Search

Ülkelerin ekonomik kalkınma sürecinde etkili olan birçok faktör arasında kurumsal faktörlerin de yer aldığı, özellikle son 20-30 yılda çeşitli düşünürler ve araştırmacılar tarafından ifade edilmektedir. Bu çalışmada, kurumsal faktörlerin kalkınma üzerindeki etkisi, Doğu Asya ülkeleri için ampirik olarak incelenmiştir. Bu amaçla, söz konusu ilişki seçilmiş dokuz Doğu Asya ülkesinde 1998-2016 dönemi için Dumitrescu ve Hurlin panel nedensellik testi ile araştırılmıştır. Altı ayrı model oluşturularak yapılan analiz sonucunda; kişi başına GSYİH artış oranı ile eğitim endeksi, eğitim endeksi ile ekonomik özgürlük endeksi, kişi başına GSYİH artış oranı ile ticari özgürlük endeksi ve eğitim endeksi ile ticari özgürlük indeksi arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Kişi başına GSYİH artış oranından ekonomik özgürlüğe doğru ise tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Seçilmiş Doğu Asya ülkelerinde kurumsal faktörlere önem vererek oluşturulan akılcı politikaların, bu ülkelerin ekonomik kalkınmaları üzerinde olumlu bir etkisi olduğu söylenebilir., It is stated by various thinkers and researchers, especially in the last 20-30 years, that there are institutional factors among many factors that affect the economic development process of countries. In this study, the impact of institutional factors on development is empirically analysed for the East Asian countries. For this purpose the relationship in question is investigated with Dumitrescu and Hurlin panel causality tests for the period 1998-2016 in nine selected East Asian countries. As a result of the analysis made by creating six separate models; a bidirectional causality relationship is found between GDP per capita growth and education index, education index and economic freedom index, GDP per capita growth rate and trade freedom index, and education index and trade freedom index. One-way causality relationship from GDP per capita growth rate to economic freedom. It can be said that rational policies created by giving importance to institutional factors in selected East Asian countries have a positive effect on the economic development of these countries.

Ekonomik gelişmenin önemli sonuçlarından biri ticaretin gelişmesi ve refah artışıdır. Refah artışının bir yansıması da insan ömrünün uzaması ve şehirleşmenin artmasıdır. Bu göstergelerin aracılığıyla toplumların ekonomik ve sosyal anlamda gelişmeleri beklenmektedir. Bu çalışmada 1991 sonrası Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleriyle birlikte bazı Baltık ülkelerinde refahın bir yansıması olarak ticarileşme, ortalama yaşam süresi ve şehirleşmenin gelir adaletsizliği üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmada, ticarileşmeyi temsil eden ticari açıklık ve ülkelerin dünya ticaretindeki payı, refah artışını temsil eden kentleşme ve gelir eşitsizliğini temsil eden vergi öncesi gelire bağlı Gini katsayısı ve vergi sonrası gelire bağlı Gini katsayısı incelenmiştir. Tahminler için dört farklı model oluşturulmuş ve her bir model için farklı sonuçlar elde edilmiştir. Analiz sürecinde tanımlayıcı istatistikler, korelasyon matrisi, çoklu doğrusal bağlantı, yatay kesit bağımlılığı, heteroskadastisite, otokorelasyon testleri yapılmıştır. Test sonuçlarına bağlı olarak Driscoll-Kraay testi uygulanmış ve sonuçlar tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, ticarileşmenin gelir eşitsizliğini artırıcı bir etkiye sahip olduğu, şehirleşmenin ise gelir eşitsizliğini azaltıcı bir etkiye sahip olduğu söylenebilir., One of the important results of economic development is the development of trade and the increase in welfare. A reflection of the increase in welfare is the prolongation of human life and the increase in urbanization. Through these indicators, societies are expected to develop economically and socially. In this study, as a reflection of welfare, the effect of commercialization, average life expectancy and urbanization on income inequality in the Commonwealth of Independent States countries and some Baltic countries that gained independence after the dissolution of the Soviet Union after 1991 were investigated. In the study, trade openness and the share of countries in world trade representing commercialization, urbanization representing the increase in welfare, and disposable Gini coefficient and market Gini coefficient representing income inequality examined. For the estimations, four models were created and different results were obtained for each model. In the analysis process, descriptive statistics, correlation matrix, multicollinearity, cross-section dependence, heteroscadasticity, autocorrelation tests were applied. Depending on the test results, the Driscoll-Kraay test was applied and the results were estimated. According to the results, it can be said that while commercialization has a positive effect on income inequality, urbanization has a negative effect on income inequality.

Increasing employment opportunities in cities with industrialization and attractive lifestyle encourages migration from rural areas to cities. This situation, which is called urbanization, creates changes in the economic and socio-cultural structure. The aim of this study is to examine the effect of urbanization on economic growth and development in Turkey by using the data of 1990-2020 period. In the study, first of all, short and long-term relationships between urbanization, economic growth and development were discussed by applying ARDL analysis, and then it was investigated whether there was causality between the series with the Toda-Yamato causality test. According to the results obtained from the Toda-Yamato causality test, urbanization has been identified as the cause of economic growth and development. Findings from the ARDL error correction model also provide evidence for a long-term relationship between series., Sanayileşmeyle kentlerdeki istihdam imkânlarının artması ve cazibeli yaşam tarzı kırsal kesimden kente göçü teşvik etmektedir. Kentleşme olarak adlandırılan bu durum, ekonomik ve sosyo-kültürel yapıda değişiklikler yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1990-2020 dönemi verilerinden yararlanarak Türkiye’de kentleşmenin ekonomik büyüme ve kalkınma üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Çalışmada öncelikle ARDL analizi uygulanarak kentleşme, ekonomik büyüme ve kalkınma arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişkiler ele alınmış, ardından Toda-Yamamato nedensellik testiyle seriler arasında nedensellik olup olmadığı araştırılmıştır. Toda-Yamamato nedensellik testinden ulaşılan sonuçlara göre kentleşme, ekonomik büyüme ve kalkınmanın nedeni olarak tespit edilmiştir. ARDL hata düzeltme modelinden ulaşılan bulgular da seriler arasında uzun vadeli ilişkiye dair kanıtlar sunmaktadır.

One of the requirements of being a social state is that the state takes measures to increase the economic levels of its citizens. In our country, especially according to the 45th article of the 1982 Constitution, providing resources for bees to collect honey in terms of beekeeping activities constitutes compliance with the expression “other inputs”. In addition, according to Article 170 of the Constitution titled “Protection of forest villagers”, taking measures for the development of wellfare the people of the villages located in and adjacent to the forest is among the duties of the state. Honey forest is the cultivation of plants that provide the pollen and nectar source that bees need in order to make honey, according to the principle of maximum efficiency. The vegetation period of each plant varies depending on the season. Honey flow in Erzincan which starts from the middle of June, lasts for about 1-1.5 months. The scarcity of flowering plants in June leads to a lower amount of honey. In order to increase honey yield, it is vital to popularize the Güvey Kandili (Koelreuteria spp.) tree which blooms during the honey flow period, and the Hungarian Acacia (Sophora japonica) tree which blooms in the first week of July and remains flowering until mid-August. As a result, honey forests cannot be established on a single type of tree. In order to make honey forests fully functional and to ensure the continuity of honey flow, honey forests should be established by diversifying from the necessary trees and forest plants., Sosyal devlet olmanın bir gereği devletin vatandaşlarının ekonomik durumlarını yükseltici tedbirleri almasıdır. Ülkemizde özellikle 1982 Anayasası’nın 45. maddesine göre arıcılık faaliyetleri açısından arıların bal toplayabileceği kaynakların sağlanması “diğer girdiler” ifadesine uygunluk teşkil etmektedir. Ayrıca Anayasa’nın “Orman Köylüsünün Korunması” başlıklı 170. maddesine göre orman içinde ve bitişiğinde yer alan köyler halkının kalkındırılmasına yönelik tedbirlerin alınması da devletin görevleri arasında yer almaktadır. Bal ormanı, arıların bal yapabilmeleri için ihtiyaç duydukları polen ve nektar kaynağını sağlayıcı bitkilerin azami verimlilik ilkesine göre yetiştirilmesidir. Her bitkinin vejetasyon süresi mevsime bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Erzincan’da Haziran ayının ortalarından itibaren başlayan bal akımı yaklaşık 1-1,5 ay sürmektedir. Haziran ayında çiçeklenen bitkilerin azlığı daha düşük miktarda bal elde edilmesine yol açmaktadır. Bal veriminin arttırılabilmesi açısından bal akımı döneminde çiçeklenen Güvey Kandili (Koelreuteria spp.) ve ilimizde Temmuz ayının ilk haftası çiçek açıp Ağustos ayının ortasına kadar çiçekli kalan Macar Akasyası (Sophora japonica) ağacının yaygınlaştırılması hayati önem taşımaktadır. Sonuç olarak bal ormanları tek bir tür ağaç üzerinden kurulamaz. Bal ormanlarını tam fonksiyonel hale getirebilmek ve bal akımının sürekliliği için, bal ormanları gerekli ağaçlardan ve orman altı bitkilerinden çeşitlendirilerek kurulmalıdır.

Bu çalışmanın amacı, geç kapitalistleşen bir ülke olarak Türkiye’de özellikle 2000 sonrası süreçte döviz biçiminde sermaye ihtiyacıyla karakterize olan krizlerin üretimle olan içsel bağlantılarını imalat sanayi üzerinden kurmaktır. Üretim alanındaki çelişkilerin bir ifadesi olarak açığa çıkan krizler imalat sanayindeki yapısal değişimlerle doğrudan bağlantılı bir biçimde ilerlemektedir. Bu kapsamda çalışma, yaygın bir biçimde krizlerin sadece dolaşım aşamasına yansıyan genel görünümleri üzerinden yapılan analizlerden farklı olarak üretim ve dolaşım aşamasının ilişkiselliği üzerinden ilerleyerek döviz biçiminde sermaye ihtiyacını açığa çıkaran nedensel mekanizmalar üzerine yoğunlaşmıştır.Geç kapitalistleşen ülkelerin en temel sorunlarından biri olan imalat sanayinde ithal girdi bağımlılığı, bir taraftan dünya kapitalist sistemiyle kurulan eklemlenme ilişkisini yoğunlaştırırken diğer taraftan da süreğenleşen bir cari açık sorununun varlığına neden olmaktadır. Birikim sürecinin farklılaşan evrelerindeki kriz anlarıyla kendisini ortaya koyan bu sorun, Türkiye’de 2001 krizinden sonraki süreçte sermaye yoğun sektörlerde imalat sanayi üretim ve ihracatının arttırılmasına dair önemli bir yapısal dönüşüme işaret etmektedir. Bu yapısal dönüşüm, ithal ara girdiye olan bağımlılığı azaltmaya yönelik sanayileşme stratejilerini gündeme getirmektedir. Ancak üretim mallarının üretimine geçilmesi belirli bir sermaye birikimi düzeyine ulaşmış olmayı gerektirmektedir. Tarihsel süreklilik içerisinde Türkiye’de birikim sürecinin son yirmi yılına ait dönem, üretim malları ithalatı için gereken dövizin borçlanma yoluyla sağlanmaya devam ettiği bir aşamaya karşılık gelmektedir. Geç kapitalistleşmenin getirdiği yapısal bir sorun olarak, döviz biçiminde borç sermayenin üretken sermaye yatırımlarına dönüşememesi sonucu kırılamayan borç sarmalı bu dönemin temel özelliğini oluşturmaktadır. This study aims to establish its internal connections with production through the manufacturing industry of crises characterized by the need for capital in the form of foreign currency, especially in the post-2000 period in Turkey as a late capitalistization country. In this context, the study differs from the analyzes of the general appearances of the crises, which are widely reflected in the circulation phase, and it focuses on the causal mechanisms that reveal the need for capital in the form of foreign currency proceeding through the relationality of production and circulation stages. The dependency on imported inputs in the manufacturing industry, which is one of the most fundamental problems of late capitalistization on the one hand intensifies the articulation relationship established with the world capitalist system, on the other hand, causes the existence of a chronic current account deficit problem. This problem, which manifests itself with the crisis moments in the different phases of the accumulation process, points to an important structural transformation in increasing the production and exports of the manufacturing industry in the capital-intensive sectors in the period after the 2001 crisis in Turkey. This structural transformation brings up industrialization strategies to reduce dependency on imported intermediate inputs. However, the production of production goods requires reaching a certain level of capital accumulation.The period of the last twenty years of the accumulation process in Turkey in historical continuity corresponds to a stage in which the foreign exchange required for the import of production goods continues to be provided by borrowing. The main feature of this period is the debt spiral, which could not be broken because of the inability of the foreign currency debt capital to be transformed into productive capital investments, as a structural problem brought on by the late capitalistization.

Bu tezin ana teması, bütçe açığının makroekonomik etkileridir. Aamaçlarıse, ikiz açıklar hipotezini ve bunların ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemek (birinci makale), bütçe açığının enflasyon üzerindeki etkisini incelemek (ikinci makale) ve bir bütçe açığının kaynağı incelemektir (üçüncü makale). Birinci makale, 1988'den 2018'e kadar seçilen Afrika ülkelerinde ikiz açık hipotezini ve bunların ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemektedir. Bu amaçla bootstrap Granger nedensellik testleri ve dinamik panel eşik modelleri gerçekleştirilmiştir. Buna göre, bootstrap Granger nedensellik testleri, sonuçların karışık olduğunu doğruladı. 27 ülkeden 16'sının sonuçları Ricardian denklik hipotezini desteklemektedir. Yani bütçe açığından cari açığa doğru ve tersi yönde Granger nedensellik yoktur.Ayrıca dinamik panel eşik modeli sonuçları, bütçe açığı ile Kisi başına düşen GSYİH arasındaki ilişkinin doğrusal olmadığını göstermektedir. Bütçe dengesi eşik noktası %0,152'dir ve güven aralığında yer almaktadır. Bu nedenle, bütçe açığının iyileşmesi ve %0,152'nin altında bir bütçe dengesi, kişi başına düşen GSYİH'yi önemli ölçüde artırmaktadır. Son olarak, cari açık ve devlet borcu gibi rejimden bağımsız değişkenler önemli bir olumsuz etkiye sahipken, yatırım harcamaları, geniş para ve siyasi istikrar kişi başına GSYİH üzerinde önemli bir olumlu etkiye sahiptir.İkinci makale, mali sektör gelişimini ve geniş para arzını moderatör ve aracı değişkenler olarak dikkate alarak bütçe açığı-enflasyon ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, karma ortalama grup, ortalama grup ve dinamik sabit etki tahmin teknikleri kullanılmaktadır. Ancak, Hausman (1968) eğim homojenlik testi istatistiğini takiben, karma ortalama grup tahmin edici sonuçları ana sonuç olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla, karma ortalama grup tahmin sonucu, bütçe açığının enflasyonist olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca kişi başına düşen GSYİH, efektif döviz kuru, finansal sektör gelişimi, düzenleyici kalite ve bütçe açığı ile finansal sektör gelişiminin etkileşim süresi de enflasyonun önemli belirleyicileridir. Makale ayrıca geniş para arzının bütçe açığı-enflasyon ilişkisinde aracı değişkenler olarak rolünü incelemektedir. Bu amaçla yapısal eşitlik modeli tahmin edilmiş ve tahmin sonrası aracılık etkisi testleri de yapılmıştır. Son olarak, hem yapısal eşitlik modeli sonuçları hem de aracılık etkisi testleri, geniş para arzının bütçe açığı-enflasyon ilişkisi üzerinde kısmi aracılık etkisi olduğunu doğrulamıştır.ivSon olarak, üçüncü makale vergi çabası endeksini ölçmekte ve seçilmiş Afrika ülkelerinde vergi kapasitesi ve vergi çabasının belirleyici faktörlerini incelemektedir. Bu amaçla, içsel bir stokastik sınır modeli tahmin edilmiştir. Sonuçlar, çeşitli yapısal, demografik ve kurumsal faktörler göz önüne alındığında, Afrika ülkelerinin vergi çabalarının vergi kapasitelerinden %40 daha düşük olduğunu göstermektedir. Ayrıca, ticaret entegrasyonu olduğunda, kentleşme genişlediğinde, finans sektörü geliştiğinde ve ortak ülkelerden gelen yardımlar arttığında ülkelerin vergi kapasitesi de büyür. Öte yandan, tarım sektörüne bağımlılık ve daha yüksek yaş bağımlılık oranı vergi gelirlerinin tahsilatını azaltmaktadır. Son olarak, vergi çabası, hukukun üstünlüğü ve düzenleyici kalite gibi yönetişim göstergelerinden olumlu etkilenir. The central theme of this dissertation is the macroeconomic effects of the budget deficit, and its objectives are examining the twin deficits hypothesis and their impact on economic growth (essay one), on inflation (essay two), and the source of a budget deficit (essay three). Essay one examines the twin deficit hypothesis and its effect on economic growth in selected African countries from 1988 to 2018. For this purpose, bootstrap Granger causality tests and dynamic panel threshold models are executed. The results of the bootstrap Granger causality tests confirmed that the results are mixed. Out of 27 countries, results of 16 countries support the Ricardian equivalence hypothesis. That is, there is no Granger causality running from budget deficit to current account deficit and vice versa. Moreover, the dynamic panel threshold model results show that the relationship between the budget deficit and GDP per capita is nonlinear. The point estimate of the budget balance threshold is 0.152% and is located within the confidence interval. Therefore, an improvement of the budget deficit, and a budget balance of less than 0.152% boosts GDP per capita significantly. Lastly, regime-independent regressors such as current account deficit and government debt have a significant negative effect, whereas investment spending, broad money, and political stability have a significant positive impact on GDP per capita. Essay two aims to examine the budget deficit-inflation relationship, considering financial sector development and broad money supply as moderating and mediating variables. For this purpose, pooled mean group, mean group, and dynamic fixed effect estimation techniques are employed. But, following the Hausman (1968) slope homogeneity test statistic, the pooled mean group estimator results are accepted as main results. Hence, pooled mean group estimation result reveals that the budget deficit is inflationary. In addition, GDP per capita, effective exchange rate, financial sector development, regulatory quality, and the interaction term of the budget deficit and financial sector development are significant determinants of inflation. The essay further examines the role of the broad money supply as mediating variable on the budget deficit-inflation relationship. To this end, the structural equation model is estimated and post-estimation mediation effect tests are performed. Finally, both the structural equation model results and the mediation effect tests confirmed a partial mediation effect of the broad money supply on the budget deficit-inflation relationship.viFinally, essay three measures the tax effort index and examines determinant factors of tax capacity and tax effort in selected African countries. For this purpose, an endogenous stochastic frontier model is estimated. Results show that the tax effort of African countries is 40% lower than their tax capacity given various structural, demographic, and institutional factors. Moreover, the tax capacity of countries grows when their economy is integrated with the rest of the world, urbanization expands, the financial sector is developed, and development assistance and aid from partner countries increased. On the other hand, reliance on the agriculture sector and a higher age dependency ratio reduce tax revenue collection. Finally, tax effort is positively affected by governance indicators such as a rule of law and regulatory quality.

The aim of this study is to investigate the effects of economic development on democracy with the data for the period 2001-2016 in 24 emerging market economies. This article develops a new methodology and analyzes the impact of openness, economic, social and financial development indicators on the level of democracy. We used the panel-ordered qualitative preference analysis method to estimate the relationship between democracy and economic development. We have concluded that economic development is more effective at higher levels of democracy and is higher likely to affect the higher level of democracy. We have shown that economic development raises the level of democracy., Bu çalışmanın amacı, 24 yükselen piyasa ekonomisi için 2001-2016 dönemine ait veriler ile ekonomik kalkınmanın demokrasi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu makale yeni bir metodoloji geliştirir ve dışa açıklık, ekonomik, sosyal ve finansal kalkınma göstergelerinin demokrasi düzeyine etkisini analiz eder. Demokrasi ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişkiyi tahmin etmek için panel sıralı nitel tercih analiz yöntemini kullandık. Ekonomik kalkınmanın demokrasinin yüksek düzeylerinde daha etkili ve yüksek demokrasi düzeyini etkileme olasılığının daha yüksek olduğu sonucunu elde ettik. Ekonomik kalkınmanın demokrasi düzeyini yükselttiğini gösterdik.

The consensus around the importance of educational quality on economic growth and societal development is more robust than ever. Major studies such as Hanushek & Woessmann (2015; 2020) indicate that a nation’s aggregate cognitive skills, measured with international mathematics and science assessments such as TIMMS, PIRLS, and PISA, is indicative of its educational quality, which is a vital component for economic growth. Such studies have also influenced the trajectory of international organizations so far as to include ‘quality education’ as one of the Sustainable Development Goals 2013 (United Nations, 2015). Therefore, by building on the studies asserting the importance of quality education and cognitive skills accumulation, we examine whether there is a universal model of a ‘good’ education system should look like is emerging. Based on observing the education systems of countries with a solid track record on international assessments aimed to measure cognitive skills, we argue that there seems to be various common themes, and also highly distinctive paths to success among highly renowned education systems., Eğitim kalitesinin ekonomik büyüme ve toplumsal kalkınma üzerindeki önemi konusundaki fikir birliği her zamankinden daha sağlamdır. Hanushek & Woessmann (2015; 2020) gibi önemli çalışmalar, bir ulusun TIMMS, PIRLS ve PISA gibi uluslararası matematik ve fen değerlendirmeleri ile ölçülen toplam bilişsel becerilerinin, ekonomik büyüme için hayati bir bileşen olduğunu gösteren eğitim kalitesinin bir göstergesi olduğunu göstermektedir. Bu tür çalışmalar, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri 2013'ten biri olarak 'kaliteli eğitimi' içerecek şekilde uluslararası kuruluşların yörüngesini de etkilemiştir (United Nations, 2015). Bu nedenle, kaliteli eğitim ve bilişsel beceri birikiminin önemini ortaya koyan çalışmalara dayanarak, “iyi” bir eğitim sisteminin ortaya çıkması gereken evrensel bir model olup olmadığını inceliyoruz. Bilişsel becerileri ölçmeyi amaçlayan uluslararası değerlendirmeler konusunda sağlam bir sicile sahip ülkelerin eğitim sistemlerini gözlemlemeye dayanarak, çeşitli ortak temalar ve aynı zamanda yüksek derecede tanınan eğitim sistemleri arasında başarıya oldukça belirgin yollar olduğunu iddia ediyoruz.

Yakınlaşan dünya ekonomileri beraberinde, ülkelerarası ilişkilerin artması, üretim, tüketim ve uluslararası ticaretin artması sonucunu getirmiştir. Bu nedenle uluslararası ticaret ile etkileşim halinde olan lojistik faaliyetler gelişim göstermiş; ticaretin merkezi halinde olan lojistik köyler dünyada ve dolayısıyla Avrupa ile Türkiye'de kurulmaya başlamıştır.Coğrafi konumu itibariyle avantajlı durumda olan Türkiye; Avrupa, Orta Doğu ve Türk Cumhuriyetleri arasında köprü görevi görmekte, üç kıtanın lojistik üssü olmayı hedeflemektedir. 2023'te 500 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaşmayı amaçlayan Türkiye, bu hedefine hız kazandırmada aracı olacak 21 lojistik köy projesi ile karşımıza çıkmaktadır.Bu çalışmada Uluslararası Ticarette Lojistik Köyler kapsamında Türkiye'de projesi hazırlanmış bazı lojistik köyler incelemeye alınmış, mevcut durum ile olması gereken üzerinde değerlendirme yapılmıştır. Çalışmada lojistik kavramı detaylı bir şekilde incelenmiş, Avrupa'daki bazı lojistik köyler mercek altına alınmıştır. Bunların yanında, uluslararası ticarette lojistik köylerin önemi ortaya konulmuş, lojistik köylerin bir nevi ticaret ağı olduğu açıklanmış, lojistik köylerin hem bölgesel hem ulusal hem de uluslararası etkisi üzerinde durulmuştur. Böylece lojistik köylerin Türkiye'nin dış ticaretini artırmada önemli bir rol oynayacağı sonucuna varılmıştır. The converging world economies have brought the result together with increased of inter-country relations, increased of production, consumption and international trade. Therefore, the logistics activities which are in case of interaction with international trade have developed; freight villages which are in the center of trade have began to be established in the world and thus in Europe and Turkey.Turkey which is case of advantageous as geographical position; it serves as a bridge between Europe, Middle East and Turkic Republics, it aims to be the logistics base of three continents. Turkey which aims to reach the export volume 500 billion $ in 2023, it emerges with 21 freight village project that will be instrumental to speed up this its target.In this study within Freight Villages in International Trade, some freight villages that their project was prepared in Turkey were examined, the current situation has been evaluated on the situation that should be. In this study, the concept of logistics is examined in detail, some freight villages in Europe have been examined. In addition, the importance of freight villages in international trade has been put forward, it is explained that freight villages are a kind of trade network, both regional, national and international impacts of freight villages are emphasized. Thus, it was concluded of the freight villages will play an important role in increasing Turkey's foreign trade. 229

EKONOMİK BÜYÜME VE GÖÇ: AB VE TÜRKİYE ARASINDAKİ GÖÇ SORUNU KAPSAMINDA GÖÇÜN TÜRKİYE’NİN EKONOMİSİNE ETKİLERİTürkiye’nin bulunduğu coğrafi konum nedeniyle stratejik bir noktada olması ve dış politikasını şekillendirmek zorunda olduğu Ortadoğu ülkelerinin varlığı ekonomik ilişkilerinde Türkiye’yi 2011 Suriye Göçü ile stratejik olarak zorlamıştır. Türkiye’nin Avrupa’ya geçiş güzergâhında olması ülkenin kitlesel göçler için transit bölge haline gelmesinde etkilidir. Son yıllarda Afganistan, Irak, Filistin gibi ülkelerden aldığı göçler ülkenin transit bir sahaya sahip olduğunun göstergesidir. 2011 yılında yaşanan Suriye Göçü ise bunun en belirgin örneğidir. Türkiye, uyguladığı göç politikası nedeniyle sınır ülkelerinin yaşadığı iç siyasi çatışmalar sonucu, sığınma ve geçiş bölgesi aktörlüğünü üstlenmiştir dolayısıyla göç edenler açısından algısal anlamda transit bölge statüsünü almıştır. Suriye Göçü örneğinde, uluslararası hukuki düzenlemelerde kişilerin yasal ya da yasa dışı olarak göç etmeleri dikkate alındığından, kitlesel göç hareketleri günümüzde sert politikalarla karşılık bulabilmektedir. Bu bağlamda; Suriye Krizi sonrası yaşanan göç sürecinin başlaması, nedenleri ve göç sonrası durum araştırılmıştır. Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’nin göç olgusuna yaklaşımı değerlendirilmiştir.Araştırmanın amacı; 2011 yılında başlayan kitlesel göç dalgasında Avrupa Birliği aday ülkesi olan Türkiye’nin göç kapsamında eğitim, sağlık, istihdam alanlarında ekonomik yaklaşımını ve harcamalarının yansımalarını değerlendirmektir.--------------------ECONOMIC GROWTH AND MIGRATION: THE INFLUENCES OFMIGRATION ON TURKISH ECONOMY IN THE SCOPE OF MIGRATIONISSUE BETWEEN THE EU AND TURKEYDue to the geographical location, Turkey has a strategic position to shape the foreign policy and the presence of Middle Eastern countries, the migration from Syria to Turkey that took place in 2011 challenged its economic relations with Turkey. The fact that Turkey's place providing effective transition as a transit zone for mass immigration makes the country a pathway to European countries. In recent years, immigration from countries such as Afghanistan, Iraq and Palestine is an indication that the country has become a transition point. The Syrian Migration in 2011 is the most significant example of this. Turkey, which experienced internal political conflicts as a result of the immigration policy implemented by countries of asylum and migration in its borders has also witnessed that these migration movements have become a matter of perpetuation thus providing the status of transition in the region. In the case of the Syrian Migration, mass migration movements are now able to respond with harsh policies as international legal regulations take into account whether people migrate legally or illegally. In this context; the initiation of the migration process after the Syrian crisis, the reasons and the post-migratory conditions have been analyzed. Turkey and the European Union countries’ approach to migration have been evaluated. Objective of the research; The pıurpose of the study is to analyze the economical approach of Turkey to massive immigration wave that began in 2011 as a European Union candidate country in terms of education, health and employment as well as assessing the implications of its relevant expenses.

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergeye istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Trafik kazaları yol açtığı ölüm ve yaralanmalar ile dünyada ve ülkemizde çağımızın en büyük problemleri arasında yer almaktadır. Trafik kazaları neden olduğu insani kayıpların yanı sıra ülke ekonomilerine de önemli yükler getirmektedir. Özellikle azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınma süreçlerini yakından etkilemektedir. Bu açıdan çalışmanın amacı, trafik kazalarının ekonomik kalkınma ile ilişkisinin analiz edilmesidir. Çalışmanın ölçeği Türkiye ile sınırlı olup kapsadığı dönem 1995-2017 yıllarıdır. Çalışmada izlenen yöntemde, öncelikle trafik kazaları ile ekonomik kalkınma göstergelerine dair değişkenler belirlenmiştir. Trafik kazalarına dair değişkenler kaza sayısı ve motorlu araç sayısıdır. Ekonomik kalkınmaya dair değişkenler ise insani gelişmişlik ve hukuk üstünlüğü endeksleridir. Kaza sayısı bağımlı, diğer değişkenler ise bağımsız değişkenlerdir. Değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkinin analizi amacıyla Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif (ARDL) eşbütünleşme modeli kurulmuştur. Sonrasında modelin geçerliliği test edilmiş ve değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkiler belirlenmiş ve nedensellik ilişkisi analizi yapılmıştır. Çalışmada varılan sonuçlara göre, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında kısa ve uzun dönem ilişkisi elde edilmiştir. Buna göre, kaza sayısı ile ekonomik kalkınma arasında uzun dönem ilişkisi, hukuk üstünlüğü ile insani gelişmişlik endeksleri arasında tespit edilmiştir. Motorlu araç sayısı ile uzun dönemli bir ilişkiye rastlanmamıştır. Elde edilen bulgulara göre Türkiye'de 1995-2017 döneminde trafik kaza sayısı üzerinde en çok insani gelişmişlik endeksinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kısa dönem açısından elde edilen bulgulara göre, kaza sayısı ile hukuk üstünlüğü endeksi ve insani gelişmişlik endeksi arasında ilişki elde edilmiştir. Öte yandan, motorlu araç sayısı ile kısa dönemli bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bağımlı değişken ile bağımsız değişkenler arasında elde edilen kısa dönem nedensellik ilişkisi analizine göre, motorlu araç sayısı ile insani gelişmişlik endeksinden kaza sayısına doğru tek yönlü nedensellik elde edilmiştir. Bu sonuca göre, motorlu araç sayısındaki ve insani gelişmişlik endeksindeki değişimler, trafik kaza sayısında değişime yol açmaktadır. It is one of the biggest problems of our age around the world and in our country with the deaths and injuries caused by traffic accidents. In addition to the human losses caused by traffic accidents, they also bring significant charges on the economies of the countries. In particular, the economic development processes of underdeveloped and developing countries are closely affected. In this respect, the aim of this study is to analyze the relationship between traffic accidents and economic development. The area of the study is Turkey and the time period covered is 1995 and 2017. In the method followed, variables related to traffic accidents and economic development indicators were determined. The variables of traffic accidents are the number of accidents and the number of motor vehicles. The variables of economic development are human development and rule of law indices. The number of accidents is dependent and the other variables are independent. A Delayed Distributed Autoregressive (ARDL) cointegration model was established to analyze the short and long term relationship between variables. After that, the validity of the model was tested and short and long term relationships between the variables were determined and causality relation analysis was conducted. According to the results obtained in the study, short and long term relations between dependent and independent variables are available. Accordingly, the long-term relationship between number of accidents and economic development has been identified among the rule of law and human development indices. A long-term relationship with the number of motor vehicles is not available. According to the findings on the number of traffic accidents in the 1995-2017 period in Turkey, the most effective variable is human development index. According to the findings on the short-term, there is a relationship between the number of accidents and the rule of law and human development indexes. On the other hand, there is no short-term relationship with the number of motor vehicles. According to the short-term causality analysis between dependent variables and independent variables, one-way causality from number of motor vehicles and human development indexes to number of accidents are available. This conclusion shows that changes in the number of motor vehicles and human development indexes lead to a change in the number of traffic accidents.

Zaman içerisinde önemliliğini her geçen gün ortaya koyan sürdürülebilirlik kavramı şirketler ve ülkeler için de önem arz etmektedir. İktisadi olarak, mikro ölçekte şirketlerin faaliyetleri makro ölçekte ülkenin ekonomisini ve kalkınmasını da etkilemektedir. Şirketlerin kurumsal sürdürülebilirlik performansları, finansal raporları etkilerini ölçebilmek adına önemlidir. Bu konuda şirketlerin hem kendi gelişimini hem de faaliyet gösterdiği ülkenin ekonomik büyüme ve kalkınmasına olan etkisini doğru bir şekilde ölçülebilmesi için şeffaf ve doğru raporlamalar yapmalıdırlar. Şirketlerin kurumsal sürdürülebilirlik çalışmaları sırasında, faaliyetlerinden doğan kaynak kullanımlarının ekonomik büyüme ve kalkınmaya olan etkisi söz konusu raporlar ile ölçülebilmektedir. 2014 ve 2017 yılları arasında BİST sürdürülebilirlik endeksinde yer alan 5 şirkete ait raporlar incelenmiştir. Faaliyet alanları farklı olan bu beş şirketin büyüme ve kalkınma üzerine sürdürülebilir değer yaratıp yaratmadıkları ortaya konmuştur. Araştırmada, şirketlerin kaynak kullanım verimliliği emsal olarak Türkiye ölçeğinde kıyaslanmıştır. Şirketlerin, sürdürülebilirlik çalışmalarının ülke ölçeğinde pozitif etkisi olma sonucuna ulaşılmıştır. Ancak kaynak kullanımı konusunda şirketle kendi ölçeklerinde pozitif değer yarattıkları tespit edilmiştir., The concept of sustainability, which reveals its importance over time, is also important for companies and countries. Economically, the activities of the companies on a micro-scale affect the economy and development of the country on a macro-scale. Corporate sustainability performances of companies are important for measuring the impact of financial reports. In this regard, companies should make transparent and accurate reports to accurately measure both their development and the impact on the economic growth and development of the country in which it operates. During these corporate sustainability studies, the impact of resource utilization on economic growth and development can be measured with these reports. Between 2014 and 2017, the reports of 5 companies included in the BIST sustainability index were analyzed. It has been demonstrated whether these five companies with different fields of activity create sustainable value on growth and development. In the study, resource use efficiency as compared to peer companies has the scale of Turkey. It has been concluded that sustainability studies of companies have a positive impact on the national scale. However, it has been determined that they create positive value in terms of resource utilization with the company at their scale.

İnşaat sektörü bir üretim sürecine sahip olması ve mekân yaratması nedeniyle kapitalist ilişkiler içerisinde önem arz etmektedir. Sektör üretim alanının fiziki altyapısını oluştururken aynı zamanda kentsel alanın gelişimini de sağlamaktadır. Dünyada inşaat sektörü yatırımları gelişmekte olan ülkelere kaymaktadır. Sektörün finans ve uluslararası ticaretle ilişkisi yoğunlaşmaktadır. İnşaat sektörü ileri-geri bağlantılarıyla bu ülkelerdeki ekonomik büyümeyi etkilemektedir. Gelir dağılımı, istihdam, dış ticaret, çalışma koşulları gibi kalkınma hedefleri ise yapısal dönüşüm politikalarına ihtiyaç duymaktadır. İktisadi büyüme bir önceki döneme göre hasıla artışını iktisadi kalkınma ise kalkınma hedeflerindeki bütünsel ve nitel bir değişimi ifade etmektedir. Bu çalışmanın özgün tarafı da burada ortaya çıkmaktadır. Türkiye’de 2002 yılı sonrasında ülke ekonomisinde ve inşaat sektöründe oluşan büyüme, kalkınma hedefleri bağlamında anlatılmaya çalışılmaktadır. Bu büyümenin kalkınma hedeflerini gerçekleştirmediği vurgulanmaktadır.--------------------The construction sector is important in capitalist relations because it has a production process and creates space. While the sector constitutes the physical infrastructure of the production area, it also provides the development of the urban area. In the world, construction sector investments are shifting to developing countries. The relationship of the sector with finance and international trade is intensified. The construction sector affects economic growth in these countries through back-and-forth linkages. Development targets such as income distribution, employment, foreign trade, working conditions require structural transformation policies. Economic growth states the increase in output compared to the previous turn, and economic development states the total and qualitative change in development goals. The original side of this study also emerges here. In this study, growth in Turkey which formed in the construction sector and country's economy after 2002 will be explained in the context of development goals. It is emphasized that this growth does not fulfill the development goals.

Bilgi ve iletişim tarih boyunca insan hayatının ana unsurlarından olmuştur. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren sürekli biçimde büyüyen bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT), günümüz hayatının vazgeçilmezleri arasına girmiştir. BİT, sağladığı bir takım avantajlar sayesinde tüm sektörlerde kendisine yer bulmuş ve içinde bulunduğumuz toplum bilgi toplumu olarak anılmaya başlamıştır. Sektörde değişim ve gelişim sürekli biçimde devam etmiş, her geçen gün teknolojik bilgi birikimi artmıştır. Ekonominin her alanında kullanılan BİT, verimlilik ve karlılığı arttırmıştır. Verimlilik ve karlılık artışı beraberinde milli gelirde artışa neden olmuştur. BİT, ekonomiye olduğu kadar sosyal hayata da doğrudan etki etmiştir. Eğitimden sağlığa, ulaşımdan güvenliğe, bankacılıktan ticarete kadar her alanda kullanılmaktadır. Bu yönüyle insanların hayat standartlarını arttırmayı konu edinen ekonomik kalkınma kavramıyla doğrudan ilişkilidir. BİT sayesinde insanlar; eğitim, sağlık, ulaşım, adalet, güvenlik ve bankacılık gibi alanlarda daha ucuz, kolay ve güvenilir bir biçimde hizmet alarak refah seviyelerini yükseltmektedirler. Bu çalışmada BİT ile ekonomik kalkınmanın belirleyicisi olan ekonomi, eğitim, sağlık, ulaşım, adalet, güvenlik, bankacılık gibi kavramlar ile arasındaki ilişki incelenmiş olup söz konusu alana ilişkin olarak Türkiye’deki uygulamalar açıklanmıştır. Sonuç olarak ekonomik kalkınma ile BİT arasında doğru yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir., Information and communication has been one of the main elements of human life throughout history. Information and communication technologies (ICT), which has been growing continuously since the second half of the 20th century, have become one of the indispensables of today's life. Thanks to a number of advantages, ICT has found its place in all sectors and the society we are in has started to be known as information society. The change and development in the sector has continued continuously and technological knowledge has increased with each passing day. ICT, which is used in all areas of the economy, has increased productivity and profitability. The increase in productivity and profitability led to an increase in national income. ICT has a direct impact on social life as well as on the economy. It is used in every field from education to health, from transportation to security, from banking to trade. In this respect, it is directly related to the concept of economic development, which aims to increase the living standards of people. Thanks to ICT; education, health, transportation, justice, security and banking in areas such as cheap, easy and reliable way to increase their welfare levels. determinant of economic development with emerging economies in this study ICT, education, health, transport, justice, security, banking is examined relationships between concepts such practices in Turkey are explained in relation to the said area. As a result, it has been found that there is a correct relationship between economic development and ICT.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Merkez ülkeleri tarafından uygulamaya konulan, 1980 sonrasında ise ekonomik alanda etkisi derinleşen küreselleşme, bilhassa azgelişmiş/gelişmekte olan ülkelerin ekonomi politikalarını baskılayarak, bu ülkeleri giderek dışa bağımlı hale getirmiştir. Tarım politikaları da ekonomi politikalarının bir parçası olarak bu dönüşümden azami derecede etkilenmektedir. 1980 sonrasında iktisadi kuralsızlaştırma / serbestleştirme mottosu çerçevesinde gelişen sürecin baş aktörlerinin, Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası (WB) gibi uluslararası kuruluşlar ile birlikte tarladan pazara kadar üretimin her aşamasını ele geçiren Çok-uluslu şirketlerin olduğu görülmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken ve çalışmanın çıkış noktasını oluşturan husus, gelişmiş ülkelerin kendi üreticilerini korurken, azgelişmiş ülkelerden dış ticaret korumalarını ve üretici destek mekanizmalarını kaldırmasını talep etmesidir. Bu görev ise gelişmiş ülkeler adına 'yapısal uyum politikalarını' kullanarak IMF ve Dünya Bankası tarafından yerine getirilmektedir. Türkiye, 1970'lerin sonlarında yaşadığı ödemeler dengesi krizlerini aşamayınca 24 Ocak Kararları ile bu sürecin içine girmiştir. IMF'nin belirlediği 'istikrar programı' çerçevesinde Dünya Bankasından kullanılan 'yapısal uyum' kredileri ile makroekonomik dengeler sağlanmaya çalışılmıştır. Bu zamana dek nispeten kapalı ve sıkı bir kalkınma stratejisi benimseyen Türkiye, bu tarihten itibaren dışa açık, piyasa ekonomisi temelinde şekillenen bir kalkınma stratejisi benimsemiştir. Kendi ihracat portföyünün en önemli kalemi olan tarım ürünlerinden vazgeçme süreci de böylece başlamıştır. Zamanla tarım ürünlerindeki dış ticaret korumalarının ve çiftçinin tarımsal destek mekanizmalarının kaldırılması tarımsal üretimde aşınmaya/bitmeye, tarım sektöründe ise bir çöküşe sebep olmuştur. Günümüz gelişmiş ülkelerinin aynı zamanda en büyük tarım ihracatçısı ülkeleri olduğunun vurgulandığı çalışmada,Türkiye'nin de hem kronik cari açık sorunu olan hem de sanayileşme hedefinde bir ülke olarak, kaynaklarını daha efektif kullanabilmesi için tarım sektörünü ihmal etmemesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Globalization, which was put into practice by the Central countries after the Second World War, and deepened in the economic sphere after 1980, has made these countries increasingly dependent on foreign economies by suppressing the economic policies of underdeveloped/developing countries. Agricultural policies are also highly influenced by this transformation as part of economic policies. In the course of the process of economic deregulation/liberalization in the post-1980 period, multinational corporations that took over every stage of production from field to market, together with leading international actors such as World Trade Organization (WTO), International Monetary Fund (IMF), World Bank (WB) is observed. The point that should be considered here and which is the starting point of the study is that the developed countries demand their protection from foreign trade protection and producer support mechanisms while protecting their producers. This task is carried out by the IMF and the World Bank by using IMF 'structural adjustment policies' Bankası in the name of developed countries. Turkey, where payments in the late 1970s has entered into this process with aşamayın January 24th Decisions by the crisis of balance. Within the framework of the ekonomik stabilization program çalış determined by the IMF, macroeconomic balances have been tried to be achieved through Dünya structural adjustment uyum loans used by the World Bank. So far, relatively closed and tight development strategy adopted by Turkey and outward from that date, has adopted a development strategy formed the basis of the market economy. The process of abandoning agricultural products, the most important item of its export portfolio, has also begun. In the course of time, the removal of foreign trade protection and agricultural support mechanisms of agricultural products caused erosion/loss in agricultural production and a collapse in agricultural sector. Today the developed countries in the study also highlighted that the largest agricultural exporter countries, Turkey is both a chronic current account deficit, which is a problem both towards industrialization as a country of destination, to the conclusion that should not neglect the agricultural sector in order to use more effectively the resources have been reached.

Bu çalışmanın amacı enflasyon, ekonomik büyüme ve istihdam arasındaki ilişkiyi Türkiye, Brezilya ve Güney Kore örneklerini kullanarak açıklamaktır. Brezilya ve Türkiye yabancı yatırım ve yurtdışından gelen sıcak para ile büyüyen iki ülkedir. Bu ülkelerin enflasyon trendleri birbirine çok yakın olduğundan dolayı ekonomileri çok büyük benzerlikler göstermektedir. Güney Kore ise gelişmiş bir ülke olarak stabil bir görünümdedir. Lakin, Güney Kore örneği bize enflasyonun etkilerinin gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde nasıl farklılaştığını göstermesi açısından önemlidir. Erken dönemde yapılan çalışmalar enflasyon-ekonomik büyüme ve enflasyon-istihdam arasındaki ilişkilerin pozitif yönlü olduğunu öne sürerken, yakın dönemde yazılan makaleler ve tezler bu ilişkilerin negatif olduğunu iddia ederek enflasyonun ekonomiye çok ciddi zararlar verdiğini belirtmiştir. Bu çalışmada enflasyon, ekonomik büyüme ve istihdam verileri En Küçük Kareler Yöntemi'nin Doğrusal Denklem'e uygulanması ile elde edilen sonuçlar ile tartışılmaktadır. Zaman Serisi analizi ile belirlenen bu bulgular bize ülkeler arasındaki farklılıklarıda gösterebilecek sonuçlar vermiştir. Bu çalışma 1991 ve 2016 yılları arasında Türkiye'de, Brazilya'da ve Güney Kore'de enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisinin negatif yönlü, enflasyon-istihdam ilişkisinin ise pozitif yönlü olduğunu saptamıştır. Lakin bu bulgular her ülke için farklı hesaplama yöntemleri kullanılarak bulunmuştur. Enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisi bulunurken bu ilişkinin çift taraflı olmasından dolayı içsellik sorunu olduğu saptanmış, bu sorunun üstesinden gelmek için merkez bankası bağımsızlığı araç değişken olarak kullanılmıştır. Merkez bankası bağımsızlığının araç değişken olarak kullanılması Güney Kore örneği dışında diğer sonuçları anlamsız hale getirmiştir. Güney Kore örneğinde ise enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisi pozitif olarak değişmiştir. The aim of this study is to analyze relationship between inflation, employment and economic growth by presenting evidences from Turkey, Brazil and South Korea between 1991 and 2016. Turkey and Brazil grew with the help of international loans and foreign direct investment. They have same inflationary trends. It is accepted that their economies are highly comparable to the point where economists predict trends in Turkey by observing Brazilian economy. On the other hand, South Korea is a developed country. But, Korean case is crucial to find out that how effects of inflation differ in developed and developing countries. Earlier studies examined inflation-growth and inflation-employment relationships to be positive. But, especially after the 1970s this view has changed. Recent literature emphasized on possible negative impacts of inflation by citing that inflation-growth and inflation-employment relationships to be negative and robust. This paper used Ordinary Least Squares estimation method for linear model which has inflation as an independent variable that predicts economic growth and employment. Data used in this paper consists of annual time series data between 1991 and 2016. Time series' nature makes it possible to look at this relationship through help of country specific effects. The initial examination and regression results revealed that there is a negative and significant relationship between inflation and economic growth while inflation and employment remains positively correlated. While analyzing the relationship, it is observed that there is an endogeneity problem in inflation and growth relationship due to reverse causality. In order to solve endogeneity issue, central bank independence added to the model as an instrumental variable for inflation. However, addition of instrumental variable caused regression results to be non-robust except for South Korean case. In South Korean data, inflation-growth relationship became positive and remained robust. 76

Ülkelerin temel hedeflerinin başında ekonomik büyüme gelmektedir. Fakat ülkeler sadece büyüme ile istenilen hedefleri sağlamış sayılmaz. Ülkeler büyümenin yanı sıra sosyal ve kültürel (ortalama ömür, ölüm oranı, doğum oranı, eğitim, teknoloji, sürdürülebilirlik, istihdam, oranı) gibi birçok unsuru da beraberinde getirmektedir. Bu unsurlar neticesinde kalkınma kavramı geliştirilmiştir. Söz konusu kalkınmanın ise enerji ile olan ilişkisi her gecen gün ülkeler adına önemli sorunlar teşkil etmektedir. Bu çalışma kapsamında kalkınma ve enerji kavramları ele alınıp. Ülkelerin kalkınması için alternatif enerji kaynakları ile nükleer enerji santrallerin önemi incelenmiştir. Kapsamı bakımdan ise büyüme kavramı ve kalkınma kavramının önemini enerji ile ilişkilendirilip. Daha sonra alternatif enerji ve nükleer enerji kaynaklarının kalkınma yönlü avantajları ve dezavantajlarında bahsedilmiştir Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Ekonomik Kalkınma, Enerji, Alternatif Enerji, Nükleer Enerji, One of the main objectives of the countries is economic growth. However, countries are not considered to have achieved the desired goals with only growth. In addition to growth, countries bring many factors such as social and cultural (average life, mortality, birth rate, education, technology, sustainability, employment, rate). As a result of these elements, the concept of development has been developed. On the other hand, the relationship between this development and energy constitutes important problems on behalf of countries In this study, the concepts of development and energy are discussed. The importance of alternative energy sources and nuclear power plants for the development of countries has been examined. In terms of scope, the importance of the concept of growth and development is related to energy. Then, the development-oriented advantages and disadvantages of alternative energy and nuclear energy resources are mentioned. Keywords: Economic Growth, Economic Development, Energy, Alternative Energy, Nuclear Energy

Küreselleşme ve yoksulluğun yaşandığı dünya düzeni, giderek daha önemli bir kavram haline gelmiştir. Uzun bir tarihsel sürece sahip olan küreselleşme, son birkaç on yılda hız kazanmış, bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle bu hızlanma özellikle politik ve kültürel, sosyal, ekonomik alanlarda şaşırtıcı ve radikal dönüşümlerde ciddi değişikliklere neden olmuştur. Bu yeni dünya düzeni çerçevesinde, ekonomik yapının radikal değişimi, ekonomik işlemler ve birimlerin faaliyetlerinin artmasının yanı sıra uluslararası politik, ekonomik, finansal, sosyal ve kültürel ilişkilerin yoğunluğu ve dışadönük pazarlamaya uyum ön plana çıkmıştır.Yolsuzluk, ekonomik ve toplumsal gelişme üzerinde şiddetli etkilere sahiptir ve geniş kurumsal, yargı, toplumsal ve ekonomik şartlara tabidir, karmaşık bir toplumsal olgudur ve bozuk davranışa neden olan motivasyonlar çok yönlüdür. 1980'li yıllara kadar yolsuzluk temel olarak siyasi, sosyolojik, tarihsel ve ceza hukuku araştırmalarının bir konusuydu ve kısa süre önce ekonomi alanlarında ön plana çıkmıştır. Teorik argümanlar, daha düşük yatırım seviyeleri, daha düşük yatırım kalitesi, daha yüksek dolaylı vergilendirme seviyeleri ve bozulmuş teşvikler nedeniyle kaynakların yanlış tahsisi yoluyla yolsuzluğun ekonomik büyüme üzerindeki etkileri için yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, yolsuzluk ve yoksulluk bağlamında ekonomik kalkınma üzerindeki etkiler ile ilgili mevcut literatürün yeniden değerlendirilmesi sunmaktır. Ampirik araştırmalardan elde edilen ve geçmişle daha önceki bulgularla çelişen görüşleri sunma ve tartışmaya özellikle önem verilmektedir.Anahtar kelimeler: Yolsuzluk, yoksulluk, ekonomik kalkınma, Panel GMM. The world order in which globalization and poverty are experienced has become an increasingly important concept. Globalization, along with a long historical process, has gained momentum within the last few decades, and with the development of information and communication technologies, its acceleration has led to profound and radical changes via astonishing and radical transformations, especially in the political, cultural, social and economic domains. Within the framework of this new world order, the radical change of economic structure, the increase of the economic transactions and the activities of the units, as well as the concentration of international political, economic, financial, social and cultural relations and the alignment with extrovert marketing have come to the forefront.Corruption has severe effects on economic and social development, and motivations that cause complicated social phenomena and distorted behavior, which are subject to broad institutional, judicial, social and economic conditions, are multifaceted. Until the 1980s, corruption was mainly a topic of political, sociological, historical and criminal law research and has recently come to the forefront in the field of economics. Theoretical arguments have been made for the effects of corruption on economic growth through misappropriation of resources due to lower investment levels, lower investment quality, higher levels of indirect taxation and distorted incentives. This work aims to present a reassessment of the current literature on the effects on economic development in the context of corruption and poverty. Particular emphasis is given to presenting and discussing opinions derived from empirical research and contradicting the past findings.Keywords: Corruption, poverty, economic growth, Panel GMM. 164

Bu çalışmada, Fırtına Vadisi Ayder Turizm Bölgesine gelen ziyaretçilerin harcama davranışları ile bölge ekonomisine katıları ve bölgesel kalkınmaya olan etkileri analiz edilmiştir. Bu amaçla bölgeye gelen yerli ve yabancı, konaklamalı turistlere bir anket yapılmıştır. Ankette turistlerin demografik özellikleri, gelir durumları, tatil için ayırdıkları bütçeleri ile tatil boyunca konaklama, yiyecek-içecek, alışveriş/hediyelik eşya, günlük aktiviteler ve kaplıca gibi harcama davranışları ölçülmeye çalışılmıştır.Analiz sonuçlarına göre, ankete katılan turistlerin günlük konaklama harcamalarının ortalama 202,65 TL, günlük yiyecek-içecek harcamalarının ortalama 55,25 TL, günlük alışveriş/hediyelik eşya, aktiviteler (zipline, rafting) ve kaplıca gibi diğer harcamalarının ortalama 53,85 TL ve toplamda günlük ortalama harcama miktarının 311,75 TL olduğu tespit edilmiştir. Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre 2017 yılında Ayder Turizm Bölgesine gelen konaklamalı turist sayısı 244.296 kişidir. Diğer bir ifadeyle bölgeyi günlük ortalama 669,30 turist ziyaret etmiştir. Buna göre 2017 yılında bölgeye gelen konaklamalı turistlerin bölge ekonomisine veya ekonomik yönden bölgesel kalkınmaya katkısının günlük ortalama 208.654,28 TL, aylık ortalama 6.259.628,40 TL ve yıllık ortalama 75.115.540,80 TL olduğu tespit edilmiştir. In this study, the spending behaviors of visitors coming to Fırtına Valley Ayder Tourism Region and their effects on regional economy and regional development were analyzed. For this purpose, a questionnaire was applied to local and foreign tourists visiting the area. In the questionnaire, it was tried to measure tourists' demographical features, income status, and other spending behaviors such as budget allocated for holiday, accommodation, food and beverage, shopping, souvenirs, daily activities and spa during the vacation. According to the results of the analysis, tourists' daily expenditure is averagely 202,65 TL, daily food and beverage expenditure is averagely 55,25 TL, other expenditures such as daily shopping/souvenirs, activities (zipline, rafting) and spa are averagely 53,85 TL, and their total daily expenditure amount is 311,75 TL on average. According to the Rize Provincial Directorate of Culture and Tourism, the number of tourists staying in Ayder Tourism Region was 244.296 in 2017. In other words, averagely 669,30 tourists visited the area per day. Accordingly, it was determined that the contribution of the tourists staying in the area to the regional economy or economically to regional development in 2017 is averagely 208.654,28 TL per day, 6.259.628,40 TL per month and 75.155.540,80 TL per year. 167

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 481911, Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye örneği için 1960-2015 dönemine ilişkin yıllık verileri kullanarak, enerji tüketimi ile seçilmiş makroekonomik değişkenler olan ekonomik büyüme, istihdam, enflasyon, ihracat ve ithalat değişkenleri arasındaki olası kısa ve uzun dönem ilişkilerinin araştırılmasıdır. Söz konusu değişkenlerin durağanlık özelliklerinin belirlenmesi için uygulanan Zivot-Andrews birim kök test sonuçları ilgili değişkenlerin farklı derecelerde bütünleşik olduklarını ortaya koymuştur. Bu nedenle çalışmaya konu olan değişkenler arasındaki uzun dönem ilişkilerin araştırılması amacı ile eşbütünleşmeye ARDL sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. Sınır testi sonuçları, ekonomik büyüme, istihdam, enflasyon, ihracat ve ithalat değişkenlerinin, enerji kullanımının uzun dönemde belirleyicileri olduğunu göstermiştir. Dahası, enerji kullanımı, istihdam, enflasyon, ihracat ve ithalat değişkenlerinin uzun dönemde ekonomik büyümenin belirleyici değişkenleri oldukları tespit edilmiştir. Granger nedensellik testi sonuçları, kısa dönemde, enflasyondan ekonomik büyümeye, ihracattan ekonomik büyümeye, ithalattan enflasyona ve istihdamdan enerji kullanımına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, enerji ve ekonomik büyüme, enerji ve enflasyon, enerji ve ihracat ile enerji ve ithalat değişkenleri arasında, kısa dönemde, Granger anlamında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Granger nedensellik testi sonuçları, uzun dönemde enerji kullanımı ve ekonomik büyüme arasında uzun dönemde bir geribildirim ilişkisi bulunduğunu göstermektedir. Uygulama sonuçları, politika yapıcıların, Türkiye için enerji tüketimini azaltmak amacı ile tasarlanan yeni enerji politikaları geliştirirken, enerji tasarrufu politikalarının ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceğini göz önünde bulundurmaları gerektiğini göstermektedir.

1960'lı yılların başında kişi başına 60 dolarlık bir ekonomik geliri bulunan ve komşusu Kuzey Kore'den daha güçsüz bir ekonomik yapıya sahip olan Güney Kore, bu yoksulluk durumundan kurtulmak için 1962-1971 yılları arasında iki adet ekonomik kalkınma planı uygulamış ve bu kalkınma planlarını başarı ile tamamlamıştır. Türkiye ise Güney Kore ile aynı dönemlerde uyguladığı ekonomik kalkınma planlarında, Güney Kore kadar başarılı olamamıştır. Türkiye'de ekonomik kalkınma planları döneminde milli gelir 2 kattan fazla artarken, Güney Kore'de bu oran 3 kattan fazla olmuştur. İhracat rakamlarındaki artış ise kalkınma planlarının başlangıç ve bitiş yıllarına göre Türkiye'de 2 kat, Güney Kore'de ise 30 kattan daha fazla bir artış sağlanmıştır. Bu çalışmada iki ülkenin uluslararası politik ekonomi açısından 1. ve 2. ekonomik kalkınma planlarının karşılaştırılması yapılacak ve Türkiye'nin ekonomik kalkınma planlarını, Güney Kore'nin ekonomik kalkınma planlarının gerisine düşüren nedenler ortaya konulmaya çalışılacaktır. South Korea, which had an economic income of $ 60 per capital at the beginning of the 1960s and had a weaker economic structure than its neighbors North Korea, imposed two economic development plans between 1962 and 1971 in order to get rid of this poverty, have successfully completed. Turkey also implemented an economic development plan as South Korea in the same period, it was not as successful as South Korea. The period of Turkey's the economic development plan of national income increased by more than 2-times, this increase was more than 3 times in South Korea. the increase rate in export figures according to the development plan, according to beginning and ending times in Turkey two times, while South Korea has achieved an increase of more than 30 times. In this study will compare the reasons of why Turkey got behind of South Korea according to two countries international political economy focusing on comparison of 1. and 2. the economic development plan. 131

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 433649, Küreselleşme son on yıllarda büyüyen bir olgudur. Bu küreselleşmenin, özellikle gelişmiş ve bazı gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesine etkisi, çeşitli ampirik analizlerde ortaya çıkmıştır. Dünya ticareti ve doğrudan yabancı yatırımın %2'sinden azı ile Afrika küreselleşmenin dışında görünmektedir. Bu gözlemler, Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği (BAEPB) ülkelerinde ekonomik küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisine bakmamıza neden oldu. Bu çalışma, 2000-2014 dönemini kapsayan bir panel seri çerçevesi kullanarak, küreselleşmenin BAEPB ülkelerinde kısa ve uzun dönemde ekonomik büyüme üzerindeki etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Ekonomik küreselleşmenin etkilerini yakalamak için iki tahmin yöntemi kullanılır: kısa vadeli etkileri incelemek için sabit etkiler modeli ve uzun vadeli etkileri yakalamak için dinamik bir panel modeli. Elde edilen sonuçlar küreselleşmenin ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediğini ve kısa vadede de %10'luk bir anlamlı sahip olduğunu göstermektedir. Uzun vadede, ekonomik küreselleşme ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir ve %5 anlamlıdır. Aslında, uzun vadede, ekonomik küreselleşmede %1'lik bir artış, ortalama olarak, %0.032 ile ekonomik büyümeyi artıracaktır. Bu sonuçlara dayanarak, yerel ekonominin uluslararası pazara açılmasının, BAEPB ülkeleri için uzun vadede daha üretken olduğuna karar verebilmektedir.

1980'lı yıllardan sonra hız kazanan küreselleşme olgusu uluslararası alanda sermeye hareketlerinin serbestleşmesini sağlamıştır. Ülkeler kendilerine daha çok DYY'ları çekebilmek için birbirlerine rekabete girip farklı yatırım teşvik politikaları uygulamışlardır. Yabancı yatırımcılar açısından ekonomik ve siyasi istikrar, özelleştirme politikaları, vergi politikaları, piyasa hacmi, temel altyapının durumu, işgücü maliyeti, hammaddeye ulaşma kolaylılığı vb. gibi çok faktör yatırımın yapacağı yerin seçiminde etkide bulunmaktadır. Bu çalışma ile Çad'da DYY'ların hacmi niçin az olduğu ve Çad'a DYY'ları çekebilmek için neler yapmak lazım sorularına cevap verilmeye çalışılmıştır. Çad az gelişmiş bir ülke olarak tarımsal bir ülkedir. 1960'dan 1999'a kadar Çad'daki DYY'ların hacmi çok düşüktür. Çad, 2000 yılından itibaren ortaya çıkan petrol sektörüyle doğrudan yabancı yatırım projelerini teşvik etmeye başlamıştır. Ülkenin uyguladığı teşvik politikalarına rağmen ülkedeki DYY'ların hacmi düşük seviyede kalıp DYY'ların çoğu sadece petrol sektörüne yönelmiştir. Çad'a yabancı sermayenin gelmemesinin temel nedenlerinden biri; işletme sözleşmelerinde adalet ve şeffaflığın yok olması, ekonomik ve siyası istikrasızlıklar olduğunu görülmüştür. Çad, DYY'ları çekmek için yatırım ortamının iyileştirmesine yönelik etkili bir vizyon veya uzun vadeli bir program hazırlamasına ihtiyaç duyduğu, iş alanındaki şeffaflığın artırılmasını ve yolsuzluk seviyesinin azaltılmasının veya ortadan kaldırılmasının gerektiğini görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Teşvikler, Kısıtlamalar, Çad. Globalization, which was emerged in the late 1980s and accelerated since then, has contributed for the free flow of capital. In order to attract more FDI, countries have competed each other by implementing various investment incentive policies. Many factors, such as economic and political stability, privatization policies, tax policies, the size of the market, the status of basic infrastructure, cost of labor, ease of access to raw material, affect the choice of foreign investor where to invest. In this study, an attempt has been made to answer the question: why does FDI low in Chad and what should be done to attract more FDI. Chad is a developing country whose economy is dependent on agriculture. From 1960 to 1999, the volume of FDI was low. With the discovery of oil, the government of Chad has begun providing invectives for foreign investment projects since 2000. Despite the incentive policies that has been implemented, the volume of FDI in the Chad remained at a low level, and most of the FDI went only to the oil sector. Lack of justice and transparency in business contracts, and economic and political instability are identified as factors that contributed to the low level of FDI. Accordingly, in order to attract more FDI flow, it is necessary to improve the investment climate of the country by preparing an effective long-term plan, improving transparency, reducing or eliminating corruption.Keywords: Direct Foreign İnvestment, Incentives, Limitations, Chad. 128

ÖZETOkun Kuralı, ekonomik büyüme ile işsizlik arasındaki negatif ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde büyüme ve işsizlik arasındaki ilişkiyi Okun Kuralı çerçevesinde, 2005: Q1-2016: Q4 dönemini kapsayan çeyrek yıllık veriler kullanarak incelemektir. Bu doğrultuda çalışmada, işsizlik ve büyüme değişkenleri arasındaki ilişkinin yönü Türkiye ekonomisi açısından test edilmiştir. Büyüme ve işsizlik arasındaki ilişkiyi araştırmak için öncelikle bu serilerin durağanlığı incelenmiş ve durağanlıkla ilgili kesin sonuca ulaşmak için birim kök testleri arasında en yaygın kullanılan Genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF) ,Phillips-Peron (PP) ve Kwiatkowsky-Philips-Schmidt-Shin (KPSS) testleri kullanılmıştır. Durağanlığın sağlamasından sonra Johansen eşbütünleşme analizi ile uzun dönemli ilişkinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Uzun dönemli nedenselliğin yönünün tespit edilmesi için Hata Düzeltme Modeli kullanılmış ve analiz sonucunda işsizlikten büyümeye tek yönlü nedenselliğin olduğu görülmüştür.ABSTRACTOkun Rule’s reveals the existence of a negative relationship between economic growth and unemployment. The aim of this study is to examine the relationship between growth and unemployment in the Turkish economy using the quarterly annual data covering the period of 2005: Q1-2016: Q4 in the Okun Rule of Okun. In this line of work, the direction of the relationship between unemployment and growth variables has been tested in terms of the Turkish economy. In order to investigate the relationship between growth and unemployment, the stability of these series was first examined and the most commonly used unit root tests were the Extended Dickey-Fuller (ADF), Phillips-Peron (PP) and Kwiatkowsky-Philips-Schmidt-Shin (KPSS)Tests were used. After stabilization, Johansen reached a long-term relationship with cointegration analysis. An Error Correction Model was used to determine the direction of long-term causality and it was found that the result of the analysis was one-sidedness to grow from unemployment.

Araştırma amacı ışık konu görevi, I?slam ekonomisi, kalkınma, özel sektör ve bildirimi temel malzemeleri ekonomik kalkınma, I?slam, ayrıca hedefleri ve mantıktır temel ekonomik kalkınma, I?slam ve görev üretim desteği, ekonomik hedefler, yanı sıra sonuçlar, geliştirme, özel mülkiyet, konuk ile eşit dağıtım, öneri, bir grup çözümleri özel sektör katkıda bulunmak için ekonomik kalkınma. Bu araştırmacı ve ardından bir grup bilimsel yöntemleri hangi tema, açıklayıcı bir yaklaşım için çalışma, araştırmacı, ai?hs'nin özel sektör ve darbe ile ekonomik kalkınma, I?slam açısından, Kutsal Kuran; çünkü kaynak, hükümler ve sunna peygamber ve açıklamalar, manzarası ve araştırmacıların ve araştırmacıları, özel sektör bu fark, ekonomik kalkınma açısından I?slam ekonomi, adresleme bazı metinleri, fikir ve görüşler gerçek denenmiş tanımlamak için kategoriler, kavramlar, denge, I?slam Ekonomisi, karşılaştırma, I?slam ekonomisi, ekonomi ve pozitif hukuk, kalkınma, özel sektör, ve bazı kitapları Pozitif ekonomi, stand bazı unsurlar. stand ve avantajı için çalışma ve standı, kitaplar, bilim adamlarının, araştırmacıların ve imamları, medya, I?slami doktrinler, ayrıca amaçlar, şeriatı ve denenmiş her çaba göstermek her konu ve ne I?slam denge ve itidal. Ve damga, bir araştırmacı öneriler. The research aims to shed light on the subject of the role of the Islamic economy in the development of the private sector and the statement of the basic ingredients for economic development in Islam, as well as the goals and rationale underlying the economic development in Islam, and the role that achieve production in support of the economic objectives, as well as the results of the development of private property if the guest through equitable distribution, then the proposal of a group of solutions to enable the private sector to contribute to economic development. The researcher followed a group of scientific methodologies which theme, through the descriptive approach to the study, the researcher relying on the private sector, and its impact on the economic development of the Islamic perspective, based on the Holy Quran; because it is the source of the provisions, and the sunna of the prophet and annotations, the views of scholars and researchers in the private sector this difference on economic development from the perspective of the Islamic economy, addressing to show some texts, ideas and opinions as authentic tried to identify the categories, concepts of balance in the Islamic Economy, comparison between the Islamic economy, economy and positive law in the development of the private sector, and some books on the positive economy in order to stand on some of the implications that require stand by and for the benefit of the study, and stand on the books of scientists, scholars of imams, the media in the Islamic doctrines, As well as the purposes of the sharia, and tried every effort possible to show each subject and what the Islam of balance and moderation. As the stamp, a researcher with a set of recommendations.

ÖZETEğitim ekonomisi, bireylerin sahip olduğu bilgi, beceri ve eğitim düzeyi ile ekonomik değişkenler arasındaki ilişkileri araştırmaktadır. Bu ilişkiler beşeri sermaye donanımına bağlı olup, ekonomik büyüme, kalkınma, gelir dağılımı, istihdam, işsizlik, yoksulluk, dış ticaret, tüketim ve dışsallık gibi yönlerden ortaya çıkabilmektedir. İnsana yapılan bir yatırım olarak da değerlendirilen eğitim, üretim sürecinde bir girdi olarak yer almakta, teknoloji, AR-GE, bilgi üretimi ve yayılımı ile ilişkilendirilmektedir. Ekonomik kalkınmanın temel belirleyicisi olan eğitim, işgücünün niteliğini artırarak verimlilik, üretim ve gelir artışına neden olmaktadır. Bu çalışmada, eğitim ekonomisi ile ilgili kuramsal tartışmalar bağlamında eğitimin ekonomik etkileri araştırılmıştır. Genel olarak okullaşma oranı, kamunun eğitime ayırdığı kaynaklar, eğitim yatırımları, eğitim harcamaları, gelir dağılımı, AR-GE, kişi başına düşen gelir, ekonomik büyüme, istihdam, işsizlik, ücret ve yoksulluk yönünden eğitim ve ekonomi ilişkileri analiz edilmiştir. Ayrıca, Türkiye'nin de yer aldığı farklı ülkeleri içeren karşılaştırmalara yer verilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, eğitim düzeyi yüksek olan gelişmiş ülkelerin kişi başına düşen gelir ve refah düzeyi de yüksektir. Aynı zamanda ekonomik gelişmişlik eğitim düzeyini de olumlu etkilemektedir. Bu sonuçlar hem gelir düzeyinin eğitim düzeyini hem de eğitim düzeyinin gelir düzeyini etkilediğini göstermektedir. Eğitim düzeyi ile gelir dağılımı arasında da yakın bir ilişki bulunmaktadır. Gelişmiş ülkelerde gelir dağılımı adaletsizliklerinin daha az olduğu, gelişmekte olan ekonomilerde ise gelir adaletsizliklerinin arttığı görülmektedir. Çalışmanın diğer sonuçlarına göre, gelişmiş ekonomilerde gelişmekte olan ekonomilere göre kamu kesimi eğitime daha fazla kaynak ayırmaktadır. Eğitim düzeyi yüksek olan ülkeler, Ar-ge, teknoloji, istihdam ve dış ticaret hacmi bakımından gelişmekte olan ülkelere göre üstün ve avantajlı konumdadırlar. Buna göre, eğitime ayrılan kaynakların artırılması ekonomik sorunların çözümünde temel bir belirleyicidir.Anahtar Kelimeler : Beşeri Sermaye, Eğitim, Eğitim Ekonomisi, İktisadi Kalkınma, Ekonomik Büyüme ABSTRACTEducation economics searches relationship between individuals' knowledge, skill, education level and economical variables. This relationship depends on human capital and arises from the ways like economic growth, developement, income distrubition, employment, unemployment, poverty, foreign trade, consumption and externality. Education, which is evaluated as an investment for human, is an input in the production process and associated with technology, R & D, information production and its extension. Education, which is main determinant of economic development, enhances quality of workforce which leads to increase in productivity, production and income.In this study, economic impacts of education is investigated depends on education economy and theoretical debates. Generally, education and economical relationships between schooling ratio, government sources for education, education investments, education expenditures, income distrubition, R&D, per capita income, economic growth, employment, unemployment, wage and poverty has been analyzed. Moreover, the comparison which also includes Turkey and different countries are showed. According to results of this study, developed countries, which have high education level, also have high level of per capita income and welfare. At the same time, economic development impacts positively on education level. These results show that both income level and education level effect each other mutually. There is also a close relationship between education level and income distribution. In developed countries income distrubition injustice is seem less than developing economies. According to other results of the study, in developed economies, goverment allocate more resources than developing economies. Countries that have higher education level are better position and advantage on R&D, technology, employement and foreign trade capacity than developing countries. According to that, increases in resources for education is a main determinant for the solution of economic problems. Keywords: Human Capital, Education, Education Economics, Economic Development, Economic Growth 138

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 1692, Lojistik sektörü, yarattığı istihdam, milli gelir ve yabancı yatırımları yönlendirmesi açısından ülke ekonomisine makro açıdan önemli katkılar sağlamaktadır. Lojistik sektörünün katkıları mikro açıdan ise firmaların rekabet gücünü artırması açısından görülmektedir. Lojistik sektörü, sağladığı makro ve mikro katkıları, ülkelerin rekabet gücünü sağlamada en önemli kilit sektör halini almıştır. Ayrıca lojistik sektörü diğer sektörlerin canlanması ve rekabet gücünün artırılması açısından da önemli misyon yüklenmiştir. Tüm sektörler artık gelinen noktada lojistik sektörüne bağımlı hale gelmiştir. Tez çalışmasında lojistik sektörünün ekonomiye etkisi OECD ülkelerinde 1970-2014 dönemi için araştırılmıştır. Araştırmada dengesiz panel veri analizi kullanılmıştır. OECD ülkelerinde ilgili dönemde taşıma ve haberleşme sektörlerini temsil eden değişkenlerin ekonomik büyüme üzerinde pozitif ve anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Bilim ve teknoloji politikaları gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, gelişmekte olan ülkelerde de iktisadi gelişmenin temel koşullarından biridir. Yaşadığımız çağda bilim ve teknoloji doğrudan bir üretici güç ve neredeyse bir üretim faktörü niteliği kazanmıştır. Teknoloji alanında yetkinlik kazanan ülke uluslararası alanda rekabet üstünlüğü elde edecektir. Gelişmiş ülkeler kendilerini başarıya götürecek bu yolda kalkınmanın sağlanabilmesi için teknoloji koşulunun sağlanması gerektiğini daha erken fark edip uygulamaya başlarken bazıları ise bu alanda politika ve strateji belirlemek için geç kalmış ya da oluşturulan politikaları uygulamada istikrarlı bir faaliyet gösterememişlerdir.Teknolojik yetkinliği sağlama hususunda geç kalan ülkelerden biri de Türkiye'dir. Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından itibaren bu alanda çalışmalara başlamış, fakat devletin dışa kapalı bir politika sergilemesi, eğitim sistemindeki yetersizlik, bu alan için ayrılan kaynağın az olması, devlet- üniversite ve sanayi üçlemesindeki motivasyonun sağlanamaması, kısacası teknoloji üretimi için etkili bir alt yapı oluşturulamaması Türkiye'yi bu alanda başarılı bir çok örneği geriden takip etmek zorunda bırakmıştır.Bu çalışmanın amacı, son yıllarda teknoloji temelli kalkınmayı öncelikli hedef haline getiren Türkiye'nin, bu hedefe yürürken teknolojiye ne kadar ağırlık verdiği, ne kadar yol aldığı ve gelişmiş ülkelerin başarısına ulaşmak için neler yapılması gerektiğini ortaya koymaktır.Anahtar Kelimeler: `Teknoloji`, `Kalkınma`, `Türkiye` Science and technology policy is one of the basic conditions of economic development for developed countries and also for developing countries. In today's world, science and technology has become a direct generator of power and almost a factor of production. The superiority of countries in technology provided also competitive advantage in international arena. Developed countries adopted technology policies which will lead them to success and ensure economic development at earlier stage of development but on the other hand some countries were too late to determine technology policies and strategies or failed to act consistently applying these policies.Turkey was one of the late comers in technological area. Since the foundation of Republic of Turkey, the governments have started to implement science and technology policies. But the creation of infrastructure to produce technology failed because of the education system deficiencies, being a closed economy, scarcity of resources, lack of motivation in the state-university and industry cooperation. So Turkey was forced to follow behind many successful examples.In this study, Turkey's technology-based development process has been analyzed. In that context, the weight of technology in economic development, the applied policies and what what needs to be done to achieve developed countries' success is also investigated.Key Words: `Technology`, `Development`, `Turkey` 102

Günümüzde ülkelerin ekonomik büyüme ve kalkınma süreçlerinde, çok sayıda farklı faktörün etkili olduğu görülmektedir. Mevcut literatürde ise sadece fiziki sermayenin değil, aynı zamanda beşeri sermayenin de önemli bir rol oynadığı vurgulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin ekonomik kalkınma sürecinde beşeri sermayenin önemini, literatürdeki seçilen çalışmaların sonuçlarına bağlı olarak ortaya koymaktır. Ayrıca beşeri sermayenin ekonomik kalkınma sürecindeki rolü ve Türkiye’nin beşeri sermaye potansiyeli incelenmektedir. Bir ülkedeki nitelikli iş gücü ile birlikte ve nüfusun genç ve dinamik yapısı, ekonomik kalkınmada, farklı kanallardan gelişen avantajlar sağlamaktadır. Bu kapsamda çalışma, ülkelerin ekonomik kalkınma sürecinde özellikle beşeri sermayenin rolüne dikkat çekerken, ülkelerin bu alanda yatırım yapmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca, uygulanacak olan eğitim ve sağlık politikalarının nüfusun niteliğini artırmaya yönelik diğer politik uygulamalarla desteklenmesi beşeri sermaye yatırımlarının etkinliğini daha da artırmaktadır. Sonuç olarak çalışmada, mevut literatürdeki sonuçlar ve farklı kaynaklardan elde edilen veriler doğrultusunda Türkiye için beşeri sermaye yatırımlarının ekonomik büyümeye ve kalkınmaya katkısının artırılabilmesi için uzun dönemli özel sektör ve kamu politikalarının önemi ortaya konulmaktadır., Today, countries in economic growth and development process, it appears that a number of different factors to be effective. In the current literature, not only in physical capital, but also it emphasizes that play an important role in human capital. The aim of this study is the importance of Turkey's human capital in the economic development process is to determine, depending on the results of studies in the literature selected. Moreover role in the economic development potential of human capital and human capital in Turkey are examined. With skilled labor in the country and its young and dynamic population structure, economic development, providing the advantages of developing different channels. Work in this context, countries in the economic development process draws attention to the role of human capital in particular, it emphasizes the need for countries to invest in this area. In addition, the education and health policies that will be applied to support other political practices to improve the quality of population increase further the efficiency of investment in human capital. As a result, work long-term in order to increase the contribution to economic growth and development of their human capital investments to Turkey in the data line obtained from the results and the different sources available, each literature is revealed the importance of the private sector and public policy.

Bu çalıĢmada Türkiye‟de kalkınmanın ve beĢeri sermayenin durumuincelenmiĢtir. ÇalıĢmanın temel amacı, Türkiye‟de kalkınmanın tam anlamıylagerçekleĢebilmesi için sermaye olarak sadece fiziki sermayenin yeterli olmadığınıaynı zamanda beĢeri sermayenin de gerekli olduğunu ifade etmektir. Ġlk bölümdeekonomik kalkınma kavramı ele alınmıĢ olup bu kavramın tarihsel süreci, etkilerianlatılmaktadır. Bu kavram çerçevesinde kalkınma planlarına da tarihi sırayla yerverilmiĢtir. Ġkinci bölümde beĢeri sermaye kavramı ele alınmıĢ olup bu kavramınönemi, etkileri ve göstergeleri üzerinde durulmuĢtur. Ayrıca bu bölümde beĢerisermaye formu olarak Türkiye‟deki sağlık-eğitim-nüfus gibi kavramların önemivurgulanmakta ve bu kavramlara iliĢkin sayısal veriler verilmektedir. Son bölümdeise kalkınma ve beĢeri sermaye kavramları insani geliĢmiĢlik endeksine görekarĢılıklı olarak ele alınmıĢtır. AraĢtırma sonunda ise, beĢeri sermayeye verilenönem arttığında ekonomik kalkınmanın daha iyi ve niteliksel Ģekilde gerçekleĢtiğisöylenebilmektedir.ANAHTAR KELĠMELER: Ekonomik Kalkınma, BeĢeri Sermaye, Ġnsani GeliĢmiĢlik Endeksi In this study, the position of economic development and human capital inTurkey are examined. Basic aim of this study underlines that not only physicalcapital is enough as a capital bu t also human capital is need to carry out fullyeconomic development in Turkey. In first part economic development is examineddetaily and is explained clearly historical process and effects of this termDevelopment plans are explained historically within the frame of this term. Insecond part, human capital is explained and the importance, effects, indicators ofthis term are underlined. The importance of terms such as health, education,population in Turkey is underlined in this part as special forms of human capitaland digital figures is given regarding these terms. In last part, the terms ofeconomic development and human capital are examined reciprocally by humandevelopment index. As a result of research, As the importance given to humancapital increase, it can be said that economic development is better and qualitative.KEYWORDS: Economic Development, Human Capital, Human Capital Index 133

Anahtar Kelimeler : demografik geçiş, demografik pencere, ekonomik büyüme, panel veri, genelleştirilmiş momentler yöntemi, yatay kesit, Türkiye, bölgesel analizÖZETDEMOGRAFİK GEÇİŞ VE EKONOMİK BÜYÜME: GÜNCELYAKLAŞIMLAR VE UYGULAMALARDemografinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi uzun bir süre “nüfus artışı”ile ele alınmıştır. Ancak yaplan son çalışmalar demografik dönüşüm ile ortaya çıkan nüfus yapısındaki değişikliklerin ekonomik büyüme üzerinde önemli etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Demografik dönüşüm sürecinde çalışan nüfus oranının bağımlı nüfusa oranla hızla arttığı bir dönem ortaya çıkmaktadır. Bu dönem üretim olanaklarını artırıp, ekonomik büyüme için bir fırsat yarattığı için “demografik fırsat penceresi” olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı da demografik dönüşümün ekonomik büyüme üzerindeki etkisini kuramsal bir çerçevede incelemek ve bu “demografik fırsat penceresi”nin iktisadi etkilerini deneysel sonuçlar ile desteklemektir. Bu kapsamda, Solow-Swan modeli Kelley ve Schmidt (2005) ile Bloom ve Canning (2004) çalışmalarındaki yöntemler ele alınarak demografik değişkenler ile genişletilmiştir ve kuramsal bir model ortaya konulmuştur. Kuramsal model ilk önce 1965-2012 yılları arasında, 90 ülkeyi kapsayan panel veri örneğine uygulanmıştır. İkinci uygulamada ise 1985-2010 dönemi için, Türkiye örneği üzerinden NUTS-2 düzeyinde bölgesel veriler üzerinde çalışılmıştır. Her iki uygulamanın analiz sonuçları, demografik değişimlerin ekonomik büyüme üzerinde anlamlı ve önemli bir etkisi olduğu görüşünü destekler niteliktedir. Bu çalışmada literatüre bir katkı olarak ortaya konulan “demografik pencere” göstergesi, demografik dönüşümün iktisadi açıdan bir fırsat penceresi yarattığını ortaya koymuştur. Bunun yanısıra bu pencerenin bir defaya mahsus olduğuve kısıtlı bir süre açık kalacağı gösterilmiştir.Keywords: demographic transition, demographic window, economic growth, panel data, generalized method of moments, cross-section, Turkey, regional analysisabstractDEMOGRAPHIC TRANSITION AND ECONOMIC GROWTH: CURRENT APPROACHES AND APPLICATIONSThe role of the demography on economic growth was initially treated with population growth for a long time. However recent studies have revealed that demographic changes through the demographic transition have a substantial effect on economic growth. During the demographic transition, the share of working age population increases relatively the share of dependent (non-working age) population. This period is named as “demographic window of opportunity” by the reason of increasing production opportunities which provides economic growth. This study aims to draw out the link between demographic change and economic growth with a theoretical framework and support the “demographic window of opportunity” approach with empirical findings. The Solow–Swan model is extended with demographic variables using a similar approach with Kelley and Schmidt (2005) and, Bloom and Canning (2004). This study contains two application parts: a panel of countries and a regional study for Turkey. The first panel data comprise 90 countries over the period 1960-2012, the second panel data cover 26 regions (NUTS Level 2 Statistical Regions) on Turkey over the1985-2010 period. The findings of the estimations affirm the theoretical view about the impact of demographic changes on economic growth Including demographic window indicators to economic growth model is one of the original sides of this study and provides a contribution to the demographic change and economic growth literature. The findings of the alternative demographic variables discovered that demographic window provides economic growth opportunities. Moreover, the results pointed out that the demographic window is unique and short-lived opportunity for economic growth.

Çalışmanın ilk bölümünde, SSCB ve Çin Halk Cumhuriyeti başta olmak üzere planlamanın dünyada gelişimi ve dönüşümü incelenmiştir. Sonraki bölümde ise, planlamanın Türkiye'deki gelişimine değinilmiştir. İlk sanayi planlarından başlanarak, onuncu planda dahil, bugüne kadar yapılan tüm planlar çalışmada incelenmiştir. Türkiye'de planlama örgütü olan DPT, 30 Eylül 1960 tarihinde, 91 Sayılı Yasa ile anayasal bir örgüt olarak kurulmuştur. DPT devletin ekonomiye müdahalesini planlar temelinde sağlama amacı ile kurulmuştur. Ancak 24 Ocak Kararları ile başlayan süreçte, DPT bir sürü değişikliğe uğramıştır. Çalışma, DPT'nin kuruluşundan günümüze, örgütsel yapısı ve işlevleri açısından geçirdiği değişimi konu edinmektedir.Anahtar Kelimeler: Planlama, DPT, Sosyalizm, Kapitalizm, Kalkınma, Neoliberalizm In the first part of the study, the Soviet Union and especially China examined the development and transformation planning in the World. In the next chapter, to the development of planning in Turkey are discussed. Starting from the initial industry plan, included in the tenth plan, all plans has been investigated in studies to date. Planning organization in Turkey, which is DPT, On 30 September 1960, 91 with the law, the as a constitutional organization was founded. However, during the period that begins with the January 24 decisions, DPT has changed a lot. This study, the DPT's to the present day from the establishment, it follows the change in organizational structure and function.Keywords: Planning, DPT, Socialism, Capitalism, Development, Neoliberalism, 186

ÖZETTarım sektörü, toplum yaşamının devam ettirilebilmesi için gerekli besinleri üreten ana sektör olmakla beraber, ülke ekonomilerine de olan katkılarından dolayı stratejik bir yere sahiptir. Dünya ekonomisinde 2. Dünya Savaşı’na kadar uygulanan bir takım korumacı politikalar, ülkelerde krizlere yol açmış ve ülkeler bu durumdan olumsuz etkilenmiştir. Bu doğrultuda, ülkelerce uygulanan ve krizlere yol açan korumacı politikaların kaldırılması amacıyla GATT imzalanmıştır. İlk başta anlaşmaya dahil edilmeyen tarım sektörü Uruguay Turu ile GATT’a dahil edilmiş ve Tarım Anlaşması imzalanmıştır. Uruguay Turu ile tarımsal ticarette yaşanan küreselleşmenin genişletilmesi ve değişen şartlara uyum sağlanması amacı ile Tarımsal Müzakereler yapılmıştır. Bu gelişmelerin etkisiyle Türk tarımında yaşanan dönüşüm, teknoloji ve biyoteknoloji ile hız kazanmıştır.Çalışmanın amacı, küreselleşme süreci ile uygulamaya geçen politikaların tarım sektörü üzerindeki etkisini incelemek ve Türk tarım sektöründe küreselleşme süreci ile yaşanan dönüşümün kalkınma sürecine etkilerini ortaya koymaktır.Çalışmanın sonucuna göre, genel olarak yaşanan bütün küresel ve teknolojik gelişmeler Türkiye’de tarımsal üretimi ve verimi arttırmıştır. Sanayinin az geliştiği dönemde tarımsal ürün ihracatı ile elde edilen döviz gelirleri sanayi için altyapı oluşturmuş ve sanayi giderek gelişmiştir. Sanayi için gerekli istihdam tarım sektöründen karşılanmıştır. Ayrıca üretilen sanayi ürününe yine tarım sektöründen talep oluşturulmuş, birbirini destekleyen bu iki sektör ekonomik kalkınmayı destekleyici bir etki yapmıştır. Ancak küreselleşen dış ticaret yapısındaki değişim Türkiye’yi, tarımsal ürün ve tarımsal girdi bakımından ithalatçı bir yapıya sokmuştur. Bu sebeple Türkiye’nin dış pazarlara karşı rekabet gücünü arttırıcı ve ithalatçı bir yapıdan ihracatçı bir yapıya dönüşmesine katkı sağlayıcı politikalar izlemesi gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Ekonomik Kalkınma, Küreselleşme, Tarım Sektörü.ABSTRACTWhile agriculture sector is the main sector producing nutrition necessary for the continuation of society life, it has also a strategic position because of its contributions to the country economies.Some protective policies applied until 2nd World War in world economy caused crisis in countries and countries were negatively affected by this. Accordingly, GATT was signed in order to remove protective policies applied by the countries and causing crisis. Agriculture sector was not included in the agreement at first, but then it was included In GATT by Uruguay Round and Agriculture Agreement was signed. There was a conversion in Turkish agriculture with the help of these developments and this conversion was accelerated by technology and biotechnology. The aim of the study is to analyze the effect of policies, which are applied in globalization process, on agriculture sector and to put forward the effects of conversion in Turkish agriculture sector, experienced in globalization process, on development process.As a result of the study, all global and technological developments increased agricultural production and productivity in Turkey as a whole. In the period when industry underdeveloped, foreign currency income which was gained through agricultural product export established a background for industry and the industry gradually developed. Necessary employment for industry was fulfilled from agriculture sector. However, the change in the structure of globalized foreign trade put Turkey into an importer position in terms of agricultural product and agricultural input. Therefore, Turkey should follow policies which will increase Turkey’s competitive power against foreign markets and contribute to Turkey’s conversion to a exporter position from an importer position.Keywords: Economic Development, Globalization, Agriculture Sector.

ÖzetBu çalışma iktisat literatüründe inceleme konusu yapılan “İktisadi Kalkınma” meselesini dini-sosyolojik perspektiften ele almaktadır. Sosyoloji, esasında, din ve iktisat olgularının kesiştiği ortak noktadır. Bu nedenle öncelikli olarak ekonomik bir mesele olarak iktisadi kalkınma hadisesinin sosyolojik açıdan değerlendirilmesi elzemdir. Araştırmanın birinci bölümünde sosyolojik açıdan ekonomik kalkınmadan ne anlaşıldığı üzerine durulmuştur. İktisadi kalkınmanın sosyo-kültürel dinamikleri, küresel bir problem olarak azgelişmişlik meselesi ve iktisadi kalkınma teorileri ise odaklanılan diğer konular arasındadır.İkinci bölümde ise din ve iktisat arasındaki karşılıklı ilişki derinlemesine incelenmeye çalışılmıştır. Toplumsal kurumlar olarak din, iktisat ve ahlakın birbirleriyle olan ilişkilerinden hareketle Musevi ve Hıristiyan toplumlarının dini-iktisadi tecrübeleri özetlenmeye gayret edilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise İslam toplumlarının sosyo-ekonomik hayatı ele alınmıştır. Erken dönemlerden itibaren İslamiyet ile iktisadi davranış arasındaki karşılıklı ilişkiye değinilmiştir. İslam toplumlarının tarihi, sosyolojik ve kurumsal tecrübeleri ışığında İslam ekonomisinin sosyolojik imkânı kritize edilmiş; teorik ve metodolojik argümanlar sunulmuştur.Son bölümde ise Türk toplumun seküler kalkınma modeli mercek altına alınmıştır. Bilhassa Osmanlı devletinin son dönemlerinden itibaren tarım, ticaret ve finans kaynaklarının toplumsal kalkınma üzerindeki etkisi üzerine odaklanılmıştır. Neticede ise Türk toplumunun cumhuriyet tecrübesinin seküler bir kalkınma modeli olduğu ortaya koyulmuştur. Ancak bu kalkınma modeli her kronolojik dönemde farklı kimlikleri ortaya çıkarmış; Türk toplumu bilhassa 1980’lerden itibaren heterojen bir toplum olmaya başlamıştır.AbstractThis study determines the issue of “Economic Development” which is searching area of the economic literature from the socio-religious perspective. Indeed, because of religion and economy come together at the point of sociology, firstly, it is necessary that the issue of economic development is to be determined from the sociological perspective. In the first chapter of this study, it is explained that what economic development is from the sociological perspective. The other focused on issues are socio-cultural dynamics of economic development, low-developing communities matter as a paroblem and the theories of economic development.In the second chapter, it is tried to examine phenomenologically the relationship between religion and economy. From the point of the relationships between religion, economy and ethic as a sociological institution, and it is tried to brief that religious-economic experience of the Jewish and Christian communities. In the third chapter, it is determined that the socio-economic life of the Islamic communities. It is mentioned that the relationship between İslam and economy from the early times. In the light of the historical, sociological and institutional experience of the Islamic communities, and it was critized with the theoretical and methodological arguments that the sociological possibility of the Islamic economics.Finally, in the last chapter, it is studied that the secular economic development model of the Turkish community. Especially it is focused on agriculture, commerge and financial sources and their effects on economic development from the last time of the Ottoman Empire. As a result, it is found that the republic experience of the Turkish community is a model of secular economic development. But, in every chronological times, different idendities has been arised from this model of economic development. Especially, after 1980, Turkish community began to become heterogen society.

Kalkınma; çok yönlü çaba gerektiren uzun dönemli ve merkezinde insanın yer aldığı bir süreç olarak ifade edilmektedir. Dünya ülkelerinin mevcut yapısı göz önüne alınarak, uluslar arası kuruluşlar tarafından ülkeler, az gelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler şeklinde tanımlanmaktadır. Tanımlamalar sonucunda ortaya çıkan farklılıklar doğrultusunda temel amaç, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için kalkınma, gelişmiş ülkeler için ise kalkınmanın sürdürülebilir kılınmasıdır. Bu nedenle ülkelerin ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan var olan eşitsiz gelişmişliklerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kalkınma kavramı, kalkınma kavramına yönelik modeller, ekonomik büyüme, azgelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş ülke özellikleri, düşük ve orta gelirli ülkelerin kalkınma değişkenleriyle ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel eşbütünleşme testleri ile ortaya konulmuştur. Panel nedensellik analizi uygulanmış elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Çalışmada panel eşbütünleşme analiz sonuçlarına göre düşük gelirli ülkelerin, ithalat, ihracat, sanayi sektörü katma değeri, enflasyon oranı sağlık harcamaları ile telefon hattının ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği, tarım sektörü katma değeri, sabit sermaye tüketimi, doğurganlık oranının ekonomik büyümeyi negatif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Orta gelirli ülkelerde değişkenlerden, tarım sektörü katma değeri, enflasyon oranı, sabit sermaye tüketiminin, doğurganlık oranının ekonomik büyümeyi negatif etkilediği, ihracat, ithalat, tüketim harcaması, sanayi sektörü katma değeri, sağlık harcamaları ve telefon hattı değişkeninin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği belirlenmiştir. Panel nedensellik analizi sonuçları düşük gelirli ülkeler açısından değerlendirildiğinde sabit sermaye tüketimi, ithalat, sanayi sektörü katma değeri, doğurganlık oranı ve telefon hattı ile ekonomik büyüme arasında arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi, tarım sektörü katma değeri ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Orta gelirli ülkeler için yapılan nedensellik analizi sonuçlarına göre; ekonomik büyüme ile tarım sektörü katma değeri, sabit sermaye tüketimi, nihai tüketim harcaması, eğitim harcaması, sağlık harcaması, telefon hatları, karbondioksit emisyonu arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi, enflasyon oranı ve Doğurganlık oranı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır., Development is expressed as a long termed process requiring the versatile effort, and in the center of which the human being takes place. Considering the existing structures of world countries, countries are defined by the international institutes as the developed, developing, and less developed. In the direction of distinctions emerging as a result of definitions, the main aim is development for the less developed and developing countries, while for the developed countries, development is made sustainable. Therefore, it is necessary to examine the inequality developedness degrees of countries that are existent from the economic, social, and cultural point of view. In this study, the concept of development, models toward the concept of development, economic growth, characteristics of the less developing, developing, and developed countries, developmental variables of low and middle income countries, and relationship between economic growth and developmental variables were introduced via panel co-integration tests. Panel causality analysis was applied, and the results obtained were interpreted. According to the results of panel-co-integration analysis, it was concluded that the import, export, added value of industrial sector, inflation rate, health expenditures, and phone line of low income countries positively affected the growth, and that added value of agricultural sector, inflation rate, consumption of fixed asset, and fertility rate negatively affected it. In medium income countries, it was identified that among the variables, the added value of agricultural sector, inflation rate, and consumption of fixed asset, and fertility rate negatively affected the economic growth, and that the variables of import, export, consumption expenditure added value of industry sector, health expenditures, and phone line positively affected it. When the results of panel causality analysis are evaluated in terms of low income countries, it was concluded that between consumption of fixed asset, added value of import industrial sector, fertility, and phone line and economic growth, there was one directional causality relationship; between added value of agricultural sector and economic growth, that there was a double directional relationship. According to the results of middle income analysis, carried out for the medium income counties, it was concluded that between economic growth and the added value of agricultural sector, consumption of fixed asset, final consumption expenditure, phone lines, and carbon dioxide emission, there was one directional relationship, while between inflation rate and fertility, there was a double directional relationship.

GENEL BİLGİLERİsim ve Soyadı: Mehmet MUŞAnabilim Dalı : İktisatProgramı : İktisat TarihiTez Danışmanı : Prof. Dr. Gülfettin ÇELİKTez Türü ve Tarihi : Doktora - Şubat 2014Anahtar Kelimeler: Demokrasi, Demokratikleşme, Ekonomik Kalkınma, Hakim PartiÖZETDEMOKRATİKLEŞME VE EKONOMİK KALKINMA ARASINDAKİ İLİŞKİ:HAKİM PARTİ ETKİSİ1973 yılı petrol krizi sonrası liberal ekonomik anlayışın ekonomik karar alacılar ve ekonomi politikaları üzerindeki etkisinin artması ile birlikte liberal yönü ile demokrasi, politik istikrar ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişkiler tartışılagelmiştir. Demokratikleşme ve ekonomik kalkınmanın birbirlerini nasıl tetiklediği ve demokrasi özelinde politik istikrar ve istikrarsızlıkların ekonomik gelişmeleri nasıl etkilediği yönünde pek çok çalışma yapılmıştır.Bu amaçla, bu çalışmamızda demokrasilerde politik istikrarın en güçlü formu olarak tanımladığımız ve Türkiye’nin de gündemine yeni yeni giren “Hakim Parti” kavramının, küresel siyasetteki 6 örneğinin (Japonya Liberal Demokratik Partisi, İsveç Sosyal Demokrat Partisi, Malezya Birleşik Malay Ulusal Örgütü, İngiltere Muhafazakar Partisi, Kanada Liberal Partisi, Güney Afrika Ulusal Kongresi) demokratik gelişim ve ekonomik kalkınma performanslarının nasıl olduğu gerçeğinden hareketle Türkiye’nin olası geleceği için bir çıkarımda bulunulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, politik istikrarın ekonomik kalkınmada pozitif bir unsur olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, küresel siyasetteki 6 hakim parti örneğinde, ülkelerin ekonomik performanslarının ilgili ekonomik gruplara (dünya, gelir seviyesi, coğrafi) göre daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Türkiye özelinde ise, politik istikrarın ve hatta uzun dönemli politik istikrar dönemlerinin ekonomik performanslarının daha iyi gerçekleştiği görülmüştür. Küresel siyasetteki 6 hakim parti örneği ve Türkiye özelinde politik istikrar dönemlerindeki ekonomik performanslar göz önüne alındığında, hakim partili dönemlerin Türkiye ekonomisi için olumlu sonuçlar doğurabileceği söylenebilir. GENERAL KNOWLEDGEName and Surname: Mehmet MUŞField : EconomicsProgramme: Economic HistorySupervisor : Prof. Dr. Gülfettin ÇELİKDegree Awarded and Date: Doctorate – February 2014Keywors : Democracy, Democratization, Economic Development, Dominant Party. ABSTRACTTHE RELATIONSHIP BETWEEN DEMOCRATIZATION AND ECONOMIC DEVELOPMENT : DOMINANT PARTY EFFECTAfter the oil crisis in 1973, along with increasing effect of liberal economic understanding on economic decision-makers and economic policy, the relationships between democracy with the direction of liberal, political stability and economic development have been disputed. Many studies have been made about how democratization and economic development triggered each other and how much political stability and instability in democracy have affected economic developments. For this purpose, in this study, based on the fact that how democratic developments and economic development performance of six samples (Liberal Democratic Party of Japan, the Swedish Social Democratic Party, Malaysian United Malays National Organisation, the UK Conservative Party, the Liberal Party of Canada, the National Congress of South Africa) in global politics of “Dominant Party” notion which are defined as the most powerful form of political stability in democracy have been analyzed and inferences related to this notion about Turkey’s potential future also have been studied. At the end of the study, political stability has been found to be a positive factor on economic development. Also, in the case of six dominant party in global politics, economic performance of the countries has been found to be better than related economic groups (world, income level, geographic). In the case of Turkey, the period of political stability and even long-term political stability have better economic performance, comparing to other periods. It can be said that the periods of dominant party have positive results for Turkey’s economy, considering six dominant party samples in global politics and in the case of Turkey, economic performances in the periods of political stability.

Neden bazı ülkelerin diğerlerinden daha hızlı geliştiği sorusu modern ekonomik kalkınma literatürünün en önemli tartışma konularından biridir. Bazı araştırmacılar, bu sorunun yanıtını coğrafya ve dışa açıklık ile açıklamaya çalışırken, diğerleri ülkeler arası kurumsal kalite farklılıkları ile açıklamaya çalışmıştır. Bu çalışmanın amacı ise, bahsi geçen faktörler ile ekonomik kalkınma arasındaki ilişkiyi saptamak ve kurumsal kalitedeki iyileşmelerin ekonomik kalkınmayı artıracağı hipotezini test etmektir. Bu doğrultuda, ilk olarak, coğrafya, dışa açıklık ve kurumsal kalite ile ekonomik kalkınma arasındaki ilişki teorik olarak incelenmiş, ardından kurumsal kalitenin ekonomik kalkınma üzerindeki etkisi 122 ülke için 1996-2012 yılları arasını kapsayan dönemde panel veri yöntemi kullanılarak araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar, kurumsal kalitenin ekonomik kalkınma üzerindeki etkisinin pozitif ve istatistiki olarak anlamlı olduğunu göstermekte ve hipotezimizi doğrulamaktadır. The question of why development of some countries is faster than others is one of the most debated issues in the modern economic development literature. While some researchers try to explain this phenomenon with geography and trade openness, others point out differences in institutional quality across countries. This study aims to determine the relationship between the above-mentioned factors and economic development; and to test the hypothesis that improvements in institutional quality increase economic development. For this purpose, first of all, the relationship between geography, trade openness, institutional quality and economic development has been examined theoretically, then the impact of institutional quality on economic development has been analyzed for 122 countries using the panel data analysis for the period of 1996-2012. The results have confirmed our hypothesis and revealed that the effect of institutional quality on economic development is statistically significant and positive. 115

Sosyal sermaye kavramı sosyoloji, iktisat ve siyaset bilimlerinin üzerine kafa yorduğu ve diğer sermaye türlerine nazaran çok daha yeni olan bir terimdir. 30 yıl kadar bir geçmişe sahip olan bu terim piyasa aktörlerinin ilişkileri ve bağlantılarının da sermaye olarak değerlendirilmesi gerektiğinden hareketle ortaya atılmıştır. 1990'lı yıllardan itibaren de kabul görmeye başlamıştır. Robert Putnam'ın ''Making Democracy Work'' adlı çalışması bir dönüm noktası olarak görülmüştür. Diğer sermaye türlerinin bireye özgü özellikler ve becerilerin yanı sıra daha maddiyata dayalı özelliklerinden farklı olarak bireylere karşılıklı yarar ve koordinasyon sağlar. Bunun yardımı ile toplumda sosyo-ekonomik kalkınmayı teşvik eden ortak değerler, normlar ve ilişkileri kapsamaktadır. Bu tez çalışmasında söz konusu bilgiler ışığında ilişkilerin ve beraberliklerin, bağlantı ve ağların bireylerin yanı sıra kollektif açıdan da değer yaratan bir sermaye çeşidi olduğu kabulünden yola çıkılmıştır. Çalışmada ki asıl amaç, yapılan çalışmalar incelendikten sonra, sosyal sermaye ve ekonomik kalkınma arasındaki pozitif ilişki hipotezini ortaya çıkarabilmektir. Ayrıca sosyal sermayenin varlığı toplumları daha güvenli, daha başarılı, daha sağlıklı, daha iyi yönetilen topluluklar olması için katkıda bulunmaktadır. Bu dikkat çekici katkılarının etkisiyle yapılan bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm de sosyal sermaye kavramı teorik olarak ele alınmıştır. İkinci bölümde kavramın düzey, tür ve bileşenleri analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde ekonomik kalkınma ve göstergeleri açıklanmış ve sosyal sermayenin diğer sermaye türleri ile olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde ise kavramın ekonomik kalkınma ile olan ilişkisine değinilmiş ardından da ölçümü aşamasında gündeme gelen göstergeleri üzerinde durulmuştur. Ve Türkiye'nin sahip olduğu sosyal sermaye düzeyi hakkında bilgi edinmek için literatür çalışması yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Sermaye, Ekonomik Kalkınma, Sosyal Sermaye Ölçütleri, Türkiye de Sosyal Sermaye., The term social capital is a newer term than other capital terms, and deals with sociology, economics and political sciences. This term, which has approximately a 30-year past, has come up, since market relations of agent and connections also need to be evaluated as capital. Robert Putnam's study ''Making Democracy Work'' is accepted as a milestone. Social capital provides mutual benefits and coordination individuals unlike other capital types, which have individual specifications, skills and more material-based characteristics. With the help of this it covers common values, norms and relations which promote socio-economic development in community. In this study, the starting point is the acceptance of the relations and ties, connections and networks as a capital type, which creates value not only for individuals but also in a collective sense. The primary objective of this study is to determine the hypothesis of a positive relation between social capital and economic development after analyzing recent studies. Furthermore, the existence of social capital enables societies to be more secure, more successful, healthier and better managed communities. This study, which has been completed with the influence of these remarkable contributions, consists of four chapters. In the first chapter the term social capital has been discussed theoretically. In the second chapter levels, types and components of the term have been analyzed. In the third chapter economic development and its indicators have been described, and the relation between social capital and other capital types has been emphasized. In the fourth chapter the term's relation with economic development has been mentioned and than the indicators, which have come up during its indication, have been focused on. And a literature review has been made to provide information about Turkey's social capital level. Keywords: Social Capital, Economic Growth, Social Capital Criteria, Social Capital in Turkey.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 844002, Doğrudan yabancı sermaye yatırımları gelişmekte olan ülkelerin ilerleme sürecinde, ekonomik büyümeye finansman olanağı sağlaması, ödemeler dengesini iyileştirmesi, teknolojik yenilikleri ve bilgi birikimini ülkeye taşıması ile olumlu etkiler yaratmaktadır. Bu nedenle gelişmekte olan ülkeler doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını kendi ülkelerine çekmek için çalışmaktadır. Türkiye de özellikle 1990 yılı sonrası, sermaye hareketlerini gittikçe artan seviyede serbest hale getirerek, doğrudan yabancı yatırımların olumlu etkilerini ülke içine çekerek, doğrudan yabancı sermayenin ülke içine girmesi sonucunda meydana gelebilecek olumlu etkilerden daha fazla faydalanma yoluna gitmiştir. Bu çalışmanın amacı, finansal serbestleşme sonrasında Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye ekonomisinin büyümesine olan etkilerini incelemektir. Üçbölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde yabancısermaye kavramıteorik açıdan elealınmıştır. Ayrıca, doğrudan yabancı sermaye yatırımı teorileri ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının kararlarını etkileyen unsurlar üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının kaynak ülke ve ev sahibi ülke üzerindeki etkileri ortaya konulmuş ve doğrudan yabancısermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde, Türkiye’de yabancı sermaye yatırımlarının gelişimi ve özellikleri üzerinde durulduktan sonra ekonometrik bir analiz yapılmıştır. 1998–2012 dönemi için Türkiye ekonomisi verileri kullanılarak bir VAR modeli ile analiz yapılmıştır. Bu analiz sonucunda, belirtilen dönemde Türkiye’de doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile ekonomik büyüme arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

ÖZETSermayenin mekânsal örgütlenişinin, sermayenin birikim dinamikleri çerçevesinde açıklanmaya çalışıldığı bu çalışmada “küreselleşme” ve “yerelleşme” tartışmaları eleştirel bir perspektiften değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yerelliğin ve küreselliğin mekân ve zaman bağlamında farklılaştığı tespit edilmiş ve bu bağlamda Türkiye’nin sermaye birikim sürecinde küresellik ve yerellik koşulları değerlendirilmiştir. Yerellik tartışmalarının Türkiye’de tekabül ettiği alan olarak bölgesel planlama olgusu ele alınmış ve bölgesel planlamanın geçirdiği dönüşüm tarihsel olarak analiz edilmiştir. Bu anlamda yeni dönem bölge yaklaşımında öne çıkan Kalkınma Ajansları organizasyon yapısı ve işlevleri bakımından incelenmiş ve Türkiye’de sermayedarların üretim mekânı tercihi kendi tarihselliğinde tespit edilmeye çalışılmıştır. Türkiye’de son yıllarda tekstil sektöründe öne çıkan Batman ilinin örneklem olarak kullanıldığı çalışmada Kürt Coğrafyası’nın müdahaleler ile birikim mantığı içerisine çekilişine ayna tutulmuştur. Coğrafyaya birikim mantığı çerçevesinde emek-yoğun sektörler bağlamında ucuz işçilik öngören politikaların ne düzeyde bölgesel refah, demokrasi ve barış getireceği tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Mekân, Bölgesel Kalkınma, Kalkınma Ajansları, Kürt Coğrafyası, Batman, Tekstil Sektörü. ABSTRACTIn this study, it has been attempted to explain that the spatial organization of capital’s according to the capital accumulation within the framework of ‘globalization’ and ‘decentralization’ discussions have been evaluated in accordance to the critical theory. It has been also indicated that decentralization and globalization have been divided from time and space, therefore, Turkey’s capital accumulation process has been analyzed in terms of globalization and decentralization. Decentralization debates in Turkey as a term of regional planning which is corresponded to the transformation of regional planning has been discussed and analyzed chronologically. Development Agencies, which’s theoretical background has been tried to explain above summarily, have been analyzed according to its organization’s structure and functions. Moreover, it has been tried to find that the production space of Turkish capitalist’s choices in accordance to their own accumulation processes. Batman, where is used as an example of Kurdish area according to its recent importance of textile sector in Turkey, has been pointed out within the contradiction of accumulation approach and the area’s intervention. It has also been argued that the notion of cheap labor according to labor-intensive policies whether and which degree will be guaranteed regional welfare, democracy and peace by the approach of geography accumulation.Key Words: Space, Regional Development, Development Agencies, Kurdish Area, Batman, Textile Sector.

Çalışmamızın temel amacı, Köylere Hizmet Götürme Birliklerinin kırsal kalkınmaya katkısını en somut biçimde ortaya koymaktır. Bu bağlamda, çalışmamızın birinci bölümünde öncelikle yerel yönetimin ne olduğu, ne gibi fonksiyonlar üstlendiği, bu kurumların örgütsel ve hukuki yapısının ne olduğu irdelenmiştir. Daha sonra ise Mahalli İdare Birliklerine değinilmiştir. Mahalli İdare Birliklerinin genel bir değerlendirilmesi yapıldıktan sonra, ortaya çıkış gerekçeleri ve türleri incelenmiştir. Yine aynı şekilde, çalışmamızın ikinci bölümünde, birden fazla köy yönetiminin bir araya gelmesiyle oluşan birliklerin hukuki yapısı, fonksiyonları, görev ve yetkileri, örgütsel yapıları ve işleyişleri ele alınmıştır. İkinci bölümün diğer bir kısmını da kırsal kalkınma konusuna ve kırsal kalkınmanın gerekliliğine ayırdık. Kalkınmanın teorik çerçevesi ve kırsal kalkınma konuları üzerinde durularak bunların ne anlamlar ifade ettiği incelenmiştir. Cumhuriyet dönemindeki tarihsel süreç içerisinde ve planlı kalkınma döneminde, Türkiye'nin kırsal alan kalkınması konusunda izlediği yol ve tercih ettiği modeller de ele alınmıştır. Çalışmanın aynı bölümünde, Köylere Hizmet Götürme Birliklerinin kırsal kalkınmadaki rolüne değinilmiştir. Toplum kalkınması açısından, özellikle kırsal kalkınma açısından bu birliklerin taşıdığı anlam ve önem ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bölümde Köylere Hizmet Götürme Birlikleri ile kırsal kalkınma arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Çalışmamızın üçüncü ve son bölümünde ise Adaklı İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliğinin son beş yıl içinde, köylerin altyapı ihtiyacını gidermek amacıyla yapmış olduğu yatırım harcamaları incelenmiştir. Bu çerçevede yapılan saha araştırması, konuyu daha somutlaştırmıştır. Birliklerin kırsal kalkınma konusunda yaptıkları katkı bu saha araştırmasıyla daha net bir şekilde ortaya konmuştur., L'objectif principal de notre étude, la manière la plus concrète, est de révéler la contribution des unions Services Villages au développement rural. Dans ce contexte, on a examiné dans la première partie de notre étude ce que le gouvernement local signifie, d'une part, ce qui a entrepris les fonctions de ces institutions, la structure juridique et la structure organisationnelle. Plus tard, les administrations locales ont été mentionnés. Après une évaluation globale de l?Union des administrations locales, les raisons et les types d'émergence sont examinés. De même, dans la deuxième partie de notre étude, les unions consistant en une combinaison de plusieurs administrations du village, leurs structures juridiques, leurs fonctions, leurs pouvoirs, leurs structures organisationnelles et leurs opérations sont discutés. Une autre partie du second chapitre a réservé la question pour la nécessité du developpement rural et pour le sujet du developpement rural. En mettant l'accent sur le cadre théorique du developpement et les sujets du developpement rural, ce que cela signifie a été examiné. Au cours de la république dans la processus historique et dans la periode du developpement planifié, la Turquie sur le chemin du développement rural et les modèles préférés sont également discuté. Dans la même partie de cette étude, le rôle du développement rural des unions Services Village mentionné. En termes de développement communautaire, nottament en termes du développement rural, le sens et la signification de ces unions ont été mis de l'avant. Cette section a examiné les relations entre le développement rural avec les Unions Services Villages. Dans la troisième et dernière partie de cette étude, Pour résoudre les besoins en infrastructures des village, dans les cinq dernières années, les dépenses d'investissement en infrastructures qui ont été faites par L?Union Service Village D?Adaklı ont été examinées. Recherches sur le terrain menées dans ce cadre, incarne la question plus. La contribution des unions au développement rural a été révélé plus clairement dans cette enquête de terrain.

Türkiye, planlı dönemle birlikte uygulamaya başladığı bölgesel gelişme ve bölgeler arasındaki dengesizlikleri giderici yöndeki politikalarını günümüzde yeniden gözden geçirme zorunluluğu ile karşı karşıyadır. Bu zorunluluğun esas nedeni Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde bölgesel gelişme politikalarının entegre edilmiş olmasıdır. Bu nedenle Türkiye, yaklaşık 40 yıldır uygulamakta olduğu bölgesel gelişme model, politika ve araçlarını bir yana bırakarak yeniden bir yapılanma süreci içine girmiştir. Bu yeni yapılanmanın ana öğesini Bölgesel Kalkınma Ajansları (BKA) olarak adlandırılan birimler oluşturmaktadır. Kalkınma Ajansları, bir ülkenin belli bir coğrafi bölgesi içerisindeki özel ve kamusal tüm şirketler, yerel otoriteler ile sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği sağlayarak, o bölgenin ekonomik açıdan gelişmesini hedefleyen ve yasal bir hükme dayanarak kurulan yapılar olarak tanımlanmaktadır. Küreselleşme süreci beraberinde getirdiği yapısal uyum politikaları ile birçok konuda özgün süreçler ve araçlar geliştirilmesini gerekli kılmıştır. Bu süreçte Türkiye'ye de AB tarafından bölge planlamanın yeni bir anlayışla ele alınması gerektiği ve bunun aracının da BKA'lar olduğu ifade edilmiş ve konu ilk kez AB'ye tam üyelik müzakereleri ile başlamıştır. Bu dönemin başlangıcı sayılacak süreç ise adaylığın ilk kez tescil edildiği 1999 Helsinki Zirvesi sonunda olmuştur. AB Komisyonu'nun hazırlamış olduğu Katılım Ortaklığı Belgesi'nde orta vadede yapılması gereken düzenlemeler arasında yer alan BKA'ları oluşturmak amacıyla yasal düzenlemeler süreci başlatılmıştır. Bu doğrultuda öncelikle Topluluk kurallarına uygun olarak kısa vadede istatistiksel bölge olarak bilinen AB (NUTS) sistemi 22 Eylül 2002 tarih ve 4720 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kabul edilmiştir. Daha sonra da 2003 yılı Katılım Ortaklığı Belgesinde, katılım öncesi mali yardım programından yararlanabilmek için BKA'ların kurulması öngörülmüştür. Takip eden süreçte 32 esas ve 5 geçici maddeden oluşan, 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun, 25.01.2006 tarihinde TBMM Genel Kurulunda görüşülerek kabul edilmiş, 08.02.2006 tarihli ve 26074 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ülkemizde, 5449 sayılı Kanunun birinci maddesinde ifade edildiği üzere; ?kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma plânı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla? BKA'lar kurulmaktadır. 6 Temmuz 2006 tarih ve 26220 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ?Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı? ile ilk olarak 06.01.2007 tarihinde Adana ve Mersin illerini kapsayan Çukurova Kalınma Ajansı ve 13.01.2007 tarihinde de İzmir ilini ve çevresini kapsayan İzmir Kalkınma Ajansları kurulmuştur. Kalkınma ajansları; ? Bölgesel gelişme uygulamalarımız ile bölge planlarımızın etkinliğinin ve başarısının yükseltilmesini; bölgelerin ülkemizin genel büyümesine, gelişmesine, refahına ve istikrarına katkısının artırılmasını; sosyal uyum ve adaletin güçlendirilmesini ve değişen küresel rekabet şartlarına adaptasyonunun hızlandırılmasını sağlayacak, ? Yüksek nitelikli personeli, esnek kaynak ve istihdam yapısı ile kurum, kuruluş ve şahıslara sağladığı idari, mali, teknik desteklerle başta girişimciler olmak üzere bütün yerel aktörlerin kalkınma çabalarına katılımını teşvik edecek, ? Sağlayacağı proje ve faaliyet desteklerinde kişi, kurum ve kuruluşların eş finansmana dayalı ortak proje üretme ve yönetme kültürü ve yeteneğini geliştirecek; sahiplenme ve işbirliği duygusunu güçlendirecek; bölgenin girişimcilik potansiyelini harekete geçirecek ve sürekli olarak yükseltecek, ? Yerel potansiyeli, dinamikleri, özgünlükleri, kaynak ve imkânları ortaya çıkararak harekete geçirecek ve ulusal, uluslararası pazarlarda ekonomik, sosyal, kültürel birer değer haline dönüştürecek; Sonuç olarak, hem ulusal, hem de bölgesel-yerel düzeyde başta istihdam ve gelir olmak üzere ekonomik ve sosyal göstergelerin iyileştirilmesine, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılmasına ve dolayısıyla ülkenin genel refahının artırılması ve istikrarının pekiştirilmesine olumlu katkılar sağlayacaktır., Turkey today faces the necessity to reexamine its policies, begun to be implemented since the planned period, which aims to eliminate the imbalances between regional development and regions. The main reason of this necessity is that regional development policies weren't integrated in the process of participation of European Union. Therefore, Turkey went into a reconstruction process by abandoning the regional development model, policy and tools that it had been has been using for 40 years. The units called Regional Development Agencies (RDA) constitute the main element of this construct. Development Agencies, all private and public enterprises within a certain geographical region of a country, are defined as structures that aim the economic development of that region by providing cooperation between local authorities and civil society organizations, and that are founded on the basis of a legal provision. As is known, globalization process entails the development of authentic processes and tools in many cases regarding structural adaptation policies that it brought along. In this process, it was explained to Turkey by EU that regional planning should be approached with a new understanding and RDA?s are the means for this and this first started with the negotiations of full membership to EU. The process that can be counted as the beginning of this period is the end of Helsinki Summit of 1999 when the candidateship was first enrolled. The legal regulations process was initiated so as to constitute RDA?s that are among regulations which should be implemented in medium term in Accession Partnership that European Commission arranged. Accordingly, EU (NUTS) system that is known as short term statistical region was initially approved by Cabinet decree no 4720 in September 22 of 2002 in accordance with the rules of congregation. Later in the Accession Partnership of 2003, it was anticipated that RDA's be constituted in order to be able to utilize the pre-accession financial support programmes. In the following process, the law number 5449 regarding the Establishment, Coordination and Missions of Development Agencies that consists of 32 major and 5 temporary articles was debated and approved in General Assembly of Grand National Assembly of Turkey and went in effect after being published in Official Journal of number 26074 and date 02.08.2006. In our country, as stated in the first article of law number 5449, RDA?s are constituted ?in order to accelerate the regional development, to insure its maintainability, reduce the differences of interregional and regional development, compatible with the principles and policies anticipated in national development plans and programmes by developing the cooperation among public sector, private sector and civil society organizations, ensuring the effective usage of resources and activating the local potency?. By ?the Cabinet Decree Regarding the Establishment of Development Agencies in Certain Level 2 Regions? that was published in Official Journal number 26220 of July, 6, 2006, Development Agencies were constituted in Cukurova regions that include Adana and Mersin and Izmir regions including Izmir, and Cukurova Development Agency officially opened in 01.06.2006 and Izmir Development Agency in 01.13.2007. Development agencies; ? Will ensure the promotion of effectiveness and success of our region plans with our regional development applications; increasing of regions' contributions to the general growth, development, welfare and stability of our country; reinforcement of social adaptation and justice and, acceleration of adaptation to changing conditions of global competition, ? Will encourage the participation of all local actors in development attemps, especially administrative, financial and technical supports that it provides to corporations, establishments and persons with its highly qualified crew, flexible resource and employment structure, ? Will improve the culture and ability to produce and manage associate projects that are based on co-financing of person, corporation and establishment in project and activity supports; reinforce the sense of ownage and cooperation; active the entrepreneurship potency of the region and keep improving it, ? Will activate the local potency, dynamics, individualities by revealing the resources and possibilities, and turn into an economic, social and cultural values in international market; Consequently, will contribute to the improvement of economic and social indicators, especially employment and income in both national and regional- local level; reduction of differences of interregional and regional development and thus increasing of general prosperity of the country and solidifying of stability.

Burjuvazinin doğuşunu ve gelişimini ulusal ekonominin gelişmesinden ve ulusal devletin konumundan ayırmak pek mümkün değildir.Bu çalışmada girişimci olarak Nuri Demirağ'ın ortaya çıkışını, büyümesini ve ekonomik hayattan çekilmesini Türkiye ekonomisinin kalkınma sürecinde incelemeye çalışılmıştır.Girişimci Nuri Demirağ'ın ortaya çıkış dönemini olan Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarınının ekonomik ve siyasi yapısını ilk bölümde özetlenmiştir. Osmanlı'nın kapitülasyonlar ve ağır bir borç yükü altında yarı sömürge haline geldiği ortaya konulmuştur.Nuri Demirağ'ın yaşamı incelenmiş ve ailesinden kalan bir servetin olmadığı ve aileden devir alınan bir ticarin hayatın olmadığı anlaşılmıştır. Babası devlet memurudur ve kendisi de ticari hayata devlet memurluğundan atılmıştır.Girişimci Nuri Demirağ bölümünde devletin Türk Müslüman burjuvazisi yaratma çabası anlatılmıştır. Nuri Demirağ'ın devletin yabancı sermayeye ve gayr-i Müslimlere karşı milli iktisat-milli burjuva yaratma politikalarının bir sonucu olarak iş hayatına atıldığı sonucuna varılmıştır.Nuri Demirağ'ın müteahhitlik döneminde Türkiye'nin en önemli işadamı haline getirmesinde demiryollarının ve devletin o yıllarda gerçekleştirmiş olduğu diğer yatırımların müteahhitliğini üstlenmesinin rolü ortaya konmuştur. Nuri Demirağ devlete gerçekleştirdiği müteahhitlik hizmetleriyle sermaye birikimini sağlamıştır.Nuri Demirağ'ın uçak sanayi girişimiyle birlikte entegre savaş sanayi kurma fikri ayrıca Sanayici Nuri Demirağ bölümünde anlatılmıştır. Devletin yeterli desteği sunmamasının uçak sanayi girişiminin sona ermesinin nedeni olduğu anlaşılmıştır.Nuri Demirağ siyasi iktidarla olan kavgasını politikaya taşıdığı ve MKP'yi (Milli Kalkınma Partisi) kurduğu tespit edilmiştir. Ancak MKP eklektik programı ve parti içi çekişmeler nedeniyle Türk siyasi hayatında bir varlık gösterememiştir.Sonuç olarak, Nuri Demirağ'ın işadamı olarak devletin milli burjuva yaratma politikalarıyla var olmuş, devletin desteği ile büyümüş ve uçak sanayi girişiminde devletin desteğini çekmesi ile iş hayatı sonlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Nuri Demirağ, Milli Kalkınma Partisi, Türkiye İktisadi Kalkınma Süreci 96

Anahtar Kelimeler: Ekonomik Kalkınma, Ulaştırma, Avrupa Birliği, Swot AnaliziÖZETTÜRKİYE’DE EKONOMİK KALKINMA PERSPEKTİFİNDEN ULAŞTIRMA SEKTÖRÜ VE POLİTİKALARIN EVRİMİ: AVRUPA BİRLİĞİ’NE UYUM SÜRECİNDE SEKTÖREL SWOT ANALİZİUlaşım, bir ülkenin ekonomik kalkınmasında önemli yer tutan bir hizmet sektörüdür. Yarattığı dışsallıklar, maliyetleri ve fiyatlama politikaları, özellikle sosyal devlet ve kamu yararı açısından devletin sektördeki fonksiyonunu arttırmaktadır. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, özellikle alt sistemlerin rekabetine değil, tamamlayıcılığına yönelik ve diğer sektörlerdeki gelişmeler de dikkate alınarak yapılacak bir ulaşım planlaması, ekonomik kalkınma açısından bir anlam kazanmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle gelişmiş ülkelerin, tarihsel bir akış içerisinde ulaşım sektörüne kalkınmaları açısından yükledikleri fonksiyon değerlendirilmiş, ardından, sektörün teknik özellikleriyle birlikte etkinlik alanlarına göre sınıflandırılması ve ekonomik kalkınma doktrinleri ile kalkınma planları açısından ulaştırma sektörünün geçirdiği evrim ele alınmıştır. Özellikle 1980 sonrasında uygulanan neo-liberal politikaların ulaşım sektörüne yansımaları, sürdürülebilirlik, özel sektör katılımı, dışsal maliyetlerin içselleştirilmesi, fiyatlandırma, kullanıcı öder ilkelerinin bir bütünün parçaları olduğu görülmüştür. Ayrıca, AB Ortak Ulaştırma Politikası’nın dışsal boyutunu oluşturan Türkiye, Trans-Avrupa ağlarına entegre olmak için dahil olduğu Marmaray, TRACECA, Karadeniz Otoyolu ve 3. Boğaz Köprüsü projelerini ulusal çıkarlarımızla ne ölçüde örtüştürdüğü konusu düşündürücü olmaktadır. Keywords: Economic Development, Transportation, European Union, Swot Analysis.ABSTRACT THE TRANSPORTATİON SECTOR BY ECONOMİC DEVELOPMENTERSPECTİVE AND THE EVOLUTİON OF POLİCİES İN TURKEY: THE SECTORAL SWOT ANALYSES İN THE PROCESS OF ADAPTATİON TO THE EUROPEAN UNİONThe transportation is a service sector which looms large at the economic development of a country. The externalities, costs and pricing policies of this sector raises the functioning of state in the sector in terms of especially social state and public interest. As in the case in the developed countries, the planning of the transportation which must take into account both the developments in the other sectors and the towards not competition but otherwise complementary feature of the subsystems of the transportation has had a meaning in terms of the economic development. In this study, first of all, the attributed function of the developed countries about the transportation sector in the historical process in terms of their economic development assessed. After that, both the technical features of sector and the classification by fields of the efficiencies and also, the evolution of said sector in terms of the economic development doctrines and the development plans discussed. Especially, after 1980’s including the reflects to the transportation sectors of the neo-liberal policies drive, sustainability, private sector involved, the internalization of the external costs, pricing and “user pay” principle all these factors are seen the parts of the whole. Besides, Turkey which is the external dimension of the EU Common Transport Policy wants to be part of TEN, but Marmaray, TRACECA, Karadeniz Highways and 3. Bosphorous Bridge projects which is extension of TEN are thougt-provoking about overlapping with national interests.

Çalıma dört bölümden olumaktadır. Birinci bölümde önce azgelimilik kavramı ele alınarak tanımlanmaya çalıılmıtır. Daha sonra azgelimilik olgusu ekonomik, sosyal ve yapısal özellikler açısından incelenmi, azgelimiliin nedenleri üzerinde durulmutur. kinci bölümde iktisadi kalkınma kavramı tanımlanmı, bazı kalkınma modelleri irdelenmitir. Buna balı olarak kalkınma politikaları üzerinde durulmu, sanayileme, dı ticaret ve teknolojik gelimeyle iktisadi kalkınma arasındaki ilikiler ele alınmıtır. Üçüncü bölümde baımsızlık sonrası Azerbaycan ekonomisi önce genel çerçevede ele alınmıtır. Bu kapsamda ilk olarak ülke ekonomisinin makroekonomik ve sektörel analizi yapılmıtır. Daha sonra ülkenin dünya ekonomisine entegrasyon süreci deerlendirilmitir. Bu anlamda Azerbaycan'ın uluslararası mali kurumlar ve bölgesel kurulularla ilikileri incelenmi, entegrasyonda perspektif hedefler üzerinde durulmutur. Dördüncü bölümde önce azgelimiliin ekonomik, sosyal ve yapısal özellikleri çerçevesinde Azerbaycan ekonomisinin deerlendirilmesi yapılmı, ülkenin bir çok açıdan azgelimi ekonomi niteliinde olduu kanısı ortaya konmutur. Daha sonra uygulamada Azerbaycan ekonomisinde doal kaynak olarak petrolün aratan rolü üzerinde durularak, petrole baımlılıın sakıncaları ele alınmıtır. Sonda ktisadi kalkınma amacına yönelik alınması gereken önlemler sıralanarak, öneriler sunulmutur., This work comprises four chapters. In the first chapter the concept of underdevelopment is defined. Then the phenomena of underdevelopment was discussed from economic, social, and structural aspects and the reasons for underdevelopment were emphasızed. In the second chapter the term of economic development was defıned and some models of economic development were examined. Development policies were investigated basing on these models and the relatoins between industrialization, foreign trade, technological imrovement and economic development were dıscussed. In the third chapter, general outline of the economy of Azerbaijan in post-soviet period is analysed. Fist macroeconomic and sectoral analysis of the county economy are made. Later, integration process of Azerbaijani economy into world economy is considered. In this sense mutual lınks of the country wıth ınternational financial institutions and regional organizations are discussed, perspective targets of integration are researched. In the fourth chapter the analysis of Azerbaijani economy is made basing on economic, social and structural aspects of underdevelopment and as a result, Azerbaijan was believed to carry many features of those enderdeveloped countries. Then the increasing role of petrol as a natural resource in Azerbaijani economy is analysed and negative effects of oil dependency are discussed. Finally measures to be taken in the process of economic development are listed and some proposals are made.