Search

From the leaves of Crataegus davisii five flavonoids ( hyperoside, vitexin 2’’- rhamnoside, vitexin 4’-rhamnoside, rutin, quercetin ) together with chlorogenic acid and crataequinone B were isolated. The flavonoid content of the leaves was determined according to DAB 10 and found as 1.09 %. The IC50 value was found as 1.57 mg/ml at antioxidant activity determination with DPPH method.

Marmara Bölgesi'nde Verbascum türlerinden 3 tür belirlenip toplanmış; bunlardan tıbbi türlerle benzerlik gösteren, daha rahat bulunabilen ve üzerinde yapılmış çalışma bulunmayan V. lagurus seçilerek üzerinde ileri farmakognozik çalışmalar yapılmıştır.Yapılan araştırmalar sonucunda 3 flavonoit (luteolin, luteolin-7-glikozit ve diosmetin-7-glikozit), 1 fenolik asit bileşiği (klorojenik asit) elde edilmiş ve yapıları saptanmıştır. Flavon bileşiklerinden diosmetin-7-glikozit Verbascum türleri içerisinde ilk kez bu türden izole edilmiştir. Diğer 1 fenolik asit bileşiği olan kafeik asit varlığı da kromatografik olarak belirlenmiştir. Bunların dışında feniletanoit bileşiği olabilecek 3 bileşik izole edilmiştir. Bu bileşiklere ait yapı tayini çalışmaları halen devam etmektedir. Yapısı aydınlatılmış bileşikler UV ve IR spektrofotometrisi yöntemleri ile ve anabilim dalımızda bulunan şahit maddelerle kromatografik olarak karşılaştırılarak yapıları kesinleştirilmiştir. Flavon glikozitleri asit hidrolize tabi tutularak şeker ve aglikonları ayrı ayrı saptanmıştır.Bunların dışında bitkinin toprak üstü kısımından elde edilen metanol, kloroform, etil asetat ve sulu ekstreler antimikrobiyal aktiviteleri açısından değerlendirilmiştir. Bunun sonucunda ekstrelerin içerisinde en yüksek aktiviteyi gösteren ekstrenin ileri analizlerin yapıldığı etil asetat ekstresine ait olduğu elde edilen verilerle gösterilmiştir. Three species from the ones grown in Marmara Region, were chosen and collected. Then, from these, Verbascum lagurus which is similar to medicinal species, can be found easily and hasn?t been studied, was preferred and detailed pharmacognostic study was done with V. lagurus.According to investigation, three flavonoids (luteolin, luteolin-7-glucoside, diosmetin-7-glucoside), a fenolic acid (chlorogenic acid) was obtained and molecular structures of the compounds were determined. Diosmetin-7-glucoside, a flavonoid compound, was isolated for the first time in a Verbascum species. The existence of caffeic acid, an another fenolic acid compound, was determined chromatographically, too. Otherwise, three compounds, which can be phenylethanoid compounds, were isolated. Molecular determination, that belongs to this compounds, has still been continued. Compounds, whose structures were identified, were deduced by UV and IR spectrophotometric methods and comparing chromatographically with reference, existing in our department. Aglycon and glycose of flavon glucosides determined one by one, by acid hydrolising.On the other hand, methanol, chloroform, ethyl acetate and water extracts, obtained from the aerial parts of the plant, were evaluated in comparison with antimicrobial activity. In the end, it was shown that, studied ethyl acetate extract has most antimicrobial activity in all extracts, by obtained data. 183

Bu çalışmada, Glycyrrhiza glabra (Meyan) türünden hareketle üst solunum yollarına etkili bir formülasyon hazırlanması hedeflenmiştir. Preparata hoş bir aroma vermesi ve de terapötik etkiyi desteklemesi için endemik monotipik Dorystoechas hastata türü ile kombinasyon yapılarak, Türkiye'ye özgü bir preparat oluşturulmuştur.Glycyrrhiza glabra türünün toz edilmiş köklerinden çeşitli metodlarla meyan balları hazırlanmış, en iyi sonucun kaynar su ile 24 saat maserasyon sonucunda hazırlanan ekstrenin 105 °C'lik etüvde kurutulmasıyla elde edildiği tespit edilmiştir. Bu yöntemle elde edilen meyan balı verimi % 21,9; YBSK (Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi) yöntemiyle belirlenen glisirhizik asit içeriği ise % 7,70975 olarak bulunarak preparatta kullanımına karar verilmiştir.Dorystoechas hastata bitkisinin yapraklarından su distilasyonuyla uçucu yağ elde edilmiştir. Bu metod ile elde edilen uçucu yağın verimi % 3,5 (h/a) olarak bulunmuştır.Yapılan formülasyon çalışmalarının sonucunda istenen preparatın hazırlanması için tespit edilen en uygun metot şu şekildedir: 1,5 g meyan balı 50 ml sıcak distile suda çözündürülür, 2,5 g CMC (karboksimetil selüloz) eklenir, iyice karıştırılır ve karışım 24 saat bekletilir, 0,75 g gliserin, 0,75 g sorbitol ve 15 damla Dorystoechas hastata uçucu yağı eklenir. Karışım 11,5 x 3 cm boyutlarındaki özel tasarım metal kaba dökülür, 130 °C'lik etüvde 2 saat 15 dakika ısıtılır, kendi ekseni üzerinde 180° (ters-düz) çevrildikten sonra 1 saat daha etüvde tutulur. Preparat parafilm ile hava almayacak şekilde sıkıca ambalajlanır ve buzdolabında saklanır.Bu şekilde hazırlanan üst solunum yollarına etkili preparat takdim edilmiştir. The aim of this study was to prepare a formulation for the upper respiratory system, containing Glycyrrhiza glabra (Liquorice). An original combination was made by using Dorystoechas hastata, a monotypic endemic plant from Turkey, which supports the therapeutic effect and provides a pleasant aroma.Liquorice extracts were obtained from the powdered roots of Glycyrrhiza glabra by various methods. The best result was carried out by 24 hour-maceration with hot distilled water and then drying the extract in the oven at 105 °C. The yield with this method was found to be 21.9 % and the dry extract was found to contain 7.70975 % glycyrrhizic acid, as determined by HPLC method.Essential oil was obtained from the dried leaves of Dorystoechas hastata by water distillation and the yield was found to be % 3.5.As a result of the formulation studies, the best method was found to be the following one: Dissolve 1.5 g liquorice extract in 50 ml hot distilled water, add 2.5 g CMC, stir thoroughly and keep the mixture waiting for 24 hours. Then, add 0.75 g glycerol, 0.75 g sorbitol and 15 drops of Dorystoechas hastata essential oil. Pour the mixture in the designed metal plate with 11.5 x 3 cm dimensions; heat it in the oven at 130 °C for 2 hours and 15 minutes, then turn it upside down and keep it in the oven for another one hour. Wrap the preparation tightly with parafilm and store it in the fridge. 93

Bu çalışmada Artvin-Şavşat'tan toplanan beyaz çiçekli Aconitum orientale Miller örneğinin yumruları diterpen alkaloitleri yönünden incelenmiştir.Türkiye'de kirli mor ve beyaz renkte çiçek açan, görünüşleri de birbirinden biraz farklı olan Aconitum orientale örnekleri görülmektedir. Bu örneklerin diterpen alkaloitleri yönünden farklı olup olmadıklarını açıklamak amacı ile bu konu ele alınmıştır. Kirli mor çiçekli bitkinin yumrularının diterpen alkaloitleri de başka bir yüksek lisans tezinin konusunu oluşturmaktadır. Bilinen alkaloit elde etme yöntemi ile elde edilen 13,6370 g ekstreden VLC (Vakum Likit Kromatografisi), kromatotron ve preparatif İTK (İnce Tabaka Kromatografisi) çalışmaları ile saf alkaloitler elde edilmiş ve özellikle NMR (Nükleer Magnetik Rezonans Spektroskopisi) yöntemiyle yapıları aydınlatılmıştır. Çalışmamızda beyaz çiçekli Aconitum orientale yumrularından beş bilinen norditerpen alkaloit Lappakonitin, Finakonitin, Delstafinin Septentriodin, Ranakonitin ile gene bir norditerpen alkaloit yapısında olan Akonitorientalin ismi verilen yeni bir bileşik izole edilerek yapıları aydınlatılmıştır. Çalışmamızda aynı şekilde norditerpen alkaloit yapısında olan Puberanidin isimli bileşiğin de varlığı kromatografik olarak saptanmıştır.Yeni bileşik Akonitorientalin'in yanında Delstafinin, Septentriodin ve Finakonitin bileşiklerinin Aconitum orientale türünde varlığı ilk defa bu çalışma ile gösterilmiştir. Diğer yüksek lisans tezinin konusu olan kirli mor çiçekli örneğin yumruları diterpen alkaloitler yönünden çalışılan örnek ile çok büyük benzerlik göstermektedirler. Bu nedenle diterpen alkaloitler yönünden bu iki örneği farklı tür veya alt tür olarak ayırmak uygun görülmemektedir.Anahtar Kelimeler: Diterpen Alkaloit, Ranunculaceae, Yapı Aydınlatılması, İzolasyon, Aconitum orientaleBu çalışma, İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: 1851 In this study, the white flowered Aconitum orientale Miller species which was collected from Artvin-Savsat has been investigated in terms of diterpene alkaloids.There are some Aconitum orientale samples in Turkey distinguished from each other with their colors (smoky lilac-white) and flowers. The aim of this study is to clarify whether such samples are different in respect of diterpene alkaloids or not. Diterpene alkaloids of tubera of smoky lilac flowered plants have been the subject of another master thesis. Alkaloids have been isolated from the 13,6370 g extract by known isolation methods. Pure alkaloids have been isolated by using V.L.C. (Vacuum Liquid Chromatography), chromatotron and preparative T.L.C. (Thin Layer Chromatography) and their structures have been elucidated especially by NMR (Nuclear Magnetic Resonance) spectroscopic method. In our study, five known norditerpene alkaloids from the tubera of white flowered Aconitum orientale namely; Lappaconitine, Finaconitine, Delstaphinine, Septentriodine, Ranaconitine and also one new nordiderpene alkaloid Aconitorientaline were isolated and their structures were identified. The presence of another norditerpene alkaloid Puberanidine was determined by chromatographic method.The presence of the new compound Aconitorientaline and also Delstaphinine, Septentriodine and Puberanidine were determined in Aconitum orientale species for the first time within our study. The results of our study have shown that tremendous resemblance with the results of the tubera of smoky lilac flowered samples which have been a subject of the other master thesis on diterpene alkaloids. Therefore, it is not appropriate to divide these two samples as different species or sub species with respect to diterpene alkaloids.Key Words: Diterpene Alkaloid, Ranunculaceae, Structure Identification, Isolation, Aconitum orientaleThe present work was supported by the Research Fund of İstanbul University ProjectNo:1851 103

VI- ÖZETBu çalışmada Avrupa' da yetişmeyen Türkiye' de ise çok dar bir alanda yabani olarak yetişen ve Tarsus' tan toplanan Cynara syriaca Boiss. yapraklan makroskobik ve mikroskobik olarak incelenmiş ayrıca bitkiden flavon bileşikleri, fenolik asit bileşikleri ve seskiterpen lakton bileşikleri izole edilmiş ve yapılan aydınlatılmıştır. Bunun yanında Cynara türlerinin farmakolojik etkilerinde en önemli yeri tutan fenolik asit bileşiklerinden sinarin ve türün ismini alacak kadar bitkide bol miktarda bulunan ve bazı farmakolojik etkilerde önemli rol alan sinarozit yani luteolin 7-0- glikozit miktar tayini yüksek basıçlı sıvı kromatografisi yardımıyla hesaplanmıştır. Sitotoksik etkisi olduğu bilinen seskiterpen lakton bileşikleri üzerinde Brine- Shrimp yöntemi ile aktivite tayini yine bu çalışma kapsamında yer almıştır. Makroskobik ve mikroskobik incelemelerde üst yapraklar ve taban yapraklar ayrı ayrı değerlendirilmiş, üst yaprakların dar linear alt yaprakların pennatifit parçalandığı ve büyüklüklerinin birbirinden çok farklı olduğu saptanmıştır. Mikroskobik incelemeler neticesinde stomalarının anomositik olduğu, epistomatik, bifasyal yaprak olduğu ve kolleteral iletim demeti taşıdığı saptanmıştır. Örtü tüylerinin alt yüzde küçük hücreli, üst yüzde ise büyük hücreli ve kamçı şeklinde olduklan görülmüştür. İzolasyon ve yapı aydınlatması çalışmaları sırasında izole edilen ve yapılan açıklanan 6 flavon bileşiği, 4 fenolik asit bileşiği ve 3 seskiterpen lakton bileşiği aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. 173İzolasyon çalışmalarında vakum likit kromatografısi, kromatotron, poliamid, kieselgel veya Sefadeks sütun kromatografisi, preparatif poliamid veya kieselgel ince tabaka kromatografisi, preparatif kağıt kromatografisi gibi çeşitli kromatografik metotlardan faydalanılmıştır. Yapı aydınlatmasında flavon ve fenolik asit bileşikleri öncelikle çeşitli sistemlerde şahit maddelerle kontrol edilmiştir. UV spektumları alındıktan sonra şahitle üst üste İR spektrumlan alınarak maddelerin yapısından emin olunmuştur. Glikozit yapısındaki flavon bileşikleri hidroliz edilmiş ve aglikon fraksiyonları ile şeker fraksiyonları şahit maddelerle kromatografik olarak kontrol edilmiştir. Flavon bileşiklerinden krizoeriol ve krizoeriol 7-0-glikozit Cynara türlerinden ilk defa elde edilmiştir. Seskiterpen lakton bileşiklerinin yapı aydınlatmasında UV ve İR spektrumları yeterince aydınlatıcı olmadığından ve elimizdeki şahit maddelerle kromatografik olarak kontrol edildiğinde Rf leri uymadığı için maddelerin 1H- NMR ve 17413C- NMR spektrumlan da alınmıştır. Spektrum verileriyle çizilen formüller literatürlerdeki verilerle uygunluk göstermiştir. Yalnız CS2 kodlu, 11, 13- dihidroksi 8- dezoksi groshaymin isimli bileşikle ilgili yeterli literatür verisi bulunmadığından, COSY, HETCOR ve kütle spektrumlan da alınarak maddenin yapısından emin olunmuş ve bu bileşiğin dünyada ikinci kez izole edildiği saptanmıştır. CSı kodlu 11, 13- dihidrodesasil sinaropikrin isimli bileşik Cynara türlerinden ilk defa izole edilmiştir. YBSK ile flavon bileşiklerinden luteolin 7-O-glikozit miktarı % 0.13 sinarin miktarı ise % 0.06 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar çok yüksek olmasa da bitkinin bu bileşikler açısından tıbbi değerinin bulunduğunu göstermektedir. Cynara türlerinin bilmen seskiterpen laktonlarmm dışında bir yapı gösteren Cynara syriaca seskiterpen laktonları ise Brine Shrimp deneyi sonucu aktif bulunmamışlardır. 175 VII- SUMMARYIn this study the leaves of Cynara syriaca Boiss. growing wildly in a very narrow margin in Turkey; but not seen in Europe has been examined in macroscobic and microscobic stand points. Flavonoid, phenolic acid and sesquiterpene lactone compounds have been isolated and identified; and also, cynarin a phenolic acid compound and luteolin 7-O-glycoside a flavonoid compound being both important for pharmacological activities, have been analysed quantitavely by HPLC. Cytotoxic activities of the sesquiterpene lactone compounds have been tested by Brine- Shrimp method. In macroscobic studies the upper and basal leaves have been examined separately; as a result the upper leaves were found to be narrowly linear whereas the basal ones were markedly bigger and pinnatifid. The stomas were found to be anomocytic, the leaves epistomatic, bifacial and vascular bundles found to be collateral. Covering trichomes were flagelliform, they had small cells on the bottom surface and with big cells on the upper face of the leaf. As a result of isolation and identification studies six flavonoid compounds, four phenolic acid compounds and three sesquiterpene lactone compounds have been isolated and identified. Isolated compunds are given in the table. Vacuum liquid chromatography, chromatotron, polyamide, kieselgel or sephadex column chromatography, preparative and polyamide or kieselgel thin 177layer chromatography, preparative paper chromatography were the chromatographic methods used in these isolation studies. The Rf values of flavonoids and phenolic acid compounds have been controlled in different systems comparing with the authentic samples. The UV and IR spectrums of the substances have been given. The IR spectrum of authentic samples have been compared with the IR spectrum of the substances. The flavonoid glycosides have been hydrolysed and the aglycon fractions and sugar fractions have been compared chromatographically with the authentic samples. The compunds isolated and identified from Cynara syriaca leaves. The flavonoid compound chrysoeriol and chrysoeriol 7-0-glucoside and sesquiterpene lactone compound 11, 13- dihydrodeacylcynaropicrin have been isolated for the first time from Cynara species. 178Since the UV and İR spectrums of the sesquiterpene lactones have not found to be satisfactory for identification, the 'H-NMR and 13C -NMR spectrums of the substances were also given. The results of the spectrums of the substances were found typical with the references, except 11, 13- dihydroksi 8-desoksi groshaymin. So, COSY, HETCOR and MASS spectrums of the 11, 13- dihydroksi 8-desoksi groshaymin were also given and it has been found out that this substance was isolated for the second time in the world; however 1 1, 13- dihydrodeacylcynaropicrin was isolated for the first time from Cynara species. The quantity of the flavonoid compound luteolin 7-O-glucoside has been found as %0.13, and also the quantity of the phenolic acid compound cynarin has been found as %0.06 as a result of HPLC analysis. These results showed that the plant has a medical value in treatments and can be used as hepatoprotective. The sesquiterpene lactone compounds of Cynara syriaca being in the different structure from the known Cynara species sesquiterpene lactones were found biologically inactive according to the Brine- Shrimp results. 179 191

Acorus calamus rizomları çok eski zamanlardan beri tedavi edici etkilerinden dolayı halk arasında kullanılmaktadır. 1960'lı yıllardan itibaren yapılan bilimsel çalışmalar bitkinin tedavi edici etkisinin yanında, rizom uçucu yağında bulunan p-asaron bileşiğinin potansiyel karsinojen bir etkisi bulunduğunu ve dolayısıyla drogun kullanımının kontrol altında tutulmasını önermişlerdir. İleri çalışmalar, Acorus calamus L. türünün birbirinden farklı 3 varyetesi olduğunu ve uçucu yağdaki p-asaron içeriğinin kromozom sayışma bağlı olarak varyeteler arasında çok değişken olduğunu ortaya koymuştur. Örneğin K. Amerika'da bulunan A. calamus var. americanus uçucu yağında P-asarona rastlanmamasına karşın, Hindistan'da yetişmekte olan A. calamus var. angustatus'un. bu maddeyi %95'e varan oranlarda içerdiği görülmüştür. Avrupa'da ve Türkiye'de yetişen varyete olan Acorus calamus var. calamus örneklerinin drog olarak kullanılmakta olan rizomlarının uçucu yağı %7-8 arasında P-asaron içermektedir. Avrupa Birliği Komisyonu, %10'un altında P-asaron içeren varyetelerin kullanımına izin vermiştir. Yaptığımız çalışmada, birincil amacımızı Yeniçağa' dan toplanılmış olan Acorus calamus L. rizomlarının P-asaron içeriğinin ve bunun yanında rizom ve yapraklara ait uçucu yağdaki tüm bileşiklerin GC-MS metodu ile tanımlanması oluşturmuştur. Ayrıca bitkinin yapraklan, flavon bileşikleri içeriği açısından incelenmiştir. GC-MS sonuçlan, rizom uçucu yağındaki p-asaron miktarının %8.5 olduğunu ve bunun yanında başlıca bileşikler olarak şiyobunonlar (% 12,88), akoron (% 10,55), (+)-3,8- dimetil-5(l-metiletiliden)l,2,3,4,5,6,7,8-oktahidroazulen-6-on (% 5,44), kamfen (% 4,08), kafur (% 4,2), a-selinen (%3,65), kalaren (% 2,9), aristolen (%2,05), A-kadinen (%1,9), Linalool (% 1,32) ve /ram-metilizoöjenol (%1) içerdiğini göstermiştir. Yaprak uçucu yağı üzerinde yapılan çalışmalarda, bu uçucu yağın ana maddesi olarak P-asarona (% 46.8), bunun yanında başlıca maddeler olarak P-karyofilen (% 4,68), (+)-3,8-dimetil-5(l-metiletiliden)l,2,3,4,5,6,7,8-oktahidroazulen-6-on (%4,15), a- asaron (% 4,07), limonen (% 3,97 ), linalol (% 2,99), cis-osimen (% 2,48), /,A-trans-/,l -trans akorenon (%2,26), bisiklogermakren (%2,1 1) ve kafur (% 2,08) saptanmıştır. 50Bitkinin yapraklarından iki flavon diglikoziti izole edilmiş ve yapılan spektroskopik metotlar ve İTK yardımı ile luteolin-7-diglikozit ve apigenin-7-diglikozit olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, Yeniçağa örneğine ait Acorus calamus rizomunun P-asaron içeriği açısından Avrupa Topluluğu' nda belirlenen üst sınırının altında olduğu ve tıbbi amaçlı kullanımında fazla sakınca olmadığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca bitkinin yapraklarının flavon açısından fakir olduğu görülmüştür. 51 Rhizomes of Acorus calamus have been used since the ancient times owing to their medical properties. Since 1960, the researches carried on this plant while elucidating the pharmacological properties of Acorus calamus, have also focused on the 0- asaron content of the essential oil derived from the rhizomes of this species. Owing to the potential carcinogen activity of this compound, these studies have recommended various restrictions on the usage of this plant. It has been discovered by further investigations that Acorus calamus has 3 distinct varieties; and also that the p-asaron content varies greatly between the varieties, depending on the different chromosome number of the varieties. For instance, while the variety growing in N. America, A. calamus var. americanus, is virtually `asarone-free`, the variety growing in tropical regions and mainly in Asia, A. calamus var. angustatus, may yield high quantities of P-asaron in the essential oil from the rhizomes, sometimes even reaching as high as 95%. The variety growing mainly in Europe and Türkiye, Acorus calamus var. calamus, usually contains less than 10% p-asarone in the volatile oil from the rhizomes. The limits set by the European Commission for the consumption or usage of the rhizomes of Acorus calamus require that the P-asaron content be less than 10%. In our studies, the primary aim was to determine the constituents of the essential oil of both the leaves and the rhizomes via GC-MS, specially focusing on the P~ asaron content of the latter. The leaves of the plant have been examined for their flavonoid content. The GC-MS investigation showed that the main constituents of the rhizome essential oil from Acorus calamus were as follows: Shyobunones (12,88%), acorone (10,55%), p-asarone (8,5%) (+)-3,8-dimethyl-5(l-methylethyliden)l,2,3,4,5,6,7,8- octahydroazulene-6-one (5,44%), camphen (4,08), camphor (% 4,2), a-selinene (3,65%), calarene (2,9%), aristolene (2,05%), A-cadinene (1,9%), linalool (1,32%) and frans-methyl isoeugenol (1%). The constituents of the leaf essential oil have been determined as: p-asaron (46.8%) (main constituent), P-caryophyllin (4,68%), (+)-3,8-dimethyl-5(l- methylethyliden)l,2,3,4,5,6,7,8-octahydroazulene-6-one (%4,15), a-asaron (% 4,07), limonene (3,97%), linalool (2,99%), ds-ocimen (2,48%), /,A-trans-/,l -trans acorenone (%2,26), bicyclogermacrene (%2,1 1) and camphor (2,08%). 53Two flavon diglucosides have been isolated from the leaves of Acorus calamus and have been determined as luteoline 7-diglucoside and apigenine 7-diglucoside by means of spectroscopic and chromatographic processes. Consequently, the rhizomes of Acorus calamus collected from Yeniçağa, Turkey tally with the decision of the Scientific Committee of European Commission; therefore it may be concluded that although the rhizomes may be medically used, the p-asaron content has to be taken into account and should not be used continuously over a long period of time or in high doses. It has also been observed that the plant is not rich in flavonoid compounds. 54 67