Search

Bu çalışmanın amacı, toplumda düşük statüde olan grupların (kadınların), belirsizlik hissine maruz kaldıklarında toplumsal cinsiyetle ilgili kalıp yargılar için daha soyut dil kullanıp kullanmadığını incelemektir. Ayrıca bu çalışma, cinsiyetle özdeşleşme, sistemi meşrulaştırma ve cinsiyet hiyerarşisini meşru ve istikrarlı görmenin bu ilişkide düzenleyici olup olmadığını da test etmektedir. Daha önce yapılan çalışmalar belirsizlik hissinin grupla özdeşleşme seviyesini ve grup yanlılığını arttırdığını bulmuştur. Ayrıca belirsizliğe toleransı düşük olan kişilerin toleransı yüksek olanlara göre kalıp yargılara uygun davranışlardan kişilik sıfatları çıkarsama eğiliminin daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Davranışlardan kişilik sıfatları çıkarsamak (induction) dildeki bir soyutlama yöntemidir ve kişilik sıfatlarından davranış çıkarsama (deduction) eğilimine göre daha sık yapılır ve daha otomatiktir. Bu çalışma ayrıca bu asimetriyi Türkçe'de test eden ilk çalışmadır. Beklendiği üzere, katılımcıların davranışlardan kişilik sıfatları çıkarsama eğiliminin kişilik sıfatlarından davranış çıkarsama eğilimine göre daha fazla ve hızlı olduğu bulunmuştur. Ayrıca, bir karşıt grup üyesiyle, yani bir erkek öğrenciyle ilgili bilgi alan katılımcılar belirsizlik hissine maruz kaldıklarında daha yüksek cinsiyetle özdeşleşme seviyesi göstermiştir. Beklentilere uygun olarak, bir kadın öğrenciyle ilgili bilgi alan, daha yüksek cinsiyet özdeşleşmesi gösteren ve sistemi meşru ama istikrarsız bulan katılımcıların belirsizliğe maruz kaldıklarında kalıp yargılara uygun davranışlardan kişilik sıfatı çıkarsama eğilimleri kalıp yargılara karşıt davranışlardan çıkarsama yapma eğilimlerine göre daha yüksek çıkmıştır. Fakat bu fark düşük cinsiyet özdeşleşmesi gösteren ve sistemin istikrarlı olduğunu ama meşru olmadığını düşünen katılımcılarda gözlenmemiştir. Ayrıca bir erkek öğrenciyle ilgili bilgi alan ve sistemi meşrulaştırma eğilimi düşük olan katılımcıların belirsizliğe maruz kaldıklarında kalıp yargılara karşıt olan davranışlardan kişilik sıfatı çıkarsama eğiliminin, kalıp yargılara uygun olan davranışlara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Son olarak bu çalışmadaki değişkenlerin katılımcıların hafıza testindeki genel performanslarına ve cevap verme sürelerine etkisi de incelenmiştir. The aim of the present study was to examine whether low status groups (females) use more language abstractions for gender stereotypical information about their ingroup and outgroup when primed with uncertainty compared to certainty. It also tested whether gender identification, gender related system justification and legitimacy and stability perceptions of the gender hierarchy moderated this relationship. Previous studies showed that uncertainty feeling led to increased group identification and ingroup bias. Moreover, people with high need for cognitive closure, i.e., who were less tolerant to uncertainty, were found to infer traits from behaviors that were stereotypical more than those with low need for cognitive closure. Inferring traits from behaviors, i.e., inductions are a way of language abstraction and occur more frequently and automatically than inferring behaviors from traits, i.e., deductions. This study also tested this asymmetry in Turkish language for the first time. In line with expectations, participants made more and faster inductions than deductions. Uncertainty priming led to increased gender identification when participants were exposed to an outgroup member, i.e., male student. As expected, when they read statements about the female student, uncertainty led those who were high in gender identification and legitimacy but who were low in stability make more stereotype-congruent rather than incongruent inductions, which was not observed among low identifiers, low legitimacy participants or those who found the system stable. Moreover, participants who read statements about the male student and who were exposed to uncertainty made more stereotype-incongruent rather than congruent inductions when they were low in system justification and legitimacy, which was also in line with predictions. Finally, the study also investigated the effect of manipulations on hit and correct rejection performance and response times. 138