Search

Met dit rapport sluit Nederland zijn rol als trekker van de taken van het Coordination Centre for Effects (CCE) af. Het CCE heeft tot eind 2017 de taak om het Europese luchtbeleid te ondersteunen met informatie over risico's van effecten van te veel zwavel en stikstof op Europese natuurgebieden. Het CCE helpt deze vraag te beantwoorden door modellen te ontwikkelen en een Europese database te beheren waarmee risicogrenzen ('kritische belastingsgrenzen') van deze stoffen per type natuurgebied worden bepaald. Twaalf EU-landen, plus Zwitserland en Noorwegen, rapporteren over het gebruik van deze methoden en leverden hiervoor informatie. Voor de overige Europese landen heeft het CCE met Alterra een database ontwikkeld zodat de limieten voor het gehele continent berekend kunnen worden. De database is ook gebruikt om wetenschappelijke instellingen uit het CCE-netwerk van de landen die deze taak hebben, te trainen (National Focal Centre). Over de CCE-resultaten bestaat consensus binnen de VN-conventie over luchtkwaliteit (die jaarlijks de CCE-resultaten evalueert) en de EU, zodat over de wetenschappelijke basis voor het Europese luchtbeleid, tot eind 2017, geen misverstand bestaat. CCE-data worden onder andere gebruikt om alternatieven voor luchtbeleid door rekenen. Recentelijk zijn ze ingezet om de Europese Richtlijn voor nationale emissieplafonds te herzien. Met de berekeningen worden de oorzaken, kosten en gevolgen van luchtverontreiniging voor de biodiversiteit en de bodem doorgerekend. Hieruit blijkt dat circa 79 procent van de natuurgebieden (Natura 2000-gebieden) in de 28 Europese landen in 2020 aan te veel stikstof blootstaat. Dit jaar is voor het eerst voor heel Europa in kaart gebracht of specifieke plantensoorten het risico lopen om door te veel stikstof of verzuring te verdwijnen. De methoden en data die hiervoor zijn gebruikt, worden vooralsnog voor wetenschappelijke doelstellingen ingezet; voor beleidsondersteuning moeten ze nog worden aangevuld en verbeterd. Het RIVM heeft namens Nederland de CCE-rol sinds 1990 uitgevoerd voor de Conventie voor Grootschalige Grensoverschrijdende Luchtverontreiniging van de Verenigde Naties (LRTAP-Conventie). Een ander Europees land zal de rol vanaf 2019 overnemen.

Goal, Scope and Background. Country-dependent characterisation factors for acidification have been derived for use in life cycle assessments to describe the effect on ecosystem protection of a change in national emissions. They have recently also been used in support of European air pollution abatement policies and related cost benefit analyses. We demonstrate that the characterisation factors as calculated to date are unstable due to being derived from the non-smooth and highly varying part of the underlying emission-impact functions. The purpose of this paper is to discuss the currently available characterisation factors and to propose a modification that makes use of the full range of the underlying functions. Method. The characterisation factors derived in this paper are based on updates of data used to support European air pollution agreements under the UNECE Convention on Long-range Transboundary Air Pollution (LRTAP) and the European Commission. The focus in this paper is on the analysis of characterisation factors for acidification. The analysis of characterisation factors for terrestrial eutrophication from nitrogen compounds is a simple extension of the methods described here. The analysis is conducted for 25 European nations, i.e. for 23 EU countries plus Norway and Switzerland; Cyprus and Malta are excluded due to lack of data on critical loads. Results and Conclusions. We show that a linear model which is calibrated to emission changes of -50% is generally more reliable than characterisation factors which are based on emission changes of plus or minus 10%. Application of these characterisation factors are justified for emission reductions up to 30% in total European emissions, compared to 2000. This is within the range of currently agreed upon emission reductions in 2010 relative to 2000. Therefore, characterisation factors can be used in LCA as well as for the support of the revision of existing European air pollution agreements.