Search

Bu araştırmanın amacı okul yöneticileri ve sınıf öğretmenlerinin bilgisayar teknolojisini kullanmaya yönelik tutumlarını belirlemektir. Bu araştırma ilköğretim okullarında görev yapan okul idarecileri ve sınıf öğretmenlerinin, bilgisayar teknolojileri destekli eğitime karşı tutumları incelendiğinden betimsel tarama modelindedir. 2014-2015 Eğitim-öğretim yılında, İstanbul İli Esenyurt İlçesinde bulunan İlköğretim okullarında görev yapan 41 okul yönetici ve 204 sınıf öğretmenin bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutumları incelenmiştir. Veri elde etmek için "Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya Yönelik Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS istatistik paket programı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, öğretmenlerin: yaş grupları, mesleki kıdem ve çalıştıkları kuruma göre bilgisayar destekli eğitim yapmaya yönelik daha olumlu tutum içinde oldukları halde, cinsiyet, medeni halleri, öğrenim durumlarına, çalıştıkları kademeye ve kurumlardaki göreve göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. The purpose of this research is to determine the attitudes of school administrators and classroom teachers towards using computer technology. In this thesis, the attitude of classroom teachers and administers of primary schools towards computer technologies-supported education and schooling technologies-supported education is reviewed. This thesis involves an analysis of 41 administers and 204 teachers attitude towards computer technologies-supported education and schooling technologies-supported education in primary schools located Esenyurt District of Istanbul. To collect data, personal information obtained through "Delineator of Tendency to Computer Technologies-Supported Education" and "Delineator of Tendency to Schooling Technologies-Supported Education". For processing the data, "SPSS Statistics Package" is used. According to the results of the research, while teachers have more positive attitude depending on their age groups, marital status and educational background, there is no considerable difference depending on their sex, seniority, institution, or working level position in terms of statistics. Eğitim teknolojisi -- Eğitim Teknolojisinde Kullanılan Araçlar -- Eğitimde Teknoloji Kullanımının Önemi -- Eğitim teknolojisi Kullanımının Yararlar -- Eğitimde Bilgisayar Kullanımı -- Eğitimde Bilgisayar Kullanımının yararları -- Eğitimde Bilgisayar Kullanımının Sınırlılıkları -- Türkiye’de Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı -- Bilgisayar Destekli Eğitimin Yararları -- Bilgisayar Destekli Eğitimde Öğretmenin Rolü ve Önemi -- Bilgisayar Destekli Eğitimin Sınırlılıkları

Yapılan bilimsel araştırmalar, öğrencilerin oyunlara kitap okuma, televizyon izleme gibi faaliyetlerden daha fazla zaman ayırdığını göstermektedir. Oyun, insanların genellikle boş zamanlarını değerlendirebilmek için yaptıkları, eğlendirici ve öğretici faaliyetlerin tümü olarak adlandırılmaktadır. Bilgisayar oyunlarının tarihçesi 1960'lı yıllara dayanmaktadır. Eğitimciler, 1990'lı yıllarda bilgisayar oyunlarının kazandığı başarılardan sonra eğitimde kullanabilecekleri bir araç olarak görmeye başlamışlardır. İlk çıktığı günden bu yana insanlar üzerinde büyük bağımlılık oluşturan bilgisayar oyunlarının popülaritesi gün geçtikçe artmaktadır. Bilgisayar ve mobil teknolojilerdeki hızlı gelişmeler ile oyunlar dijitalleşmiş ve bilgisayar destekli eğitim araçlarının yaygınlaşmasıyla beraber eğitim-öğretim faaliyetlerini olumlu etkilemiştir. Eğitim-öğretim hizmetlerinde, ders anlatımının kolaylaştırılması ve ilginin çekilmesini sağlamak için dijital oyunların kullanılması önemlidir. Daha iyi bir eğitim ortamı oluşturulabilmesi amacıyla, insanların bilgisayar oyunlarına olan merakından faydalanılarak eğitsel bilgisayar oyunları oluşturulmuştur. Dijital tabanlı eğitsel bilgisayar oyunları ile öğretim süreci daha etkili, eğitim daha verimli hale getirilmiştir. Eğitsel bilgisayar oyunları ile öğrenciler bir yandan eğlenirken bir yandan da öğrenme imkânına sahip olmaktadır. Literatür çalışmaları, eğitsel bilgisayar oyunları ile yapılan öğrenmelerin öğrencilerde daha kalıcı olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu şekilde, öğrenciler öğrenilmesi zor ve karmaşık olan kavramları daha kolay bir şekilde öğrenebilmektedir. Bu tezin amacı, yazılım geliştirme öğretimi için dijital oyun tabanlı yaklaşım kullanılarak eğitsel bir oyun tasarlanması ve bu oyunun etkinliğinin öğrenciler üzerinde denenmesidir. Algoritmalar, bilgisayar bilimlerinin temel konularından biridir. Bu kadar önemli bir konu olmasına rağmen algoritma mantığının anlaşılması bazı öğrenciler için zor olabilmektedir. Bununla birlikte, öğrenciler arasında bu konunun zor öğrenilebileceğine dair yaygın bir anlayış ve olumsuz bir önyargı da mevcuttur. Bu sebeple bazı öğrenciler algoritmaları anlamak yerine, program kodlarını ezberlemeyi tercih edebilmektedir. Bu durum öğrencilerin bu tür derslerde başarısız olmasını da beraberinde getirmektedir. Bu amaçla, özellikle mesleki ve teknik öğretim tabanlı okullarda bilgisayar eğitimi alan öğrencilerin derse olan ilgilerini, eğitim-öğretim faaliyetlerindeki motivasyonlarını arttırmak amacıyla bilgisayar destekli bir dijital oyun tasarımı gerçekleştirilmiştir. Uygulama Unity 3D oyun motoru kullanılarak geliştirilmiştir. Bu çalışmada, bilgisayar programcılığı ana derslerinden olan yazılım geliştirme ve temel algoritma süreçlerinde kullanılan karar-kontrol ve döngü yapıları gibi konuların, öğrencilere bilgisayar destekli dijital etkileşimli bu oyun yardımı ile öğretilme işlemi gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan eğitsel bilgisayar oyununda temel hedef, öğrencilere, yazılım geliştirme süreçlerini ve problem çözümünde kullanılan algoritma yapılarının öğretimini kolaylaştırmaktır. Bu şekilde konuların anlatılması ve anlaşılması daha kolay, eğlenceli ve zevkli bir hale gelebilmiştir. Bu hedeflerle tasarlanan oyun, öğrenciler tarafından oynanmış ve öğrencilerde olumlu etkileri gözlemlenmiştir. Bu çalışma kapsamında dijital oyun tabanlı yaklaşım ile hazırlanan eğitsel oyunların öğrencilerin derse yönelik tutumlarına etkileri incelenmiş ve uygulamanın dönüt çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada öğrencilerin programlama dili derslerine karşı olan tutumlarını ölçebilmek amacıyla Programlama Dili Dersine Yönelik Tutum Ölçeği, hazırlanan eğitsel uygulamanın öğrenciler tarafından değerlendirilebilmesi amacıyla Eğitsel Bilgisayar Oyunu Materyal Değerlendirme Formu, öğrencilerin eğitsel oyunu oynadıktan sonra kendilerini değerlendirebilmeleri amacıyla Öz Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Araştırmada yarı deneysel araştırma modellerinden ön test - son test kontrol gruplu model kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubunu 2016-2017 eğitim öğretim yılında Konya ili Meram ilçesinde Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde okuyan Bilişim Teknolojileri alanı 10. sınıf öğrencileri ile Selçuk Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Bilgisayar Teknolojileri alanı Bilgisayar Programcılığı bölümü 1. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada deney grubu öğrencilerine, hazırlanan eğitsel bilgisayar oyunu uygulanmış, kontrol grubu öğrencilerine ise klasik ders anlatım teknikleri uygulanmıştır. Öğrencilerden elde edilen veriler SPSS paket programı yardımıyla Mann Whitney U testi ve t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda; Meslek Yüksekokulunda okuyan öğrencilerin bilgisayar programlama dersine yönelik tutumlarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Buna karşın Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde okuyan öğrencilerin bilgisayar programlama dersine karşı olan tutumlarında olumlu yönde bir artış gözlemlenmiştir. Ayrıca öğrenciler algoritma oluşturma konusunda sıkıntı yaşayan ve programlamanın mantığını anlamadığını söyleyen öğrenciler eğitsel oyunu oynadıktan sonra bu problemleri çözebildiklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte öğrenciler, yazılım geliştirme süreçlerinin öğretimi için bu tür oyun tabanlı yaklaşımların oldukça etkili olduğunu ifade etmektedirler., Scientific research shows that students spend more time on playing games compared to reading books or watching TV. The game is called all the fun, entertaining and instructive activities people do to spend their leisure time. The history of computer games dates back to the 1960s. Educators have started to see computer games as a tool to use in education after years of success in the 1990s. The popularity of computer games, which have been a great addiction to humans since day one, is increasing day by day. With the rapid developments in computer and mobile technologies, games have been digitized and with the widespread use of computer-aided educational tools, have positively affected educational activities. In education, it is important to use digital games to facilitate lecturing and attract attention. In order to create a better educational environment, educational computer games have been created by taking advantage of people's interest in computer games. With digital-based educational computer games, the teaching process has been made more effective and education has been more productive. With educational computer games, students have fun while learning. Literature studies show that learning with educational computer games provides the permanence in the students. In this way, students can learn concepts that are difficult and complex to learn more easily. The aim of this thesis is to design an educational game using a digital game-based approach for teaching software development and to test the effectiveness of this game on students. Algorithms are one of the basic subjects of computer science. Even though it is such an important subject, understanding the logic of algorithms can be difficult for some students. However, there is a widespread understanding and negative prejudice among students that this can be difficult to learn. For that reason, some students may prefer to memorize the program codes instead of recognizing the algorithms. This situation accompanies by the failure of students in such courses. For this purpose, a computer-aided digital game design has been carried out in order to increase the motivation of the students in their education activities who receive computer education in vocational and technical education-based schools. The application was developed using the Unity 3D game engine. In this study, topics such as decision-control and loop structures used in software development and basic algorithm processes which are the main courses of computer programming, were taught to students by computer assisted digital interactive game help. The main goal of the designed educational computer game is to facilitate the teaching of the software development processes and algorithmic structures used for problem solving. In this way it has become easier, fun and enjoyable to explain and understand the subjects. The game designed with these goals was played by the students and positive effects were observed in the students. In this study, the effects of the educational games prepared by the digital game based approach to the students' attitudes towards the lessons were examined and the feedback studies of the application were made. The Attitude Scale Toward Programming Language Course was used in order to measure students' attitudes towards programming language lessons. The Educational Computer Game Material Evaluation Form was used to evaluate the educational application prepared by the students and the Self Evaluation Form was used for the students to evaluate themselves after they played educational games. Pre - test and post - test control group models were used in the research. The working group of the study is the first grade students in the field of Information Technologies studying in the Vocational and Technical Anatolian High School and the first degree students in the Computer Programming Department in the field of Computer Technologies in the Selcuk University Vocational High School in the city of Meram in the province of Konya in the academic year 2016-2017. In this study, educational computer games were applied to the experimental group of students and classroom lecture techniques were applied to the control group students. Data obtained from students were analyzed using Mann Whitney U test and t-test with the help of SPSS package program. At the end of the research; There was no significant difference in the attitudes of the students studying in Vocational School towards computer programming. On the other hand, the attitudes of the students studying at Vocational and Technical Anatolian Schools towards the computer programming course increased positively. In addition, students who have difficulties in creating algorithms and who say that they do not understand the rationale of scheduling have stated that they can solve these problems after playing educational games. Nevertheless, students express that such game-based approaches are very effective for teaching software development processes.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 384156, Bu araştırmada Autograph programı kullanımının 10.sınıf öğrencilerinin fonksiyonların simetrileri ve cebirsel özellikleri konusundaki başarısına ve bu konularla ilgili kuralları genellemelerine etkisi incelenmiştir. Araştırma, 2014–2015 eğitim-öğretim yılında Balıkesir'de bir Anadolu Lisesi'nin 10. sınıfında öğrenim gören 35 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel modele göre gerçekleştirilmiştir. Deney grubunda dersler Autograph programı ile işlenmiş ve öğrenciler kendilerine önerilen öğrenme etkinliklerini bilgisayar ortamında Autograph programını kullanarak gerçekleştirmişlerdir. Kontrol grubunda ise dersler geleneksel şekilde işlenmiş ve öğrenciler kendilerine önerilen öğrenme etkinliklerini sınıf ortamında gerçekleştirmişlerdir. Öğrencilerin başarılarını ölçmek için fonksiyonların simetrileri ve cebirsel özellikleri konusunu içeren kavramsal bilgi değerlendirme testi, genelleme becerilerini tespit etmek için ise konu değerlendirme testleri kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubuna uygulama öncesi ön test, uygulama sonrası son test uygulanmış ve uygulama üç hafta sürmüştür. Verilerin analizinde dağılımlar normal ise bağımsız grup t-testi, dağılımlar normal değilse Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Bu analizlere ek olarak öğrencilerin ne tür hatalar yaptıkları, yapılan hataların sebepleri, en fazla doğru cevaplanan sorular ve en az doğru cevaplanan sorular nitel analiz yoluyla belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonunda, deney grubu öğrencilerinin araştırmanın ilk haftasından son haftasına doğru başarılarının arttığı gözlemlenmiştir. Buna bağlı olarak, Autograph programının fonksiyonların simetrileri ve cebirsel özellikleri konusunun tümünde olmasa da bu konunun son alt başlığı olan genişleme-daralma konusunda öğrencilerin başarılarını artırdığı ve genelleme becerilerini geliştirdiği sonucuna istatistiksel olarak ulaşılmıştır.

Bu tezin temel amacı, 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersindeki Coğrafya konularının öğretiminde Google Earth programının başarıya etkisini ölçmektir. 6. sınıf Sosyal Bilgiler programında yer alan ''Yeryüzünde Yaşam'' ünitesindeki iki kazanım, Google Earth programı yardımıyla öğretilmeye çalışılmıştır. Bu kazanımları öğrencilere öğretmek için Google Earth programından nasıl faydanılması gerekildiği bu çalışmada açıklanmıştır. Google Earth programının bu kazanımların öğretilmesinde etkili olduğu, bu çalışmanın sonuçlarında görülmektedir. Google Earth programının öğrenmeye etkilerini konu alan araştırmalar sınırlıdır. Bu nedenle bu araştırma konu alanına kaynak sağlaması bakımından önemlidir. Giresun ili, Şebinkarahisar ilçesindeki okulların 6. sınıflarında okuyan tüm öğrenciler araştırmanın evrenini, aynı ilçenin İstiklal Ortaokulunun 6. sınıflarında okuyan 49 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada öntest-öğretim-sontest yöntemi uygulanmıştır. Deneysel çalışmanın ilk aşamasında, öğrencilere kazandırılması hedeflenen davranışları ölçebilecek düzeyde 37 soruluk başarı testi uygulanmıştır. Bu soruların 5 tanesi açık uçlu anket sorusu, diğer 32 soru çoktan seçmeli test sorusudur. Başarı testindeki çoktan seçmeli test soruları SPSS programına aktarılarak güvenirliğini ölçmek için Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı hesaplanmıştır. Bunun sonucunda testten 12 soru çıkarılmıştır. Testten 12 soru çıkarıldıktan sonra geriye 25 soru kalmış ve bu sorular 49 öğrenciye öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar SPSS paket programına aktarılarak t-testi ve MH testi analizi yapılmıştır. Böylece aralarındaki farklar bulunmuş ve alınan sonuçlar yorumlanmıştır. Ardından soruların frekans ve yüzdeleri alınmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgularda anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, yapılan deneysel çalışmanın başarılı olduğunu kanıtlamaktadır. Ayrıca kazanımları gerçekleştirmek için Google Earth programından nasıl faydalanılması gerektiğine dair öneriler sunulmuş ve bu önerilerin nedenleri araştırmada açıklanmıştır. The main purpose of the study is to measure the influence of Google Earth on the success of teaching 6th grade Geography topics in the Social Studies lesson. Two objectives included in the unit 'Life on Earth' in the 6th grade Social Sciences programme are tried to be taught with the assistance of the programme Google Earth. How to make use of the Google Earth programme to teach students these two objectives is clarified in the study. It is observed in the findings of this study that Google Earth is effective in teaching these objectives. The number of studies regarding the influence of Google Earth on teaching is limited. Therefore, this study is significant in terms of providing references for this research topic. The students studying at 6th grade in Şebinkarahisar (a province of Giresun) comprises the universe of the research. 49 students studying at 6th grade of Istiklal Secondary School in Şebinkarahisar comprise the sample of the study. In this research, pre-test- teaching- post-test method is applied. In the first stage of the experimental research, a 37-question achievement test which is capable of measuring the objective behaviours aimed to be taught is applied. 5 of these questions are open-ended questionnaire items, the other 32 questions are multiple choice test questions. In order to measure the validity, the multiple choice questions in achievement test are entered into the SPSS programme and Cronbach's Alpha internal coefficient of consistence is calculated. Depending on the result, 12 questions are excluded from the test. After 12 questions are excluded, 25 questions remained and these questions are conducted to the 49 students as pre-test and post-test. The gathered data are entered to SPSS package programme, and t-test and MH test analysis are applied. Therefore, the differences between them are identified and the findings are interpreted. Then the frequencies and percentages are calculated. Significant differences occured in the data gathered at the end of the research. These findings prove that the experimental research is successful. In addition, the study presents some sugesstions on how to make use of the programme Google Earth and the reasons of these suggestions are explained in the research. 126

Bu araştırma ortaöğretim önbirinci sınıf ve üniversite ikinci sınıf fen bilgisi öğretmenliğinde öğrenim gören öğrencilerin `modern fizik (Kuantum)` dersi öğretiminde, bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinden animasyonların akademik başarıya etkisini sınamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Adana ilinde toplam 152 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verilerini toplamak için 2013-2014 öğretim yılı ikinci döneminde, bir çalışma yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak, ortaöğretim onbirinci Sınıf ve üniversite ikinci sınıf fen bilgisi öğretmenliğinde modern fizik (kuantum) dersinin beş ünitesi ile ilgili kazanımlar doğrultusunda, bir yüksek lisans tezinden alınan modern fizik akademik başarı testi, deneysel işlem öncesinde öntest, deneysel işlem sonrasında sontest olarak kullanılmıştır. Araştırmada üç deney ve üç kontrol grubu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinden animasyonların, öğrencilerin akademik başarılarını olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Animasyon kullanımı öğrencilere öğretilmek istenen özellikle fizik konularında çoğunlukla karşılaştığımız soyut olayları somutlaştırma ve zihinde canlandırma güçlüklerini ortadan kaldırılabilmektedir. Böylece öğrenciler için zengin bir öğrenme ortamı yaratmak mümkün olabilmektedir ve bu öğrencilerin akademik başarılarını artırmaktadır.Anahtar Kelimeler: Bilgisayar destekli eğitim, bilgisayar destekli öğretim, bilgisayar animasyonları, modern fizik (kuantum). The study was conducted to find out the effects of animations in computer-assisted instruction on academic success when teaching `modern physics (Quantum)` for the eleventh grades in secondary education and second-class university students studying science teaching.The research sample consisted 152 students in the province Adana. Research to gather the data was conducted in the second period 2013-2014 academic year. The data collection tools were taken from a master's thesis in line with the modern physics (quantum) course with five units in accordance with the related gains in the 11th grade secondary education and second-class university students studying science teaching modern physics lesson and consisted physics academic success test, pre-test previous to the experimental phase and a post-test following this phase. The tests were given to three control groups and three experimental groups.The result of the study reveals positive correlations between animations and students' academic success. Use of animations embody teaching of students especially in the fields of physics that we often encounter abstract events in it and animations can be overcome difficulties in the mind. Thus, creating a rich learning environment is possible for students that consequently increase students academic achievements.Keywords: Computer assisted education, computer assisted ınstruction, computer animations, modern physics (quantum). 101

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutumları ve Bu Tutumları Etkileyen Faktörler ?Edirne Örneği-?Bu araştırmada, ?Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutumları ve Bu Tutumları Etkileyen Faktörler? Edirne ili örneği ele alınarak incelenmiştir. Öğretmenlerinin bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutum düzeyleri tespit edilmiş ve bunların araştırma ölçeğinde belirlenen bağımsız değişken faktörlerine göre farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Bu nedenle tezde, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutum düzeylerinin, hangi değişkenlere göre farklılaştığını tespit amacıyla yapılan bu araştırmada duygusal, bilişsel ve psikomotor olmak üzere 3 boyutlu tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırma ölçme aracı iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde öğretmenlerin kişisel özellikleri, ikinci bölümde ise bilgisayar destekli eğitime ilişkin öğretmen tutumları yer almaktadır. Tutumlara sahip olma düzeyleri Likert tipi beşli derecelendirme ölçeğiyle toplanmıştır.Evrenin tümüne gidildiğinden araştırmanın örneklemi bulunmamaktadır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde, SPSS programı kullanılarak varyans analizi, Anova testi, ilişkisiz örneklemler t-testi, LSD çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır. Araştırmanın geçerlik ve güvenirlik katsayılarının belirlenmesinde Cronbach Alfa katsayısı ve Kaiser-Meyer-Olkin (KMO)kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre Edirne ilinde görev yapan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin duygusal, bilişsel ve psikomotor olmak üzere her üç boyutta yüksek düzeyde tutuma sahip oldukları tespit edilmiştir.Anahtar SözcüklerBilgisayar Destekli Eğitim, Bilgisayar Destekli Öğretim, Din Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Approaches And Attitudes Of Teology Teachers Against Computer Enhanced Teaching And The Factors That Affect These Approaches - Edirne Sample-In this study, taking Edirne sample into consideration, approaches and attitudes of teology teachers( Religious Culture and Ethic course teachers) against computer enhanced teaching and the factors that affect these approaches have been examined. The teachers? attitude levels against computer enhanced teaching have been determined and it was researched that whether these attitudes vary according to independent arguments on the research scale. Thus, relational model screening has been employed in this thesis.There dimentional attitude scale (cognitive-emotioan-pyschomotor) has been employed in this research which was carried out to reveal the attitude levels of the teology teachers against computer enhanced teaching and to reveal the factors which make these attitudes vary. Research measuring tool is composed of two parts. The firs part covers the personal characteristics of the teachers while the second covers teachers? attitudes regarding computer enhanced teaching. The level of having attitude has been measured through five rating scale.A sample is not available in the population. In the process of anylyzing research data, by using SPSS anylysis of Variance, Anova Test, unrelated sample T- Test and LSD multiple comparison test have been carried out. In order to determine the reliability and validity coefficients Cronbach Alfa coefficient and Meyer- Olkin (KMO) have been used.According to the research results, it has been found out that the teology teachers who serve in the province of Edirne, have high level of attitude in each dimension (congnitive,emotional and pyschomotor)Key Words: Computer Assisted Education, Computer Assisted Instruction, Religious Education, Religious Culture and Ethic Course 122

Bu çalışmanın amacı; öğrencilerin dinlediğini/izlediğini anlama becerisinin geliştirmesinde Bilgisayar destekli ELVES yönteminin (BDEY) ve bu yöntemin grupla uygulanışının etkilerini belirlemektir. Çalışma grubundaki öğrencilerden bir bölümü kotrol amaçlı olarak kullanılmış ve bu gruba ELVES yöntemi bilgisayar desteği olmaksızın uygulanmıştır. Diğer katılımcılar ise bireysel ve grup ile öğretim yöntemlerinin uygulanması için iki gruba ayrılmıştır. Bu çalışma kapsamında, BDEY uygulanırken bireysel ve grupla çalışmanın katılımcıların dinleme/izleme becerisine etkilerinin yanında, öğrencilerin uygulamalar sonrasında empatik eğilim düzeylerindeki değişme de incelenmiştir.Deneme modelinin kullanıldığı araştırma, iki deney ve bir kontrol grubunun oluşturduğu 245 adet ilköğretim 4. sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Birinci ve ikinci deney grubundaki öğrenciler üç farklı hikâyenin sunumu için Macromedia Authorware 7.0 programında hazırlanan ?Hikâye Evi? yazılımı ile Bilgisayar destekli öğretim uygulamalarına katılmış, kontrol grubundaki öğrenciler ise klasik ELVES yöntemiyle hikâyelerin öğrenimini tamamlamıştır. Uygulama öncesi eş çalışma gruplarının belirlenmesinde öğrencilerin birinci dönem Türkçe dersi not ortalamaları kullanılmıştır.Araştırma sonunda, BDEY'nin dinlediğini izlediğini anlama becerisi üzerinde etkili oluşu ve özellikle bireysel öğretimde daha fazla başarı elde edildiği tespit edilmiştir. Öte yandan çalışma kapsamında yapılan tüm uygulamaların öğrencilerin empatik eğilim düzeylerini arttırdığını ve düşük, orta, yüksek olarak sınıflandırılan öğrencilerden yüksek empatik eğilime sahip olanların başarı sontestinde daha iyi sonuçlar aldığı görülmüştür. Ayrıca, öğrencilerin empatik eğilim düzeyi ile akademik başarıları arasında doğru orantılı bir ilişki olduğunu söylemek mümkündür.Araştırma bulguları, dil eğitiminde dinlediğini/izlediğini anlama becerisi açısından karşılaşılan zorluk ve sıkıntıları gidermede, bilişim teknolojileri ile farklı yöntemlerin kesiştirilmesi ve böylece daha etkili öğretim tasarımları yapılması açısından önemlidir.Anahtar Sözcükler: Bilgisayar Destekli Öğretim, ELVES Yöntemi, Dinlediğini/ izlediğini Anlama Becerisi, Anadili Öğretimi. The purpose of this study is to determine the effects of the computer-aided ELVES method on the development of students' ability to comprehend what they listen to and watch, and the application of this method in group. One part of the students included within the study group were exposed to the ELVES in a way that is not aided by a computer. The other participants were divided into two groups in order to implement the instructional methods individually and in group. Within the scope of this study, an observation carried out not only on the effects of individual and group work during the application of the computer-aided ELVES method but also on the changes in the level of students' emphatic tendency following the application.Conducted through the use of experimental model, the study was carried out on 245 fourth grade students which constituted two experimental groups and a comparative group. The students within the first and second experimental groups participated in the computer-aided instructional applications with the software ?Story House?, which had been devised via the program ?Macromedia Authorware 7.0?, for the presentation of three different stories. On the other hand, the students within the control group completed their lesson with the stories through the conventional ELVES method. The students' grade point averages for the Turkish Language lesson from the first term were used so as to determine the coworking groups prior to the application.The study concluded that the computer-aided ELVES method had an influence on the ability to comprehend what is listened to and watched and was useful especially for individual instruction. Furthermore, all the applications carried out throughout the study increased the level of students' emphatic tendency, and it was observed that, out of the three classifications of students- namely with low, intermediate and high level of emphatic tendency- the last group scored better in the posttest. In addition, it can be said that the level of students' emphatic tendency is in direct proportion to their academic achievement.The study findings are of importance in overcoming hardships and difficulties negatively affecting the ability to comprehend what is listened to and watched during language instruction; in integrating different methods with information technologies; and thus in producing better instructional designs.Keywords: Computer Assisted Teaching, Method Of ELVES, Listening Skills, Education Of Mother Language. 153

Bu araştırma ortaöğretim dokuzuncu sınıf fizik dersi ?optik? ünitesinin öğretiminde, bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinden animasyonların ve simülasyonların akademik başarıya ve kalıcılığa etkisini sınamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Adana ili merkez Sarıçam ilçesindeki bir devlet ortaöğretim okulunda öğrenim görmekte olan toplam 79 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verilerini toplamak için 2007-2008 öğretim yılı ikinci döneminde, yaklaşık olarak on saatlik bir çalışma yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak, ortaöğretim 9. sınıf fizik dersinin ?optik? ünitesi ile ilgili kazanımlar doğrultusunda, araştırmacı tarafından hazırlanan fizik akademik başarı testi, deneysel işlem öncesinde öntest, deneysel işlem sonrasında sontest ve uygulamadan 12 hafta sonra da kalıcılık testi olarak kullanılmıştır. Araştırmada iki deney ve bir kontrol grubu kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinden animasyonların ve simülasyonların, öğrencilerin akademik başarılarını ve bilgilerin kalıcılıklarını olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Animasyonlar ve simülasyonlarla yapılan öğretim ile kontrol grubunun etkisi birbiriyle kıyaslandığında, öğrencilerin akademik başarılarında anlamlı bir farklılığın olduğu ortaya çıkmış olup, bilginin akılda kalıcılığında gruplar arasında anlamlı bir fark oluşmamıştır.Anahtar Kelimeler: Fizik Öğretimi, Bilgisayar Destekli Eğitim, Bilgisayar Destekli Öğretim, Bilgisayar Animasyonları, Bilgisayar Simülasyonları, Optik. The study was conducted to find out the effects of animations and simulations in computer-assisted instruction on academic success and retention when teaching ?optic? unit in physics for the ninth graders in secondary education.The research sample consisted 79 students from a state school in Sarıçam district in Adana. The data was collected during a 10 hour period in 2007-2008 academic term. The data collection tools were prepared by the researcher in line with the optic unit in the 9th grade physics lesson and consisted physics academic success test, pre-test previous to the experimental phase and a post-test following this phase. The students also received a retention test after 12 weeks. The tests were given to one control groups and two experimental groups.The result of the study reveals positive correlations between animations and simulations and students? academic success and retention. When the results from the experimental group, who received computer-assisted instruction with animations and simulations, were compared to these of control group, there was a significant difference in their academic success. However, the analysis didn?t show any significant difference in students? retention levels.Keywords: Physics Instruction, Computer Assisted Education, Computer Assisted Instruction, Computer Animations, Computer Simulations, Optic. 112

ÖZETBİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR META ANALİZ ÇALIŞMASIÜlkemizde bilgisayar destekli öğretimin etkililiği üzerine gerçekleştirilen araştırma sayısı her geçen gün artarak devam etmektedir. Bu çalışmada, 1998–2007 yılları arasında yapılmış, bilgisayar destekli öğretiminin, geleneksel yöntem ile karşılaştırıldığı nicel çalışmalar incelenmiştir. Konu ile ilgili 422 yüksek lisans ve doktora, 124 makale ve bildirinin bulunduğu çalışma havuzundan dahil edilme kriterlerine uygun 78 adet çalışma meta analiz yöntemiyle birleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, bilgisayar destekli öğretim yönteminin akademik başarıya olan etki büyüklüğü 1,048 olarak bulunmuştur. Bulunan değerin, Thalheimer ve Cook tarafından tarafından yapılan sınıflandırmaya göre geniş (large), Cohen ve arkadaşları (2000) tarafından yapılan sınıflandırmaya göre ise büyük (large) etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Bilgisayar destekli öğretim, bilgisayar tabanlı öğretim, meta-analizABSTRACTA META ANALYSIS FOR THE EFFECTIVENESS OF COMPUTER BASED EDUCATION In Turkey researches which are based on effectiveness of computer based education, are growing day by day. In this research, quantitative studies which are between 1998 to 2007, comparing the effectiveness of computer based education to conventional education, are combined together meta analytical review method. 78 studies that have eligible data were combined with meta analytical methods by coding protocol from the pool 422 master and doctorial degree and 124 article.As a result for the study, effect size of computer based education method for academical success calculated 1,048. This is large scale according to Thalheimer and Cook, large scale according to Cohen and friends (2000) scale. In relation with the result some recommendations were made.Keywords: Computer Assisted Instruction, Computer Based Education, meta-analysis

ÖZETGünümüzde eğitim ortamları; araştırma ve geliştirmelerin beraberinde getirdiği yeni durumlara ve bulgulara uygun olarak yeniden düzenlenmektedir. Bu düzenlemeler sonucunda eğitim programlarına, uygulamalı eğitim ve alternatif değerlendirme modellerinin gelişimine paralel olarak; “probleme dayalı öğretim” ve “proje tabanlı öğretim” yöntemleri gibi yeni yöntemler eklenmiştir. Geleneksel öğretim yöntemlerinin yetersiz olduğu durumlarda kullanılabilecek bu yeni yöntemler; öğrenmenin merkezinde öğrencileri tutarak, onları daha üst düzey düşünme basamağına daha kolay ulaştırmayı ve bilgilerini öğrencilerin kendilerinin yapılandırmalarını amaçlamaktadır. Bu bağlamda; geleneksel öğretim yöntemlerine alternatif olarak geliştirilen ve öğrenciyi eğitim sürecinin merkezine alan yöntemlerden biri de proje tabanlı öğretim yöntemidir. Proje tabanlı öğretim yaklaşımında, öğrenciler gruplar halinde ve grup içi işbirliği içerisinde projelerini hazırlarken; öğretmenler öğrencilerin sınıf içi ve sınıf dışı proje geliştirme süreçlerini gözlemleyerek çalışmalarına rehberlik yaparlar. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin çok hızlı ilerlemesi, teknolojik olanaklardan okul ve sınıf ortamında da yararlanılmasını kaçınılmaz bir duruma getirmiştir. Sınıf ortamında teknoloji kullanımı doğrudan öğrenmeyi artırmaz. Ancak, sınıfta teknoloji kullanımı uygun bir öğretme-öğrenme kuramıyla bütünleştirilirse; öğrencilere zengin öğrenme olanakları sunabilir. Bu bağlamda; teknolojinin öğrenmeyi destekleyebilmesi, uygun öğretme ve öğrenme kuramlarının birlikte kullanımıyla olanaklıdır. Proje tabanlı öğrenme; teknoloji ve yapılandırmacı öğrenme kuramının temel ilkeleriyle bütünleştirilerek kullanıldığında öğrencilerde çok yönlü öğrenme ürünleri oluşturabilir. Bilgisayarın bu özelliğini proje geliştirme sürecinde kullanmak eğitimin daha kaliteli olabileceği düşüncesini gündeme getirmiştir. Araştırmamızda; bilgisayar destekli proje tabanlı öğretim stratejisi ile geleneksel proje tabanlı öğretim stratejisinin öğrencilerin fen bilgisi ile bilgisayar dersi akademik başarılarına ve portfolyo değerlendirme sonuçlarına etkileri araştırılmıştır. Araştırma; İstanbul Bahçelievler Org. Eşref Bitlis İlköğretim Okulunda, 2006–2007 eğitim-öğretim döneminde öğrenim gören 4. ve 7. sınıflardan oluşturulan 146 kişilik öğrenci grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilere uygulanan öğretim yöntemine göre; fen bilgisi dersi, bilgisayar dersi ve ürün dosyası geliştirme (portfolyo) başarıları karşılaştırılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla 3 değerlendirme formu ve 3 farklı test aracından yararlanılmıştır. Öğrencilerin portfolyolarını ürün değerlendirme kriterleri açısından değerlendirmek amacıyla; Ürün Dosyası Değerlendirme Formu (ÜD-DF) ve Akran Değerlendirme Formu (A-DF) oluşturulmuştur. Ayrıca öğrencilerin akademik başarılarını ölçmek amacıyla Fen Bilgisi Başarı (FB-BT) ve Bilgisayar Başarı (B-BT) testleri oluşturulmuştur.Araştırmada öğretim yöntemi değişkenine göre Başarı Testleri arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla Bağımsız Grup T-Testi; Ürün Dosyaları (portfolyo) arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla da Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan istatistiksel işlemlerde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiş ve elde edilen tüm sonuçlar çift yönlü olarak sınanmış; istatistiksel işlemler SPSS 13.0 paket programıyla hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin akademik başarılarının ve ürün oluşturma başarılarının öğretim yöntemine göre farklılaştığı belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre; bilgisayar destekli proje tabanlı öğretim yöntemi uygulanan öğrencilerin akademik başarılarının geleneksel proje tabanlı öğretim yöntemi uygulanan öğrencilere göre anlamlı olarak genelde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet özelliğinin öğrenci akademik başarısı ve ürün dosyası geliştirme (portfolyo) başarısı üzerindeki etkilerinde ise genel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır.Anahtar Sözcükler: Bilgisayar destekli eğitim, proje temelli öğrenme yöntemi, portfolyo, öğretim teknolojileri.ABSTRACT Nowadays, learning environments have been rearranged in line with the new situations and discoveries brought in the train of research and development activities. As a result of these rearrangements, new methods such as “problem based learning” and “project based learning” are added to training programs in addition to the development of applied learning and alternative assessment methods. These new methods which can be employed when the traditional teaching methods remain insufficient to meet needs and requirements of the students target to emphasis on bringing students to a higher level of thinking level and enable them to structure their knowledge by putting students in the center of learning. In this context, one of the methods developed as an alternative to traditional teaching methods and that puts students into the centre of learning is the project based learning. In project based learning approach, learning environments are designed to reflect a collaborative environment whereas students prepare their projects working in teams or groups in a collaborative fashion teachers assume a mentor or guide role and provide guidance for their preparation studies by observing their project development process both in and out the classroom. With the current rapid pace of development of information and communication technologies, technological possibilities have become an unavoidable part school and classroom environments. Use of technology in the classrooms and learning environments does not directly increase the level of learning. However it may provide rich learning possibilities to students when use of technology in classrooms and learning environments is integrated with an appropriate teaching-learning approach. In this context, technology may provide support to learning process only provided that use of technology is combined with appropriate learning and teaching methods. Project based learning may provide multidimensional learning products for students when it is used by being integrated with the basic principles of technology and constructivist learning theory. The features of computers brought up the idea that use of such features in project development process will enable education to become significantly more effective and achieve a higher level of quality. In our paper, we searched thoroughly the impacts of the project based computer aided training strategy and conventional project based training strategy on the academic achievement of students in their science and computer courses and on the results of portfolio assessment.The research was conducted on a group of 146 students that receive training in 2006-2007 training year in the 4th and 7th grade of Istanbul Bahçelievler Org. Eşref Bitlis Primary School. Achievements of success of the students in science and computer classes and in product file development (portfolio) were compared with regard to the training methods applied to these students. In the research study, 3 different evaluation forms and 3 different testing tools were used in order to gather data. A Product File Evaluation Form and a Peer Evaluation Form are developed in order to allow evaluation of students’ portfolios in terms of product evaluation criteria. In addition to the foregoing, tests were designed to evaluate achievement of success of the students in their Science Courses (Science Courses Success Test) and Computer Courses (Computer Courses Success Test). In the research Independent Group T-Test was employed in order to identify the differences between the Success Tests with regard to the variable of training method whereas Mann-Whitney U test was used in order to determine the differences between the Product Files (Portfolio). In the research, the level of statistical significance was set at 0.05 and the results obtained were double-sided tested and all statistical analyses were performed using SPSS 13.0 package program. As a result of the research, it was found that academic achievements of the students and their successes in developing products differed from each other with regard to the training methods employed. According to the results it was determined that in general the academic achievements of the students who were subjected to project based computer aided learning method are significantly higher than the students who were subjected to conventional project based learning method. In addition to the foregoing no significant differentiation was observed in respect of impacts of gender characteristics neither on the academic achievements of the students nor on their successes in product file development.Key Words: Computer assisted education, project based learning method, portfolio, instructional technologies.

Bu araştırma İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesindeinternetin de kullanıldığı bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisiniincelemek amacıyla yapılmıştır.Çalışma grubunu, Adana ili Yumurtalık ilçesi Ganime Erzenci İlköğretim okuluile Kaldırım İlköğretim okulundan, rasgele yöntemiyle seçilen kırk altı 5. sınıf öğrencisioluşturmaktadır. Seçilen öğrencilerin karne notlarına ve sosyo-ekonomik düzeylerinebakılarak grupların denk olduğu tespit edilmiştir.Araştırmada kullanılan veriler araştırmacı tarafından geliştirilen ?ön-son test?aracılığıyla toplanmıştır. Test oluşturulurken ilk olarak belirtke tablosu oluşturulmuş veher davranış ile ilgili iki soru hazırlanmıştır. Hazırlanan ön uygulama testi Zeynepliİlköğretim okulunda uygulanmış ve üzerinde madde analizi yapılmış, sonucunda KR-20değeri .92 çıkmıştır. Ayrıca uygun olmayan maddeler çıkarılmış gerekli maddelerdüzeltilmiştir.Hazırlanan test öğrencilere deney öncesi ve sonrası uygulanmıştır. Elde edilenveriler SPSS 11.5 paket programı t-testi ile sınanmış, .05 düzeyinde anlamlılığı testedilmiştir.Araştırmada elde edilen sonuçlar kısaca şöyledir;1. İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesinin öğretilmesindeinternetin de kullanıldığı BDÖ'yü kullanan öğrenciler ile 2005 programınınkullanıldığı öğretimi alan öğrencilerin ön test puan ortalamaları arasında anlamlıbir fark bulunmamıştır.2. İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesinin öğretilmesindeinternetin de kullanıldığı BDÖ'yü kullanan öğrenciler ile 2005 programınınkullanıldığı öğretimi alan öğrencilerin son test puan ortalamaları arasında deneygrubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.3. İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesinin öğretilmesindeinternetin de kullanıldığı BDÖ'yü kullanan öğrenciler ile 2005 programınkullanıldığı öğretimi alan öğrencilerin erişi puanları ortalamaları arasında deneygurubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.4. İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesinin öğretilmesindeinternetin de kullanıldığı BDÖ'yü kullanan erkek öğrenciler ile kız öğrencilerinerişi puanları ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.5. İlköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersi Işık ve Ses ünitesinin öğretilmesinde2005 programı öğretimi alan erkek öğrenciler ile kız öğrencilerin erişi puanlarıortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.6. İnternetin de kullanıldığı bilgisayar destekli öğretim alan erkek öğrenciler ile2005 programının kullanıldığı öğretimi alan erkek öğrencilerin erişi puanlarıortalamaları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.7. İnternetin de kullanıldığı bilgisayar destekli öğretim alan kız öğrenciler ile 2005programının kullanıldığı öğretimi alan kız öğrencilerin erişi puanlarıortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.Anahtar Kelimeler : Bilgisayar Destekli Öğretim, İnternet, Fen ve Teknoloj This research has been made to investigate the effects of computer assistedInstruction along with internet for 5th grade primary school students acquisition inscience and tecnology lessons light and voice unit.The study group in constituted by two primary schools in two different towns ofAdana, one of which is Ganime Erzenci Primary School in Yumurtalık and the other isKaldırım Primary School in Yumurtalık.The study group is constituted by means of forty six 5th grade students whomwere chosen through random selection method. The equality of chosen groups isprovided by taking into account the marks and the socio-economic levels of thestudents.The data, used in the research, were gathered by means of ?pre and post test?which was developed by the researcher, while developing the test, first the indicatorchart was developed and then for each process one or two guestions were prepared. Thepre-treatment test which was prepared beforehand was applied to the students ofZeynepli primary school and item analysis was made either. As a conclusion the KR-20coefficient of the test was appeared as `.92?. The unsuitable items were eliminated andrequired items were corrected.The prepared test was applied to the students before and after the experiment.The data gathered from the test were analysed by means of SPSS 10.0 packet program ttestand the meaningfulness was tested at, .05 level.The results obtained from the research are briefly as follows:1. There is no meaningful difference is found between the pre-test point averagesof 5th grade students who are applied computer assisted instruction along withinternet in teaching of science and tecnology light and voice unit and thestudents who are taught through the method of 2005 education programme.2. There is a meaningful difference is found in favor of experimental groupbetween the post-test point averages of 5th grade students who are appliedcomputer assisted instruction along with internet in teaching of science andtecnology light and voice unit.and the students who are taught through themethod of 2005 education programme.3. There is a meanigful difference is found in favor of experimental group betweenthe differency points (acquisition points) averages of 5th grade students who areapplied computer assisted instruction along with internet in teaching of scienceand tecnology light and voice unit.and the students who are taught through themethod of 2005 education programme.4. In teaching light and voice unit in science and tecnology in 5th grade primaryschool lesson, there is no meaningful difference is found between differencypoints (acquisition points) averages of male and female students who usecomputer assisted instruction along with internet.5. In teaching light and voice unit in science and tecnology in 5th grade primaryschool lesson, there is no meaningful difference was found between differencypoints (acquisition points) averages of male and female students who use themethod of 2005 education programme.6. There is a meanigful difference is found in favor of experimental group betweenthe differency points (acquisition points) averages of 5th grade male studentswho are applied computer assisted instruction along with internet in teaching ofscience and tecnology light and voice unit.and the male students who are taughtthrough the method of 2005 education programme.7. There is no meanigful difference is found in between the differency points(acquisition points) averages of 5th grade female students who are appliedcomputer assisted instruction along with internet in teaching of science andtecnology light and voice unit.and the female students who are taught throughthe method of 2005 education programme.Key Words : Computer Assisted Instruction, Internet, Science and Tecnology 121

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 457298, Bilgi teknolojilerinin her alanda kullanımının yaygınlaşmasıyla, okullarda da kullanılması gereksinimi doğmuştur. Okullarda bilgi teknolojilerinin kullanılması amacıyla bilgi teknolojisi sınıfları kurulmuş ve bilgi teknolojilerinin yaygınlaştırılmasında temel görev bilgisayar formatör öğretmenlerine* verilmiştir. Bu nedenle bilgi teknolojisi sınıfları ve bilgisayar formatör öğretmenleri eğitim sisteminde bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin ve verimli kullanımı açısından oldukça önemli bir yere sahiptirler. Bu araştırmanın genel amacı; ilk ve ortaöğretim kurumlarındaki bilgi teknolojisi sınıflarının kullanım amaçlarının, varolan fiziksel durumlarının ve bilgi teknolojisi sınıflarının öğretim açısından uygunluğunun bilgisayar formatör öğretmenlerinin görüşlerine göre belirlenmesidir. Araştırma tarama modelinde olup, araştırmanın çalışma evrenini 2006 - 2007 öğretim yılında Eskişehir ili merkez ve ilçelerinde çalışan 36 bilgisayar formatör öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada 36 bilgisayar formatör öğretmeninden 32'sine ulaşılarak, %88.9 oranında geri dönüş sağlanmıştır. Araştırmanın verileri anket aracılığı ile toplanmıştır. Uygulanan anket dört bölümden oluşmuştur. Anketin birinci bölümünde bilgisayar formatör öğretmenlerinin kişisel özellikleri ile ilgili 4 soru sorulmuştur. İkinci bölümünde bilgi teknolojisi sınıflarının kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik 18 likert tipi ölçek maddesi ve açık uçlu bir maddeye yer verilmiştir. Üçüncü bölümünde bilgi teknolojisi sınıflarının fiziksel durumlarına ilişkin 21 soru, 38 likert tipi ölçek maddesi ve açık uçlu bir madde bulunmaktadır. Dördüncü bölümünde ise bilgi teknolojisi sınıflarının öğretim açısından uygunluğunu belirlemeye yönelik 25 likert tipi ölçek maddesi ve açık uçlu bir madde yer almaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 15.0.0 (Statistical Package for the Social Sciences) programı kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistiklerden yararlanılarak, sayı ve yüzdeler hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, bilgi teknolojisi sınıflarının en çok bilgisayar eğitimi amacıyla kullanıldıkları, bilgisayar destekli eğitim ve ders dışı zamanlarda yeterince kullanılmadıkları belirlenmiştir.

PAMUKKALE ÜN VERS TESFEN B L MLER ENST TÜSÜTEZ ÖZET B LD R FORMUFEN B LG S ANAB L M DALINEWTON HAREKET KANUNLARININ ÖĞRET LMES NDE B LG SAYAR DESTEKLÖĞRET M N ÖĞRENC BAŞARISINA ETK LERHarun YAKARÖZETTeknolojinin ve bilgisayar tabanlı öğretim sistemlerinin hızla gelişimi gerek üniversitelerdegerekse ilk ve orta dereceli öğretim kurumlarında uygulanabilecek yepyeni öğretim tekniklerininoluşturulabilmesine olanak sağlamıştır. ?Bilgisayar Destekli Öğretim? de teknolojinin yeni ve etkinolarak kullanılabildiği bir öğretim tekniği olarak karşımıza çıkmaktadır.Bu çalışmada, fizik derslerinde teknolojinin gerekliliğini ortaya çıkarmak, somut kanıtlar eldeetmek için bilgisayarlardan yararlanmak uygun mudur sorusunun karşılığı aranmaktadır.Çalışma 2003-2004 öğretim yılının 2. döneminde PAÜ Eğitim Fakültesi Türkçe ÖğretmenliğiAnabilim Dalındaki 1. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Bu amaçla iki deney grubu gelenekselöğretim yöntemi uygulanan kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. Deney gruplarından grup 2'ye YarıAktif Bilgisayar Destekli Öğretim (YAUBDÖ), grup 3'e ise Tam Aktif Bilgisayar DestekliÖğretim (TAUBDÖ) yöntemleri uygulanmıştır.Araştırma sonuçları, kontrol grubunda bulunan öğrencilere kıyasla grup 2 ve grup 3'te bulunanöğrencilerin fizik dersindeki başarılarında pozitif yönde gelişme olduğunu göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Fizik Öğretimi, Bilgisayar Destekli Öğretim, Pasif Uygulamalı BilgisayarDestekli Öğretim, Aktif Uygulamalı Bilgisayar Destekli Öğretim PAMUKKALE ÜN VERS TESFEN B L MLER ENST TÜSÜTEZ ABSTRACT B LD R FORMUGRADUATE PROGRAM IN SCIENCETHE EFFECTS OF COMPUTER ASSISTED TEACHING ON STUDENT?S SUCCESS IN TEACHINGNEWTON?S MOVEMENT LAWSHarun YAKARABSTRACTThe development of the technology and computer mediated education systems leads to explorenew teaching techniques that can be used at university, primary, and secondary classroom settings.Computer assisted education has been gaining acceptance as one of the technology used effectivelyin education systems.In this study, the necessity of the use of technology in science education was questioned inproviding such an evidence whether the utilization of computers in science education is a way toincrease achievement.The sample consisted of first class 60 students in Pamukkale University Turkish Department in2003-2004 2. semester education periods. For this purpose two experimental groups werecompared, with the control group using conventional learning approach. The experimental groupswere taken the active computer-aided education and passive computer-aided education,respectively.The results indicated that the experimental groups? success show a significant and positivechange due to control groups? students.Keywords: Physic Education, Computer Assisted Education, Active Computer-AidedEducation, Passive Computer-Aided Education. 93

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 337611, Grafik tasarım ilkelerine dayalı olarak geliştirilmiş etkileşimli eğitim CD'lerinin ilköğretimde temel sanat elemanlarının öğretiminde etkililiğini ortaya çıkarmanın amaçlandığı bu araştırma, tek grup öntest-sontest modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma evrenine 2004-2005 öğretim yılında Eskişehir Özel Çağdaş İlköğretim Okulu'nun üçüncü sınıfında öğrenim görmekte olan toplam 18 öğrenci seçilmiştir. Araştırmanın belirlenen amaca ulaşması için gerekli olan veriler, Temel Sanat Elemanları CD 'si, Temel Sanat Elemanları Başarı Testi ve Etkileşimli CD ile Öğrenmeye İlişkin Öğrenci Görüşleri Anketi ile toplanmıştır. Araştırmanın veri toplama aracının güvenirliğini belirlemek amacı ile yapılan Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayısı hesaplamasında elde edilen değer .78 olarak bulunmuştur. Araştırmada uygulama aracı olarak, araştırmacı tarafından grafik tasarım ilkelerine dayalı olarak, temel sanat elemanları konusuna ilişkin etkileşimli çeşitli uygulamaları kapsayan ilköğretim öğrencilerine dönük bir "Temel Sanat Elemanları CD"si geliştirilmiştir. Etkileşimli eğitim CD'si; "Adobe Photoshop CS 8.0, Adobe Illustrator 10.0, Adobe Imege Ready CS 8.0; Macromedia Director MX, Macromedia Flash MX, I Movie, Gold Wave 5.10 ve All Sound Recorder 1.00" programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma için geliştirilmiş olan araçlar, araştırmanın çalışma evrenine seçilen Eskişehir Özel Çağdaş İlköğretim Okulu üçüncü sınıf öğrencilerine 6 Mayıs-17 Haziran 2005 tarihleri arasında uygulanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin veri toplama araçlarında yer alan sorulara verdikleri yanıtlar, kimi istatistiksel yöntemler kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın amacına yönelik ilk sorunun yanıtlanmasında ilişkili (eş)örneklem t testi (Paired Samples t-Test), Aritmetik ortalama (X), Standart sapma (S) değerleri, ikinci sorunun yanıtlanmasında korelasyon katsayısı değeri (Pearson Correlation) ve üçüncü sorunun yanıtlanmasında da frekans (t) ve yüzde (%) değerlerinden yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin istatistiksel çözümlemelerinde "SPSS 10.0 for Windows" paket programı kullanılmıştır. Araştırmada yanıtı aranan sorular doğrultusunda, aşağıdaki temel sonuçlara ulaşılmıştır: Grafik tasarım ilkelerine dayalı olarak geliştirilmiş etkileşimli eğitim CD'lerinin ilköğretimde temel sanat elemanlarının öğretiminde kullanılmasının öğrenci başarısını artıran bir etmendir. Öğrencilerin son test ve öğrenmenin kalıcılığı testi puan ortalamaları arasındaki korelasyonunun yüksek olması, öğrenmenin yüksek düzeyde kalıcılık taşıdığını göstermektedir. Öğrenciler, etkileşimli eğitim CD'si ile öğrenme konusunda oldukça büyük ölçüde olumlu görüşlere sahiptirler.

Modern toplum insanının pek çok konuda olduğu gibi eğitim konusundaki talepleri de değişmiş ve de çeşitlenmiştir. Pek çok alandaki hızlı ilerlemeye paralel olarak eğitim konusunda da ortaya çıkan okula gitmeden öğrenme, sürekli öğrenme, bireysel ve bağımsız öğrenme gibi çağdaş eğitim taleplerinin karşılanması noktasında `Uzaktan Eğitim` kavramının ortaya çıkmış olması kaçınılmaz bir sonuçtur. Bu çalışmada öz olarak; öğrenen ve öğreticinin aynı ortamı paylaşmaksızın, ileri teknolojiye sahip araçların işe koşulması ile öğretimin belli bir program çerçevesinde gerçekleştirilmesi olarak tanımlanan uzaktan eğitim, yaklaşık iki yüz yıllık bir tarihçeye sahiptir. Tarihi seyrine `mektupla öğretim` olarak başlayan uzaktan eğitim, bugünkü gelinen noktada gerçekten hayretler uyandırıcı boyuttadır Günümüz teknolojik imkanlarıyla insanlar kıtalar arası öğretim etkinliklerini hem de anında etkileşimli olarak gerçekleştirebilmektedirler. Bilginin hiçbir zaman olmadığı kadar değişim ve paylaşım hızına erişmiş olması beraberinde uyum sorununu, ortaya çıkan uyum sorunu da aynı hızda gerçekleştirilmesi zorunlu olan eğitim hizmetlerini gündeme getirmiştir Bilgisayar ve internete bağlı eğitim teknolojilerinin bu denli gelişmesi onların sahip olduğu; bilgiyi son hızda dünyanın her köşesine ulaştırabilme özelliğinden kaynaklanıyor olsa gerek. Zaten ancak bu şekilde hızlı değişimden kaynaklanan uyum sorununa hızlı eğitim hizmetleriyle çözüm getirilebilir. Bilginin internet aracılığıyla özgürce, engellenemez bir biçimde, bütün sınırları aşarak dolaşım ve de paylaşım özelliğine sahip olması, eğitim hizmetlerinde de tekdüze eğitim anlayışını reddederek isteyene istediği kadar bilgi, öğrenci odaklı öğrenme, istediği zaman istediği yerde öğrenme taleplerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. On-line öğrenme olarak da adlandırılan yeni öğrenme sisteminde hızlandırılmış, tartışma tabanlı, esnek, sonuç güdümlü öğrenmeler gerçekleşmektedir. Yeni öğrenme sisteminde eğitsel taban yapıcı, öğrenme178 stratejileri işbirlikçi ve etkileşimli, öğrenme hedefi özerk, öğrenme kuramı ise bilişseldir. Yine bu öğrenme sistemlerinde öğretmen yardımcı rolde, öğrenme yapıları esnek, öğretim modelleri öğrenen grup merkezli, öğrenme yöntemleri ise etkendir. Web tabanlı eğitim sistemleri bütün bu sahip olduğu özellikleriyle geleneksel eğitimden ayrılır. Uzaktan eğitim teknolojileri; basım, ses (audio), görüntü (video), bilgisayar (elektronik ortam) olmak üzere genel olarak dört ana kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategorilerden bilgisayar; bilgisayar destekli eğitim, bilgisayar yönetiminde eğitim, bilgisayar ortamında eğitim olmak üzere kendi içinde üç ayrı kategoriye de ayrılmaktadır. Geleneksel eğitim anlayışıyla uzaktan eğitim arasındaki fark, eğitim sisteminin sunulmasında birinin teknolojik araçları kullanıp diğerinin ise kullanmamasıyla sınırlı değildir. Geleneksel eğitim anlayışından hareket edip, teknolojik araçları eğitim hizmetlerinde kullanarak verimli ve etkili bir öğretim gerçekleştirmek mümkün görünmemektedir. İdeal olan, çağdaş eğitim taleplerini göz önünde bulundurarak, bilişsel öğrenme kuramlarından hareketle, öğrenci odaklı, zihinsel model değişimini öğretim hedefi olarak benimseyen bir anlayışla gerekli eğitim teknolojisini gerekli yerde etkili bir biçimde kullanmaktır. Teknoloji, amaç değil araç olmalıdır. Uzaktan eğitimde kullanılan başlıca sunum teknikleri ise `etkileşimli ve etkileşimsiz sunum` olmak üzere iki türdür. Etkileşimli sunum ise kendi arasında senkron ve asenkron sunum olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Senkron sunumlu uzaktan eğitim, sunucu taraftaki öğretim üyesi ile istemci taraftaki öğrencilerin eşzamanlı olarak (canlı bağlantı yoluyla) ders etkileşimi içinde oldukları uygulamalardır. En güncel asenkron sunum yöntemi web tabanlı olanıdır. Etkileşimsiz sunum tekniğinde ise ders içeriği tek yönlü olarak öğrenciye sunulur ve etkileşim son derece sınırlıdır. CD-ROM. Video kaset gibi malzemeler ya da tv yayını gibi sistemler bu sınıfa girer.179 Bilgisayar destekli uzaktan eğitimde çoklu ortam erişim metotları; bağımsız sunucu, CD-ROM, omurga ağı, yerel iletişim ağı, geniş alan ağı, şeklinde sıralanmaktadır. Bilgisayarla Öğretim Programları (BÖP) çok değişik isimler altında belirtilmekle birlikte, taşıdıkları görev, fonksiyon ve kullanım biçimleri ve amaçları yönünden ele alındığında çok fazla benzerlik gösterirler. Burada bilimsel yaklaşım bakımından ele alınırsa öğrenme ve öğretim süreci içinde bazı özel fonksiyonlar ve sorumluluklardan söz edebiliriz. O nedenle bilgisayarla öğretim programları (BÖP) (Insructional Programs) arasındaki tanımları veya onların yazılış biçimlerini belirtmekte yarar vardır. Tanımlar arasında çok büyük farklılıklar bulunmamakta bu da kavramların birbirleri yerine kullanılma olanağı sağlamaktadır. Tanımlar kısaca şunlardır: CBI (Computer-Based Instruction: Bilgisayar Tabanlı Öğretim) CAI (Computer-Assisted Instruction: Bilgisayar Yardımlı Öğretim) CAI (Computer-Aided Instruction: Bilgisayar Yardımıyla Öğretim) CBI (Computer Based Education: Bilgisayar Tabanlı Eğitim) CAL (Computer Assisted Learning: Bilgisayar Yardımlı Öğrenme) CBT (Computer Based Training: Bilgisayar Tabanlı [Kısa Süreli] Eğitim) I AC (Instructional Applications Of Computers: Bilgisayarların Öğretimsel Uygulamaları). Bilgisayar destekli öğretim yönteminde bilgisayarın temel amacı, materyalleri ve de bilgiyi en verimli şekilde işlemede öğrenciye ve öğretim sürecine yardım etmektir. Bilgisayar destekli öğretimin yararları farklı kaynaklardan alman bilgilere göre şu şeklide özetlenebilir:180 > Bilgisayarlar geleneksel eğitimde bireysel farklılıkların göz ardı edilmesinden doğan öğrencilerin farklı öğrenme hızından kaynaklanan sorunlara çözüm getirir. Bilgisayarlar aracılığıyla herkes kendi öğrenme hızına göre bireysel olarak öğrenme sürecini gerçekleştirir. > Bilgisayarlar gerek sordukları sorularla, gerekse de öğrenciyi düşünmeye yönelten foknsiyonlarıyla öğrenciyi öğrenme sürecinde aktif olmaya zorlar aksi takdirde öğrenci bir sonraki aşamaya geçemez. > Bilgisayarlar anında verdikleri geri bildirimlerle öğrenmeyi daha verimli hale getirmektedirler. > Bilgisayarlar sahip oldukları çoklu ortam özellikleriyle yazı, ses ve görüntü teknolojilerini etkili bir biçimde bir araya getirerek öğretimi daha zengin ve verimli kılarlar. > Giderek gelişen bilgisayar teknolojisi beraberinde `ekonomik` olma özelliğini de getirmektedir. > Özel öğretim yöntemiyle eğitim almak isteyen özürlü öğrenciler için de bilgisayar başarılı bir çözüm sunmaktadır. > Gerçek yaşam koşullarında yapılması büyük risk taşıyan çalışmalar bilgisayar teknolojisi sayesinde (simülasyon-benzeşim) güvenli ve daha verimli bir biçimde gerçekleştirilebilir. Bilgisayarlar sahip oldukları üstünlüklerin yanı sıra elbette bazı kısıtlılıklara da sahiplerdir. Bu kısıtlılıklar da şu şekilde özetlenebilir: > Bilgisayar ağlarını kurmak çok pahalıdır. Kişisel bilgisayarlar diğerlerine göre daha ucuz olmasına ve bilgisayar donanım ve yazılım piyasası bir rekabet içinde olmasına rağmen bilgisayar ağlarını oluşturacak donanım ve yazılımı satın almak hala pahalıdır. > Teknolojinin sürekli gelişiyor olması öğretmenin sistemini en son gelişmelerle bir tutabilmek için bir yarışa girmesine neden olacaktır. > Bilgisayar okuryazarlığı halen yaygın değildir. Hala bilgisayarlara erişimi olamayan öğrenciler de bulunmaktadır.181 > Öğrencilerin bilgisayar tabanlı bir uzaktan eğitim ortamında başarıyla çalışabilir olmasından önce öğrencilerin ilgi ve bilgisayar yeterliliği sağlanmalıdır. > Bazı uzman görüşlerine göre bilgisayarda bireysel öğretimi gerçekleştiren öğrenci okulda arkadaşları ve öğretmenleriyle iletişiminde sorun yaşamaktadır. > Var olan eğitsel yazılımların en büyük eksikliği ciddi bir öğretim tasarımı mantığı ve öğretimsel kaygıdan uzak oluşudur. Bu da ciddi bir kısıtlılıktır. Özel öğretici program, alıştırma ve deneme programı, benzeşim (simülasyon) programları, öğretimsel oyunlar ve bilgisayarda kullanılan testler olmak üzere toplam beş tür bilgisayar destekli öğretim program türüne rastlamak mümkündür. Özel öğretici program türünün amacı, öğrenciyle program arasında bire bir etkileşimin sağlandığı bir öğrenme oluşturmaktır. Alıştırma ve deneme programlarının amacı ise öğrencilere bildiklerini hatırlatarak pratik yapma alışkanlığını kazandırmaktır. Benzeşim programları gerçek yaşam koşullarında öğretilmesi tehlikeli ve güç olan öğretim programlarının gerçek yaşam şartlarım taklit etmek yoluyla doğabilecek olumsuz sonuçları ortadan kaldıran program türleridir. Öğretimsel oyunlar program türleri eğlendirerek öğretmeyi amaçlarlar. Uzaktan öğretim programlarında en etkili ve yaygın kullanılan araçlardan biri de webdir. Web destekli öğretim; bilginin bilgisayar, modem ve telefon hatları ile öğrenciye ulaştırılmasıdır. On-line öğrenme ve öğretme esnektir. Web temelli öğrenmenin anahtar özellikleri şunlardır: Etkileşim, çoklu ortam, açık sistem, on-line arama, araçtan, mesafeden, zamandan bağımsızlık, küresel ulaşılabilirlik, elektronik yayın, standartlık, dünyanın her tarafına yayılmış, on-line kaynaklar, dağıtılabilirlik, kültürel etkileşim geçişi, çeşitli uzmanlık, endüstri desteği, öğrenen kontrolü, elverişli (uygun), kullanım kolaylığı, on-line destek, güvenilir, ders güvenliği, dostça ortam, ayrım yapılmaksızın, işbirlikçi öğrenme, biçimsel ve biçimsel olmayan çevre, on-line değerlendirme, sanal kültürler... Web destekli öğretimin yararlılıkları şu şekilde özetlenebilir: > Çoklu ortamı kullanabilme182 > Öğrenme zamanını (süre olarak) kısaltma > Maliyetleri düşürme > Öğretim yoğunluğu ve tek başına öğrenme olanağı sunma > Çok iyi öğrenme fırsatı sağlama > Yüksek anımsama gücü sağlama > Motivasyonu yükseltme > Bilgiye ulaşma yolunu ve haz almayı artırma > Web destekli öğretim `yüz yüze eğitim` ile `her zaman her yerde eğitim` olgularını birleştirmiştir. > Web destekli öğretim işbirlikli öğrenmeyi artırır. > Web destekli öğretim, öğrenciye geleneksel öğretime göre çok daha fazla kaynağa ulaşabilme olanağı sunar. Sahip oldukları yararlılıkların yanı sıra web destekli öğretim etkinlikleri pek çok açıdan ekonomik sınırlılıklar içermektedir. Web destekli öğretimin gerçekleştirilmesi için gerekli bilgisayar donanımının ve yazılımının karşılanması, teknik personel gereksiniminin sağlanması finansal açıdan eğitim kurumlarına belli bir yük getirmektedir. Web destekli öğretimin özellikle az sayıda öğrenci grupları ve kısa süreli eğitimler için hazırlanması ve kullanılması eğitim kurumlarına büyük bir mali yük getirecektir. Web Destekli öğretimde farklı zamanlı-asenkron (e-mail, tartışma listeleri, tartışma forumları) ve gerçek zamanlı-senkron (sohbet-chat kanalları, gerçek zamanlı görsel/işitsel konferanslar, uygulamalar vb.) yöntemler kullanılabilmektedir. Web destekli öğretim, çevirimiçi materyaller, bilgisayar destekli öğrenme, farklı zamanlı (asenkron) iletişim ve gerçek zamanlı (senkron) iletişim olmak üzere 4 temel kategoriden oluşmaktadır. Bilgisayar destekli öğretim programı hazırlama aşamaları özet ve genel başlıklar olarak şu şekilde açıklanabilir: Hazırlık-Dökümantasyon 1. İhtiyaç analizi ve problem durumunu saptama 2. Kaynak materyalleri toplama 3. Konuların öğrenilmesi ve öğrenen stratejileri 183 4. Yeni düşünceler geliştirme ve bu düşüncelerin tasarımı Tasarım 5. Öğretim tasarımı ve öğretim stratejileri 6. Dersin organizasyonu ve akış şemasının tasarımı (diyagram) 7. Örnek derslerin tasarımı ve senaryoları kartlara yazma 8. Dersin programlanması -yazılımın tasarımı (kabiliyetli programlar) Uygulama ve Geliştirmeyi Tamamlama 9. Destekleme materyallerinin üretilmesi (ses, video vb). 10. Değerlendirme ve yeniden gözden geçirme (testler ve düzeltmeler) 1 1. Hataları giderme, kontrol, şifreleme, son uyarılar ve paketleme Bilgisayar -ve web destekli öğretim programlarında en önemli unsurlardan biri de `öğretim tasarımı`dır. Öğretim tasarımı hakkında çeşitli tanımlamalar yapılmış olmakla birlikte özgün bir tanımla öğretim tasarımı; etkili ve verimli bir öğretimin ortaya çıkabilmesi için öğretim amaçlarına ulaşılması için öğretim sistem, strateji ve tekniklerin tasarım, üretim ve değerlendirme aşamalarında bütüncül bir yaklaşımla uygulamaya konmasıdır. Öğretim tasarımına etki eden bir takım faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler; öğrenme-öğretme kuramları, eğitim teknolojileri (donanım), eğitimde program geliştirme, eğitim yönetimi ve planlaması şeklinde sıralanmaktadır. Öğretim tasarımında öğrenme-öğretme kuramları özel bir öneme sahiptir. Bu kuramlar; davranışçı, bilişsel, duyuşsal, nöro fizyolojik temelli öğrenme kuramları olmak üzere dört grupta toplanabilir. Bu kuramlardan özellikle bilişsel kuramlar uzaktan öğretim programları öğretim tasarımında özel bir yere sahiptir. Bilişsel stiller, tercih edilen bireyselleşmiş bilgi süreçlerini ifade eder. Bilişsel stiller; yılların biriktirdiği tutumları, değerleri, sosyal etkileşimleri ve inanç sistemlerini etkileyen bireysel bir boyut olarak genellikle tanımlanır. Bu kuram ışığında etkileşimli materyal hazırlanırken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:184 > Zincirleme geri bildirimlerle basit uygulamalar arasındaki etkileşim arttırılmalıdır. > Uygun ve gerekli görülen yerlerde simülasyon (benzeşim) ve model teknikleri uygulanmalıdır. > Gerçek yaşam durumlarının içine içeriği konumlandır. Örneğin Nuremberg Rally hakkında konuşmak yerine onu gösteren kısa bir video klip kullan. > Yeni öğrenmeleri kullanmadan önce öğrenenlerden sentez yapmalarını ve problem çözmelerini iste. > Doğal geri bildirim sağla. > Çeşitli biçimlerde öğrenme fırsatları sağla, öğrenenlere bilgiye yaklaşma, ulaşma seçeneği sun. Bu tür programlarda öne çıkan diğer bir kuram da yapısalcı (oluşturmacı) öğretim yaklaşımıdır. Jonassen oluşturmacılığı, `öğrenenlerin kendi gerçekliğini oluşturdukları ya da en azından kendi deneyim ve algılarına dayanarak anlamı yorumladıkları, bu yüzden bir bireyin bilgisi onun önceki deneyimlerinin, zihinsel yapılarının, nesne ve olayların anlamını yorumlamak için kullandıkları inançlarının bir fonksiyonu` olduğunu belirtir. Öğretim tasarımı modellerinde de farklı yaklaşımlar ortaya konmakla birlikte aşağıdaki gibi bir model listelenebilir: 1. Çözümleme 2. İş ve görev analizi 3. Tasarım 4. Geliştirme 5. Değerlendirme Öğretim tasarımında önemli aşamalardan biri de performans (davranışsal) 185 amaçların yazımıdır. Doğru olarak belirlenmiş bir davranışsal amacın belirli ölçütlere uygun olması gereklidir. Bu ölçütler aşağıdaki gibi özetlenebilir Davranışsal amaçlar: 1. Öğrenen davranışı dikkate alınarak davranışsa dönük olarak ifade edilmeli. 2. Öğrenene kazandırılmak istenen davranış değişikliğini kapsamalı. 3. Hedef kitlesinin düzeyine uygun olarak ifade edilmeli. 4. Öğretimin sonunda öğretimi başarıyla tamamlayan bir öğrenenin ne yapabileceğini göstermeli, yani öğrenme ürününü ortaya koymalı. 5. Tek bir öğrenme ürününü ifade etmeli, biren fazla davranış ifadesi bir arada olmamalı. 6. Öğretimi yönlendirecek şekilde ifade edilmeli. 7. Gözlenebilir, doğrudan ya da dolaylı olarak ölçülebilir olmalı. 8. Öğretimin genel amaçlarıyla tutarlı olmalı. 9. Amaçların sınırları kesin ve belirli olmalı. 10. İçerik ve dersle ilişkili olmalı. 1 1. Davranışın gerçekleştirileceği koşullar (öğrenme çıktısı) açık olarak ifade edilmeli. 12. Hangi alanla ilgiliyse o alanın nitelik ve düzeylerine uygun ifade edilmeli. Bilgisayar ve web destekli uzaktan öğretim programlarında önem verilmesi gereken diğer bir konu da ekran tasarımıdır. Ekran tasarımı başlığı; metin düzeni, renk, grafik ve canlandırma alt başlıklarını içermekte. Steinberg ve Shneiderman metin sunumu hakkında şu ilkeleri savunmaktadırlar (Venezky ve Osin, 1991:217-218): > Kesin ol. Kullanılan kelimeleri açıkla. Belirsiz anlamlılıktan kaçın. >. Açık ol. Senin belirtmediğin şeyleri öğrencilerin bilmesini ya da onların bilgi eklemelerini bekleme. > Okuma seviyesini ayarla. Kullanılan kelime ve söz dizimi öğrenenlerin seviyesine uygun olmak zorundadır. > Fazla bilgi yüklemekten kaçın. Kullanıcıya minimum düzeyde hafıza yükü için tasarım yap. Mümkünse aynı ekran içinde atıflarda bulun. > Öğreneni aktif konumda tut. Sıkça sorular sor. 186 > İstikrarlı ol. Terminoloji, kısaltmalar, formatlar standart olmalı ve kontrol edilmeli. > Öğrenene yardımcı ol. Düzenli organize edilmiş veriler ve kapsayıcı başlıklar sun. > Her ekranda sadece bir konu ya da fikre odaklan. Renk kullanımı da ekran tasarımında önemli bir yere sahiptir. Bir ekranda dört farklı renkten fazla renk kullanılmamalıdır. Herhangi bir düzenlemede renk için bir strateji oluşturulmalı veya rengin stratejimizdeki yerini tespit etmeliyiz. Renk kontrastı (zıtlık) önemli bir noktadır. Örneğin, koyu zemin üzerine açık renk kontrastı ile oluşturulan düzenleme, siyahın beyaz zemin üzerine açık renk kontrastı ile oluşturulan düzenleme, siyahın beyaz zemin üzerindeki kompozisyonundan daha yoğun olarak ortaya çıkar. Bir ekranda dört farklı renkten fazla renk kullanılmamış olması renklerin kullanımı konusunda yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlar, grafikler için yapılan araştırma sonuçlarına benzemektedir. Renklerin kullanılmasında ` Renk Bilgisi` inden yararlanılarak hareket edilmiş olması yazılımlar hazırlanırken ortaya bir standart getirmektedir. Grafik kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar ise şu şekilde ifade edilmektedir: > Grafiksel bilgi, diğer öğretimsel mesajlarla tutarlı ve onlarla bütünleştirilmiş olmalıdır, > Görsel materyallerde aşırı ayrıntı ya da gerçek resimleri kullanmaktan kaçınılmalıdır. Basit çizimler, ana fikri gerçek resimlerden daha açık gösterebilir. > Karmaşık grafikler mümkün olduğunca basit parçalara bölünerek verilmelidir. Parçalar aynı ekran üzerinde aşamalı olarak üst üste yerleştirilerek basitten karmaşığa doğru verilebilir. > Öğrenen, sunulan grafiğin izleme süresini kontrol edebilmelidir. > Canlandırmalar gerektikçe tekrar edilebilmelidirler. > Grafikler ilgili yazılı bilgilerle aynı ekranda verilmelidir. Böylece öğrenen grafik ve onunla ilgili açıklamayı birlikte öğrenebilir. Ancak, karışıklığa sebep olmaması ve öğrencilerin dikkatlerini çekmesi için aynı ekranda metinle birlikte kullanılan grafikler kutu içine alınmalıdır.187 > Önemli unsurlara dikkat çekmek ya da unsurları birbirinden ayırmak için renk kullanılmalıdır. Ancak bir ekrandaki renk sayısı en fazla dört renkle sınırlandırılmalıdır. Bilgisayar ve web destekli öğretim programlarının en önemli aşamalarından biri de `değerlendirme` aşamasıdır. `Toplam` ve `Geliştirme Sürecinde Değerlendirme` olmak üzere iki temel değerlendirme tipinden söz edilebilir: Toplam değerlendirme (Summative Evaluation); bir ürünün, hizmetin ya da işin son değerlendirmesidir. Bir toplam değerlendirme, tamamlanmış bir çalışmayı özetler. Değerlendirmenin süreç boyunca yapılmasından dolayı uzaktan eğitim için uygun değerlendirme tipi `geliştirme sürecinde değerlendirme`dir. Geliştirme sürecinde değerlendirmenin (Formative Evaluation) birincil amacı; ürün, hizmet ya da işi geliştirme sürecindeyken düzeltmedir. `Susam Sokağı`nın geliştirim çalışmalarıyla başlayıp; yeni iletişim teknolojilerine uyarlanmaya çalışılan geliştirme sürecinde değerlendirme; öğretim teknolojileri değerlendirmesinde geniş ve zengin bir geleneğe sahiptir. Uzaktan eğitim programı web sitesinin değerlendirilmesinde aslında birbirinden çok da farklı olmayan fakat ifade ve bakış açılarından kaynaklanan farklılıklardan söz edilebilecek pek çok ölçüt vardır. Adet olarak pek çok sayıda ölçütten söz edilebilse de, çeşitli uzmanların ve ilgili kuruluşların yaptıkları çalışmalarda değerlendirme ölçütleri ana hatlarıyla aşağıda belirtilen dört başlık altında toplanabilir: 1. Öğretim tasarımı ve içerik düzenleme 2. Ekran tasarımı 3. Teknik kapasite 4. Genel Özellikler Selçuk Üniversitesi uzaktan eğitim programın web sitesinin bu kriterlere göre değerlendirilmesinde şu sonuçlara ulaşılmıştır: 1. Öğretim tasarımı ve içerik düzenleme açısından; > Öğretim amaçlarının yazılmasında `öğretim amaçları yazım ilkeleri'ne uyulmadığı,> Programda `ön ve son teste` yer verilmediği, > Öğrenciyi, düşünmeye ve onun doğru cevabı bulmasına yardımcı uygun `geri bildirim`lerin verilmediği, > Programda `ön organize ediciler`e yer verilmediği, > Uygun yerlerde uygun `pekiştireçlere` yer verilmediği, > Ders sonlarında `özet'in bulunmadığı > Ders içeriğinin öğrencinin aktif biçimde öğrenme sürecine katılmasını sağlayacak biçimde tasarlanmadığı anlaşılmıştır. 2. Ekran tasarımı açısından ise aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır: > Metin düzeni okuma açısından oldukça sıkıcıdır. Sayfa olması gerekenden çok daha fazla miktarda yazı ile yüklüdür. > Ekran tasarımı dikkat çekici ve estetik değildir. > Pek tercih edilmeyen ve tercih edilmemesi gereken `dolama pencere` kullanılmıştır. > Her sayfada mutlaka bulunması gereken `ana menü` ve `yardım` seçenekleri yoktur. > Ekranlar arası bir uyum ve standart bulunmamaktadır. 3. Teknik kapasite açısından ise şu değerlendirmeler yapılmıştır: > Ana sayfanın kolayca açıldığı fakat ingilizce dersinin bulunduğu sayfaya hiçbir biçimde erişimin olmadığı görülmüştür. > Sitenin güncelleme tarihi oldukça eskidir. > Bulunan bazı URL'lere ulaşılamamaktadır. > Öğrencilerin hangi derste ne kadar kaldıklarını, derslerde yaptıkları test sonuçlarını gösteren istatistiksel bilgilerin tutulmadığı tespit edilmiştir. 4. Genel özellikler bakımından da şu sonuçlara ulaşılmıştır: > Program bilgisayar bilgisi ve deneyimi olmayan öğrenciler bakımından da rahatlıkla kullanılabilmektedir. > Program öğrenci ve öğreticiyi güdüleyici değildir. > Öğrenci kendi öğrenme hızına göre süreci bireyselleştirebilmektedir. > Öğrenci dilediği gibi istediği bölümleri tekrarlayabilmekte, geri dönebilmektedir.189 > Program öğrenci katılımım ve etkileşimi arttıracak araçları etkili bir biçimde kullanmadığından öğrenci etkileşimi ve katılımı son derece sınırlıdır. > Öğrenci isteklerini ve şikayetlerini öğrenmeyi amaçlayan on-line anketlere yer verilmemiştir. Suzep web sitesinin etkililiği ve verimliliğini ölçmeye yönelik farklı fakülte/yüksek okulların birinci sınıfına devam eden toplam 375 denek üzerinde bir anket çalışması düzenlenmiştir. Anket çalışmasında ilginç sonuçlara ulaşılmıştır. Deneklere yöneltilen `Selçuk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Programını ilgili web sitesinden hangi sıklıkla takip edebiliyorsunuz?` sorusuna deneklerin %63,9 gibi çok önemli bir bölümü `hiç` yanıtını vermişlerdir. Aynı soruya `çok az` yanıtını verenlerin oranı ise %13,7'dir. Buradan çıkarılacak sonuç, deneklerin %77,6 gibi çok önemli bir bölümü programı ya hiç takip etmemekte ya da çok az takip etmektedir. `Uzaktan eğitime internet sitesinden katılamıyorsanız bunun nedeni nedir?` sorusuna ise deneklerin %27,8'i `ilgimi çekmiyor` yanıtını verirken, %25,1'i ise yararlı bulmadıklarını belirtmişlerdir. Sonuç olarak deneklerin %52,9'u uzaktan eğitim programını ya ilgi çekici bulmamakta ya da yararlı bulmamaktadır. Bu oranlar, üzerinde ciddi olarak düşünülmesi gereken rakamlardır. Deneklerin programda bulunmayan özellikleri programda varmış gibi algılamaları ve anket çalışmasında da bu şekilde yanıt vermeleri deneklerin programı ciddi bir şekilde inceledikleri ve konuyu ciddiye aldıkları konusunda şüpheler uyandırmaktadır. B. YARGI Yapılmış çok sayıdaki uzaktan öğretim programlarının en büyük noksanlıkları eğitim odaklı olmaktan çok teknoloji odaklı olmalarıdır. Diğer bir deyişle teknolojiyi araç olarak görmekten daha çok amaç olarak görmeleridir. Bu yanlış algılama doğrudan; üretilen uzaktan öğretim programlarına yansımaktadır. Öyle ki programlarda öğretim tasarımı kaygısına yer verilmemesi ve öğretim 215

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 163989, İnsanlığın özlenen yaşam düzeyine ulaşması, yeni yaşam biçimlerinin gerektirdiği davranışları kazanması ile mümkündür. İşte bu noktada eğitim ağırlıklı olarak gündeme gelmektedir. Planlı eğitimin bir aracı olarak eğitim teknolojisi eğitime yeni olanaklar getirmektedir. Bu nedenle teknolojinin bütün yönleriyle geliştirilmesi, yaygın hale getirilmesi ve etken bir biçimde kullanıma sunulması özel bir değer taşımaktadır. Böylece eğitirnciler teknolojinin bu yeni öğretim teknikleri, yönetim metotları ve herkese açık, çeşitli kaynaklardan etken. biçimde yararlanabildikleri takdirde bugünün eğitim sorunları çözmede büyük başarılar gösterebilirler. Bu araştırmanın amacı; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Kütahya ilindeki Mlo ve To okullarında bilgisayar dersine giren öğretmenlerin eğitimde bilgisayar kullanım alanlarındaki bilgi düzeylerinin, kullanım düzeylerinin ve bilgisayar dersine giren öğretmenlere göre bilgisayar eğitimini etkileyen temel faktörler neler olduğunun tespit edilmesidir. Kütahya'daki Müfredat Laboratuar Okulları ve Teknoloji Okullarımn bilgisayar dersine giren öğretmenleri araştırmanın evren ve örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmayla ilgili tüm hesaplamalar ve istatistiksel çözümlemelerin gerçekleştirilmesinde Anadolu Üniversitesi Bilgi İşlem Merkezinde bulunan SPSS paket programından (Statistical Package for the Social Sciences) yararlanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde yüzde teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına dayalı olarak şu sonuca ulaşılmıştır: Araştırmanın ortaya koyduğu bulgular ışığında okullardaki başarılı bilgisayar entegrasyonunu etkileyen etkenler yönetimin desteği, donanım (bilgisayar) eksikliği, yetişmiş personel desteği, donanım şartları, okul aile yönetim işbirliği, maddi imkanlar, öğrenci motivasyonu, öğrenme güçlüğü ve yeniliğe dirençtir.

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Tasarımı ve Yönetimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 138044, Eğitim, son yıllarda, teknolojik gelişmelerden büyük ölçüde etkilenmektedir. Bir zamanların, özel öğretmeni ''mürebbiye'', bir süre mektup, radyo, ve televizyon ile ulaşırken, şimdilerde tümü ile ''sanallaşmak'' üzere. Bu değişim, büyük ölçüde iletişim teknolojilerindeki gelişmelerden kaynaklanmaktadır. Yirminci asrın son çeyreği, bu alanda, Internet ile, ''devrim''sel gelişmelere tanık olmuştur. Hayatın tüm alanlarını etkileyen bu teknolojiler karşısında eğitim sektörünün aldığı ve alması gereken tavır, öncekilerden çok daha önemli bir konu haline gelmiştir. Bu yeni teknolojinin, eğitimde ''bireysel'', ''kitlesel'' ve ''küresel'' uygulamaları birarada yaşatma gibi, önceden gerçekleştirilmesi adeta olanaksız olan bir potansiyel taşıdığı görülmüştür. Bunun da bir sonucu olarak, ''sanal eğitim'' ve ''sanal üniversite'' uygulamaları başlamış ve giderek de yaygınlaşmaktadır.Araştırma, iletişim, eğitim ve değişim kuramları ışığında, sanal eğitim ve sanal üniversite kavram ve uygulamalarının mevcut durum ve yönelimlerinin tesbiti, geleceğe dönük dersler çıkarılması ve Türkiye'deki olası uygulamalar için bir strateji geliştirme amacı ile başlatılmıştır. Tarama modelinde yürütülen çalışmada, kuramsal düşünülere ek olarak, ABD'deki başlıca uygulamalar ile ODTÜ örneği incelenmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Tasarımı ve Yönetimi Anabilim Dalı, Kayıt no: 109596, Türkiye'de bilgisayar destekli eğitim uygulamaları, 1990'lı yılların başlarında gündeme gelmiştir. Başlangıçta BDE ile ilgili olarak, çeşitli okullara bilgisayar laboratuvarları kurulması, ders yazılımı üretilmesi, öğretmenlere konuyla ilgili hizmetiçi eğitim programlarının uygulanması gibi oldukça pahalı faaliyetler yerine getirilmiştir. 1995'li yıllara gelindiğinde, BDE ile ilgili çalışmaların durdurulduğu ve yapılan pahalı yatırımların atıl durumda kaldığı konusundaki duyumlar yoğunlaşmaya başlamıştır. BDE uygulamaları, ders yazılımlarının gereği gibi kullanılması sonucunda, eğitimde verimliliğe katkı sağlayabilecek özellikler taşımaktadır. Ancak ders yazılımlarının kullanımı sırasında karşılaşılan sorunlar da eğitimin verimliliğini etkileyebilmektedir. BDE'in hedef kitlesi olarak tanımlanabilecek öğretmen ve öğrenci ile bilgisayar donanımı ve ders yazılımlarının birbiriyle iletişiminde de bazı sorunlar ortaya çıkmakta ve eğitimin verimliliğinden uzaklaşılabilmektedir. Bu şekilde, eğitim verimliliğnden uzaklaşılmasını en aza indirgeyebilecek ve belki de ortadan kaldırabilecek önemli unsurlardan birisi, BDE basılı destek materyalleridir. BDE basılı destek materyalleri, eğitim sürecinin bileşenlerini tanımlayan yardımcı gereçlerdir. BDE sürecinde rol alan bilgisayar donanımı ve yazılımlarının niteliklerini açıklayan, öğretmen, öğrenci ve teknik personelin tutum ve davranışlarını tanımlayan bu materyaller, sonuçta eğitim sürecinden istenen verimin sağlanmasına katkıda bulunmaktadır. BDE basılı destek materyallerinin hedef kitlenin özelliklerine göre üç farklı kategoride incelenmesinde yararlar görülmektedir: (a) Öğretmen Elkitapları, (b) Öğrenci Elkitapları ve (c) Teknik Personel Elkitapları. Üç farklı başlıkta hazırlanan BDE basılı destek materyalleri, kullanımda kolaylıklar yaratabilecek ve anlaşılırlığı artırabilecektir. Basılı materyallerin hazırlanmasında kullanılan yöntemler gibi, BDE basılı destek materyallerin hazırlanmasında: (a) Yazarlık, (b) Şekil verme ve (c) Baskı aşamaları izlenmektedir. Yazarlık, BDE destek materyallerin her biri için ayrı bir planlama yapılarak, içerik oluşturulması çalışmalarını kapsamaktadır..

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kayıt no: 17816, İlköğretim Türk Eğitim Sistemi'nin birinci basamağı olup, teme- lini oluşturmaktadır. Çağımıza adını veren bilgisayarların her alanda olduğu gibi eğitim alanında da kullanımı kaçınılmazdır. Günümüzde bilgisayar, eğitimde üç ana şekilde kullanılmaktadır. Bu kullanımlar: 1-Araç olarak kullanımı, 2-Öğretmen olarak kullanımı ve, 3-Öğrenen olarak kullanımı olarak sıralanabilir. Bilgisayar destekli eğitimde kullanılan temel öğretim yaklaşım- ları ise: 1-Alıştırma ve tekrar, 2-Bilgi aktarıcı yaklaşımlar, 3-Benzetim ortamları, 4-Öğretici oyunlar ve, 5-Problem çözme olarak sıralanabilir. İlköğretimde uygulanan derslerde bilgisayar destekli eğitim yak- laşımlarının kullanılması, öğretim ortamını zenginleştirerek öğrenmeyi zevk haline getirmektedir. Fakat, bu yaklaşımların hangi derslerde, nasıl kullanılacağını bilmek bilgisayar destekli eğitimin başarısında önemli rol oynamaktadır. Ayrıca, bu yaklaşımların eğitsel amaçları gerçekleştirecek şekilde ve ünite akışı içinde gerekli yerlerde kul- lanımı büyük önem taşımaktadır. Araştırmada değerlendirilen Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Destekli Eğitim Birimi tarafından hazırlanmış olan program, bilgisayar destekli eğitim yaklaşımlarını birbirini ta- mamlayan bir bütün olarak ve başarılı şekilde kullanmıştır.