Search

Günümüz bilgi ve teknoloji çağında, işletmelerin rekabet avantajı elde edebilmeleri için geleneksel yönetim tekniklerinin yerine modern yönetim tekniklerinin kullanılması işletmeler açısından büyük önem taşımaktadır. Aksi halde işletme hastalıklarına yakalanma olasılıklarının arttığı görülmektedir. Örgütsel körlüğe yakalanan yöneticilerin problemlere çözüm üretemedikleri, teknolojik yeniliklere ayak uyduramamaları ve bu nedenle işletmelerin uzun veya kısa vadeli sıkıntı yaşamalarına sebep olmaktadır.Aynı şekilde örgütsel sessizliğe yakalananların ise, işletme veya işleri ile ilgili düşünce veya kaygılarını sessiz kalmalarına sebep olmaktadır. Ayrıca bilinmesi gerekir ki, örgütsel sessizliğin işletme yararına kullanıldığında olumlu sonuçlar da doğurmaktadır. Çalışanların işletme menfaatlerini korumaları için sessiz kalmaları işletmeler açısından olumlu bir hal almaktadır. Bunların kontrol altına alınabilmeleri için, çalışanların işletme amaçları doğrultusunda gerekli görülen alanlarda eğitim ve geliştirme faaliyetleri ile desteklenmeleri gerekmektedir. Bu çalışmanın amaçları dâhilinde, eğitim ve geliştirmenin örgütsel körlük, örgütsel sessizlik ve örgütsel öğrenme; örgütsel öğrenmenin örgütsel körlük ve örgütsel sessizlik; örgütsel sessizliğin örgütsel körlük üzerindeki etkileri araştırılmış ve pozitif ve anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, eğitim ve geliştirmenin örgütsel körlük üzerindeki etkisinde örgütsel öğrenmenin tam aracılık rolü oynadığı, eğitim ve geliştirmenin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde örgütsel öğrenmenin kısmi aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir. In today's information and technology era, in order to have competitive advantage, using modern management methods instead of traditional ones is very important for establishments. Otherwise, it is seen that the probability of contracting enterprise disease increases. Managers suffering from organizational blindness could not find solution to problems, lag behind technological innovations and therefore they cause enterprises have difficulties in the long or the short term. On the other hand, managers suffering organizational silence remain silent by not telling their anxieties over their enterprises and actions. Organizational learning and educational and developmental activities having supportive qualities which enable employees generating innovational ideas and sharing them with their enterprises and which avail on offering solutions to probable difficulties, are used for enterprises who are serving individuals to develop themselves. Within the scope of the purposes of this study, the effects of education and development on organizational blindness, organizational silence and organizational learning; the effects of organizational learning on organizational blindness and organizational silence; the effects of organizational silence on organizational on organizational blindness have been analyzed and it is ascertained that they have a positive and significant relationship between each other. Moreover, it is confirmed that the organizational learning has a full mediating role on the effect of educational and developmental activities on organizational blindness, and the organizational learning has a semi mediating role on the effect of educational and developmental activities on organizational silence. 105

İş ortamları çalışanların günlük zamanlarının büyük bir kısmını geçirdiği alanlardır. Çalışanların gün içerisinde genel performanslarını etkileyebilecek çeşitli olaylarla karşılaşması durumunda kuruma olan bağlılığı veya gönüllü olarak artı bir değer katma isteği duyması etkilenebilmektedir. Bununla birlikte, günümüzde iş hayatında etik kavramı ve etiğe gösterilen önem günden güne artmaktadır. Çalışanların, belirli bir pozisyona kabul edilmeden önceki ve gerekli uyumu sağladıktan sonra sergiledikleri bazı davranışlar farklılaşabilmektedir. Bazen, bu değişimler kendiliğinden meydana gelebilmektedir veya çalışanlar bu değişimin farkında olmadan bazı davranışlar sergileyebilmektedir.Etik Körlük, bireylerin farkında olmadan sergiledikleri etik dışı davranış geliştirme durumudur. Etik körlüğü oluşturan üç faktör bulunmaktadır, bunlar; rasyonalizasyon, rutinizasyon ve muğlaklık faktörleridir. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ise bireylerin içinde bulundukları organizasyon yapısına gönüllü bir biçimde sağlamış olduğu katkılardır. Örgütsel Vatandaşlık Davranışları, yazında çok çeşitli boyutlar kapsamında incelenmiştir. Bu çalışmada etik körlük sebebiyle ortaya çıkma ihtimali bulunan, farkında olmadan meydana gelebilecek davranışların; rasyonalizasyon, rutinizasyon ve muğlaklık faktörlerini göz önünde bulundurarak; örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi incelenmektedir.Çalışmada örnek olay yöntemi kullanılmıştır. Etik körlüğü ölçmek için katılımcılara etik körlüğün rasyonalizasyon, rutinizasyon ve muğlaklık faktörlerinin her birini ayrı ayrı içeren üç adet örnek olay sunulmuştur. Katılımcıların kendilerini örnek olaydaki ana karakterin yerine koyarak, Aleksic (2017) tarafından geliştirilen etik körlük ölçeği üzerinden uyarlanan yargı cümleleri üzerinden cevap vermeleri istenmiştir. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı'nı ölçmek için ise Basım ve Şeşen (2006) tarafından geliştirilen ve geçerliliği test edilen, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı'nın Organ (1988) tarafından tanımlanan özgecilik, sivil erdem, nezaket, vicdanlılık ve sportmenlik boyutlarını inceleyen ölçek kullanılmıştır. Workplaces are the places where an employee spends considerably amount of his/her working hours during daily time. Any factor during the process may affect the overall productivity, conformity of employee to his/her company.In addition to this, nowadays, growing number of companies show their interest in ethics.The emotional situations and attitudes of the employees tend to be changed before and after having been accepted into a specific position. Either these changes can be occured automatically or those changes might cause from having some blind spots.Ethical Blindness is a kind of situation that the employees act unethical in several conditions without being aware of it. There are three factors that constitute ethical blindness; these are, the rationalization, routinization and ambiguity factors. Therefore, Organizational Citizenship Behavior is the volunteerly contributions to the organization by employees. Organizational citizenship behavior has been analyzed in the literature in detail. In this research, the influence of Ethical Blindness regarding the constructing factors of rationalization, routinization and ambiguity factors on Organizational Citizenship Behavior has been studied. While measuring the influence of Ethical Blindness on Organizational Citizenship Behavior in organizations; for the Ethical Blindness section, the vignette method has been preferred. There were three vignettes including rationalization, routinization and ambiguity factors has been presented to the participants. They were asked to put themselves in the vignette's main character's position then evaluate the statements accordingly. In addition, for the Organizational Citizenship Behavior section, a scale developed by Basım and Şeşen (2006) has been preferred to use including five dimensions of OCB; altruism, conscientiousness, courtesy, civic virtue and sportsmanship dimensions. 132