Search

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 1984 – 2017 yılları arasındaenflasyon, faiz ve döviz kuru arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu amaçdoğrultusunda, öncelikle Türkiye’de söz konusu değişkenler arasındakiilişkinin ekonomi üzerindeki etkisi parasal aktarım mekanizması aracılığıile açıklanarak teorik bilgiler sunulmuştur.Daha sonra enflasyon, faiz ve döviz kuru arasındaki ilişki OLSyöntemleri ile çözümlenmiş Toda - Yamamoto (TY) nedensellik testi ilearaştırılmıştır. Toda – Yamamoto (TY) nedensellik analizinin diğernedensellik analizlerine göre bazı avantajları vardır. Söz konusu buanalizde değişkenlerin düzeyde durağan olması gerekmediğinden dolayıfark almaktan kaynaklanan bilgi kaybı önlenmektedir.Toda – Yamamoto (TY) nedensellik analizini yapabilmek için ilkolarak değişkenlere durağanlık testi yapılmakta ve maksimumbütünleşme sayısı (dmax) belirlenmektedir. Daha sonra, AIC ve SIC gibibilgi kriterleri dikkate alınarak değişkenler için optimal gecikmeuzunluğu (k) ile modelin tahmin edilebilme derecesi [k(dmax)]belirlenerek geliştirilmiş VAR modeli seviyesinde tahmin edilmektedir.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, Türkiye’de 1984 – 2017döneminde enflasyon, faiz oranı ve döviz kuru arasında faiz oranındanenflasyona doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Eldeedilen bu sonuç faiz oranının enflasyonu etkileyen önemli bir parapolitikası aracı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle 2002 yılındanitibaren Merkez Bankası’nın uygulamaya başladığı enflasyon hedeflemesipolitikası devam ettirilirken faiz oranlarının etkisinin göz önündebulundurulmasının yararlı olacağı söylenebilir. The aim of this study was to investigate the relationship betweeninflation, interest rate, and exchange rate in Turkey for the periodbetween 1984 and 2017. In line with this aim, firstly the effect of therelationship between these variables on the Turkish economy throughmonetary transmission mechanism was explained and theoreticalinformation was presented.Then, the relationship between inflation, interest rate, andexchange rate was analyzed by OLS method and investigated using theToda–Yamamoto (TY) causality test. Toda - Yamamoto (TY) causalityanalysis has some advantages compared to other methods of causalityanalysis. In this analysis, since variables do not have to be stationary atlevel, information loss caused by taking difference is prevented.In order to perform Toda - Yamamoto (TY) causality analysis, firstly,the stationarity test is performed on variables and the maximum order ofintegration (dmax) is determined. Then, taking into account theinformation criteria, such as AIC and SIC, the augmented VAR model isestimated at level by determining estimated order level [k (dmax)] withthe optimal lag length (k) for the variables.According to the results obtained from the study, in Turkey, 1984- 2017 period, it is determined that there is one way causality, frominterest rate to inflation, between inflation, interest rate and exchangerate. This result shows that interest rate is an important monetary policyinstrument affecting inflation. For this reason, it can be said that takinginto account the effect of interest rates will be beneficial while theinflation targeting policy, which has been implemented by the CentralBank since 2002, is maintained.

Bu çalışmanın temel amacı bireylerin karar alırken örgütünbaskısından etkilenip etkilenmediğini araştırırken, bu etkinin anlamlıolup olmadığını da incelemektir. Ülkemizde daha önceden sosyal psikolojialanıyla ilgili çok çalışma yapılmamış olmasına rağmen söz konusu buçalışma için ABD’de daha önceden Asch (1951) tarafından uygulananuyumluluk deneyi ve Scott ve Bruce (1995) tarafından yapılan Kararverme tarzları ölçeği temel alınmıştır. Bu çalışma da karma analiz yoluizlenmiştir.Çalışmanın kapsamı ise Bayburt üniversitesinde lisans eğitiminedevam eden öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırma sonucunda iserasyonel karar verme eğilimi yüksek olan öğrencilerin ilginç bir şekildegruba uyma konusunda daha istekli olduğu gözlemlenirken, sezgiselkarar verme puanı yüksek ola katılımcıların gruba uyma konusundadaha az istekli olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu çalışma kontrol grubuve deney grubu olmak üzere iki grup üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kontrolgrubunda katılımcıların %99’u bütün sorulara doğru cevabı vermiştir.Ancak deney grubunda ise bu oran %65 lere kadar gerilerken hiçbir şekilde grubun baskısına uymadan cevap verenlerin sayısı %35seviyesinde gözlemlenmiştir. Yapılan çalışmanın sonuçları, ilginç birşekilde, rasyonel bir karara sahip olduğu belirlenen katılımcıların grupbaskından daha fazla etkilendiği ortaya koyarken Sezgisel karar vermeoranının yüksek olduğu katılımcıların grup baskısından daha azetkilendiği ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmanın genel sonucu, teorik(İstatistiksel) olarak bireylerin kendilerini karar verme tarzlarında kiboyutlardan birine eğilimli oalrak algılarlar. Ancak pratikte tersinesonuçlar verebilmektedir. The main purpose of this study is to investigate whether individualsare affected by the pressure of the organization while making decisions.Although there is not much work in the field of social psychology in ourcountry, this study is based on the compatibility test previously appliedby Asch (1951) in the US and Scott and Bruce's (1995) decision-makingscale. In this study, mixed analysis method was followed.The scope of the study consisted of the students attending BayburtUniversity. As a result of the research, it was observed that students withhigh rational decision making tendency were more interested in obeyingthe group. In addition, this study was conducted on two groups ascontrol group and experimental group. In the control group, 99% of therespondents gave the right answer to all questions. However, in theexperimental group, this rate decreased to 65%, while the number ofrespondents who did not comply with the pressure of the group wasobserved at 35%. The results showed that interestingly, that theparticipants, who were determined to have a rational decision, were moreinvolved in the organization. While the participants with high intuitivedecision-making rates were less affected by the group pressure. Thegeneral result of this study is the theoretical (statistical) as individualstend to perceive themselves as one of the dimensions of their decision-making style. In practice, however, can give negative results.

Bu çalışmada, çevresel sorunların önlenmesinde etkili bir yönetimaracı olan çevre vergileri ve büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır.Literatürde çevre vergileri ve büyüme arasındaki ilişkilere farklı açılardanbakıldığında, sonuçların değişebildiği görülmektedir. Bu bağlamdaTürkiye için söz konusu ilişki 1994-2014 dönemi arasında yıllık verilerkullanılarak Johansen Eşbütünleşme testi, Tam Değiştirilmiş EKK (FullyModified OLS), Kanonik Eşbütünleşme Regresyonu (CanonicalCointegration Regression, CCR) ve Dinamik En Küçük Kareler (DOLS)teknikleri ile araştırılmıştır. Johansen Eşbütünleşme analiz sonucunagöre eşbütünleşik oldukları tespit edilen değişkenler arasında uzundönemli ilişki olduğu belirlenmiştir. İçsellik probleminden dolayıJohansen Eşbütünleşme tahmin sonucu sadece işaret açısındanyorumlanmış ancak büyüklük açısından yorumlanamamıştır. Bu yüzdenTam Değiştirilmiş EKK (Fully Modified OLS), Kanonik EşbütünleşmeRegresyonu (Canonical Cointegration Regression, CCR) ve Dinamik EnKüçük Kareler (DOLS) teknikleri kullanılarak model yeniden tahminedilmiş ve büyüklük açısından da yorumlanmıştır.Bu çalışmada Türkiye, Avrupa Birliği ülkeleri ve OECD ülkeleriçevresel vergilerin uygulama alanları bakımından karşılaştırıldığında,Türkiye’de çevresel vergilerin uygulama alanlarının sınırlı olmasınarağmen çevresel vergi gelirlerinin GSYİH içindeki payının gerek OECDülkeleri gerekse Avrupa Birliği ülkelerindekinden daha fazla olduğu tespitedilmiştir. Ayrıca, çalışmada elde edilen FMOLS, CCR ve DOLS tahminsonuçlarına göre ise, büyüme oranındaki yüzde bir artış çevresel vergigelirlerini sırasıyla % 1.808182, % 1.818228 ve % 1.892339 oranındaartırmaktadır. Söz konusu tahmin sonuçlarının birbirine çok yakındeğerler olduğu görülmektedir Bu sonuçlar, Türkiye’de iktisadi büyümedeki artış ile birlikte artan çevre kirliliğinin bertaraf edilmesi içindaha yüksek oranlarda çevresel vergilerin alınması sonucunda ortayaçıkmış bir durum olabileceğini göstermektedir. In this study, the relationship between environmental taxes andgrowth, which is an effective management mean in the prevention ofenvironmental problems, has been investigated. When relationshipsbetween environmental taxes and growth are looked in differentperspectives in the literature, it is seen that results can change. In thiscontext, the relationship for Turkey was investigated with using withannual data between 1994-2014 period, performing with JohansenCointegrationtest, Fully Modified OLS, Canonical Cointegration Regression(CCR) and Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS) techniques.According to the results of the analysis, it was determined that there wasa long-term relationship between the variables determined to becointegrated. Due to the problem of endojenite, Johansen estimationresult was interpreted only in terms of sign but could not be interpretedin terms of size. Therefore, using Fully Modified OLS, CanonicalCointegration Regression (CCR) and Dynamic Ordinary Least Squares(DOLS) techniques, the model was re-estimated and interpreted in termsof size.In this study when Turkey, European Union countries and OECDcountries are compared in terms of areas of application of theenvironmental taxes, it was determined that the share of environmentaltax revenues in the GDP in Turkey is higher than OECD countries andEuropean Union countries although the scope of application is limited inour country. Also, according to FMOLS, CCR and DOLS forecast resultsgathered in the study, an increase of one percent in the growth rateincreases the environmental tax revenues by 1.808182 %, 1.818228 %and 1.892339 % respectively. These results, which are very close to eachother, show that this could be a situation that arose as a result of thehigher environmental taxation in order to rule out environmentalpollution that has been increasing with the increase in the economicgrowth in Turkey.