Search

Bu çalışmada, süreç temelli yazma modellerinden biri olan 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli'nin ortaokul 8'inci sınıf öğrencilerinin performans görevlerini yapmaya etkisi incelenmiştir.Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel modelin yanında nitel araştırma yöntemlerinden görüşme kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Ankara'da bulunan Hacı Bektaş-i Veli Ortaokulunda öğrenim gören 164 8'inci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada deney grubu öğrencilerinin yazma çalışmaları 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli'ne göre haftada iki saat olarak düzenlenmiş, kontrol grubu öğrencilerinin derslerinde ise Türkçe Dersi Öğretim Programı'na göre yazma çalışmaları yapılmıştır. Uygulama 12 hafta sürmüştür. Araştırmada veri elde etmek için Karatay (2011b) tarafından geliştirilen 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Ölçeği ile Tutum Ölçeği'nin yanı sıra araştırmanın nitel bölümünde kullanılan tek görüşme sorusu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; deney grubu öğrencilerinin ön test-son test planlı yazma becerileri arasında anlamlı bir farkınolduğu, deney ve kontrol grubu öğrencilerinin son test planlı yazma becerileri arasında anlamlı bir farkın olmadığıancak yazma sürecinin planlama aşamasına ilişkin deney grubunun lehine anlamlı bir farkın olduğu, kontrol grubu öğrencilerinin ön test-son test planlı yazma becerileri arasında anlamlı bir farkın olmadığı, deney grubu öğrencilerinin ön test-son test yazılı anlatım tutumları arasında anlamlı bir farkın olmadığı, kontrol grubu öğrencilerinin ön test-son test yazılı anlatım tutum puanları arasında anlamlı bir farkın olmadığı, deney ve kontrol grubu öğrencilerinin son test yazılı anlatım tutumları arasında anlamlı bir farkın olmadığı belirlenmiştir. Deney grubu öğrencilerinin 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli uygulamaları bittikten sonra uygulanan yazma modeli ve yazılı anlatım ile ilgili görüşlerinden; %76,8'inin çalışmayı kendisi için faydalı bulduğu, %12,1'inin çalışmayı kendisi için faydalı bulmadığı ve %10,9'unun kararsız kaldığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli, 8'inci sınıf öğrencileri, yazma tutumu, yazılı anlatım. In this study, impact of 4+1 Planned Writing and Assessment Model, which is one of the process based writing models, on 8th class student's way of making their performance works is assessed.In the research, in addition to the pre test-final test experimental model with control group, conversation is used as a qualitative research method. Sample of the research is 164 8th class student of the HacıBektaş-iVeli Secondary School located in Ankara.Lectures of the experimental group were arranged as 2 hours per week in accordance with the 4+1 Planned Writing and Assessment Model, whereas writing studies of the control group were designed in line with the Turkish Education Program. Application was lasted 12 weeks. In the research, the 4+1 Planned Writing and Assessment Scale and the Attitude Scale developed by Karatay (2011b), as well as a single consultation question of the qualitative part of the test were used in order to obtain data.As a result of the study; it is identified that pre test- final test planned writing skills of experimental group students have a meaningful difference, there is not a meaningful difference between final test writing skills of the experimental and the control group students, whereas there is a meaningful difference in favor of the experimental group students regarding to planning stage of the writing process, there is not a meaningful difference pre test- final test planned writing skills of the control group students, there is not a meaningful difference between pre test- final test written expression attitute scores of the experimental group students, there is not a meaningful difference between pre test- final test written expression attitute scores of the control group students, there is not a meaningful difference between pre test- final test written expression attitutes of the experimental and the control group students. From the opinions of the experimental group students on the applied writing model and writing expressions after the completion of the 4+1 Planned Writing and Assessment Model applications, it is shown that 76,8% of the students found the study helpful for herself/himself, 12,1% of the students were not found the study helpful for herself/himself, and 10,9% of the students stayed indecisive.Keywords: 4+1 Planned Writing and Assessment Model, 8th class students, writing expression, writing attitudes. 176

Bu araştırmanın amacı; biyoloji öğretmenlerinin uyguladıkları alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini değerlendirmek, öğretmenlerin ve öğrencilerin görüşlerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu; 2011- 2012 eğitim- öğretim yılında Ankara ilinde bulunan farklı türlerdeki 20 ortaöğretim kurumlarında görev yapmakta olan 57 biyoloji öğretmeni, biyoloji dersini alan 1018 öğrenci ve seçilen okullardaki biyoloji derslerinde kullanılan alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini içeren uygulama örnekleri (yazılı sınavlar, ders içi etkinlik föyleri, performans görevi vb.) oluşturmaktadır. Ayrıca 57 biyoloji öğretmeninden ulaşılabilir örneklem tekniğiyle belirlenen 15 öğretmen de yarı yapılandırılmış görüşme formlarının uygulanması için seçilmiştir. Bu çalışma mixed modele göre yapılmış, nicel ve nitel yöntemler bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde öğretmen soru formu ve öğrenci soru formu, nitel bölümünde ise yarı yapılandırılmış görüşme formu ve biyoloji öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini içeren dokümanları değerlendirme ölçekleri kullanılmıştır. Nicel veriler, bilgisayar destekli bir istatistik programında çözümlenmiş ve analizler sırasında Kruskal Wallis H testi, Mann Whitney U testi ile Benferroni düzeltme tekniği kullanılmıştır. Ayrıca soru formları verilerinin analizinde frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ( ), standart sapma (Ss) kullanılmıştır. Nitel verilerden görüşme formlarının analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmış, araştırma grubundan seçilen 15 öğretmene görüşmede sorulan sorulardan elde edilen yanıtlardan yoğun olarak belirtilen görüşlerin f ve % değerleri hesaplanmış, katılımcıların yanıtlarından bazı örneklere de yer verilmiştir. Nitel verilerin bir diğeri olan biyoloji öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini içeren dokümanların analizinde kullanılan değerlendirme ölçeklerinin her birinin güvenilirliğinin hesaplanmasında Cohen?in Kappa katsayısı hesaplanmış ve bu ölçeklere göre dokümanlar değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonunda öğretmenlerin alternatif ölçme değerlendirme teknikleri hakkındaki görüşlerinin mesleki kıdeme göre farklılık göstermediği ama görev yaptıkları okul türüne göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğretmenler ve öğrenciler derslerde daha çok geleneksel ölçme değerlendirme tekniklerinin kullanıldığını alternatif ölçme değerlendirme tekniklerinden ise daha çok performans görevi, projeler ve yapılandırılmış gridin kullanıldığını belirtmişken portfolyo, dereceli puanlama anahtarının en az kullanıldığını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin ölçme araçlarını hazırlama- uygulama ve değerlendirme aşamalarının üçünde de kendilerini en yeterli gördükleri ölçme aracının performans görevi, projeler olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenler alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini uygularken karşılaştıkları en önemli sorunların zaman yetersizliği, üniversite giriş sınavındaki soru tarzıyla bu tekniklerin örtüşmemesi olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin derslerinde uyguladıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini içeren dokümanlar incelendiğinde; yazılı sınavlarda daha çok yapılandırılmış gride yer verdikleri, sözlü sınavlar için performans görevi ve projelere yer verdikleri tespit edilmişken dokümanlardaki bu tekniklerin öğretim programında önerilen bazı özelliklere sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle performans görevi ve projelerde bunların değerlendirilmesinde kullanılacak dereceli puanlama anahtarlarının bulunmaması, yapılandırılmış grid, kavram haritası, tanılayıcı dallanmış ağacın çoğunda da puanlamaya ilişkin bilgilere yer verilmemesi de dikkat çekici sonuçlardandır. Diğer sonuçlarda dikkate alındığında, öğretmenlerin alternatif ölçme araçlarını hazırlama- uygulama ve özellikle değerlendirme konularında hizmet içi eğitime ve onlara rehber olabilecek iyi hazırlanmış bir öğretmen kılavuz kitabına ihtiyaçları olduğu anlaşılmaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda alınabilecek önlemlere ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur. The purpose of these study is to evaluate the alternative assessment and evaluation techniques used by biology teachers and to determine the views of teachers and students. The working group of this study consists of 57 biology teachers from 20 different high schools in Ankara, 1018 students studying biology during 2011- 2012 Educational year and examples of alternative assessment and evaluation techniques (such as written exams, leaflets of the classroom activities, performance projects, etc.) that were used at these schools during the biology lessons. Moreover, 15 of these biology teachers 15 of them were selected by using availability sampling in order to implement semi- structured interview forms. This study was carried on according to mixed model, both quantitative and qualitative methods were used. While the quantitative part of the study was formed teacher and students questionares, the qualitative part covering of semi- structured interview forms and rating scales used for documents including the alternative assessment and evaluation techniques implemented by biology teachers. Quantitative data was analyzed by a computurized statical software and during the analysis Kruskal Wallis H test, Mann Whitney U test and Benferroni Correction Method were used. In the questionare, data analysis frequency (f), percentage (%), arithmetic mean ( ) and standard deviation (Sd) were used. During the analyzing of interview forms, content anlysis method was used; f and % values of the common answers gained from the questions asked to 15 teachers selected from searching group were calculated and also some examples of the participants? answers were used. In the calculation of reliability of the rating scales used during the analyzing of the documents that included alternative assessment and evaluation techniques implemented by biology teachers Cohen?s Kapa Coefficient was calculated and the documents were evaluated according to these scales. At the end of the study it was confirmed that teachers? views about alternative assessment and evaluation techniques didn?t differ according to the years they have worked, but according to the type of school they worked. Teachers and students indicated that during the lessons, mostly traditional assessment and evaluation techniques were used. They also expressed that some alternative assessment and evaluation techniques; such as performance homework, projects and structured grid were used during the lessons, but portfolio and rubric were rarely used. It was determined that projects and performance projects were the assessment and evaluation instruments in which teachers felt themselves proficient during the processes of preparation, implementation and evaluation. Teachers stated that the most important problems they confronted while they were applying alternative assessment and evaluation techniques were lack of time and the alternative assessment techniques were not corresponding with the university enterance exam. When the documents which included the information about the alternative assessment and evaluation techniques used by teachers were studied, it was seen that in the written exams, mostly structured grid was used and in the oral exams projects and performance homework were preferred. However, these techniques found in the documents didn?t have nesessary requirements proposed in the cirriculum. Some of the significant results found that there were no rubrics to measure the performance studies and projects as well as there were no information about how to measure the structured grids, consept maps and diagnostic trees. When the other results were considered; it could be said that the teachers need inservice trainings about preparing, implementing and evaluating the alternative assessment techniques and also a well-prepared teacher?s guide book. In the light of the results of the research, some suggestions were made for researchers and actions to be taken were mentioned.

ÖZET Bu araştırma, 2002-2003 eğitim öğretim yılında, genel liselerde biyoloji dersi öğretiminde laboratuvar uygulamalarının yeterli olup olmadığım öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Ankara ili Altındağ ve Çankaya merkez ilçelerindeki biyoloji laboratuvarı bulunan genel (klasik) liselerde görev yapan 25 biyoloji öğretmeni ve biyoloji dersini alan 400 öğrenciyle anket yapılarak gerçekleştirilmiştir, öğretmenlere ve öğrencilere uygulanan anket sonucunda toplanan bilgiler, SPSS Windows Paket Programında analiz edilmiştir, öğretmen ve öğrencilerin kişisel bilgileri, laboratuvar uygulamalarım etkileyen faktörlerden araç gereçlerin laboratuvarda bulunma düzeyleri, laboratuvarın fiziki ortam yeterlikleri, laboratuvardaki araç gereçleri kullanma düzeyleri (f) ve yüzde (%) ile hesaplanmıştır. Öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre laboratuvar uygulamalarında yeterlik düzeylerinin tespitinde aritmetik ortalama (X) ve standart sapma (Ss) hesaplanmıştır. Öğretmen ve öğrenci görüşleri arasında anlamlı farklılıklar olup olmadığım belirlemek için `t` testi yapılmış ve 0,05 manidarlık düzeyinde test edilmiştir. Araştırma dört bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde biyolojinin önemi ve ortaöğretimdeki yeri, biyoloji eğitiminin amaçlan, biyoloji öğretimi, biyoloji öğretiminde kullanılan araç gereçler ve öğretim yöntem teknikleri, biyoloji öğretiminde laboratuvar yöntemi ve önemi, günümüz eğitim sisteminde biyoloji dersi laboratuvar uygulamaları üzerinde durulmuştur. Araştırmanın ikinci bölümünde yönteme yer verilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde öğretmenlerin ve öğrencilerin kişisel bilgilerine, laboratuvar uygulamaları ile ilgili yeterliklerin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin bulgulara, laboratuvar uygulamalarının yeterliklerini etkileyen faktörlerin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin bulgulara, öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre laboratuvardaki araç gereçleri kullanma durumuna ilişkin bulgulara yer verilmiştir. Bulgularda laboratuvarı kullanma sıklığı, laboratuvarda öğrencilerin11 deney düzeneği hazırlama durumları, eksilen ve kınlan araç gereçlerin temini sorularında öğretmen ve öğrenci görüşleri arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca bulgularda laboratuvarın fiziki şartlarının, laboratuvardaki araç gereçlerin sayıca ve nitelikçe bulunma düzeylerinin tam olarak istenen bir seviyede olmadığı tespit edilmiştir. Son bölümde ise bulgular ışığında ulaşılan sonuçlara ve laboratuvar uygulamaları ile ilgili yeterliklerin arttırılmasına yönelik önerilere yer verilmiştir. Sonuçlarda: öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre, biyoloji dersi laboratuvar uygulamaları yeterlikleri ve yeterlikleri etkileyen faktörlerin genelde `az yeterli` anlamına gelen kısmen yeterli seviyesinde olduğu görülmüştür. Laboratuvarların donanımı ve fiziki şartları ile ilgili olarak da, laboratuvarların yaklaşık tamamında kimyasal maddeler, fabrika yapısı basit araçlar, fabrika yapısı karmaşık araçlar, modeller-maketlerin bulunduğu fakat yaklaşık yansında tepegözün ve beşte dördü civarında da işitsel araçların bulunmadığı tespit edilmiştir. Laboratuvarda kullanımı en fazla olan aracın fabrika yapısı karmaşık araçlar, kullanımı en az olanın ise işitsel araçlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Ayrıca öğretmenlerin konuyla ilgili hizmet içi eğitim kurslarına teşvik edilmesi, kullanımı, temin edilmesi kolay ve maliyeti düşük araç gereçlerin öğrencilerle birlikte yapılması, biyoloji dersi eğitim programlan ve biyoloji ders saatlerinin laboratuvar uygulamaları yapılmasına uygun olacak şekilde yeniden düzenlenmesi önerilmiştir. Ill ABSTRACT This study was carried out in 2002-2003 academic year in order to determine whether laboratory practice in biology courses in general high schools was sufficient based upon the opinions of the teachers and the students. The study was performed on 25 biology teachers and 400 students working in the high school equipped with biology laboratories in Altındağ and Çankaya districts of Ankara by the use of survey forms. The data compiled from the students and teachers were analyzed using SPSS Windows soft ware. The factors such as the personal data of the students and the teachers, the availability of the necessary equipment, the sufficiency of the physical environment of the laboratory and the use of the equipment available in the laboratory were determined by frequency and % levels. The sufficiency of the teachers and the students in laboratory practice was evaluated by the use of arithmetic mean and standart deviation (Ss). The fact that whether there were significant variations in the opinions of the theachers and the students the data were subjected to `t` test and the differences was determined at 0,05 significanse level. The study is composed of four parts. The first part was emphasizing the importance of biology and its place in secondary education, the aims biology education, teaching biology, the equipment used in teaching biology, teaching methodology, laboratory practice and its importance in biology and current applications of laboratory practice in biology education. The second part of the study is related with the methodology. The third part of the study dwells upon the data related to the personal knowledge of the teachers and the students, whether the opinions related to the adequacy of the laboratory practice and the factors which effect the use of laboratory practice differ in the opinions of the teachers and the student and the use of the equipment available in the laboratory. The data showed significant differences between the opinions of the teachers and the opinions as regards to the frequency of the use of the laboratories, experimental set up by the students and supply of theIV broken material in the laboratory. It was also found that the physical conditions of the laboratories, and quantitative and qualitative availability of the equipment were not at the desired levels. The final part contains the conclusions reached as a result of the data compiled from the schools and proposals related with the elimination of the insufficienves in the, laboratory practice. The factors which effect the laboratory practices in schools were found to be `partly adequate`. The laboratories investigated were observed to contain chemicals, basic and complicated factory made equipment and models. However nearly half of the laboratories lacked in overhead projector and four filth of the laboratories did no have and audio visual tools. The most and the least frequently emplayed equipments in laboratory practices are factory made complicated tools and audio visual apparatus respectively. It was recommended that the teachers should be urged to take in service courses, joint construction of basic and low cost equipment and rearrangement of the biology programs and hours to facilitate the laboratory practice. 114