Search

Η κλιματική μετάβαση αποτελεί μία πρόκληση για τις σύγχρονες κοινωνίες ιδιαίτερα στον τομέα της οικονομικής ανάπτυξης και της άσκησης πολιτικής. Στόχος της συγκεκριμένης εργασίας είναι η κατανόηση της εξέλιξης της βιωσιμότητας και οι τρόποι με τους οποίους οδήγησε στην δημιουργία του του μοντέλου Doughnut και των αρχών που πρεσβεύει. Αναλύονται εκτενώς τα επιμέρους στοιχεία που διαμορφώνουν το μοντέλο τα οποία αφορούν τα πλανητικά όρια, τον κοινωνικό ιστό και τον χώρο ανάπτυξης της ανθρωπότητας που βρίσκεται ανάμεσα σε αυτά τα δύο σημεία. Στο τελευταίο μέρος της εργασίας αναλύεται η αξία της εφαρμογής τους συγκεκριμένου μοντέλου για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας μέσω συγκεκριμένων παραδειγμάτων που αφορούν την εφαρμογή του από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις., The climate transition is a true challenge for most modern societies, especially when it comes to economic development and policy making. The purpose of this thesis is to frame the development process of the concept of sustainability and the ways that it assisted the creation of the Doughnut Model and its elements. The framework of this model will be thoroughly analyzed with the focus on the terms of planetary boundaries, social structures and the idea of the “social and just space” for humanity that exists between these elements. The last part of this essay includes an analysis of the value of the application of this model with the purpose of achieving sustainable development and circular economy through specific examples of its application from local governance bodies of well-known European cities.

Διαθέσιμο μετά τις 21/03/2024, Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την ανάπτυξη της οικονομίας σε Ελληνικό, Ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συμβολή τους στην παραγωγή προστιθέμενης αξίας αλλά και η συνεισφορά τους στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της κάθε χώρας είναι σημαντική και δεν δέχεται καμία αμφισβήτηση. Η παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού, η συνεχώς αυξανομένη εξόρυξη πρώτων υλών και η μεταποίησή τους από τις βιομηχανίες και τις επιχειρήσεις για την παραγωγή προϊόντων και αγαθών, η χρήση κατά κύριο λόγω ορυκτών καυσίμων για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών καθώς και ο υπερκαταναλωτισμός έχουν υποβαθμίσει το περιβάλλον και κατά συνέπεια την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία ερευνά αρχικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ΜμΕ στο περιβάλλον. Αναλύει τα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO 14001, το Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου EMAS, την κυκλική οικονομία και την θέση που έχουν αυτά στο χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στο νομό Μεσσηνίας. Εξετάζει ποια είναι τα μειονεκτήματά και τα πλεονεκτήματά αυτών των συστημάτων και κατά πόσο μπορούν αυτά να συμβάλλουν στην βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των ΜμΕ όταν αυτά εφαρμοστούν. Με την χρήση ερωτηματολογίου αναλύεται η υπάρχουσα κατάσταση, σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και κυκλικής οικονομίας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του Νομού Μεσσηνίας. Από την ανάλυση των απαντήσεων που λάβαμε διαπιστώσαμε ότι ελάχιστες επιχειρήσεις εφαρμόζουν κάποιο από τα παραπάνω συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης ενώ και η εφαρμογή κάποιων αρχών της κυκλικής οικονομίας είναι σε χαμηλό επίπεδο. Διαπιστώθηκαν κάποιες θετικές απλές πρακτικές που εφαρμόζουν οι ΜμΕ σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και πρώτων υλών ενώ θετική αντίδραση υπάρχει και στις δραστηριότητες της ανακύκλωσης. Προκειμένου να εφαρμοστούν τα ΣΠΔ από τις ΜμΕ αλλά και η κυκλική οικονομία, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες, θα πρέπει να δοθούν κυρίως κίνητρα οικονομικά και να ξεπεραστούν τα εσωτερικά και εξωτερικά εμπόδια που θα συναντήσουν και τα οποία αναφέρονται στην συγκεκριμένη μελέτη., Small and medium-sized enterprises (SMEs) are the main core for the development of the Greek, European and global economy. Their contribution to the production of added value as well as their contribution to the Gross National Product (GDP) of each country is important and cannot be disputed. Global population growth, the ever-increasing extraction of raw materials and their processing by industries and businesses for the production of products and goods, the use of mainly fossil fuels to meet their energy needs as well as over-consumption have degraded the environment and consequently people's quality of life. This paper initially researches the environmental impact of SMEs. It also analyzes the environmental management systems ISO 14001 and Eco Management and Audit Scheme EMAS, the circular economy and the position they have in the field of small and medium enterprises in Greece and more specifically in the prefecture of Messinia. It exams what are the disadvantages and advantages of those systems and how they can contribute to the improvement of SMEs environmental performance. With the usage of a questionnaire, we analyze the current status of environmental management and circular economy performance of the small and medium enterprises of the Prefecture of Messinia. By analyzing the answers, we found out that few companies apply any of the above environmental management systems, while the implementation of some principles of the circular economy is at a low level. There are some positive simple practices in terms of saving energy and raw materials, while there is also a positive reaction in the recycling activities. In order for an SMEs to implement an EMS and circular economy, not only in Greece but also in other countries, financial incentives should be given and they must also overcome some internal and external obstacles that will encounter and which are mentioned in the specific study.

Η συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της καθημερινότητας για την υιοθέτηση νέων συνηθειών πιο φιλικών προς το περιβάλλον, δημιουργεί τις κατευθυντήριες γραμμές για τη μετάβαση σε μια πιο βιώσιμη και πράσινη καθημερινότητα. Κατά συνέπεια, είναι απαραίτητο να επέλθουν αλλαγές στις συνήθειες των πολιτών, σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας αλλά και αλλαγές στις επιχειρήσεις προκειμένου να συμβαδίσουν με την τάση της εποχής. Η πλειοψηφία αυτών επιλέγει να δημοσιεύει τις νέες συνήθειες που ενσωματώνει στην λειτουργία τους, επιτρέποντας στους πολίτες να είναι πλήρως ενημερωμένοι κατά την επιλογή εταιρειών από τις οποίες προμηθεύονται υλικά και υπηρεσίες. Η δημοσιοποίηση αυτή γίνεται συνήθως μέσω των Εκθέσεων Βιωσιμότητας που δημοσιεύονται στο τέλος κάθε έτους, ενώ έχει αρχίσει να εδραιώνεται και η δημοσιοποίηση μέσω ενημερωτικών άρθρων. Τους τελευταίους μήνες διαφαίνεται μια αυξημένη τάση των μεγάλων κυρίως επιχειρήσεων να προβαίνουν στη δημοσίευση των νέων επιχειρηματικών τους μοντέλων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες της εποχής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, αυξάνονται και τα άρθρα από επιστήμονες ή δημοσιογράφους που ασχολούνται με το αντικείμενο, και στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των αναγνωστών για τις συνεχείς εξελίξεις πάνω σε θέματα κλιματικής αλλαγής, βιωσιμότητας και προστασίας του περιβάλλοντος. Μέσω της παρούσας εργασίας και της χρήσης ερωτηματολογίου επιχειρείται να παρουσιαστεί η τάση των πολιτών για υιοθέτηση νέων συνηθειών και να συμβαδίζουν με την τάση της εποχής αλλά και το πως αυτοί με τη σειρά τους ενημερώνονται μέσω άρθρων καθώς και το πόσο επηρεάζονται από αυτά. Τα αποτελέσματα έδειξαν μια αυξημένη τάση για υιοθέτηση συνηθειών φιλικών προς το περιβάλλον, ενώ οι μισοί σχεδόν από τους ερωτηθέντες έχουν ήδη εντάξει στις συνήθειες τους, την ανάγνωση άρθρων που πραγματεύονται θέματα βιωσιμότητας.

Ο τουρισμός είναι μια από τις μεγαλύτερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες βιομηχανίες, παγκοσμίως. Σημαντικός κλάδος του τουρισμού είναι αυτός των ξενοδοχείων ή αλλιώς, ο τομέας της φιλοξενίας, ο οποίος φαίνεται να δημιουργεί αρκετά μεγάλο αριθμό αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, λειτουργώντας βάση του γραμμικού μοντέλου “take – make – dispose”. Πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα ο κλάδος αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας της και παρουσιάζει συνεχόμενη ανάπτυξη τόσο σε εγκαταστάσεις όσο και υπηρεσίες. Ο κλάδος έχει μεγάλη παραγωγή τόσο στερεών όσο και υγρών αποβλήτων και μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και ενέργεια που εξαρτώνται από πάρα πολλούς παράγοντες καθώς η πολυπλοκότητα των μονάδων είναι μεγάλη. Η ανάπτυξη του κλάδου έχει σημαντική ευθύνη για την επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος ασκώντας τεράστιες πιέσεις στους φυσικούς πόρους, εκπέμποντας μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και δημιουργώντας δισεκατομμύρια -σε χρηματική αξία- απορρίμματα κάθε χρόνο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η ξενοδοχειακή βιομηχανία έχει αρχίσει να αλλάζει τις πρακτικές της, καθοδηγούμενη κυρίως από τις επιτακτικές ανάγκες της εποχής. Η στροφή προς την βιωσιμότητα για τα ξενοδοχεία γίνεται με την εφαρμογή διαφόρων πρακτικών που προστατεύουν το περιβάλλον, δηλαδή πρακτικών κυκλικής οικονομίας. Η έννοια της κυκλικής οικονομίας βασίζεται στον συνδυασμό της περιβαλλοντολογικής οικονομίας, των οικολογικών οικονομικών και της βιομηχανικής οικολογίας. Διέπεται από τρεις βασικές αρχές, την μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση, αρχές εντελώς αντί-διαμετρικές με αυτές του γραμμικού οικονομικού μοντέλου, έχοντας οφέλη τόσο οικονομικά, όσο και ως προς το περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια ο τουριστικός κλάδος κατευθύνεται προς την βιώσιμη ανάπτυξη, επενδύοντας σε δράσεις κυκλικής οικονομίας. Η στροφή αυτή αφορά κυρίως πρακτικές εξοικονόμησης πόρων, και κατά συνέπεια λειτουργικών εξόδων, αλλά και πρακτικές μάρκετινγκ, οι οποίες χαρακτηρίζουν τα ξενοδοχεία ως φιλικά προς το περιβάλλον. Στην παρούσα εργασία γίνεται μελέτη του ομίλου Aldemar Resorts, μια από τις μεγαλύτερες ξενοδοχειακές αλυσίδες στην Ελλάδα, η οποία διαθέτει ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων. Τα ξενοδοχεία του ομίλου έχουν μεγάλες εγκαταστάσεις και πληθώρα προσφερόμενων υπηρεσιών παράγοντας μεγάλες ποσότητες αποβλήτων και έχοντας υψηλές καταναλώσεις σε ενέργεια και νερό. Ο όμιλος όμως είναι ευαισθητοποιημένος σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και εφαρμόζει ένα μεγάλο εύρος πρακτικών κυκλικής οικονομίας με σκοπό την μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Στην παρούσα εργασία μελετήθηκαν οι πρακτικές του ομίλου καθώς και οι καταναλώσεις που έχει ο όμιλος, έχοντας ήδη εφαρμόσει κάποιες πρακτικές, για την τριετία 2017 έως 2019. Βάση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν και συγκρινόμενος με τις βιβλιογραφικές τιμές έγιναν προτάσεις νέων πρακτικών για τον όμιλο., Tourism is one of the largest and fastest growing industries around the world. An important sector of tourism is that of the hospitality sector, which has negative impacts on the environment by operating on the basis of “take-make-dispose” model. In Greece the sector is the main pillar of its economy and shows continuous growth both in facilities and services. The hospitality sector appears to have a huge production of solid and liquid waste. Also, it has water and energy requirements that depend on many factors because of its facilities complexity. The development of the sector has significant responsibility for harming the natural environment by producing large amounts of carbon dioxide and by creating billions in monetary value of waste every year. In recent years, however, the hotel industry has made some changes to its practices, guided mainly by the needs of today. The focus on sustainable development of hotels is succeeded by implementing practices, that protect the environment, practices of circular economy. The circular economy is based on the combination of theories such us environmental economy, ecological economics and industrial ecology and its bases on three basic principles: Reduce – Reuse – Recycle. These principles are completely opposite to those of the linear economic model and have benefits both economically and environmentally. In this dissertation, you will find a study of the Aldemar Resort Group, one of the largest hotel chains in Greece, which includes four and five star hotels. Aldemar Group have a lot of different facilities and plenty offering services. This causes large amounts of waste and has high water and energy consumptions. Aldemar Group is aware of sustainable development issues and implements practices of circular economy in order to minimize its negative impact to the environment. In this study, we analyzed the practices which have already been implemented and the consumptions as well as the waste production of Aldemar Group for the period of 2017 until 2019. Based on the results, as well as, the bibliography, suggestions for new practices were made.

Οι όροι κυκλική οικονομία και βιώσιμη ανάπτυξη αποκτούν ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον σε πολιτικές και πρακτικές παγκοσμίως. Τη στιγμή που η κοινωνία προσπαθεί να καταπολεμήσει την περιβαλλοντική ρύπανση και την έλλειψη φυσικών πόρων για να πετύχει την ατζέντα των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης μέχρι το 2030, σημαντικές ποσότητες αποβλήτων παράγονται από τις βιομηχανίες τροφίμων προκαλώντας σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Μόνο στην ΕΕ, περίπου 30,6 εκ. τόνοι αποβλήτων τροφίμων παράγονται κάθε χρόνο στα στάδια παραγωγής και κατασκευής της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι βιομηχανίες χυμοποίησης μοιράζονται ένα μεγάλο μέρος από αυτό τον όγκο αποβλήτων τα οποία αποτελούνται κυρίως από φλούδες, εσωτερικό ιστό, σπόρους και την πολτώδη μάζα (πούλπα). Τα απόβλητα αυτά είναι πλούσια σε οργανικές ενώσεις όπως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπίδια. Οι παραδοσιακές τεχνολογίες αξιοποίησής τους που περιορίζονται στη διατροφή των ζώων, την υγειονομική ταφή και την καύση, δεν είναι βιώσιμες λύσεις τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά καθώς αποτυγχάνουν να ανακτήσουν την αξία κάθε κλάσματος των αποβλήτων. Η ανάπτυξη βιοδιυλιστηρίων ολοκληρωμένων τεχνολογιών αξιοποίησης αποβλήτων μέσω κλασματοποίησης ή/και βιο-μετατροπής οργανικών ροών, μπορεί να οδηγήσει σε ένα φάσμα προϊόντων όπως προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, βιο-υλικά, βιοκαύσιμα, βιοχημικά και βιοπλαστικά. Η παρούσα μελέτη είναι μία μετά-ανάλυση των διαθέσιμων τεχνολογιών διαφορετικής κλίμακας που δίνουν αξία στα απόβλητα των βιομηχανιών χυμοποίησης πορτοκαλιών. Αρχικά, εφαρμόστηκε μια λεπτομερής μεθοδολογία, μέσω ανάλυσης ροής υλικών, για να εκτιμηθεί η ποσότητα αποβλήτων πορτοκαλιών της βιομηχανίας χυμοποίησης στις χώρες της Ε.Ε.. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε μία βιβλιογραφική ανασκόπηση όσον x αφορά τις διάφορες τεχνολογίες αξιοποίησης των αποβλήτων αυτών σε διάφορα επίπεδα τεχνολογικής ετοιμότητας και για διαφορετικά τελικά προϊόντα και έγινε επισήμανση των πιο σημαντικών τεχνολογιών. Τέλος, εφαρμόστηκε μια ανάλυση βιωσιμότητας αξιολογώντας τους κρισιμότερους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς δείκτες καθώς και δείκτες μάζας και ενέργειας για διάφορες τεχνολογίες και σενάρια αξιοποίησης, που βρέθηκαν στην βιβλιογραφία. Συμπερασματικά, οι καινοτόμες και πράσινες τεχνολογίες φαίνεται να υπερέχουν των συμβατικών σε ενεργειακές απαιτήσεις και χρόνο αν όχι και σε απόδοση έναντι των συμβατικών, ενώ έχουν και καλύτερες περιβαλλοντική επιδόσεις. Ακόμα, η πολυπλοκότητα των σεναρίων αξιοποίησης φαίνεται να είναι ανάλογη της περιβαλλοντικής απόδοσης και της κατανάλωσης ενέργειας, και αντιστρόφως ανάλογη του κόστους παραγωγής, ενώ εντοπίζονται και αλληλοαντισταθμίσεις – «trade-offs», μεταξύ των περιβαλλοντικών δεικτών., Circular economy and sustainable development are terms which are increasingly attracting attention among policies and practices driven by nations and communities worldwide. While society is trying to fight environmental pollution and scarcity of natural resources to meet the Sustainable Development Goals by 2030, significant quantities of waste are produced from the food manufacturing industries causing severe environmental problems and loss of potential raw materials. Solely, in the EU, around 30.6 Mt of food waste is generated every year at the processing and manufacturing stage of the food supply chain. Fruit processing industries, primarily consisting of the juice industries, share a large portion of this amount. This waste that mainly contains peels, internal tissue, seeds, and pomace is usually rich in organic compounds such as carbohydrates, proteins and lipids. Their traditional treatment/utilization technologies, limited to animal feeding, landfilling and incineration, are not viable and sustainable solutions both from an environmental and economic point of view as they fail to obtain value from each fraction of this waste. Biorefinery development via integrated waste valorization technologies through fractionation and/or (bio-)conversion of organic waste streams, can result in a spectrum of products such as high value-added bioactive materials, biofuels, biochemicals and bioplastics. This study is a meta-analysis of the available technologies developed at different scales that give value to waste streams derived from the orange and juice industries. Initially, a detailed methodology is applied via material flow analysis to systematically determine the available waste quantities in the EU countries. A comprehensive sustainability analysis of the available valorization technologies is then implemented by assessing the most critical circularity, environmental and socio-economic indicators. The analysis is conducted both for emerging and incumbent valorization technologies and specific conclusions are deduced highlighting xii all favorable valorization routes. Specifically, the incumbent technologies seem to gain advantage in terms of energy consumption and time, and in product yield in some cases, combined with better environmental performance than the conventional ones. In addition, the complexity of the valorization scenarios seems to be proportionate to the environmental performance and energy consumption and inverse proportionate with production cost. Lastly, useful assumptions made, analyzing trade-offs between indicators, including positive correlation between environmental indicators, among others.

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει σε βάθος τους ορισμούς που προκύπτουν τόσο για την Έξυπνη Πόλη και την Κυκλική Οικονομία, την μεταξύ τους σύνδεση όσο και τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Στο πλαίσιο της κατανόησης και ανάλυσης των παραπάνω εννοιών, η εργασία ξεκινά παραθέτοντας την έννοια της Κυκλικής Οικονομίας και στη συνέχεια, αυτήν της Έξυπνης Πόλης, προσδιορίζοντας τα βασικά χαρακτηριστικά που τις συνθέτουν. Στη συνέχεια, μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης, αποσκοπεί στην διερεύνηση του τρόπου που η κυκλική οικονομία μπορεί να συμβάλλει στην αναβάθμιση των συμβατικών πόλεων σε Έξυπνες πόλεις, με ταυτόχρονη εξοικονόμηση πόρων στην Ελλάδα. Αναφέρονται παραδείγματα εφαρμογής σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η Κυκλική Οικονομία μπορεί να αποτελέσει κομβικό στοιχείο για ένα ποιοτικό άλμα προς τον αναπτυξιακό μετασχηματισμό. Συμπερασματικά αποδεικνύεται ότι οι έξυπνες πόλεις, με την σωστή σύνδεση με τους στόχους της Κυκλικής Οικονομίας, μπορούν να βελτιώσουν την σύγχρονη ζωή στις Ελληνικές Πόλεις., This thesis examines in depth the definitions of both the Smart City and the Circular Economy and the connection between them as well as the challenges they have to face. Smart city is the desired outcome when the goals and objectives of the Circular Economy are achieved. In the context of understanding and analysis of the above concepts, the Thesis begins by quoting the concept of the Circular Economy and then that of the Smart City, identifying the main characteristics that they consist of. Then, through a literature review, the Thesis aims to investigate how the Circular Economy can contribute to upgrading conventional cities to Smart cities while simultaneously saving resources in Greece. Examples of application at national and international level are mentioned. The Circular Economy can be a key element for a qualitative leap towards development transformation. In conclusion, it is proven that smart cities, with their proper cooperation to the goals of the Circular Economy, can improve modern life in Greek Cities.

Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών του τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Πειραιώς και του τμήματος Βιολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σκοπός της ήταν η διερεύνηση των εταιριών του κλάδου τροφίμων και ποτών στην Ελλάδα ως προς τη μετάβασή τους στην κυκλική οικονομία. Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών αποτελεί σημαντικό κλάδο για την εθνική οικονομία, αφού συγκαταλέγεται στους βασικούς πυλώνες της ελληνικής μεταποίησης, ως μοχλός ανάπτυξης της παραγωγικής δραστηριότητας, αλλά και της αναπτυξιακής πορείας της χώρας. Μέσα από τη συγκεκριμένη έρευνα διαπιστώθηκαν για το αν γνωρίζουν οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις την έννοια την κυκλικής οικονομίας, τι τρόπους έχουν εφαρμόσει για την υιοθέτησή της καθώς και τι αποβλέπουν από την εφαρμογή της. Για την επίτευξη του σκοπού, πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική και εμπειρική έρευνα, οι οποίες παρουσιάζονται παρακάτω. Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας, γίνεται ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που αφορά τη δημιουργία και την εφαρμογή του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας. Αναλυτικότερα, παρουσιάζεται η ανάγκη για εφαρμογή ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης. Επίσης, το δεύτερο κεφάλαιο ασχολείται με τη σημασία του κλάδου τροφίμων και ποτών στην παγκόσμια οικονομία και στον ελλαδικό χώρο. Στη συνέχεια εξετάζεται η σημαντικότητα της υιοθέτησης ενός κυκλικού μοντέλου στο συγκεκριμένο κλάδο και κατά πόσο αυτό ωφελεί τις επιχειρήσεις, τον κλάδο και κατ’ επέκταση το περιβάλλον. Από τις απαντήσεις των 22 ερωτηματολογίων που συγκεντρώθηκαν φαίνεται ότι επιχειρήσεις έχουν κατανοήσει τη κυκλική οικονομία ως ένα σύστημα ορθών πρακτικών για το περιβάλλον. Ακόμη σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι το 68% των επιχειρήσεων εφαρμόζει ήδη τις αρχές τις κυκλικής οικονομίας και το 27% ενδιαφέρεται να προβεί σε αυτές. Ξεπερνώντας διαρθωτικά προβλήματα όπως η μη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της εφαρμογής κυκλικών μοντέλων παραγωγής, οι υφιστάμενες πολιτικές και το υψηλό επενδυτικό κόστος, φαίνεται ότι τρόφιμα και ποτά στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη πέρα από πρότυπο ασφαλών, θρεπτικών και υψηλής ποιότητας τροφίμων θα μπορούν να καταστούν και παγκόσμιο βιωσιμότητας., The present work was prepared in the framework of the postgraduate program of the Department of Economics of the University of Piraeus and the Department of Biology of the National and Kapodistrian University of Athens. The main purpose was to investigate the companies in the food and beverage sector in Greece regarding their transition to the circular economy. The food and beverage industry is an important sector for the national economy, since it is one of the main pillars of Greek processing, as a lever for the development of productive activity, but also for the development course of the country. Through this research, it was found out whether the specific companies have a good understanding of the circular economy, what ways they have applied for its adoption as well as what they intend from its implementation. To achieve the goal, literature and empirical research were conducted, which are presented below. In the first chapter of the work, a literature survey on the creation and implementation of the model of the circular economy was investigated. More specifically, the implementation of a sustainable development model is considered necessary. The second chapter deals with the importance of the food and beverage sector in the world economy and in Greece. Further, the importance of the adoption of a cyclical model in the specific industry and whether it benefits businesses, industry and consequently the environment was examined. Based on the answers to the 22 questionnaires that were collected, it was appeared that companies have understood the circular economy as a system of good practices for the environment. The important fact was that 68% of companies already apply the principles of the circular economy and 27% are interested to follow them. By overcoming structural problems such as lack of awareness of the need to implement cyclical production models, existing policies and high investment costs, it seems to be, that food and beverages in Greece and consequently in Europe beyond the standard of safe, nutritious and high quality food can become global sustainability.

Με βάση την σύσταση του European Green Deal είναι δεδομένη η απαίτηση μετασχηματισμού των λειτουργιών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε πρακτικές οι οποίες θα μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Μέσα από αυτή την εργασία θα εξετάσουμε την προοπτική αυτού του μετασχηματισμού των Ενόπλων Δυνάμεων που ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας λόγω της πολυχρησίας των μέσων τους, τα οποία βασίζονται κυρίως σε μη φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες αναφορικά με την λειτουργία τους, το επιβαρύνουν. Ως εκ τούτου λαμβάνοντας υπόψιν δοκιμασμένες σε παγκόσμιο επίπεδο πρακτικές, που έχουν εκτελεστεί με επιτυχία και με μεθοδικότητα απέφεραν δραματική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος για τις Ένοπλες Δυνάμεις αρκετών χωρών, θα εξετάσουμε την εφαρμογή αυτών στην περίπτωση της χωράς που σαν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να συνδράμει στην μείωση κατά 55% των εκπομπών ρύπων του άνθρακα ως το 2030 με συνδρομή όλων των φορέων. Σκοπός αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι να αναγνωρίσει πόσο αειφόρες μπορούν να καταστούν οι ΕΔ, με το να εφαρμόσουν τις πιο κάτω ανεπτυγμένες πρακτικές οι οποίες θα τους επιτρέψουν να μετουσιωθούν σε σύγχρονο, αποδοτικό και ανεπτυγμένο οργανισμό σε σχέση τόσο με τον δημόσιο, όσο και με τον ιδιωτικό τομέα. Αυτή η εξέλιξη θα έχει ως συνέπεια τον μετασχηματισμό των ΕΔ σε έναν ανανεωμένο οργανισμό με βιώσιμη προοπτική, η οποία θα προσδώσει δυνατότητα εξοικονόμησης σημαντικών πόρων με σκοπό την αξιοποίησή τους για εξοπλισμούς προκειμένου να διατηρηθεί η επιχειρησιακή δυναμική τους. Εξοπλισμούς οι οποίοι με τη σειρά τους θα διέπονται από βιώσιμη προοπτική με ‘‘πράσινη’’ τεχνολογία στις εφαρμογές τους., In accordance to the European Green Deal, actions must be taken regarding the transformation of the public and private sector that will reduce their environmental footprint. The purpose of this dissertation is to provide a perspective of such a transformation within the Armed Forces which due to the multi-use of their equipment, as far as Greece is concerned, the effect to the environment is considered severe. This is because this equipment is based in non-friendly to the environment technologies. Still and taking under account worldwide practices that have been identified as successful after their implementation phase, these managed to project substantial decrease of the environmental footprint for the Armed Forces of several countries. Now is the time that best practices get to be implemented in the occasion of our country, which as a member of the European Union must achieve its goals to an overall continental decrease of 55% CO2 emissions reduction by 2030. The scope of this dissertation is to identify how sustainable can the Armed Forces be, by implementing practices that will allow them to become a modern, efficient and developed organization within both the public and private sectors. This practice will result in transforming them to a renewed institute with a sustainable perspective which will provide resources and fund saving for the purpose of modern arms procurement which will also be sustainable by adopting ‘‘green’’ technologies. The overall outcome will see the Armed Forces maintaining a thoroughly organized and operationally capable structure.