Search

Presentatie bij de lancering van het Aanvalsplan Landschap, woensdag 28 september 2022.

Bomen zijn het geraamte van De Groene Stad. Heesters mogen daarin niet ontbreken met hun diversiteit in vormen en kleuren, evenals vaste planten die breed toepasbaar zijn. En haagplantsoen? Dat is veelzijdiger dan u misschien wel denkt. Het sortiment planten dat geschikt is om hagen van te maken, biedt veel mogelijkheden. Voor stad, dorp en landschap. En positieve bijdragen van diverse haagplanten aan klimaat en biodiversiteit zijn wetenschappelijk aangetoond.

De Wageningse notitie om een deel van het Europees landbouwgeld te besteden aan landschap en biodiversiteit in Nederland valt in goede aarde bij melkveehouder Alex Datema en bij biodiversiteitsboegbeeld Louise Vet. Maar ze hebben ook kanttekeningen. ‘Dit voelt als een sigaar uit eigen doos.’

Tot verbazing van velen zijn er in Bollenstreek nog volop veldleeuweriken en gele kwikstaarten te zien en te horen. Zij broeden in het open, steppeachtige landschap van de bollenvelden. Ook de patrijs komt er voor, maar de aantallen lopen terug. In het Patrijzenproject in de Bollenstreek en het project Bollenteler Waterwijs is gekeken naar de mogelijkheden de leefruimte voor patrijzen te vergroten.

Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft deze scan opgesteld voor de volgende karakteristieke diergroepen uit het cultuurlandschap. Hierbij is met name rekening gehouden met nestgelegenheid, voedsel en schuilplaatsen voor de volgende diergroepen: bestuivers zoals (wilde) bijen en vlinders, erfvogels zoals steenuilen en zwaluwen, kleine zoogdieren zoals egels, knaagdieren.

Heggen zijn er al sinds mensenheugenis, vaak geplant als omheining of afscheiding. Ze zijn er in allerlei vormen en maten, van een strak geknipte liguster- of beukenhaag rond een tuin tot vrij uitgroeiende, veelal meidoornhagen, in het landelijk gebied. Kenmerkend is wel dat ze meestal bestaan uit een enkele rij struiken van één soort, maar er zijn er ook die uit meerdere soorten bestaan.

Bij doodhoutkevers denken de meeste mensen spontaan aan dood hout in bossen. Er zijn echter heel wat soorten die uitsluitend leven in oude en holle bomen in mozaïeklandschappen. Er is maar weinig kennis over het voorkomen van deze kevers in de Benelux. Gezien het intensieve beheer, zou het voorkomen van deze soorten wel eens beperkt kunnen zijn. Daarom werd een onderzoek naar doodhoutkevers in holle bomen opgestart in de Voerstreek, een gebied met nog veel potentie. Dit artikel bericht over de resultaten. Op basis van buitenlandse literatuur wordt weergegeven hoe houtige elementen in mozaïeklandschappen beheerd kunnen worden om de aanwezige dood-houtkevers te behouden.

Begin september huldigde Bayer CropScience zijn eerste ForwardFarm in, op het bedrijf van Jan en Josse Peeters in Huldenberg. Samen met hen probeert Bayer hier nieuwe technieken uit, die de duurzaamheid van de landbouwsector moeten verhogen. Geïntegreerde methoden in de akkerbouw met bijvoorbeeld akkerranden. Fruitteelt omringd door gemengde heggen. Dit beide om natuurlijke plaagbestrijders te lokken.

Bij heggenscharen wordt een ronddraaiende beweging omgezet in een heen-en-weergaande beweging van het mes. Deze richtingsveranderingen veroorzaken trillingen. Met regelmatig onderhoud voorkom je dat deze trillingen sterk toenemen.

Op 16 april hield de Commissie Bosgeschiedenis haar halfjaarlijkse excursie in het glooiende gebied van de Sint Jansberg, enkele kilometers ten zuiden van Groesbeek. Dit keer stonden vlechtheggen, houtwallen en landweren centraal. Hieronder volgt een kort verslag van een boeiende middag. Alvorens het veld werd ingetrokken om (relicten van) deze elementen in levende lijve te aanschouwen, verzorgden wallendeskundige Klaas Bouwer en de lokale vlechtheggenexpert Jef Gielen elk een lezing in een uitspanning aan de Mookse kant van de grens tussen Gelderland en Limburg.

Op steeds meer plaatsen in Gelderland zijn 's winters professionele heggenvlechters in de weer met het planten van nieuwe of het onderhouden van bestaande heggen. Dat is opvallend, want het ambacht was bijna verdwenen.

Op het terrein van kleine maaiarmen is heel wat te koop. En er zijn nog steeds nieuwe ontwikkelingen. De specifieke toepassing bepaalt de specifieke wensen en die zijn niet voor iedereen gelijk.

Gedurende een driejarig veldonderzoek (PWO-project Hogeschool Gent) werd de invloed onderzocht van een gemengde haag en meerjarige bloemenrand op de aanwezigheid van plaag- (lindebladluis, lindebladwesp, roestmijten, …) en nuttige insecten/mijten in een perceel met lindebomen. Hiervoor werd ieder groeiseizoen vanaf eind april tweewekelijks op de laanbomen gezocht naar aanwezige insecten, spinnen en mijten. Om de natuurlijke populatieopbouw (fenologie) van de insecten, spinnen en mijten op te volgen werd gekozen om grijpen met gewasbeschermingsmiddelen. In dit onderstaand artikel vindt u enkele algemene resultaten van dit intensief veldonderzoek.

Thijs Eikenaar heeft zich gespecialiseerd in het minitrekkerwerk. Binnen die niche zoekt de Groninger ondernemer voortdurend naar bijzondere klussen of creëert die zelf door nieuwe machines aan te bieden. “De kunst is om je te blijven onderscheiden.”

Kilometers heg slingert zich door het Brabantse landschap: het Maasheggengebied. Maar in die slinger zijn in de loop der tijd wat gaten ontstaan. Door grove beheermaatregelen of juist het gebrek daaraan. Zonde, vindt een groot aantal gebiedspartijen. Samen startten zij het Integraal Gebiedsprogramma (IGP) Maasheggen. Doel: het historisch landschapsbeeld terugbrengen met duurzaam beheer van nu.

Moeten er meters worden gemaakt, dan wordt een heg machinaal geknipt. Wie kiest voor een maaibalk heeft keuze uit grofheid en uit werkbreedte.

Houtwallen en windsingels worden niet ieder jaar bijgewerkt. De dikke takken die bij een snoeibeurt moeten worden verwijderd, vragen speciale apparatuur. Verschillende fabrikanten hebben daarvoor cirkelzagen in hun programma. Tijd voor een overzicht en een aantal kenmerken en technische gegevens van deze cirkelzagen.

Waar het te smal wordt voor een trekker of werktuigendrager met heggenschaar, komt de gedragen motorheggenschaar in beeld. Maar met de Power Celest heb je de motorheggenschaar nog niet direct nodig.

Tussen Meulunteren en Wageningen ligt op verschillende plekken in het veld nog een oude wildwal. In zijn glorietijd een van de belangrijkste verdedigingswerken voor het agrarische leven, maar sinds enkele decennia lijkt het een wal als zovele. Want door te weinig aandacht verkeert de wal op veel plekken in slechte staat of is zelfs verdwenen. Deze 21 kilometer lange wildwal, de langste op de Veluwe, veranderde van een steunpilaar voor de boeren in een onzichtbaar restant.

De Veluwe staat vol afrasteringen en hekken. Ze ontsieren het landschap en vormen vaak barrières voor mens en dier. Het kan anders. Dat wil het project Hekken van de Veluwe laten zien. Plant heggen en hagen aan. Als een afrastering en/of hek toch moet gebruik dan bij voorkeur natuurlijke materialen zoals hout.

Vanaf Boekel, ten zuiden van Alkmaar, bereik je via de Hoogegeest, de Buurtweg en de Startingerweg het dorp Akersloot. De kavels lopen aan beide zijden van deze weg naar lager land af, zijn voornamelijk als tuinderij in gebruik en worden door dichte heggen tegen wind en vee beschermd. Op een aantal percelen staan nieuwe woningen, sommige liggen braak, zijn leeggeruimd of worden als bouwkavel te koop aangeboden.Een cultuurlandschap dat snel verandert.

Er zijn onnoemelijk veel juridische vragen ten aanzien van boombeheer te bedenken. Ze worden vaak niet gesteld wanneer de drempel te hoog lijkt. Volgens Kitty Goudzwaard, werkzaam bij Mr. B.M. Visser & Partners, zijn dit soort zaken echter op eenvoudige wijze uit te leggen. Als rechtenspecialist op bomenvlak behandelt zij dit jaar in elke Boomzorg-editie een juridisch onderwerp aan de hand van gerelateerde casussen, jurisprudentie en praktijkvoorbeelden. Dit nummer start met ‘Problematiek rondom de erfgrens’. Heeft u vragen aan Goudzwaard? Stuur een mail naar haar via de Boomzorg-redactie: karlijn@nwst.nl

Met deze praktische en humorvolle instructiefilmpjes leert u hoe u stap voor stap kleine landschapselementen zoals een knip- en scheerheg, een hoogstamboom of een struweelhaag op een landschappelijk verantwoorde wijze aanplant en onderhoudt. Jaap en Lex nemen u mee in de wereld van entknobbels, wiglo's, krabben en scheren, opkuilen en wilgentenen.

Maasheggenvlechten is een oud ambacht dat de laatste jaren opnieuw in de belangstelling komt. Niet in de laatste plaats dankzij het jaarlijkse Nationaal Kampioenschap Maasheggenvlechten, dat op 14 maart 2010 voor de vijfde keer plaatsvond in de Maasuiterwaarden in Oeffelt. Een prachtige omgeving, met achter de dijk veel meidoornhagen en al wat heggen, onder andere uit voorgaande kampioenschappen. Redacteur Ido Borkent deed zelf mee en maakte een fotoreportage.

Cultuurtechnisch bedrijf Berdi meldde, naar aanleiding van een vraag van de redactie, belangstelling te hebben voor de professionele heggenscharen van het merk Pellenc. Eerder dit jaar kwam dit Franse bedrijf op de markt met professionele heggenscharen uitgevoerd met lithium- ionaccu's. Berdi kwam met de leverancier overeen om twee nieuwe heggenscharen een paar dagen uit te proberen. Berdi- medewerker Eric van Diepen was zo tevreden ver de heggenschaar dat hij ze niet meer kwijt wilde.

In één werkgang heggen knippen en snoeisel afvoeren. Cor de Wit uit Montfoort heeft daarvoor een unieke compacte machine ontwikkeld die capaciteit kan draaien. Deze machine wordt nader bekeken en besproken.

Kleine hagen snoeien en meteen het snoeisel afzuigen. Marcel Peeters uit Beugen doet dit met een compacte opbouwunit van Dabekausen op zijn John Deere 4720. De machine werkt naar zijn zin. Er valt geen snoeisel op de grond, het materiaal is goed verhakseld en de capaciteit is voldoende.

Vijf gemeenten, Dantumadiel, Kollumerland, Achtkarspelen, Tytsjerksteradiel en Smallingerland, en de vereniging Noordelijke Friese Wouden willen in de Noordelijke Friese Wouden de samenhang tussen landschap, landbouw, wonen en natuur behouden en versterken. Belangrijk hierbij zijn de elzensingels en houtwallen omdat zij kenmerkend zijn voor het landschap van de Noordelijke Friese Wouden en van belang zijn in het zoeken van een balans tussen natuur & landschap en landbouw. De landbouw zoekt naar uitbreidingsmogelijkheden, dit vraagt flexibiliteit in het omgaan met elzensingels en houtwallen en met nieuwe bebouwing.

Nederlanders zijn erg gesteld op privacy. Nog voor de bewoners hun nieuwe woning in een woonwijk betrekken, zie je al grote schuttingen verschijnen. In het buitengebied is het niet anders. Ook hier worden hagen, hekken, hekken enzovoort rond het boerenerf

Stihl slaat de lithium-ion weg in. De HSA 85 heggenschaar is Stihls eerste machine met zo’n accu. Emissiebeperking en geluidsreductie zijn bepalend,maar bovenal doen de lithiums niet onder voor een motormachine

In het Brabantse Boekel staan hectares vol met heggen. Kaarsrecht geplant en geknipt. Eigenaar Peter Bongers heeft voorop een trekker een heggenschaar laten bouwen en stuurt deze trekker automatisch aan met rtk-gps om met een hoge nauwkeurigheid de kweek van hagen te mechaniseren.

Zonder scheve gezichten hagen snoeien op plekken waar rust en stilte gewaardeerd wordt, het kan met de Echo DHC-30 heggenschaar. Dit is een professionele machine waarbij je een accu op de rug draagt

In opdracht van Stichting Het Roois Landschap is een korte studie uitgevoerd die tot doel had: oude heggen en houtwallen in de gemeente in kaart brengen, een 'gebiedseigen' model voor een vlechtheg ontwikkelen, kansrijke plekken voor aanplant van (vlecht)heggen in Sint-Oedenrode aan te geven, en globale voorstellen te doen voor het bevorderen van de aanleggen van (vlecht)heggen in het gebied van Het Groene Woud. Dit rapport is een verslag van deze studie.