.This study determined that the children who received pre-school education had higher levels of listening, speaking, reading, dictation and writing than the children who did not receive pre-school education according to The Teacher Rating Scale of School Adjustment scores.Gender variable was not found to be an effective factor on the listening, speaking, reading, dictation and writing sub-scales of the scale of reading-writing skills for elementary school first grade children.This study also showed that the number of siblings of the children did not have an affect on their listening, speaking, reading, dictation and writing skills, which make up their Turkish language skills in elementary school.Finally, it was found that the educational status of the mother was effective in speaking, reading, dictation and writing sub-scales but not in listening skill sub-scale whereas the educational status of the father was an effective factor on the development of the children?s all Turkish language skills.Keywords: Pre-school education, elementary school, school adjustment, Turkish language skill. 157