Search

Boşanma ile parçalanan ve dağılan aile birliği ailenin tüm fertlerini derinden etkileyen, ruhsal açıdan birçok sorunu ve belirsizliği beraberinde getiren travmatik bir olaydır. Eşler evliliklerini yürütememelerinin ve yuvalarının yıkılmasının hayal kırıklığını yaşarken bu durumdan en çok etkilenen tarafın çocuklar olduğu görülmektedir. Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri yaş, cinsiyet, aile içi çatışma, ebeveyn desteği gibi birçok değişkene göre farklılık göstermektedir. Bu derleme çalışmasında boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri yaş değişkenine göre incelenmiştir. Gelişim dönemleri bebeklik, okul öncesi, okul dönemi ve ergenlik dönemleri olmak üzere dört bölümde ele alınmış ve ilgili alanyazın taranmıştır. Boşanma; bebeklik döneminde ağırlıklı olarak bağlanma kaynaklı problemlere, okul öncesi dönemde regresif davranışlara, okul döneminde eğitim ile ilgili sorunlara ve ergenlik döneminde ise davranım bozukluklarına neden olabilmektedir. Bununla birlikte boşanma; her yaş döneminde depresyon, kaygı, stres, düşük benlik saygısı, özgüven eksikliği, öfke, değersizlik ve kayıp gibi duygulara yol açabilmektedir. Dolayısıyla boşanma; geleceğin ebeveynleri olan çocukları ruhsal, fiziksel, gelişimsel açıdan olumsuz etkilemekte ve psikolojik bozukluklar geliştirmeleri için bir risk faktörü olabilmektedir. Bununla birlikte, çocukların boşanmadan etkilenme düzeyleri, sorunların ne şiddette olacağı ve ne kadar süreceğinin anne ve babanın çocuklarına nasıl davranacakları ve birbirlerine yönelik tavır ve tutumları ile doğrudan bağlantılı olduğu unutulmamalıdır. Çocukla sağlıklı iletişim ve ilişkinin devam ettirilmesi çocukların psikolojik sağlıkları ve iyilik halleri açısından son derece önemlidir. Divorce is a traumatic event that deeply affects all family members and brings many psychological problems and uncertainties. While spouses experience disappointment in failing to maintain their marriage and having their home broken, children are often the most affected party. The effects of divorce on children vary depending on variables such as age, gender, intra-family conflict, and parental support. This review article examines the effects of divorce on children according to age. The developmental periods of infancy, preschool, school age, and adolescence are addressed, and the relevant literature is reviewed. Divorce can cause attachment-related problems in infancy, regressive behaviors in preschool, educational problems in school-age, and behavioral disorders in adolescence. However, divorce can also cause emotions such as depression, anxiety, stress, low self-esteem, lack of confidence, anger, worthlessness, and loss in children of all ages. Therefore, divorce can negatively affect children in terms of their mental, physical, and developmental health, and it can be a risk factor for developing psychological disorders in the future parents. However, the degree to which children are affected by divorce, the severity and duration of problems, and how parents behave towards their children and towards each other are directly related. It is essential to remember that maintaining a healthy relationship and communication with children is crucial for their psychological health and well-being.

Family is a social institution consisting of mother, father and children living under the same roof. In this study; the ending process of family institution which is one of the most important establishment in the foundation of a society in Ayntab city in XVII. Century, has been considered. Based on şer'iyye records, the study is tried to reveal the conditions in which divorces took place and their consequences. Divorces, which were seen as the last solution in the cases of disputes between the spouses, had been exercised pursuant to Islamic law, customs and traditions

Bu çalışmada 1875 – 1900 yılları arasında Kırşehir’de ailenin sosyo-kültürel durumuna ait bazı özellikler, şer’iye sicilleri ışığında incelenmiştir. Kırşehir’de evlenme aşamasında kadının ve erkeğin rızası gözetilmiş, nikah akdi sırasında kadının mehir hakkı ihmal edilmemiştir. İslam hukukunda evlenecek erkeğin, kadına verdiği bedele mehir deniyordu. Mehir, mutlak surette kadının hakkıydı. İncelenen dönemde Kırşehir’de genellikle tek eşle evlilik tercih edilmiştir Ailelerin çocuk sayısı ortalaması 4’ün altındadır. Çocukların isimleri çoğunlukla İslamî özellik taşımaktadır. Çocukların ve diğer himayeye muhtaç olanların bakımına önem verilmiş; vasî, nâzır ve kayyum seçimine özen gösterilmiştir. Anne-babası ölmüş veya ayrılmış çocuklara 1875-1900 yılları arasında genellikle günlük 30-40 para nafaka takdir edilmiş, gerektiğinde bu miktar 60 paraya kadar çıkarılmıştır. Eytam sandıkları vasıtasıyla hem yetim, gaib ve hastaların malları koruma altına alınmış hem de halkın nakit para ihtiyacı karşılanmıştır. Boşanmaların genellikle karşılıklı anlaşma ile gerçekleştiği görülmüş; boşanma durumlarında kadının ve çocukların zor durumda kalmamaları için iddet nafakası, çocukların nafakası, annenin çocuklarına bakma hakkı gibi hususlarda çeşitli tedbirler alınmıştır., Ottoman Empire had combined the obligations of Islamic Law with its common structure. Ottoman Laws arranged regulatory obligations about administrative, military, social and economical points. But, - in Muslim Societies - Islamic Law has been taken base about Family Law except some small interventions. In this study, some features about social situations of family in Kırşehir between 1875 – l900 years has been examined under the light of 1,6,10 and 14 number Court Records. In this period, Kırşehir was district of Ankara Province and most of its population was Muslim Turks. There was only a few documents at the Court Records about Greek and Armenian family structure so sufficient data that will reach us to general results was not availed. Su, in this study, determinations about Muslim family structure in Kırşehir were done. According to Islamic Law, it was not essential condition to arrange the marriage ceremony at the presence of an official servant or a religious functionary to be valid the marriage. However, it is seen that either the marriage act was achieved at the presence of Kadı (Muslim Judge) to implement the marriage condition or to exhibit the importance of marriage act. It was determined that the marriage act is achieved at the presence of Islamic court and also at homes in Kırşehir in the period that we examined. At the marriage phase, the consent of man and woman was considered, the dowry right of woman was not neglected. In the Islamic Law, dowry means the gifts (property, gold, money) that was given by man to woman when marriage act. The dowry was certainly and strictly right of woman. The dowry that was given before marriage ceremony or at time of marriage ceremony was called as “pre-matrimonial support (given to the bride-to-be)”. The dowry that was given or undertaken by man after marriage ceremony was called as “after-matrimonial support (given to the bride-to-be)”. The amount of dowry was changed according to economical situation of people that will marry and conditions of that period and mutually agreement. The “pre-matrimonial support (given to the bride-to-be)” was determined as 200-250 kurus/cent in most of 253 estate records in Kırşehir covering 1875-1884 years. It is seen that the “after-matrimonial support (given to the bride-to-be)” was as 200 kurus/cent in most of estate records covering 1884-1892 years. At the 14 number record that was covering 1896-1899 years, in 22 documents, the dowry amount, “pre-matrimonial support (given to the bride-to-be)” was 200-1550 kurus; “after-matrimonial support (given to the bride-to-be)” was changed between 100-1550 kurus. The Islam allows marrying to more than one woman but at the indispensable cases, but it sees ideal to marry to only one woman. At the researches that was done up to now, it is seen that marriage with sole spouse was valid. At the examined period, monogamy marriage was also preferred in Kırşehir (87, 8% of 644 families was monogamy), the reason of multi spouse was generally due to not having child from first wife. The names of children had generally Islamic features. The maintenance of children and other people who need protection was given importance; selection of guardian, custodian, and trustee was considered a lot. The clothing, feeding, accommodation needs of those people daily alimony from their property was determined by court and alimony deed was arranged. In 1875-1900 years, daily 30-40 money alimony was generally for children whose parent was death or separated was appreciated and if it is necessary this amount was increased to 60 money. The goods of children were kept without losing their value and also this money was given to poor to supply contribution to economical life in determined conditions through Orphan fund that was established to keep the goods of children and to prevent injustice. Also, the goods of poor and insane people was kept by those Orphan Funds. Islam Law gave right to man to “divorce” his wife with his own decision in name of “talaq/divorce” without intervention of a religion man or a judge. But, various measurements were taken not to misusing of this right. Also divorcing with mutually consent was taken place. In this divorce type that was called “Muhala’a” or “hul”, the woman who cannot agree with her husband was given right to escape from marriage if her husband didn’t want to divorce. Beside this, the man can give divorce right to his wife; while achieving marriage act, the woman can make a condition for divorce right. The divorce can be achieved by judge decision at the case of various diseases that are seen at spouses, absence, not supplying subsistence money and giving harm to spouse. The divorce records are often met at the Kırşehir Province Court Records. When the present documents about the divorce are examined, it was seen that there were mostly divorces with mutual consent; marital discords were foreground as the reasons of divorces. At the divorces, required measurements were taken not to leave the children and woman in difficult condition, delay alimony, alimony for children, and maintenance right of mother for her children. If the man divorce his wife, the dowry amount, “after-matrimonial support (given to the bride-to-be)” that was determined at the phase of marriage ceremony and 3 months 10 days delay alimony must be paid to woman. If the woman is pregnant at divorcing time, the alimony of woman continued until giving birth after delay period. In our examined period the delay alimony was determined as 2,5 kurus for per day. According to determined facts from documents that the Ottoman Family is not a union which is established, lived and decomposed only by desiring of man. The woman had a voice in marriage and divorce together with man, her value was known as wife and mother in the family and she had been in social life according to terms of time. In Kırşehir, protecting and providing sustainability of family, and achieving the divorce if requires was determined in accordance with determined rules and obligations for keeping each people’s rights.

Boşanma, olumsuz sonuçlarını, taraf olmasalar da en çok çocuklar üzerindedoğurmaktadır. Bazen, çocuklar anne baba arasında kalmakta birinden birine tarafolmaya da zorlanmaktadır. Anne ve baba sonuçta boşanmayı bir çıkış yolu olarak isteristemez arzulamakta, fakat çocuğun isteği göz önüne alınmamaktadır. Bu durum,özellikle anlaşmalı boşanmalarda daha da önem gösterir. Anlaşmalı boşanmalarda,çocuk bazı çıkarlar karşılığında bir eşya gibi anne baba arasında paylaşılmakta,boşanma davasına bakan hakimler de bu durumun çocuğun yararına olup olmadığınıaraştırmaksızın anlaşmayı onaylamaktadırlar. Bazı yerlerdeki mahkemelerin iş yükününçokluğu, bu araştırmanın yapılmamasının haklı gerekçesi olmamalıdır. Çünkü, ailebirliğinin sona ermesinin çocuk üzerinde çok büyük etkileri vardır. Bu durum, çocuğunpsikolojik yapısını, sosyal hayatını, eğitimini doğrudan doğruya etkilemektedir.Çocuğun yararlarını doğrudan etkileyen böyle bir karar verilirken, bunun üzerinde dahabir önemle durulması gerekmektedir. Hakim, çocuğun zararına olabilecek durumlara yolaçmamalı, mutlaka çocuğun yararının hangi yolda olduğunu araştırmalı, kararını ondansonra vermelidir. Çalışmamızın ilk bölümünde bu nedenle, boşanmanın çocuklarınkişilik gelişimleri ve sosyal hayatlarına etkilerine değinilmiş, psikoloji ve sosyolojibiliminin verilerine yer verilmiştir. Çünkü, boşanma, çocuğu sadece hukuki yöndenetkilememekte, çocuğun hayatında bir takım psikolojik ve sosyolojik sonuçlar dadoğurmaktadır.Tez çalışmasında asıl olarak, boşanma sonucunda çocukların velayetinin anave babadan hangisine verileceği, velayet kendisine verilmeyen tarafın, çocukla kişiselilişkilerinin nasıl düzenleneceği ve çocuğun masraflarına katkısının nasıl sağlanacağı vebu hususlar düzenlenirken hakimin göz önünde tutması gereken ölçütlerin neler olacağıüzerinde durulacaktır. Bu ölçütler belirlenirken de, Yargıtay'ın özellikle son yıllara aitkararlarındaki uygulama örneklerinden yararlanılacaktır.Tez konusu, Medeni Kanunun 182 ve 183.maddelerinde düzenlenmiştir.182.maddenin 1.fıkrasında boşanma veya ayrılığa karar verilirken, mahkemenin, olanakbulundukça ana ve babayı dinledikten ve çocuk vesayet altında ise vasinin ve vesayetmakamının düşüncesini aldıktan sonra ana ve babanın haklarını (velayet hakkı) veçocuk ile olan ilişkilerini (kişisel ilişki) düzenleyeceği belirtilmiştir. Maddenin2.fıkrasında ise; velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişiselilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlak bakımındanyararlarının esas tutulacağı, velayet kendisine verilmeyen eşin çocuğun bakım ve eğitimgiderlerine gücü oranında katılmak zorunda olduğu (iştirak nafakası), 3.fıkrasında;hakimin, istek halinde irat biçiminde ödenmesine karar verilen bu giderlerin gelecekyıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini kararabağlayabileceği belirtilmiştir. Hakime bu düzenlemeler konusunda geniş bir takdiryetkisi verilmiştir. Hakim, velayet hakkını, çocuğun yararını gözeterek, istediği eşeverebileceği gibi, velayet kendisine verilmeyen eşin çocukla kişisel ilişkilerini deçocuğun yararlarını esas tutarak istediği gibi düzenleyebilir. Tarafların istekleriyle debağlı değildir. lgili hükümlerin, hakimin takdir yetkisi başlığını taşıması da bunugöstermektedir.MK.'un 183.maddesinde ise, durumun değişmesi halinde düzenlemelerindeğiştirilmesi veya gerekli önlemlerin alınması düzenlenmiştir. Hakim, taraflardanbirinin isteği üzerine veya kendiliğinden harekete geçebilir.Uygulamada, hangi düzenlemelerin çocuğun yararlarına uygun olduğuaraştırılmadan, tanık beyanları ve tarafların beyanlarıyla yetinilmekte, kararlar bunlargöz önünde tutularak verilmektedir. Bu durum, çocuğun yararının korunmasını dayeterince sağlayamamaktadır. Mahkeme kararlarıyla, çocuk arada bırakılmakta, yapmışolmak için yapılan düzenlemeler çocuğa faydadan çok zarar vermektedir. Tezde busorun da ele alınacak, çözüm olarak, bu konuda bilirkişilere, örneğin, çocukpsikologlarına çocuğun yararının hangi düzenleme ile sağlanabileceğine ilişkinaraştırma yaptırılabileceği önerilecektir. Hakim, bu araştırmaları serbestçedeğerlendirerek, çocuğun yararına olan düzenlemeye karar verebilecektir. Negative consequences of disengaging arose mostly on children, although theyare not litigators. Sometimes, children are put in a situation between parents, and areforced to take sides. Parents inevitably want divorcing as a way through, but desires ofthe children are not considered. This is especially important in arranged divorces. Thechild is shared between parents like a good for certain profits in an arranged divorce,and judges, who undertake the divorce case, approve this agreement withoutinvestigating the situation in favor of the children. Work load of certain courts shouldnot be the rightful excuse for not investigating this research. Because end of familyunity has great impacts on a child. This directly affects the psychological structure,social life and education of the child. An importance has to be attached on thisjudgment, when giving such a verdict, which affects a child's benefits. Judge should notgive rise to damages for the child, should investigate the best ways in favor of the childby all means, and should give the verdict after these. Therefore, in the first chapter ofour study, effects of divorce in personality development and social lives of the childrenhave been examined, and findings from psychology and sociology sciences have beenpresented. Because, divorce not only affects a child in legal aspects, but also give rise tocertain psychological and sociological consequences in a child's life.In this thesis study these issues will be asserted: placing a child under whichparent's parental authority, after the divorce, how to arrange the relationship betweenthe child and the other part, which has no parental right, and how to assign his/hercontributions to the child's expenses; and the criterion to be considered by judges.Application examples from recent verdicts of Court of Appeals will be utilized indetermination of these criterions.Thesis subject is presented in 182nd and 183rd articles of the Civil Code. In the1st subsection of the 182nd article it is stated that in case of a divorce and separation thecourt arranges, when it's possible, parental rights and relationships (personal relation)with the child after listening the parents, the guardian, if the child is under guardianship,and after taking the opinions of the guardianship authority. And in the 2nd subsection ofthe article it is stated in the arrangement of personal relation of the peer, who has noparental right, with the child that especially health, education and morality benefits ofthe child are taken as essence, and the peer, who has no parental right, has to contributeto care and education expenses of the child in accordance to his/her economical power(participation maintenance); and in the 3rd subsection it is stated that in case of ademand the judge can adjudicate the amount of these expenses, which was previouslydecided to be paid in annuity manner, for the following years according to social andeconomical status of the peer. The judge has a wide judicial discretion in thesearrangements. The judge can give, in respect of his own mind, the parental right to anypeer by considering child's benefits, and also can arrange personal relations of the otherpeer with the child as to his own mind. It is not bounded with the demands of peers. Thetitle `judicial discretion authority of judge` in the related judgment articles testifies this.And 183rd article in the Civil Code change in arrangements or necessaryprecautions are presented, for the case of a change in present status. Judge can act by ademand or by his own will. But in application, it is settled for witness or peer statementswithout investigating their appropriateness to the child, and the verdicts are given byconsidering these matters only. This cannot sufficiently provide preservation of child'sbenefits. The child is put into an interjacent position by court decisions, and cursorilyarrangements give damage to the child, rather than benefit. In thesis this problem hadbeen handled, and as a solution investigation by experts, such as child psychologists,about the most beneficial arrangement had been asserted. The judge can decide the mostbeneficial arrangement for the child by evaluating these investigations independently. 128