Search

İnternetin coğrafi mekândan bağımsız özelliği nedeniyle elektronik ticaret faaliyetlerinin sınır ötesi olarak gerçekleştirilme ihtimali ve dolayısıyla yabancılık unsuru içerme ihtimali oldukça yüksektir. Elektronik ticarette sınır ötesi olarak gerçekleştirilen satış yöntemlerinden biri de açık artırmalardır. Elektronik ortamda gerçekleşen açık artırmalarda üç taraflı bir ilişki söz konusudur. Hem satıcı ve internet sitesi arasında hem artırmaya teklif veren tüm katılımcılar ve internet sitesi arasında hem de alıcı ve satıcı arasında birer sözleşmesel ilişki bulunmakta ve bu üç sözleşme de internet üzerinden kurulduğundan elektronik sözleşme olarak nitelendirilmektedir. Sonuç olarak, bu üç sözleşme yabancılık unsuru içerdiği takdirde, bu üç elektronik sözleşmeye kanunlar ihtilafı kuralları uygulanarak uygulanacak hukukun tespit edilmesi gerekmektedir. Çalışmamızda öncelikle, maddi hukuk kapsamında elektronik ortamda gerçekleşen açık artırmalardaki bu üç ilişki nitelendirilerek taraflar arasındaki bu sözleşemelere uygulanacak olan maddi hukuk hükümleri değerlendirilmiş, sonrasında ise milletlerarası özel hukuk kapsamında bu üç sözleşmeye uygulanacak olan hukuk tespit edilmiştir.--------------------In consequence of the delocalised character of the internet, electronic commerce activities are more likely to have a foreing element. One of the sales techniques in cross border electronic commerce is online auction. There are three parties in an online auction and each party has a contractual relationship with the other two parties. These contracts are concluded between the seller and the web site, between the bidders and the web site and between the seller and the buyer. Since these contracts are concluded on the internet, these contracts are qualified as electronic contracts. Thus, in the event these contracts have a foreign element, the law applicable to these electronic contracts should be determined by applying conflict-of-laws rules. This thesis aims, firstly, to qualify these three contracts between the parties, then to examine the applicable rules in the material law, and lastly, to determine the law applicable to these three contracts within the framework of private international law.

Telif hakkı sözleşmesi, eser sahibinin eseri üzerindeki hakları yahut bu hakların kullanımını bir başkasına devretme yükümlülüğü altına girdiği sözleşmedir. Bu sözleşme, eser üzerindeki mali haklara yönelik olup eserin çoğaltılması, yayılması, temsili yahut umuma iletimi gibi konularda yapılabilmektedir. Çalışmamızın amacı, milletlerarası nitelikli telif hakkı sözleşmelerine uygulanacak hukukun tespitini yapmaktadır. Bu tespit yapılırken öncelikle Türk hukuku ve karşılaştırmalı hukukta telif hakkı kavramı ve telif hakkı sözleşmesi incelenmiştir. Takiben sözleşmeye uygulanacak hukukun tespiti yapılmış; Avrupa Birliği hukuku ve Amerika Birleşik Devletleri hukuku ve İsviçre hukuku ile karşılaştırmalı olarak 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 28. maddesi incelenmiştir. Copyright agreement is an agreement in which the author enters into obligation of transferring his right on the work or the right of the usage of this work to another person. This agreement is about the financial rights upon the work; thus, can be signed for the issues such as the reproduction, distribution, performance of the work, and its communication to the public. The aim of this study is to identify the law which should be applied to the international copyright agreements. While doing this identification, first of all, the notion of copyright and copyright agreement in the Turkish law and comparative law are examined. Then, applicable law to the agreement is tried to be determined. Article 28 of the Act on Private International and Procedural Law, which is the law numbered 5718, is examined comparatively with the European Union law, the law of the United States of America and the Swiss law. 233

ÖZET: Milletlerarası ticaret, turizm, zorunlu göç, yurtdışı eğitim ve iş, uluslararası kuruluşlar ve daha pek çok sebepten ötürü artık çok sayıda yabancılık unsuru içeren hukuki ilişkiye girmekteyiz. Yabancılık unsuru içeren bu hukuki işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuku tespit amacıyla kanunlar ihtilafı kuralları ihdas edilmektedir. Türk hukuku açısından bu işlevi gören 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK), dünya üzerindeki genel uygulamaya paralel olarak, 25. maddesi ile taşınmazlara ilişkin sözleşmeleri taşınmazın bulunduğu yer hukukuna tabi tutmuş, herhangi bir hukuk seçimine ya da başka bir bağlama noktasına değer vermemiştir. Bununla birlikte taşınmazlara ilişkin sözleşmeler kavramının içeriğinin iyi irdelenmesi gerekmektedir. Nitekim Türk hukukunda böyle bir kavramla karşılaşılmamaktadır. Bu çerçevede öncelikle Türk hukukunda taşınmaz kavramı incelenecek, sonrasında ise taşınmaza ilişkin sözleşmeler kavramının kapsamı konusu üzerinde durulacaktır. Öte yandan kanun koyucunun mutlak olarak uyguladığı taşınmaz yeri hukuku (lex rei sitae) prensibi eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilecektir. Zira özellikle taşınmazın kullanımına ilişkin sözleşmeler de madde kapsamına alındığı için maddenin çok geniş bir uygulama alanı olduğu söylenebilir. Avrupa Birliği Roma 1 Tüzüğü başta olmak üzere karşılaştırmalı hukukun olaya yaklaşımı yumuşama eğilimi göstermektedir. Yine bazı sözleşme tiplerinin MÖHUK m.25 kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği üzerinde durulmuştur. Zira çalışmada üzerinde durulan sözleşme tipleri uygulamada sık karşılaşılan önemli sözleşmelerdir.Anahtar Kelimeler: Taşınmaz, taşınmazlara ilişkin sözleşmeler, taşınmazın aynına ilişkin sözleşmeler, taşınmazın kullanımına ilişkin sözleşmeler, uygulanacak hukuk, taşınmazın bulunduğu yer hukuku, lex rei sitae.ABSTRACT:We have highly intense relationships having an international character because of international trade, tourism, compulsory migration, international education and business, international organizations and so on. Rules of conflict of laws are regulated in order to determine the applicable law for the legal relations and transactions including an international character. Private International and Procedural Law of 2007, No 5718 meets this function in Turkish law and the contracts regarding immovable property is subject to the law of place of immovable completely in accordance with the Article 25 of the PIL which in turn means choice of law or any other connecting rule may not be applicable. However, the scope of the said article should be examined efficiently. In this context, first, the meaning of immovable in Turkish law and then the scope of the contracts regarding immovable property are examined in this paper. On the other hand the lex rei sitae principle as the connecting rule is evaluated with a critical approach. For the scope of the said article is vast with the applicable law for use of immovable. However comparative law rules including European Union’s Rome I Regulation tend to soften on the lex rei sitae principle as will be specifically considered. In the last part of the paper some contract types will be analyzed in terms of Article 25 of the PIL because they are commonly made use in practice.Keywords: Immovable, real estate, contracts regarding immovable property, contracts regarding rights in rem on immovable, contracts regarding use of immovable, applicable law, the law of place of real estate, lex rei sitae, lex situs

ÖZETÇalışmamızın konusu “Milletlerarası özel hukukta navlun sözleşmesi” ile ilgilidir. Eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmelere uygulanacak hukuk, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu madde 29’da düzenlenmektedir. Dolayısıyla, ilgili hüküm uyarınca, yabancı unsurlu navlun sözleşmesine uygulanacak hukukun tespitinde öncelikle tarafların kararlaştırılacağı hukuk dikkate alınmaktadır. Ayrıca, hukuk seçiminin yokluğu halinde sözleşmenin kurulduğu anda taşıyıcının esas işyerinin bulunduğu ülke aynı zamanda yüklemenin veya boşaltmanın yapıldığı ülke ya da gönderenin esas işyerinin bulunduğu ülke ise bu ülkenin sözleşmeyle en sıkı ilişkili ülke olduğu hükme bağlanmaktadır. Buna karşılık, halin bütün şartlarına göre eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşmeye bu hukukun uygulanacağı kabul edilmektedir. Bu anlamda, Anglo-Amerikan Hukuku’nun kendine has yapısı ile birlikte Avrupa Birliği Hukuku da irdelenerek, çalışmamızda Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu madde 29’un uygulanmasından dolayı ortaya çıkan ve çıkabilecek durumlar ele alınmıştır.Ayrıca, navlun sözleşmesinin ifasında önemli bir işlevi haiz olan kıymetli evrak niteliğindeki konişmentoya uygulanacak hukukun tespitine ilişkin Türk Hukuku’ndaki sorunlara da değinilmiştir. Bu bağlamda, milletlerarası özel hukuk kapsamında konişmento navlun ilişkisine de yer verilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 1237/III itibarıyla, konişmentoda, yolculuk çarteri sözleşmesine gönderme varsa, konişmento devredilirken çarter partinin bir suretinin yeni hamile ibrazının da gerekli olduğu hükme bağlanmaktadır. Bu takdirde, çarter partide yer alan hükümler nitelikleri el verdiği ölçüde, konişmento hamiline de ileri sürülebilmektedir. Dolayısıyla, milletlerarası özel hukukta uygulamada sık rastlanılan bir durum olması sebebiyle, çarter sözleşmesinde yer alan hukuk seçimi, yetki ve tahkim şartının konişmentoda yer alan atıf kaydı yoluyla geçerliliği meselesi ayrıca incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Navlun Sözleşmesi, Konişmento, Hukuk Seçimi, Yetki Şartı, Tahkim Şartı ABSTARCTThe subject of thesis is contract of affreightment in Private International Law. Article 29 of The Code on Private International Law and Civil Procedure sets forth applicable law in contracts of carriage and for the affreightmant contracts, well as. This rule provides the freedom to choice the applicable law for the transport contract. If the parties did not make a valid choice-of-law agreement the law of country where the principal place of business of the carrier is situated at the time of conclusion of the contract has been considered to be the law which has the closest connection with the contract if at the same time that country is the country where the goods are loaded or unloaded, or the country where the sender’s principal place of business is situated. On the other hand, in consideration of all circumstances if there is a law more tightly related to the contract, instead of the provisions in second and third clauses, that particular law shall govern. In this regard, this thesis was attempt an identify the case that arise or may arise in practice of Article 29 of The Code on Private International Law and Civil Procedure, by examining European Union Law and Anglo-American Law.Additionally, this thesis was adressed the problems in Turkish Law regarding to determining the applicable law to bill of lading, having important function during the performance of affreightment contract. Also, it was included the relationship between affreightment contracts and bill of lading under Private International Law. Article 1237/III of Turkish Commercial Code No. 6102 states that if the bill of lading refers to a voyage charter, when transferring bill of laidng, a copy of therelevant charter party should also be submitted to the new holder. In that case, the carrier can rely on the provision of charter party, to the extent that they are applicable, aganist the new holder. In this sense, this study eximaned the validity of choice of law, jurisdiction and arbitration clause incorporated by reference into bill of ladings by reason of problem encountered in practice under Private International Law.Key Words: Affreightment Contract, Bill of Lading, Choice of Law, Jurisdiction Clause, Arbitration Clause

ÖZETBu çalışma milletlerarası özel hukukta finansal kiralama sözleşmesine uygulanacak hukuk hakkındadır. Milletlerarası Özel Hukukta finansal sözleşmesi uluslar arası finansal kiralamayı da kapsayan daha kapsamlı bir kavramdır. Tezde genel anlamda Türk Hukukunda finansal kiralama sözleşmesinin nasıl düzenlendiği, tarafların hak ve borçları, sözleşmenin çeşitleri ve şekli gibi konularda da bilgiler verilmiştir. Bununla birlikte Türkiye’nin taraf olmadığı uluslar arası finansal kiralama işlemleri hakkında unidroit konvansiyonu hükümleri de çalışmanın içinde yer almıştır.Milletlerarası Özel Hukukta finansal kiralama sözleşmelerine uygulanacak hukuku tespit edebilmek için, subjektif ve objektif yöntem kullanılmaktadır. Bu kavramlar tüm detayları ile çalışma kapsamında yer almıştır. Ayrıca, sözleşmeye uygulanacak hukukun kapsamı dışında kalan şekil ve ehliyet konuları ile kamu düzeni ve doğrudan uygulanan kuralların etkisi, çalışma da değinilen diğer konuları oluşturmaktadır. Çalışmada, Avrupa Birliği, İsviçre, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletlerinde de konunun nasıl düzenlendiği açıklanmıştır.ABSTRACTThis subject of thesis is applicable law of leasing contracts in International Private Law. According to International Private Law, this leasing contracts include foreigness fact leases, therefore making it a more comprehensive concepts which includes the international leasing contracts. In this theses, formaytiona of lease contracts, rights and liabilities of sides according to the Turkish Law and types of contracts are described. In addition to that international leasing transactions in which Turkey is neutral, UNIDROIT Conventional verdicts are also incleded.The objective and subjective methods recuired for deciding on the judgement for leasing contracts are covered in detail. Furthermore, licence and form subjects that are excluded from the applicable law as well as public order and mandatory rules effects are some of the other subjects that are being mentioned in the study.Not only leasing contracts in International Private Law in Turkey, but also The European Union, Swiss, British and United States Laws have been examined.

156