Search

HASTANIN ECZACIYA BAKIŞIEczacılığın tarihçesi aslında insanlık tarihi ile aynıdır. Eczacı-hasta arasındaki bağ karşılıklı güven duygusuna bağlı olarak halk eczacıyı kendisine en yakın ve kolay ulaşılabilir danışman olarak görmektedir. Hastalığın tedavi sürecine katkı sağlayabileceği gibi, bireylerin moral ve motivasyon düzeyine ve tedavinin ekonomik düzenlenmesini sağlama konusunda da halk birçok açıdan eczane ve eczacılara danışmaktadır. Hastanın Eczacıya Bakışının incelenmesini amaçlayan bu çalışma anketlerle veri toplanması üzerine tasarlanmış gözlemsel-kesitsel bir araştırmadır. Hasta ve hasta yakınlarına 10 soruluk bir anket hasta ve hasta yakınlarına uygulanmıştır. Çalışma İstanbul'da bulunan serbest eczanede yapılmıştır. Hasta veya hasta yakını olup ankete katılmayı kabul ederek hazırda bulunan anket kağıdını okuma suretiyle işaretleyip imzalamak tek çalışmaya alma kriteri olarak kabul edilmiştir. Anket sorularının seçenekleri ki-kare (X2) fark analizi ile değerlendirilmiştir ve cinsiyet hariç bütün anket sorularının kendi içerisinden birbirinden farklı olduğu saptanmıştır. Anlamlı korelasyonların olduğu görülmüştür ve halkın eczaneleri bir sağlık sorunları olduğunda danışmak için gördüğü saptanmıştır. Katılımcıların yarıdan fazlasının (%53) her hafta (haftada 1 kere) eczaneye uğradığı görülmektedir. Eczaneye grip ve soğuk algınlığı için uğrama oranın %64 olduğu görülmektedir. Eczaneye uğrama gerekçesi değerlendirildiğinde bütün katılımcıların (%100) reçeteli ilaç almaya; %32'si eczaneye danışmaya geldikleri anlaşılmıştır. Ayrıca eczaneye uğrama bağımlı değişkeni regresyon analizi modeli oluşturulmuş bu regresyon modelin genel tahmin etme oranı %85 olarak saptanmıştır. Regresyon modeli için özgüllük %94,2; duyarlılık %64,5 olarak saptanmıştır. Regresyon modeli ile eczaneye uğrama durumu %59 açıklanabilmektedir. Katılımcıların nerdeyse tamamının (%97) eczacıların danışmanlığını yeterli görürken; %87'sinin eczacının reçeteye müdahalesini kabul ettiği saptanmıştır. Sonuç olarak Hastanın Eczacıya Bakışı çalışması eczacıların hem danışmanlık hem de reçete kontrolünde sık sık danışılan kişiler olduğunu ve halkın bazı hastalıklarda da doktorlardan önce eczaneye gittiğini göstermektedir.Anahtar Sözcükler: eczane, eczacınıza danışın, eczane teknisyeni, ilaç danışmanlığı PUBLIC VIEW OF THE PHARMACISTThe history of pharmacy is as similar as mankind history. Public feels the pharmacist the nearest and reachable advisor because of the pharmacist – patient relationship which depends on the mutual trust. Public ask pharmacists and community pharmacies for advice about treatment period of disease, motivation of individuals, financial design of the treatment. This study was designed by collecting data about public view of the pharmacist with questionnaires as observational, cross-sectional research. A questionnaire of 10 questions was applied on patients and patients' relatives to evaluate public view of the pharmacists. The study was made in a pharmacy in Istanbul. The only inclusion criteria of this study were reading, marking and signing the questionnaire by the patient or patient relative who were in the pharmacy. The questionnaire question options were analyzed with chi- square difference analysis (X2) and it was found that all the options were different in each group except gender. Significant correlations were found by correlation analysis and it was concluded that public consider pharmacies as an advisory when they have health problems. It was found that more than half of the participants (53%) visits pharmacy every week (once a week). Visiting pharmacy because of common cold was 64%. The reason to visit pharmacy was 100% buying prescribed drugs and 32% asking for advice. Regression analysis model of dependent variable of visiting pharmacy was made, and the general prediction rate of this model was found as 85%. The specificity of this regression model was 94.2%, sensitivity was 64.5%. Visiting pharmacy could be explained as 59% by regression model. While almost all of the participants (97%) consider pharmacist advisory is enough, 87% of them reported to accept pharmacist to interfere with the prescription. As a result, the public view of the pharmacist study shows that pharmacists are being referred both for advisory and supervision of prescription and public prefer to visit pharmacy before physicians for some diseases. Key Words: ask your pharmacist, drug advisory, community pharmacy, pharmacist technician 75

İlaçların yararları olduğu gibi uygun kullanılmadığında zararları da olabilmekte-dir. Reçetelerdeki hatalardan kaynaklı ilaç- ilaç etkileşimleri veya ilaç hastalık etkile-şimlerine sık rastlanmaktadır. Ülkemizde klinik eczacılık eğitimi ilaca bağlı hataların azaltılmasında eczacıyı bir adım daha öne taşımıştır. Kocaeli Çayırova ilçesindeki eczanelerin yaklaşık %23'ündan bir yıl boyunca (01/11/2018-01/11/2019 tarihleri arasında) karşılanmış olan valproat reçeteleri analiz edilerek ilaç etkileşimleri vb. ilaç reçetelenme hataları güncel literatür ışığında tespit edilerek gruplandırılmıştır. İstatis-tiksel analizler için SPSS 26 paket programı kullanılmıştır. Çalışmamızda `p

Kanser tüm Dünyada hızla yayılan, ölüm riski yüksek ve ülkemizde dolaşım sistemi hastalıklarından sonra en fazla ölüme sebep olan ikinci hastalıktır. Kanser tedavisinde cerrahi, radyoterapi ve/veya kemoterapi kullanılmaktadır. Cerrahi ve radyoterapi daha lokal bir alana uygulanabiliyorken kemoterapi sistemik etki sağlamaktadır. Kemoterapi tedavisinde kullanılan ilaçlar yüksek maliyetli ilaçlar olduğu için sağlığa ayrılan bütçede önemli bir yer tutmaktadır. Çalışmamız kemoterapide kullanılan ilaçlarda yarım doz imha maliyetlerini, maliyet tasarrufu sağlayarak kemoterapi ilaçlarına ayrılan gideri azaltmayı ve maksimum düzeyde ilaç, hasta ve çalışan güvenliğini hedeflemektedir. Çalışmamızda üç eğitim araştırma hastanesinin ilaçları ortak kemoterapi ilaç hazırlama cihazlarında hazırlanmaktadır. Hastane otomasyon programları üzerinden fatura edilen ilaç miktarları ve yarım doz ilaç imha miktarları raporlanmıştır. Excelde raporlar pivot tabloyla birleştirilerek analiz yapılmıştır. Hastanelerden ilaç hazırlama ünitesine görevlendirilen eczacılar, sorumlu eczacılar, hekimler ve hastane yönetimleriyle birlikte ortak çalışmalar ve takipler yapılmıştır. Hafta içerisinde patolojiye göre kemoterapi seanslarının rasyonel dağılımı, makul doz yuvarlaması yapılmış ve en önemli unsur da bir hastanede kalan yarım doz ilacın diğer hastane için kullanımı sağlanmış ve ilaç imhalarının önüne geçilerek gider azaltılmıştır. 18 aylık süreci kapsayan çalışmamızda imha maliyetlerinde yaklaşık 255.979,20 ₺ tutarında gider azalması gerçekleşmiştir. Çalışma yapılan merkezde ilaç hazırlama hizmetinin onkoloji alanında profesyonel, donanımlı eczacılar tarafından takibinin ve organizasyonun yapılmış olmasının, ilaç, hasta güvenliği ve düşük maliyet açısından olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde büyük kompleks onkoloji merkezleri kurulmasının mevcut uygulamada olan ssitemlerden daha etkin olacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelime: Kemoterapi, Antineoplastik, İmha, Maliyet Cancer incidence, rising rapidly in the World, carries a high mortality rate and causes the most deaths after cardiovascular diseases in our country. Surgery, radiotherapy and chemotherapy are different ways in which cancer is treated. While surgery and radiotherapy can be used in treatment of a local area, chemotherapy yields a systemic effect. Drugs used in chemotherapy treatment occupy an important place in the budget allocated to health, given their high costs. This study aims that reduce the half dose costs, reducing the chemotherapy drugs expense by the cost saving and drug, patient and employee safety in maximum level. In our work, drugs of three educational research hospitals are prepared in shared chemotherapy drug preparation devices. Drug amounts, invoiced through hospital automation programs, and the disposal cost of half dose drugs were reported. These reports were then consolidated into pivot tables in Excel and analyzed. Together with pharmacists assigned to drug preparation units by hospitals, authorized pharmacists, physicians and hospital managers studies and follow-up analyses were undertaken. Chemotherapy sessions on weekdays based on pathology reports were rationally distributed, reasonable dose rounding was conducted and most notably, half dose drugs left unused in hospitals were put to use in others, whereby drug disposals were prevented and costs were reduced. Throughout this work spanning across 18 months a cost reduction of approximately 255.979,20 TL was generated in the amount of disposal costs. This work observed that, at the center where this study was conducted, having well-equipped pharmacists specialized in the field of oncology serve in and watch drug preparation services yields positive results both in drug and patient safety as well as in reducing costs. It is suggested that establishing large-scale, complex oncology centers in major cities like Istanbul, Ankara, Izmir will prove to be more effective than existing systems.Anahtar Kelime: Kemoterapi, Antineoplastik, İmha, Maliyet 85

Diyabetli hastalar genel popülasyona göre daha fazla enfeksiyona eğilimlidirler ve bunlar arasında üriner enfeksiyonlara (ÜE) daha sık rastlanmaktadır. Bu çalışmada diyabet tanılı hastalardaki ÜE; kan ve idrar tahlillerinin parametreleri, hastaların demografik özellikleri, hastaların kullandığı ilaçlar bütüncül bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. 2015 yılının muhtelif aylarında İstanbul'da bulunan bir hastanenin uzman hekim/lerinin ÜE tanısını koyduğu ve idrar tahlili ile eczane ve/veya hastane elektronik sağlık verilerinden ÜE ve eşlik eden hastalıkları tespit edilen hasta verileri SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Tamamı diyabetik olan örneklemde ÜE görülme oranı %22 (Kadın: %32; Erkek: %3), örneklemin cinsiyete göre ÜE açısından farklı olduğu saptanmıştır. Hipertansiyonun, dislipidemi, miyalji, ASYE, Göğüs ve GİS hastalıkları, görülme sıklığı ÜE grupları arasında birbirinden farklı olmadığı saptanmıştır. ÜE gruplarının TSH, VitB12, serbest tiroksin, trigliserit, HBA1C, AKŞ, CRP, WBC açılarından birbirinden farklı olmadığı görülmüştür. ÜE olanlarda idrar lökosit ortalaması 4,4 iken olmayanlarda idrarda bulunan lökosit ortalama değeri 1,8 olarak saptanmıştır. ÜE grupların idrar lökositi ve idrar eritrositi açılarından birbirinden farklı oldukları saptanmıştır. ÜE görülenlerde insülin kullanma oranı %64 iken; ÜE görülmeyenlerde bu oranı %24 olarak saptanmıştır. ÜE görülenlerde OAD ve insülinin beraber kullanılma oranı %55 iken; ÜE görülmeyenler arasında sadece OAD ve insülinin beraber kullanma oranı %15 olarak saptanmıştır. İnsülin kullananlardaki ÜE görülme riski insülin kullanmayanların 3,6 katıdır (RR=3,6; p=0,001). OAD ve/veya insülin kullananlar arasında HBA1C ve CRP açısından grupların birbirinden farklı olduğu saptanmıştır. Enfeksiyon ilacı kullanımı cinsiyete göre anlamlı derecede farklılık göstermektedir. Siprofloksasin kullanımı kadınlarda %29 erkeklerde %3 olarak saptanmıştır. Çalışma diyabetik ÜE hastalarının ilaç kullanımı ve multimorbidite yönetiminde literatürle uyuşmayan yönlerinin olduğunu ortaya koymuştur. Klinik eczacının bu karmaşık ilaç kullanımını yeniden değerlendirmeye tabi tutmasının hastanın yararına olacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: diyabet, multimorbidite, üriner enfeksiyon, polifarmasi The patients with diabetes are more vulnerable to infections compared with normal population and urinary tract infection (UTI) is more common infection type. In this study UTI, blood, urine sample parameters, the demographic data and medications of patients are analyzed holistically. The data of patients that were diagnosed as UTI by physician/s in nonspecific months of 2015 in İstanbul, which is urine sample that was provided by digital health data of hospital or pharmacy of patients was analyzed by SPSS statistic program. In the sample which all of it is diabetic, the UTI frequency was found 22% (32% female, 3% male), the sample differs in between UTI according to gender. There was no difference between UTI groups in frequency of hypertension, dyslipidemia, myalgia, lower respiratory tract infection, pulmonary and gastrointestinal diseases. There was no difference between UTI groups in TSH, VitB12, free T4, triglyceride, HBA1C, fast blood glucose, CRP, WBC results. The urine WBC was found 4.4 in UTI positive patients, and it was 1.8 that were UTI negative. It was found that urine WBC and RBC was different between groups. Insulin prescription rate was 64% in UTI positive group and it was 24% in UTI negative group. The OAD and insulin together prescription rate was 55% in UTI positive group, and it was only 15% in UTI negative group. The risk of UTI in insulin prescribed patients is 3.6 times more than non-insulin prescribed patients (RR=3.6; p=0,001). HBA1C and CRP levels were different between groups among OAD and/or insulin prescribed patients. The prescription of infection medications was significantly different among genders. Ciprofloxacin prescription frequency was 29% in female, and 3% in males. This study found that diabetic UTI patients differs from literature in medication and multimorbidity management. It is thought that it will be for benefit of patient to be evaluated by clinical pharmacist the complex medical drug prescription.Key Words: diabetes, multimorbidity, urinary tract infection, polypharmacy 118

Günümüzde akne vulgaris tanısı alan hastalar arasında isotretinoin kullanımı gittikçe artış göstermektedir. Bu çalışmaya isotretinoin tedavisi alan akne vulgaris tanılı eczaneye ilaçlarını temin etmeye gelmiş hastalar arasından seçilen 194 hasta dahil edilmiştir. Bu çalışma ile isotretinoin tedavisi alan hastaların klinik eczacı tarafından eğitimi ve hasta takibi ile hastaların tedavilerinin doğru planlanması amaçlanmıştır. Oral isotretinoin tedavisi gören 194 hastanın 52'sinde ilaç etkileşimi ve 2'sinde kontrendike durum tespit edilmiş ve eczacı tarafından hastaların doktorları ile birlikte gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Bu gibi istenmeyen durumların, ilaç etkileşimleri ve ilacın doğru kullanımı gibi bilgilerin klinik eczacı tarafından farkedilerek hasta eğitiminin sağlanmasının ve doktoru bilgilendirmesinin hastanın tedavi uyuncuna etkisinin büyük olduğu görüldü. Yine hasta eğitimi kapsamında tedavinin belirli bir süreç olması sebebiyle hastaların bu süreci eczacıların danışmanlığıyla en uyumlu şekilde geçirebileceği bilgileri verildi. Eczacılarından yeterli bilgi ve eğitim alan, tedavi süresince eczacılarına danışan hastaların tedavi başarı oranında artış görülerek klinik eczacıların isotretinoin tedavisi alan hastalarda önemli bir rolü olduğu görülmüştür. Çalışma sonunda tedavide hastanın öncelikle doktoru sonrasında eczacı tarafından eğitiminin yapılmasının tedavinin doğru yapılması ve hastanın uyuncunun sağlanmasında büyük öneme sahip olduğu görülmüştür. Hasta eğitimi ve takibinde multidisipliner ekibin içerisinde klinik eczacının bulunmasının etkili ve değerli olduğu anlaşılmıştır. Today, isotretinoin use is increasing among patients diagnosed with acne vulgaris. This study included 194 patients selected from patients who came to the pharmacy with the diagnosis of acne vulgaris on isotretinoin treatment. The aim of this study was to educate the patients who received isotretinoin treatment by clinical pharmacist and to plan the treatment of the patients with patient follow-up. Of the 194 patients receiving oral isotretinoin, 52 had drug interactions and 2 had contraindicated conditions, and the pharmacist made the necessary arrangements with the doctors of the patients. It was observed that such adverse events, drug interactions and correct use of the drug were recognized by the clinical pharmacist, and the provision of patient education and informing the doctor had a significant effect on the compliance of the patient. In the context of patient education, because the treatment was a specific process, the patients were informed that they could pass this process in the most compatible way with the pharmacist's counseling. The success rate of the patients who received adequate information and training from pharmacists and who consulted the pharmacists during the treatment was increased and clinical pharmacists played an important role in patients receiving isotretinoin treatment. At the end of the study, it was found that the training of the patient first by the doctor and then by the pharmacist makes great importance in ensuring the correct treatment and ensuring the compliance of the patient. It was understood that the presence of a clinical pharmacist in the multidisciplinary team was effective and valuable in patient education and follow-up.

Diyabet, insülin sekresyonu ve/ veya etki mekanizmasındaki bozukluklar sonucu ortaya çıkan, hiperglisemi ile karakterli, enfeksiyon dışı epidemilere sebep olan endokrin hastalıklar içinde önemli bir yere sahip metabolik bir hastalık grubudur. Bu hastalık dünya genelinde gitgide artan prevelansıyla gözlenmesi gereken ve hayat boyu tedavisi imkânsız olan metabolik bir hastalıktır. Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) küresel diyabet prevalansının hızlı ve tehlikeli bir şekilde artış gösterdiğini belirtmiştir. Araştırmalara göre 2012 yılında 371 milyon kişinin bu hastalığa maruz kaldığı gözlenmiştir. Bu araştırmada diyabetik hastalarda klinik eczacının ve verdiği bilgi ve eğitimlerin etkisinin tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda diyabetli hastalarda HbA1c düzeyi, klinik eczacı tarafından verilen eğitimi almadan önce ve sonrasındaki farklılık analiz edilmiştir. Çalışmamıza yaşları 38-75 arasında olan, 29'u erkek (%58), 21i kadın (42) olmak üzere toplam 50 diyabetli hasta dahil edilmiştir. Yapılan çalışmada elde edilen verilerin analizi neticesinde klinik eczacı tarafından eğitim alan hastların HbA1c düzeyi daha düşük çıktığı görülmüştür. Araştırmamıza katılan hastaların tedavi öncesi HbA1c değerleri ortalaması 7,21±1,37 (5,1-11,7)'dir. Bilgilendirme sonrası 3. ay HbA1c değerleri ortalaması 7,01±1,07 (5,0-8,9) bulunmuştur. Diyabetin kısa ve uzun dönemde insanlarda oluşturduğu tüm olumsuzluklar eğitim ve takip ile giderilebilir. Hastaya verilen eğitim ile bilincin artması bu olumsuzlukları giderecek ve devletin de üstüne binen sağlık masraflarından kurtaracaktır.Anahtar kelimeler: Diabet, Diabet Eğitimi, Klinik Eczacı. Diabetes is a group of metabolic endocrine diseases that occur due to insulin secretion and / or impaired mechanism of its action, characterized by hyperglycemia and and cause non-infectious epidemics. This disease is observed worldwide with its increasing prevalence and it is a life-long treatment. The International Diabetes Federation stated that the prevalence of global diabetes has increased rapidly and dangerously. In 2012, 371 million people suffered from this disease. The aim of this study was to determine the role of clinical pharmacists and the education they provide in diabetic patients. In this study, HbA1c level in patients with diabetes was analyzed before and after the education given by the clinical pharmacist. A total of 50 diabetic patients were included in the study, aged between 38-75 years, 29 male (58%) and 21 female (42). As a result of the analysis of the data obtained from the study, it was seen that HbA1c level of the patients trained by the clinical pharmacist was lower. The mean HbA1c values of the patients participating in our study before treatment were 7.21 ± 1.37 (5.1-11.7). The mean HbA1c values at the third month after the information was 7.01 ± 1.07 (5.0-8.9). All shortcomings of diabetes in the short and long term can be solved by training and follow-up. Raising awareness with the education given to the patient will eliminate these negativities and save the health expenses incurred by the state.Keywords: Diabetes, Diabetes Education, Clinical Pharmacist. 52

Birçok ülkede yaşlıların uygunsuz ilaç kullanımlarını azaltmak üzere bazı kriterler konsensüs şeklinde belirlenmektedir. Beers 2019 Kriterleri esas alınarak yaptığımız bu çalışma ile birinci basamak sağlık merkezi olarak kabul edilen serbest eczanelerde karşılanan geriatrik reçetelerin dağılımı ve kriterlere uygunluğu raporlanmıştır. Çalışma İstanbul merkezli retrospektif kesitsel bir çalışmadır. Ocak 2014 -Şubat 2019 arasında İstanbul Şişli'deki bir eczanede karşılanan 13906 ayrı hastanın, toplam 66136 reçetesine ait elektronik kayıtlar analiz edilmiştir. Her ilaç grubu için bir ortalama yaş hesaplanmış olup bütün olgularda ortalama yaş 16,8-68,1 yıl arasında değişirken; geriatrik olgular için 73,4-76,1 yıl olarak saptanmıştır. Çalışmamızın 66136 (21980 geriatrik) reçete sayısı ile 13906 (2856 geriatrik) farklı hastada yapılmıştır. Başka bir ifade ile bu süre boyunca bir hasta yaklaşık 5 defa (4,76) eczaneye uğramıştır. Reçetelerin %33,2'si geriatrik iken; hasta bazında bu oranın %20,5 olduğu saptanmıştır. Reçete bazında geriatrik oranın daha yüksek olması geriatrik hastaların daha fazla reçete alması ile açıklanabilir. Altmış bir aylık sürede karşılanan 66136 reçetenin 40187'si kadın (%61) reçetesi; 25949'u (%39) erkek reçetesi olup kadınların %33,1'i geriatrik iken erkeklerin %33,4'ü geriatrik olarak saptanmıştır. Hasta sayısı olarak bakıldığında 13906 hastanın 8282'inin (%59,6) kadın olduğu ve bu kadınların 1729'unun (%21) geriatrik olduğu saptanmıştır. Geri kalan 5624 erkek hastanın 1127'sinin (%20,0) geriatrik olduğu saptanmıştır. Çalışmamız ayrıntılı olarak reçete bazında incelendiğinde Nifedipin (n=410) %68,8; Amiodaron (n=43) %44,2; MSS ilaçları (n=506) %21,5; Barbiturat (n=67) %0; Glimepiride (n=177) %53,7; PPİ (n=2052) %29,2 olarak Beers kriterlerine uygunsuzluk saptanmıştır. Dünya genelinde, Beers ve benzerleri ile tespit edilen uygunsuzluk prevelansı %13-35 dolaylarında iken Avrupa için bu oran ortalama %23 iken ülkemizde %33 civarındadır. Bu çalışmanın ülkemiz özelinde yaşlılar ile ilgili yapılacak Beers kriteri benzeri bir çalışmanın ilk adımları olabileceği düşünülmektedir. In many countries to decrease inappropriate medicine use of elderly people some criteria are identified in consensus. By the help of this study that we arranged based on Beers 2019 criteria, the geriatric prescription variance which are processed in community pharmacies that are primary health care centers and fitting the criteria has been reported. The research is retrospective, cross-sectional Istanbul centered study. Electronic records of 66136 prescriptions that belong to 13906 different patients which were processed between January 2014- February 2019 in a pharmacy in İstanbul Şişli was analyzed. For each medicine group a mean age has been calculated. The age means of these medicine groups varies between 16.8 – 68.1 for the whole sample. The age means varies between 73.4- 76.1 for geriatric patient group. 66136 (21980 of that was geriatric) prescriptions and 13906 (2856 of that was geriatric) different patients were analyzed in this study. In a different saying a patient has visited the pharmacy almost 5 times (4.76) during this period. 33.2 % of prescriptions were geriatric, while 20.5 % of patients were geriatric. The percentage of geriatric prescription is higher which is explained by geriatric patients getting more prescriptions than the other age group patients. 40187 of 66136 prescription was female prescription (61%), 25949 was male prescription (39%) which were studied during the research period that is 61 months. 33.1% of female patients were geriatric, 33.4% of male patients were geriatric. Of 13906 patients 8282 (59.6%) were female and 1729 (21%) of them were geriatric. 5624 of the patients were male and 1127 (20%) of them were geriatric. When the prescriptions analyzed in detail; it was found inappropriate prescribing according to Beers criteria in the following medicines respectively; nifedipine (n=410) 68.8 %, amiodarone (n=43) 44.2%, CNS medicine (n=506) 21.5%, barbiturate (n=67) 0%, glimepiride (n=177) 53.7%, PPI (n= 2052) 29.2%. While the inappropriateness prevalence, which is determined by Beers and similar criteria, is between 13-35% all around the world, it is 23% in European countries and 33% in our country. It is thought that this study may be the first step of a study similar to the Beers criterion related to the elderly in our country. 103

Ülkemizde dünyadakinin aksine yeniden kullanım potansiyeli olan ilaçların ne yapılacağı hakkında bir düzenleme henüz yoktur. Kontrolsüz yürütülen ilaç toplama faaliyetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi için literatür ve mevzuat eksikliğinin olması ve ilgili konuda literatüre katkı amacıyla bu anket çalışmasına ihtiyaç duyulmuştur.Katılımcı eczacıların yaş ortalamasının 36,1±9,8 olduğu; %63'ünün erkek %37'sinin kadın olduğu; %65'inin İstanbul'da %35'inin İstanbul dışında mesleğini icra ettiği;13±9,1 yıl mesleki tecrübeye sahip olduğu ve bunun cinsiyete göre birbirinden farklı olduğu saptanmıştır.Kullanılmayan ilaçların toplanmasını organize edecek olan bir organizasyona destek verenler hem maddi hem de bizatihi destek verme isteğindedir. Eczanelerde miadı dolduğu için imha edilen ilaçlar nedeniyle yıllık ortalama 3397 TL mali kaybın olduğu,eczanelerde aylık ortalama 17kutu (561 TL) ilaç unutulduğu; evlerinde kullanılmayan ilaç sayısı ortalama 10,1±7,76 kutu; kullanımı bırakılan 6,2±6,11 (198±315,6 TL)kutu;miadı dolan ortalama kutu sayısının 2,9±4,67 olduğu, eczacıların %70'inin miadı dolan ilaçları kullandığı tespit edilmiştir.Eczacıların %68'inin bağış/hibe ilaç kabul ettiğini belirtmişken; %83'üne en az bir kere ilaç bağışının yapıldığıancak %92'sinin ceza almaktan çekindiği anlaşılmıştır.Son bir senede eczacı/eczanelerin miadı dolduğu için imha ettiği ilaçların kutu sayısıgruplara göre sırasıyla şu şekilde olmuştur: Antihipertansif, Antibiyotik, Analjezik, Antidepresan-antipsikotik, Diyabet ilaçları ilk 4 grup olup bunlarınçalışmanın %62'sini oluşturduğu saptanmıştır.Şu anda eczanenizde mevcut olan ve hastaların iade/bağış/hibe etmiş olduğu ilk üç grup ilacın etken maddesi/maddeleri sorusuna cevap olarak da toplamda 131 (53 farklı) etken madde belirtilmiştir.Sonuç olarak çalışmamız ilaç israfının büyük boyutlarda olduğunu ve eczacıların bu israfı azaltmak için maddi ve manevi destek vermeye hazır olduğunu göstermiştir. Kullanılmayan ilaçların tekrar ekonomiye kazandırılması organizasyonlarından uzak kalan eczacıların buna sebep olarak en fazla yürürlükteki mevzuatlardan şikayetçi oldukları görülmüştür.Anahtar Sözcükler:farmako-ekonomi,ilaçbağışı, eczanelerdeki ilaç israfı There is not any policy about what to do with the medicines that have the potential to be reused, opposite to the World. This survey was needed because of lacking literature which will decrease the waste of medicine for the process of gathering the medicines by the people who are not professional. It was found that the mean age of the pharmacist that took place in the survey was 36,1±9,8; 63% of them was male, while 37% was female; 65% of them were working İstanbul, while 35% were working out of İstanbul; mean years of working was 13±9,1 and this was different between genders. In other words, the pharmacists that give the medicines to an organization to gather the medicines support this process both financially and personally. The pharmacists have mean money waste per year 3397 TL and 17 (561 TL) boxes of medicines is forgotten in pharmacies per month. The mean boxes of the medicines that are not used at home is 10,1±7,76, the given up medicine at home is 6,2±6,1 the mean of the medicine boxes that have the expiration date were 2,9±4,67. 70% of the pharmacists use the medicines that reached the expiration date. 68% of the pharmacists accept charity medicine and 83% of them had at least once a charity medicine but 92% of them were afraid of being charged by healthauthorities. Because of reaching the expiration date, the extirpated medicine box number during the last year was respectively; antihypertensives, antibiotics, analgesics, antidepressants- antipsychotic, diabetes mellitus were the first 4 groups and formed 62 % of the study. The answer of the mostly taken 3 groups of medicine as charity in the pharmacies were 131 active ingredients and 53 of them were different. As a conclusion our research found that medicine waste is too much and the pharmacists are ready to decrease this waste both financially and personally. The reason for pharmacists not to take place in organizations that design the reuse of the medicines is mostly the laws.Key Words: pharmaco-economy, charity medicine, drug waste in pharmacies 108

Amaç: Non-steroidal antienflamatuvar ilaçlar (NSAİİ), dünya genelinde en sık reçete edilen, ağrı ve enflamasyon için oldukça etkili ilaç gruplarından biridir. Ancak gastrointestinal yan etkileri sebebiyle hastalar kronik tedavileri tolere edememektedir. Bu çalışmada daha önce sentezlenmiş olan imidazolil-tiyoasetil-pirazolinon türevi 12 maddenin siklooksigenaz (COX) enzim inhibisyonu, enflamasyon ve mide mukozası üzerine etkileri incelenmiştir.Gereç ve Yöntem: COX-1 ve COX-2 enzim inhibisyonu floresan görüntüleme kiti yardımıyla in vitro olarak çalışılmış, COX-2 inhibiyonu yüksek olan 4 madde seçilerek in vivo antienflamatuvar aktiviteleri incelenmiştir. Bu amaçla, 8-12 haftalık erkek, BALB/c fareler kontrol (DMSO), referans grupları (indometazin, naproksen) ve 4 deney grubu (2b,2c,2d,2e) olmak üzere 7 gruba (n=7) ayrılmıştır. İn vivo olarak tüm hayvanlarda karagenan ile indüklenmiş pençe ödemi oluşturulmuş ve gavaj yoluyla kontrol, referans ve deney maddeleri uygulanmıştır. Saat başı pençe kalınlığı ölçülmüştür ve sonuçlar kontrol ve referans grupları ile karşılaştırılmıştır. 7 saat sonunda fareler sakrifiye edilerek mideleri alınmış ve mide mukozasında peteşiler gözlenmiştir.Bulgular: İn vitro enzimatik aktivite analizi sonucu maddelerin COX enzimlerini inhibe ettiği gözlenmiş, COX-2 inhibisyonu yüksek olan 4 madde ile in vivo çalışma yapılmıştır. Referans ve test edilen 4 maddenin kontrol DMSO grubuna kıyasla pençe ödemini anlamlı derece azalttığı gözlenmiştir. 2b ve 2c maddeleri indometazine benzer etkinlik göstermiştir. Mide ülserasyon sonuçlarında ise referans gruplarda görülen mukoza hasarı imidazolil-tiyoasetil-pirazolinon türevi 4 grup için gözlenmemiştir.Sonuç: İmidazolil-tiyoasetil-pirazolinon türevi moleküller günümüzde kullanılan NSAİ ilaçlar benzeri antienflamatuvar aktivite göstermesi ve gastrointestinal yan etki oluşturmaması sebebiyle COX-2 selektif yeni ilaç olmaya adaydır. Anahtar Kelimeler: enflamasyon, NSAİİ, siklooksigenaz, ülserasyon, analjezik Aim: Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are one of the most commonly prescribed medication groups for pain and inflammation worldwide. However, patients cannot tolerate chronic treatments due to gastrointestinal side effects. This study aims to investigate the effects of synthesized imidazolyl-thioacetyl-pyrazolinone derivatives on cyclooxygenase (COX) enzyme inhibition, inflammation and gastric mucosaMaterial and metods: Inhibition of COX-1 and COX-2 enzymes were studied by using the fluorescent screening. In vivo anti-inflammatory activities were investigated by selecting 4 compounds with high COX-2 inhibition. 8-12 weeks old male, BALB/c mice were divided into 7 groups (n=7) including control (DMSO), reference groups (indomethacin, naproxen) and 4 experimental groups (2b,2c,2d,2e). Carrageenan-induced paw edema was induced in all animals and control, reference and experiment compounds were administered by gavage. The paw thickness was measured and the results were compared to the control and reference groups. After 7 hours, the mice were sacrificed, stomachs were removed and gastric petechias were observed. Results: In vitro enzymatic activity analysis showed that molecules inhibit COX enzymes and in vivo studies were conducted with 4 substances with high COX-2 inhibition. It was observed that the 4 tested molecules significantly reduced paw edema compared to the control DMSO group. Items 2b and 2c showed similar activity to indomethacin. In gastric ulceration results, mucosal damage in reference groups was not observed for imidazolyl-thioacetyl-pyrazolinone derivative 4 groups. Conclusion: Imydazolyl-thioacethyl-pyrazolinone-derived molecules are potential candidates for COX-2 selective NSAIDS, regarding anti-inflammatory effects as well as these do not show any gastrointestinal side effects as current NSAIDs. Key Words: inflammation, NSAID, cyclooxygenase, ulceration, analgesic 81

Trisiklik yapılardaki merkezi halkanın farklı yapısal varyasyonları, selektifsiklooksijenaz 2 (COX-2) inhibisyonu için popüler bir araştırma alanı olmuştur. Aynışekilde tiyazol türevlerinin de farklı farmakolojik aktivitelere sahip olduğubilinmektedir. Bu çalışma kapsamında 1,5-disübstitüefenil-imidazol-2-tiyol ve N-tiyazolasetamit yapıları reaksiyona sokularak 9 tane yeni 2-[(1,5-disübstitüe fenil-1Himidazol-2-il)tiyo]-N-tiyazol-2-ilasetamit türevi elde edilmiştir (Bileşik 1-9).Sentezlenen bu bileşiklerin COX -1 ve COX-2 inhibisyon aktiviteleri, enzim denemeleriile test edilmiş. Etkin bileşik aktif yöre arasındaki etkileşimler moleküler modellemeçalışmalarıyla aydınlatılmıştır.Anahtar Sözcükler: 1,5-Diarilimidazol, COX-1/2, Moleküler modelleme Different structural variations of the central ring in tricyclic structures have beena popular area of research for selective COX-2 inhibition. It is also known that thiazolederivatives have different pharmacological activities. In this study, 1,5-disubstituedphenyl-imidazole-2-thiol and N-thiazole acetamide structures were introduced into thereaction to give 9 new 2-[(1,5-diphenyl-1H-imidazol-2-yl)thio]-N-(thiazol-2-yl)acetamide derivative (Compound 1-9). The COX-1 and COX-2 inhibitory activitiesof these synthesized compounds were tested by enzyme experiments. Interactionsbetween the active compound and the active site have been elucidated by molecularmodeling studies.Keywords: 1,5-Diarylimidazoles, COX-1/2, Molecular modeling 99

Diyabetus mellitus kronik metabolik bir hastalıktır. Sürekli tıbbi bakım ve devamlı eğitim programları gerektirir. Aile Hekimliği, hastaların ilk başvuru noktası olan bağımsız bir tıp disiplinidir. Kolay ulaşılabilir olması sürekli olarak ve bütüncül yaklaşımı benimsemesi en önemli özellikleridir. Biyolojik, klinik ve davranış bilimlerini entegre eden geniş kapsamlı uzmanlık alanıdır. Aile hekimliği her yaştan, her cinsiyetten, her organ sisteminden ve her tür hastalıktan sorumlu hekimlik dalıdır. Aile hekimleri, bireyin toplam sağlık ihtiyaçlarını yönetirken, hastayla mahrem ve sırdaş bir ilişki sürdürme sorumluluğunu kabul eder. Bu çalışmada, aile hekimlerinin, ön teşhis davranışlarının İstanbul'un çeşitli bölgelerinde hasta geri bildirimini almak üzere anket yolu ile araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında 64 hastaya yöneltilen soruların cevapları ve tedaviye yaklaşımları SPSS 23 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Çalışmamızda popülasyonun eğitim durumu; diyabet ön tanısını koyan hekimin branşı, diyabet ön tanısını koymak için aile hekiminin laboratuvar testi istemesi; diyabet ön tanısının rutin kontrol veya semptoma bağlı alınması; aile hekiminin diyabet ön tanısını koyarken hastaya aile diyabet öyküsü sorması; aile hekiminin diyabet tanısı için hastayı uzmana yönlendirmesi açılarından istatistiksel olarak birbirinden farklı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anket soruları beraber ( Soru 1-4) değerlendirildiğinde ideal akılcı olduğu düşünülen diyabet ön tanısı koyma yolağındaki oranının % 14,3 olduğu görülmüştür. Aile hekimlerinin, dolayısıyla aile sağlığı merkezlerinin `diyabetus mellitus ön tanısı`nın konulmasında başarılı olmadığı düşünülmektedir. Diabetes Mellitus (DM) is defined as a chronic metabolic disease which requires continuous medical care, intensive and continuous education program. Family Medicine is the first independent medical discipline that is visited by patients. It is a wide specialty area which integrates biological, clinical and behavioural science. Family medicine is the medical branch which is responsible from all age, gender, organ systems and diseases. Family physicians accept the responsibility of having a private and secret relationship with patients. The study aimed to evaluate the patient feedback of the family physicians prediagnosis habits, in different regions of Istanbul. 64 patients were involved in the study a questionnaire that include question regarding to the diagnosis of treatment approved were admitted to the patient results were analysed with SPSS 23 statistics program. In our study, there was statistical difference between the education level of the population, the specialty of the physician that make the prediagnosis of diabetes, the laboratory tests to make the prediagnosis of diabetes, the prediagnosis of diabetes due to routine check up or symptoms, asking of the family history of diabetes while making the prediagnosis of diabetes, referring the patient to further physician for diabetes diagnosis. Besides this when the questionnaire is evaluated in total (Question 1-4), the rate of making diabetes prediagnosis in the ideal, rational pathway was 14.3%. To conclude, it is thought that family physicians in the primary health care centers are not successful in prediagnosis of diabetes mellitus. 84

Dünya Sağlık Örgütü hipertansiyonu önlenebilir ölüm nedenlerinin başında yeralan prevelansı en yüksek sağlık sorunu olarak tanımlamaktadır. Koruyucu hekimlikve erken tanı sağlık hizmetlerinin koordinasyonu, entegrasyonu ve çoğu tıbbi problemiyönetme becerisi, aile hekimlerinin temel özelliklerindendir. Bu çalışmada aile sağlığımerkezlerinin hipertansiyon hastalığı teşhisindeki rolünün güncel literatür ve klinikeczacılık ışığında incelenmesi amaçlanmıştır. Deneklerin demografik bilgilerini vehipertansiyon ile ilgili olarak hastaların başvurduğu hekimlerin hipertansiyon tanı vetedavi yaklaşımlarına yönelik sorulardan oluşan sorulardan oluşan anket veri toplamaaracı olarak kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 23.0 istatistik paket programındayapıldı. Çalışmamızdaki olguların yaş ortalamaları kadınlarda 58,09±1,92 veerkeklerde 56,6±1,82 olarak bulunmuş olup cinsiyetin aile öyküsü sorgulanması veuzman hekime yönlendirilme ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Örneklemimiz eğitimdurumlarına göre değerlendirildiğinde büyük çoğunluğunun ilkokul (%68) düzeyindeolduğu görülmüştür. Hipertansiyonlu olguların %40,8'inde diyabet hastalığı saptandı.Örneklemin geri kalan %52,6'sının multimorbid olmadığı görülmüştür. Olguların80,3'ünde tansiyon ölçümünün yapılmadığı saptanmıştır. Örneklemin hipertansiyontanısı %9 oranında aile hekimleri tarafından konurken; %81 dahiliye hekimleritarafından konulmuştur. Örneklemin %17'sinin hipertansiyon tanısının konma şeklirutin kontroldür. Örneklemin `Aile hekimi tarafından hipertansiyon aile öyküsüsoruldu mu?` ve `Aile hekimi sizi uzmana yönlendirdi mi?` soruları birbiriyle kuvvetliderecede anlamlı ilişkili olup sonuçlar iki parametre için eşit şekilde örneklemin%88'inde`Hayır` olarak saptanmıştır. Tansiyon ölçümü yapan hekimlerin diğer tutumyaklaşımlarda da kanıta dayalı tıp ile uyumlu olduğu görülmüştür. Çalışmamız, ailesağlığı merkezlerinin hipertansiyona yaklaşımlarının kanıta dayalı tıp ile uyumsuzolduğunu birçok açıdan göstermektedir. Klinik eczacıların hastalara eczanelerindedanışmanlık yaparak bu problemin azalabileceği düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: aile hekimliği, aile sağlığı merkezi, hasta yönlendirme,hipertansiyon, multimorbidite World Health Organization defines the hypertension as a health problem that is thepreventable cause of death with the highest prevalence. Preventative medicine,coordination and integration of early diagnosis and manipulation of most of themedical problems are the basic features of family physicians. In this study it was aimedto search the role of family health centers in the diagnosis of hypertension disease,with the help of current literature and clinical pharmacy. The demographical data ofsubjects and the questions asked by the physicians throughout the hypertensiondiagnosis and treatment are the data of this study. The data analysis with the SPSS23.0 statistical program. The mean age was 58,.9±1.92 in female subjects and56.6±1.82 in male subjects and it was found that the gender of patients was relatedwith questioning family history and referral to specialized physician. The educationlevel of the sample is majorly primary school (68%). It was found that the 40.8% ofhypertension subjects have diabetes mellitus. The rest of the sample, 52.6%, is notmultimorbid. It was found that the blood pressure measurement was not performed in80.3% of the cases. The diagnosis of hypertension was made by family physicians with9% rate, and 81% of the cases have been diagnosed by internal medicine physicians.The 17% of the cases have been diagnosed during the routine visit. The questions of`was it asked the family history by the family physician?` and `did the familyphysician refer you to the specialized physician?` were correlated strongly with eachother and the results were 88% `No` for both questions. The overall patientmanagement of the physicians, who checked fort the blood pressure, were suitable tothe evidence-based medicine. This study showed that the management of hypertensionin family health centers is irrelevant at many aspects with evidence-based medicine. Itis thought that this problem could be solved by giving consultation to the patients inpharmacies by clinical pharmacists.Key Words: family health centers, family medicine, hypertension, multimorbidity, patient referral 112

Üst solunum yolu enfeksiyonları (ÜSYE) genelde nazofarenks ile sınırlı olup büyük çoğunluğu virüslerden kaynaklanır ve sağlıklı bireylerde genellikle 5-7 gün içerisinde kendi kendine geçer.Akılcı İlaç Kullanımını, kişilerin klinik ihtiyaçları ve bireysel özelliklerine uygun ilacı, uygun süre ve dozda, kendilerine ve topluma en düşük maliyette sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır. İlaçların akılcı olmayan kullanımı nedeniyle de çeşitli sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bunların içinde en önemlisi antibiyotiklere karşı direnç gelişimidir.Literatürde antibiyotiklerin gereksiz kullanıldığı ve sonuç olarak bu akılcı olmayan ilaç kullanımına bağlı olarak antibiyotiklerin artık işe yaramaması ile sonuçlanabilecek antibiyotik direnci oluştuğu ile ilgili çalışmalar mevcuttur.ÜSYE tanısının hangi hekim grubu tarafından koyulduğu, tanı için talep edilen tahliller ve tedavi tercihleri arasında antibiyotik tercih sıklıkları, ilaç dışı gıda takviyesi önerileri ile ilgili yansıttıkları veriler, doldurulan anket formlarından elde edilen veriler SPSS 23 istatistik programı ile istatistiksel analizler yapıldı. Çalışmamızda (n=109) örneklemimiz, yaş gruplarına göre; eğitim durumuna göre; meslek durumuna göre ÜSYE açısından istatistiksel olarak anlamlı farklar tespit edilmiştir. Örneklemimizde, cinsiyete göre; kiloya göre; boya göre; BMI'ye göre; ÜSYE açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçların ve diğer değişkenler arasında korelasyon verilerinin, daha akılcı antibiyotik yazılması konusunda hekimlere fikir vereceği düşünülmektedir.Çalışmamızda aile hekimlerinin koruyucu hekimlik uygulama oranları %5 iken diğer branşlardaki hekimlerin hiç koruyucu hekimlik uygulamadığı tespit edilmiş; hekimlerin antibiyogram testi kullanma, gıda takviyesi önerme oranları %3'ün altında tespit edilmiştir. Ülkemizdeki antibiyotik reçeteleme oranını dikkate alındığında çalışmamızdaki oranın neredeyse bunun katına çıkması akılcı olmayan bir durum olarak değerlendirilmelidir. Sonuç olarak tezimizde belirttiğimiz veriler ÜSYE tanısında antibiyotik reçetelenmesinin aşırı olduğunu ve bunun akılcı olmadığını göstermektedir. Upper respiratory tract infections (URTI) is usually limited to nasopharynx, mostly caused by viruses and it fades away in 5-7 days without any treatment.Rational drug use is defined as; providing the medication according to the clinical needs and individual features, in the suitable time and dose and to the lowest cost. There are some problems due to irrational use of medications. The most important one is the development of resistance to antibiotics.In the literature the studies showed that; irrational use of antibiotics grow resistance which leed to an antibiotics become useless.The practitioners education level in prediagnosis, required tests for diagnosis and antibiotic preference frequency, data related to advices for supplement recommendations were determined with completed questionnaire forms and the results were analyzed by SPSS 23 statistical program.In our study sample (n=109) there was found to be statistically different between for age groups, education level, occupation state in the terms of URTI diagnosis. There was no statistically difference between groups according to gender, body weight, body height, BMI in the terms of URTI diagnosis. It is expected that; these results and the other variables will insight about prescription of rational antibiotics.It is found that the preventive medicine is practiced by 5% of family physicians and none at al by other physicians. The use of antibiogram and suggesting food supplement rate is below 3%. The antibiotic prescription rate in our country is two times more than the official data, which is and irrational case. In conclusion, our data show that the prescription of antibiotics is excessive and it is not rational. 79

İlaç-ilaç etkileşimleri pediatrik hastalarda önem kazanmaktadır. Pediatrik hastaların sık kullandıkları ilaç gruplarından biri de antibiyotiklerdir. Makrolid grubu antibiyotikler alt ve üst solunum yolu, yumuşak doku ve otitis media enfeksiyonlarında kullanılır; penisilin allerjisi olan hastalarda tercih edilmektedir. Klaritromisinin ilaç-ilaç etkileşimleri sonucunda QT intervalinden yükselme, miyokard depresyonu görülebilmektedir. Çalışmamızın amacı pediatrik olgularda klaritromisinin ilaç-ilaç etkileşim sıklığını incelemektir. Çalışma 01-01-2015/31-12-2015 tarihleri arasında İstanbul ili Ümraniye ve Üsküdar ilçelerinde serbest eczanelere başvuran ve reçetelerinde klaritromisin bulunan pediatrik yaş grubu 60 erkek ve 40 kız hasta olmak üzere 100 birey üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada ilaç-ilaç etkileşim oranı %18 olarak bulunmuş ve cinsiyet açısından anlamlı fark bulunmamıştır. Klaritromisin ilaç-ilaç etkileşimlerinin %60'ı lidokain ile olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak %72,3'ü diğer ilaç-ilaç etkileşimi, %27,7 si ise Klaritromisin-ilaç etkileşimi olarak bulunmuştur. İlaç-ilaç etkileşimlerinin önlenmesinde hekimlerin ve eczacıların farmakovijilans sistemine katılım oranlarını artırmaya yönelik eğitimler, hasta ve/veya hasta yakınlarına çoklu ilaç kullanımının zararları, akılcı ilaç kullanımı konusunda eğitimler verilmelidir.Anahtar Kelimeler: Farmakovijilans, İlaç-İlaç Etkileşimi, Klaritromisin, Makrolidler, Polifarmasi Monitoring drug-drug interactions has become important among the pediatric patients frequently taking a broad range of antibiotics, including clarithromycin. Macrolid antibiotics are primarily bacteriostatic, and used in upper-lower respiratory tracy infections, otitis media and soft tissue infections. Clarithromycin can be prescribed safely for penicillin-allergic patients. The major adverse effects caused by the clarithromycin is the prolonged QT interval and myocardial depression in the patients. The objective of this study was to examine the frequency of drug-drug interactions associated with clarithromycin in the pediatric cases. In this study, from 01-01-2015 to 31-12-2015, a total of 100 pediatric-aged-patients (60 male and 40 female) applied to the pharmacies located in the Districts of Üsküdar and Ümraniye of Istanbul for any prescription drugs with clarithromycin was selected. Overall, the results showed that the rate of drug-drug interaction was found to be 18%, and statistically there was no significant association between the gender and drug-drug interaction rate. The most effective rate in the clarithromycin–drug interactions was 60% by lidocain. Overall, 72,3% of the drug-drug interactions were included in the other drug-drug interactions, while 27,7% was clarithromycin interactions. In conclusion, the medical experts, including the patienets and their relatives should be trained on the prevention of drug-drug interactions, the pharmacovigilance, and the adverse effects of multi-drug use.Keywords: Clarithromycin, Drug-Drug Interaction, Macrolids, Pharmacovigilance, pholypharmacy. 75

1930'lu yıllarda sülfonamidlerin keşfi ile mikroorganizmalara karşı modern kemoterapinin ilk kullanımı başlamıştır. Antimikrobiyaller arasında yer alan makrolidler; solunum yolu infeksiyonları, pnömoni, deri ve yumuşak doku infeksiyonları, kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) akut alevlenmesi, üretrit ve servisit, sfiliz gibi birçok hastalıkta etkin şekilde kullanılmaktadır. Makrolid grubu antibiyotikler CYP3A4 inhibitörleri arasında yer alır, bu yüzden beraberinde kullanılan ve karaciğerdeki CYP3A4 enzimi ile metabolize olan ilaçlarla etkileşebilmektedir. İlaçların birlikte kullanımı ile; etki ve/veya yan etkide artma, etki ve/veya yan etkide azalma görülebildiği gibi etkileşim içinde olan ilaçlardan beklenmeyen bir yanıtın ortaya çıkması gibi durumlar meydana gelebilir. Araştırmamızın amacı makrolid tedavisi alan hastalarda eş zamanlı kullanılan ilaçların etkileşimlerinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla çeşitli eczanelerden makrolid grubu antibiyotik içeren reçeteler rastgele toplanmış, veriler SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. İncelenen 100 reçetede toplam 168 etkileşime rastlanmış, etkileşim türlerinin hepsi anlamlı bulunmuştur. Etkileşimlerin %60'nin makrolid ile aynı reçetede meydana geldiği, %40'nin makrolid öncesi ya da sonrası yazılan diğer reçetelerden kaynaklandığı belirlenmiştir. Yaptığımız çalışma ile makrolidlerin kortikosteroid, antibakteriyeller, KKB, lipit metabolize eden ajanlar, kolşizin, vitamin, antidepresan, psikoleptik, PPİ, montelukast ile olan etkileşimleri belirlenmiştir. Belirlenen etkileşimler literatür bilgileri örtüşmektedir. Fakat makrolid-kortikosteroid etkileşimleri hakkında geniş araştırmalar yapılması gerekmektedir. İlaç etkileşimlerini önlemenin en iyi yolu bu konuda farkındalığın artırılması ve yüksek risk taşıyan hasta gruplarının çok dikkatli takip edilip, eğitilmesidir. Anahtar Kelimeler: Antibiyotik, CYP3A4, Etkileşim, İlaç, Makrolid. In the 1930s, with discovery of sulfonamides, use of modern chemotherapy against microorganisms began. Macrolides, among the antimicrobials, are used effectively for respiratory tract infections, pneumonia, skin and soft tissue infections, acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease (COPD), urethritis and cervicitis, and syphilis. Macrolide group antibiotics take place as CYP3A4 inhibitors, so they can interact with medications that are used at the same time and metabolized by the CYP3A4 enzyme in the liver. By use of drugs together; increase in the effect and/or the side effect, decrease in the effect and/or the side effect, or an unexpected response to the interacting medications may occur. The aim of our study is to evaluate the interactions of drugs used concurrently in patients receiving macrolide therapy. For this purpose, prescriptions including macrolide antibiotics were collected from various pharmacies randomly, was evaluated using SPSS program. A total of 168 interactions were found in 100 investigated presciptions, all of the interaction types were found significant. It was determined that 60% of the interactions were found in the same prescription, and 40% of the interactions were observed in other prescriptions that written pre or post-macrolide medication. In our study, the interactions of macrolides with corticosteroids, antibacterials, KKBS, lipid metabolizing agents, colchicine, vitamin, antidepressant, psycholeptic, PPI, montelukast have been determined. The determined interactions overlap with literature. However, future researches about interactions of macrolide-corticosteroid were needed. The best way to prevent drug interaction is to rising of awareness about this subject and careful follow-up and education of high-risk patient groups.Key Words: Antibiotic, CYP3A4, Interaction, Drug, Macrolide. 103

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Kimya Anabilim Dalı, Kayıt no: 383807, Araştırmalar, tiyazol türevi bileşiklerin, prostat kanserinde tedavi edici, Mycobacterium tuberculosis H37Rv inhibitörü, glutatyon S-transferaz pi inhibitörü ve trombosit agregasyon inhibitörü olduğunu göstermektedir. Tiyazol halka sistemine sahip doğal kaynaklı bazı türev bileşiklerin aromataz enzim inhibisyonu göstermesi, bu grup bileşikler üzerine araştırmaları arttırmıştır. Çalışma kapsamında, 2-hidroksiasetofenon türevleri, bakır(II)bromür ile etil asetat içerisinde reaksiyona sokularak 2-bromo-2'-hidroksiasetofenonun türevleri elde edilmiştir. Elde edilen asetofenon türevlerinin tiyopikolinamit, tiyonikotinamit veya tiyoizonikotinamit ile reaksiyona sokulmasıyla 2-piridil-4-(sübstitüefenol)tiyazol türevlerine ulaşılmıştır. Elde edilen bileşiklerin fiziksel özellikleri ince tabaka kromotografisi ve erime derecesi ile belirlenmiş, yapıları ise 1H-NMR, 13C-NMR, IR, MS spektroskopik veriler ve elementel analiz sonuçları yardımıyla saptanmıştır. Seçilen bileşiklerin, moleküler modelleme teknikleri ile aktif yöre etkileşimleri aydınlatılmaya çalışılmış, XTT metod kullanılarak antikanser aktiviteleri araştırılmıştır. Bileşikler arasında 4-((2-hidroksi-5-metil)fenil)-2-(piridin-4-il)tiyazol (Bileşik 3) yapılı bileşik öne çıkan aktivite sonuçlarıyla ilgi çekicidir.

Yeni ligandların tasarlanmasında, HTVS (Yüksek çıktılı sanal tarama teknikleri, High Throughput Virtual Screening), docking gibi bilgisayar gerektiren metod ve algoritmalar yanısıra, ROC eğrileri (alıcı işletim karakteristik eğrileri, Receiver Operating Characteristic curves) gibi istatistiksel yöntemlerin kullanılması günümüz popüler yöntemleri arasındadır. Genelde, bu yöntemlerin kullanılabilmesi için etkileşmeyi incelemeye olanak verecek ligand ile beraber kristallendirilmiş makromolekül yapısının X-Ray kristalografik datası veya homoloji modeli bulunmalıdır. Antimikrobial tedavide DNA giraz enziminin inhibe edilmesine dayalı moleküllerin geliştirilmesi özellikle Escherichia coli (E. coli) ve S. aureus (S. aureus) gibi bir taraftan Gram-/Gram+ ayrımına sahip, diğer taraftan çoklu ilaç rezistansına sahip mikroorganizmalarin alternatif klinik tedavisi açısından önemlidir.Son yıllarda yayınlanan E. coli ve S. aureus DNA Giraz B (Pdb id:3G7B ve 3G7E) yöresine ait kristalografi bilgileri, gram+/- selektif inhibitör bileşiklerin belirlenmesinde, bilgisayar kullanıma dayalı ilaç araştırma yöntemlerini kullanma olanağı vermiştir.E. coli ve S. aureus DNA Giraz B kristalografik verileri yardımıyla aktif yöre amino asit-ligand etkileşimlerini inceleyip, bu etkileşimleri DNA Giraz B ATPaz inhibitorlerine ait literatür verileriyle karşılaştırdığımızda, etkileşimde seçicilik açısından bazı su moleküllerinin etkin katkısının olduğu belirledik.Bu çalışmada, ilk olarak ZINC veri bankasından elde edilen 5000 ve 50000 bileşiğe, bu yöreye etkinlikleri kanıtlanmış bileşiklerin katımıyla, zenginleştirilmiş deneme ve test setleri oluşturulmuştur. Daha sonra su moleküllerinin etkileşmeye olası katkı modelleri gözönüne alınarak E. coli ve S. aureus DNA giraz B ATPaz kristalografik verileri yardımıyla aktif yöreler HTVS yöntemi kullanılarak deneme setinde taranmış, elde edilen docking skorları ROC eğrileri yöntemiyle değerlendirilmiş ve etkin etkileşim kalıpları saptanmıştır. Bu etki kalıpları, test seti üzerinde aynı yöntemlerle tarandığında, en yüksek skor alan 20 molekülün mikroorganizmalar arası selektivite ve etkinlik düzeyleri, in-vitro E. coli ve S. aureus jel tabanlı Supercoiling testleri yardımıyla novobiyosin standardına karşı belirlenmiştir. Aktivite değerlendirmesinde, en yüksek skoru alan N'-(1-naftilkarbonil)-2,1,3-benzotiyadiazol-5-karbohidrazit yapısı E. coli ve S. aureus DNA gyrase B ATPaz ları arasında selektif inhibisyonu gerçekleştirmiştir. For the design of new ligands, the use of computational methods and algorithms, such as HTVS (High Throughput Virtual Screening), docking-scoring and statistical methods such as ROC curves (Receiver Operating Characteristic curves) are among the popular methods used today. Generally, to use these methods, there must be X-Ray crystallography data or a homology model presenting macromolecule and ligand structures to study interactions.In alternative antimicrobial clinical treatment, the development of molecules based on DNA gyrase enzyme inhibition is important in cases such as Escherichia coli (E. coli) and Staphylococcus aureus (S. aureus) which not only have Gram - / Gram + distinction but also multiple drug resistance.Recently published information regarding E. coli and S. aureus, crystallographic data of DNA gyrase B (PDB id: 3G7E and 3G7B) give us an opportinity to use the methods of computer usage-based drug research in determining gram +/- selective inhibitor compounds.When we investigated the amino acid-ligand interactions of both E. coli and S. aureus, DNA gyrase B active sites with the help of crystallographic data and compared these interactions with the previous literature belong to DNA gyrase B ATPase inhibitors, we determined that some of the water molecules have major impact during these interactions in terms of selectivity.In this study, first, trial and test sets were prepared by consequent enrichment of the 5000 and 50000 ZINC databases with known E. coli and S. aureus DNA GyrB ATPase inihibitor molecules. Then, the trial set was evaluated, considering the contribution of water moleculoes on interactions, the trial set was screened on the active site of the ATPase E. coli and S. aureus DNA gyrases using crystallographic data and a HTVS method. The analysis of subset docking score led to the identification of novel interaction patterns.When these interaction paterns were screen over the test set similarly, 20 maximum scored compounds were determined and further tested against novobiocin standard with gel based E. coli and S. aureus. supercoiling assays, their activity and selectivity. The highest scoring N'-(1-naphthylcarbonyl)-2,1,3-benzothiadiazole-5-carbo-hydrazide structure showed a selective inhibition tword E. coli and S. aureus DNA gyrase B ATPases. 72