Бұл мақалада өткен ғасырдың басынан қазіргі уақытқа дейін бір ғасыр бойы білім беру кеңістігінде кәсіби бағдар жұмысының пайда болуы мен дамуының тарихи тұстарына авторлар зерттеу барысында қоғамның саяси, экономикалық, идеологиялық факторларының ықпалымен білім беру үдерісінде кәсіби бағдардың толқынды ырғақта қарқынды, орнықты дамып, кейбір кездерде тоқырау құбылыстары кеңінен орын алып отырғаны анықталған. Зерттеу жұмысының мақсаты Қазақстанның жалпы орта мектептеріндегі кәсіби бағдар жұмысының жаңа моделін ғылыми тұрғыда жасаудың тарихи алғышарттарға терең зерделеу жүргізіп, оның педагогикалық, психологиялық және ұйымдастырушылық-әдістемелік артықшылықтары мен кемшіліктерін жете анықтап, әдіснамалық тұрғыда жаңа сипаттағы кәсіби бағдар жұмыстарын табысты ұйымдастырудың ғылыми қайшылықтарын құру болып табылды. Қазіргі жалпы орта мектептердегі кәсіби бағдар жұмысын жақсартуға ұсынылған бейіндік оқытудың әлі күнге дейін өзінің оң шешімін көрсете алмауы мен оқушылардың өзбетімен мамандықты таңдай алмауы. Еңбек нарғындағы еңбек ресурстарының құбылмалы өзгеруі жалпыламалы мазмұндағы еңбек түрлерін оларға ұсыну болып табылады. Кәсіби бағдар жұмысы жалпы орта мектептің тәрбиелілік сипаттағы іс-әрекет емес, нақты пәндік мазмұнында жүруін белгілеген. Кәсіби бағдар жұмысы жалпы орта мектептердің ғана мүддесі емес, ол мектеп, кәсіби білім беру оқу орны, өндіріс, қызмет көрсету саласы, жергілікті атқарушы орган және «Атамекен» ҰКП мекемелерінің біріге жүргізетін корпоративтік іс-әрекеттілігін, солардың өзара біріге ұймдастырып, жүргізетін қоғамдық іс-әрекет екендігін негіздеген. Оның алғышарт нәтижелері М.О.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті, Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті және М.Х,Дулати атындағы Тараз аймақтық университеті базасында жалпы орта мектеп оқушыларына жүргізілген зерттеулер негіз болады. Бұл жоғары оқу орындары мектептің оқушыларына, педагогикалық ұжымдарына кәсіби бағдар жұмысы бойынша воркшоп, семинарлар, тренингтер, «Ашық есік» күні, мектеп оқушыларына арналған мамандық таңдау порталдары, ғалымдардың дәріс оқуы, зертханалық сабақтар, «Шебер сынып» өткізу, байқаулар, олипиадалар жүргізулер тәжірибелеуде. Авторлар кәсіби бағдар жұмысының пайда болуы мен дамуындағы тәжірибелер мен зерттеу нәтижелерінің алғышарттарын алға тарта, заманауи қоғамдық және тұлғалық қажеттіліктерді қанағаттандыруға, қазақстандық жаңа білім беру саясатымен болашақ мамандар даярлауға ұстаным ретінде пайдалы болатын ғылыми-педагогикалық мәселелердің қайшылықтарын жас зерттеушілерге, мектеп педагогтарына айқындап беріп отыр., Авторы данной статьи рассматривают историю возникновения и развития профориентационной работы в образовательном пространстве с начала прошлого столетия и до наших дней. В ходе исследования ими определены неустойчивость, нарушение динамичности постепенного развития профориентации в образовательном процессе, основанной на идеологии, политике и экономике союзных стран. Цель исследования состояла в том, чтобы провести глубокое изучение исторических предпосылок для научного создания новой модели профориентационной работы в общеобразовательных школах Казахстана, определить ее педагогические, психологические, организационно-методические преимущества и недостатки, а также выявить научные противоречия для успешной организации профориентационной работы нового с методологической точки зрения характера. Дело в том, что профессиональная подготовка, предлагаемая для совершенствования профориентационной работы в современных общеобразовательных школах, еще не способна показать своего положительного результата, а учащиеся не имеют возможности самостоятельно выбирать профессию. Неустойчивость трудовых ресурсов на рынке труда заключается в предложении им видов работ обобщенного содержания труда. Профориентационная работа определила, что общеобразовательная школа должна иметь не воспитательный характер, а конкретное предметное содержание. Профориентационная работа проводится не только в интересах общеобразовательной школы, она должна иметь практическую направленность, т.е. она должна организоваться и осуществляться совместно со школой, профессиональным учебным заведением, промышленностью, сферой услуг, местным исполнительным органом и НПП «Атамекен». Предварительные результаты данной работы основаны на исследованиях, проведенных среди учащихся и профориентаторов средних школ на базе Южно-Казахстанского университета имени М. О. Ауэзова, Западно-Казахстанского аграрно-технического университета имени Жангир хана и Таразского регионального университета имени М. Х. Дулати. В этих вузах проводятся профориентационные работы: мастер-классы, воркшопы, семинары, тренинги, День открытых дверей, созданы информационный портал по выбору специальностей, чтение лекций учеными, проведение лабораторных занятий, конкурсов, олимпиад для учащихся и профориентаторов школы. Авторы, учитывая предпосылки педагогических проблем по изучаемому направлению, выявляют противоречия, которые могут быть полезны молодым исследователям и практикам как новые установки в подготовке кадров в рамках формирующейся новой Казахстанской образовательной политике., The authors of this article consider the history of the emergence and development of career guidance in the educational space from the beginning of the last century to the present day. In the course of the study, they determined instability, a violation of the dynamism of the gradual development of career guidance in the educational process, based on the ideology, politics and economy of the allied countries. The purpose of the study was to conduct an in-depth study of the historical prerequisites for the scientific creation of a new model of vocational guidance work in secondary schools of Kazakhstan, to determine its pedagogical, psychological, organizational and methodological advantages and disadvantages, as well as to identify scientific contradictions for the successful organization of vocational guidance work with a new methodological approach. character point of view. The fact is that the professional training offered to improve career guidance in modern general education schools is not yet able to show its positive result, and students do not have the opportunity to choose their own profession. The instability of labor resources in the labor market consists in offering them types of work of the generalized content of labor. Career guidance work determined that a general education school should not have an educational character, but a specific subject content. Career guidance work is carried out not only in the interests of the general education school, it should have a practical orientation, i.e. it should be organized and carried out jointly with the school, vocational school, industry, service sector, local executive body and NCE "Atameken". The preliminary results of this work are based on studies conducted among students and career counselors of secondary schools on the basis of South Kazakhstan University named after M. O. Auezov, West Kazakhstan Agrarian Technical University named after Zhangir Khan and Taraz Regional University named after M. Kh. Dulati. Career guidance is carried out in these universities: master classes, workshops, seminars, trainings, an open day, an information portal has been created for choosing specialties, lectures by scientists, laboratory classes, competitions, olympiads for school students and career counselors. The authors, taking into account the prerequisites for pedagogical problems in the area under study, identify contradictions that may be useful to young researchers and practitioners as new guidelines in training personnel within the framework of the emerging new Kazakhstani educational policy., Педагогические науки, Выпуск 2 (69) 2023