Search

Anatomical features of four Pilosella Vaill. taxa (P. officinarumVaill., P. piloselloides (Vill.) Sojak subsp. bauhini (Schult.) S. Bräut. & Greuter, P.× hypeurya (Peter) Sojak,P. densiflora (Tausch) Sojak) collected from Black Sea Region of Turkeywere investigated. Anatomical studies include transverse sections of root, stemand leaf with their illustrations. Although the anatomical properties aresimilar to the typical anatomy of dicotyledons, some differences were observedamong them. While root anatomy of P. officinarum, P. piloselloides subsp. bauhini and P. densiflora consist of a single layer exodermis, there is 2-3 layer exodermis in the natural hybrid P. × hypeurya. Additionaly theroot pith of this hybrid taxacompletely composed of schlerenchyma cells in contrast to other investigatedtaxa. The stem anatomy of the investigated taxa is similar to each other exceptthe number of the tracheidal elements. The numbers of the stomata per µm2 disticltly differ in P. piloselloides subsp. bauhini from the rest examinedtaxa., Anatomical features of4 Pilosella Vaill. species (P. officinarum Vaill., P. piloselloides (Vill.) Sojak, P. hypeurya (Peter) Sojak, P.densiflora (Tausch) Sojak) collected from Black Sea Region of Turkey wereinvestigated. Anatomical studies include transverse sections of root, stem andleaf with their illustrations. Although the anatomical properties are similarto the typical anatomy of dicotyledons, some differences were observed amongthem. While root anatomy of P.officinarum, P. piloselloides andP. densiflora consist of a singlelayer exodermis, it consist of 2-3 layer in P.hypeurya Additionaly the root pithof P. hypeurya is completely composedof schleranchymatic cells in contrast to other investigated species. The stemanatomy of the investigated species is similar to each other except the numberof the tracheidal elements. The numbers of the stomata per µm2 disticltly differ in P. piloselloides,from the rest examined species.

The current study deals with anatomical, palynological and micromorphological aspects of endemic Silenetunicoides for the first time. With morphological analysis, the descriptions of species were enlarged as different fromprevious studies in point of calyx and corolla dimensions, androecium and gynoecium dimensions. With anatomicalanalysis, the shape of leaves of cross sections, presence of starch grains in pith cells are found different. Pollen and seedmorphology can be useful to distinguishing species. Pollen dimensions, pore shape and structure, microechinae number,ornamentation are the most important were determined as pollen traits. Seed shape, suture structure, surface, teeth shapeand dimensions are the most valuable seed characteristics., Mevcut çalışma, endemik Silene tunicoides’i anatomik, palinolojik ve mikromorfolojik yönlerden ilk defaincelemektedir. Morfolojik analizler ile türün deskripsiyonu, kaliks ve korolla boyutları, erkek ve dişi organ boyutlarıaçısından önceki çalışmalardan farklı olarak genişletilmiştir. Anatomik analizler ile yaprak enine kesitlerinin şekli ve özhücrelerinde nişasta tanelerinin varlığı farklı bulunmuştur. Polen ve tohum morfolojisi türleri ayırmada faydalıdır. Polenboyutları, por şekli ve yapısı, mikroekina sayısı ve ornamentasyonu polen özelliği bakımından en önemli olarakbelirlenmiştir. Tohum şekli, sutur, yapısı, diş şekli ve boyutları en önemli tohum karakterleridir.

Artvin’de doğal olarak yayılış gösteren Rhamnus microcarpa’nın yaprak mikromorfolojik özellikleri ile yaprak ve odun anatomik özellikleri bu çalışmada detaylı olarak incelenmiştir. R. depressa ve R. microcarpa'yı ayırt etmek için kullanılabilecek yaprak sapı uzunluğu, yaprak boyutları ve tomurcuk pulu sayısı, tohum ve yaprak damarlarının sayısı, odundaki özışını özellikleri, yaprakta amfistomatik tip stoma, petiolde at nalı şeklindeki vasküler demet, iletim demeti sayısı ve demetin floem kısmındaki sklerenkimatik hücreler gibi morfolojik ve anatomik özelliklerin, epidermisin mikromorfolojik özellikleri kadar önemli olduğu ortaya konulmuştur. Özellikle, yaprağın her iki yüzeyinde bulunan (amfistomatik) stoma özelliği yakın ilişkili bu iki türü ayırt etmede oldukça önemlidir ve ayrım için kullanılabilir., We focused on the micromorphological and anatomical properties of Rhamnus depressa, in here for the first time. In this study, morphologic-micromorphologic, wood, and leaf characteristics of R. depressa, rare species and known only from the type locality, were described and evaluated comparatively with R. microcarpa. This study reveals several morphological and anatomical characteristics that can be used in differentiating R. depressa and R. microcarpa, i.e petiole length, leaf sizes, and numbers of bud scale, seed, and leaf veins, ray characteristics in wood, amphistomatic stomata, horse shoes vascular bundle in the petiole, one vascular bundle or two vascular bundles with sclerenchymatous cells in phloem part, as well as epidermis micromorphological characteristics. Especially, stomatal characteristic which found both on the two leaf surfaces (amphistomatic) is significantly important and can be used to differentiate these two closely related species.

Anatomik incelemeler için gövde ve yaprak örneklerinden enine kesitler alınmış, elde edilen kesitler Nikon Eclipse E100 mikroskop ile gözlemlenmiştir ve Leica DM4000 M ile fotoğraflanmıştır. Gövde anatomisinde en dıştan içeriye doğru gövdeyi saran yassı, paralel uzanan kutikula tabakası, genelde tek sıra halinde yassı, basık, oval ya da değişik dikdörtgen şeklindeki epidermis hücreleri, epidermanın hemen altında tek sıralı kollenkima, türler arasında hücre sayısı değişiklik gösteren korteks parankiması, demetler halinde bulunan sklerankima hücreleri, ince tabaka halinde floem, öz kolları, trake ve trakeidleri iyi gelişmiş uzun ksilem hücreleri ve genelinde dağınık-seyrek, oval hücreli olarak konumlanan öz bölgesi görülmüştür. Yaprak anatomisinde dışardan içeriğe doğru, hem alt hem üst epidermada aynı kalınlıktaki kutikula, paralel uzamış, değişik şekilli epidermis hücreleri, tek sıralı veya yüzeye dik, silindir şeklinde içinde kloroplast bulunduran palizat parankiması, dağınık ve yuvarlak şekilli sünger parankiması, düzensiz şekilli, ince tabakalı floem, gelişmiş trake ve trakeidli ksilem hücreleri, dağınık, türler arasında yoğunluğu değişen oval şekilli kollenkima hücreleri gözlemlenmiştir.Türler arasındaki hücre sıra sayıları, µm cinsinden hücre tabaka kalınlıklarına dayanarak belirlenen anatomik farklılıklar bize; olay yerinden elde edilen Linum sect. Linopsis türlerinin anatomik özelliklerinden faydalanarak teşhis edilmesiyle birlikte, adli olaylarda belirleyici rol üstlenerek olayın çözümünde kullanılabileceğini göstermiştir. Transverse sections were taken from the body samples for anatomical examinations, and the sections obtained were observed with Nikon Eclipse E100 microscope and photographed with Leica DM4000 M. Flat, parallel-lying cuticle layer that surrounds the trunk from the outermost inward to the trunk anatomy, flat, flattened, oval or rectangular epiderma cells, single row collenkima just below the epiderma, cortex parenchyma showing cell number variation between species, sclerenchyma cells in bundles, phloem in thin layers, self-arms, tracheas and tracheids well-developed long xylem cells and the scattered-sparse, oval cell core region. In leaf, cuticula of the same thickness in both upper and lower epiderma, parallel elongated, shaped epiderma cells, single row or perpendicular to the surface, in the form of cylindrical chloroplast containing palisate parenchyma, scattered and round shaped sponge parenchyma, thin layer phloem, developed trachea and tracheid xylem cells, scattered, oval shaped collenchyma cells varying between species were observed.The number of cell lines between species, the anatomical differences determined based on cell layer thickness in µm; Linum sect. Linopsis species have been identified by making use of the anatomical features, forensic events in the forensic role has been shown to be used in solving the event. 62

Ayvalık, Gemlik ve Memecik zeytin çeşitlerinde sulanan ve sulanmayan koşulların morfolojik, fizyolojik ve histolojik bakımından değişimleri incelenmiştir. Her yönden alınan yaprak örneklerinde her iki yıl içinde sulamayla beraber trikom sayısının azaldığı gözlenmiştir. Her iki yılda sulamayla birlikte Gemlik ve Memecik çeşitlerinde stoma sayısı artarken, Ayvalık çeşidinde stoma sayısı azalmaktadır. Ayvalık çeşidi Hyponastic yaprak şekline nedeniyle kendine özel bir atmosfer yaratmış ve yapraklarının alt kısmı direkt güneş ışığına ve rüzgarın etkisine maruz kalmamış olabilir ki bu nedenle de stoma sayısı sulanmayan ağaçlarda artış göstermiş olabilir.Diğer bir çalışmada da Ayvalık, Gemlik, Memecik, Domat, Nizip Yağlık ve Kilis Yağlık zeytin çeşitlerinde sulanmayan koşulların morfolojik, fizyolojik ve histolojik bakımdan değişimleri incelenmiştir. Ayni koşullarda yetişen zeytin yapraklarının (abaxial) alt kısmında yoğun bir şekilde bulunmakta olan trikomların sayısı, yönler dikkate alınmadan da sırasıyla en fazla Nizip yağlık, Kilis Yağlık ve Domat çeşidinde tespit edilmiştir.Sonuç olarak, zeytin çeşitleri arasında özelikle trikom yoğunluğu, palizat parenkiması, sünger parenkiması ve kutikula kalınlığı bakımından önemli farklıklar görülmüştür. Morphological, physiological, and histological changes of irrigated and non-irrigated conditions in Ayvalık, Gemlik and Memecik olive varieties were examined. It was observed that the number of trichomes decreased with irrigation in both years in leaf samples taken from all directions. While the number of stomata in Gemlik and Memecik varieties increases with irrigation in both years, the number of stomata in Ayvalik variety decreases. Ayvalik variety Hyponastic has created a unique atmosphere due to its leaf shape and the lower part of its leaves may not have been exposed to direct sunlight and the effect of the wind, so the number of stomata may have increased in non-irrigated trees.In another study, morphological, physiological, and histological changes of non-irrigated conditions in Ayvalik, Gemlik, Memecik, Domat, Nizip Yaglik, and Kilis Yaglik olive varieties were investigated. The number of trichomes densely located in the lower part of the olive leaves (abaxial) grown under the same conditions was determined mostly in Nizip Yaglik, Kilis Yaglik, and Domat varieties, regardless of the directions.As a result, significant differences were observed among olive varieties, especially in terms of trichome density, palisade parenchyma, spongy parenchyma, and cuticle thickness. 133

Çalışmamızda Trabzon ve Samsun illerine ait farklı yüksekliklerden toplanan Spiranthes spiralis (L.) Chevall.türünün yapraklarında bulunan stomalar meteorolojik veriler ışığında karşılaştırılmıştır. Farklı ekolojik koşullardan toplanan S. spiralis türüne ait yapraklar saydamlaştırılarak kenar, uç ve orta bölgelerinden stoma yoğunluk haritası çıkartılmıştır. İki lokaliteden toplanan örnekler karşılaştırıldığında Trabzon’dan alınan örneklerde her üç kısımda da stoma yoğunluğunun daha fazla olduğu belirlenmiştir. Ayrıca iki lokaliteye ait örneklerde stoma boyutları bakımından da farklılıklar tespit edilmiştir. Stomalardaki boyut ve yoğunluk farklılığı; aylık ortalama sıcaklık, nispi nem, rüzgâr hızı, basınç ve yağışın yanı sıra maksimum- minimum nem ve sıcaklık değerleri ile de ilişkili olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak minimum sıcaklık, ortalama nispi nem, ortalama rüzgâr hızı, ortalama basınç ve ortalama sıcaklık gibi meteorolojik olayların stoma yoğunluğunu etkilediği belirlemiştir. In this study, stomata in the leaves of Spiranthes spiralis (L.) Chevall. collected from different altitudes of Trabzon and Samsun were compared using meteorological data. Spiranthes leaves which had grown at different ecological conditions were cleared and stoma density map was obtained from tips, edges and middle parts of leaves. Compared with samples collected from Samsun, it was determined that stomata of Trabzon samples were more dense in all three parts. In addition, stoma size was different between examples growing to different localities. Stomatal size and density differences were also evaluated in relation to monthly average value for temperature, relative humidity, wind speed, pressure and precipitation as well as maximum-minimum humidity and temperature values. As a result, we have determined that meteorological events such as temperature, relative humidity, wind speed, pressure and precipitation affect the stomatal density.

Aim of study: We aimed to investigate leaf micromorphology including venation types, and petiole and leaf blade anatomical characteristics of five woody/scrubs Mediterranean enclaves (Cotinus coggygria Scop., Rhus coriaria L., Arbutus andrachne L., Punica granatum L. and Jasminum fruticans L.) in this study. Area of study: Artvin Province has three distinct climate types. The species studied were collected from natural habitats in Artvin, where Mediterranean climate type occurs. Material and methods: Leaves of five species were evaluated micromorphologically and anatomically by using stereomicroscopy, light microscopy and scanning electron microscopy. Main results: Two species have imparipinnately compound leaves, while three have simple ones. Four venation types were determined in the species. C. coggygria has channeled anticlinal walls of adaxial epidermal cells and A. andrachne has striate cuticular ornamentation in the abaxial surfaces. Differently from others, R. coriaria and J. fruticans have glandular trichomes, and P. granatum has bicollateral vascular bundle. Secretory canals and druses crystals were detected in some investigated species. Most of the species have hypostomatic leaf type, but J. fruticans has amphistomatic one. The highest stomata number and indices per mm2 were observed in P. granatum, while the lowest values were found in J. fruticans. Research highlights: Among the species examined, Punica granatum with the highest stomatal number and indices per mm2 , narrowed and deciduous leaf with epicuticular wax composition has probably distinctive adaptive strategies to water deficiency and xerophytic habitats. Çalışmanın amacı: Bu çalışmada, beş odunsu/çalı formu Akdeniz enklavı tür (Cotinus coggygria Scop., Rhus coriaria L., Arbutus andrachne L., Punica granatum L. ve Jasminum fruticans L.)’ün yaprak lamina ve petiol anatomik özellikleri ile damarlanma tiplerinin de dahil olduğu mikromorfolojilerini araştırmayı amaçladık. Çalışma alanı: Artvin ili üç farklı iklim tipini içinde barındırmaktadır. Çalışılan türler Akdeniz iklim tipinin hakim olduğu, Artvin iline bağlı doğal alanlardan toplanmıştır. Materyal ve yöntem: Beş türün yaprakları stereomikroskop, ışık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobu kullanılarak mikromorfolojik ve anatomik açılardan değerlendirildi. Temel sonuçlar: İki tür imparipinnat bileşik, üç tür ise basit yapraklara sahiptir. Türlerde dört farklı damarlanma tipi tanımlanmıştır. C. coggygria’nın adaksiyal epidermis hücre duvarlarının oluklu olduğu ve A. andrachne’nin abaksiyal yüzeylerinde çizgili kutikular ornamentasyon tespit edildi. Diğer türlerden farklı olarak R. coriaria ve J. fruticans’da glandular tüyler ve P. granatum’da bikollateral iletim demeti bulunmaktadır. Çalışılan bazı türlerde salgı kanalları ve druz kristalleri gözlendi. Türlerin çoğu hipostomatik yapraklara sahip, bununla beraber J. fruticans’nın yaprakları amfistomatiktir. 1 mm2 de en yüksek stoma sayısı ve stoma indisleri P. granatum’da, en düşük değerler ise J. fruticans’ta bulundu. Araştırma vurguları: İncelenen türler arasında Punica granatum, 1 mm2 deki en yüksek stoma sayısı ve stoma indisleri, dar, dökülücü ve epikutikular mumsu içerikli yaprak özellikleriyle, türler arasında su eksikliği ve kurak ortamlara adapta olmada belirgin stratejilere sahiptir

Bu çalışmada, Türkiye'nin kuzeybatısında yayılışı olan endemik Lathyrus undulatus Boiss. türünün morfolojik, anatomik, palinolojik, ve karyolojik açılardan incelemesi yapılmıştır. Araştırmada kullanılan L. undulatus türüne ait materyaller 2016 ve 2018 yılının Mayıs Haziran aylarında İstanbul ve Bursa illerinde yapılan arazi çalışmalarında toplanmıştır. Arazi çalışmalarına ek olarak, herbaryum örneklerinden de faydalanılmıştır. L. undulatus türü morfolojik açıdan incelenerek betimi yapılmıştır. Mikromorfolojik özellikleri taramalı elektron mikroskobu (SEM) aracılığı ile incelenerek fotoğraflanmıştır. Gövde, petiyol ve yaprak kısımlarının anatomik özellikleri ışık mikroskobu aracılığı ile incelenmiş ve fotoğraflanmıştır. Palinolojik inceleme sonucu polenlerinin 3-zonokolporat, subprolate, ornamentasyonunsa retikülat olduğunu belirlenmiştir. Yapılan kromozom sayımlarında metafaz kromozomları 2n=14 olarak tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Lathyrus undulatus, Fabaceae, Sistematik, Morfoloji, Mikromorfoloji, Anatomi, Palinoloji, Karyoloji In this study, morphological, anatomical, palynological and caryological characteristics of endemic Lathyrus undulatus Boiss. which have spread in Turkey's northwestern is analyzed. The materials used in this study from the L. undulatus species are collected in May-June of 2016 and 2018 from İstanbul and Bursa provinces. In addition to this, also herbarium samples are used. L. undulatus species were examined morphologically and described. Micromorphological properties were examined and photographed by scanning electron microscopy (SEM). The anatomical features of the stem, petiole and leaf parts were examined and photographed by light microscopy. Palynological examination result that pollens was 3-zonocholporate, subprolate and ornamentation was defined as reticulate. Metaphase chromosomes were determined as 2n = 14 in chromosome counts. Key words: Lathyrus undulatus, Fabaceae, Systematic, Morphology, Micromorphology, Anatomy, Palynology, Caryology 59

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergesine istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Bu çalışmada, Apiaceae familyasına ait Bunium brachyactis'in morfolojik ve anatomik özellikleri incelemiş ve tanımlanmıştır. Apiaceae (Umbelliferae) familyası, çiçekli bitkiler arasında tanımı güç üyelerden oluşmaktadır. Bu familya üyeleri dünyada ekonomik değere sahip bitkiler arasındadır ve dünyada yaklaşık 450 cins ve 3700 türle temsil edilir. Bu familya üyelerinin çoğu umbellat çiçek durumu, bir karpofor ile bağlanan tek tohumlu iki merikarptan oluşan özelleşmiş meyveler ve çok sayıda küçük epigin çiçekler ile ayırtedilirler. Bu bitkiler, yaprakları ve meyvelerinde bulunan aromatik bileşikleri sayesinde yemek ve salatalarda baharat olarak kullanılırlar. Apiacaeae familyasına ait Bunium cinsinin 45-50 türü vardır. Bu çalışmada türün bölgedeki yayılışları tespit edilerek, morfolojik ve anatomik özellikleri saptanmaya çalışılmıştır. Bunium brachyactis'in yumru, yaprak, çiçek ve meyvelerinin morfolojik ve anatomik özellikleri incelendi. Anatomik çalışmalarda alınan kesitler, Nikon d1700 gövde ve 18X140 objektife sahip mikroskopla fotoğraflandı In this study, the morphological and anatomical features of Bunium brachyactis belonging to Apiaceae family were examined and described. Apiaceae (Umbelliferae) family, flowering plants are difficult to identify members. The members of this family are among the plants of economic value in the world and are represented by approximately 450 genera and 3700 species in the world. Most of these family members are distinguished by umbellate flower status, specialized fruits consisting of two single-seeded mericarps connected by a carpophore and numerous small epigin flowers. These plants are used as spices in meals and salads with aromatic compounds found in leaves and fruits. There are 45-50 species of Bunium genus belonging to Apiacaeae family. In this study, the distribution of the species in the region was determined and morphological and anatomical features were tried to be determined. Morphological and anatomical characteristics of tubers, leaves, flowers and fruits of Bunium brachyactis were examined. Sections taken in anatomical studies were photographed with Nikon d1700 body and microscope with 18X140 lens.

Cousinia boissieri Buhse, belonging to section Leiocaules Bunge, is biennial or perennial herbaceous usuallygrowing dry, stony slopes and steppe in the Iran, Turkey and Iraq. In present study, the micromorphological, anatomicaland palynological features of this species have been examined. In addition, distribution map and coloured photographs ofCousinia boissieri are presented. Number of cortex cells, number of vascular bundles in midrib and midrib shape arefound to be significant characters. Pollen grains are tricolporate aperture and prolate-spheroidal shape. Scanning ElectronMicroscopy investigations showed that exine sculpturing pattern of pollen grains is verrucate. Pollen features can beuseful character for separating to species belonging to Cousinia genus. Morever in this study first time of a speciesbelonging to Cousinia genus is examined achenes micromorphological and surface ornamentation of achene coat isfound as reticulate. This micromorphologic features of achene can be used for taxonomic purposes., Seksiyon Leiocaules Bunge içinde yer alan C. boissieri Buhse türü iki yıllık veya çok yıllık otsudurlar, genellikleİran, Türkiye ve Irak’ın kuru, taşlık yamaçlar, ve bozkır alanlarında yetişir. Bu çalışmada, C. boissieri türününmikromorfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri incelenmiştir. Ayrıca, renkli fotoğraf ve dağılış haritası sunulmuştur.Korteks hücrelerinin saysısı, orta damardaki iletim demetlerinin sayısı ve orta damar şeklinin önemli bir sistematikkarakter olduğu bulunmuştur. Polen tanelerinin apertür tipi trikolporat ve polen şekli prolat-siferoidaldir. SEM mikroskopincelemeleri gösterdiki polen ekzin yüzey süsleri verrukattır. Ayrıca bu çalışmada ilk kez Cousinia cinsine ait olan birtürün akenleri mikromorfolojik yönden incelenmiş ve aken yüzey süsleri ağsı olarak tespit edilmiştir. Akenin bumikromorfolojik özelliği taksonomik amaçlar için kullanılabilir.

Bu çalışma ile Türkiye'de doğal olarak yetişen Bunium L. (Apiaceae) cinsi taksonları morfolojik, anatomik, mikromorfolojik, karyolojik ve moleküler özellikleri bakımından incelenmiştir. Türlerin kapsamlı betimleri yapılarak tür tayin anahtarı yeniden düzenlenmiştir. Arazi ve herbaryum çalışmaları ile taksonların coğrafi yayılışları ve IUCN tehlike kategorileri değerlendirilmiştir. Meyve anatomileri merikarplar veya şizokarplardan alınan enine kesitlerle detaylı şekilde incelenmiştir. Polenler ve meyve yüzeyleri Taramalı Elektron Mikroskobunda (SEM) incelenmiştir. Ayrıca ışık mikroskobu kullanılarak polenlerin ölçümleri yapılmış ve dijital fotoğrafları çekilmiştir. Çimlendirilen taksonların kök uçları kullanılarak kromozom sayıları belirlenmiş ve kromozom morfolojileri analiz edilmiştir. Morfolojik, anatomik, mikromorfolojik ve karyotaksonomik çalışmalardan elde edilen veriler kullanılarak taksonların fenetik ilişkileri incelenmiştir. Taksonlar arasındaki filogenetik ilişkiler nrDNA-ITS1-5.8S rRNA-ITS2 ve cpDNA trnL-F sekans verileri kullanılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada, bir yeni tür (Bunium sivasicum M.Çelik & Y.Bağcı) tanımlanmıştır. Bunium elegans var. latilobum Saya taksonu tür seviyesine yükseltilmiş ve B. kucukodukii M.Çelik & Y.Bağcı olarak yeniden isimlendirilmiştir. B. elegans var. brevipes Freyn & Sint. taksonu tür seviyesine yülseltilmiş ve B. brevipes (Freyn & Sint.) M.Çelik & Y.Bağcı olarak değerlendirilmiştir. B. elegans var. pachypus Saya taksonu, B. verruculosum C.C. Towns. türünün ve B. elegans var. involucratum taksonu, B. simplex (K.Koch) Kljuykov türünün sinonimi yapılmıştır. B. microcarpum subsp. bourgaei (Boiss.) Hedge & Lamond ve B. microcarpum subsp. longiradiatum Hedge & Lamond taksonları B. microcarpum (Boiss.) Freyn & Bornm. ex Freyn türünün sinonimi olarak ele alınmıştır. Böylelikle ülkemizde yaylış gösteren Bunium cinsinin tür sayısı 15 olarak belirlenmiştir. Endemik tür sayısı 7 ve endemizm oranı % 46.6 olarak tespit edilmiştir., With this study, the taxa of the genus Bunium L. (Apiaceae) that grows naturally in Turkey were examined in terms of morphological, anatomical, micromorphological, karyological and molecular properties. The comprehensive descriptions of the species were made and more useful keys of identification were rearranged. Corologies and IUCN categories of taxa were evaluated with the field and herbarium studies. The anatomical structures of the fruits were examined in detail with the cross sections taken from mericarps or schizocarps. Pollen and fruit surfaces were examined by Scanning Electron Microscope (SEM). In addition, pollen measurements were made by using light microscope and digital photographs were taken. Chromosome numbers were determined by using root tips of germinated taxa and chromosome morphologies were analyzed. Phenetic relationships of the taxa were examined using data that are obtained from morphological, anatomical, micromorphological and karyotaxonomical studies. Phylogenetic relationships between taxa were determined using nrDNA-ITS1-5.8S rRNA-ITS2 and cpDNA trnL-F sequence data. In this study, a new species (Bunium sivasicum M.Çelik & Y.Bağcı) was described. Bunium elegans var. latilobum Saya was raised to species level and renamed as B. kucukodukii M.Çelik & Y.Bağcı. Also B. elegans var. brevipes Freyn et Sint. was raised to species level and evaluated as B. brevipes (Freyn et Sint.) M.Çelik & Y.Bağcı. B. elegans var. pachypus Saya was turned to synonym of B. verruculosum C.C. Towns. Also B. elegans var. involucratum was turned to synonym of B. simplex (K.Koch) Kljuykov. The taxa, B. microcarpum subsp. bourgaei (Boiss.) Hedge & Lamond and B. microcarpum subsp. longiradiatum Hedge & Lamond, was evaluated to synonym of B. microcarpum. Thus, the number of species of Bunium growing in our country was determined as 15. The number of endemic species was 7 and the ratio of endemism was 46.6 %.

Bu çalışmanın amacı, Irak'ın kuzeyinde farklı yükseltilerde, Duhok, Erbil ve Süleymaniye dağlarında doğal olarak yetişen Quercus cinsinin anatomik karakterlerini araştırmak ve tanımlamaktır. Anatomik karakterleri belirlemek için ışık ve taramalı elektron mikroskobu kullanılmıştır. Ayrıca yükselti ve şehirlerin anatomik karakterler üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bölgede bu konuda herhangi bir çalışma yapılmamıştır ve bölgedeki meşe cinsine ait türlerin iki çevresel değişkene göre karşılaştırmalı odun anatomileri ilk defa çalışılmıştır. Quercus L. (meşe) cinsi bölgede dört taksonla temsil edilir. Bunlar arasında Quercus brantii (Irak florasında Q. aegilops olarak bilinir), Quercus infectoria subsp. veneris, Quercus libani ve Quercus macranthera bulunur.Anatomik olarak meşe yaprakları, bütün taksonlar için dorsiventraldir (mesofil, palisat ve süngerimsi), palisat parankiması ise sadece Quercus brantii ve Quercus libani'de iki sıraya ayrılır. Lamina karakteri diğer taksonlar arasında Quercus infectoria'da en yüksek değer kalınlığını göstermektedir. Orta kısım tüm taksonlarda küresel olarak yarı küresel ve alt küresel şeklindedir; genellikle adaksiyal taraf bir kambur biçiminde iken, abaksiyal taraf yarım daire şeklindedir. Korteks kalınlığı için; en yüksek değer Quercus macranthera'da görülür. Yaprak sapının anatomik karakterizasyonu lamina orta ve alt damarlarının özellikleri ile birlikte devam eder.Quercus türlerinde, glandüler (guddeli) ve glandüler olmayan (tek hücreli, fasiküler ve yıldız) gibi yaprağın tüm kısımlarında (hem alt hem de üst yüzeyler) mevcut olan birden fazla tüy tipi bulunur. Yıldız tüylerin diğerlerinden daha yoğun olduğu görülmektedir. Yaprak alt yüzeydeki yıldız tüy sıklığı tüm taksonlar için yaprak üst yüzeyden kesinlikle fazladır. Quercus brantii'deki yıldız tüy sayısı diğer türlerden daha fazladır. Kol sayısı 2 ile 9 arasında değişmekle birlikte, bazı türlerde (Q. brantii'deki gibi) 11'e kadar çıkmaktadır. Çoğu durumda, yaprağın alt yüzeydeki tüyler yaprağın üst yüzeydekilerden çok daha uzundur. Yıldız tüy kollarının uzunluğu Quercus infectoria subsp. veneris'de yaprak sapı bakımından her iki yüzeyde de (abaxial ve adaxial) en uzundur. Tek hücreli tüyler, çalışılan türlerdeki yıldız tüylerden daha az yoğundur. Glandüler tüy yoğunluğu ve yıldız fasiküler tüy uzunluğu ve yoğunluğu, üzerinde çalıştığımız meşe taksonları ile önemli ölçüde ilişkilidir. Yıldız-fasiküler tüy yoğunluğu ve tek hücreli tüy yoğunluğu doğrudan yükselti ile ilişkilidir, sadece yıldız fasiküler tüy yoğunluğu bölgeler ile anlamlı bulunmuştur.Hafif dalgalı antiklinal duvarlar, bu cinsin abaxial yüzeyindeki baskın duvar tipidir. Adaksiyel yüzey üzerindeki epidermal hücrelerin şekli poligonal veya dikdörtgen şeklindedir ve ayrıca abaksiyal yüzeydeki hücrelerden daha büyüktür. Quercus cinsi hipostomatik stomaya sahiptir. Alt (abaxial) epidermisteki stomalar, anomositik tipte bulunan sıradan epidermal hücreler arasında dağılır. Epidermis seviyesini hafif yükselten stomaların kenarları, SEM altında incelenen Q. infectoria subsp. veneris ve Q. macranthera gibi türlerde düzensiz renksiz disk şeklindeki hücreler (Crystalloids tipi) epikutiküler mum tabakası ile kaplıydı. Palisade yaprak mezofil kalınlığı, özellikle Duhok şehrindeki Quercus brantii için sünger yaprak mesophyll kalınlığından daha az değişken bulunmuştur. Bir trend olarak sünger paranşim kalınlığındaki düşüş, doğrudan artan yükselti ile ilgilidir. Ancak, bu eğilim Q. infectoria'da izlenmemektedir. Quercus libani, tüm şehirlerde yüksek sünger paranşimi kalınlığına sahipken, Erbil'deki sünger paranşimi kalınlığı Duhok ve Süleymaniye'de olduğundan daha yüksektir. Aynı şekilde, üst kütikula ve lamina kalınlığı yükseltiden etkilenir. Yüksekliğe bağlı olarak, meşe türlerimizin, özellikle de Q. brantii ve Q. infectoria için üst kütikula kalınlığının, yükseltinin artışı ile önemli ölçüde ilişkide olduğu bulunmuştur.Yükseklik ile ilgili bir eğilim olarak; her iki türdeki (Quercus brantii ve Q. infectoria subsp. veneris) mezomorfi değeri yükselti arttıkça azalmaktadır. Aynı eğilim vulnerabilite oranında da bulunmuştur. Aslında mezomorfi oranı vulnerabilite oranı ile birebir ilişkilidir. Bu araştırmada aynı zamanda LM ve SEM kullanılarak meşe taksonlarının polen morfolojik özelliklerini de incelemiştir. Polen taneleri, monad, izopolar, radyal olarak simetrik, çoğunlukla üç kolpuslu, sadece Q. brantii ve Q. libani'de nadiren 4-kolpuslu olup, meşe türleri arasında ekzin desen değişmez karakter olarak (gemmate - verrucate) görülür. Polar uzunluk için en geniş varyasyon aralığı (16-31 um) Q. brantii için belirlenmiştir. P / E oranı en yüksek değer (1.14). Q. infectoria subsp. veneris'dedir. Diğer taksonlar ise (1.00)'in hemen üstünde değerlere sahiptir. Q. brantii ve Q. infectoria subsp. veneris'in polar uzunluk ve ekvatoryal çap değerleri yükselti ile birlikte belirgin bir artış göstermiştir. Bu pozitif doğrusal ilişki istatistiksel olarak da anlamlıdır. Bu, polen boyutları arasındaki varyasyon sınırlarının yükseklik farkları ile belirlendiğini göstermektedir.Quercus türlerinin odun anatomik karakterleri; yaş halkası sınırları bütün türlerde belirgindir ve halka gözeneklidir. Trahe hücreleri çoğunlukla tek, ilkbahar odunu traheleri bazen çiftler halinde, nadiren de gruplar halinde, yıllık halka sınırlarında birkaç radyal sıra ve vasisentrik traheitlerle çevrili radyal, alev benzeri veya dendritik desenlerde oluşan trahe hücreleri bulunur. Yükseklik zonlarına göre, birim alandaki trahe hücre sayısı, yarı kurak bölgelerde iklimsel özellikler nedeniyle, orta ve üst yükselti seviyelerinde, düşük yükselti seviyelerindeki değerlerden daha fazladır. Duhok ilindeki Quercus brantii'nin trahe hücre elemanı uzunluğu, yükselti arttıkça artmakta, Erbil ilinde ise aynı tür için farklı eğilim görülmekte olup, trahe hücrelerinin uzunluğu çok nem içeren (mesic) alanlardan az nem içeren (xeric) alanlara doğru azalmakta, sayıları ve gruplama oranları artmaktadır. Bu bulgular, bitki adaptasyonlarını veya değişen çevresel koşullara farklı yükseltilerdeki tepkileri araştırmak için yeni bilgiler sunar. The current study is aimed to investigate and describe the anatomical characters of the genus Quercus that grow naturally in the mountain range of Duhok, Erbil and Sulaymani at different altitudes in north of Iraq. We used light and scanning electron microscope to determine the anatomical characters. Also effect of altitude and provinces on the anatomical characters were studied. In the region, no studies have been conducted on this subject and comparative wood anatomies of oak species according to two environmental variables have been studied for the first time. The genus Quercus L. (Oak) is represented by four taxa in the region. These include Quercus brantii (previously known as Q. aegilops in Iraqi flora), Quercus infectoria subsp. veneris, Quercus libani and Quercus macranthera.Anatomically oak leaves are dorsiventral for all taxa while the palisade is divided into two rows only in Quercus brantii and Quercus libani. Lamina character show the highest thickness value in Quercus infectoria among the other taxa. The midrib in all taxa are spherical to semi spherical and sub-globose in shape; usually the adaxial side is in the form of a hump, while the abaxial side is a semicircle. For cortex thickness; the highest value is seen in Quercus macranthera. The anatomical characterization of petiole goes along with the characteristics of midrib and sub-veins of lamina.Quercus species has more than one type of trichome present in all parts of the leaf (both abaxial and adaxial surfaces), such as glandular and non-glandular (unicellular, fasciculate and stellate). The stellate trichomes are observed more dense than the other. While the frequency of stellate trichome on abaxial surface is definitely higher than adaxial surface for all taxa. The number of stellate trichome in Quercus brantii is higher than in other species. Although the number of arms vary between 2 and 9, they are up to 11 in some species (as in Q. brantii). In most cases, the abaxial trichomes are considerably longer than the adaxial ones. The length of the arms of the stellate trichomes are the longest in Quercus infectoria subsp. veneris in both surfaces (abaxial and adaxial) in terms of petiole. The unicellular trichomes are less dense than the stellate trichomes in the species studied. Glandular trichome density and stellate fasciculate trichome length and density are significantly related with oak taxa that we studied. Stellate fasciculate trichome density and unicellular trichomes density are directly related with altitude while only stellate fasciculate trichome density is significantly related with provinces. Slightly wavy anticlinal walls are the dominant type of wall on abaxial surface of this genus. The shape of epidermal cells on adaxial surface are polygonal or rectangular in shape and also larger than the cells on the abaxial surface. The genus Quercus has stomata of a hypostomatic. The stomata on the lower (abaxial) epidermis were scattered among the ordinary epidermal cells which belong to anomocytic type. The rims of the stomata which slightly raised the epidermis level were covered epicuticular waxes as irregular platelets (Crystalloids type) in some examined species under SEM such as Q. infectoria subsp. veneris and Q. macranthera. Palisade leaf mesophyll thickness was less variable than spongy leaf mesophyll thickness especially for Quercus brantii at Duhok province. The decrease in spongy thickness as a trend is directly related to increasing altitude. However, this trend is not followed in Q. infectoria. Quercus libani has almost similar spongy mesophyll thickness at high elevation in all provinces, while the spongy mesophyll thickness in Erbil is higher than Duhok and Sulaymani. Likewise, upper cuticle and lamina thickness are affected by the altitude. Depending on the elevation, the upper cuticle thickness of our oak species, especially for Q. brantii and Q. infectoria, was found to be significantly associated with increasing elevation.As a trend about the altitude; mesomorphy ratio was decreased by increasing elevation in both species Quercus brantii and Q. infectoria subsp. veneris. Same trend was found in vulnerability ratio. In fact, the mesomorphic ratio is directly related to the vulnerability. This research also studied pollen morphological characteristics of oak taxa by using LM and SEM. Pollen grains are in monade, isopolare, radially symmetrical, tricolporate, rarely 4–porate which can be only seen in Q. brantii and Q. libani and exine ornamentation invariant character (gemmate – verrucate) among the oak species. The largest variation range of polar length (16-31 µm) was found for Q. brantii. The P/E ratio was highest in Q. infectoria subsp. veneris (1.14). Other taxa have values just above (1.00). The polar length and equatorial diameter values of Q. brantii and Q. infectoria subsp. veneris increase distinctly with elevation. This positive linear relationship was also statistically significant. This suggests that the variation boundaries between pollen sizes are determined by elevation differencesWood anatomical characters of Quercus species described as growth ring boundaries are distinct in all species and ring porous. Vessels are mostly solitary, earlywood vessels sometimes in pairs or rarely in groups, while Macerations of oak genus showed different cell types: vessel elements, fibres, fibre-tracheids, vasicentric-tracheids and parenchyma cells. According to the elevation zones, the number of vessels per unit area is higher in the middle and high altitude levels than in the low altitude levels because of the climatic properties in semi-arid regions. Vessels element length of Quercus brantii in Duhok province is increasing when altitude increased, while different trend is found in for the same species in Erbil province, the length of vessels decreases from mesic places towards xeric places, and their numbers and grouping rates increase. These findings provide new insights for exploring plant adaptations or responses to changing environmental conditions at different altitude. 220

Bu çalışmada Bursa ili sınırları içerisinde yayılışı olan endemik Verbascum bombyciferum Boiss. türünün morfolojik, anatomik, palinolojik özellikleri ile antioksidan aktivite ve antioksidan içeriği belirlenmiştir. Verbascum bombyciferum Boiss. iki yıllık, dik ve yuvarlak gövdelere sahip, yoğun basit salgısız tüylü, taban yaprakları ovat ya da obovat, brakteler ovattan üçgensi ovata kadar değişen, 2 brakteollü ve sarı çiçekli bir türdür. Gövde anatomisinde en dıştan içeri doğru tek sıralı epiderma, 2-3 sıralı kollenkima, korteks parankiması, endodermis, irili ufaklı ve dağılmış sklerankima hücreleri, kambiyum, floem, ksilem ve öz parankiması görülmüştür. Yapraklarda stomalar epidermis ile aynı seviyededir. Yaprakların her iki yüzeyinde de basit ve salgı tüyler vardır. Polenler trikolpat tipli, polen şekli prolat sferoid, ornemantasyonu retikulattır. Tohum şekli prizmatik-oblong ve tohum yüzey deseni alveolat olarak tespit edilmiştir. Yapılan antioksidan aktivite ve antioksidan içerik çalışması sonucunda; metanolik özütün DPPH serbest radikalini süpürücü aktivitesi için IC50 değeri 95,15 ± 5,14 µg/ml, ABTS radikali için 273,56 ± 5,75 µg/ml olarak bulunmuştur. Ayrıca türün yüksek indirgeme gücünü sahip olduğu tespit edilmiştir. Toplam fenolik madde miktarı 91,30 ± 1,16 mgGA/g, toplam antioksidan miktarı ise 1270,80 ± 15 μgTrolox/g tespit edilmiştir. In this study, morphological, anatomical, palynological, antioxidant activity and antioxidant capacity of endemic Verbascum bombyciferum Boiss., spread in Bursa, is analyzed. Verbascum bombyciferum Boiss. is a biennial, upright and round stemmed species having dense simple and non-secreting hairs, with ovate or obovate main leaves, bracts varying from ovate to triangular ovate, having 2-brakteolled and yellow flowered. Single layered epiderma, 2-3 layered collenchyma, cortex parenchyma, endoderm, various sized and spread sclerenchyma cells, cambium, phloem, xylem and pith are seen lined from the outer parts to inwards. Stomata are at the same level with epidermis on the leaves. It has simple and non-secreting hairs at both sides of the leaves. The pollen grains type is tricolpate, pollen shape is prolate spheroid and its ornamentation is reticulate. It is determined that seed shape is prismatic-oblong and seed surface pattern is alveolate. As a result of the study on the antioxidant activity and antioxidant capacity, the value for IC50 of methanolic extract was determined as 95,15 ± 5,14 µg/ml for DPPH free radical scavenging activity and 273,56 ± 5,75 µg/ml for ABTS radical scavenging activity. Besides, the species was observed to have a high reducing power. It was determined that the total phenolic substance is 91,30 ± 1,16 mgGA/g and the total antioxidant substance is 1270,80 ± 15 μgTrolox/g. 56

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergesine istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Diyarbakır ilinde bulunan bazı Alcea L. türleri Diyarbakır'ın değişik yerlerinden 2018-2019 yılları arasında Haziran-Temmuz aylarında toplandı. Alcea türlerinin teşhisleri yapıldı. Bitkilerin gövde, yaprak, tüy, polen çiçek ve meyveleri anatomik ve morfolojik olarak incelendi. Morfolojik çalışmalar için türlerin; vejetatif ve generatif organlarının ölçümleri alındı ve sonuçlar için tablolar oluşturuldu. Anatomik incelemelerde, yine türlerin organlarının kesitleri alındı, alınan kesitlerin kameralı mikroskop yardımıyla fotoğrafları çekildi. Bunun yanında türlerin teşhislerinin kesinliği için tüy ve polenlerinden de yararlanıldı. Alcea türleri tıbbi amaçlı, eczacılık ve boya sektöründe kullanılması dolayısı ile bu türlere karşı ilgiyi artırmıştır. Bu türlerinin karakterleri bakımından ayırt edilmeleri oldukça zordur. Bu durum, bitkinin yanlış kullanımına neden olabilir. Bu yüzden özellikle tıbbi kullanımı olan bitkileri barındıran familya ve cinsler üzerinde biyolojik çalışmaların arttırılmasının doğru olacağı kanısındayız. Some Alcea L. species found in Diyarbakır were collected from different parts of Diyarbakır in June-July between 2018-2019. Alcea species were identified. Stems, leaves, feathers, pollen flowers and fruits of plants were examined anatomically and morphologically. For morphological studies; vegetative and generative organs were measured and tables were prepared for the results. In anatomical examinations, organs of the species were taken and photographs of the sections were taken with the help of a camera microscope. In addition, feather and pollen were used for the identification of the species. Alcea species are used in medical, pharmaceutical and dyeing industries, thus increasing interest in these species. It is very difficult to distinguish these species in terms of their character. This can lead to misuse of the plant. Therefore, we believe that it is appropriate to increase biological studies especially on families and genera that contain plants with medicinal use.

Bu çalışmada Xanthorrhoeaceae familyasına ait Asphodeline cilicica Tuzlacı ve Asphodeline damascena (Boiss.) Baker subsp. damascena türlerinin morfolojik ve anatomik özellikleri belirlenmiştir. Morfolojik çalışmalarda türün; gövde, yaprak, çiçek ve meyve kısımlarının ölçümleri yapıldı. Anatomik incelemelerde, türün kök, gövde ve yapraklarından, mikrotom veya el ile kesitler alınarak boyandı ve daimi preparatlar haline getirildi. Daha sonra kameralı mikroskop yardımıyla bu preparatların fotoğrafları çekilerek, ayrıntılı anatomik incelemeler yapıldı., In this study, analysis of morphological and anatomical characters of Asphodeline cilicica Tuzlacı ve Asphodeline damascena (Boiss.) Baker subsp. damascena species which belong to the family Xanthorrhoeaceae were determined. Morphological studies of the species; stem (skap), leaf, flower and fruit parts were measured. In anatomical studies of this species were taken section from root, stem (skape) and leaves by microtom or hand. These sections were painted and made constant slide. Then, microscope scanning of these preparations were taken and anatomical investigations were performed.

Bu çalışmada Cousinia Cass. (Asteraceae) cinsi Pugioniferae Bunge. seksiyonu içerisinde yer alan türlerin morfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri belirlenerek taksonlar arasındaki benzer ve farklılıklar tespit edilmiştir. Morfolojik çalışmada türlerin yaprak, kapitula, fillari özellikleri, anatomik çalışmada ise gövde ve yaprak kesitleri çalışılmıştır. Gövde, yaprak ve yaprak orta damarı (midrip) kesitlerinden ortaya çıkan anatomik özelliklerin taksonomik açıdan önemli olduğu tespit edilmiştir. Palinolojik çalışmalarda polenlerin polar, ekvatoral ve ekzin, intin kalınlıkları ölçülmüş P/E oranı bulunmuş ve polen şekilleri belirlenmiştir. Polenlerin fotoğrafları ışık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile çekilmiştir. Cousinia macroptera C.A.Mey. ex DC. ve C. wesheni Post. türlerinin polen şekilleri subprolat ve polen apertür tipi trikolporat olarak tespit edilmiştir. SEM çalışmaları sonucu polen ornamentasyonunun verrukoz-perforat olduğu belirlenmiştir. Aken mikromorfolojisi bakımından Cousinia macroptera türünde akenler siyah ve gri, enine dalgalı, oblong-obovat, 2.5-3×1.5-2 mm, buruşuk, C. wesheni türünde ise gri, üzeri siyah çizgili, oblong-obovat, 3-3.5 × 1.5-2 mm, belirsiz boyuna çizgili ve buruşuk olarak tespit edilmiştir., In this study, The morphological, anatomical and palynological characteristics of the species in the Pugioniferae Bunge. section of Cousinia Cass. (Asteraceae) genus were determined and similarities and differences between the taxa were determined. In morphological study, leaves, capitals, phyllaries characteristics of the species, body and leaf sections were studied in the anatomical study. It has been determined that the anatomical features of stem, leaf and leaf midrip sections are important from a taxonomic point of view. In Palynological studies, the thickness of polar, equatorial and echinacea of pollen were measured and P / E ratio was determined and according to this pollen shapes were determined. Photographs of the pollen were taken with light microscope and scanning electron microscope (SEM). Pollen forms of Cousinia macroptera C.A.Mey. ex DC. and C. wesheni Post. species were recorded as subprolate and and these two pollen are tricolporates apertured. pollen ornamentation is determined as verrucose-perforated after SEM studies. It has been detected that the achenes of the species Cousinia macroptera are black and gray transversal wavy, oblong-obovate, 2.5-3 × 1.5-2 mm, wrinkled; the achenes of the C. wesheni are gray, with black stripes on it, oblong-obovate, 3-3.5 × 1.5-2 mm, with unclear longitudinal stripes, wrinkled., Bu tez çalışması S.Ü. BAP Koordinatörlüğü tarafından 17201021 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu çalışmada Astragalus cinsinin Anthylloidei seksiyonuna ait Türkiye'de yayılış gösteren Astragalus tortuosus DC., A. szowitsii Fisch. & Mey., A. ermineus Matthews, A. surugensis Boiss. & Hausskn., A. zederbaueri Stadlmann, A. anthylloides Lam., A. halicacabus Lam., A. chardinii Boiss. ve A. wagneri Bunge. türlerininin yaprak, rakis ve petiyollerinin anatomik incelemesi yapılmıştır. Bitki örnekleri 2011-2014 yılları arasında çiçeklenme dönemlerinde yayılış gösterdikleri lokalitelerden toplanmıştır. Toplanan örneklerden elle kesitler sartur reaktifi ile boyanarak ışık mikroskobu altında fotoğrafları çekilmiştir. Yaprak enine ve yüzeysel kesitlerinin incelenmesi sonucunda anatomik özellikler bakımından dikenli ve dikensiz türler benzer özelliklere sahip olup aralarındaki belirgin farklılıkların stoma sayısı olduğu tespit edilmiştir. Bu seksiyonundaki dikenli ve dikensiz türlerin rakis anatomilerinin incelenmesi ile türlerdeki tüy yoğunluğunun, iletim demetlerinin sayısının, büyüklüklerinin ve sklerenkima tabakasının kalınlığının türlere göre değişkenlik gösterdiği ortaya konmuştur. Ayrıca petiyollerden alınan enine kesitlerin karşılaştırılması sonucunda türler arasında herhangi bir farklılığa rastlanmamıştır. Anthylloidei seksiyonunda rakis anatomik özelliklerinin türleri ayırt etmek için taksonomik bir değere sahip olduğu tespit edilmiştir., In this study, anatomical features of the leaflets, rachis and petioles of species which belongs to genus Astragalus section Anthylloidei in Turkey; Astragalus tortuosus DC., A. szowitsii Fisch. & Mey., A. ermineus Matthews, A. surugensis Boiss. & Hausskn., A. zederbaueri Stadlmann, A. anthylloides Lam., A. halicacabus Lam., A. chardinii Boiss. and A. wagneri Bunge. as been examined. Between 2011 and 2014, plant samples were collected from their localities in flowering periods and cross sections were painted with Sartur reagent and their photographs were taken under light microscope. As a result of the examination of the transverse and superficial sections of the leaf, in terms of anatomical features, spiny and non-spiny species were similar and significant differences between them were found to be stoma numbers. It was shown that the density of the hair, the number of vascular bundles, the size and thickness of the sclerenchyma layer vary according to the species. In addition, no differences were found between species by comparison of cross sections taken from petioles. In the Anthylloidei section, it is determined that the anatomical features of rachis of species has a taxonomic value.

Bu çalışmada Asteraceae familyasına ait Cousinia cinsinin Cousinia cataonica Boiss. & Hausskn. ve Cousinia intertexta Freyn & Sint. türlerinin morfolojik, anatomik, palinolojik özellikleri belirlenerek türler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya çıkarılmıştır. Morfolojik çalışmalarda türlerin yaprak, kapitula, fillari farklılıkları açıkça ortaya konulmuştur. Anatomik çalışmalarda gövde ve yapraktan mikrotom ile kesitler alınmıştır. Gövde, lamina ve midrip enine kesitler ile ortaya konulan anatomik yapılarının, taksonomik önemlerinin olduğu görülmüştür. Palinolojik çalışmalarda polenlerin polar ve ekvatoral, ekzin ve intin kalınlıkları ölçülmüş ve P/E oranı hesaplanmıştır. Işık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile polenlerin fotoğraf çekimleri yapılmıştır. Cousinia cataonica ve Cousinia intertexta polen şekilleri subprolat olup her iki türün polen apertür tipi trikolporattır. SEM çalışmaları sonucunda polen ornamentasyonu verrukoz-perforat olarak tespit edilmiştir. Ayrıca aken mikromorfolojileri incelendiğinde, C. cataonica akenleri oblong-obovat, buruşuk ve belirgin retikulat-striat iken C.intertexta akenleri obovat, boyuna çizgili ve belirsiz retikulat-striattır., In this study, morphological, anatomical and palynological characteristics of Cousinia cataonica and Cousinia intertexta of Cousinia species belonging to Asteraceae family were determined and similarities and differences among species were revealed. In morphological studies, the differences of leaves, capitals and filleri were clearly revealed. In morphological studies, the differences of leaves, capitula and phyllaries were clearly revealed. In the anatomical studies, sections from stem and leaf were taken by microtome. It has been shown that the anatomical structures revealed by the stem, lamina and midrip cross sections have taxonomic significance. In Palynological studies were measured the polar and equatorial of the pollen, exine and entin thicknesses and calculated the P / E ratio. Photograph of pollens were taken by using light microscopy and scanning electron microscopy (SEM). Cousinia cataonica and Cousinia intertexta pollen shape are subprolate. Both Cousinia cataonica and Cousinia intertexta aperture types of pollens are tricolporate. As a result of SEM studies, pollen ornamentation was determined as verrucos-perforate. Apart from these, when achen micromorphology were analyzed, while Cousinia cataonica achens are oblong-obovate, wrinkled and distintcly reticulate striate, Cousinia intertexta achens are obovate, longitudinally striped, indistinctly reticulate striate., Bu tez çalışması Selçuk Üniversitesi BAP Koordinatörlüğü tarafından 17201022 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu araştırmada, Atropa belladonna L. taksonunun tıbbi özelliklere sahip olması, bir çok organının zehirli maddeler içermesi ve Kazdağı gibi yeryüzünün önemli bir parçasında doğal yetişmesi nedeniyle çalışma objesi olarak seçilmiştir. Bitkinin çiçekleri ve yaprakları kurutularak ham drogelde edilmektedir. Drog; atropin, hiyosiyamin ve skopolamin, apoatropin, belladonin ve cuskhygrin alkaloitlerini içerir, çiçek ve yapraklar antivomitif (ağrı kesici) özelliktedir. Midriyatik etkisi nedeniyle de göz hastalıklarında incelemeleri kolaylaştırmak için göz bebeğini büyütücü madde olarak kullanılır. Aynı zamanda anestezi uygulamalarında üst solunum yollarında salgıların azaltılması amaçlı ve zehirlenme olaylarında antidot (panzehir) olarak da kullanılmaktadır. Bitkinin bilinçsiz kullanımı yada kazara canlılar tarafından tüketilmesi durumunda, doza bağlı olarak, halüsinasyon, hafıza kaybı, solunum yetersizliği gözlenirken, midriazis, müköz membranlarda kuruluk, yüksek ateş, taşikardi, cilt kuruması ve idrar retansiyonu şeklinde etkileri de görülmektedir.Çalışmamızda, Atropa belladonna taksonunun kullanım alanlarının oldukça geniş bir yelpazeye sahip olması ve yurdumuza ithal yolla ulaşması nedeniyle bu türün botanik özelliklerinin, morfolojik, anatomik ve mikromorfolojik yönden incelenmesi gerçekleştirilmiş, ülkemizde üretiminin ve kültürünün sağlanması ile aynı zaman da bilinçli yada bilinçsiz tüketimi sonucu oluşacak zararların vurgulanması amaçlanmıştır. In this research Atropa Belladonna L. was selected as a study object because of that it has medical features and toxic substances in its organs, and also its natural growth in an important part of the world such as Kazdag. The flowers and leaves of Belladonna are dried to obtain raw drog. The drog includes atropine, hyocyamine and scopolamine, apoatropin, belladonna and cuskhyrgrin alkaloids. Flowers and leaves of this plant are antivomitive (pain killer). In other words they have an effect on stomachache, ulcer, pain in the kidney and liver (colic) and mydriatic, that is why it is used as a pupil of the eye growing substance to facilitate the examinations of eye diseases. It is also used as an antidote for envenomation events and used for the purpose of decreasing secretion in upper respiratory tracts. If Belladonna is used unconsciously or if it is consumed by living beings accidentally, there might be seen halluciantions, amnesia, respiratory insufficiency, mydriasis, dryness in mucous membranes, high fever, tachycardia, skin dryness and urine retention, depending on the dose of the plant.In our project Belladonna has been analyzed in terms of morphological, anatomical and micromorphological due to have a wide range of usage areas and reach to our country by importation way and also it is aimed to be provided production and culture of it and emphasize harmful effects at the result of conscious and unconscious consumption. 70

Türkiye, Brassicaceae ailesi takson sayısı bakımından en zengin ülkelerden biridir. Bu çalışmada, Thlaspi L. s.l. cinsinin pek çok taksonomik sorunu bulunan ve endemik taksonlar bakımdan zengin olan Apterygium, Carpoceras ve Syrenopsis seksiyonlarının bazı taksonları üzerinde kapsamlı araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan taksonlar, çalışma sınırlarının belirlenmesi adına Thlaspi s.l. olarak ele alınmıştır. Bu kapsamda yapılan arazi çalışmaları ile Thlaspi s.l. grubundan 7 takson toplanmıştır. Bu taksonların gövde, yaprak ve meyve anatomileri Safranin –Alcian Blue ikili boyaması yapılarak incelenmiştir. Tohum anatomileri için kesitler elde alınmış ve Hematoksilen ile boyanmıştır. Meyve, yaprak ve tohum yüzey mikromorfolojileri Tarama Elektron Mikroskobunda (SEM) incelenmiştir. ITS1 ve ITS2 bölgelerinden DNA analizleri gerçekleştirilmiş ve filogenetik ağaç oluşturulmuştur. Bu çalışmaya dahil edilmiş olan tüm taksonların mikromorfolojik özellikleri ve T. jaubertii ile T. bornmuelleri taksonlarının ITS bölgeleri ilk kez çalışılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, T. jaubertii ve T. bornmuelleri taksonlarının Noccaea cinsine dahil edilmelerini desteklemektedir ve T. bornmuelleri taksonunun Cochlearia venusta taksonunun sinonimi olmadığını ve N. crassum taksonunun N. sintenisii taksonunun bir alttürü olarak değerlendirilmemesi gerektiğini göstermiştir. Turkey is one of the richest countries with regard to Brassicaceae taxa. The aim of this study is to make comprehensive studies on some taxa in Sections Apterygium, Carpoceras and Syrenopsis of Thlaspi L. s.l. which have many taxonomical problems, and are rich in terms of endemic taxa. The taxa used in this study were taken as Thlaspi s.l. in order to define the study borders. 7 taxa were collected from field belonging to Thlaspi s.l.. Stem, leaf and fruit anatomical features of these taxa were examined with Safranin-Alcian Blue double stain. For the seed anatomy the sections were made free hand and stained with Hematoxylene. Fruit, Leaf, and Seed micromorphology were examined using Scanning Electron Microscope (SEM). DNA analyses performed from ITS1 and ITS2 and a phylogenetic tree were conducted. The surface micromorphologies of all the taxa in this study, and the ITS regions of T. jaubertii and T. bornmuelleri taxa are studied for the first time. The results of this study supports the integration of T. jaubertii and T. bornmuelleri taxa to Noccaea genus; and shows that T. bornmuelleri should not be considered as a synonim of Cochlearia venusta, and that N. crassum should not be treated as a subspecies of N. sintenisii. 96

In the present study, an insecticide, known as Oberon SC 240 (240 g/ L Spiromesifen) was pulverized on cucumber (Cucumis sativus L.) plant grown in greenhouse conditions. Then the likely effects of the insecticide on morphological and anatomical structures of the plants were examined. The insecticide was applied in the recommended dose (50 ml/da) as stated on the label and two times more than the recommended dose (100 ml/ da). In this study, it was observed that the insecticide caused phytotoxic effects on the morphological structure of the plant. It was determined that the values of cross section layer thickness of leaf and stem in applied groups decreased according to control. It is believed that this negative effect in the anatomical structure can nagatively affect physiological events such as photosynthesis, and transpiration of the plant, Özet. Bu çalışmada, sera koşullarında yetiştirilen hıyar (Cucumis sativus L.) bitkisine, Oberon SC 240 insektisiti (240 g/ L Spiromesifen) uygulanmış ve bu insektisitin hıyar bitkisinin morfolojik ve anatomik yapısı üzerine olası etkileri incelenmiştir. İnsektisit uygulaması etikette önerilen (50 ml/da) ve önerilenin iki katı (100 ml/da) dozlarında yapılmıştır. Bu çalışmada insektisitin bitkinin morfolojik yapısında fitotoksik etkilere neden olduğu gözlenmiştir. Uygulama gruplarının yaprak ve gövde enine kesitte hücre tabaka kalınlık değerlerin kontrole göre azaldığı tespit edilmiştir. Morfolojik ve anatomik yapıdaki bu olumsuz etkinin, bitkinin fotosentez, transpirasyon gibi fizyolojik olaylarını olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Abstract. In the present study, an insecticide, known as Oberon SC 240 (240 g/ L Spiromesifen) was pulverized on cucumber (Cucumis sativus L.) plant grown in greenhouse conditions. Then the likely effects of the insecticide on morphological and anatomical structures of the plants were examined. The insecticide was applied in the recommended dose (50 ml/da) as stated on the label and two times more than the recommended dose (100 ml/ da). In this study, it was observed that the insecticide caused phytotoxic effects on the morphological structure of the plant. It was determined that the values of cross section layer thickness of leaf and stem in applied groups decreased according to control. It is believed that this negative effect in the anatomical structure can nagatively affect physiological events such as photosynthesis, and transpiration of the plant.

Bu çalışma ile Türkiye Vincetoxicum Wolf (Apocynaceae) taksonları morfolojik, anatomik, palinolojik, sitolojik ve moleküler özellikleri yönünden ilk kez detaylı olarak incelenmiştir. Çalışılan taksonlar ayrıca nümerik ve filogenetik analizler ile de değerlendirilmiş ve belirlenen özellikler yönünden taksonlar arası akrabalık ilişkileri tespit edilmiştir. Morfolojik çalışmalar kapsamında, ülkemiz Vincetoxicum taksonları için kapsamlı bir teşhis anahtarı ve ayrıca incelenen her bir taksonun ayrıntılı morfolojik fotoğraf ve çizimlerini, habitat özelliklerini, yayılış haritalarını ve tehdit sınıflarını içeren genişletilmiş betimleri hazırlanmıştır. Gövde, yaprak ve meyva tüylenmesi, pedunkul uzunluğu, korolla rengi, şekli ve tüylenmesi, korona ve anter şekli gibi morfolojik karakterlerin taksonlar arası ilişkilerin açıklanmasında önemli katkılar sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca ülkemiz endemiklerinden olan V. fuscatum Rchb.f. subsp. boissieri (Kusnezov) Browicz LC ve V. parviflorum Decne. taksonları VU tehlike kategorisinde değerlendirilmiştir. Anatomik incelemelerde mezofil doku ve stoma özelliklerinin önemli taksonomik karakterler olduğu tespit edilmiştir. İncelenen Vincetoxicum taksonlarının 5 adet polinaryuma sahip olduğu, korpuskulum şeklinin ovat veya oblong, polinyum şeklinin eliptik, klavat, ovat veya obovat ve yüzeyinin de rugulat veya gemmat olduğu belirlenmiştir. Tohum yüzeyinde periklinal çeperlerin buruşuk/pürüzsüz veya kabarcıklı/granüllü bir süslemeye sahip olduğu tespit edilmiştir. İncelenen Vincetoxicum taksonlarında kromozom sayısının 2n=22 (diploid) ya da 2n=44 (tetraploid) olduğu belirlenmiştir. Moleküler analizlerde, 617-618 bç uzunluğundaki ITS dizilerinin incelenen taksonların ayrımına önemli katkılar sağladığı, 804 bç uzunluğundaki trnT-trnL dizilerinin ise taksonomik olarak ayırıcı olmadığı tespit edilmiştir. In this study, all Turkish Vincetoxicum Wolf (Apocynaceae) taxa were investigated by means of morphological, anatomical, palynological, cytological and molecular features in detail for the first time. The examined taxa were also evaluated by numerical and phylogenetic analyses and relationships amongst taxa were determined in terms of the identified characteristics. In morphological studies, a comprehensive diagnostic key for Turkish Vincetoxicum taxa and amended descriptions of each examined taxon including detailed morphological photographs and drawings, habitat features, distribution maps and threat categories were presented. Indumentum of stem, leaf and fruit, length of peduncle, color, shape and indumentum of corolla, shape of corona and anther were found to be important morphological characteristics in explaining relationships among the examined taxa. In addition, threat categories of endemic taxa to Turkey were re-evaluated as LC (V. fuscatum Rchb.f. subsp. boissieri (Kusnezov) Browicz) and VU (V. parviflorum Decne.). Anatomical observations indicated that mesophyll tissue and stomata features are taxonomically important characteristics. It was determined that the examined Vincetoxicum taxa have 5 pollinaria; corpusculum is ovate or oblong in shape, pollinium is elliptical, clavate, ovate or obovate in shape with a rugulate or gemmate surface. It was observed that periclinal walls on the seed surface exhibit ruminate/smooth or verrucose/granulate ornamentation. The chromosome number of the investigated Vincetoxicum taxa was found to be 2n=22 (diploid) or 2n=44 (tetraploid). Molecular analyses showed that ITS sequences with the lenght of 617-618 bp provide important contributions in distinguishing the examined taxa while trnT-trnL sequences, 804 bp in lenght, are not taxonomically distinctive. 309

Caropodium cinsi dünyada ve Türkiye'de 5 takson ile temsil edilmektedir. Son zamanlarda yayınlanan ülkemize özgü iki yeni alttür (C. pterocarpum subsp. bilgilii ve C. pterocarpum subsp. sivasicum) ile endemizm oranı % 60'dır.Bu tez çalışmasında, Apiaceae familyasında yer alan Caropodium cinsine ait taksonların, kök, gövde, yaprak kını, yaprak ve meyve anatomik özellikleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve bu özelliklerin sistematik açıdan önemi ortaya konmuştur. Anatomik özellikler, taksonlara ait 22 faklı lokaliteden toplanmış örnekler incelenerek ortaya konmuştur. İncelenen taksonların kök, gövde, yaprak kını ve yaprak anatomik kalitatif karakterlerinin genel olarak benzerlik gösterdikleri, ancak meyve anatomisinin diagnostik karakterlere sahip olduğu belirlenmiştir. Kantitatif karakterlerle yapılan istatistik analizler ise, ölçülen 100 karakterden 80'inin taksonlar arasında anlamlı farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca, önemli bir başka bulgu ise, Caropodium cinsine ait taksonların kök kesitlerinde taş hücrelerinin (sklereidler) bulunmasıdır. Peridermde bu hücrelerin dizilimi ve yoğunluğu türlere göre değişiklik göstermekle birlikte, şu ana kadar yapılan çalışmalarda Apiaceae familyasına ait herhangi bir başka taksonda benzer bir bulguya rastlanmamıştır. The genus Caropodium is represented by 5 taxa in Turkey and from all over the world. Endemism ratio of the genus in Turkey is 60 % with the additional two new subspecies (C. pterocarpum subsp. bilgilii ve C. pterocarpum subsp. sivasicum) which were described recently.In this study, root, stem, leaf, leaf sheath and fruit anatomical characters of the members of the genus Caropodium (Apiaceae) were determined in detail and systematic importance these traits was revealed. Examined samples were collected from 22 different localities. According to the results, the anatomical charactersitics of root, stem, leaf and leaf sheath of all the investigated taxa are resemling in general. However, some distinct features were determined among the fruit anatomical traits. Statistical analyses performed with 100 quantitative characters show that 80 of 100 characters differs among tha taxa. Also, another important finding is presence of sclereids in periderm layers in the transvers sections of roots. Arrangement and density of the seclereids differs among the taxa. Moreover, in the current literatures on Apiaceae, it has not been reported presence of seclereids in root transvers sections 84

Bu çalışma ile Türkiye'de yayılış gösteren 26 Epilobium taksonunun anatomik özellikleri detaylı bir şekilde ilk kez değerlendirilmiştir. Çalışmada kullanılan tüm taksonlara ait ayrıntılı anatomik betimler ile her bir taksona ait gövde, yaprak ve meyve anatomilerini yansıtan detay görüntüler hazırlandı. Çalışma materyalimiz TÜBİTAK (113Z782) tarafından desteklenen ve Türkiye Epilobium taksonlarının bitkisel özelliklerinin incelendiği bir proje kapsamında, 2014-2016 yılları arasında ülkemizin doğal habitatlarından toplanmıştır. Morfolojik incelemelerde kullanılan örnekler herbaryum örnekleri şeklinde Karadeniz Teknik Üniversitesi Biyoloji bölümü Herbaryumu ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Biyoloji Bölümü Herbaryumlarında saklanmıştır. Anatomik incelemelerde % 70'lik alkol içerisinde fikse edilmiş bitki örnekleri kullanılmış ve stok materyallerin gövde, yaprak ve meyvelerinden dondurucu mikrotom ile enine kesitler, yapraklarından ise elle yüzeysel kesitler alınmıştır. Elde edilen kesitlerin fotoğrafları üzerinden anatomik karakterler belirlenmiş ve gerekli ölçümler yapılmıştır. Ayrıca tespit edilen anatomik karakterler nümerik olarak da değerlendirilmiştir. Tüm Türkiye Epilobium'larını içeren bu kapsamlı çalışma ile cinsin anatomik özellikleri bir bütünlük içerisinde ilk kez incelenmiştir. Anatomik verilere dayalı analizlerin Chamaenerion ve Epilobium seksiyonlarının ayrımında etkili olduğu görülmüştür. Gövdede peridermanın varlığı ve floem sklerankima hücrelerinin düzenlenişi, orta damar bölgesinin şekli, üst palizat parankiması sıra sayısı, idioblast şekli ve alt yüzeydeki stoma indeksi ile perikarp genişliği gibi anatomik karakterlerin incelenen taksonların hem seksiyonel hem de tür içi ve türler arası düzeydeki ayrımında önemli katkılar sağladığı belirlenmiştir. In this study anatomical features of 26 taxa of Epilobium in Turkey were evaluated in detail for the first time. Detailed anatomical descriptions of all taxa used in the study, and detailed images reflecting stem, leaf and fruit anatomy of each taxa were prepared. Our study material was collected from the natural habitats in our country between 2014-2016 within the scope of a project supported by TÜBİTAK (113Z782) examining the plant characteristics of Turkish Epilobium taxa. The samples used in morphological studies were stored as herbarum specimens in Karadeniz Technical University Department of Biology Herbarium and Recep Tayyip Erdogan University Department of Biology Herbarium. In the anatomical investigations, plant samples fixed in 70 % alcohol were used, and cross-sections of stem, leaf and fruit were taken with the freezing microtome, and the surface-sections of the leaves were taken by hand from the stock material. The anatomical characters were determined from the photographs of the obtained sections and required measurements were made. In addition, the determined anatomical characters were also evaluated numerically. The anatomical features of the genus were examined for the first time in an integrity by this detailed study including all Turkish Epilobium. Analyzes based on anatomical data has been found to be effective in distinguishing the sections, Chamaenerion and Epilobium. The anatomical characteristics such as presence of periderm and arrangement of phloem sclerenchyma in stems, shape of the midrib, row number of upper pallisade parenchyma, shape of the idioblast, stoma index in the lower surface and pericarp width have been found to provide important contributions in distinguishing the examined taxa at both sectional and intraspecific and interspecific levels. 116

Bu araştırmada Karadeniz Bölgesi'nde yayılış gösteren Orchis L. cinsine dahil bazı türlere (O. laxiflora Lam., O. pallens L., O. provincialis Balb. ex Lam. & DC., O. purpurea Huds., O. tridentata Scop.) ait örneklerin; morfolojik, anatomik ve mikromorfolojik özellikleri orkide türlerini ayırmada güvenilir anatomik karakterleri belirlemek amacıyla karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bitki örnekleri Karadeniz Bölgesi'nin farklı lokalitelerinden toplanarak taze ve herbaryum örnekleri üzerinden morfolojik özellikler belirlenmiştir. Bitkilerin vejetatif yapıları ışık ve polarize mikroskop yardımıyla anatomik ve morfometrik olarak incelenmiştir. Ayrıca elektron mikroskobu çalışmaları ile yaprak, çiçek parçaları (sepal, petal, spur, labellum, pollinium), tohum ve meyvenin mikromorfolojik özellikleri de incelenmiştir. Bitkilerde morfolojik olarak; yaprak şekli, damarlanması, yaprakta benek, çiçek durumu, çiçek rengi, labellum yapısı, spur durumu ve yumru tipi gibi özellikler, anatomik olarak; kökte ekzodermis, ksilem kol sayısı, öz varlığı, kristal, nişasta; gövdede demetlerde sklerenkimatik kın, öz boşluğu, yaprakta stoma tipi, demetlerde sklerenkimatik kın ve kristal yapıları, mikromorfolojik olarak; yaprak, sepal, petal, labellum, mahmuz, pollinium, meyve ve tohum yüzeylerinin, hücre şekilleri, yüzey desenlenmeleri ve papillar yapıları gibi kalitatif özellikler ile morfometrik olarak; farklı vejetatif dokulardaki hücrelerin boyutları, tohum, embriyo ve testa hücrelerinin boyutları, yüzey alanları ve hacimleri gibi kantitatif özelliklerden 86 karakter belirlenmiştir. Tüm kalitatif ve kantitatif veriler, varyans analizi (ANOVA), ayrım analizi (CDA) ve kümeleme analizi (UPGMA) gibi çeşitli istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir.Araştırma sonucunda incelenen karakterlerin büyük çoğunluğunun türleri ayırt etmede kullanışlı olduğu belirlenmiştir. Bu karakterler arasında kökde ekzodermal hücrelerin boyu, korteks hücrelerinin çapı, yapraklarda bulliform hücrelerinin ve abaksiyal yüzeydeki epidermal hücrelerin boyu, stomaların eni ile tohum boyu ve embriyo boyutları ve hacmi gibi özellikler dikkat çekmektedir. In this study, the morphological, anatomical and micromorphological features of some species belonging to Orchis (O. laxiflora Lam., O. pallens L., O. provincialis Balb. ex Lam. & DC., O. purpurea Huds., O. tridentata Scop.) distributed in the Black Sea Region were evaluated comparatively to determine reliable anatomical characteristics to distinguish orchid species. Plant samples were collected from different localities of The Black Sea Region and morphological characteristics were determined from fresh and herbarium samples. The vegetative structures were examined anatomically and morphometrically using light and polarized microscope. In addition, with electron microscopy, the micromorphological properties of leaves, flower fragments (sepal, petal, spur, labellum, pollinium), seeds and fruit were also investigated.86 characters of which the qualitative features such as morphologically; leaf shape, vein, spoting, inflorescence, flower color, labellum structure, spur and root tuber type, anatomically; exodermis, xylem arm number, pit, crystal, starch in root; sclerenchymatical sheet around the vasculary bundles, pit in the stem; stomata type, and crystal structures in the leaves, and micromorphologically; leaf, flower parts, fruit and seed surfaces, cell shape, ornamentation and papillary structures, in addition to the quantitative features such as morphometrically; dimensions of the cells in different vegetative tissues, the dimensions, surface areas and volumes of the seed, embryo and testa cells were determined. Some statistical methods such as ANOVA, discriminant analysis (CDA) and clustering analysis (UPGMA) have been evaluated using all qualitative and quantitative data.As a result of the research, it has been determined that the majority of the characters are useful to distinguish the species. Among these characters, the features such as size of the exodermal cells, diameter of the cortex cells in the the root, size of the bulliform cells, size of the epidermal cells in the abaxial surface of the leaves, the stomata width in the leaves and seed size, and embryo size and volume have drawn attention. 188

Bu çalışmada Türkiye'nin Orchidaceae familyası üyeleri açısından zenginliğiyle dikkat çeken Karadeniz Bölgesinde yayılış gösteren Dactylorhiza Necker ex Nevski cinsine ait bazı taksonların (D. euxina (Nevski) H.Baumann & Künkele var. euxina, D. iberica (M. Bieb. Ex Willd.) Soo, D. nieschalkiorum H.Baumann & Künkele, D. osmanica (Kl.) Soo var. osmanica, D. romana (Seb.) Soo subsp. romana, D. saccifera (Brongn.) Soo, D. urvilleana (Steudel) Baumann & Künkele) tüm anatomik, morfolojik ve mikromorfolojik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışılan taksonlardan D. nieschalkiorum ve D. osmanica var. osmanica endemiktir. Dactylorhiza cinsine ait türlerde benzer olan çiçek yapıları ve yüksek oranda hibritleşme taksonomik açıdan sorun oluşturmaktadır. Taksonlara ait bitki örnekleri Karadeniz Bölgesinin farklı lokalitelerinden toplanmıştır. Toplanan örneklerden alınan kesitlerde kök, gövde ve yaprak anatomik özellikleri karşılaştırılmıştır. Kök epidermis hücre boy-en, korteks, trake, kalburlu boru ve öz hücre çap, gövde epidermis en, korteks ve öz hücre çap ile yaprak üst epidermis hücre boy-en, yaprak alt epidermis hücre boy, mezofil hücre çap, bulliform hücre en, stoma boy ve eninin istatistiksel olarak önemli olduğu belirlenmiştir. Morfolojik incelemelerde bitki boyu, yaprak sayısı ve durumu, yumru sayısı ve çiçek durumu gibi karakterler incelenmiştir. Meyve, labellum ve yaprak yüzeyleri mikromorfolojik yönden incelenmiş olup taksonlar açısından önemli farklılıklar belirlenmiştir. In this study, it is aimed to reveal and compare all anatomical, morphological and micromorphological properties of some Dactylorhiza Necker ex Nevski taxon (D. euxina (Nevski) H.Baumann & Künkele var. euxina, D. iberica (M. Bieb. Ex Willd.) Soo, D. nieschalkiorum H.Baumann & Künkele, D. osmanica (Kl.) Soo var. osmanica, D. romana (Seb.) Soo subsp. romana, D. saccifera (Brongn.) Soo, D. urvilleana (Steudel) Baumann & Künkele) which has a rich biodiversity in terms of the number of the species from Orchidaceae family distributed in Black Sea Region (North of Turkey). D. nieschalkiorum ve D. osmanica var. osmanica are endemic among studied taxon. Because the flower structures of Dactylorhiza species are similar and hybridization is most common, they have many systematic problems. The plant speciment belong to the taxon were collected from different localities of the Black Sea Region. The anatomical properties of roots, stems and leaves were compared on the sections of them. It was revealed that the properties such as epidermal cell length and width, diameter of the cortex cell, diameter of the sieve tubes and trachea and pit cells in roots; width of epidermal cellls, diameter of the cortex cell and pit cells in stems; width and length of upper epidermal cells, length of lower epidermal cells, diameter of mesophyll cells, width of bulliform cells and width and length of stomata in leaves were statically significant. A number of characters such as plant height, the number and arangement of leaf on stem, the numbers of tubers and inflorescence were examined for morphological observations. The leaves, fruits and labellum surfaces were micromorphologically examined and significant differences were indicated in terms of these characters. 163

Bu çalışmada, Türkiye'de yayılış gösteren Oxytropis cinsinin, altcins Euoxytropis ait 5 türünün, gövde ve yaprak anatomisi incelenmiş ve detaylı anatomik özellikleri ortaya konulmuştur. Alt cins Euoxytropis altında dört seksiyon yer almaktadır: Seksiyon Dolichocarpon (O. argyroleuca, Türkiye Florasında yer alan O. fominii türü O. argyroleuca türünün sinonimi olmuştur), Seksiyon Chrysantha (O. pallasii ve O. pilosa), Seksiyon Eumorpha (O. aucheri) ve Seksiyon Orobia Bunge ve tek türle temsil edilmektedir (O. lazica Boiss.). Gövde ve yaprak anatomik özelliklerinden taksonomik öneme sahip epidermis, sklarenkima, korteks, floem ve ksilem tabaka sayısı, palizat parankiması, üst epidermis, alt epidermis ve bunların ebatları, çalışılmıştır. Sonuçlara göre, gövde ve yaprak anatomik özelliklerinden, epidermis, sklarenkima, korteks, floem ve ksilem, tabaka sayısı türlere özgü ayırt edici karakterler değildirler. Gövde özelliklerinin ölçüm sonuçları değerlendirildiğinde, Seksiyon Dolichocarpon'a ait O. argyroleuca ve O. fominii (O. argyroleuca türünün sinonimi) türlerinin, çalışılan diğer türlerden epidermis eni, korteks hücrelerinin eni ve boyu, floem hücrelerinin eni ve boyu açısından nispeten daha küçük olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular, O. fominii türünün O. argyroleuca altında sinonim olarak değerlendirilmesini desteklemiştir. Geriye kalan türler içinde, gövde anatomik özelliklerinin ebatları açısından belirgin bir farklılık görülmemiştir. Yaprak anatomik özelliklerinin ölçümlerinden Seksiyon Eumorpha içinde yer alan O. aucheri türünün diğer türlerden nispeten daha büyük epidermis hücreleri olduğu görülmektedir. Sadece gövde ve yaprak anatomik karakterleri ele alındığında, bu karakterlerin taksonomik öneminin düşük olduğu anlaşılmıştır. Anatomik verilerle birlikte morfolojik, palinolojik, tohum yüzey özellikleri veya karyolojik özellikler de kullanılarak taksonomik sorunların çözümünde faydalı olunacağı belirtilmiştir. In this study, stem and leaf anatomical properties of 5 Oxytropis species in the subgenera Euoxytropis were studied. In the subgenus Oxytropis, there are three sections: Section Dolichocarpon (O. argyroleuca, O. fominii synonym of O. argyroleuca), Section Chrysantha (O. pallasii and O. pilosa) and Section Eumorpha (O. aucheri). and section Orobia Bunge (O. lazica Boiss.). In the stem and leaf anatomy, some taxonomically important characters i.e. the number of epidermis, sclarenchyma, cortex, phloem and xylem layers in stem and size of palizad paranchyma, upper and lower epidermis in leaf were studied. According to the results, the number of epidermis, sclarenchyma, cortex, phloem and xylem layers in stem anatomy is not taxonomically important characters. The stem measurements shown that epidermis width, cortex width and length, phloem width and length of O. argyroleuca, O. fominii synonym of O. argyroleuca are gradually smaller than the other species. According to the leaf measurements, epidermis cell size of O. aucheri is larger than the other species. In overall evaluation, anatomic properties of the stem and leaf have low taxonomic value. Anatomic characters would be combine the other morphologic, palynologic, seed morphologic and caryologic properties to solve taxonomic problems 55

Bu çalışmada Oxytropis cinsi, Phacoxtropis altcinsinde bulunan türlerin (O. kotschyana, O. savellanica, O. persica, O. karjaginii, O. albana, O. lupinoides) gövde ve yaprak anatomilerinin taksonomik açıdan önemlerinin anlaşılması için çalışılmıştır. Gövde anatomik özelliklerinde, seksiyon Janthina içinde yer alan O. persica türünün ölçülen karakterlerinin diğer türlerden daha küçük olduğu ve seksiyon Mesogaea içinde yer alan O. kotschyana türününde diğer türlerden nispeten daha büyük olduğu tespit edilmiştir. Yaprak anatomik özellikleri incelendiğinde, seksiyon Mesogaea içinde yer alan O. kotschyana türünün diğer türlerden daha büyük epidermis hücreleri olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonunda, tüm gövde ve yaprak anatomik karakterleri bir bütün olarak ele alındığında, anatomik özelliklerin sınırlı taksonomik önemi olduğu tespit edilmiştir. In this study, stem and leaf anatomical properties of 6 Oxytropis species in the subgenera Phacoxtropis were studied for understanding taxonomic importance of them. In the stem anatomical properties, O. persica (sect. Janthina) has smaller and O. kotschyana (sect. Mesogaea) has larger cell than the other studied species. In the leaf anatomical characters, O. kotschyana (sect. Mesogaea) has larger epidermal cell than the other studied species. In overall evaluation, anatomic properties of the stem and leaf have low taxonomic value. 46

Bu araştırmada Türkiye’nin çeşitli lokalitelerinden toplanan Gagea cinsinin Platspermum seksiyonuna ait G. alexeenkoana, G. commutata ve G. reticulata türlerinin morfolojisi, tohum yüzeyi, yaprak yüzeyi (taban ve gövde yaprağı) ve polen mikromorfolojisi ile anatomik özellikleri (pedunkul, taban yaprak ve yaprak yüzeyi) incelenmiş ve coğrafik yayılışları verilmiştir. G. alexeenkoana ve G. commutata’da tohum yüzeyi murileri düzenli, G. reticulata’da düzensizdir. En küçük boyutlu tohumlar G. commutata’ya aittir. Her üç türde taban ve gövde yaprak yüzey ornamentasyonları mikropapillat, buna ilaveten G. alexeenkoana ve G. commutata’da granulat da olabilmektedir. Polen yüzey ornamentasyonu G. alexeenkoana’da mikroretikulat-granulat, rugulat, G. commutata’da rugulat, psilat, G. reticulata’da ise mikroretikulat-rugulat, granulattır. Anatomik özellikler tipik Platspermum seksiyonu özellikleri göstermekle birlikte seksiyon içerisindeki türlerin ayrımında ve diğer seksiyonlar ile ayrımda önemli karakterlerdir., In this research, Gagea alexeenkoana, G. commutata ve G. reticulata species of Platyspermum section belongs to Gagea genus which are collected from different localization of Turkey was examined with regard to morphological, seed and leaf surface (basal and cauline leaf), pollen micromorphology and anatomical features (peduncul, basal leaf and leaf surface) and geographical distribution of the species are given. Seed surface muries are regularly in the G. alexeenkoana and G. commutata, but in G. reticulata were irregular. The most small seeds belongs to G. commutata. Basal and cauline leaf surface ornamentations may be micropapillate in the G. reticulata, and it can be granulate in G. alexeenkoana and G. commutata. The pollen surface ornamentations are microreticulate-granulate, rugulate in G. alexeenkoana, rugulate, psilate in G. commutata and microreticulate-rugulate, granulate in G. reticulata. Although the anatomical characteristics are typical of the Platspermum section characteristics are important characters in distinction of species within the section and in distinction with the other sections.

Selvi, Selami (Balikesir Author), In this study, the morphological characteristics of the species of Hyacinthella lineata (Liliaceae), which is an endemic species for Turkey; and the anatomical characteristics of its root, scape and leaf have been examined. In the morphological observations, the biometric mesaurements of the plant parts have been carried out. In the root anatomy, the pith region is comprised of metaxylem elements and in the cortex layer crystal sands have been encountered. In the scape anotomy, scleranchyma cells cover a wide part of area. The leaves are hypoamphistomatic and mesophylles are isolateral. As for, ecological studies, it was observed that this species generally prefers the soils which are clayed-loam-textured, neutral in terms of pH, rich in nitrogen, adequate phosphorus and potassium, slightly saline or nonsaline and show varying amounts of organic matter., Bu çalışmada Türkiye için endemik bir tür olan Hyacinthella lineata (Liliaceae) türünün morfolojik özellikleri ile, kök, skapa ve yaprağının anatomik özellikleri incelenmiştir. Morfolojik gözlemlerde bitki kısımlarının biometrik ölçümleri yapılmıştır. Kök anatomisinde öz bölgesi, metaksilem elemanlarından oluşmuş ve korteks tabakasında kum kristallerine rastlanmıştır. Skapa anatomisinde sklerenkima demetleri geniş bir yer kaplamaktadır. Yapraklar hipoamfistomatik ve mezofil izolateraldir. Ekolojik çalışmalarda ise, türün genellikle killi-tınlı tekstürlü, ph nötr, az kireçli, organik madde bakımından çeşitlilik gösteren, zengin azot içerikli, yeterli fosfor ve potasyumca zengin az tuzlu ya da tuzsuz toprakları tercih ettiği gözlenmiştir.

Meşeler kışın yaprağını döken veya herdemyeşil, çoğunlukla ağaç ve boylu çalı halinde, monoik ve odunsu bitkilerdir. Ülkemizde meşenin 18 türü ve 23 taksonu bulunmaktadır. Meşe odunu çok çeşitli alanlarda kullanım olanağı bulunan oldukça değerli bir malzemedir. Odunun fiziksel yapısı sıvı geçişine izin vermediği için alkol üretim endüstrisinde kullanılan saklama fıçıları yapımında, mobilya imalatında, gemi yapımında, su içi inşaatlarda, oymacılıkta, müzik aletleri üretiminde, parke ve karoser yapımında kullanılabilmektedir.Yüksek lisans tezi olarak sunulan bu çalışmada Muğla yöresinde bulunan herdem yeşil meşe türlerinden Quercus aucheri Jaub.& Spach ve Quercus cocifera L., Quercus ilex L. türlerinin morfolojik ve anatomik özellikleri araştırılmıştır. Morfolojik özelliklerden yaprak, meyve ve tomurcuk örneklerinden ölçümler yapılmıştır. Quercus aucheri Jaub.& Spach'un yaprak sap uzunluğu ortalama 0,379 cm olarak hesaplanmıştır. Quercus cocifera L.'un yaprak sap uzunluğu ortalama 0,34 cm, yaprak aya boyu ortalama 3,256 cm, yaprak aya eni ise ortalama 1,654 cm olarak bulunmuştur. Quercus ilex L.'un yaprak sap uzunluğu ortalama 1,342 cm, yaprak aya boyu ortalama 7,264 cm, yaprak aya eni ise ortalama 2,9 cm olarak bulunmuştur.Anatomik özellikler için trahelerin radyal ve teğet çapları, çeper kalınlıkları, teğet kesitteki özışını genişliği ve yükseklikleri, hücre genişlik ve yükseklikleri, birim alanda mm2'deki trahe sayıları, birim alanda mm2'deki özışını sayıları, lif uzunluğu ve genişliği, lümen genişliği incelenmiştir. Quercus aucheri Jaub.& Spach'un trahe radyal çapı ortalama 41,03µm, teğet çapı ortalama 38,7µm; özışını yüksekliği ortalama 25,57µm, genişliği ortalama 9,83µm; 1 mm2 'de trahe sayısı ortalama 11.17 adet olarak bulunmuştur. Quercus coccifera L.'un trahe radyal çapı ortalama 35,4µm, teğet çapı ortalama 31,37µm; özışını yüksekliği ortalama 28,37µm, genişliği ortalama 11,73µm; 1 mm2 'de trahe sayısı ortalama 16,23 adet olarak bulunmuştur. Quercus ilex L.'untrahe radyal çapı ortalama 37,87, teğet çapı ortalama 30,1µm; özışını yüksekliği ortalama 30,77µm, genişliği ortalama 3,53µm; 1 mm2 'de trahe sayısı ortalama 7,03 adet olarak bulunmuştur.Morfolojik ve anatomik bütün değişkenlere ait veriler depolanmış ve istatiksel değerlendirmeler için hazır hale getirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmelerde varyans analizi ve Duncan testi ile farklılıkları ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Herdem yeşil, Quercus, Odun Anatomisi Oak species are plants that decidous or evergreen, mostly trees and tall shrubs, bisexual, and woody plants. 18 species and 23 taxa of Quercus exist in Turkey. Oak wood is a material which is very valuable opportunity to use in various fields. The physical structure of wood does not allow the fluid passage so, it can be used in producing of storage cask for alcohol producing industry, furniture producing, ship construction, water constructions, carving, producing of musical instruments and hardwood industry.In this master thesis, morphological and anatomic features of Quercus aucheri Jaub.& Spach, Quercus cocifera L. and Quercus ilex L. which are everygreen oak speices in Mugla province are investigated.Morphological features as leaf, fruit and nudle specimens are calculated. The mean of petiole lengths of Quercus aucheri Jaub.& Spach was found as 0,379 cm. Also, The mean of petiole lengths of Quercus cocifera L. was determined as 0,34, the mean of the lenght of leaf blade as 3,256 cm and the width of leaf blade as 1,654 cm. For Quercus ilex L., the mean of petiole lengths, the mean lenght of leaf blade, the mean width of leaf blade were found as 1,342 cm, 7,264 cm and 2,9 cm respectively. Relating to anatomic features, radial and tangential diameter of trahe, wall thickness, width and height of rays in tangential section, width and height of cells, trahe number in per mm2 , the number of rays in per mm2, the lenght and width of fibers and width of lumen were studied. For Quercus aucheri , the mean radial diameter of trachea, the mean tangential diameter, the mean height of rays, the widht of rays and trachea number per mm2 were found as 41,03µm, 38,7µm, 25,57µm, 9,83µm and 11.17 respectively. The mean radial diameter of trachea for Quercus coccifera L., the mean tangential diameter, the mean height of rays, the width of rays and trachea number per mm2 were found as 35,4µm, 31,37µm, 28,37µm, 11,73µm and 16,23 respectively. For Quercus ilex L., the mean radial diameter of trachea, the mean tangential diameter, the mean height of rays, the widht of rays and trachea number per mm2 were found as 37,87µm, 30,1µm, 30,77µm, 3,53µm and 7,03 respectively. The data of the morphological and anatomical variables and prepared for statistical evaluation and variance analyses and Duncan test were conducted.Keywords: Evergreen, Oak, Wood Anatomy 119

Bu çalışmada, Antakya'da yapılan çalgılarda materyal olarak kullanılan ve bölge florasına ait 37 bitki türü, anatomik ve morfolojik yönlerden incelenmiştir. Teşhisleri yapılan bu bitkilerin, müzik aletlerinde kullanım amaçları ve bu amaçlara uygunluklarını sağlayan özellikleri araştırılmıştır. Çalgı yapımcı ve icracılarının verdiği bilgilere göre morfolojik ve anatomik farkların avantaj ve dezavantajları değerlendirilerek, bitkilerin biyolojik özellikleri ile ne ölçüde ilişkili olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. Ney yapımcı ve icracılarına göre dünyanın en iyi kamışlarının başında Samandağ kamışları (Arundo donax) gelmektedir. Bu nedenle özellikle Samandağ Arundo donax popülasyonları, nicelik ve nitelikleri yönünden ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Aynı türden çok sayıda farklı örnek üzerinde arazide morfolojik ölçüm ve gözlemler, laboratuvarda da anatomik analizler uygulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Bitki anatomisi, odun anatomisi, müzik aletleri, Arundo donax, Antakya In this study, 37 plant species, which are found in region flora and used in the production of instruments in Antakya were morphologically and anatomically examined. The usage purposes of these diagnosed plants in the production of musical instruments and their properties eligible for these purposes were investigated. Based on knowledge of experts in the field, first, advantages and disadvantages of morphologic and anatomic differences of examined plants were evaluated, then relationship with biological properties of the plants were presented. According to Ney craftsmen and musicians, one of the best canes is Samandağ cane (Arundo donax). Therefore, population of Arundo donax in Samandağ were especially analyzed quantitatively and qualitatively in detail. Number of different samples from the same species were analyzed by conducting morphological measurements and observations in the field and anatomic studies in the laboratory.Key Words: Plant anatomy, wood anatomy, musical instruments, Arundo donax, Antakya 122

Bu çalışma, Balıkesir il sınırları içinde yayılış gösteren parazit bitkileritespit etmek ve bunlara ait anatomik yapıları aydınlatmak amacıyla yapılmıştır.Ayrıca çalışmada, incelenen taksonların anatomik yapılarına ait sistematik açıdanayırt edici karakterler de tespit edilmiştir.Araştırma alanında 5 familya (Scrophulariaceae, Orobanchaceae,Cuscutaceae, Rafflesiaceae, Loranthaceae)‟ ya ait toplam 13 takson; Cuscutacampestris Yunck., C. planiflora Ten, Parentucellia viscosa (L.) Caruel., P.latifolia subsp. latifolia (L.) Caruel., Bellardia trixago (L.) All., Orobanche nana(Reut.) Beck., O. caryophyllaceae Sm., Arceuthobium oxycedri (DC.) Bieb.,Viscum album subsp. album L., V. album subsp. abietis (Wiesb.) Abrom., V.album subsp. austriacum (Wiesb.) Vollm, Cytinus hypocistis subsp. orientalisWettst. ve C. hypocistis subsp. kermesinus (Guss.) Arcang. tespit edilmiştir.Anatomik çalışmalar, Olympus BX53 mikroskobunda, mikromorfolojikçalışmalar ise SEM mikroskobu ve Olympus SZX10 Stereo araştırmamikroskobunda yapılmıştır. Gövde ve yapraklardan alınan anatomik kesitler daimipreparatlar haline getirilerek detaylı anatomik incelemeler yapılmıştır.Anatomik çalışmalarda; gövde ve yapraklardan alınan enine kesitlerincelenerek fotoğrafları çekilmiş ve anatomik deskripsiyonları yapılmıştır. Parazitbitkiler arasında yapraklara sahip olan P. viscosa, P. latifolia subsp. latifolia, B.trixago, V. album subsp. album, V. album subsp. abietis, V. album subsp.austriacum, Cytinus hypocistis subsp. orientalis ile C. hypocistis subsp.kermesinus taksonlarının yaprak anatomik özellikleri birbirine benzeryapılardadır. Aynı cinste yer alan taksonların gövde ve yaprak anatomikyapılarında; kütikula kalınlığı, trake çapları ve kristal yapılarında farklılıklar tespitedilmiştir.Mikromorfolojik çalışmalarda; tohum yapıları incelenerek fotoğraflarıçekilmiş, taksonlar arasındaki benzerlik ve farklılıklar aydınlatılmıştır. Aynı cinseait taksonların tohumlarının şekil, renk, boyut ve yüzey şekli bakımından birbirinebenzer olduğu tespit edilmiştir. Ancak, Cuscuta cinsine ait taksonların tohumboyutu, Parentucellia cinsine ait taksonların tohum yüzeyi ve Viscum cinsine aittaksonların ise tohum şekli bakımından aralarında farklılık gösterdiklerigörülmüĢtür.ANAHTAR KELİMELER: Balıkesir, parazit bitkiler, anatomi, sistematik. In thıs study; parasite plants spread in the province Balıkesir are identitied.and illuminate them anatomıcal structures. Taxas anatomıcal structure belongsystematic distinguished character were identified.Research of in the area; Twelve taxa belonging to five families(Scrophulariaceae, Orobanchaceae, Cuscutaceae, Rafflesiaceae, Loranthaceae);Cuscuta campestris Yunck., C. planiflora Ten, Parentucellia viscosa (L.) Caruel.,P. latifolia subsp. latifolia (L.) Caruel., Bellardia trixago (L.) All., Orobanchenana (Reut.) Beck., O. caryophyllaceae Sm., Arceuthobium oxycedri (DC.) Bieb.,Viscum album subsp. album L., V. album subsp. abietis (Wiesb.) Abrom., V.album subsp. austriacum (Wiesb.) Vollm, Cytinus hypocistis subsp. orientalisWettst. and C. hypocistis subsp. kermesinus (Guss.) Arcang. have beendetermined.Anatomıcal researches are in Olympus BX53 microscope.Micromorphological researches are in SEM microscope and Olympus SZX10Stereo researches microscope. Hull and leaves section taken from anatomıcalturned into permanent preparatıon made detaıled.In anatomical studies; cross-sections taken from stems and leaves werestudied and photos were taken. Anatomical features of leaves belonging to P.viscosa, P. latifolia subsp. latifolia, B. trixago, V. album subsp. album, V. albumsubsp. abietis, V. album subsp. austriacum, Cytinus hypocistis subsp. orientalisand C. hypocistis subsp. kermesinus made were found to resemble. Taxa of thesame species stems and leaves looked at the anatomical structures; cuticlethickness, tracheal diameter and crystal were determined to be different.In micromorphological studies; fruiting bodies were examined, picturesare taken and similarities and differences between taxa are lit. Seeds of the taxabelonging to the same genus, was found to be similar in point of shape, color, sizeand surface shape. However, seed size of the taxa belonging to the genus Cuscuta,seed surface of taxa belonging to the genus Parentucellia and Viscum taxabelonging to the genus in point of seed shape has been shown to differed betweenthem.KEYWORDS: Balıkesir, parasitic plants, anatomy, systematic. 96

Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim Dalı, Bu çalımada, Kuzey Anadolu'da yayılış gösteren Stachys cinsine ait Betonica altcinsi taksonlarının (Stachys macrantha (C. Koch) Stearn, Stachys officinalis (L.) Trevisan subsp. officinalis, Stachys officinalis (L.) Trevisan subsp. balcanica (P.W. Ball) R. Bhattacharjee, Stachys macrostachya (Wend.) Briq.) anatomik özellikleri incelenmiştir. Anatomik çalışmalar, Olympus BX53 mikroskobunda, nutlet ile ilgili mikromorfolojik çalışmalar ise Masaüstü-SEM ve Olympus SZX10 Stereo araştırma mikroskobunda yapılmıştır. Anatomik çalışmalarda, gövde ve yapraklardan alınan enine ve yüzeysel kesitler detaylı olarak incelenmiş ve anatomik deskripsiyonları yapılmıştır. Yapılan anatomik çalışmalar sonucunda, taksonların gövde anatomik yapılarının genellikle birbirine benzer olduğu görülmüştür. Bununla birlikte; kutikula kalınlıkları, epidermis kalınlıkları kollenkima kalınlıkları, parankima tabaka sayısı ve trake çapları bakımından taksonlar arasında farklılıklar tespit edilmiştir. Yaprak anatomik yapılarında ise, kutikula kalınlığı, epidermis kalınlığı, palizat ve sünger parankima sıraları, yaprak orta damar kollenkima ve sklerankima tabaka sayıları bakımından farklılıklar görülmüştür. Nutletler üzerinde yapılan mikromorfolojik çalışmalarda, nutlet şekli, yüzey strüktürü, kanat varlığı ve boyutlarında farklılıklar tespit edilmiştir. Elde edilen anatomik sonuçlar, taksonların ayırt edilmesinde yararlı olabilecektir., In this study, four taxa of Betonica have been examined that distribute in north of Turkey (Stachys macrantha (C. Koch) Stearn, Stachys officinalis (L.) Trevisan subsp. officinalis, Stachys officinalis (L.) Trevisan subsp. balcanica (P.W. Ball) R. Bhattacharjee, Stachys macrostachya (Wend.) Briq.) Anatomical studies that materiels that it is prepared have been examined by olympus BX53 light microscope and it has been taken photos and measurements. In the micromorphology of seed has been determined diversity in shape, surface, wing and size of seeds by SEM and Olympus SZX10 Stereo microscope and it has been taken photos and measurements. Generally, stem anatomies of taxa resemble each other. However, it is different in the some tissues. Such as: the cuticle thickness, the thickness of the epidermis, the collenchyma thickness, number of layer of parenchyma and tracheal diameter. In anatomy of leaf, it is different in the some structure. For example: cuticle thickness, the thickness of the epidermis, line of palisade and sponge paranchyma, number of layer of collenchyma and sclerenchyma of midrib. In the micromorphological studies for nutlets; the shape of nutlet, the structure of surface, the existence of wing and the different sizes of nutlets have been determined. As the anatomical results, it will be able to benefit in distinguishing between taxa.

Bu çalışmada, Türkiye'de yayılış gösteren Stachys L. cinsinin Eriostomum (Hoffmann. & Link) seksiyonu içerisinde bulunan Spectabiles R. Bhattacharjee subseksiyonu türlerinin morfolojik, mikromorfolojik, anatomik özellikleri ortaya konmuştur. Stachys cinsinin Spectabiles subseksiyonu Türkiye'de 5 takson ile temsil edilmektedir. Bu türler; Stachys spectabilis Choisy ex DC., S. longispicata Boiss. & Kotschy, S. viticina Boiss., S. huetii Boiss, S. bayburtensis R. Bhattacharjee & Hub.- Mor.Spectabiles seksiyonu'ndaki beş taksonun gövde ve anatomik karakterleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Anatomik çalışmalarda, gövde ve yapraktan alınan enine kesitler detaylı olarak incelenmiştir. Anatomik karakterler çizim ve çekilen fotoğraflarla desteklenmiştir. Morfolojik çalışmalarda, türlerin ayrıntılı tanımları belirtilmiştir. Gövde ve yaprakların taramalı elektron mikroskobu (SEM) fotoğrafları çekilmiştir.Taksonların anatomik yapıları genel olarak benzerlik göstermekle birlikte; gövde anatomik yapısında; kollenkima sıra sayısı, tüy örtüsü, parankima sırası farklıdır. Yaprak anatomik yapısında ise; mezofil, tüy örtüsü, parankima ve orta damar yapısı farklıdır. S. viticina'da köşelerde ksilem dokusu en fazladır. S.longispicata'da gövde köşelerindeki kollenkima tipi levha kollenkimasıdır. Köşeler arası kollenkima S.longispicata ve S. bayburtensis 'de bir sıralı olarak bulunur. Ayrıca S.longispicata ve S. bayburtensis 'de ekvifasiyal yaprak tipi vardır. In this study, morphological, micromorphological and anatomical features of the genus Stachys L. from subsection Spectabiles R. Bhattacharjee in section Eriostomum (Hoffmann. & Link) was investigated in Turkey. The subsection Spectabiles is represented by 5 taxa in Turkey. These species; Stachys spectabilis Choisy ex DC., S. longispicata Boiss. & Kotschy, S. viticina Boiss., S. huetii Boiss, S. bayburtensis R. Bhattacharjee &Hub.-Mor.Spectabiles five species of section were investigated comparatively anatomical characters of stem and leaves. On anatomical studies, the cross sections taken from stem and leaves were examined. Anatomical characters were drawn and were taken of photos with microscope. In morphological studies, detailed descriptions of taxa were given. Plant stem and leaves were taken of photos with scannig electron microscope (SEM). Anatomical characters are generally similar, but on anatomical structure of stem; collenchyma, trichomes, parenchyma layers are different. Anatomical characters of leaves; mesophyll, trichomes, parenchyma layers and mid vein are different.The xylem is the most wide space on corners in S. viticina. S. longispicata stem corner collenchyma style is plate. The corners intermediate are one layer collenchyma on S. longispicata and S. bayburtensis. S. longispicata and S. bayburtensis has ekvifasiyal leaf. 133

Coşkun, Fatih (Balikesir Author), In this study, relationships among the 15 taxa of the genus Crocus L. distributed in Turkey were analysed using 29 morphological and 4 anatomical characters. Analysis of the data set utilising maximum parsimony criterion with Branch-and-Bound search algorithm yielded 32 most parsimonious trees. Bootstrap analysis with the majority rule consensus algorithm generated a consensus tree supporting some branches. Our data mostly did not agree with the previous sectional and serial treatments. The most interesting result was the condition of Crocus pallasii, which was previously included in the section Crocus. C. pallasii showed a sister group relationship with C. cancellatus from the section Nudiscapus series Reticulati in this work. Previously described sections Flavi and Reticulati did not show monophyly for their taxa based on our analysis (e.g., C. gargaricus and C. cancellatus of the section Reticulati were not monophyletic based on our data set). Interestingly, C. gargaricus of the section Reticulati was sister to the section Nudiscapus series Biflori members, specifically with C. leichtlinii. Sectional and serial treatment of C. fleischeri was consistent with our results. Our data suggest that more morphological data along with molecular data are needed for reliable conclusions on the studied taxa., Bu çalışmada, 29 morfolojik ve 4 anatomik karakter kullanılmak suretiyle Türkiye’de yayılış gösteren 15 Crocus L. taksonu arasındaki akrabalık ilişkileri analiz edilmiştir. Maximum parsimony kriteri ile Dallandır-ve-Bağla algoritması kullanılarak yapılan veri setinin analizi 32 eşit şekilde parsimoni gösteren en tutumlu (most parsimonious) ağacı vermiştir. Bazı dallar Çoğunluk Uyumluluk metodu algoritması kullanılarak yapılan Bootstrap analiziyle desteklenmiştir. Verilerimiz çoğunlukla, önceden yapılmış olan seksiyonel ve serilere ait sonuçlarla uyuşmamıştır. Bu çalışmadaki en ilgi çekici sonuç, önceki çalışmalarda, Crocus seksiyonunda gösterilen Crocus pallasii’nin durumudur. C. pallasii bu çalışmada Reticulati serisinin Nudiscapus seksiyonundan C. cancellatus ile kardeş gurup özelliği göstermiştir. Önceden tanımlanmış Flavi ve Reticulati seksiyonları bizim analizimize göre monofili göstermemiştir (örneğin; Reticulati seksiyonundan C. gargaricus ve C. cancellatus bizim verilerimize göre monofiletik değildir). İlginç bir şekilde, Reticulati seksiyonundan C. gargaricus, Biflori serisinin üyelerinden Nudiscapus seksiyonu üyeleri ile kardeş gurup özelliği göstermiştir (özellikle C. leichtlinii ile). C. fleischeri’nin seksiyonel ve seriye ait işlemleri sonuçlarımızla tutarlıdır. Bizim verilerimiz, çalıştığımız taksonların üzerinde güvenilir sonuçlara ulaşılabilmesi için, moleküler verilerle birlikte daha fazla morfolojik veriye gereksinim olduğunu göstermektedir.

Bu çalışma ile Liliaceae familyasına ait olan Bellevalia cinsinin Türkiye endemikleri olan Bellevalia clusiana Griseb. ve Bellevalia tauri Feinbrun türlerinin morfolojik ve anatomik özellikleri belirlendi. Anatomik araştırmalarda türlerin kök, skapus ve yaprak kısımları incelendi. Türler arasındaki anatomik benzerlikler ve farklılıklar tespit edildi. Sonuçlar fotoğraflar ve çizelgeler ile gösterildi. Türlerin kök, skapus ve yaprakları genel olarak benzer olmasına rağmen hücrelerinin diziliş ve boyutlarında farklılıklar gözlendi. Yaprakların alt ve üst yüzeyinden alınan yüzeysel kesitlerde yaprağın alt ve üst kısmında bulunan stoma ve epidermis hücrelerinin özellikleri, sayısı ve stoma indeksi belirlendi., In this study the morfological and anatomical characteristics of Bellevalia clusiana Griseb. and Bellevalia tauri Feinbrun species which are endemic and belong to Liliaceae family has been identified. In anatomical investigation the structure of the root, scape, and leaf of species were examined. Anatomical similarities and differences between these species were determined. The conclusions were showed by photographs and pictures. Although the general structure of the roots, scape and leaf of species similar became, showed that different arangement and dimension. The stoma and epidermis cells and their characteristics were determined and also the quantity of stoma and epidermis cells became clear and the stoma index were calculated in cross-section of the abaxial and adoxial surface of the leaves., Bu tez çalışması S.Ü. BAP tarafından 12201039 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu çalışmada kuşburnu (Rosa canina L.) çeliklerinin kambiyum faaliyeti üzerinde 10, 20, 30 ppm indol-3-asetik asit (IAA), gibberellik asit (GA3) ve 6-furfurilaminopurin (FAP) ve 0.1, 0.3, 0.5, 0.7, 0.9 ppm Co konsantrasyonlarının ayrı ayrı ve karışım halindeki etkileri araştırıldı.Deney süresince bitkilerin morfolojik değişimleri gözlendi ve deney süresi sonunda kambiyum faaliyeti açısından anatomileri incelendi. Deney süresince sadece 10, 20 ve 30 ppm hormon karışımı içeren çözeltilerdeki bitkilerin yaprakları yeşil renkteydi ve kıvrılarak kurudular. Sadece kobalt içeren çözeltilerdeki bitkilerde ise yapraklar sarararak kurudular. Kobalt ve hormon karışımını bir arada içeren çözeltilerdeki bitkilerde sararan yaprak sayısı kobalt konsantrasyonu arttıkça fazlalaştı. Sadece kobalt uygulaması adventif kök oluşumuna sebep oldu.Elde edilen anatomik bulgulara göre kambiyum hücre sırası, kambiyal zon kalınlığı ve kambiyum hücrelerinin radyal uzunluğu hormon karışımı konsantrasyonunun artışına paralel olarak artarken, kambiyum hücrelerinin radyal ve teğetsel çeper kalınlığı azaldı. Co muamelesi kambiyum hücre sırası, kambiyal zon kalınlığı ve kambiyum hücrelerinin radyal uzunluğunu azaltırken, kambiyum hücrelerinin radyal ve teğetsel çeper kalınlığını artırdı. Hormon+Co karışımlarında, hormon kobaltın olumsuz etkilerini azalttı. Kambiyum hücrelerinin teğetsel uzunluğu hiçbir denemeden etkilenmedi.Sonuç olarak artan hormon karışımı konsantrasyonları, artan Co konsantrasyonlarının kuşburnu çeliklerine zararlı etkilerini önemli derecede azalttı.Anahtar kelimeler: Kambiyum faaliyeti, Bitki büyüme regülatörleri, Ağır metal, Rosa canina L., İndol-3-asetik asit, Gibberellik asit, 6-furfurilaminopurin, Kobalt. In the present study, the effects of indole-3-acetic acid, gibberellic acid, 6-furfurilaminopurin at 10, 20, 30 ppm and cobalt at 0.1, 0.3, 0.5, 0.7, 0.9 ppm concentrations alone and as a mixture on cambial activity of rosehip cuttings were investigated.Morphological changes of plants were observed during experiment and anatomy of plants analyzed in terms of cambium activity at the end of test period. The leaves of plants treated with IAA+GA3+FAP mixtures were in green colour and dried curling during experiment. The leaves of plants treated with alone Co dried after yellowing. The number of dried yellowing leaves of plants treated with IAA+GA3+FAP+Co increased with increasing Co concentration. Cobalt treatments caused adventive root formation alone.According to anatomical findings, cambial zone thickness, cambium cell row and radial length of cambium cells increased with increasing mixture of plant hormones concentration, whereas radial and tangential wall thickness of cambium cells decreased. Cambial zone thickness, cambium cell row and radial length of cambium cells decreased, whereas radial and tangential wall thickness of cambium cells increased in Co treatment. Hormone mixtures application reducedthe negative effects of Co in hormone+Co solutions. Tangential length of cambium cells was not affected by hormone mixtures and cobalt treatments.As a result, increasing hormone mixture concentrations markedly decreased harmful effects of increasing cobalt concentration on rosehip cuttings.Key words: Cambial activity, Plant growth regulators, Heavy metal, Rosa canina L., Indole-3-acetic acid, Gibberellic acid, 6-furfurilaminopurin, Cobalt. 108

Bu araştırmada çinko [Zn(NO3)2.4H2O] ve kurşunun [Pb(NO3)2] Hordeum vulgare L. cv. `Tarm` (arpa) ve Raphanus sativus L. (beyaz turp) tohumlarının çimlenmesi ve çimlenme sonrası oluşan fideciklerin 25±1?C sabit sıcaklık ve devamlı 8.000 lux ışık şiddeti, %60±5 nem koşullarındaki büyüme odasına transferinden 21 gün sonraki büyüme parametreleri ile yaprak anatomilerine ilişkin etkileri incelenmiştir.Çinko ve kurşun, özellikle de kurşun, her iki türde çimlenmeyi geciktirmiş ve engellemiştir. Çimlenmenin gecikmesi başta olmak üzere bu etkiler R. sativus L.?da daha dikkat çekici olmuştur. Atipik çimlenme yüzdeleri kıyaslandığında; H. vulgare L. fidecikleri R. sativus L.?a nazaran daha duyarlı davranmış, H. vulgare L. fideciklerinde özellikle de kurşun muamelesinde atipik çimlenmeler düşük seviyelerde dahi belirgin bir şekilde artmıştır. Her iki türün fideciklerinde de ağır metaller radikula çıkışını gövdecik (koleoptil/hipokotil) çıkışına göre daha fazla engellemiş ve her iki türde de taze ağırlığı azaltmıştır. Ağır metal her iki türde de taze ağırlık değerlerini düşürmüş fakat kuru ağırlıklarda istatistiksel anlamda bir farklılık görülmemiştir. Taze ağırlık değerlerindeki düşüşler nedeniyle su içerikleri azalmıştır. H. vulgare L.?de bu hassasiyetin R. sativus L.?a nazaran daha belirgin olduğu gözlenmiştir.Fideciklerin büyüme odasına transferinden 21 gün sonra, çinko H. vulgare L. fidelerinin taze ağırlıklarını kontrole göre azaltırken; kurşun yer yer artışa sebep olmuştur. R. sativus L.?da ise taze ağırlıklar her iki ağır metal etkisi ile düşmüştür. H. vulgare L. fidelerinin kuru ağırlığında çinko azalışa sebep olurken, çinkonun aksine kurşun tüm konsantrasyonlarda artışa neden olmuştur. R. sativus L.?da ise her iki ağır metal etkisiyle kuru ağırlık kontrole göre dalgalı bir seyir izlemiştir. Ağır metal ortamında H. vulgare L.?nin fide su içeriği %?si kontrole göre düşerken, R.sativus L.?da dalgalı şekilde artışlar ve azalmalar gözlenmiştir. Ağır metaller her iki türde kök ve gövdeyi önemli derecede kısaltmış ve bu etkiyi R. sativus L.?da daha belirgin bir şekilde göstermiştir. Ağır metaller her iki türde de genellikle yaprak yüzey alanını küçültmüştür. Yaprakta taze ve kuru ağırlıklar ile yaprak su içeriği yüzdeleri her iki türde de genellikle ağır metal etkisiyle azalmıştır. H. vulgare L.?ye kıyasla R. sativus L. yapraklarında su içeriği %?si ağır metallere karşı daha duyarlı bulunmuştur.Stoma sayısı, stoma indeksi, stoma genişliği ve stoma uzunluğu parametreleri H.vulgare L. fidelerinde genellikle ağır metallere karşı benzer tepkiler vermiştir: stoma sayısı, çinko ve kurşun ortamlarında neredeyse tüm yaprak yüzeylerinde, çinko ortamındaki yaprak alt yüzeyi hariç, kontrole göre genellikle dalgalı seyir izlemiştir. Her iki ağır metal de stoma indeksinde hem üst hem alt yüzeyde düşüşe neden olmuştur. Stoma genişliği ve stoma uzunluğu, çinko ortamındaki yaprak alt yüzeyi stoma uzunluğu hariç, çinko ve kurşun etkisinde geri kalan tüm yaprak yüzeylerinde kontrole göre dalgalı sonuçlar ortaya koymuştur. R. sativus L. fidelerinin bahsi geçen parametreleri çinko ve kurşun ortamlarında H. vulgare L.?ye nazaran farklı tepkiler vermiştir: stoma sayısı, çinko ve kurşun varlığında alt yüzeylerde genel olarak düşerken, üst yüzeylerde çinko ortamında dalgalı, kurşun ortamında ise 4 mM?dan itibaren artışlar şeklindedir. Stoma indeksi ise çinko ortamında her iki yüzeyde de azalış gösterirken, kurşun varlığında her iki yüzeyde de dalgalı bir seyir izlemiştir. Stoma genişliği her iki yüzeyde, çinko ortamında genel olarak düşüş gösterirken, kurşun varlığında dalgalı bir seyir izlemiştir. Stoma uzunluğu çinko ortamında üst yüzeyde dalgalı bir seyir izlerken alt yüzeyde genellikle artmıştır. Kurşun varlığında stoma uzunluğunda ise üst yüzeyde düşüş olurken alt yüzeyde dalgalı bir seyir gözlenmiştir. Çinkonun her iki türde meydana getirdiği tek ortak etki stoma indeksini hem alt hem de üst yüzeyde azaltmasıdır. Epidermis hücre sayısı, epidermis hücre genişliği, epidermis hücre uzunluğu, yaprak kalınlığı ve iletim demetleri arası mesafe parametreleri her iki türde de çinko ve kurşun ortamlarında benzer tepkiler vermiştir: Ağır metaller, epidermis hücre sayısında her iki türün üst yüzeylerinde artışa sebep olurken, H. vulgare L.?nin alt yüzeylerinde artışa, R. sativus L.?un alt yüzeylerinde ise azalmaya sebep olmuşlardır. Her iki türde de ağır metaller etkisiyle epidermis hücre genişliği değerleri yaprağın her iki yüzeyinde de azalmıştır. Çinko ortamında her iki türde de epidermis hücre uzunluğunda düşüşler gözlenirken, Kurşun ortamında, H. vulgare L. üst yüzey epidermis hücre uzunluğu haricinde, dalgalanmalar gözlenmiştir. Her iki ağır metal de H. vulgare L.?de yaprak kalınlığı değerlerinde düşüşe neden olurken, R. sativus L.?da genel olarak dalgalı sonuçlara neden olmuştur. Her iki türde de iletim demetleri arası mesafe çinko ve kurşuna benzer tepkiler vermiş ve azalmıştır. In this work, the effects of various concentrations of zinc [Zn(NO3)2.4H2O] and lead[Pb(NO3)2] on the germination of barley (Hordeum vulgare L. cv. `Tarm`) and whiteradish (Raphanus sativus L.) seeds and on the various anatomical particularities of leaves and some growth parameters of the seedlings grown for 21 days in growth chamber under conditions of 25±1ºC constant temperature, continuous fluorescent light (8.000 lux) and 60%±5 moisture were studied.Zinc and lead, particularly lead, delayed germination and inhibit growth of the both species. These effects, mainly delayed germination, were remarkable on R.sativus L.. When the the percentages of atypical germination was compared; H. vulgare L. was more sensitive than R. sativus L.. Atypical germination of H. vulgare L. seeds increased markedly, especially at treatment of lead, even at low levels of heavy metals. The heavy metals prevented radicle output more than plumule (coleoptile/hypocotyl) output and decreased fresh weight in seedlings of both species. The effect of heavy metal decreased fresh weight values in both species but no statistically significant difference was observed in dry weights. Due to the fresh weights were decreased, the water content values of the both species were decreased. H. vulgare L. seeds were sensitive to the heavy metal than R. sativus L. seeds. At the end of growth period of 21 days after transfer of the seedlings from germinated seeds to the growth chamber; zinc decreased fresh weights in H. vulgare L. seedling compared to the control, lead led to increase the fresh weights in some concentrations. The fresh weights in R. sativus L. were decreased by the both heavy metal. Zinc led to decreased dry weights of H. vulgare L. seedlings on the contrarylead led to an increase of H. vulgare L. seedlings? dry weight in all of lead concentrations. It was fluctated on dry weights of R. sativus L. compared to the control by the effect of both heavy metals. The percentage of water content in H.vulgare L. seedlings were decreased compared to the control, in R. sativus L. seedlings were fluctuated increases/decreases was observed in the heavy metal medium. Heavy metals reduced significantly root and stem elongation of the both species, these effects were shown more apparent in R. sativus L.. In general the heavy metals led to decrease of leaf area in the both species. The fresh and dry weights of leaves and the percentages of leaf water content were decreased generally by the heavy metal effect in the both species. The percentages of water content of R.sativus L. leaves were more sensitive than H. vulgare L. to the both heavy metals. As some anatomical investigations of leaf anatomy; the number of stomata, stomatal index, the width and length of stomata parameters of H. vulgare L. seedlings often gave similar responses to heavy metals. The numbers of stomata almost all the leafsurfaces in zinc and lead medium, except the lower surface of leaf in zinc media, was usually followed fluctuating compared to the control. Both heavy metal caused a decrease on stomatal index in both upper and lower surfaces. The width and length of the stoma, except leaf stomata length in zinc media, excluding the lower surface, remaining leaf surfaces under the effect of zinc and lead led to fluctuations compared to the control. Mentioned parameters of R. sativus L. seedlings had different reactions than H. vulgare L. in zinc and lead medium: while the number of stomata,in the presence of zinc and lead, descreased in general in the lower surfaces, fluctuated in the upper surfaces in zinc media and increased upwards from 4 mM in lead media. While both surface?s stomatal index decreased in zinc medium, fluctuated in lead medium. The width of stoma; generally decreased in zinc medium, fluctuated in the presence of lead in the both surfaces. While the lenght of stoma inzinc medium; fluctuated in the upper surface, usually increased in the lower surface. The lenght of stoma in the presence of lead, reduction in upper surface, fluctuating in lower surface was observed. The only common effect of zinc that reduced stomatal index of both species in the both lower and upper surface. The numbers?, widths and lengths of the epidermis cells, leaf thickness and distance between vascular bundles gave similar responses to zinc and lead mediums in the both species: While heavy metals led to increase of the epidermis cells on the upper surfaces of the both species,caused an increase on H. vulgare L. and a decrease on R. sativus L.?s lower surface. The lengths of epidermis cells were decreased on the both surfaces of both species by effect of the heavy metals. While decreases of epidermis cell?s length was observed in the both species in zinc medium, fluctuations were observed in lead medium, except the lenght of epidermis cell on H. vulgare L.?s upper surface. While the both heavy metals caused a decrease in leaf thickness of H. vulgare L., they generally led fluctuating results in the R. sativus L. leaves. The both species? distance betweenvascular bundles gave similar responses to zinc and lead and they decreased. 122

Yüksek Lisans Tezi Bu çalışmada, 2010-2012 yılları arasında Edirne il sınırları içinde yayılış gösteren Myosotis L. (Boraginaceae) taksonuna ait örnekler morfolojik, korolojik ve anatomik yönden araştırılmıştır. Korolojik çalışmalar sonucunda Edirne bölgesinde 6 Myosotis türü [M. litoralis Steven ex Fisch., M. ramosissima Rochel ex Schultes subsp. ramosissima, M. ramosissima Rochel ex Schultes subsp. ıncata (Boiss. & Bal.) Grau, M. stricta Link ex Roemer & Schultes, M. arvensis (L.) Hill subsp. arvensis, M. laxa Lehm. subsp caespitosa (Schultz) Hyl. ex Nordh.] tespit edilmiştir. Örneklerin tayinleri ilgili flora ve ikonograflara göre yapılmıştır. M. ramosissima subsp. uncata ilk defa bu çalışmada Trakya Bölgesi için yeni kayıt olarak bulunmuştur. Morfolojik çalışmalarda türlerin daha iyi tanıtılabilmesi için bitkilerin arazideki genel görünüşlerinin ve nutletlerin fotoğrafları, morfolojik özelliklerini yansıtan detaylı çizimler ve bitkilerin çeşitli kısımlarının ölçümleri verilmiştir. Anatomik çalışmalar için her taksona ait alkol örneklerin kök, gövde ve yapraklarından enine kesitler alınmıştır. Kök ve gövdeden alınan enine kesitlerde öz bölgesindeki öz boşluğu, hücre sayısı; korteks ve ksilem hücre sayısı; yaprakların mezofil genişliği ve stoma indeksleri taksonların ayrımında kullanılabilecek özellikler olduğu tespit edilmiştir. Gövde anatomik kesitlerinde M. arvensis subsp. arvensis ve M. laxa subsp. caespitosa'nın öz bölgesi parçalanmış, diğerlerinin tamdır. Yaprak anatomik kesitlerinde M. litoralis ve M. stricta'nın ekvifasiyal tipte yaprak; M. ramosissima subsp. ramosissima, M. ramosissima subsp. uncata, M. arvensis subsp. arvensis ve M. laxa subsp caespitosa'nın bifasiyal tipte yaprak yapısına sahip olduğu ve türlerin hepsinde anomositik tipte stoma olduğu tespit edilmiştir. Yapılan ikonograflar ve anatomik kesitler ilk defa bu çalışmada tarafımızdan verilmiştir. Abstract In this study, the samples that belong to Myosotis L. (Boraginaceae) taxon which spread in Edirne are researched morphologically, korologically and anatomically. As a result of korological studies, six Myosotis L. [M. litoralis Steven ex Fisch., M. ramosissima Rochel ex Schultes subsp. ramosissima, M. ramosissima Rochel ex Schultes subsp. ıncata (Boiss. & Bal.) Grau, M. stricta Link ex Roemer & Schultes, M. arvensis (L.) Hill subsp. arvensis, M. laxa Lehm. subsp caespitosa (Schultz) Hyl. ex Nordh.] species are found in Edirne. The species that belong to Myosotis kind collected in the field are specified according to relevant flora and iconographs. One of these samples M. ramosissima subsp. uncata is found firstly in this study in Turkish Thrace Region as a new record. The general outlook of the plants in the field and the nutlets photographs, detailed drawings that reflect morphological features and measurements of various parts of plants are given in order to present the species better in morphological studies. Cross sections were taken from alcohol samples root, stem and leaves that belong to every taxon for anatomical studies. From the cross sections taken from root and stems, it is found that pith space in pith area, cell number, cortex and xylem cell number, leaves mesophile width and stoma index are features that can be used in differentiation of taxons. M. arvensis subsp arvensis and M. laxa subsp. caespitosa?s pith area is shattered and others are precise in stem anatomic cross sections. It is found in leaves anatomic cross sections that M. litoralis and M. stricta have got ekvifasiyal type leaves and M. ramosissima subsp ramosissima, M. ramosissima subsp. uncata, M. arvensis subsp. arvensis, M. laxa subsp. caespitosa have got bifasiyal type leaves and all of the species have got anomocytic type stomata. Anatomic sectioning and iconographs that were done in this research are given firstly in this study by us.

Yüksek Lisans Tezi Bu tez çalışmasında, Ergene tuz koşullarında yetiştirilen 31 çeşit çeltiğin (Oryza sativa L.) kök anatomisi karşılaştırmalı olarak detaylarıyla birlikte olarak incelenmiştir. Tezin ana amaçları; normal (Meriç) koşullarında ve tuzlu (Ergene) koşullarında yetiştirilen çeltik çeşitlerindeki farklılıkları tespit etmek, dayanıklı ve hassas çeşitlerin farklı anatomik özelliklerini belirlemek ve bu sonuçların ileride yapılacak diğer dayanıklı seçim sonuçlarında kullanılabilirliğini test etmektir. Denemeler Meriç ve Ergene’de ekim işleminden, hasat işlemine kadar eşzamanlı olarak gerçekleştirilmiştir.Anatomik çalışmalarda kök parafin kesitleri, Hematoksilen-Eozin, Safranin Alsien blue ve Sartur bayama yöntemleri kullınılmış ve çalışmalarda 18 değişik anatomik parametre incelenmiştir. Sonuç olarak; Kırkpınar, Kros-424, Halilbey, Durağan, Sürek-95, Kral çeşitlerinin anatomik verileri ile “tolerans” ve “koruyucu” modifikasyonlarla Ergene’deki tuzluluğa daha uygun çeşitler olduğu tespit edilmiş ve bu nedenle bu tarz anatomik çalışmaların önemi vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ergene, Edirne, Çeltik, Oryza, tuzluluk, kök anatomisi Abstract In this study, 31 kinds of Ergene grown in saline paddy ( Oryza sativa L.) were investigated with the details of comparative anatomy of the root . The main aims of this thesis , the normal ( Meriç ) and salt conditions (Ergene ) to identify differences in the variety of rice grown in resistant and susceptible cultivars of different anatomical features and determine the future of these results is to test the usability of the results of other durable choice. The experiments carried out at the same time for a period of Meriç and Ergene . Anatomical studies the root of paraffin sections with hematoxylin - eosin , Safranin Alcian Blue and Sartur methods and anatomical studies of 18 different parameters were investigated. As a result, anatomical data of Kırkpınar, Kros-424, Halilbey, Durağan, Sürek-95, Kral and their with " tolerance " and " protective " modifications these cultivars have been identified as resistant to salinity of Ergene, and therefore it has been emphasized the importance of such anatomical studies.Keywords: Ergene, Edirne, rice, Oryza, salinity, root anatomy

Bu çalışma kapsamında farklı yetişme ortamı koşullarında (Artvin-Arhavi, Trabzon-Akçaabat ve Giresun-Espiye) yetişen sakallı kızılağaç odunlarının yetişme ortamı koşullarıyla bazı anatomik özellikler arasındaki ilişkiler ortaya konulmaya çalışılmıştır.Bu maksatla adı geçen araştırma yörelerinde seçme usulüyle belirlenen normal kapalılıktaki kızılağaç meşcerelerinden 33 adet örnek alan alınmış, her bir örnek alanda yetişme ortamı koşulları belirlenmiş, yetişme ortamının toprak özelliklerinin belirlenmesi için toprak profilleri açılarak toprak örnekleri alınmış, kızılağaç odununun anatomik özelliklerinin belirlenmesi için kesilen ağaçlardan odun örnekleri alınmıştır.Açılan toprak profillerinde belirlenen (0-10 cm, 10-30 cm, 30-50 cm, 50-80 cm ve 80-120 cm) toprak derinlik kademelerinden alınan toprak örnekleri üzerinde mekanik analiz (kum, toz ve kil oranları) yapılmış, toprak asitliği (pH), toprak organik maddesi ve faydalanılabilir su kapasitesi (FSK), değişebilir katyonlardan Ca, Mg, Na, K (me/100 gr) ile Fe (ppm) ve Mn (ppm) miktarları belirlenmiştir. Odun örnekleri üzerinde kantitatif özelliklerden; trahe teğet ve radyal çapları, 1mm2 deki trahe sayısı, trahe hücre uzunluğu, özışını yüksekliği ve genişliği, 1 mm de özışını sayısı, lif uzunluğu, lif genişliği, lif lümen genişliği, lif çeper kalınlığı belirlenmiştir. Belirlenen fizyografik ve edafik özelliklerin, kızılağaç odununun anatomisine etkileri istatistiksel analizlerle irdelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yükselti, Toprak Reaksiyonu, Kum Miktarı, Faydalanılabilir Su Kapasitesi, Odun Anatomisi, Kızılağaç, Yetişme Ortamı In this study, wood and soil samples were taken from 33 black alder tree stands, which are native to the Eastern Black Sea Region, and from their different growth environments (Depending on the location and the altitude).On samples of wood; tangential and radial diameters of vessels, number of vessels in 1 mm2 , lengths of vessel elements, ray width and height, numbers of ray in 1 mm, lengths of fibre, widths of fibre, widths of fibre lumen and thickness of fibre wall for measures and countings were determined.Samples of soil; physical (ratio of sand, silt and clay) and chemical (pH, organic matter, macro (Ca++, Mg++, Na+, K+) and micro (Fe++, Mn++) elements) features, type and available water capacities of soil were identified.The differences of the wood anatomical features belonging to different Maple species were tried to evaluated regarding different data, which was taken from different growth environment by using variance analysis, duncan's test and correlation analysis.Key Words: Altitude, Siol reaction, Sand amount, Avaliable Water Capacity, Wood Anatomy, Alder, Site Factors 122

Triticeae Dumort., Poaceae ailesinin, Pooideae alt ailesinde bulunan bir oymaktır. Arpa (Hordeum), buğday (Triticum) ve çavdar (Secale) gibi birbirileriyle yakın akrabalıkları olan başlıca ekin cinsleri bu oymak içindedir. Türkiye'de pekçok altgrupla birlikte 16 cins ve pekçoğu yüksek ekonomik değer içeren 75 türle temsil edilir.Bu çalışmanın esas amacı, oymak içindeki cinslerin, seksiyonların, türlerin ve türaltı kategorilerin, belirleyici anatomik karakterleri üzerine dayanılarak tanımlanmasıdır. Taze ve kuru bitki örneklerinin vejetatif organlarından iki farklı gömme metodu kullanılarak enine kesitler alınmış ve ayrıntılı olarak çalışılmıştır.Bu çalışma, köklerdeki sklerenkimanın yeri, kök tüylülüğü ve hücre arası boşluklar, yaprak şekli, stoma tipi, orta damar ve tüylerin olup olmaması, girder ve strand şekilleri, iletim demetleri etrafında sklerenkimanın düzeni, epidermis hücrelerinin dizilimi, hücre duvarı dalgalanmaları, silika hücrelerinin varlığı, bulliform hücrelerinin çeşidi, gövdedeki iletim demetlerinin dizilimi ve epidermise bağlantıları, gövdelerin boşluğu gibi nitel karakterler ile köklerderki sklerenkima sırası, gövdedeki iletim demeti sırası ve gövde çapları, yaprak uçlarındaki sklerenkima sırası, yapraklardaki tüm tüy tiplerinin sıra sayısı ve uzunlukları, stoma sayısı ve stomalar arasındaki epidermis hücre sayısı gibi nicel karakterleri kapsamaktadır.Sonuç olarak, bütün bu özelliklerin, taksonların sistematik ve evrimsel ilişkilerini anlamakta yardımcı olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, en fazla ayırt edici karakter yaprak anatomisindedir. Kökte merkezi metaksilem bulunmamaktadır. Metaksilem elemanları merkezi silindirde dağınık dizilimlidir. Gövdede nodlar arasında kalan bölge boş ya da dolu olabilir. Fakat, nod kısmının anatomisi genellikle aynı yapıdadır. Ayrıca iki türün subtribe olarak değerlendirilebileceği tespit edilmiştir. Triticeae Dumort. is a tribe within the Pooideae subfamily of Poaceae. Major crop genera found in this tribe include barley (Hordeum), wheat (Triticum) and rye (Secale) all of which are closely related to each other. In Turkey, with the several subgroups, this tribe is represented by 16 genera and 75 species, many of which have great economic values.The main objective of this research work is to determine the taxa of this tribe on the basis of their diagnostic anatomical characters of vegetative organs for the recognision of genera, sections, species, and infraspecific categories. By using both fresh and herbarium specimens, transverse sections of vegetative organs were obtained by using two different sectioning methods.This study covers both qualitative anatomical characters, such as sclerenchyma position, hair density and intercellular cavities of roots, shapes of leaves, presence of midrib, occurrence of leaf hairs, shapes of girders or strands, arrangement of sclerenchyma around vascular bundles and arrangement of epidermal cells, cell wall undulations, appearance of silica bodies, type of bulliform cells, arrangement of culm vascular bundles and their connections to the epidermis, hollowness of culms, as well as quantitative characters, such as sclerenchyma line number of roots, vascular bundle line numbers and diameters of culms, sclerenchyma line number of leaf margins, line numbers and sizes of all types of costal leaf hairs, stomata and interstomatal cell lines.In conclusion, all these properties are useful to understand both systematics and evolutionary relationships of the taxa. Moreover, the leaves of the tribe have the most numerous diagnostic characters. The roots do not have central metaxylem. The metaxylem elements are scattered in the vascular cylinder. The internodular parts of the culms may be hollowed or solid. However, the nodular parts of the culms generally have the same structure. Furthermore, there are two species which can be assigned as a subtribe. 183

Hyacinthella dünyada 17 türle, Türkiye'de 10 taksonla temsil edilir. Bu türlerden dokuz tanesi ülkemiz için endemiktir (Persson ve Pearsson 1992). Cinsin Türkiye'deki endemizm oranı %90 olup, Hyacinthella cinsinin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iki türü tespit edilir (Hyacinthella nervosa (Bertol.) Chouard, Hyacinthella siirtensis (B.Mathew). Bu çalışmada türlerin bölgedeki yayılışları tespit edilerek, morfolojik ve anatomik özellikleri saptanmaya çalışılmıştır.Bu çalışmada, Hyacinthella nervosa ve Hyacinthella siirtensis'in soğan, yaprak, çiçek ve meyve gibi morfolojik özellikleri incelendi.Anatomik çalışmalarda, epidermis, skape ve yaprak incelendi, fotoğraf ve çizimlerle raporlandı.Anahtar Kelimeler: Hyacinthella, Morfoloji, Anatomi, Güneydoğu Anadolu Hyacinthella genus is represented with 17 species in the World and Hyacinthella genus is represented with 10 taxa in Turkey. Nine of these species are endemic to our country (Persson ve Pearsson 1992). The endemism ratio of the Genus is 90% and two species of Hyacinthella grow (Hyacinthella nervosa (Bertol.) Chouard, Hyacinthella siirtensis B. Mathew) in South Eastern Anatolia. In this study, the distribution of these species were determined and, their morphological and anatomical features defined.In this study, morphological characteristics such as onions, leaf, flower, and fruit of Hyacinthella nervosa and Hyacinthella siirtensis were examined.In the anatomical researches, epidermis, scalp and leaf were examined, reported by photographs and drawings.Key Words: Hyacinthella, Anatomy, Morphology, South Eastern Anatolia 57

Bu çalışmada Fabaceae familyasına ait ve ülkemiz için endemik olan Sartoria hedysaroides Boiss & Heldr. ve Glycyrrhiza iconica Hub.- Mor. türlerinin kök, gövde, rizom ve yapraklarına ait anatomik yapıları ile morfolojik özellikleri ortaya konmuştur.Ülkemizde yetişen Glycyrrhiza türlerinden Glycyrrhiza iconica hariç diğerlerinin gerek anatomik gerekse morfolojik özellikleri daha önce ortaya konmuştur. Glycyrrhiza iconica'nın özellikle anatomik sonuçları daha önce yapılan bu çalışma sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Morfolojik olarak kök, gövde ve rizom boyutları bakımından diğer Glycyrrhiza taksonlarından oldukça küçük yapıda olduğu tespit edilmiştir.Sartoria hedysaroides monotipik bir cinsin türüdür. Bu tür Konya'da iki farklı lokaliteden toplandı. Rakım olarak yüksek yerden toplanan örnekler kısa boylu (procumbens), rakım olarak düşük yerden toplanan örnekler ise uzun boylu (ascendens) dur. Bu iki lokaliteden alınan örneklerin gerek morfolojik gerekse anatomik özellikleri arasında bazı farklılıkların olduğu çalışma ile ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Glycyrrhiza iconica, Sartoria hedysaroides, Anatomi, Morfoloji, Ekoloji, Endemik, Türkiye. In this study, Sartoria hedysaroides Boiss. & Heldr. and Glycyrrhiza iconica Hub. ? Mor. from Fabaceae family have been investigated, their morphological characteristics of root, stem, rhizome and leaves and anatomical structures have been revealed.Except Glycyrrhiza iconica, Glycyrrhiza species grow in Turkey identified both anatomically and morphologically. Especially Glycyrrhiza iconica?s anatomical results compared with the results of studies conducted before. Morphologically, in terms of size structure, the root, stem and rhizome of Glycyrrhiza species have been found to be quite small.Sartoria hedysaroides is a monotypic genus and has been collected from different localities in Konya. Sartoria samples collected from high altitude has short (procumbens), however, samples collected from low altitude is tall (ascending). This study demonstrated that features of these two samples has some differences both morphologically and anatomically.Keywords: Anatomy, Glycyrrhiza iconica, Endemic, Ecology, Morphology, Sartoria hedysaroides, Turkey. 94

Yüksek Lisans Tezi Bu çalışmada, Asteraceae familyasından Sonchus L. cinsine ait Sonchus asper (L.) Hill, Sonchus oleraceus L. ve Sonchus tenerrimus L. taksonları morfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri yönünden karşılaştırılmıştır. İncelenen örnekler 2010-2012 yılları arasında Trakya Bölgesi'den toplanmıştır. Toplanan örnekler herbaryum ve fiksasyon materyalleri şeklinde saklanmıştır. Bu örneklerden S. tenerrimus L. ilk defa bu çalışmada Trakya Bölgesi için yeni kayıt olarak bulunmuştur. Morfolojik çalışmalarda taksonların teşhisi ve morfolojik incelemeler herbaryum materyallerinden yapılmıştır. Taksonların gövde, yaprak, çiçek ve meyvelerinin morfolojik karakterleri incelenmiş olup bu morfolojik özellikler fotoğraflarla desteklenerek verilmiştir. Anatomik incelemeler fiksasyon materyallerinden yapılmıştır. Anatomik çalışmalarda gövde enine kesitleri, yaprak enine ve yüzeysel (üst, alt) kesitleri incelenmiş ve mikrofotoğrafları ile birlikte verilmiştir. Yapraklar anomositiktir. Ayrıca yaprak yüzeysel kesitlerine bakıldığında epidermis hücre şekillerinde de farklılıklar olduğu gözlenmiştir. Aynı zamanda anatomik kesitlerde kristal varlığı da gösterilmiştir. Gövdeden enine kesitler ile yapraktan enine ve yüzeysel kesitleri içeren tüm anatomik çalışmalar ilk defa gösterilmiştir. Araştırmanın palinoloji bölümünde, Wodehouse metodu ile daimi hale getirilen polen preparatları ışık mikroskobunda incelenmiştir. Polen tipleri 3(-4)-zonocolporate, polen şekilleri sferoidal, ornamentasyonları ekinattır. Ayrıca polenlerin sterilite oranlarına bakılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sonchus L., Asteraceae, Anatomi, Morfoloji, Palinoloji Abstract In this study, Sonchus asper (L.) Hill, Sonchus oleraceus L. ve Sonchus tennerrimus L. belonging to genus Sonchus L. of family Asteraceae were compared by their morphological, anatomical and palynological features. The examined taxa were collected from European part of Turkey in 2010-2012. The collected plants are protected as herbarium and stock materials. S. tenerrimus L. is recorded as a new record for European Turkey in this study. In the morphological section, identifications of the taxa and the morphological investigations were determined from herbarium materials. The morphological charecteristics of the stem, leaf, flower and fruit were investigated and morphological features have been given along with pictures. The anatomical investigations were determined from stock materials. In the anatomical section, the transverse sections from stem and leaf, along with the surface views from the leaf (the upper and the lower) have been examined along with their microphotographes. The leaves are bifacial and have stomata cells that are anomocytic. However the existance of crystal have been shown in the anatomical sections. All anatomical studies including transverse sections of the stems and leaves and surface section of leaves are illustrated for the first time. In the palynological section, the pollen grain preparates were became permanent with Wodehouse method with light photomicroscope. The pollen is 3(-4)-zonocolporate, spheroidal, echinate. In addition the pollen sterility was studied. Keywords: Sonchus L., Asteraceae, Anatomy, Morphology, Palynology

Bu çalışmada ülkemizde yayılış gösteren Helichrysum Mill. cinsine ait bazı taksonların morfolojik, anatomik, palinolojik ve kimyasal özellikleri araştırılmıştır. Taksonların betimleri yapılarak habitat özellikleri, IUCN ve coğrafik yayılışları verilmiştir. Yapılan anatomik çalışmalarda taksonların kök, gövde ve yaprak anatomileri incelenmiştir. Morfolojik karakterler Türkiye Florası’yla karşılaştırılmış ve yeni morfolojik karakterler eklenmiştir. Çalışılan Helichrysum taksonlarından Helichrysum chionophilum Boiss.&Bal., Helichrysum noeanum Boiss., Helichrysum arenarium (L.) Moench subsp. aucheri (Boiss.) Davis et Kupicha, Helichrysum plicatum DC. subsp. polyphyllum (Ledeb.) ve Helichrysum graveolens (Bieb.) Sweet’in polen şekillerinin oblate spheroidal, plicatum subsp. plicatum’un ise spheroidal, apertür tiplerinin trikolporat ve ornamentasyonlarının ekinat olduğu tespit edildi. Helichrysum örneklerinden su distilasyonu ile elde edilen uçucu yağları GC ve GC-MS ile analiz edildi. Bitkilerin uçucu yağ verimleri 0.5-1 ml arasında saptanmıştır. Helichrysum taksonlarında genel olarak (E)- Caryophyllene (%6.91-%7.44), -cubebene (%1.61-%9.50), -gurjunene (%1.38-%11.06), zonarene (%2.00-%5.79) ve 1,8-cineole (%41.72) ana bileşenler olarak tespit edildi. Yapılan sayısal taksonomik analizlere göre; Helichrysum taksonlarının morfolojik gruplamaları, Türkiye Florası’ndaki morfolojik betimi ile uygunluk gösterirken, çalışılan taksonların kimyasal gruplamalarında farklılıklar saptanmıştır., In this study, some taxa of the belong to Helichrysum Mill. of Turkey were evaluated by means of morphological, anatomical, palynological and chemical data. Habitat features, threatened categories and geographical distributions of the species were given. The morphological characters were compared with Flora of Turkey and added some new morphological characters. In the anatomical studies the anatomies of the stem and leaf, root of taxa were examined. The shape of the pollens of Helichrysum of Helichrysum chionophilum Boiss.&Bal., Helichrysum noeanum Boiss., Helichrysum arenarium (L.) Moench subsp. aucheri (Boiss.) Davis et Kupicha, Helichrysum plicatum DC. subsp. polyphyllum (Ledeb.) and Helichrysum graveolens (Bieb.) Sweet were determined as oblate spheroidal and plicatum subsp. plicatum was determined as spheroidal, type of the aperture were ticolporate and ornementation were echinate. The essential oil composition of Helichrysum samples obtained by hydro-distillation were determined as range of 0.5%- 1% (v/w). Usually (E)-Caryophyllene (%6.91-%7.44), -cubebene (%1.61-%9.50), - gurjunene (%1.38-%11.06), zonarene (%2.00-%5.79) and 1,8-cineole (%41.72) were detected as the main compounds of Helichrysum taxa. According to the numerical analysis, while the morphological grouping of the Helichrysum taxa were showed congruency with the morphological description in Flora of Turkey but more differences were determined in the chemical dendrogram grouping of the taxa studied.

Bu çalışmada Eskişehir ve çevresinde doğal yayılış gösteren Salvia cryptantha Montbret & Aucher ex Benth., S. candidissima Vahl subsp. occidentalis Hedge ve S. forskahlei L. türlerinin anatomik, palinolojik kimyasal ve biyolojik aktivite özellikleri saptanmaya çalışılmıştır. S. cryptantha ve S. candidissima subsp. occidentalis yörede geniş yayılış gösteren, S. forskahlei'nin ise daha az bulunan türler oldukları görülmüştür. İncelenen türlerin kök enine kesitlerinde, öz bölgesinin tamamen parankimatik hücrelerle kaplandığı görülmüştür. Gövde enine kesitlerinde epidermisten çok sayıda örtü ve salgı tüyü çıkmaktadır. Türlerin öz bölgesinde iri parankimatik hücrelerin varlığı görülmüştür. İncelenen türler yaprak anatomileri bakımından da birbirlerine çok benzemektedirler. Yaprağın alt ve üst yüzeyi bol miktarda örtü ve salgı tüyleri ile kaplıdır. Yapraklar amfistomatik ve bifasiyaldir. Bitkiler amarillis, mesomorf ve anizositik tipte stomalara sahiptir. Yaprak orta damardaki iletim demeti floem ve ksilemden oluşmaktadır. İletim demeti kollateraldir. İletim demetleri tipik bir parankimatik kınla kuşatılmıştır. Polen morfolojisi çalışmalarında incelenen Salvia taksonlarının hekzakolpat tipte ve suboblat-subprolat şekilli oldukları, tektat-retikülat-perforat/tektat-retikülat-granülat/tektat-biretikülat bir ornemantasyon gösterdikleri saptanmıştır.Fitokimyasal ve Biyolojik aktivite çalışmalarında kullanılmak üzere türlerden hazırlanan metanol ve etilasetat ekstrelerinin Folin-Ciocalteau reaktifiyle toplam fenolik maddeler, tersfaz YBSK metoduyla fenolik asitleri tayin edilmiştir. Bunların yanında antiradikal aktiviteleri DPPH serbest radikali üzerinden, antioksidan aktiviteleri ise ß-karoten linoleik asit sisteminde değerlendirilmiştir. Sonuç olarak en fazla toplam fenolik madde taşıyan S. forskahlei - ME ekstresi en yüksek antiradikal ve antioksidan aktivite göstermiştir.Anahtar kelimeler: Salvia, Lamiaceae, anatomi, palinoloji, fenolik maddeler, YBSK, Antioksidan aktivite, Eskişehir. In this study attemp was made to determine some anatomical, palynological, chemical and biological activitiy of the species of Salvia cryptantha Montbret & Aucher ex Benth., S. candidissima Vahl subsp. occidentalis Hedge and S. forskahlei L. that show natural distribution in and around Eskişehir. It was found that S. cryptantha and S. candidissima subsp. occidentalis showed the broader distribution than S. forskahlei.In the the root cross-sections of the examined species, it was observed that the pith was completely covered by parenchyma cells. In stem cross sections of the species from epidermis is covered by more eglandular and glandular hair. The presence of large paranchymatic cells was observed in the pith of the speciess. The species observed showed similarities in terms of leaf anatomy. Upper and lower surface of leaf is covered by more eglandular and glandular hair. Leaves are amphistomatic and bifacial. Plants have an amaryllis, a mesomorph and an anisocytic type stomata. The leafs central vascular cylinder is composed of the phloem and the xylem bundle. Vascular bundle is collateral. Vascular bundle is covered by a typical parenchymatic bundle. They were determined stephanocolpatae type and suboblate-subprolate shape, tectate-reticulate-perforate/ tectate-reticulate-granulate/ tectate-bireticulate ornamentation of investigated Salvia taxa in the pollen morphology studies.The total phenolic contents of the methanol and ethylacetate extracts of species, prepared for phytochemical and biological acivities studies, were determined by using Folin-Ciocalteau assay and also quantitative analysis of phenolic acids in the extracts were determined by reversed-phase HPLC. In addition, extracts were tested for antioxidant and antiradical activity by ß-caroten linoleic acid system and on DPPH free radical, respectively. In result, S. forskahlei ? ME extract contains high total phenols, was exhibited highest antioxidant and antiradical activity.Keywords: Salvia, Lamiaceae, anatomy, palynology, phenolics, HPLC, antioxidant activity, Eskişehir. 92

Bu çalışmada Liliaceae familyasına ait Gagea Salisb. cinsinin Türkiye' de yayılış gösteren türlerinden Gagea chrysantha (Jan) Schultes&Schultes, Gagea peduncularis (J.&C. Presl) Pascher, Gagea granatellii (Parl.) Parl. morfolojik ve anatomik açıdan karşılaştırmalı olarak incelenerek benzerlik ve farklılıklar tespit edildi. Morfolojik incelemelerde G. granatellii türünün diğerlerinden farklı olarak soğanlarının geriye doğru dönmüş kalın kökler ile sarıldığı ve gövde yapraklarının koltuklarında yavru soğanların yer aldığı gözlendi. G. chrysantha türünün pedisellerinde tüy yoğunluğu diğer iki türün pedisellerine göre daha seyrektir ve taban yaprakları çiçek durumunu fazlaca aşmaktadır. G. peduncularis türünde gövde yaprağının bir tane olduğu tespit edildi. Anatomik olarak yapılan incelemelerde her üç türünde kök enine kesitinde ortada büyük bir metaksilemin olduğu görüldü. Gövde enine kesitinde G. granatellii türünde iletim demetlerinin sayısı genellikle 8 adet iken G. chrysantha, G. peduncularis türlerinde 9 adet iletim demetine rastlandı. Polen incelemelerinde, G. chrysantha ve G. granatellii' nin subprolat tip polenlere, G. peduncularis' in ise prolat tip polenlere sahip olduğu görüldü. Çalışmada elde edilen bulgular fotoğraf ve tablolar ile gösterildi. In this study, three Gagea Salisb species (Gagea chrysantha (Jan) Schultes&Schultes, Gagea peduncularis (J.&C. Presl) Pascher, Gagea granatellii (Parl.) Parl..) which belong to Liliaceae family have been investigated morphologically and anatomically. Morphological and anatomical properties of three species have been compared and the similarities and the differences have been detected. The bulb of G. granatellii species usually surrounded with thickened roots and one bulbil is forming in cauline leaf axils. Hair density of pedisels of G. chrysantha are rare than the other two species pedisels. Basal leaves of G. chrysantha are much exceeding from inflorescence. G. peduncularis have one cauline leaf. In anatomical investigations, cross-section of root of three species have a big metaxylem in the centre. On the cross-section of stem, G. granatellii have 8 vascular bundle and G. chrysantha have 9 vascular bundle. In the polen investigated, G. chrysantha and G. granatellii have subporat type polens and G. peduncularis have porat type polens. The results of this study have been presented with photographs, and tables 82