Search

RIVM rapport:De GGD'en hebben de richtlijn 'Omgevingsgeluid en gezondheid' ontwikkeld. De richtlijn behandelt geluid door wegverkeer, railverkeer, vliegverkeer, bedrijven en industrie. De richtlijn helpt GGD'en om geluid te beoordelen en burgers en beleidsmakers te adviseren bij vragen over geluid. Het doel is de lokale geluidsituatie en de gezondheid zo veel mogelijk te verbeteren. Ook bevat de richtlijn een overzicht van de nieuwste wetenschappelijke inzichten over geluid en gezondheid. Gezondheidseffecten van geluid Geluid in de leefomgeving heeft invloed op de gezondheid. Mensen kunnen er last van hebben als ze geluid horen (hinder). Ook kan het ervoor zorgen dat ze minder goed slapen of de dagelijkse activiteiten verstoren. Verder kunnen mensen er stress van krijgen. Als mensen lange tijd aan te veel geluid blootstaan, kan dat aanleiding geven tot chronische effecten, zoals verhoogde bloeddruk en verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol. Dit verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Ook kan geluid een negatieve invloed hebben op de leerprestaties van kinderen. Wetenschappers denken dat een rustige omgeving helpt om te herstellen van de negatieve effecten van geluid. Groeiend probleem Naar verwachting zal geluid in de toekomst voor meer gezondheids-problemen zorgen. Er komt steeds meer geluid en woningen liggen bijvoorbeeld dichter bij bronnen van geluid. Gezondheidskundige effecten van geluid verdienen daarom aandacht van beleidsmakers en overheden. De Omgevingswet geeft gemeenten meer ruimte om zelf afwegingen te maken in de ruimtelijke ordening. Het is belangrijk om gezondheid bij die afwegingen te betrekken. De GGD-richtlijnen medische milieukunde (MMK) zijn gemaakt zodat GGD'en op dezelfde manier en zo goed mogelijk te werk gaan. De richtlijnen worden gemaakt door professionals van de GGD'en. De coördinatie ervan ligt bij het RIVM., Municipal Public Health Services (GGDs) in the Netherlands have developed GGD guidelines for 'Environmental noise and health', under the coordination of the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM). The guidelines relate to noise caused by road traffic, rail traffic, air traffic and industry. The guidelines are designed to support the GGDs in their assessment and advice on local noise issues. The guidelines provide GGDs with recommendations for issuing advice to local authorities. They also provide an up-to-date overview of scientific studies regarding noise and health. Health effects of noise Exposure to environmental noise can have adverse health effects. For example, exposure to noise can lead to annoyance, sleep disturbance, disruption to daily activities and stress responses. Chronic exposure to environmental noise can lead to chronic effects, such as high blood pressure and elevated levels of the stress hormone cortisol, which increase the risk of cardiovascular diseases. Exposure to noise can also have a cognitive impact on children (poorer reading skills, for example). It is thought that the availability of a quiet area in the neighbourhood can contribute to compensating for the negative effects of noise and can have a restorative effect. A growing problem Since exposure to environmental noise is expected to increase in the future, this is a growing and significant public health problem in the Netherlands. Many Dutch people are affected by noise. Under the new Environment and Planning Act, local authorities are given more responsibilities in this area and therefore more scope to formulate their own policies. This creates opportunities to include public health considerations in the choices that are being made at the local level. The GGD guidelines for environmental health (MMK) are intended to harmonise and optimise the work of GGDs, and are developed by professionals from the GGDs. RIVM, centre for Environmental Health (cGM) plays a co

RIVM rapport:De overheid stelt een maximum aan de hoeveelheid geluid die vliegtuigen mogen veroorzaken voor mensen die rond Nederlandse luchthavens wonen. Zo wordt de omvang van geluidhinder en nadelige gezondheidseffecten beperkt. Om te kunnen volgen of dit beleid succesvol is, moet helder zijn waar enin hoeverre mensen last hebben van geluid van vliegverkeer. Dat kan door bewoners rond alle Nederlandse luchthavens regelmatig te vragen naar de geluidhinder die zij ervaren. Zo'n terugkerende enquête is een aanvulling op de berekening van de geluidhinder met een blootstelling-responsrelatie, en kan gebruikt worden om vast te stellen of de berekening van de geluidhinder nog klopt. Ook kan de enquête in kaart brengen hoe de situatie tussen de luchthavens verschilt. Per luchthaven kan namelijk de hoeveelheid geluid verschillen, maar ook de leefomgeving en de plannen van de luchthavens om uit te breiden of te veranderen. Als het nodig is, kan de informatie uit de enquête worden gebruikt om beleid aan te passen aan de regionale situatie. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM. Volgens het RIVM is devierjaarlijkse GGD Gezondheidsmonitor geschikt als enquête om de ervaren geluidhinder van omwonenden vast te stellen en te vergelijken met de berekende hinder., The government sets the maximum permissible level of noise from aircraft for people living near airports in the Netherlands. This protects them against noise annoyance and adverse health effects. To establish if policy produces the desired effect, the extent to which people are annoyed by the noise of air traffic and where, must be clear. This knowledge can be obtained by asking residents in the vicinity of all airports in the Netherlands, at regular intervals, to what degree they are bothered by aircraft noise. This kind of survey supplements the noise exposure calculations that are now in use. The survey can also be used to regularly determine whether the noise exposure calculations are still valid. In addition, the survey can identify differences between the situations in the vicinity of the various airports. Such differences are caused by differences in the noise level as well as differences in the living environment and the plans of the airports to expand or make relevant changes. If necessary, policy can be adjusted to take the regional situation into account. This was the conclusion of a study carried out by RIVM (National Institute for Public Health and the Environment). According to RIVM, the GGD (Municipal Public Health Services) Health Monitor is a suitable tool for determining the level of noise pollution and annoyance experienced by local residents and to compare this with the calculated level of annoyance.

RIVM rapport:Inwoners van Nederland hebben in hun woonomgeving vooral hinder van geluid dat wordt veroorzaakt door wegverkeer, burenlawaai en vliegverkeer. Bij wegverkeer zorgt verkeer op wegen met een snelheidsbeperking tot 50 kilometer per uur, brommers en scooters voor de meeste geluidhinder. Burenlawaai wordt vooral veroorzaakt door 'contactgeluiden' in woningen (traplopen, slaan met deuren, lopen op harde vloeren) en geluid dat buren buiten maken. Geluidhinder door militair vliegverkeer is afgenomen; de hinder door de burgerluchtvaart op landelijk niveau blijft ongeveer gelijk. Treinverkeer valt landelijk gezien buiten de top 3 van wegverkeer, burenlawaai en vliegverkeer, maar kan lokaal voor veel hinder zorgen, vooral als er veel goederenvervoer is. Geurhinder wordt vooral veroorzaakt door activiteiten van de buren waarbij verbrandingsprocessen (bij barbecues, vuurkorven, openhaarden en allesbranders) een belangrijke rol spelen. Dit gaat vaak samen met geluidhinder. Wegverkeer is met afstand de belangrijkste bron van hinder door trillingen, gevolgd door bouw- en sloopactiviteiten en vliegtuigen en helikopters. Geluid kan tot slaapverstoring leiden. Vooral geluid van wegverkeer, van buren en van recreatieve activiteiten (zoals kermissen en sportvelden) zorgen daarvoor. Slaapverstoring door vliegverkeer komt voornamelijk voor in de omgeving van Schiphol. Dat is minder het geval rond de regionale burgerluchthavens omdat daar minder nachtvluchten zijn. Een opvallende toename van de slaapverstoring komt door overvliegende helikopters, vooral in het westen van het land. Bronnen die nu en in de toekomst voor hinder kunnen zorgen zijn bijvoorbeeld drones en bronnen van laagfrequent geluid (laag zoemend of brommend geluid zoals van een ventilator of airconditioning). Acht procent van de Nederlandse bevolking heeft last van laagfrequent geluid. Hierbij is vaak niet één bron als oorzaak aan te wijzen. De omvang van het probleem vormt een signaal voor de overheid om deze overlast in b, The National Institute for Public Health and the Environment (RIVM), in collaboration with Statistics Netherlands (CBS), carried out the seventh 'Inventory of Disturbances' (IV-7) in 2016. It was commissioned by the Ministry of Infrastructure and Water Management. The IV-7 is a questionnaire survey among a representative sample of residents of the Netherlands on how they experience their physical home environment. The survey examines environmental aspects such as sound, odour and vibrations, satisfaction with their living situation, anxiety and their opinion on the state of the home environment. The government closely monitors the development of disturbance in the home environment as well as satisfaction and concern about the home environment. In the autumn of 2016, more than 8,000 Dutch residents aged 16 and older completed an 'on-line' survey. They answered questions on the annoyance and degree of sleep disturbance from more than 60 different sources of sound, odour and vibrations. The main causes of noise annoyance are road traffic, noise produced by neighbours and air traffic. These are the same top 3 that were found in previous inventories of disturbances. Within road traffic, it is the roads with speed limits up to 50 km/h and mopeds and scooters that cause the most noise annoyance. The percentage of people who are disturbed by this is higher in the western part of the country and in the province of Limburg. Noise annoyance caused by neighbours is difficult to address with policy measures. This is also evident from the figures on annoyance, which have remained stable over the years. Contact noises (walking stairs, slamming doors, hard floors) and outdoor activities are the main causes of noise annoyance. Noise and odour annoyance often go hand in hand with outdoor activities when the use of BBQs and fire baskets is involved. Odour pollution caused by neighbours occurs more often nationwide than pollution caused by factories, companies and the agricultural sect

RIVM rapport:Mensen kunnen dezelfde geluidsterkte anders beleven. Zo blijkt dat omwonenden hetzelfde aantal decibellen per regionaal vliegveld verschillend ervaren. Dit komt doordat omstandigheden op en rond de luchthavens van invloed zijn op de manier waarop geluid wordt ervaren. Het aantal en het type vliegtuigen zijn onder andere van invloed op de beleefde hinder. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de verwachtingen over de toekomstige hoeveelheid vliegverkeer en de bijbehorende hoeveelheid geluid. Meten Hinder door luchtverkeer kan op twee manieren in kaart worden gebracht: met berekeningen of met een zogeheten belevingsonderzoek. De nationale rekenformule, die in 2002 voor Schiphol is opgesteld, wordt ook gebruikt om toekomstverwachtingen voor regionale luchthavens te berekenen. Deze rekenmethode houdt minder rekening met lokale actuele omstandigheden doordat hij een algemene weergave van de hindersituatie geeft. Beleven Belevingsonderzoeken zijn nuttige instrumenten omdat ze recht doen aan de veelheid van factoren die geluidhinder bepalen. Het is dan wel van belang dat ze op dezelfde manier zijn opgezet zodat de resultaten goed met elkaar kunnen worden vergeleken. Om de verschillen tussen de regionaal beleefde hinder nader te onderzoeken, zijn enkele vragen toegevoegd aan de landelijke GGD-monitor volksgezondheid. Dit is een gestandaardiseerd, vierjaarlijks onderzoek dat een beeld geeft van de ervaren gezondheid in Nederland in brede zin. Op deze manier wordt inzicht verkregen in de geluidhinder rond regionale luchthavens en de eventuele verschillen daartussen. Voor deze inventarisatie heeft het RIVM een overzicht gemaakt van de belevingsonderzoeken die in de periode 1996-2015 zijn uitgevoerd rond de regionale luchthavens van nationale betekenis., People can experience the same noise level differently. It turns out that annoyance levels of residents differ between regional airports despite exposure to the same amount of decibels. The conditions at and around the airports vary, influencing the way people experience their exposure to noise. The number and type of passing aircraft influence the annoyance levels. However, other factors play a role as well, such as the expectations about future developments at the airport and corresponding noise levels. Calculate There are two methods to derive annoyance levels due to aircraft noise: calculations and so called perception surveys. The national formula that has been established in 2002 for Schiphol airport is suitable to compute future annoyance levels around regional airports. This formula is less able to account for local actual circumstances as it portrays a general view of the annoyance situation. Perception survey Perception surveys are useful tools because they take into account the multitude of factors that induce noise annoyance. For comparison of annoyance levels between airports, it is important that surveys use a similar study design and measure annoyance in the same way. A number of questions about noise annoyance were added to the 2016 national GGD health survey to explore the regional differences between airports in a systematic way. The survey is a standardized, four-yearly questionnaire that focuses on the self-perceived health situation of the Dutch population. New insights can be gained when the results of the monitor become available. For this inventory, the RIVM has made an overview of the perception surveys that were carried out around the Dutch regional airports of national significance in the period 1996-2015

RIVM rapport:Er zijn geen duidelijke aanwijzingen dat de sterfterisico's nabij de luchthaven Schiphol afwijken van die van nabijgelegen gebieden of elders in Nederland. Dit blijkt uit een eerste verkennend onderzoek van het RIVM naar de gezondheidsrisico's van ultrafijnstof rond Schiphol door de luchtvaart. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM). De opdracht was om op korte termijn inzicht te geven in het risico om vroegtijdig te overlijden in de woongebieden rondom Schiphol. Daarnaast wil het ministerie advies over de haalbaarheid en opzet van een eventueel vervolgonderzoek. Voor deze eerste verkenning zijn sterftecijfers van het CBS gebruikt van 2004 tot en met 2010, zowel voor algemene sterfte als sterfte aan specifieke aandoeningen aan de luchtwegen, het hart- en vaatstelsel en longkanker. De postcodegebieden rond Schiphol zijn met elkaar vergeleken en met andere delen van Nederland. Ook is gekeken of er een patroon kon worden gevonden in sterftecijfers in relatie tot de afstand tot de luchthaven, of tot gebieden met verschillende concentraties ultrafijnstof. Hierbij zijn zowel hogere als lagere sterftecijfers gevonden en er was geen duidelijke clustering te zien van een hoger sterfterisico rond Schiphol. Het was niet mogelijk om een vergelijking te maken tussen de sterftecijfers en de blootstelling aan ultrafijnstof op het woonadres. Uit eerder onderzoek van TNO en het RIVM uit 2015 blijkt dat de concentratie ultrafijnstof tot op 15 km van de luchthaven door het vliegverkeer wordt verhoogd. Er zijn redenen om aan te nemen dat deze ultrafijnstofdeeltjes uit vliegtuigmotoren gezondheidseffecten kunnen veroorzaken. Eventuele kleine verhogingen in sterftecijfers zijn met de gebruikte onderzoekstechnieken moeilijk terug te zien in de bevolkingsgroep die dit aangaat. Aanvullend onderzoek is nodig om beter inzicht te krijgen in de mate waarin ultrafijnstof bijdraagt aan gezondheidseffecten. Dit kan worden bereikt door een int, There are no evident indications that mortality risks in residential areas near Schiphol airport deviate from risks in nearby regions or elsewhere in the Netherlands. This is the result of an explorative study from RIVM into the health risks of ultrafine particles from aviation around Schiphol airport. The study was conducted by the order of the ministry of Infrastructure and the Environment. The task was to give, at short notice, insight into the risk of premature mortality in residential areas around the airport. In addition, the ministry requested an advice about the feasibility and design of a possible follow-up study. Data on all-cause mortality and cause specific mortality for cardiovascular disease, respiratory disease and lung cancer from Statistics Netherlands was used for the study. The postal codes around the airport were compared with each other and with other regions of the Netherlands. Also it was explored whether a spatial pattern in the mortality risk was present in locations relative to the airport. Elevated as well as lower risks were observed, but there was no apparent clustering of risks in postal codes around the airport. No direct comparison was made between the exposure at the home address and the mortality risk. In earlier studies from TNO and RIVM, elevated levels of ultrafine particles from aviation were found up to 15 km distance from the airport. There are indications that ultrafine particles in aircraft engine emissions could lead to health effects. Possible small deviations in mortality risks are difficult to detect with the methods applied in this explorative study. Additional research is necessary to gain more accurate insight in the extend that ultrafine particles can contribute to health effects. This can be achieved by designing a research programme in which, besides mortality, several health effects are considered, like cardiovascular and respiratory disorders and birth weight. Partly, these studies can be carried out retrospectiv

RIVM rapport:Geluid van wegverkeer kan hinder en gezondheidsklachten, zoals slaapverstoring, verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten, veroorzaken. Om hier goed beleid voor te kunnen ontwikkelen kan een geluidsindex voor steden behulpzaam zijn. Om tot zo'n index te komen heeft het RIVM op verzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu geïnventariseerd welke indicatoren inzicht kunnen verschaffen in verkeersgeluid en de daarmee samenhangende effecten op het welbevinden en de gezondheid van de bevolking. Gezondheid heeft een belangrijke plaats in de nieuwe Omgevingswet. De aanpak van geluidsoverlast sluit binnen gemeenten niet altijd aan bij de omvang van het probleem. Op basis van de stedenindex kan het milieuprobleem beter en transparanter op de agenda worden gezet en zo een aanzet vormen om actie te ondernemen. Er zijn meerdere indicatoren die de omvang van de effecten van geluid van wegverkeer op de gezondheid en het welbevinden kunnen laten zien. Het RIVM heeft een aantal indicatoren uitgewerkt en met elkaar vergeleken. Als voorbeeld zijn 40 grote en middelgrote gemeenten geanalyseerd. Het gaat daarbij om de blootstelling aan geluid, de hinder die mensen ondervinden, en de gezondheidsschade die ontstaat. De keuze van de indicator beïnvloedt hoe de steden ten opzichte van elkaar 'scoren' op de index. Er is niet één indicator aan te wijzen die het beste te gebruiken is. Verdere ontwikkeling van de index hangt af van de beleidsdoelen die bereikt moeten worden en de maatregelen die daarvoor beschikbaar zijn. Daarnaast zijn de kosten en de mogelijkheid om de index te volgen in de tijd van belang., Exposure to traffic noise can lead to annoyance and health problems such as sleep disturbance, high blood pressure and cardiovascular diseases. To take sound policy measures to combat these adverse effects, municipalities might benefit from a city index. At the request of the Ministry of Infrastructure and the Environment, RIVM has made an inventory of possible indicators for a city index that can provide insight in traffic noise and the related adverse effects on wellbeing and health of the population. Environmental health has an important place in the new Dutch law for the living environment ('Omgevingswet'). Addressing noise pollution within municipalities does not concur with the extent of the problem up till now. A city index can place this environmental problem on the municipal agenda in a better and more transparent way and incite further action. Several indicators can show the size of the effects of traffic noise on health and wellbeing of the population. RIVM has worked out and compared a number of suitable indicators. As an example, the indicators have been calculated for 40 large and medium size municipalities. The indicators comprise exposure to traffic noise, perceived noise annoyance in the home, health risks, and soundproofing of homes. The choice for an indicator has influence on the ranking of the municipalities on the city index. No one indicator can be highlighted that is most suitable for the creation of a city index for noise pollution. Further development of a city index depends on the goals that need to be reached and the policy measures that are available to municipalities. The associated costs and the possibility to monitor the city index over time should also be taken into account.

RIVM rapport:De gemiddelde blootstelling aan geluid van vliegverkeer rond het vliegveld Eindhoven is tussen 2012 en 2014 toegenomen met ongeveer 3 decibel. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM naar de relatie tussen blootstelling aan vliegtuiggeluid rond het vliegveld Eindhoven en de ervaren hinder onder de bevolking. De stijging is toe te schrijven aan de toegestane groei van het aantal vluchten van dit vliegveld. Het gebied waarin vliegtuigverkeer tot hinder kan leiden, kan groter zijn dan het gebied waarin de GGD de mate van hinder heeft onderzocht. Dit betekent dat het aantal ernstige gehinderden in werkelijkheid waarschijnlijk groter is. De geluidblootstelling is door het Nederlands Lucht en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) berekend tussen 2011 en 2014. De GGD Brabant-Zuidoost en het Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid van de GGD'en Brabant/Zeeland hebben met vragenlijst in 2012 en 2014 de beleving van het vliegverkeer bij bewoners gemeten., The exposure of the population in the region around the airport to noise from the total traffic increased between 2012 and 2014 with about 3 decibel. This is one of the findings of a study by RIVM into the relation between exposure to aircraft noise around the airport Eindhoven and the extend of severe noise annoyance. The reason for this was the allowed and executed growth of airport Eindhoven (number of flights). The area in which air traffic in the region of airport Eindhoven can cause annoyance is larger than the research area of the perception study by the Municipal Health Authority (GGD). This means that the number of people severely annoyed by noise from aircraft is likely to be higher than estimated. The noise exposure (Lden and Ke) was modeled by the National Aerospace Laboratory (NLR) for2011 and 2014. With questionnaire studies the GGD Brabant-Southeast and Bureau Health, Environment & Safety GGD'en Brabant/Zeeland assessed the extend of severe noise annoyance in 2012 and 2014.

RIVM rapport:Het RIVM heeft onderzocht wat voor invloed het geluid van militair vliegverkeer (onder andere AWACS) heeft op de gezondheid van inwoners in de Nederlandse regio rond de vliegbasis. Daaruit blijkt dat tussen 2002 en 2012 de omvang van de hinder met ongeveer de helft en de omvang van de gezondheidseffecten met bijna twee derde zijn afgenomen. Deze daling gaat gelijk op met het afgenomen aantal vliegbewegingen, en daarmee naar alle waarschijnlijkheid, met de blootstelling aan geluid van militair vliegverkeer. Maar nog steeds heeft een deel van de bewoners last van ernstige geluidhinder. Daarnaast heeft een aantal inwoners last van een hoge bloeddruk of ondervindt hart- en vaataandoeningen (hartinfarct, beroerte) door het geluid van militaire vliegtuigen. Met dit onderzoek is niet aan te tonen of de verhoogde kans op sterfte door een beroerte een gevolg is van het militair vliegtuiggeluid. Het kan ook niet worden uitgesloten, aangezien er een aanwijzing is voor een verhoogde kans op sterfte door een beroerte in het gebied waar de blootstelling aan militair vliegtuiggeluid het hoogst is. Er zijn meerdere factoren die een beroerte kunnen veroorzaken, zoals iemands leefstijl. Gegevens over deze factoren bij de bevolking zijn niet bekend. Er zijn geen signalen gevonden voor een verhoogd risico op sterfte door alle hart- en vaataandoeningen samen. In 2012 hadden ongeveer 29.000 van de circa 500.000 volwassen inwoners in Zuid-Limburg last van ernstige geluidhinder. In de regio rond de vliegbasis Geilenkirchen zijn dit ongeveer 13.000 van de circa 220.000 volwassen inwoners. Vooral inwoners van gemeenten dichtbij de vliegbasis, zoals Onderbanken, Brunssum en Schinnen ondervinden veel geluidhinder. Als mensen zelf aangeven hoe ze hun gezondheid ervaren (zelfgerapporteerde gezondheid), is daarin geen relatie terug te zien met geluid van vliegverkeer. Van de 638 kinderen met een leesachterstand in Zuid-Limburg, hebben naar schatting twee kinderen een leesachterstand als gevolg va, RIVM has examined the influence of military aircraft sound (AWACS) on the wellbeing and health of residents in the Dutch region round the airbase Geilenkirchen. The results indicate that the magnitude of most of the effects studied has decreased with up to nearly two-thirds between 2002 and 2012. The decrease is in line with the decrease in number of flight movements and therefore most likely with exposure to military aircraft sound. Still a considerable proportion of residents suffer from severe annoyance due to military aircraft noise. In addition, some people suffer from high blood pressure or experiencing cardiovascular events (myocardial infarction, stroke) due to exposure to military aircraft noise. No evidence was found for an increased risk of death from all cardiovascular diseases together. An increased risk for death due to stroke was observed in the area with the highest exposure to military aircraft noise. However, several factors are known to contribute to stroke, such as lifestyle factors. Data on lifestyle factors were not available. Therefore, these results are inconclusive with respect to whether or not the increased risk of death due to stroke is a result of exposure to aircraft noise. In 2012, about 29,000 of the approximately 500,000 adult residents in South Limburg suffer from severe noise annoyance. In the region around the airbase Geilenkirchen about 13,000 of the approximately 220,000 adult residents are severely annoyed. Especially residents of municipalities near the airbase like Onderbanken, Brunssum and Schinnen experience much noise annoyance. Selfreported health shows no relation with military aircraft sound. It is estimated that two children, out of 638 in South Limburg, have reading impairment due to aircraft noise. Around the airbase Geilenkirchen this is one additional child with reading ability retardation, out of 272 children with a reading impairment. Of the approximately 160,000 people who have high blood pressure, an estimated

RIVM rapport:Ongeveer 20% (naar schatting 41.000) van de inwoners in de Nederlandse regio rond de NAVO- vliegbasis Geilenkirchen ervaart ernstig geluidshinder van militair vliegverkeer (AWACS). Bovendien zijn veel mensen bezorgd over mogelijke gezondheids- en veiligheidsrisico's van het militaire vliegverkeer. De verschillen in de regio zijn groot, met het grootste aandeel gehinderden en bezorgden in de gemeenten Onderbanken, Brunssum en Schinnen. Echter, ook in de gemeenten die verder van de vliegbasis afliggen blijken mensen ernstige geluidshinder te ervaren. De ervaren hinder wordt (niet uitsluitend) door de geluidsniveaus verklaard maar ook niet-akoestische factoren spelen een rol zoals een negatieve verwachting van de geluidssituatie in de toekomst en bezorgdheid. De inwoners geven ook aan last te hebben van slaapverstoring. Ook hier springen de gemeente Onderbanken, Brunssum en Schinnen in het oog. De woontevredenheid onder de inwoners is vergelijkbaar met die van de Nederlandse bevolking. Het aandeel inwoners met een goede ervaren gezondheid (67%) is lager dan in de totale Nederlandse bevolking (80%). Er is grote behoefte aan informatie, vooral over vliegtijden en standpunten van de Nederlandse overheid met betrekking tot de vliegbasis. Bij 60% van de bevolking bestaat draagvlak voor compensatie van de nadelen van de basis. Dit zijn de belangrijkste resultaten uit een belevingsonderzoek gehouden onder 2500 inwoners in de Nederlandse regio rond de vliegbasis Geilenkirchen. In augustus en september 2007 verstuurde het RIVM 5000 vragenlijsten waarin inwoners van de gemeenten Onderbanken, Brunssum, Schinnen, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Simpelveld en Voerendaal werd gevraagd naar onder andere hun ervaren hinder door geluid, geur en trillingen van de AWACS-vliegtuigen, hun ervaren gezondheid, de woontevredenheid, hun bezorgdheid over gezondheids- en veiligheidsrisico's door AWACS en hun behoefte aan informatie over de vliegbasis. De belangrijkste aanbevelingen zijn bepe, Approximately 20% (estimated: 41,000) of the inhabitants of the Dutch region round the NATO E-3A Component Geilenkirchen experiences severe noise annoyance due to military aircraft (AWACS). In addition, many people are concerned about health and safety risks associated with military aircraft. Large differences in perceptions exist, the largest proportion of people annoyed and concerned living in the municipalities close to the component (Onderbanken, Brunssum and Schinnen). Variability in noise annoyance is not exclusively explained by noise exposure. Non-acoustic factors like pessimistic prospects for future noise exposure and concern explain the observed variability in annoyance as well. Inhabitants are bothered by sleep disturbance. Again the municipalities close by are notable. The extent of residential satisfaction is comparable to the Dutch population. These are the main results of a survey carried out among 2500 inhabitants in the Dutch region round the NATO E-3A Component Geilenkirchen. In August and September 2007 the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) mailed 5000 questionnaires in which residents were asked to evaluate perceived annoyance by noise, odour and vibrations from AWACS, subjective health, concern about health and safety risks from AWACS, and their information needs with respect to the component. Main recommendations are limitations of the sound levels and improvement of the relationship between government and inhabitants. This may best be done by stepping up the policy on behalf of replacement of the current aircraft engines and sound proofing of houses. To improve the relationship the government could improve the information supply, take inhabitants seriously and to live up to its promises.

RIVM rapport:Ongeveer 20% (naar schatting 41.000) van de inwoners in de Nederlandse regio rond de NAVO- vliegbasis Geilenkirchen ervaart ernstig geluidshinder van militair vliegverkeer (AWACS). Bovendien zijn veel mensen bezorgd over mogelijke gezondheids- en veiligheidsrisico's van het militaire vliegverkeer. De verschillen in de regio zijn groot, met het grootste aandeel gehinderden en bezorgden in de gemeenten Onderbanken, Brunssum en Schinnen. Echter, ook in de gemeenten die verder van de vliegbasis afliggen blijken mensen ernstige geluidshinder te ervaren. De ervaren hinder wordt (niet uitsluitend) door de geluidsniveaus verklaard maar ook niet-akoestische factoren spelen een rol zoals een negatieve verwachting van de geluidssituatie in de toekomst en bezorgdheid. De inwoners geven ook aan last te hebben van slaapverstoring. Ook hier springen de gemeente Onderbanken, Brunssum en Schinnen in het oog. De woontevredenheid onder de inwoners is vergelijkbaar met die van de Nederlandse bevolking. Het aandeel inwoners met een goede ervaren gezondheid (67%) is lager dan in de totale Nederlandse bevolking (80%). Er is grote behoefte aan informatie, vooral over vliegtijden en standpunten van de Nederlandse overheid met betrekking tot de vliegbasis. Bij 60% van de bevolking bestaat draagvlak voor compensatie van de nadelen van de basis. Dit zijn de belangrijkste resultaten uit een belevingsonderzoek gehouden onder 2500 inwoners in de Nederlandse regio rond de vliegbasis Geilenkirchen. In augustus en september 2007 verstuurde het RIVM 5000 vragenlijsten waarin inwoners van de gemeenten Onderbanken, Brunssum, Schinnen, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Simpelveld en Voerendaal werd gevraagd naar onder andere hun ervaren hinder door geluid, geur en trillingen van de AWACS-vliegtuigen, hun ervaren gezondheid, de woontevredenheid, hun bezorgdheid over gezondheids- en veiligheidsrisico's door AWACS en hun behoefte aan informatie over de vliegbasis. De belangrijkste aanbevelingen zijn bepe, Approximately 20% (estimated: 41,000) of the inhabitants of the Dutch region round the NATO E-3A Component Geilenkirchen experiences severe noise annoyance due to military aircraft (AWACS). In addition, many people are concerned about health and safety risks associated with military aircraft. Large differences in perceptions exist, the largest proportion of people annoyed and concerned living in the municipalities close to the component (Onderbanken, Brunssum and Schinnen). Variability in noise annoyance is not exclusively explained by noise exposure. Non-acoustic factors like pessimistic prospects for future noise exposure and concern explain the observed variability in annoyance as well. Inhabitants are bothered by sleep disturbance. Again the municipalities close by are notable. The extent of residential satisfaction is comparable to the Dutch population. These are the main results of a survey carried out among 2500 inhabitants in the Dutch region round the NATO E-3A Component Geilenkirchen. In August and September 2007 the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) mailed 5000 questionnaires in which residents were asked to evaluate perceived annoyance by noise, odour and vibrations from AWACS, subjective health, concern about health and safety risks from AWACS, and their information needs with respect to the component. Main recommendations are limitations of the sound levels and improvement of the relationship between government and inhabitants. This may best be done by stepping up the policy on behalf of replacement of the current aircraft engines and sound proofing of houses. To improve the relationship the government could improve the information supply, take inhabitants seriously and to live up to its promises.

RIVM rapport:Ongeveer 20% (naar schatting 41.000) van de inwoners in de Nederlandse regio rond de NAVO vliegbasis Geilenkirchen ervaart ernstig geluidshinder van militair vliegverkeer (AWACS). Bovendien zijn veel mensen bezorgd over mogelijke gezondheids- en veiligheidsrisico's van het militaire vliegverkeer. De verschillen in de regio zijn groot, met het grootste aandeel gehinderden en bezorgden in de gemeenten Onderbanken, Brunssum en Schinnen. Echter, ook in de gemeenten die verder van de vliegbasis afliggen blijken mensen ernstige geluidshinder te ervaren. De ervaren hinder wordt (niet uitsluitend) door de geluidsniveaus verklaard maar ook niet-akoestische factoren spelen een rol zoals een negatieve verwachting van de geluidssituatie in de toekomst en bezorgdheid. De inwoners geven ook aan last te hebben van slaapverstoring. Ook hier springen de gemeente Onderbanken, Brunssum en Schinnen in het oog. De woontevredenheid onder de inwoners is vergelijkbaar met die van de Nederlandse bevolking. Het aandeel inwoners met een goede ervaren gezondheid (67%) is lager dan in de totale Nederlandse bevolking (80%). Er is grote behoefte aan informatie, vooral over vliegtijden en standpunten van de Nederlandse overheid met betrekking tot de vliegbasis. Bij 60% van de bevolking bestaat draagvlak voor compensatie van de nadelen van de basis.