Search

Bu çalışma, Arktika Okyanusu üzerinde sınırlandırma çalışmalarını kurumsallaşma anlayışı ve Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi esasıyla ele almaktadır. Arktika Okyanusu'nu çevreleyen beş sahildar ülkenin sınır belirleme faaliyetlerinin ele alındığı ve aynı zamanda o ülkelerin birtakım iddialarına da yer verildiği bu çalışma, deniz hukukunun evrimleşme sürecini de aktarmaktadır. Deniz hukukunun bugüne gelene dek geçtiği aşamalar ve ülkelerin hak kazanım ve sınır belirleme iddialarında ele aldığı esaslar çalışma içerisinde anlatılmaya çalışılmıştır. Kurumsallaşma anlayışının tarihi süreç içerisinde gelişimi ve bu teorinin unsurlarının da aktarılması, Arktika Okyanusu üzerinde deniz hukukunun kurumsallaşma çerçevesinde ele alınmasında yardımcı olmuştur. Artkika Okyanusu üzerinde ülkelerin hak iddia ettikleri alanların yasal dayanaklarına da değinilmeye çalışılmış, bu amaçla Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'nden yararlanılmıştır. Arktika Okyanusu üzerinde kurumsallaşma anlayışın işlerliği tartışılarak, okyanus üzerinde bir kurumsallaşma varlığının analizi yapılmıştır. Arktika Bölgesi hakkında sahip olunan bilgilerin azlığı bakımından bu çalışma kendi alanında özgün bir değer taşımaktadır.Anahtar Kelimeler: Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, Hak Kazanım İddiaları, Kurumsal Teori, Arktika Okyanusu. This study states the practices of the delimitations within the framework of United Nations Convention on the Law of the Sea on Arctic Ocean. It also cites evolution process of Law of the Sea whose both activities done by five coastline countries on Arctic Ocean and, at the same time, several claims stated by those countries. It has been tried to explain what stages of the Law of the Sea up to now and what principals handled by those countries at the assertions of entitlement. Additionally, it has also been tried to refer which sort of fields those countries claim benefits and their legal grounds on the Arctic Ocean. This text places the theory of institutionalization primary, whose placing the effects of Law of the Sea and international affairs' theories on that region. After the theory of institutionalization was evaluated with Law of the Sea, the understanding of institutionalization validity has been argued on Arctic Ocean. In respect to having less information about Arctic Ocean, this study has an individual value on its own field.Key words: United Nations Convention of the Law of the Sea, The Claims of Entitlement, TheInstitutional Theory, Arctic Ocean 103

Başlangıçta devletlerin yetki sahibi olabildiği tek alan olan karasuları dışındakibölgelerde, deniz hukukundaki gelişmelere paralel olarak farklı hukukî rejimlerinuygulandığı yeni yetki alanları meydana gelmiştir. Karasuları dışında kalan ve klasikhukukun açık deniz alanı olarak tanımladığı bölgelerde kıyıdaş devletler lehine oluşturulanbitişik bölge, kıta sahanlığı, münhasır ekonomik bölge, deniz yatağı ve açık deniz sahakavramları sınırlandırma sorunlarına yeni boyutlar kazandırmıştır.Bu çalışmada öncelikle açık denizdeki yetki alanlarının tanımları ve sınırları ilehukukî işleyişi, daha sonra ilgili devletlere tanıdıkları haklarlar ve sınırlandırma kriterlerisunulmuştur. 1958 ve 1982 Deniz Hukuk ve UAD Sözleşmelerinin ilgili maddeleri ileBirleşmiş Milletler nezdinde yapılan uluslararası anlaşmalar ve Türk Sahil GüvenlikKomutanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti ile komşu ülke hükümetleri ve Sahil/Sınır güvenlikbirimleri ile yapılan anlaşmalar irdelenmiştir.Anahtar Sözcükler : Deniz Hukuku, 1982 BMDHS, Açık Deniz, Münhasır EkonomikBölge, Bitişik Bölge, Kıta Sahanlığı In the reamining areas out of the territorial waters and defined as The High SeasArea by the classical law, some new maritime jurisdiction taking place in favor of thestates with adjacent coasts such as the contiguous zone, continental shelf, exclusiveeconomic zone, high seas and area brought out new dimensions to the delimitationproblems.In this study, the definitions, the limits and the legal process about the High Seasmaritime jurisdiction areas are looked through, then the rights that they offer to the relatedstates and the delimitation criteria are introduced. The respective items of agreements overthe Law of The Sea in 1958 and 1982 and ICJ are studied acccording to UN agreementswith Turkish Republic and Turkish Coast Guard between the neighbour states Govermentsand the Coast Guard units.Key Words : Sea Law, 1982 UNCLOS, High Seas, Exclusive Economic Area, ContiguousZone, Continental Shelf 112

Denizlerin artan önemi ve dünyanın azalan kaynakları nedeniyle her geçen gündünya gündemine daha çok giren deniz bilimsel arastırmaları deniz hukukunun genelgeçer belgeleri tarafından açıkça tanımı yapılmamıs olması itibariyle beraberindeuyusmazlıkları da dogurmaktadır. Büyük devletler bu boslugu kendi menfaatleriekseninde yapmıs oldukları yorumlarla doldurmaya çalısmakta ve konuyu daha daçözümsüz hale getirmektedirler. Tez kapsamında; tanımdan kaynaklanan bahse konubelirsizlikler ele alınmıs, askerî arastırmalar, askerî denemeler, hidrografikarastırmalar ve osinografik arastırmalar vb. faaliyetler incelenerek, deniz bilimselarastırmalarının kapsamı ortaya konmaya çalısılmıstır. Mevcut deniz bilimselarastırmaları kaynaklı uyusmazlıklar da incelenmek suretiyle, devletlerin hak veyetkileri ortaya konmus, uygulamaya dair ihtiyaç tanımlanmaya çalısılmıstır. Sonuçolarak, son genel geçer deniz hukuku belgesi olan 1982 Birlesmis Milletler DenizHukuku Sözlesmesi'nden (BMDHS) sonra dünya devletlerinin birkez daha, bukonuda da, bir araya gelerek kalıcı çözümler üretmesi gerektigi sonucuna varılmıstır. Since the exact definition of the marine scientific research (MSR), the term thatis being heart more and the more due to the overarching position of the seas and thediminishing resources of the world, is not sufficiently determined by any of thecommonly respected and expected law of the sea (LOS) documents, it brings outsome conflicts. This lack of definition originates a gap and some of the leadingpowers of the globe are trying to fill this gap by interpreting MSR on their own wayin accordence with their benefits. But their behavior makes the case worse. Withinthe context of this thesis; by looking over military surveys, hydrographic andoceanographic surveys. Uncertainties originating from lack of exact term definitionare studied and the boundries of the term MRS are defined. Furthermore byexamining the current MRS originated conflicts and checking legal rights of thenations, the need related to this part of the LOS is identified. Finally it is concludedthat after 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) nationsshould again come together and find permanent solutions to MSR related issues. 208

Bu tezde, Milletlerarası Adalet Divanı'nın kararları ışığında deniz alanlarının sınırlandırılması hukukuna dair bir inceleme yapılmış ve bu çerçevede çeşitli sonuçlara varılmıştır. İlk defa 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan deniz alanlarının sınırlandırılması uyuşmazlıklarının divan tarafından çözüme bağlanması, aşağı yukarı 40 yıldan beri süre gelen bir durumdur. Dolayısıyla, bu alandaki içtihadın yeni gelişmekte olduğunu söylemek de mümkündür. Bu alandaki Divan kararlarının incelenmesi ile birlikte, yeni gelişmekte olan bu hukukun divan tarafından bugüne kadar nasıl yorumlandığı saptanmış olmaktadır. Yapılan bu saptamalar, ülkemizin tarafı olduğu Ege Denizi Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının ve ileride tarafı olabileceği çeşitli deniz alanlarının sınırlandırılması uyuşmazlıklarının daha sağlıklı şekilde incelenebilmesi ve yorumlanabilmesi açısından, oldukça önemlidir. Bu inceleme ile, deniz alanlarının sınırlandırılması hukukunun temel ilke ve kavramları sistematik bir şekilde ele alınmıştır. Her bir temel ilke ve kavram; örf ve adet hukuku, Divan kararları ve doktrindeki görüşler çerçevesinde ayrıntılı bir biçimde incelenmeye çalışılmıştır. Başta Ege Denizi Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığı ve ülkemizi yakından ilgilendirebilecek diğer uyuşmazlıklar, bu çalışmanın çeşitli bölümlerinde özlü bir biçimde ele alınmıştır. Böylelikle, ülkemizi yakından ilgilendiren uyuşmazlıklara bu yeni gelişen hukukun etkisinin nasıl olacağı hakkında bir fikir yürütebilme olanağı da sağlanmıştır. Tezimizde, öncelikle, genel olarak deniz alanlarının sınırlandırılması hukukuna değinilmiştir. Ardından, bir deniz alanı sınırlandırılması uyuşmazlığının söz konusu olabilmesi için önkoşul niteliğinde olan, deniz alanlarının üzerindeki hak kazanım esasları incelenmiştir. Bu önkoşulun içeriği net bir biçimde saptandıktan sonra ise, üçüncü bölüm kapsamında olmak üzere, deniz alanlarının sınırlandırılmasında söz konusu olan ilkeler ve kullanılan yöntemler ayrıntılı bir biçimde açıklanmıştır. In the present thesis, the judgements of the I.C.J concerning maritime delimitation law have been examined and various conclusions as to these judgements have been reached. Maritime delimitation conflicts, began to rise in the second half of the 20th century, and these conflicts have been resolved by the I.C.J approximately for 40 years. Therefore, it is possible to assert that the beginning of the jurisprudence, concerning the maritime delimitation, is not so old. So, by examining the judgements of the I.C.J, it will be possible to determine how the I.C.J. has interpreted the developing law of maritime delimitation. These determinations are very crucial for the interpretation and careful examination of the Aegean Continental Shelf Delimitation Dispute and other disputes concerning maritime delimitation that Turkey might be involved in. In this study, basic principles and notions of maritime boundary delimitation law are handled systematically. Each of the basic principles and notions of maritime boundary delimitation law are examined comprehensively in the light of the customary law, judgements of the I.C.J. and jurisprudence. The Aegean Conflict or other Turkey-related conflicts that may emerge in the future are considered in the various parts of the thesis. We hereby, tried to create an opportunity to make the reader cognisant of the effect of this new-developing law related to the aforesaid conflicts. As a result, in the first part of this thesis, maritime boundary delimitation law is examined. In the second part, the basis of title on the maritime boundaries, that are prerequisite to a maritime boundary delimitation conflict, are discussed. Finally, in the third part of the thesis, the principles and methods that are used in the maritime boundary delimitations are elaborated. 246

bir bölge olarak coğrafyası, hukuku ve uluslararası ilişkileriyle Ege Denizi 'nin değeri ve Türkiye ile Yunanistan arasındaki bir dizi uyuşmazlık çerçevesinde deniz alanlarının belirlenmesi sorunu üzerinedir. Deniz, 400 milden dar olduğu için, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge bakımından iki devlet arasında bütünüyle paylaşılma konusudur. Yetki alanlarının uluslararası hukuka göre nasıl paylaşılabileceği tartışılmaktadır. Uluslararası ilişkiler disiplini açısından araştırmada siyasal analiz (Ege'de tarafların durumu) ve coğrafi değerlendirme (denizin eşsiz özellikleri ve özel koşulları) işlem, yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. uı The Aegean Sea Region & The Question of the Determination of the Sea Areas in Jurisdiction between Turkey and Greece The thesis is on importance of Aegean statue referring to its geography, history, law and international relations because of the certain maritime disputes between Turkey and Greece about that sea region. Even though number of the lands (islands) which were able to stay on- water is thousands, merely 24 of them are more than 100 km2. So total area of the islands can't be even one eighth of total area of the sea:km2 23/172. Greece is authorized on 70.000 km2 (%40) of this sea, in accordance with 6 miles territorial waters. When it minus 14.000 km2 (%8.8) onwhich Turkey is authorized from total area, 'high sea' area of 88.590 km2 (%51.2) is left. This is because of folded long coast of Greece and numerous micro islands. Turkey and Greece have the rights of EEZ and CS in the Aegean High Sea section in respect of free maritime passage regime, because of narrower than 400 miles; it's necessary to delimitation between the parties. There is a series of deep bottom (trough) lying in the shape of `S` at the direction of North-South under the sea at almost equal distance to both main-lands, and at both side of this sea-seam, there are shallow continental shelves. The Western continental shelf (102.000 km2) belongs to Greece and The Eastern sector (29.000 km2) is at the continental shelf of Turkey. Furthermore, 5.000 km2 territorial waters of the Greek islands in the East and 36.000 km2 gray zone along the `S` trough. General geography is like that, now 'details' of law work. The Turkish thesis doesn't admit and recognize continental shelf beyond territorial waters for the Greek Islands extending from Anatolia. The possibility of equitable solution will have to be on the basis of a joint submission by both States. 268

Bu tez, komşu devletler arasında, deniz alanlarının sınırlandırılması hukukunu, içtihat kararları ışığında incelemek ve bugünkü içeriğini tespit etmek amacındadır. Bunun için, uluslararası davalarda, sınırın çizilmesi sürecinde başvurulan temel kavramların anlamlarının, zaman içinde ve uluslararsı hukukta denizde yetki alanları ile ilgili gelişmelere bağlı olarak gösterdiği değişikliklerin incelenmesi yöntemi benimsenmiştir. Bu inceleme ile, sınırlandırma hukukunun, uygulanacak hukuk kaynağının genel deniz hukuku sözleşmeleri olsun, örf ve adet hukuku olsun, mahkeme kararlarında, içerik olarak yeknesaklaştırıldığı; hakkaniyet ilkelerinin uygulanması sürecinin eşit uzaklık metodunun kullanımı ile bağdaştırılmaya çalışıldığı; bunlar sebebiyle de, tüm sınırlandırma işlemleri için hukuki bir şart olan hakkaniyete uygun sonuca ulaşmanın mümkün olması için, sınırlandırmada, ilgili durumlar yanısıra, ilgili kıyıların tespitinin belirleyici öneme sahip olduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Tez çalışmasının son bölümünde ise, bu tespitler ışığında, Ege Denizi kıta sahanlığı uyuşmazlığında, bir sınır çizilmesine yönelik bir inceleme yapılacaktır. uı ABSTRACT The present study seeks to identify and assess the normative content of international law of maritime delimitation as enunciated by jurisprudence. Examination of case-law shows there to be a tendency to consolidate this content on the basis of requirement of equitable result, regardless of the source of applicable law, and through the non-obligatory but preferential use of equidistance which is then, to be adjusted in accordance with a widening range of special circumstances. It is submitted in this study, that the identification of relevant coasts whose overlap determines the area to be delimited, will now have an added importance in the attainment of an equitable result. Finally, in the last chapter, the dispute concerning the delimitation of the Aegean Sea will be analyzed, on the basis of the idea that the question is not one of entitlement of islands per se, but of determining the spatial extent of each Party's entitlement, as generated through its relevant coasts in its entirety. Thus, the suggested boundary will be based on the relevant coasts, determined through their potential overlap in the general geographic context of the Aegean, and will take into consideration the relevant circumstances of this particular case. IV 191