Search

The recent Coronavirus disease (Covid-19), which the World Health Organization (WHO) has described as a pandemic,is affecting all parts of human society including agriculture, manufacturing and teritery sectors that encompass all service delivery industries.This work deals with the problems caused by the epidemic to the food industry, addressing the existence and continuation of SARS-CoV-2 in the food environment, and methods for inhibiting the virus and protecting the food factor and the consumer. Although food has not been involved in transmission the infection, the social disruption caused by the epidemic can cause food security problems., Yakın zamanda ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından pandemi olarak nitelendirilen koronavirüs hastalığı (COVID-19), tarım, imalat ve üçüncül sektörler de dahil olmak üzere toplumun tüm bölümlerini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışma, salgının gıda endüstrisi açısından neden olduğu sorunları, gıda ortamında SARS-CoV-2'nin varlığını ve kalıcılığını, virüs etkisizleştirme (inaktif) yöntemlerini ve gıda sektöründe çalışan personel ile tüketicinin korunmasını ele almaktadır. Şimdiye kadar enfeksiyonun bulaşmasına gıda dahil edilmemiş olup, bununla birlikte pandeminin neden olduğu sosyal aksamalar gıda güvenliğiyle ilgili sorunlara neden olabilmektedir.

This study made for concepts related to biotechnology research trends between the years 2000-2020 graduate thesis in the field of science in Turkey, offers a descriptive content analysis. Within the aim of the study, a total of 65 postgraduate theses were examined by scanning the database of the YOK National Thesis Center. In this study, in which document analysis, one of the qualitative research designs, was used, theses were analyzed according to years, universities, study subjects, concepts, methods, data collection tools, sampling and sample size. According to the results obtained from the findings, it has been observed that the theses are predominantly master's theses, the postgraduate theses made in the field of science education related to biotechnological concepts were carried out in a total of 27 universities and the theses were mainly done in Gazi University, İnönü University and Bolu Abant Izzet Baysal University. According to the subject distribution, it has been observed that the theses are predominantly focused on learning, attitude/perception/interest and teaching. In addition, it has been concluded that quantitative studies are mostly used in the examined theses, and empirical designs among quantitative research methods are preferred more than non-experimental designs. As data collection tools, mostly skill, attitude, perception, personality, etc. tests, achievement tests, Likert type questionnaires and semi-structured interviews were used and it was observed that the most preferred sample group was university and high school students and the sample size was mostly between 101-300, 31-100. Based on the results of the study, researchers can focus on more detailed analysis in biotechnology education through meta-analysis., Bu çalışma, Türkiye’de 2000-2020 yılları arasında biyoteknoloji kavramına yönelik fen bilimleri alanında yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimlerine yönelik, açıklayıcı içerik analizini sunmaktadır. Çalışma kapsamında YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanı taranarak toplamda 65 lisansüstü tez incelenmiştir. Nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı bu çalışmada tezler yıllara, üniversitelere, çalışma konularına, kullanılan kavramlara, yönteme, veri toplama araçlarına, örnekleme ve örneklem büyüklüğüne göre analiz edilmiştir. Bulgulardan elde edilen sonuçlara göre tezlerin ağırlıklı olarak yüksek lisans tezi olduğu, biyoteknolojik kavramlarla ilişkili fen eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin toplam 27 Üniversite’de gerçekleştirildiği ve tezlerin ağırlıklı olarak Gazi Üniversitesi, İnönü Üniversitesi ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversite’nde yapıldığı görülmüştür. Konu dağılımına göre tezlerin ağırlıklı olarak öğrenme, tutum/algı/ilgi ve öğretim odaklı olduğu, görülmüştür. Ayrıca incelenen tezlerde çoğunlukla nicel çalışmaların kullanıldığı, nicel araştırma yöntemlerinden deneysel desenlerin deneysel olmayan desenlere oranla daha çok tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Veri toplama araçları olarak çoğunlukla yetenek, tutum, algı, kişilik vb. testleri, başarı testleri, Likert türü anketler ve yarı yapılandırılmış görüşmelerin kullanıldığı, en çok tercih edilen örneklem grubunun üniversite ve lise öğrencileri olduğu ve örneklem büyüklüğünün çoğunlukla 101-300, 31-100, aralığında olduğu görülmüştür. Çalışma sonuçlarından yola çıkarak araştırmacılar biyoteknoloji eğitiminde meta-analiz yoluyla daha ayrıntılı analizlere odaklanabilir.

It is well known that fruit processing industry causes the formation of a big proportion of food processing wastes. Apricot (Prunus armeniaca L.), which is included in the genus Prunus, is one of the most commercialized fruits produced in Turkey. Turkey is the biggest apricot producer in the world with production of 811 thousand tons of apricots. Besides dried apricot production, a considerable amount of apricot is processed to apricot juice and significant amounts of byproducts including stone (kernel) and pomace are liberated, which are mainly discarded as landfill. Therefore, minimizing the environmental problems caused by discarded apricot byproducts is of critical importance. Several biological activities such as anticarcinogenic, antimicrobial, and antioxidant of various fractions of apricot kernel have been demonstrated while apricot pomace has been proven as rich sources of valuable compounds such as polyphenols, dietary fibers and carotenoids. Therefore, several attempts have been undertaken to extricate these compounds from these byproducts. In this study, recent works devoted the utilization from different byproducts of apricot processing industry have been summarized. Moreover, incorporation of these products into several food systems has been discussed.

Amaç: Bu çalışmada, fen bilimleriöğretmenlerinin, biyoteknoloji ve genetik mühendisliği konusundaki bilgidüzeyleri ile cinsiyetleri, mezun oldukları fakülte, mesleki kıdemleri vebiyoteknoloji dersi alma durumları arasında bir ilişki olup olmadığıaraştırılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel olarak tasarlanançalışmanın örneklemini Malatya il Merkezinde görev yapmakta olan 58 fenbilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Öğretmenlerin, bilgi düzeylerini ölçmekiçin, tarafımızdan güvenirlik ve kapsam geçerliliği analizi yapılmış bilgitesti ve bazı demografik özellikleri belirlemeye yönelik bir ölçekkullanılmıştır. Bulgular: Sonuçlarımıza göre; fen bilimleri öğretmenlerininbiyoteknoloji/genetik mühendisliği konusundaki bilgi düzeyleri ilecinsiyetleri, mezun oldukları fakülte, mesleki deneyimleri ve biyoteknolojidersi alma durumları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Ancak,öğretmenlerin yarısından fazlası bilgi testinde bulunan genetik mühendisliği,genetiği değiştirilmiş organizmalar, klonlama ve insan genom projesi konularınailişkin 8 soruyu doğru cevaplayamamıştır.Sonuçlar ve Öneriler: Sonuçlarımıza göre, fen bilimleri öğretmenleribiyoteknoloji alanındaki güncel gelişmeleri takip etmiyorlar ve bu problemiçözmek için alan uzmanları tarafından bir hizmet-içi eğitime tabi tutulmalarıönerilebilir., Purpose: The aim of this study, it has been investigated whether there issignificant difference between the knowledge level of science teachers onbiotechnology/genetic engineering applications their gender, their field ofgraduation, duration of experience and taking biotechnology courses.Design & Methodology: The research method was descriptive and crosssectional. The sample of research were 58 science teachers in Malatya. Datacollection instruments were researcher made valid and reliable questionnairewhich was used to assess demographic information, knowledge level ofscience teachers.Findings: According to the analysis, there is no significant difference betweenthe knowledge level on biotechnology/genetic engineeering and the gender,the their field of graduation, duration of experience and taking biotechnologycourses was found. But, more than half of the science teachers participatingin this study did not correctly answer 8 questions of the knowledge test. Thesequestions that were answered incorrectly were mostly related to geneticengineering, genetic modified organisms, cloning and human genome project.Implications & Suggestions: The results show that science teachers do notfollow current developments and this problem needs to be solved. Thisproblem can be solved by providing in-service training by field specialists.

The aim of this studyto reveal the perceptions of preservice teachers’ on “Science” and “Scientist” conceptsthrough metaphors. Thestudy is designed based on one of the qualitative research method named asphenomenology and analyzed with content analysis. The data on completingthe expression “Science/Scientist….…is like. Because ….” was collected using 62science teachers, 45 clasroom teachers total 107 preservice teachers. Accordingto our results, preservice teachers created 85 valid metaphor for “Science” and80 for “Scientist”. Fromthe data, it is understood that mostly ‘Book’ metaphor (f=5) is used by theparticipants related to science. Mostly “Sun” metaphor (f=5) is used by thepreservice teachers related to scientist. The created metaphorswere categorized considering their common properties and similarities. In the end of this process, eightcategories for “Science” concept and six categories for “Scientist” conceptwere obtained. Preserviceteachers mostly see science as a structure “depending on effort-labor andresearch” (f=17) and scientist as “searching, hardworking, struggling person”(f=31). The differences were identified between participants’ gender, classlevels and department with regard to the categories. The negative metaphor was not found on “science”and “scientist” concepts among the metaphors created by preservice teachers., Bu çalışmanın amacıöğretmen adaylarının “bilim” ve “bilim insanı” kavramlarına ilişkin algılarınımetaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseninegöre tasarlanan çalışmada, içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Veriler, 62 fen bilgisi, 45 sınıföğretmeni olmak üzere toplam 107 öğretmen adayının “Bilim/Bilim İnsanı …… gibidir.Çünkü ……” ifadelerini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Sonuçlarımıza göre, öğretmenadayları “Bilim” kavramı için 85, “bilim insanı” kavramı için 80 geçerli metafor üretmiştir. Öğretmenadaylarından elde edilen verilerde “bilim” kavramı için en çok “Kitap” (f=5),“bilim insanı” kavramı için ise “Güneş” (f=5) metaforu kullanılmıştır. Eldeedilen metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzerlikleri dikkatealınarak kategorileştirilmiş ve “bilim”kavramı için sekiz, “bilim insanı” kavramı için altı kategori elde edilmiştir. Öğretmen adayları“bilim” kavramını çoğunlukla “emek-çaba ve araştırmaya bağlı” (f=17) bir yapı,“bilim insanı” kavramını ise “araştıran, çabalayan, çalışkan bir kişi” (f=31)olarak görmektedir.Kavramsalkategoriler, öğretmen adaylarının cinsiyeti, sınıf düzeyleri ve bölüm türübakımından da farklılaşmıştır.“Bilim” ve “bilim insanı” kavramlarına ilişkin oluşturulan metaforlar arasındaolumsuz bir metafora rastlanmamıştır.

This review’s subject is Bacillus genus involved in the spoilage of dairy foods. Despite the improvementof production processes and hygiene applications, spore-forming bacteria are still an emerging problem inmilk and dairy products. Spore-formers have adaptable spores, and thus they are prevalent in nature andfood processing lines. Spore formation allows these bacteria to survive under heat treatments. Among thespore-forming bacterias, the genus Bacillus is of particular importance in dairy industry.

No doubt one of the most important scientific and technological developments of the 21st century is developments in biotechnology. The purpose of this study is to investigate the preservice science teachersǯ level of knowledge toward biotechnology and genetic engineering applications. Under this caption the research was made to find out whether there is significant difference between the knowledge level of preservice science teachers on biotechnology and genetic engineering applications their gender, class level, educational status, graduated high school, parental education background and monthly income. In order to find out the knowledge level of the teachers, a knowledge test reliability and scope validity was developed and a survey to determine some demographic characteristics was prepared. The survey was applied to 291preservice science teachers in Inonu University. According to the analysis, there is no significant difference between the knowledge level on biotechnology/genetic engineering and the gender, the educational status, graduated high school, parental education status and monthly income was found. But, there is significant difference between the knowledge level on biotechnology/genetic engineering and class level was found. Our results showed that knowledge levels of 4th grade preservice science teachers were significantly different from 1st, 2nd and 3rd grade students. In addition, more than half of the preservice science teachers participating in this study did not correctly answer 8 questions of the knowledge test. These questions that were answered incorrectly were mostly related to genetic engineering, genetic modified organisms, cloning and human genome project. The results show that preservice teachers do not follow current developments., 21. yüzyılın en önemli bilimsel ve teknolojik gelişmelerinden birisi hiç şüphesiz biyoteknoloji alanında yaşanan gelişmelerdir. Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının, biyoteknoloji ve genetik mühendisliği konusundaki bilgi düzeylerini belirlemektir. Bu çerçevede, fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoteknoloji ve genetik mühendisliği uygulamalarına ilişkin bilgi düzeylerinin cinsiyetleri, sınıf düzeyleri, öğrenim durumları, mezun oldukları lise türü, anne ve babalarının eğitim durumları ve aylık gelir durumlarına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Öğretmen adaylarının, bilgi düzeylerini ölçmek için, güvenirlik ve kapsam geçerliliği analizi yapılan bilgi testi geliştirilmiş ve bazı demografik özellikleri belirlemeye yönelik bir anket hazırlanmıştır. Anket İnönü Üniversitesiǯnde öğrenim görmekte olan ʹͻͳfen bilgisi öğretmen adayına uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre; fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoteknoloji ve genetik mühendisliği bilgi düzeylerinin öğretmen adaylarının cinsiyeti, öğrenim durumu, mezun oldukları lise türü, anne- baba eğitim durumu ve ailelerinin aylık gelir durumuna göre bir farklılık göstermediği bulunurken, fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoteknoloji ve genetik mühendisliği bilgi düzeylerinin sınıf düzeylerine göre anlamlı bir fark gösterdiği bulunmuştur. Sonuçlarımız Ͷ. sınıf fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi düzeylerinin ͳ., ʹ. ve ͵. sınıf öğrencilerinden anlamlı bir şekilde farklı olduğunu göstermiştir. Ayrıca, öğretmen adaylarının yarısından fazlası, genetik mühendisliği, genetiği değiştirilmiş canlılar, genetiği değiştirilmiş gıdalar, klonlama, insan genom projesi konularına ilişkin ͺ soruyu doğru cevaplayamamıştır. Bu sonuçlara göre öğretmen adaylarının biyoteknoloji alanındaki güncel gelişmeleri takip etmedikleri tespit edilmiştir.

The purpose of this study was the dosimetric comparison and evaluation of using field in field radiotherapy and tangential volumetric adjusted arc therapy techniques for chest wall and supraclavicular area irradiation in patients with left breast cancer who underwent modified radical mastectomy. In this study, 15 female left breast cancer patients were transferred to treatment planning system after computerized tomography scans were at appropriate position on the breastboard. Patients were treated according to both mentioned plans. PTV, HI, CI, heart, lung, LAD and right breast doses were examined. The examined doses were compared in terms of DVH. For statistical analysis, Wilcoxon analysis method was used. The doses V5, V10, V20 and V30 of the heart, Dmean and Dmax of the LAD, V2, Dmean of the right lung and V5 of the right breast were significantly reduced in FinF technique. Similarly, The tVMAT technique showed significant decrease V5, V10, V20 ipsalateral lung and D%2, Dmean dose values of PTV. In post-MRM left breast cancer patients; the tVMAT and FinF techniques were compared and the tVMAT technique was found to provide better dose distribution in PTV. Heart, LAD, right breast and right lung, doses were lower in the FinF technique., Çalışmamızda modifiye radikal mastektomi uygulanmış sol meme kanserli hastalarda, göğüs duvarı ve supraklaviküler bölge ışınlamasında alan içinde alan radyoterapi (FinF) ve tanjansiyel volümetrik ayarlı ark terapi (tVMAT) tekniklerini dozimetrik olarak karşılaştırmak ve değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmamızda MRM uygulanmış 15 sol meme kanserli hastaya 2 ayrı tedavi planı yapılarak planlanan hedef hacim (PTV), Homojenite İndeksi (HI), Konformalite İndeksi (CI), Monitor Unit (MU) ve risk altındaki organ (kalp, LAD, akciğer ve karşı meme) dozları incelendi. İstatiksel analizde Wilcoxon Analiz kullanıldı. FinF tekniğinde kalbin V5,V10,V20 ve LADnin Dort ve Dmak dozları ile karşı akciğerin V2, Dort ve sağ memenin V5 ve Dort dozları anlamlı olarak azaldı. tVMAT tekniğinde ise sol akciğer V5,V10,V20 ve PTV nin D%2, Dort değerlerinin anlamlı olarak azaldığı saptandı. tVMAT tekniğinde PTV D%95, CI ve HI değerlerinin daha iyi olduğu fakat MU değerinin daha yüksek olduğu saptandı. Sol meme kanserli MRM uygulanmış hastalarda tVMAT ve FinF teknikleri karşılaştırıldığında tVMAT tekniğinin PTVde daha iyi doz dağılımı sağladığı saptandı. Kritik organlardan kalp, LAD, karşı meme ve karşı akciğer dozlarının FinF tekniğinde daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Hastalara tedavi planı seçimlerinde hedef volüm dozları ve riskli organ dozlarına ve yandaş hastalıklarına bakılarak kişiye uygun planlama seçilmelidir.

Blueberry is one of the fruits that has high antioxidant activity grown in our country. Blueberryis also used for wine making. In this study we investigated alcohol amount, total acidity, reducing sugar, totalphenolic content and anthocyanine changes as weekly periods during fermentation in blueberry wine producedby the classical maceration method. It is also performed some antioxidant tests; 2,2-diphenyl-1-dipicrylhydrazylDPPH radical scavenging activity and reducing power in the final product. Alcohol amount is determined as12% for final product. Total acidity amount of wine decreased from 11.6 g L-1 to 8.7 g L-1during fermentationand anthocyanine content decreased to 15 mg L-1. Total phenolic content is measured as 199.49 mg L-1.% DPPH Radical scavenging activity and reducing power was found as 52.5% and 0.170, respectively., Yaban mersini ülkemizde de yetiştirilen antioksidan aktivitesi yüksek meyvelerden biridir. Yaban mersinimeyve şarabı yapımında da kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, klasik maserasyon yöntemi ile üretilen yabanmersini şarabının fermantasyon boyunca alkol miktarı, toplam asitlik, indirgen şeker, toplam fenolik madde veantosiyanin değişimleri haftalık olarak incelenmiştir. Üretilen şaraptaysa antioksidan aktivite testleri 2,2-difenil-1-pikril hidrazil (DPPH) radikal giderme yöntemi ve indirgeyici güç metodları ile tayin edilmiştir. Elde edilensonuçlara göre şarabın alkol değeri fermantasyon sonunda %12’ye ulaşmıştır. Fermantasyon boyunca toplam asitlikdeğeri 11.6 g L-1den 8.7 g L-1’ye düşmüş, antosiyanin miktarı azalmış ve fermantasyon bitiminde 15 mg L-1’yedüşmüştür. Toplam fenolik bileşen içeriği fermantasyon bitiminde 199.49 mg L-1 bulunmuştur. % DPPH Radikalgiderme aktivitesi %52.5, indirgeyici güç aktivitesi ise 0.170 olarak bulunmuştur.

Background: The aim of this study was to evaluate paraoxonase-1 (PON1) and arylesterase (ARE) activities and oxidative stress status in patients with colorectal carcinomas (CRC). Materials and methods: Thirty-three patients (20 male, 13 female) with CRC and 30 healthy controls were enrolled in the study. Blood samples were obtained from the CRC patients before adjuvant therapy. Serum samples from CRC patients and healthy controls were analyzed for PON1 and ARE activities. Results: The PON1 and ARE activities of the patients with CRC were significantly higher compared to those of the control group (PON1 activity is 125.35±20.07 U/L for CRC patients and 1.22±0.48 U/L for control group, P

Background: Increasing amounts of evidence suggest patient-related systemic inflammatory response (SIR) as a powerful prognostic factor in cancer and applicability of SIR as a prognostic factor has been investigated. Aim: To evaluate the prognostic significance of SIR, which is among routinely analysed blood parameters in patients with all stages of gastric cancer (GC). Methods: A total of 245 patients with gastric cancer who were followed up and treated in four clinics of medical oncology were included in the study. At first admission of the patients, from routinely determined whole blood cell counts in medical oncology clinics, their neutrophil/lymphocyte ratio (NLR) and platelet/lymphocyte ratio (PLR) values were estimated and recorded before initiating chemo- or radiotherapy. A univariate non-parametric analytical method and chi-square test examined the correlation between prognostic factors, and survival rates. Survival curves were estimated using the Kaplan-Meier method. Results: Sixty-eight (27.8%) female and 177 (72.2) male patients (total n=245) were included in the study. When NLR was used as an indicator of SIR, 108 (44.1%) patients were SIR negative and 137 (55.9%) patients were SIR positive. When PLR was used as an indicator of SIR, SIR negativity and positivity were detected in 93(38%) and 152 (62%) patients, respectively. A statistically significant correlation was found between status of lymph node metastasis, stage of the disease and NLR (P=0.001, P=0.017). SIR determined with PLR was found to be correlated with the depth of tumor invasion and stage of the disease (P=0.016, P=0.033). A significant correlation was not detected between PLR and survival (P=0.405). Conclusion: According to our study, parameters of NLR and PLR calculated preoperatively from peripheral blood samples can be used in patients with various sizes of tumours in different disease stages. Still based on our results, NLR calculated during diagnostic workup is a parameter with a prognostic value. In addition, NLR is a determinative factor in the selection of surgical method and chemotherapeutic modalities, which also functions as a potential contributory marker in effective immunotherapeutic strategies.

Bu çalışma İngilizce öğretmen adaylarının sözlü iletişim becerilerinin gelişimi için Sözlü İletişim Becerileri dersinde negatif kibarlık stratejilerinin öğretiminin etkilerini araştırmaktadır. Çalışmada deneysel araştırma desenlerinden ön-test son-test kontrol gruplu deneysel araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışma 2012-2013 akademik yılı Bahar Döneminde gerçekleştirilmiştir ve deney sürecini tamamlamak on hafta almıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Gazi Üniversitesi, İngiliz Dili Eğitimi Anabilim Dalı'nda okuyan birinci sınıf öğrencilerinden oluşan iki grup oluşturmaktadır. Nitel veriler, ön-test ve son-test olarak kullanılan bir söylem tamamlama testi ve deney süreci sonunda uygulanan bir yazılı görüşme formu yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın ön-test ve son-test sonuçlarının analizi ve karşılaştırılması, öğretmen adaylarının deney sürecinden sonra sözlü iletişim becerilerini geliştirdiklerini göstermiştir. Yazılı görüşme formu sonuçları öğrencilerin negatif kibarlık stratejilerini öğrenmeye yönelik olumlu görüşlerini ortaya koymuştur. Ayrıca, öğrenciler bu stratejileri İngiliz Dili Eğitimi öğretim programındaki bir derste öğretilmesinin gerekliliğini vurgulamışlardır. Dolayısıyla, Sözlü İletişim Becerileri dersinde negatif kibarlık stratejilerinin öğretiminin öğretmen adaylarının sözlü iletişim becerilerini geliştirmede etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Bulgular sonucunda, ileride yapılabilecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur. This study investigates the effects of teaching negative politeness strategies in Oral Communication Skills course for the development of oral communication skills of prospective EFL teachers. The randomized pre-test post-test control group design as an experimental research design was used in this study. The study was carried out in the Spring Semester of 2012-2013 academic year and the treatment process took ten weeks to complete. The study group of the research comprises two groups of freshmen preservice teachers at Gazi University, English Language Teaching Program. The quantitative data were gathered through a discourse completion test applied as pre and post-tests and through a written interview form conducted at the end of the treatment process. The analysis and comparison of pre- and post-test results indicated that the preservice teachers improved their oral communication skills after the treatment process. The written interview form results showed that they had positive opinions towards learning negative politeness strategies. They also emphasized the necessity of teaching these strategies in one of the courses at ELT curriculum. Therefore, it was concluded that teaching negative politeness strategies in Oral Communication Skills course is effective for developing oral communication skills of prospective EFL teachers. According to the findings, suggestions are made for further studies.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Günümüzde Küçük Ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ'ler), küreselleşmenin yarattığı şiddetli rekabet ortamında ulusal ekonomilerin gelişmesi ve korunmasında önemli bir role sahiptirler. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde KOBİ'ler, işsizliğin azaltılması ve yeni istihdam alanlarının yaratılması, dengeli ekonomik ve sosyal kalkınmanın sağlanması, piyasa koşullarında meydana gelen değişmelere hızlı uyum sağlayabilen esnek üretim yapılara sahip olmaları nedeniyle ekonomide önemli bir yer tutmaktadır. Bu tez çalışmasında, öncelikle Türkiye'de ve dünyada KOBİ'lerin tanımları, avantajları ve dezavantajları, karşılaştıkları sorunlar, sorunlarının aşılması için finansal destek veren kuruluşlar, Türkiye ve Bursa ekonomisine etkileri hakkında bilgi verilerek, Bursa ili özelinde bir alan çalışması yapılmıştır. Bu çalışma ile Bursa'daki KOBİ'lerin genel sorunları ve özel olarak finansman sorunlarının incelenmesi ve bu sorunların nasıl aşılmaya çalışıldığının tespiti amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yüz yüze anket tekniği uygulanmıştır. Bursa ilinde faaliyet gösteren seksen adet firmaya yapılan anket sonuçlarına göre, KOBİ işletmelerin büyük bir çoğunluğunun finansal sorun yaşadığı, bu finansal sorunlarını bankalar aracılığı ile aşmaya çalıştıkları ve finansman sorununun çözümü için gerekli finansman araçları hakkında yeterli bilgi sahibi olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır., Today, Small And Medium-Sized Enterprises (SMEs), a severe competitive environment created by globalization of national economies have an important role in the development and maintenance. SMEs in developing countries such as Turkey, reducing unemployment and creating new jobs, ensuring balanced economic and social development, that can adapt rapidly to changes in market conditions as they have flexible production structures has an important place in the economy. İn this thesis, primarily in Turkey and the definitions of SMEs, advantages and disadvantages, problems encountered, organizations that provide financial support to overcome the problems, giving information about the effects of the economy of Turkey and Bursa, Bursa province in particiular made a field study. This study in Bursa with the general problems of SMEs and the financial problems of private investigation and determination of how these problems is to overcome and striving. Face-to-face survey research, qualitative research methods were applied technique. Eighty-two companies operating in the province of Bursa according to the results of the survey, the vast majority of SME businesses experienced financial problems, they work to overcome these financial problems through the banks and finance needed to tackle the problem of financing was concluded that they did not own enough information about the tools.

Her işletme gibi konaklama işletmeleri de hem hayatiyetlerini hem de karlılıklarını sürdürebilmek için müşteri memnuniyetini üst düzeyde tutmak zorundadırlar. Bunu sağlamak için de kendilerine rekabet üstünlüğü sağlayacak yöntem ve araçları kullanmaları gereklidir. Bu çerçeve içerisinde, konaklama işletmelerinin; gelecek için yön gösterebilecek bir yönetim muhasebesine, verimlilik ve karlılıklarını değerlendirebilmek içinde finansal analiz uygulamalarına ihtiyaçları vardır. Böylece iyi ve güçlü bir muhasebe sistemiyle yöneticilerin desteklenmesi, işletme amaçlarına ulaşmada doğru kararlar alınmasını sağlayabilecektir.Çalışmamızda, yönetim muhasebesi ve finansal analiz tekniklerinin, konaklama işletmelerine özgü şartlara nasıl uyarlanabildikleri ve böylece, işletme yönetimlerine nasıl fayda sağlayabilecekleri gösterilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda çalışma üç bölümden oluşmuştur.Birinci bölümde, turizm sektörü ve konaklama işletmeleri tanımlanmış, sınıflandırılmış ve organizasyon yapıları hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, yönetim muhasebesi ve finansal analiz hakkında temel bilgiler verilmiş ve genel çerçeveleri çizilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise, öncelikle konaklama işletmelerinin farklı özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Daha sonra, finansal analizin temel tekniği rasyo analizine yer verilmiştir. Burada, konaklama işletmelerinin özellikleri dikkate alınarak, maliyetlerinin belirlenmesinde ve performanslarının ölçülmesinde rasyolardan nasıl faydalanılabileceği gösterilmeye çalışılmıştır. Accommodations bussiness managers, like every management, have to keep their customers? satisfaction utmost level to be able to sustain both their vitality and profits. To do so, it is necessary for them to use methods and means which will provide competitive superiority. To this end, accommodations managements need management accounting which will be able to direct the way to the future, productivity and finally need financial analysis applications in order to assess their profitability. Thus, the support of business managers through a good and strong accounting system will be able to make it possible to take correct decisions in reaching at management purposes.In our study, we have tried to show how the management accounting and financial analysis techniques should be adopted to conditions peculiar to accommodation managements and thus how it will be useful to business managements. In this connection, the study composed of three parts.In the first part, tourism sector and accommodations managements are defined, classified and given information about their organizational structures. In the second part, basic information is given about management accounting and financial analysis and tried to be given overall drafts. In the third part, different features of accommodations managements are firstly given. Afterwards, ratio analysis which is the basic technique of financial analysis is mentioned. Here, taking the features of accommodations managements into consideration, we tried to show how to make use of ratios in determining their costs and measuring their performances. 122

Bu çalışmada, labada'nın antioksidan özelliği olup olmadığı ve bitkinin çeşitli gelişme evrelerinde (Nisan, Mayıs, Haziran ve Aralık aylarında) antioksidan aktivitelerinde farklılık olup olmadığı araştırıldı. Labada yapraklarından hazırlanan sulu, etil alkollü ve etil asetatlı ekstrelerin antioksidan aktiviteleri indirgeme gücü, serbest radikal giderme aktivitesi (DPPH), hidroksi radikali giderme aktivitesi, ABTS radikal giderme aktivitesi, DMPD radikali giderme aktivitesi gibi çeşitli antioksidan testleri ile tayin edildi. Elde edilen sonuçlar ?-tokoferol asetat, butillenmiş hidroksianisol, butillenmiş hidroksitoluen ve Troloks gibi doğal ve sentetik antioksidanlarla karşılaştırıldı. Ekstrelerin total fenolik bileşik ve flavonoid miktarları da tayin edildi. Bunun yanı sıra labada yapraklarında beta karoten içeriği ve askorbik asid tayinleri de yapıldı. Antioksidan aktivitenin ekstrelerin konsantrasyonuyla doğru orantılı olarak arttığı bulundu.Rumex cristatus DC'nin antioksidan aktivitesinin bitkinin çeşitli gelişme evrelerinde farklılık gösterdiği ve en yüksek aktivitenin Haziran ayı ekstresinde olduğu saptandı.Ekstrelerde yapılan bütün testlerde antioksidan aktivite gözlemlendiğinden ve antioksidan özellik gösteren fenolik bileşikler, flavonoidler, beta karoten ve askorbik asid bakımından zengin bir bitki olduğu saptandığından, labada ekstrelerinin doğal bir antioksidan kaynağı olabileceği sonucuna varıldı. In our study, the antioxidant capacity of Rumex cristatus DC as well as the dependence of this capacity on different maturing stages of the plant was investigated. The antioxidant activity of water, ethyl alcohol and ethyl acetate extracts of Rumex cristatus was investigated by different antioxidant tests such as DPPH radical scavenging activity, ABTS radical scavenging activity, DMPD radical scavenging activity, hydroxyl radical scavenging activity and reducing power. All results were compared with natural antioxidants; ?-tocopherol acetate and synthetic antioxidants such as BHA, BHT and Trolox. Total phenolic and flavonoid contents of all extracts as well as ß-caroten and ascorbic acid contents of the extracts were determined. It is found out that antioxidant activity of the extracts increased with increasing concentration.It is observed that antioxidant activity of Rumex cristatus DC depends on different maturing stages of plant. Generally, June extracts of Rumex cristatus DC showed maximum antioxidant activity.It is concluded that Rumex cristatus DC is a fine natural antioxidant source because it has high antioxidant activity and phenolic compounds, flavonoids, beta caroten and ascorbic acid contents. 112

Tarih bireylere geçmişi yorumlama, yaşanılan anı algılama ve geleceği doğru yönlendirebilme imkânı tanımaktadır. Bu imkân tarih bilinci kazandırılmış insanların hayata karşı bir duruş edinmelerinde ve eylemlerinde olumlu etki yaratmaktadır. Bu bilinci edinip eserleri ile aktarma çabası güden Cumhuriyet dönemi yazarlarından Attila İlhan, aydın olarak akışına kendisini yerleştirebildiği bir tarihsel sürece dâhil olmuştur. Bu çalışmada amaç çok yönlülüğü ile bilinen ve bir bilinç aydını tavrı sergileme kaygısı güden Attila İlhan'ın Cumhuriyet gazetesinde yaklaşık 10 yıl süren köşe yazılarının incelenmesidir. Bu tez çalışmasında İlhan'ın köşe yazılarında ağırlıklı yer tutan ?Üç Misak-ı Milli? olarak özetleyebileceğimiz emeği temel alan Sa'y Misak-ı Millisi, eğitimi şekillendiren Maarif Misak-ı Millisi ve toprak sınırını açıklayan Misak-ı Milli kavramlarını ele alış biçimi tespite ve irdelenmeye çalışılmıştır.Tezimiz İlhan'ın hayatına, eserlerine, fikri dünyasının şekillenmesinde etkili olan yaşam koşullarına, yine İlhan'ın değerlendirmelerini de dikkate alarak yer verdiğimiz Giriş bölümünden sonra üç bölümden oluşmaktadır.Birinci Bölümde İlhan'ın, Müdafaa-i Hukuk doktrini, Kuva-yı Milliye ruhu ile bu doktrin ve ruhun ulaştığı nokta olarak gördüğü Misak-ı Milli'nin, nasıl işlendiğine, ayrıca Gazi'nin Büyük Ortadoğu Projesi'nin varlığına dair tespitlerine yer verilmiştir.İkinci Bölümde İlhan'ın ulusal, laik ve çağdaş eğitimin hedeflerinin belirlediğini düşündüğü Maarif Misak-ı Millisi; Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Ulusal Dil ve Eğitim başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır.Üçüncü Bölümde emeği temel alan Sa'y Misak-ı Millisi, Misak-ı İktisadi anlayışı ve gerek millileştirme politikaları gerekse dışa bağımlılığı azaltma amacıyla gerçekleştirilen ekonomik politikalar şeklinde farklı temalara ayrılarak değerlendirmeye çalışılmıştır.Sonuç Bölümünde ise diğer üç bölümü destekleyecek şekilde Attila İlhan'ın ?Üç Misak-ı Milli? anlayışı ve bu anlayışın Atatürk'ün ?muasır medeniyet seviyesine ulaşma? idealini gerçekleştirmek için yazara göre, neden önemli olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır.İlhan, için Türkiye'nin kuruluşu esnasında temel alınan ?Üç Misak-ı Milli? adı verilebilecek bir anlayış söz konusudur. Bu anlayış çerçevesinde yazar Kuva-yı Milliye, Müdafaa-i Hukuk ve Misak-ı Milli kavramlarının temel olduğu üçlü yapılanmanın yarattığı bir toplumsal dinamizm olduğunu belirtmiştir. Bu dinamizmi yakalayarak Misak-ı Milli sınırlarında yaşamaya hak kazanan Anadolu halkının bağımsız ve milli politikalara yaslanan ekonomik bir yaklaşımla Sa'y Misak-ı Millisinin eşitlikçi yapısıyla ortak payda etrafında toplanması gerektiğine inanmıştır. Eğitimdeyse Tevhid-i Tedrisat Kanunu'na bağlı hareket edilerek dini ve yabancı dilde eğitim anlayışından uzak Türk tarihi, dili ve kültürünün egemenliğinde şekillenen laik, çağdaş ve ulusal bir kültür Misak-ı Millisinin tesis edilmesi ihtiyacını vurgulamıştır. History gives the people the chance for interpreting past, understanding the present day and guiding future directly.This possibility helps people to have a good view towards life and has a positive effect on their actions. Attila İlhan who is one of the authors of Republic Period and was included in a historical period on which he placed himself as an intellectual.The aim of this study is to examine the articles of Attila İlhan appeared in the newspaper Cumhuriyet during about 10 years (1996-2005). He is known as being sophisticated and has a concern of presenting an attitude of a mind intellectual. İlhan, whose perpective can be found in his collected newpaper and magazine articles, considered the establishment philosophy and period with the Turkish Republic in different aspects in his articles in newspaper Cumhuriyet. There are Three National Conspiracies summarised [Üç Misak-ı Milli] which generally took place in these articles of Attila İlhan. They are National Endeavor Conspiracy [Sa?y Misak-ı Millisi] based on effort, National Education Conspiracy [Maarif Misak-ı Millisi] which shapes the education [Maarif Misak-ı Millisi] and National Conspiracy which explains the land borders [Misak-ı Milli]. In these articles of him it was tried to determine and analyze how they were covered.Our thesis consist of three parts after the Introduction Section in which İlhan?s life, writings, life conditions that helped him to shape his thinking were included with his own perspective.In the First Section some detections on İlhan?s Protecting Law Doctrine [Müdafaa-i Hukuk Doktrini], the spirit of [Kuva-yı Milliye] National Force and this doctrine, and also how he processed the National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is seen as the point of soul took place. In addition, some detections on the existence of The Great Middle East Project of Atatürk have been included.In the Second Section, in two headings National Language and Education it has been tried to analyze the National Education Conspiracy Consolidation of Education and Teaching Regulation [Maarif Misak-ı Millisi and Tevhid-i Tedrisat Kanunu] which is thought to identify the aims of national education.In the Third Section, National Endeavor Conspiracy [Sa?y Misak-ı Millisi] based on effort has been tried to be analyzed in terms of Economics Conspiracy concept [Misak-ı İktisadi] and both the nationalization politics and the economic politics which aim to decrease the foreign dependence.In the final Section, by supporting the other three sections Attila İlhan?s Three National Conspiracy [Üç Misak-ı Milli] concept and why it is so important to fullfill the ideal of Atatürk on reaching the standart of modern civilizations has been tried to introduced.According to İlhan, a concept which can be named as Three National Conspiracies mainly affected the establishment of Turkey. He stated there is a social dynamism created by the triple settlement which was basically formed by National Force [Kuva-yı Milliye] , Protecting Law [Müdafaa-i Hukuk] and National Conspiracy [Misak-ı Milli]. He believed that with an equitable framework of National Endeavor Conspiracy [Sa?y Misak-ı Millisi] it is essential to gather Anatolian people who got the right to live in the border of National Conspiracy [Misak-ı Milli] in an economical concept basing on indepedent and national politics. However, in education by adhering to the Consolidation of Education and Teaching Regulation [Tevhid-i Tedrisat Kanunu] he emphasised the need for founding a secular, contemporary and national culture National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is shaped in the dependence of Turkish history, language and culture. 120

ÖZETTarih bireylere geçmişi yorumlama, yaşanılan anı algılama ve geleceği doğru yönlendirebilme imkânı tanımaktadır. Bu imkân tarih bilinci kazandırılmış insanların hayata karşı bir duruş edinmelerinde ve eylemlerinde olumlu etki yaratmaktadır. Bu bilinci edinip eserleri ile aktarma çabası güden Cumhuriyet dönemi yazarlarından Attila İlhan, aydın olarak akışına kendisini yerleştirebildiği bir tarihsel sürece dâhil olmuştur. Bu çalışmada amaç çok yönlülüğü ile bilinen ve bir bilinç aydını tavrı sergileme kaygısı güden Attila İlhan’ın Cumhuriyet gazetesinde yaklaşık 10 yıl süren köşe yazılarının incelenmesidir. Bu tez çalışmasında İlhan’ın köşe yazılarında ağırlıklı yer tutan “Üç Misak-ı Milli” olarak özetleyebileceğimiz emeği temel alan Sa’y Misak-ı Millisi, eğitimi şekillendiren Maarif Misak-ı Millisi ve toprak sınırını açıklayan Misak-ı Milli kavramlarını ele alış biçimi tespite ve irdelenmeye çalışılmıştır. Tezimiz İlhan’ın hayatına, eserlerine, fikri dünyasının şekillenmesinde etkili olan yaşam koşullarına, yine İlhan’ın değerlendirmelerini de dikkate alarak yer verdiğimiz Giriş bölümünden sonra üç bölümden oluşmaktadır.Birinci Bölümde İlhan’ın, Müdafaa-i Hukuk doktrini, Kuva-yı Milliye ruhu ile bu doktrin ve ruhun ulaştığı nokta olarak gördüğü Misak-ı Milli’nin, nasıl işlendiğine, ayrıca Gazi’nin Büyük Ortadoğu Projesi’nin varlığına dair tespitlerine yer verilmiştir.İkinci Bölümde İlhan’ın ulusal, laik ve çağdaş eğitimin hedeflerinin belirlediğini düşündüğü Maarif Misak-ı Millisi; Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Ulusal Dil ve Eğitim başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü Bölümde emeği temel alan Sa’y Misak-ı Millisi, Misak-ı İktisadi anlayışı ve gerek millileştirme politikaları gerekse dışa bağımlılığı azaltma amacıyla gerçekleştirilen ekonomik politikalar şeklinde farklı temalara ayrılarak değerlendirmeye çalışılmıştır.Sonuç Bölümünde ise diğer üç bölümü destekleyecek şekilde Attila İlhan’ın “Üç Misak-ı Milli” anlayışı ve bu anlayışın Atatürk’ün “muasır medeniyet seviyesine ulaşma” idealini gerçekleştirmek için yazara göre, neden önemli olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. İlhan, için Türkiye’nin kuruluşu esnasında temel alınan “Üç Misak-ı Milli” adı verilebilecek bir anlayış söz konusudur. Bu anlayış çerçevesinde yazar Kuva-yı Milliye, Müdafaa-i Hukuk ve Misak-ı Milli kavramlarının temel olduğu üçlü yapılanmanın yarattığı bir toplumsal dinamizm olduğunu belirtmiştir. Bu dinamizmi yakalayarak Misak-ı Milli sınırlarında yaşamaya hak kazanan Anadolu halkının bağımsız ve milli politikalara yaslanan ekonomik bir yaklaşımla Sa’y Misak-ı Millisinin eşitlikçi yapısıyla ortak payda etrafında toplanması gerektiğine inanmıştır. Eğitimdeyse Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na bağlı hareket edilerek dini ve yabancı dilde eğitim anlayışından uzak Türk tarihi, dili ve kültürünün egemenliğinde şekillenen laik, çağdaş ve ulusal bir kültür Misak-ı Millisinin tesis edilmesi ihtiyacını vurgulamıştır.ABSTRACTHistory gives the people the chance for interpreting past, understanding the present day and guiding future directly.This possibility helps people to have a good view towards life and has a positive effect on their actions. Attila İlhan who is one of the authors of Republic Period and was included in a historical period on which he placed himself as an intellectual.The aim of this study is to examine the articles of Attila İlhan appeared in the newspaper Cumhuriyet during about 10 years (1996-2005). He is known as being sophisticated and has a concern of presenting an attitude of a mind intellectual. İlhan, whose perpective can be found in his collected newpaper and magazine articles, considered the establishment philosophy and period with the Turkish Republic in different aspects in his articles in newspaper Cumhuriyet. There are Three National Conspiracies summarised [Üç Misak-ı Milli] which generally took place in these articles of Attila İlhan. They are National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] based on effort, National Education Conspiracy [Maarif Misak-ı Millisi] which shapes the education [Maarif Misak-ı Millisi] and National Conspiracy which explains the land borders [Misak-ı Milli]. In these articles of him it was tried to determine and analyze how they were covered.Our thesis consist of three parts after the Introduction Section in which İlhan’s life, writings, life conditions that helped him to shape his thinking were included with his own perspective.In the First Section some detections on İlhan’s Protecting Law Doctrine [Müdafaa-i Hukuk Doktrini], the spirit of [Kuva-yı Milliye] National Force and this doctrine, and also how he processed the National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is seen as the point of soul took place. In addition, some detections on the existence of The Great Middle East Project of Atatürk have been included.In the Second Section, in two headings National Language and Education it has been tried to analyze the National Education Conspiracy Consolidation of Education and Teaching Regulation [Maarif Misak-ı Millisi and Tevhid-i Tedrisat Kanunu] which is thought to identify the aims of national education. In the Third Section, National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] based on effort has been tried to be analyzed in terms of Economics Conspiracy concept [Misak-ı İktisadi] and both the nationalization politics and the economic politics which aim to decrease the foreign dependence.In the final Section, by supporting the other three sections Attila İlhan’s Three National Conspiracy [Üç Misak-ı Milli] concept and why it is so important to fullfill the ideal of Atatürk on reaching the standart of modern civilizations has been tried to introduced.According to İlhan, a concept which can be named as Three National Conspiracies mainly affected the establishment of Turkey. He stated there is a social dynamism created by the triple settlement which was basically formed by National Force [Kuva-yı Milliye] , Protecting Law [Müdafaa-i Hukuk] and National Conspiracy [Misak-ı Milli]. He believed that with an equitable framework of National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] it is essential to gather Anatolian people who got the right to live in the border of National Conspiracy [Misak-ı Milli] in an economical concept basing on indepedent and national politics. However, in education by adhering to the Consolidation of Education and Teaching Regulation [Tevhid-i Tedrisat Kanunu] he emphasised the need for founding a secular, contemporary and national culture National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is shaped in the dependence of Turkish history, language and culture.

Değişik koşullarda gerçekleştirilen H2SO4 aktivasyonunun bir kalsiyum simektit mineralinin (CaS) kristal yapısı, yüzey alanı ve gözenekliliğine etkisinin araştırılması bu çalışmanın amacı olarak öngörülmüştür. Bu nedenle, Ordu yöresinden alınan bir kalsiyum simektit mineralinden alınan örnekler asit miktarı kütlesel olarak %0-70 (97 oC, 8 saat), aktivasyon süresi 0,5-12,0 saat (%35 H2SO4, 97oC) ve aktivasyon sıcaklığı 40-97oC (%35 H2SO4, 8 saat) aralıklarında değiştirilerek kuru yöntem uyarınca aktiflenmiştir. Doğal ve asit ile aktiflenmiş örneklerin kristal yapılarındaki değişmeler X-ışınları difraksiyonu (XRD) ile izlenmiştir. Asit oranı, süre ve sıcaklık yükseldikçe CaS'in kristalliğinin azaldığı gözlenmiştir. Doğal ve aktiflenmiş örnekler üzerinde azotun sıvı azot sıcaklığındaki (~77K) adsorpsiyon ve desorpsiyon izotermleri bulunmuştur. Adsorpsiyon verileri kullanılarak değişik yöntemler uyarınca örneklerin özgül yüzey alanları (A) ve desorpsiyon verileri kullanılarak özgül mikro-mezogözenek hacimleri (V) bulunmuştur. A ve V değerlerinin asit oranı, süre ve sıcaklıkla değişimleri yanında değişik yöntemlerle bulunan özgül yüzey alanlarının uyumu tartışılmıştır. Doğal CaS'e göre A ve V değerlerinin 8 kat yükselerek 373 m2g-1 ve 0,683 cm3g-1 değerlerinde maksimuma ulaştığı bir örnek hazırlanabilmesi için en uygun deney koşulları %45 H2SO4, 8 saat ve 97oC olarak belirlenmiştir. Gözenek boyut dağılımı eğrilerinden mezogözenek yarıçaplarının 1-10 nm arasında değiştiği ve 2-3 nm aralığında maksimuma ulaştığı belirlenmiştir. Bu özelliklere sahip aktiflenmiş CaS örneklerinin ağartma toprağı, katalizör ve katalizör yatağı gibi alanlar yanında organokil, sütunlanmış ve kil-polimer nanokompozitlerinin hazırlanmasında kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. The purpose of this study is to investigate the effects of acid activation, realized in different conditions, on surface area, porosity and cristallinity of calcium smectite mineral (CaS). For this reason, calcium smectite (CaS) mineral samples taken from Ordu region were activated with H2SO4 by dry method, by changing H2SO4 content between 0% and 70% (at 97oC for 8h); by changing activation time between 0.5 and 12.0 h (at 97oC with %35 H2SO4 content) and by changing activation temperature between 40 and 97oC (for 8 h with %35 H2SO4 content). The changes in crystallinity of natural and acid activated samples were examined by X-ray diffraction (XRD). It is observed that the cristallinity of calcium smectite decreases with increase of acid concentration, activation time and temperature. The adsorption and desorption izoterms of nitrogen at liquid nitrogen temperature (~77K) on natural and acid activated samples are found. Using various methods the specific surface areas (A) of the samples were found using adsorption data and specific micro-mezopore volumes (V) of the samples were found using desorption data. The changes of A and V with acid concentration, time and temperature as well as the correlation of specific surface area which was found using various methods are discussed. The most suitable experiment conditions at which the A and V values of sample increased 8 times compared to natural CaS reaching a maximum at 373 m2g-1 and 0,683 cm3g-1 values, are determined as 45% H2SO4, 8 hours and 97oC. From the mesopore size distribution curves it is determined that the mesopore radius varied between 1 and 10 nm and reached to a maximum at 2-3 nm interval. It is concluded that those calcium smectite (CaS) samples having high adsorption properties can be used as bleaching earth, catalyst and catalyst bed and also during preparation of organoclays, pillared clays and clay-polimer nanocomposites. 160

ÖZET PEROKSİDAZ'IN PAZIDAN (Beta vulgaris L. var. cicla) SAFLAŞTIRILMASI VE KARAKTERİZASYONU Bu çalışmada ülkemizde bol miktarda yetiştirilen pazı bitkisinin yapraklarından peroksidaz enzimi ilk kez saflaştırıldı ve karakterize edildi. Çalışmamızda pazı yapraklan polivinil pirolidon ve sodyum askorbat içeren 0.1 M fosfat tamponuyla (pH=6.5) homojenize edilerek pazı ham ekstresi elde edildi. Pazı nam ekstresine %20-%60 (NHL^SC^ çöktürmesi uygulandı, %20-60'lık amonyum sülfat kesiti hidroksilapatit kolonuna tatbik edildi. Artan molaritede fosfat tamponu (pH=6.5) ile yapılan elüsyon sonucunda en yüksek peroksidaz aktivitesinin 100 mM'lık elüatta olduğu görüldü. 100 mM'lık hidroksilapatit fraksiyonu DE AE- selüloz kolonuna uygulandı. Elüsyona 0.5 mM'lık fosfat tamponu (pH=6.5) ile başlandı ve enzim bu fraksiyonda kolondan geçti. Saflaştırmada protein miktar tayini Bradford yöntemiyle, enzim aktivitesi p-fenilen diamin substratı kullanılarak spektrofotornetrik olarak tayin edildi. Tüm bu işlemler sonucunda, pazı yapraklarından peroksidaz enzimi 43.55 kez saflaştırıldı ve poliakrilamid jel elektroforezinde tek aktivite bandı gösterdi. SDS- PAGE ile enzimin molekül ağırlığı 50 kDa olarak tayin edildi. Pazıdan saflaştmlan peroksidazın optimum pH'smın pH=6 ve optimum temperatürünün ise 30°C olduğu bulundu. Enzimin çeşitli substratlara karşı ilgisi incelendi ve enzimin ilgisinin en yüksek olduğu p-fenilen diamin, o-fenilen diamin, pirogallol, gayakol, o-dianisidin ve 3,3- diamino benzidin' e karşı Km ve Vmax değerleri hesaplandı. Enzimin ilgisinin en yüksek olduğu 3,3'- diamino benzidin ve pirogallol'e karşı Km değerlerinin 0.023 mM ve 0.067 mM olduğu, Vmax değerlerinin ise sırasıyla 0.061 U ve 0.006 U olduğu bulundu. Çeşitli organik ve anorganik bileşiklerin enzim aktivitesi üzerine etkisi incelendiğinde glutatyon, sistein, ditiyoeritrol, p-merkapto etanol, askorbik asid ve fenil hidrazinin enzimi %100 oranında inhibe ettiği, FeCl2'nin ise enzimi %8.52 oranında aktive ettiği bulundu. Ayrıca enzim üzerinde inhibitor etkisi olan benzoik asid ve a- naftol'un yanşmalı, NaNs'in ise yarı yarışmalı olarak enzimi inhibe ettiği görüldü. VIII SUMMARY PURIFICATION AND CHARACTERIZATION OF PEROXIDASE FROM CHARD (Beta vulgaris L. var. cicta) This is the first study to purify and characterize peroxidase enzyme extracted from chard leaves which are grown abundantly in Turkey. In our study chard raw extract obtained by homogenizing chard leaves with 0.1 M phosphate buffer (pH=6.5) containing polyvinylpyrrolidone and sodium ascorbate. The crude extract was employed to %20-60 (NH^SC^ saturation. This ammonium sulfate cut applied onto hidroxylapatite column. Elution was carried out by increasing molarity of the phosphate buffer (pH=6.5) and resulted in the highest activity peak at 100 mM concentration. This fraction was applied onto DEAE- cellulose column for further purification. The column was first eluted 0.5 mM phosphate buffer (pH=6.5) and resulted in the recovery of the peroxidase activity. At the purification steps, protein was determined by Bradford method, enzyme was determined spectrophotometrically by using p-phenylenediamine dihydrochloride as substrate. At the end of these purification steps, peroxidase enzyme was purified 43.55- fold from chard leaves. The purified enzyme revealed one activity baud by polyacrylamide gel electrophoresis. The molecular weight of the purified enzyme estimated as 50 kDa by SDS-PAGE. It was determined that chard peroxidase has an optimum pH at pH=6 and optimum temperature at 30°C. Enzyme affinity investigated towards various substrates. Km and Vmax values are calculated for best subtrates; p-phenylenediamine, o-phenylenediamine, pirogallol, guaiacol, o-dianisidine, 3,3'- (fiaminobenzidine. Km values are 0.023 mM and 0.067 mM for 3,3'- diaminobenzidine and pirogallol, respectively which are best oxidized by chard peroxidase. Vmax values are 0.061 U and 0.006 U, respectively. When the effects of various inorganic and organic compounds on peroxidase activity were examined, it was observed that peroxidase was inhibited %100 by glutathione, sistein, ditioerityrol, f>-merkapto etanol, ascorbic acid and phenyHiydrazine, while activated %8.52 by FeCli. Also it was found that ct-naftol and benzoic acid inhibited the enzyme competitively, whereas NaN3 inhibited the enzyme uncompetitively. 64

ÖZET Yüksek Lisans Tezi KAOLİNLERDE SİLOCA POIİMORFLARININ ARAŞTIRILMASI Sibel KAHRAMAN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Yüksel SARKAYA Düvertepe Sındırgı Balıkesir yöresindeki Gedik, Şensöz ve Mezardere ocaklarından farklı örnekler alınmıştır. Bu örneklerin kimyasal analizleri (KA) ve diferansiyel termal analizleri (DTA) yapılmıştır. Her örneğe 240°C'de 15 dakika süreyle fosforik asit eritişi uygulanmıştır. Aynı örnekler 1050°C de 24 saat süreyle ısıl işleme tabi tutulmuştur. Orijinal kaolinler yanında fosforik asit eritişi yapılmış ve termal işleme tabi tutulmuş örneklerin X-ışınları difraksiyonu ( XRD) desenleri belirlenmiştir. Silika polimorflardan hangisinin bulunduğu fosforik asit eritişi ve termal işlem sırasındaki mineralojik değişimlere bakılarak tartışılmıştır. Tüm örneklerde kuars bulunduğu görülmüştür. Şensöz ocağından alman örnekte başka silika polimorfuna raslanmamıştır. XRD desenindeki 20=22° civarındaki karekteristik pik gözönüne alınarak Gedik ve Mezardere ocaklarından alman örneklerde kuars yanında kanserojen olan o> kristobalit'in bulunduğu belirlenmiştir. Buna göre kaolin örneklerinde opal-C, opal-CT gibi yarı kristal ve opal-A gibi amorf olan diğer silika polimorflarma rastlanmamıştır. 2002, 35 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Kaolin, a-kristobalit, kuars, fosforik asit eritişi, termal işlem ABSTRACT Masters Thesis INVESTIGATION OF SILICA POLYMORPHS IN KAOLÎNS Sibel KAHRAMAN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor : Prof. Dr. Yüksel Sankaya The different samples of kaolin taken from the mines of Gedik, Şensöz and Mezardere in Düvertepe Smdırgt Balıkesir region. Chemical analyses (KA) and diflferantial thermal analyses of these sample were performed. Each sample was treated with phosphoric acid at 240°C for 15 minutes. Same samples were thermally treated at 1050°C for 24 hours. The X-ray diffraction patterns of the original kaolins and phosphoric acid digested sample as well as thermally treated samples were obtained. The clay minerals and non clay minerals of these samples were determined from X- ray patterns. The mineralogical changes during phosphoric acid digestion and thermal treatment were evaluated to determine which silika polymorph was present It was observed mat all of samples contained quartz. In samples taken from Şensöz mine a silica polimorph other man quartz was not encountered. By considering the characteristic peak observed at around 28w22°. It was determined mat the samples taken from Gedik and Mezardere mines contained cancerous a-cristobalite besides quartz. According to this situation silica polymorphs such as semi-crystalline opal- C and opal-CT and amorphous opal-A were not contained in kaolin 2002, 35 pages KEY WORDS: Kaolin, quartz, a-cristobalite, phosphoric acid digestion, thermal treatment n 35

Ill ÖZET Bu çalışmanın amacı, beyaz-çürükçül funguslar kullanılarak tarımsal ve endüstriyel atıkların biyolojik yıkımının ve değerlendirilmesinin test edilmesidir. Bu araştırmada tarımsal atık olarak pamuk sapı ve endüstriyel atık olarak zeytin yağı fabrikası atıksuyu (ZYFA) ve vinas kullanılmıştır. Pamuk sapı, pamuk hasadından sonra bir yan ürün olarak Türkiye'de yılda ortalama 700.000 ton oluşan bir tarımsal atıktır. Vinas alkol fabrikası atık suyudur. ZYFA, zeytin yetişen Akdeniz Ülkelerinde yılda yaklaşık 3.1 07 m3,ün üzerinde üretilen ve yüksek kirlilik potensiyeline sahip olan bir atıktır. Bu çalışmada ilk olarak, dört beyaz-çürükçül fungusun (C. versicolor, F. trogii, P. sajor- caju, P. chrysosporium) lignin giderim yetenekleri yan katı fermentesyon esnasında belirlenmiştir. Bu deneyler esnasında sentetik ve doğal kültür ortamları (ZYFA ve vinas) kullanılmıştır. En yüksek lignin giderimi P. chrysosporium ile %44 olarak %30'luk ZYFA kültür ortamında elde edilmiştir. Diğer yandan, bu fungusların hücre dışı enzim üretim aktiviteleri test edilmiş ve ligninaz, Mn-peroksidaz ve NADH-peroksidaz aktiviteleri saptanamamıştır. Fakat, C. versicolor, F. trogii ve P. sajor- caju yüksek lakkaz, selülaz, amilaz ve ksilanaz aktivitesi göstermiştir. P. chrysosporium ile ekstraselüler lakkaz aktivitesi belirlenememiştir fakat yüksek selülaz, amilaz ve ksilanaz aktiviteleri saptanmıştır.Aynı zamanda beyaz çürükçül fungusların lakkaz aktivitesi üzerine endüstriyel atıkların indükleyici etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu beyaz çürükçül funguslar ile endüstriyel atıkların biyolojik yıkımı da test edilmiştir. Sonuçlarımız ZYFA ve vinasın beyaz çürükçül funguslarla inkübasyonusonucu endüstriyel atıkların KOİ, fenol ve renk içeriğinde giderimler olduğunu ve yüksek bir lakkaz aktivitesinin oluştuğunu göstermektedir. Vinas kültür ortamındaki en yüksek KOİ giderimi F. trogii ile pamuk sapı ve vinas kültür ortamında (%30) % 62 olarak gözlenmiştir. En yüksek renk giderimi C. versicolor ile pamuk sapı ve vinas kültür ortamında (%10) %71 olarak saptanmıştır. ZYFA kültür ortamındaki en yüksek KOİ giderimi F. trogii ile pamuk sapı ve ZYFA kültür ortamında (%30) %51 olarak gözlenmiştir. En yüksek fenol giderimi C. versicolor ile pamuk sapı eklenmemiş ZYFA kültür ortamında (%30) %96 giderim olarak saptanmıştır. En yüksek renk giderimi P. chrysosporium ile pamuk sapı ve ZYFA kültür ortamında (%20) %58 olarak saptanmıştır. Anahtar Kelimeler. Lignin Giderimi, Lakkaz, Selülaz, Ksilanaz, KOİ giderimi, Fenol giderimi, Renk Giderimi, Pamuk Sapı, Zeytin Yağı Fabrikası Atıksuyu, Vinas SUMMARY The aim of this study was to test the biodegradation and evaluating the agricultural and industrial wastes with white rot fungi. In this research cotton stalk, agricultural and industrial wastes vinasse and olive oil mill wastewaters (OOMW) were used. Cotton stalk is a by-product of cotton cultivation and is available at around 700.000 tons, annually in Türkiye. Vinasse is a waste water of alcohol production plant. OOMW has high pollution potential and annual OOMW production in the meditterranean olive- growing countries is estimated to be over 3. 107 m3. First of all in this study the lignin degradation capacity of four white rot fungi (Coriolus versicolor, Funalia trogii, Pleurotus sajor-caju, Phanerochaete chrysosporium) was determined during the semi solid-state fermentation. During these experiments, synthetic and natural culture media such as OOMW and vinasse were used. P. chrysosporium showed the highest lignin degradation capacity with 44% in OOMW medium (30%). On the other hand, extracelullar enzyme production activities of these fungi were tested and no ligninase, Mn- peroxidase and NADH-peroxidase activities were determined. But, C. versicolor, F. trogii and P. sajor- caju exhibited high laccase, cellulase, amylase and xylanase activities. P. chrysosporium had no extracellular laccase activity. P. chrysosporium showed high cellulase, amylase and xylanase activities. Also, inducible effect of these two industrial wastes on laccase activity of white rot fungi were determined. Biotechnological degradation of industrial wastes with these white rot fungi was also tested. Our result showed that incubation of OOMW and vinasse with white rotw fungi reduced COD, phenol and color contents of industrial wastes and caused high laccase activities. F. trogii showed the highest 62% COD removal ability in cotton stalk and vinasse culture medium (30%). Highest 71% color removal was obtained C. versicolor in cotton stalk and vinasse culture medium (10%). F. trogii showed the highest 51% COD removal ability in cotton stalk and OOMW culture medium (30%). Highest 96% phenol removal was obtained with C. versicolor in OOMW culture medium (30%) without cotton stalk. Highest 58% color removal was obtained with P. chrysosporium in cotton stalk and OOMW culture medium (20%). Key Words: Lignin Degradation, Laccase, Cellulase, Xylanase, COD Removal, Phenol Removal, Color Removal, Cotton Stalk, Olive Oil Mill Wastewater, Vinasse 177

Bu araştırmada cinsiyetleri, yalnızlık, basarı ve sınıf düzeyleri farklı yatılı ve yatılı olmayan meslek lisesi öğrenci lernin stresle basacıkma stratejilerini karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmaya Milli Eğitim Bakanlıgı'na bağlı yatılı kısımları bulunan Meslek Lisesi öğrencileri CN=519) denek olarak alınmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri cinsiyet, yalnızlık, basarı ve sınıf düzeyleri, bağımlı değişkenlerini ise stresle basacıkma stratejileri; problem çözme (PC), sosyal destek arama (SDA), kendini suçlama (KS), hayal etme (HE) ve kaçınma stratejileri (K) oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama araçlarını, The Ways of Coping Checklist (WCCL)'den yararlanılarak hazırlanan Türkçe'ye çeviri çalışması Aysan (1988) tarafından yapılan Stresle Basacıkma Stratejileri ölcegi (SYBSD) ile Russell, Peplau ve Ferguson (1978) tarafından geliştirilen (Uni of California Los Angeles Loneliness Scale), Demir (1989) tarafından Türkçe'ye çeviri çalışması yapılan UÇLA Yalnızlık ölcegi ve Kişisel Bilgi Formu oluşturmuştur. Verilerin değerlendirme aşamasında her ölçek için bireysel puanlar elde edilmiş, bu puanlardan yararlanılarak öğrencilerin stresle basacıkma stratejilerine ilişkin standart sapmaları ve ortalamaları hesaplanmıştır. Hesaplanan ortalamalarının cinsiyet, yalnızlık, basarı veIll sınıf değişkenleri acısından karşılaştırılması için `iki Yönlü Varyans Analizi` tekniği kullanılmıştır. Varyans analizi sonucunda elde edilen F değeri önemli çıktığında, gözlenen farkların hangi ortalamalar arasında olduğunu saptamak amacıyla `t testi` tekniği uygulanmıştır. Ortalamalar arası farkların önem dereceleri test edilirken tüm analizlerde hata yapma olasılığı p

Bu çalışmada iki faklı bitki örneği (Hibiscus sabdariffa L., O. vulgare subsp. hirtum L.) farklı etanol konsantrasyonları (%60, %70 v/v), farklı sıcaklık ve süre kombinasyonları kullanılarak ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulmuştur. Klasik yöntemi örneklemesi amacıyla aynı etanol konsantrasyonları ile maserasyon yöntemine göre hazırlanan ekstreler, toplam fenolik, flavonoid ve antosiyanin miktarı ile antioksidan aktivite açısından ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulan örneklerle karşılaştırılmıştır. Çalışmada antioksidan aktivite tayini için ABTS radikali giderme aktivitesi, DPPH radikali giderme aktivitesi ve indirgeyici güç analizi yapılmıştır.Hibiscus sabdariffa L. için toplam fenolik madde miktarı açısından ultrason destekli ekstraksiyon, değerleri arttırmıştır. Etanol konsantrasyonlarında en iyi sonuçları %60 (v/v) etanol konsantrasyonlu örnekler göstermiştir. %60 etanol konsantrasyonu ile 40°C sıcaklıkta 60' ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulan ektreler 89 mg GAE/g toplam fenolik madde içeriği ile en yüksek değeri vermiştir. Toplam flavonoid madde miktarına bakıldığında ultrason destekli ekstraksiyonun maserasyon yöntemine göre daha üstün (44,6 mg QE/g) sonuçlar verdiği bulunmuştur. Toplam fenolik madde miktarı analizlerinde olduğu gibi toplam flavonoid miktarı analizlerinde de %60 etanol konsantrasyonuna sahip örnekler daha etkili sonuçlar vermiştir. Antosiyanin miktarı ultrason destekli ekstraksiyon yöntemi ile ekstrakte edilen örneklerde daha iyi sonuçlar vermiştir. Bunun maserasyon yönteminin uzun ekstraksiyon süresinden kaynaklandığı düşünülmektedir. %70 (v/v) etanol konsantrasyonu ile 60°C 60' ultrason destekli ektraksiyona tabi tutulan örneklerin 12,27 mg/kg değer ile en yüksek sonucu verdiği görülmüştür. Antioksidan aktivite tayini sonuçlarına göre, ABTS radikali giderme aktivitesinde %70 etanol konsantrasyonuna sahip ekstreler yüksek değerler vermiştir. DPPH radikali giderme aktivitesinde ise %70 etanol konsantrasyonuna sahip örneklerde daha yüksek sonuçlar elde edilmiştir. İndirgeyici güç analizinde ultrason destekli ekstraksiyonda maserasyon yöntemine eş değer sonuçlar alınmıştır. O. vulgare subsp. hirtum L. için sonuçlara bakıldığında, toplam fenolik madde miktarı yönünden ultrason destekli ekstraksiyon ile maserasyon yöntemine göre daha yüksek sonuçlar elde edilmiştir. Maserasyon yöntemi ile ektrakte edilen örneklerden en yüksek değer 68,5 mg GAE/g iken 60°C sıcaklıkta 60' %60 etanol konsantrasyonu ile ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulan örnekler 71,3 mg GAE/g gibi yüksek değerlere çıkmıştır. Flavonoid madde miktarı açısından ultrason destekli ekstraksiyon, maserasyon yöntemine göre daha etkili bulunmuştur. Ekstreler arasında en yüksek flavonoid içeriği 111,98 mg QE/g ile %60 etanol konsantrasyonlu 40°C sıcaklıkta 30' ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulmuş ekstrelerde görülmüştür. Antioksidan aktivite sonuçlarına bakıldığında, ABTS radikali giderme aktivitesi yönünden maserasyon yöntemine yakın sonuçlar elde edilmiştir. DPPH radikali giderme aktivitesi yönünden %70 etanol konsantrasyonunun %60'a göre daha yüksek sonuçlar verdiği görülmüştür. Ultrason destekli ekstraksiyonda sıcaklığın ve sürenin değerleri olumlu yönde etkilediği görülmüştür. İndirgeyici güç analizinde ise her iki etanol konsantrasyonunda da ultrason destekli ekstraksiyona tabi tutulan örneklerin maserasyon yöntemine üstün geldiği görülmüştür. Maserasyon yöntemine kıyasla daha az zaman ve enerji sarfiyatı ile ultrason destekli ekstraksiyon yöntemiyle verimli ekstraksiyon yapılmıştır. In the present study, two different plant samples (Hibiscus sabdariffa L., O. Vulgare subsp. hirtum L.) were subjected to ultrasound-assisted extraction at different ethanol concentrations (60%, 70% v/v) using varying temperature and time combinations. The extracts prepared by the maceration method with the same ethanol concentrations were compared with the samples subjected to ultrasound-assisted extraction in terms of total phenolic, flavonoid, and anthocyanin contents and antioxidant activity in order to exemplify the classical method. For the determination of antioxidant activity, ABTS radical scavenging activity, DPPH radical scavenging activity, and reducing power analysis were performed. Ultrasound-assisted extraction increased the total phenolic content of Hibiscus sabdariffa L. The samples with 60% (v/v) ethanol concentration yielded the best results. The extracts with 60% ethanol concentration subjected to ultrasound-assisted extraction for 60 minutes at 40° C yielded the highest value, with a total phenolic content of 89 mg GAE/g. When the total flavonoid content was examined, it was found that ultrasound-assisted extraction yielded results (44,6 mg QE/g) that are higher than the value obtained by the maceration method. The samples with 60% ethanol concentration produced more effective results in total flavonoid content analysis as well as in total phenolic content analysis. The samples extracted with the ultrasound-assisted extraction method gave better results in terms of anthocyanin content. This can be attributed to the longer extraction time that the maceration method requires. The samples with 70% (v/v) ethanol concentration subjected to ultrasound-assisted extraction for 60 minutes at 60° C were found to yield the highest values with 12,27 mg/kg. In terms of antioxidant activity determination, extracts having 70% ethanol concentration produced high values in ABTS radical scavenging activity. In DPPH radical scavenging activity, higher results were obtained in samples with 70%ethanol concentration. In reducing power analysis, it was seen that ultrasound-assisted extraction yielded similar values compared to the maceration method. Considering the results for O. vulgare subsp. hirtum, ultrasound-assisted extraction yielded higher results than those obtained by the maceration method in terms of total phenolic content. The highest value obtained from the samples extracted by the maceration method was 68,5 mg GAE/g, while the samples with 60% ethanol concentration that were subjected to ultrasound-assisted extraction at 60° C for 60 minutes yielded 71,3 mg GAE/g, which is higher than the result obtained by the maceration method. In terms of flavonoid content, ultrasound-assisted extraction produced more effective results than the maceration method. The highest flavonoid content (111,98 mg QE/g) among extracts was observed in extracts with 60% ethanol concentration which were subjected to the ultrasound-assisted extraction method at 40° C for 30 minutes. When the results of antioxidant activity were examined, it was observed that values close to those obtained by the maceration method in terms of ABTS radical scavenging activity. In terms of DPPH radical scavenging activity, 70% ethanol concentration was found to yield higher values than 60% ethanol concentration. In ultrasound-assisted extraction, it was observed that the temperature and time had a positive effect on the values. Reducing power analysis showed that both ethanol sample concentrations yielded better results in ultrasound-assisted extraction than in the maceration method. The ultrasound-assisted extraction method, which requires less time and energy in comparison to the maceration method, provided more efficient extraction. 61

Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının organ nakli ve bağışı konularındaki argümantasyon becerileri, epistemolojik inançları, konu alan bilgileri ve tutumlarının ne düzeyde olduğunu betimlemek ve bu değişkenlerin arasındaki ilişkiyi yol (path) analizi tekniği ile incelemektir. Araştırmanın modeli, nicel araştırma yöntemlerinden çok faktörlü yordayıcı korelasyonel desene göre tasarlanmıştır. Araştırmanın evreni, Türkiye'deki Eğitim Fakültelerinde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğretmen adaylarından, örneklemi ise 2017-2018 eğitim öğretim yılında İnönü, Cumhuriyet, Adıyaman ve Süleyman Demirel Üniversitelerinde öğrenim görmekte olan ve kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile seçilen 487 fen bilgisi öğretmen adayından oluşmaktadır.Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen, `Organ Nakli ve Bağışı Bilgi Testi (ONBBT)`, `Organ Nakli ve Bağışına Yönelik Tutum Ölçeği (ONBTÖ)` ve `Organ Nakli ve Bağışı Argümantasyon Becerisi Envanteri (ONBABE)` kullanılmıştır. Ayrıca fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarını belirlemek amacıyla Schommer (1990) tarafından geliştirilen, Deryakulu ve Büyüköztürk (2002) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan `Epistemolojik İnanç Ölçeği (EİÖ)` kullanılmıştır. Geliştirilen ölçme araçlarının pilot ve asıl uygulama sürecinde elde edilen veriler, nicel veri çözümleme teknikleriyle analiz edilmiştir. Ölçme araçlarının geçerlilik ve güvenirlik analizleri için TAP madde analiz programı, çıkarımsal istatistik analizleri için ise SPSS 24 paket programı ve yol analizi sürecinde gerekli olan ileri istatistiksel analizler için ise AMOS 21 paket programı ve LISREL 8.7 programı kullanılmıştır.Araştırma kapsamında elde edilen veriler Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında kuramsal bilgilere dayalı olarak geliştirilen denemelik model ve bu modelin alternatifi olarak geliştirilen 8 model için 12 hipotez oluşturulmuştur. Yapılan analizler sonucunda bu hipotezlerden 5'i kabul edilmiş 7'si ise reddedilmiştir.Araştırmanın yol analizi sonuçlarına göre, öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna inanç, yeteneğe bağlı olduğuna inanç boyutları ile tutum arasında anlamlı bir ilişki olduğu, ayrıca organ nakli ve bağışına yönelik tutum ile organ nakli ve bağışı konusundaki bilgi düzeyinin argümantasyon becerisini pozitif yönde ve anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştur. Ayrıca öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna olan inanç, organ nakli ve bağışına yönelik tutum üzerinden dolaylı olarak argümantasyon becerisini etkilemektedir ve nihai modeldeki tüm (ÖÇBİ, ÖYBİ, ONBBD ve ONBT) değişkenler birlikte argümantasyon becerisindeki değişimin %21'ini açıklamaktadır. Bu araştırma ile oluşturulan modelin yapısal eşitlik modeli kullanılarak çözümlenmesi sonucunda öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna olan inanç, öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna olan inanç, organ nakli ve bağışı bilgi düzeyi ile organ nakli ve bağışına yönelik tutum değişkenlerinin doğrudan ya da dolaylı olarak fen bilgisi öğretmen adaylarının argümantasyon becerilerini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. The aim of this study is to describe the argumentation skills, epistemological beliefs, subject knowledge levels and attitudes of preservice science teachers about organ transplantation and donation issues and also to investigate the relationship between these variables with path analysis technique. The research model was designed in multi factor predictive correlational design of quantitative research methods. The population of the research was composed of preservice science teacher studying in Education Faculty in Turkey. The research sample consisted of 487 preservice science teacher, selected with convenience sampling, studying in different University of Turkey (Inonu, Cumhuriyet, Adiyaman and Suleyman Demirel) in 2017-2018 academic year.As data collection instruments `Organ Tranplantation and Donation Knowledge Test (OTDKT)`, `Organ Tranplantation and Donation Attitude Scale (OTDAS)` and `Organ Tranplantation and Donation Argumentation Skills Inventory (OTDASI)` developed by the researcher, were used. In order to determine preservice teachers' Epistemological beliefs, `Epistemological Beliefs Scale (EBS)` developed by Schommer (1990) and adopted in Turkish by Deryakulu and Buyukozturk (2002) was used. Data gathered in pilot and main study with developed instruments were analyzed with quantitative data analysis methods. For the validity and reliability of the instruments TAP item analysis program and for the inferential statistical analysis SPSS 24 software were used. For the advanced statistical techniques required in the path analysis, AMOS 21 and LISREL 8.7 were used. Data collected as part of the research were analyzed with Structural Equation Modelling (SEM). 12 hypotheses were constructed for the test model, developed based on theoretical knowledge, and 8 other models, developed as an alternative to the test model. After the research was conducted, 5 out of 12 hypotheses were accepted, and 7 of them were rejected.As a result of the path analysis, it was observed that the variables `belief of learning depends on effort` and `belief of learning depends on ability` with significantly predicted the variable of attitute of preservice science teachers. In addition, it was observed that preservice science teachers' both attitude towards organ transplantation and donation and knowledge levels about organ transplantation and donation with argumantation skills were significantly positively predicted. In addition, the belief of learning depends on effort influences argumentation skills indirectly, mediated by attitude towards organ transplantation and donation. All variables in the final model altogether explains about 21% of the variance of argumentation skills. As a result of the analysis of the model, set by this research, using Structural Equation Modelling, `belief of learning depends on effort`, `belief of learning depends on ability` knowledge levels about organ transplantation and donation and attitude towards organ transplantation and donation variables have a direct or indirect effect on preservice science teachers' argumentation skills. 221

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının eko-okuryazarlık düzeylerini belirlemek, eko-okuryazarlığı oluşturan bileşenleri çeşitli demografik değişkenler açısından incelemek ve bu bileşenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırma nicel araştırma desenlerinden betimsel ve ilişkisel desenler kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmaya 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Fen Bilgisi Öğretmenliği, Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ve Okul öncesi Öğretmenliği Programlarının 3.ve 4.sınıflarında okumakta olan 304 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının eko-okuryazarlık düzeylerini belirlemek amacıyla veri toplama aracı olarak; araştırmacı tarafından geliştirilen Ekoloji Bilgi Testi, Ekolojik Zekâ Ölçeği, Ekolojik İkilemlere İlişkin Karar Verme Beceri Testi ve Wisconsin Center for Environmental Education tarafından geliştirilen Karatekin (2011) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Çevreye Yönelik Duyuşsal Eğilimler Ölçeği kullanılmıştır.Araştırmanın Veri Toplama Araçları bölümünde yer alan likert tipi ölçek geliştirme aşamasında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliği için Cronbach Alfa katsayısı, madde-toplam korelasyonları, zamana karşı tutarlılık için test-tekrar test korelasyonu hesaplanmıştır. Toplanan verilerin uygunluğu Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı ve Bartlett küresellik testi ile incelenmiştir. Başarı testi geliştirme sürecinde madde analizi yapılmış ve testin güvenirliği KR-20 katsayısı ile hesaplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, max ve min gibi betimsel istatistiklerin yanı sıra normal dağılım gösteren verilerde İlişkisiz Örneklemler t-testi, İlişkisiz Örneklemler için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), normal dağılım göstermeyen verilerde ise bağımsız grupların farkını test etmek için Mann Whitney U testi, çok değişkenli bağımsız grupların farkını tespit etmek için Kruskal Wallis H-Testi kullanılmıştır. Ayrıca Kruskal Wallis H-Testi analizleri sonucunda anlamlı çıkan sonuçlar için farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını belirleyebilmek üzere tekrar ikili gruplar halinde Mann Whitney U Testi uygulanmıştır. Araştırmada eko-okuryazarlık bileşenleri (ekolojik bilgi, ekolojik zekâ, çevreye yönelik duyuşsal eğilim ve ekolojik ikilemlere ilişkin karar verme becerisi) arasındaki ilişkileri belirlemek için yol (path) analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonucunda; öğretmen adaylarının eko-okuryazarlık seviyelerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının eko-okuryazarlık boyutlarından aldıkları puanların çeşitli demografik değişkenler açısından incelenmesi sonucunda anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının ekoloji bilgi puanları bölüm, mezun olunan lise türü ve üniversitede çevre dersi alma değişkenlerinden; ekolojik zekâ puanları bölüm, cinsiyet, çevre koruma derneğine üyelik ve çevre koruma etkinliklerine katılım değişkenlerinden; çevreye yönelik duyuşsal eğilim puanları aile ile yaşanılan yer ve oturulan konut tipi değişkenlerinden; karar verme becerisi ise bölüm değişkenlerinden istatistiki olarak anlamlı bir şekilde etkilendiği tespit edilmiştir. Ayrıca eko-okuryazarlık boyutları arasında yapılan path analizi sonucunda; çevreye yönelik duyuşsal eğilim ve ekolojik zekâ arasında, ekolojik zekâ ile ekoloji bilgisi arasında, ekoloji bilgisi ile karar verme becerisi arasında anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur.Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur. The aim of this study is to determine to ecoliteracy levels of preservice teachers', to examine the components of ecoliteracy in terms of various demographic variables and to reveal the relationship between these components. The research was carried out using descriptive and relational patterns of quantitative research designs. The research sample consisted of 304 preservice teacher in the 3rd and 4th grades of Science Education, Classroom Teaching, Social Studies and Preschool Education Programs in the study in the academic year 2017-2018. As data collection tools was used `Ecology Knowledge Test`, `Ecological Intelligence Scale` and `Decision Making Skills Test on Ecological Dilemmas` which were developed by the researcher and `Scale For Affective Tendencies Towards The Environment` developed by Wisconsin Center for Environmental Education and adapted into Turkish by Karatekin (2011) was used. Exploratory and confirmatory factor analysis were performed in the likert type scale development stage of the study. For the reliability of the scale, Cronbach Alpha coefficient, item-total correlations, and test-retest correlation were calculated for consistency against time. The suitability of the data was examined by the Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient and Bartlett's sphericity test. In the success test development process, item analysis was performed and the reliability of the test was calculated with the KR-20 coefficient. In the analysis of the data, arithmetic mean, standard deviation, descriptive statistics such as max and min, as well as non-independent samples t-test in the normally distributed data, One-Way Variance Analysis for Unrelated Samples (ANOVA), Mann Whitney to test the difference of independent groups in the data that did not show normal distribution The U test was used to determine the difference of multivariate independent groups using the Kruskal Wallis H-Test. In addition, the results of the Kruskal Wallis H-Test revealed significant differences between the groups and the Mann Whitney U Test. In the study, path analysis was used to determine the relationships between eco-literacy components (ecological knowledge, ecological intelligence, affective tendency towards the environment and decision-making skills on ecological dilemmas).As a result of the research; ecoliteracy levels of preservice teachers were found to be moderate. Significant differences were determined in terms of the demographic variables of preservice teachers scores obtained from ecoliteracy dimensions. It was determined that preservice teachers' ecology knowledge scores were significantly affected by department, high school type and environmental education at university. Ecological intelligence scores of preservice teachers' were found to be significantly affected by the variables of participation in the department, gender, environmental protection association, and environmental protection activities. It was determined that preservice teachers' affective tendency towards the environment scores were significantly affected by and place of residence and residence type variables. The decision making skills of preservice teachers' were found to be statistically significant only in terms of department variable. In addition, as a result of path analysis made between ecoliteracy dimensions was found that there were significant relationships between environmental affective tendency and ecological intelligence, between ecological intelligence and ecological knowledge, between ecological knowledge and decision-making skills.Various suggestions have been made based on the results of the research. 341

Çalışmamızda modifiye radikal mastektomi uygulanmış sol meme kanserli hastalarda, göğüs duvarı ve supraklaviküler bölge ışınlamasında alan içinde alan radyoterapi (FinF) ve tanjansiyel volümetrik ayarlı ark terapi (tVMAT) tekniklerini dozimetrik olarak karşılaştırmak ve değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmamızda MRM uygulanmış 15 sol meme kanserli hastaya 2 ayrı tedavi planı yapılarak planlanan hedef hacim (PTV), Homojenite İndeksi (HI), Konformalite İndeksi (CI), Monitor Unit (MU) ve risk altındaki organ (kalp, LAD, akciğer ve karşı meme) dozları incelendi. İstatiksel analizde Wilcoxon Analiz kullanıldı. FinF tekniğinde kalbin V5,V10,V20 ve LAD’nin Dort ve Dmak dozları ile karşı akciğerin V2, Dort ve sağ memenin V5 ve Dort dozları anlamlı olarak azaldı. tVMAT tekniğinde ise sol akciğer V5,V10,V20 ve PTV’ nin D%2, Dort değerlerinin anlamlı olarak azaldığı saptandı. tVMAT tekniğinde PTV D%95, CI ve HI değerlerinin daha iyi olduğu fakat MU değerinin daha yüksek olduğu saptandı. Sol meme kanserli MRM uygulanmış hastalarda tVMAT ve FinF teknikleri karşılaştırıldığında tVMAT tekniğinin PTV’de daha iyi doz dağılımı sağladığı saptandı. Kritik organlardan kalp, LAD, karşı meme ve karşı akciğer dozlarının FinF tekniğinde daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Hastalara tedavi planı seçimlerinde hedef volüm dozları ve riskli organ dozlarına ve yandaş hastalıklarına bakılarak kişiye uygun planlama seçilmelidir. The purpose of this study was the dosimetric comparison and evaluation of using field in field radiotherapy and tangential volumetric adjusted arc therapy techniques for chest wall and supraclavicular area irradiation in patients with left breast cancer who underwent modified radical mastectomy. In this study, 15 female left breast cancer patients were transferred to treatment planning system after computerized tomography scans were at appropriate position on the breastboard. Patients were treated according to both mentioned plans. PTV, HI, CI, heart, lung, LAD and right breast doses were examined. The examined doses were compared in terms of DVH. For statistical analysis, Wilcoxon analysis method was used. The doses V5, V10, V20 and V30 of the heart, Dmean and Dmax of the LAD, V2, Dmean of the right lung and V5 of the right breast were significantly reduced in FinF technique. Similarly, The tVMAT technique showed significant decrease V5, V10, V20 ipsalateral lung and D%2, Dmean dose values of PTV. In post-MRM left breast cancer patients; the tVMAT and FinF techniques were compared and the tVMAT technique was found to provide better dose distribution in PTV. Heart, LAD, right breast and right lung, doses were lower in the FinF technique.

Bu çalışmada Vaccinium myrtillus türü yaban mersininden üretilen şarabın şıradan şaraba dönüşme sürecindeki kimyasal özelliklerinin haftalık değişimlerinin incelenmesi ve antioksidan aktivitesinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yoğunluk tayini, pH tayini, renk yoğunluğu tayini, renk tonu tayini, suda çözünür kuru madde tayini, alkol tayini, toplam asitlik tayini, indirgen şeker tayini, toplam fenolik madde tayini, antosiyanin tayini, antioksidan aktivite tayini (ABTS radikal giderme metodu, DPPH radikal giderme metodu, İndirgeyici güç metodu ile), kül tayini, kükürt dioksit tayini, toplam tanen tayini, uçar asit tayini yapılmış ve haftalık değişimleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda yoğunluk 1.08±0.000 g/cm3,pH 3.3±0.010, renk yoğunluğu 0.800±0.005, renk tonu 0.712±0.010, genel kuru madde oranı 29.4±0.005 g/L, % alkol oranı (v/v)13.0±0.001, toplam asitlik 9.1±0.001 g/L, indirgen şeker miktarı 4.5±0.001 g/L, kül miktarı 2.33±0.001 g/L, toplam kükürtdioksit miktarı 100.5±0.001 mg/L, toplam tanen miktarı 0.5 ±0.001g/L bulunmuştur. Şarabın toplam fenolik madde miktarı 2.0 mg±0.001 GAE/mL ve antosiyanin miktarı 112.5±0.001 mg/L olarak bulunmuştur. Antioksidan aktivite tayinlerinde ise % ABTS radikal giderme aktivitesi %40.29±0.005, % DPPH giderme aktivitesi %51.40±0.001 ve indirgeyici güç miktarı 0.17±0.001 olarak belirlenmiştir. Çalışma süresince toplam asitlik miktarının, toplam fenolik madde miktarının, toplam antosiyanin miktarının, % alkol miktarı (v/v) ve indirgen şeker miktarının haftalık değişimleri gözlenmiş, çalışma sonucu üzümsü meyveler grubu ve diğer meyve şarapları ile kıyaslandığında, antosiyanin ve antioksidan aktivitesinin diğer meyve şaraplarına kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Organoleptik özelliklerine bakılarak puanlama testi yapılan standart yaban mersini şarabı 18,4 puan alırken, bu çalışma için üretilen yaban mersinişarabı 17,10 puan alarak standarta yakın bir tada, aromaya ve bukeye sahip olduğu belirlenmiştir. In this study, it is aimed to investigate the weekly changes of chemical properties and the antioxidant activity of the wine produced from Vaccinium myrtillus type blueberry. In the study, the determination of density, pH determination, color intensity determination, color tone determination, water soluble dry substance determination, alcohol determination, total acidity determination, reducing sugar determination, total phenolic substance determination, anthocyanin determination, antioxidant activity determination (ABTS radical scavenging method, DPPH radical scavenging method, reduced power), ash content, sulfur dioxide content, total tannin content, volatile acid content were determined and weekly variations were investigated. The results were as follows; density 1.08 ± 0.000 g / cm3, pH 3.3 ± 0.010, color density 0.800 ± 0.005, color tone 0.712 ± 0.010, dry matter 29.4 ± 0.005 g / L, alcohol content (v / v) 13.0 ± 0.000, the total amount of sulfur dioxide is 100.5 ± 0.001 mg / L, the total amount of tannin is 0.5 ± 0.001 g / L, the amount of reducing sugar is 4.5 ± 0.001 g / L, the amount of ash is 2.33 ± 0.001 g / L. The total amount of phenolic substance in wine was 2.0 mg ± 0.001 GAE / mL and the amount of anthocyanin was 112.5 ± 0.001 mg / L. 40.29 ± 0.005%, the DPPH radical scavenging activity was determined as 51.40 ± 0.001 and the reducing power amount was determined as 0.17 ± 0.001. During the study weekly changes in the amount of total phenolic material, total amount of anthocyanin % alcohol content (v / v) and reducing sugars were observed and compared with the fruit wine group and other fruit wines, it was found to be higher than the other fruit wines. By taking the organoleptic characteristics, it was determined that the standard wild blueberry wine which was scored by the test was 18.4 points, and the blueberry wine produced for this work had a score of 17.10 points, which is close to the standard and had aroma and flavor. 66

Yapılan bu çalışmada, Roka'da ( Eruca sativa ) Polifenoloksidaz ( PFO ) enziminin karakteristik özellikleri incelenmiştir. Organik bir bahçede yetiştirilen roka yaprakları distile su ile yıkandıktan sonra 50 mM fosfat tamponu ile blenderda homojenize edilmiştir. Elde edilen karışımdan soğutmalı santrifüj kullanarak ham ekstre elde edildi. Elde edilen ham ekstrede PFO enziminin substrat spesifikliği, optimum pH, optimum sıcaklık, inhibisyon türü, metal iyonlarının etkisi çalışılmış ve protein tayini yapılmıştır. Bu çalışmada enzimin üç farklı substrata ( pirokateşol, gallik asit, kateşin ) karşı ilgisi test edildi. Substratlar 5-30 mM konsantrasyonlarında çalışılarak Km ve Vmax değerleri ( pirokateşol; Km = 10.24 mM, Vmax = 0.0018 U/dk ), ( kateşin; Km = 12.57 mM, Vmax = 0.0012 U/dk ), ( gallik asit; Km = 23.07 mM, Vmax = 0.0001 U/dk ) Lineweaver-Burk grafikleri çizilerek hesaplandı. Yapılan deneyler sonucu enzimin en çok pirokateşol substratına ilgi gösterdiği belirlendi. Polifenoloksidaz enziminin aktivitesi üzerinde pH etkisi, 4.0-10.0 arasında test edildi ve en yüksek enzim aktivitesi pH = 7.0 olarak bulundu. Optimum sıcaklık enzim ( PFO ) aktivitesi için farklı sıcaklıklarda, 20-70 oC arasında 10oC artışlarla test edildi ve en yüksek aktivite 20oC'de bulundu.İnhibitörlerin polifenoloksidaz aktivitesi üzerinde etkisini belirlemek için optimum şartlarda değişik konsantrasyonlarda sitrik asit inhibitörü kullanılarak, Km, Vmax değerleri ve inhibisyon türü Lineweaver-Burk grafiği çizilerek hesaplandı. Çalışılan sitrik asit inhibitörü substratla rekabete girerek yarışmalı inhibisyona sebep olduğu belirlendi. Çalışmamızda 6 farklı metal iyon ( Zn2+, Fe2+, Cu2+, Mn+2, Hg2+, K+ ) kullanılarak enzim aktivitesi ölçülmüştür. Çalışılan metal iyonlarından Zn2+, Cu2+, Mn2+ iyonlarının aktiviteyi arttırdığı, K+ varlığında ise polifenoloksidaz aktivitesinin diğer metallere göre önemli oranda arttığı gözlenmiştir. Fe2+ ve Hg2+ iyonları ise polifenoloksidaz aktivitesini inhibe ettikleri gözlenmiştir.Çalışmamızda Lowry yöntemiyle protein miktarı tayin edildi ve bu yöntemde sığır serum albuminiyle standart kalibrasyon grafiği çizilerek ekstrenin protein miktarı 488 mg/ml tayin edilmiştir. Anahtar kelimeler : Roka, Polifenoloksidaz, Enzim, Eruca sativa At this study, characterization of polyphenol oxidase ( PPO ) enzyme in rocket salad ( Eruca sativa ) were determined. Rocket salad had been cultivated in specific organic garden, leaves of this plant homogenized in 50 mM pH = 7.0 phosphate buffer, then used refrigerated centrifuge for getting crude extract. PFO substrate specificity, optimum pH and optimum temperature, type of inhibition, the effect of metal ions and protein determination were assayed.Substrate specificity was tested by using pyrocatechol, catechin and gallic acid at the different concentration (5-30 mM) and by plotting Linweaver-Burk graphs Km and Vmax values ( pyrocatechol; Km = 10.24 mM, Vmax = 0.0018 U/min ), ( catechin; Km = 12.57 mM, Vmax = 0.0012 U/min ), ( gallic acid; Km = 23.07 mM, Vmax = 0.0001 U/min ) were calculated. At the result of experiments pyrocatechol was selected as the best substrate for polyphenol oxidase enzyme.A range of pH 4.0-10.0 was also tested and the highest enzyme activity was at pH = 7.0. The optimum temperature was determined by measuring the enzyme activity at various temperatures over the range of 20-70oC with 10oC increments. The optimum temperature was found to be 20 oC.In this study, effect of citric acid on PPO activity at different concentrations (1-5 mM) on optimum conditions were evaluated. Km and Vmax values and type of inhibition by using Lineweaver-Burk graphs were calculated. Citric acid inhibitor compete with substrate for the active site of enzyme. These inhibitor have been identified as competitive inhibitor.Effect of various metal ions such as, K+, Fe2+, Mg2+, Zn2+, Cu2+ and Hg2+ on enzyme activity were measured. From the results presence of K+ caused a significant amount of activation of polyphenol oxidase activity. And presence of Fe2+ ve Hg2+ strongly inhibited polyphenol oxidase activity.Protein content in enzyme was determined by Lowry system, with bovine serum albumin as standard. The amount of protein by using standart graph 488 mg/ml calculated.Keywords : Rocket salad, Polyphenol oxidase, Enzyme, Eruca sativa 62

Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin yaprak, tohum ve çiçeklerinde toplam fenolik madde içeriği, toplam flavonoid içeriği, DPPH radikali giderme aktivitesi, ABTS radikali giderme aktivitesi, indirgeyici güç aktivitesi, hidroksil radikali giderme aktivitesi, H2O2 radikali giderme aktivitesi ve süperoksit radikali giderme aktivitesi tayinleri yapıldı.Ekstrelerin toplam fenolik madde tayini sonucunda elde edilen toplam fenolik madde içeriği gallik asit ekivalanı olarak 35,33-276 mg/mL aralığında olduğu tespit edildi. En yüksek fenolik madde içeriği sokslet ekstraksiyonu ile elde edilen yaprak ekstresinde saptandı.Ekstrelerin toplam flavonoid madde içeriği de tıpkı fenolik madde içeriği gibi belirlendi. Sonuçlar kateşin ekivalanı olarak 5,16-97,41 mg/mL aralığında tespit edildi. Çiçek ekstresinin (92,9 mg/mL) ve sokslet yaprak ekstresinin (97,41 mg/mL) toplam flavonoid madde içerikleri birbirine oldukça yakın ve en yüksek bulundu.DPPH radikali giderme aktivitesi tayininde; standart madde olarak askorbik asit ve troloks kullanıldı. Çiçek ekstresinin etkinliği %96 olarak iki standarttan da yüksek bulundu.ABTS radikali giderme aktivitesi tayininde ise en yüksek aktiviteyi sokslet yöntemiyle elde edilen yaprak ekstresi gösterdi.İndirgeyici güç tayinin de; sokslet ekstraksiyonu ile elde edilen yaprak ekstresinin ve çiçek ekstresinin, standart olarak kullanılan α-tokoferolden daha yüksek aktiviteye sahip olduğu belirlendi.Hidroksil radikali giderme tayinin de; elde edilen ekstrelerin standartlarla karşılaştırılabilir düzeyde aktivite gösterdiği tespit edildi.H2O2 giderme aktivitesi tayinin de çiçek ekstresi %20 aktivite göstermiştir.Süperoksit radikali giderme tayinin de radikal giderme kapasitesi en yüksek olan ekstrenin çiçek ekstraktı olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler : Aspir, Carthamus tinctorius L., Fenolik bileşik, Antioksidan Total phenolic contents, total flavonoid content, DPPH radical scavenging activities, ABTS radical scavenging activities, reducing power activity, hydroxyl radical scavenging activity, H2O2 scavenging activity and superoxide radical scavening activity were assayed for Safflower's leaf, sead and petals.Results of total phenolic measurement, obtained total phenolic content as gallic asid equivalent was detected in between 35,33-276 mg/mL. The highest phenolic content was found for soxhlet extract of leaves.Total flavonoid content of extracts was also detected as phenolic content. The results were mesured as catechin equivalent in between 5,16 – 97,41 mg/mL. The total flavonoid contents of flavonoid matter which petal extracts (92,9 mg/mL) and soxhlet leaf extracts (97,41 mg/mL), were really close to each other and have the highest value. Durring the determination of DPPH radical scavenging activity, ascorbic acid and troloks were used as standard. Petal extracts activity has been found higher that other two standard.Leaf extract which was obtained by soxhlet method, had shown the highest activity in the ABTS radical scavenging method.It has been determined that during the determination of reductive power, petal extracts and leaf extracts which have been gathered by soxhlet extraction, had higher activity than a-tokoferol which were used as standard.It has been determined that during the determination of Hydroxyl radical scavenging activity, the extracts which have been gathered, had the activity level which can be compared with standards.During the H2O2 scavenging activities, flower extracts shown %20 activity.During superoxide radical scavenging activity, petal extracts has shown the highest capacity on radical scavenging.Keywords : Safflower, Carthamus tinctorius L., Phenolic content, Antioxidant 73

Beyaz çürükçül funguslar; ksilanazlar, selülazlar ve lakkazlar dahil ekstraselüler lignoselülozik enzimleri büyük miktarlarda üretmektedir. Çevrede biriken yüksek miktarda tarımsal atık lignoselülozik enzimlerin üretimi için kullanılabilir. Pamuk sapları Türkiye gibi pamuk yetiştiricisi ülkelerde yerel bir tarımsal atık olarak bol miktarlarda elde edilmektedir ve bu atıklar lignoselülozik enzimlerin üretimini stimüle etmek için kullanılabilir. Bu çalışmanın amacı, ucuz, bol ve kolaylıkla elde edilebilen tarımsal atıklar kullanarak beyaz çürükçül fungusların selülaz ve ksilanaz üretimini arttırmak ve böylece farklı sentetik ve doğal kültür ortamlarında (Zeytin Yağı Fabrikası Atıksuyu-ZYFA) enzim üretim maliyetini düşürmektir.Bu çalışmada, Pleurotus ostreatus ve yeni izole edilmiş Pleurotus ostreatus beyaz çürükçül funguslarının pamuk sapı içeren sentetik ve doğal kültür ortamlarında selülaz ve ksilanaz üretim yetenekleri ve optimum enzim üretimi üzerine etkisi olan farklı kültür koşulları araştırılmıştır. Enzim üretiminin optimizasyonu için, inkübasyon süresi (3.-6.-9.-12.-15. günler), sıcaklık (20-30-40-50 °C), pH (3.0-5.0-7.0-9.0), pamuk sapı miktarı (0.1-0.5-1.0 gr), pamuk sapı partikül büyüklüğü (küçük-büyük) gibi parametreler çalışılmıştır.Sonuçlar, selülaz ve ksilanaz enzim üretiminin sıcaklık, pH, inkübasyon süresi, çalkalama oranı, pamuk sapı miktarı ve pamuk sapı büyüklüğü gibi çeşitli faktörlerden etkilendiğini göstermiştir. Sentetik ve doğal kültür ortamlarında P. ostreatus tarafından optimum selülaz ve ksilanaz üretimi 30-40 °C sıcaklıkta ve 3-5 pH aralığında gerçekleşirken, yeni izole edilmiş P. ostreatus için 30-40 °C sıcaklıkta ve 5-7 pH aralığında elde edilmiştir. Sonuçlarımız pamuk sapı miktarı ve büyüklüğünün artması ile selülaz ve ksilanaz üretiminin arttığını ve her iki fungus için enzim üretiminin 3. ve 6. günlerde optimal olarak gerçekleştiğini göstermiştir.Çalışmamızın diğer bir kısmında, pamuk sapı dışındaki farklı tarımsal atıkların enzim aktivitesi üzerine olan etkisini belirlemek amacıyla deneyler yapılmıştır. Bu amaçla, buğday samanı, mısır koçanı, çam kozalağı ve kavak talaşı gibi tarımsal atıkları içeren kültür ortamlarında, her iki beyaz çürükçül fungusun selülaz ve ksilanaz enzim aktiviteleri belirlenmiştir. Sonuçlar, buğday samanı ve mısır koçanının çam kozalağı ve kavak talaşına göre daha etkili enzim indüktörleri olduğunu göstermiştir.Çalışmamızın son kısmında ise, bu funguslar tarafından ZYFA'nın renk giderimi tespit edilmiştir. Sonuçlarımıza göre, optimum koşullarda P. ostreatus ile yaklaşık %97.08 renk giderimi olduğunu, yeni izole edilmiş P. ostreatus ile ise yaklaşık %97.81 renk giderimine ulaşılmıştır.Bu çalışmanın sonuçları, P. ostreatus izolatları kullanılarak optimum koşullar altında yüksek miktarlarda selülaz ve ksilanaz elde edilebileceğini göstermektedir. The white rot fungi produce a wide range of extracellular lignocellulosic enzymes including: xylanases, cellulases and laccases. Large quantities of agricultural wastes accumulate in the environment can be used for the production of lignocellulosic enzymes. Cotton stalks are available in vast quantities in all cotton-growing countries such as Turkey as local agricultural waste and these wastes can be used to stimulate lignocellulosic enzyme production. The objective of the present study is to increase the xylanase and cellulase production of white rot fungi using inexpensive and abundantly available agro-residues thereby reducing the cost of enzyme production in different synthetic and natural culture media (Olive Oil Mill Wastewater-OOMW).In the present study, two white-rot fungal species P. ostreatus and newly isolated P. ostreatus were examined for their ability to produce cellulase, xylanase on cotton stalk waste at synthetic and natural culture media. Different cultural conditions were investigated to assess their effect in optimizing enzyme production. For optimization of enzyme production, the parameters studied were incubation time (3-6-9-12-15 days), temperature (20-30-40-50 °C), pH (3.0-5.0-7.0-9.0), amount of cotton stalk (0.1-0.5-1.0 gr), particle size of cotton stalk (small-large).The results indicated that various factors including temperature, pH, incubation time, agitation rate, cotton stalk amount and cotton stalk particle size influence xylanase and cellulase production. Optimum temperature and pH of the synthetic and natural medium for the cellulase and xylanase production by P. ostreatus were 30-40 °C and pH 3-5, whereas those for the production of cellulase and xylanase by newly isolated P. ostreatus were 30-40 °C and pH 5-7. The results showed that as the amount and size of cotton stalk was increased, cellulase and xylanase production increased accordingly. The optimal incubation time for enzymes production by either fungi was 3-6 days.In other part of this study, further experiments were conducted in order to determined effect of different agricultural wastes (other than cotton stalk) on enzymatic activity. For this purpose, cellulase and xylanase enzyme activities of two white rot fungi were determined in culture media containing agricultural wastes such as wheat straw, corn cobs, pine cone and aspen shavings. Experimental results show that, wheat straw and corn cobs were more effective enzyme inductor than pine cone and aspen shaving.In last part of this study, color removal (%) of OOMW by these fungi were determined. According to the results, under the optimum conditions, P. ostreatus removed approximately 97.08 % color and newly isolated P. ostreatus removed approximately 97.81 % color of OOMW used.The results of this study demonstrated that it is possible to obtain high amounts of cellulase and xylanase by using P. ostreatus isolates under optimal conditions. KEYWORDS: Cellulase, xylanase, white rot fungi, cotton stalk, agricultural wastes 157

21. yüzyılın en önemli bilimsel ve teknolojik gelişmelerinden birisi biyoteknolojidir. İnsanların günlük hayatları üzerine biyoteknolojinin etkileri sürekli artmaktadır. Biyoteknolojideki son gelişmelere paralel olarak, öğrencilerimiz genetik mühendisliği, klonlama, genetiği değiştirilmiş gıdalar gibi alanlarda ortaya çıkan sosyal, etik ve ekonomik konular hakkında daha fazla bilgili olmaya ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle geleceğimiz olan çocuklarımızın biyoteknoloji alanındaki gelişmelerle ilgili güçlü bir eğitim altyapısına sahip olan bireyler olarak yetiştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sorumluluk şüphesiz ilköğretimden başlayarak yükseköğretime kadar farklı eğitim seviyelerinde fen eğitimcilerine düşmektedir. Toplumun şekillenmesinde en büyük rolü oynayan öğretmenlerin, eğitimsel bilgilerinin yanında alan bilgisinin de yeterli olması beklenmektedir. Ancak, Ülkemizde fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknolojik kavramlar, süreçler ve konular ile ilgili bilgi düzeyleri çok iyi bilinmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının ve fen bilgisi öğretmenlerinin güncel biyoteknoloji konuları hakkındaki bilgilerini araştırmaktır.Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji konularındaki bilgi düzeyini belirlemek için tarafımızca geliştirilen 35 soruluk biyoteknoloji bilgi testi kullanıldı. Bu Biyoteknoloji Bilgi Testi, 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi'nde okumakta olan 291 fen bilgisi öğretmen adayına uygulandı. Ayrıca, geliştirilen Biyoteknoloji Bilgi testi Malatya Merkezde görev yapan 58 fen bilgisi öğretmenine de uygulandı.Fen bilgisi öğretmen adaylarının ve fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji hakkında bilgileri farklı değişkenlere (cinsiyet, eğitim seviyesi, mesleki kıdem, mezun olunan fakülte ve bölüm gibi) göre araştırıldı. Elde edilen veriler, SPSS programı kullanılarak bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA ile analiz edildi.Sonuçlarımıza göre, fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoteknoloji bilgi seviyeleri, öğretmen adaylarının sınıf düzeylerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir, fakat öğretmen adaylarının mezun oldukları lise türü, cinsiyeti ve anne baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ayrıca, fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri, eğitim düzeyleri, mesleki deneyimleri ve mezun oldukları fakülte/bölüm arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.Anahtar Kelimeler; Bilgi Seviyesi, biyoteknoloji, biyoteknoloji eğitimi, fen bilgisi öğretmeni One of the most important scientific and technological developments of the 21st century is biotechnology. The impact of biotechnology on peoples' everyday lives continuously increases. Parallel to the recent developments in biotechnology, our students need to become more knowledgable about the social, ethical, and economic implications that emerge areas such as genetic engineering, cloning, genetically modified foods. Teachers who have the greatest role in the development of the society need to be qualified with subject matter knowledge as well pedagogical knowledge. But, the point of view science teachers biotechnological concepts, processes and issues is not known clearly in Turkey. Therefore, the purpose of the study is to investigate the knowledge of prospective science teachers and primary science teachers about popular biotechnology subject.In this study, for determining the knowledge level of the science teachers' about biotechnology is used biotechnology knowledge test with 35 questions is used by us devoloped.The Biotechnology knowledge test that devoloped by us was administered to 291 prospective science teachers in a Inonu University, Faculty of Education during the 2012-2013 academic years. In addition, the Biotechnology knowledge test was administered to 58 primary science teachers in the center of Malatya.Investigation was made to reveal whether or not the knowledge of prospective science teachers and primary science teachers about biotechnology varies across different variables (such as the gender, the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from). Collected data is analized by using t-test for independent groups, t-test and ANOVA test with SPSS.Results showed that there were significant differences in the Biotechnology knowledge levels of the prospective science teachers with regard to years in school whereas there were no significant differences with regard to their type of high schools they graduated, their gender and educational level of parents. In addition, it was detected that the data of science teachers in biotechnology knowledge level do not differentiate significantly with regard to gender, the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from.Key Words: Knowledge Level, Biotechnology, Biotechnology Education, Science Teacher 147

Biyoteknoloji, pek çok endüstriyel sektörü değiştirme potansiyeline sahip uygulamaları ile 21. yüzyılın en önemli bilimsel devrimlerinden birisidir. ?Biyoteknoloji? terimi, sorunları çözmek için canlı organizmaların ve/veya biyolojik süreçlerin yardımıyla hammaddelerden ürün elde edilmesini sağlayan metod ve teknikleri tanımlamaktadır. Biyoteknolojinin hızlı gelişimi ve uygulamaları ekonomik, politik, etik ve eğitim gibi farklı alanlarda pek çok tartışmayı da başlatmıştır. Bu nedenle geleceğimiz olan çocuklarımızın biyoteknoloji alanındaki gelişmelerle ilgili güçlü bir eğitim altyapısına sahip olan bireyler olarak yetiştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sorumluluk şüphesiz ilköğretimden başlayarak yükseköğretime kadar farklı eğitim seviyelerinde fen eğitimcilerine düşmektedir.Bu çalışmanın amacı ilköğretim fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji ve genetik mühendisliği uygulamalarına karşı farkındalıklarını belirlemektir. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji farkındalık düzeylerini belirlemek için tarafımızdan geliştirilen 16 ifadeli 5'li likert tipi bir tutum ölçeği kullanıldı. Biyoteknoloji tutum ölçeğinin geliştirilme süreci üç basamakta yürütüldü. Bu basamaklar; madde havuzunun oluşturulması, uzman görüşlerinin alınması ve geçerlilik-güvenirlik testi aşamalarıdır. 16 madde içeren son ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır ve Cronbach Alpha güvenirlik değeri 0.75 bulunmuştur. Elde edilen bulgular ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.Bu çalışmanın ikinci aşamasında, tarafımızdan geliştirilen 16 ifadeli tutum ölçeği, biyoteknoloji ve genetik mühendisliği uygulamalarına karşı tutumu belirlemek için, 2010-2011 yılında Malatya il merkezinde görev yapmakta olan ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi (convenience sampling) yöntemi ile seçilen 209 ilköğretim fen bilgisi öğretmenine uygulandı. Çalışma, biyoteknoloji hakkında fen bilgisi öğretmenlerinin tutumlarının cinsiyet, eğitim seviyesi, kıdem, mezun olunan fakülte, bölüm ve programa göre değişip değişmediğini açığa çıkaracak biçimde yürütülmüştür. Toplanan veriler bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA testi ile SPSS kullanılarak analiz edilmiştir.Biyoteknoloji tutum ölçeğinin uygulanması sonucunda elde edilen verilerde, fen bilgisi öğretmenlerinin cinsiyete göre tutumlarında anlamlı bir farklılık belirlenirken, eğitim seviyesi, kıdem, mezun olunan fakülte, bölüm ve programa göre tutumda anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Biotechnology is one of the most important scientific revolutions of the twenty first century, with applications that have the potential to revolutionise many industry sectors. The word 'biotechnology' refers to methods and techniques that allow the production of substances from raw materials with the aid of living organisms and/or biological process to solve problems. The rapid development and applications of biotechnology have triggered many discussions from different academic fields, such as economics, politics, ethical and educational. Therefore, it is required that the children of our society which means ?our future?? be educated as the individuals who possess a strong educational background related to the development of the biotechnology field. This responsibility no doubt is to be taken by the science instructors at different education levels from primary to higher education.The purpose of this study was to determine elementary science teachers? the awarness towards biotechnology and genetic engineering applications. In this study, for determining the awarness level of the science teachers? about biotechnology used 5 of Likert type of an attitude instruments with 16 statements that devoloped by us. Development process of biotechnology attitude instrument was conducted in three stages. These stages are development of item pool, expert opinion evaluations and validity-reliability stage. In order to identify the reliability of the final measure that consists 16 items, internal reliability coefficient (Cronbach Alpha) was conducted and Cronbach Alpha reliability coefficient was found as 0.75. The findings showed that the validity and reliability of the measure were acceptable.In the second stages of this study, attitude instrument with 16 statements that devoloped by us was administered with the 209 elementary school science teachers, who live in the center of Malatya city at 2010-2011 in order to determine the level of attitude about of biotechnology and genetic engineering applications. These science teachers selected by convenience sampling methods. Investigation was carried to reveal whether or not the attitude of science teachers? about biotechnology vary according to the gender, the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from. Collected data was analized by using t-test for independent sample and ANOVA test with SPSS.It was detected that the data of science teachers in biotechnology attitude scale differentiate significantly with regard to gender while not differentiate significantly with regard to the the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from. 131

ÖZETYüksek Lisans TeziTEKSTİL BOYALARININ GİDERİMİNDE TARIMSAL ATIK KULLANIMIPelin (Koyuncuoğlu) YALÇINİnönü ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüBiyoloji Ana Bilim Dalı48 + vii sayfa2005Danışman: Yrd. Doç. Dr. Sibel (Şık) KahramanTekstil atıksularından boyaların giderimi en önemli çevresel problemlerden birisidir.Atıksulardan boyar maddelerin gideriminde genellikle fiziksel ve kimyasal metotlarkullanılmaktadır. Fakat bu metotların, yüksek maliyet gerektirmesi, giderimin yetersizkalması, düşük seçiçilik ve yüksek enerji tüketimi gibi çeşitli dezavantajları bulunmaktadır.Bu nedenle, çevreden toksik ve kanserojenik boyaları giderebilmek için yeni ve alternatifteknolojilerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Son yıllarda, atık sulardan boya giderimindeadsorbent olarak tarımsal yan ürünlerin kullanıma yönelik önemli bir ilgi vardır.Bu çalışmada, sıvı çözeltilerden boyaları (Astrazon mavi, kırmızı, siyah ve sarı)gidermek için pamuk sapı ve kayısı çekirdeği kabuğu biyosorbent olarak kullanılmıştır. Boyagiderimi üzerine başlangıç pH'sı ve boya konsantrasyonu, adsorbent miktarı, adsorbentpartikül büyüklüğü ve çalkalama hızı gibi çeşitli deneysel parametrelerin etkisi çalışılmış veoptimum deneysel koşullar belirlenmiştir. Sonuçlar, adsorbent miktarının artmasına veadsorbent partikül büyüklüğünün azalmasına bağlı olarak boya giderim oranının arttığınıgöstermektedir. İki tarımsal atık ile boyaların renginin giderimi başlangıç boyakonsantrasyonuna bağlı olarak değişmektedir. Pamuk sapı, kayısı çekirdeğine göre boyalarınrengini daha etkili bir biçimde gidermektedir.Çalışmanın diğer bir kısmında, bir toprak bakterisi olan P. aeruginosa üzerine işlemöncesi ve sonrası boyaların antibakteriyal etkisi belirlendi. Tarımsal atıklar ile bu boyalarınrenginin giderimi P. aeruginosa üzerine olan toksik etkilerini azaltmaktadır. Toksik etkidemeydana gelen bu azalış çevre biyoteknolojisi ve atık detoksifikasyonu açısından oldukçaönemlidir.Bu çalışma pamuk sapı ve kayısı çekirdeği kabuğunun atık su arıtımında boyarmaddelerin renginin giderimi için düşük maliyetli bir alternatif olarak kullanılabileceğinigöstermektedir.ANAHTAR KELİMELER: Anti-bakteriyel etki, Tekstil boyaları, Renk giderimi, Tarımsalatık ABSTRACTMaster ThesisTHE USE OF AGRICULTURAL WASTE FORREMOVAL OF TEXTILE DYESPelin (Koyuncuoglu) YALCINInonu UniversityGraduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of Biology48+ vii pages2005Supervisor: Assist. Prof. Sibel (Şık) KahramanThe removal of dye from textile effluents is one of the most significant environmentalproblems. The elimination of colored substances in wastewater is based mainly on physical orchemical methods. But, these methods have several disadvantages like high cost, incompleteremoval, low selectivity and high energy consumption. Therefore, there is a need to developinnovative and alternative technologies that can remove toxic and carcinogenic dyes fromenvironment. In recent years, there has been considerable interest in the use of agricultural by-products as adsorbents for removal of dyes from wastewater.In this study, two agricultural wastes, cotton stalk and apricot seed bark were used as abiosorbent for color removal of dyes (Astrazon Blue, Red, Black and Yellow) from aqueoussolutions. The effect of various experimental parameters on dye removal such as initial pHand dye concentration, adsorbent amount, adsorbent particle size and agitation rate werestudied and optimal experimental conditions were determined. The results showed that asamount of the adsorbent was increased, the percentage of dye removal increased accordingly.The ratios of dye removal increased as the adsorbent particle size decreased. The removal ofcolor from dyes by two agricultural wastes was clearly dependent on the initial dyeconcentration of the solution The dye removal efficiency of two agricultural waste was in theorder cotton stalk > apricot seed bark.In addition, antibacterial effect of untreated and treated dyes on a soil bacterium, P.aeruginosa was determined. The decolorization of these dyes with agricultural wastes reducedthe toxic effect on P. aeruginosa. This reduction in toxic effect is important both in respect ofenvironmental biotechnology and waste detoxification.This study has indicated that cotton stalk and apricot seed bark could be employed aslow-cost alternatives in wastewater treatment for the removal of color from dyes.KEYWORDS: Agricultural wastes, Antibacterial effect,Textile dyes, Color removal 56

ÖZETYüksek Lisans TeziAĞIR METAL GİDERİMİNDE TARIMSAL ATIK KULLANIMINükhet DOĞANİnönü ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüBiyoloji Ana Bilim Dalı42 + vii sayfa2005Danışman: Yrd. Doç. Dr. Sibel (Şık) KahramanAtıksulardan ağır metal iyonlarının giderimi su kirliliğinin kontrolünde en önemlikonulardan birisidir. Toksik ağır metalleri çevreden giderebilmek için yeni ve alternatifteknolojilerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Son yıllarda, ağır metal gideriminde adsorbentolarak tarımsal yan ürünlerin kullanıma yönelik önemli bir ilgi vardır.Bu çalışmada, sıvı solusyonlardan bakır (Cu) ve kurşun (Pb) iyonlarını adsorbe etmekiçin pamuk sapı ve kayısı çekirdeği kabuğu ağır metal adsorbent materyali olarak kullanıldı.İki tarımsal atık ile Cu ve Pb biyosorbsiyonu üzerine adsorbent miktarı, adsorbent partikülbüyüklüğü, başlangıç pH'sı, zaman, çalkalama hızı ve başlangıç metal konsantrasyonu gibiçeşitli parametrelerin etkisi belirlendi. Tarımsal atıkların biyosorbsiyon verimi pH, adsorbentmiktarı, partikül büyüklüğü ve başlangıç metal konsantrasyonundan önemli bir biçimdeetkilendi. Pamuk sapı kayısı çekirdeğine göre her iki metalin gideriminde daha etkili oldu veher iki tarımsal atık Pb iyonlarını Cu iyonlarına göre daha iyi giderdi.Çalışmanın diğer bir kısmında, bir toprak bakterisi olan P. aeruginosa üzerinebiyosorbsiyon öncesi ve sonrası ağır metal içeren solusyonların antibakteriyal etkisibelirlendi. Tarımsal atıklar ile metallerin biyosorbsiyonu metallerin P. aeruginosa üzerine olantoksik etkilerini azaltmaktadır. Toksik etkide meydana gelen bu azalış çevre biyoteknolojisive atık detoksifikasyonu açısından oldukça önemlidir.Bu çalışma pamuk sapı ve kayısı çekirdeği kabuğunun atık su arıtımında ağır metalgiderimi işlemleri için düşük maliyetli bir alternatif olarak kullanılabileceğini göstermektedir.ANAHTAR KELİMELER: Ağır metal, antibakteriyal etki, biyosorbsiyon, tarımsal atık ABSTRACTMaster ThesisUSING AGRICULTURAL WASTES FOR REMOVAL OF HEAVY METALSNükhet DOĞANInonu UniversityGraduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of Biology42 + vii pages2005Supervisor: Assist. Prof. Sibel (Şık) KahramanThe removal of heavy metal ions from wastewater is one of important subject in waterpollution control. There is a need to develop innovative and alternative technologies that canremove toxic heavy metal pollutants from environment. In recent years, there has beenconsiderable interest in the use of agricultural by-products as adsorbents for removal of heavymetal.In this study, two agricultural wastes, cotton stalk and apricot seed bark were used asheavy metal adsorbent material to adsorb copper (Cu) and lead (Pb) ions in solutions. Theeffects of various parameters, such as adsorbent mass concentration, adsorbent particle size,initial pH, contact time, agitation speed and initial metal concentration on the biosorption ofCu and Pb ions by two agricultural wastes were determined. Biosorption capacities ofagricultural wastes were significantly affected by solution pH, adsorbent mass concentration,adsorbent particle size and initial metal concentration. The adsorption efficiency of twoagricultural waste was in the order cotton stalk > apricot seed bark and the agricultural wastesadsorbed metal ions in the order of Pb>Cu.In addition, antibacterial effect of the metal containing solution on a soil bacterium, P.aeruginosa, before and after biosorption was determined. Biosorption of these metals withagricultural wastes reduced their toxic effects on P. aeruginosa. This reduction in toxic effectis important both in respect of environmental biotechnology and waste detoxification.This study has indicated that cotton stalk and apricot seed bark could be employed aslow-cost alternatives in wastewater treatment for the removal of heavy metals.KEYWORDS: Agricultural waste, antibacterial effect, biosorption, heavy metal 49

Ill O/.F.T Un çalışmanın amacı, bevaz çürükçül funguslar tarafından üretilen lakkaz enzim akihitesinin farklı kuldu ortamlarında lest edilmesidir Lakkaz fungal lignolitik sistemde önemli rol oynayan bir enzimdir Fungal kültürlerdeki lakkaz aktivitesi ortama farklı aronuıtik bileşenlerin eklenmesiyle artabilir 15u çalışmada iki beyaz çürükçül fungusun (('oriolııs versicolor ve lıınalia ironin farklı kültür ortamlarındaki lakkaz üretim kapasiteleri araştırılmıştır. Bu çalışmalar esnasında sentetik ve doğal kultur ortamları kullanılmıştır Doğal kültür ortamı olarak alkol fabrikası atık suyu (vinas) kullanılmıştır Hem sentetik ve hem de doğal kültür tutamlarına, lakkaz üretimini arttırmak amacıyla pamuk sapı eklenmiştir. Pamuk sapı, pamuk haşatından sonra bir yan ürün olarak, Türkiye'de yılda ortalama 700 000 ton oluşan bir tarımsal atıktır Sonuçlarımız göstermiştir ki. her iki fungus sentetik ve doğal kültür ortamlarında yüksek oranda lakkaz enzimi üretmekledir. Ayrıca hem sentetik ve hem de doğal kültür ortamlarına pamuk sapı eklenmesinden dolayı lakkaz aktivitesi indüklenmiştir. l.akkaz aktivitesi en fazla doğal kültür ortamı ve MgSO-t+CaCh içeren sentetik kültür ortamında indüklenmiştir. Anahtar Keti meler: l.akkaz. Beyaz Çürükçül Fungus, Vinas, Pamuk Sapı ABSTRACT The aim of this study was to test the laccase activity that was produced by white rot fungi in various culture medium.' Laccase is one of the enzyme to play a role in fungal ligninolytic systems. Laccase activity in fungal cultures can be increased by the addition of different aromatic compounds to media In this study, the laccase production capacity of two white rot fungi (Coriolos wrsico/or and luiialia trogiij was determined in a variety of culture medium. During these experiments, synthetic and natural culture media were used. The wastewater of alcohol factory (vinasse) was used as natural culture media. Due to the increase of laccase production was added cotton stalk in both synthetic culture media and natural culture media Cotton stalk is a by product of cotton cultivation and is available at approximately 700.000 tons, annually in Turkey. Our results show that either fungi give high yield of laccase enzyme in both synthetic and natural culture media In addition, laccase activity were promoted in both synthetic and natural culture media due to the addition of cotton stalk. The highest laccase activity were achieved in the natural and synthetic culture media containing MgSCMCaCL A't'v words: Laccase. White Rot Fungi. Vinasse. Cotton Stalk. »/ //Fx/ */ X 34