Search

Okuma kişinin dünyayı anlamlandırmasını yeni bilgilere ulaşarak kesintisiz öğrenmesini sağlayan en önemli dil becerisidir. Bu yüzden bütün toplumlarda okuma alışkanlığı kazanan bireylerin yetiştirilmesine büyük önem verilmekte, okuma alışkanlığı kazanan birey sayısı bir toplumun kalkınmasında referans olarak alınmaktadır. Okuma alışkanlığı kazandırılmasında birçok değişken etkili olmaktadır. Bu değişkenlerden birsi de okuma tutumudur. Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin okuma tutum düzeylerinin belirlenmesi ve okuma tutumlarının çeşitli değişkelere göre durumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi tesadüfi örneklem yöntemiyle belirlenmiş, Diyarbakır ili merkez ilçelerinde öğrenim gören ilköğretim 5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Evreni temsilen farklı sosyoekonomik çevrelerde bulunan 3 ilköğretim okulundan 388 öğrenci araştırma örneklemi olarak alınmıştır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Ortaokul öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları olduğu şekliyle tespit edilmiş, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılmıştır. Verileri toplamak için "Kişisel Bilgi Formu" ile Akkaya ve Özdemir (2013) tarafından geliştirilen "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS17.0 veri analizi programı kullanılmış, verilerden iki değişken arasındaki ilişkiyi test etmek için t- testi, ikiden fazla değişken arasındaki anlamlılığı test etmek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA); parametrik olmayan testlerde ise Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin okuma tutumlarının yüksek düzeyde (3,87) olumlu olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin okuma tutumlarının cinsiyet, sınıf, baba eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği; anne eğitim durumu ve ana dili değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Reading is an important language skill which makes the world more sensible and creates solid learning by reaching out new information. Therefore, all socieites not only place importance in raising a generation who has reading habits but also consider the number of individuals having reading habits as the criteria of development of the country. There are several variables affecting reading habits one of which is reading attitude. The purpose of this study is to identify the middle school students’ levels of reading habbits and how it is associated with several variables. Sample was chosen by random sampling consisting of 5th, 6th and 7th graders in the Diyarbakir province and its counties (3 schools in different socioeconomic contexts with 388 student) which represented the population. Individual information sheet and Akkaya ve Özdemir’s (2013) “Attitude towards Reading Scale” were used in data collection. SPSS 17.0 was used in data analysis. In order to determine association between two variables, t-test; to identify relationship between more than two variables, ANOVA and Kruskal-Wallis and Mann Whitney-U tests were used in nonparametric tests. Results showed that reading attitudes of middle school students were high. Reading attitudes of students were significantly associated with gender, grade, and father’s education but there were not any significant relationship between reading attitude and mother’s education and mother tongue.

Dictionaries not only include words which represent the existence of nations throughout the history but also they protect words and inform readers about words’ meanings. Moreover, they also help improvement of word treasury and richness of the meaning. Attitudes have unique importance in stability of behaviors. Thus, attitudes of high school students towards dictionaries have important affect on their attitudes of their use of dictionaries in both positive and negative ways. Positive attitudes towards use of dictionaries enable students to benefit from it whereas negative attitudes towards the use of dictionaries will not enable students to benefit from it. This study investigated whether attitudes of students of 9th, 10th, and 11th grades towards use of dictionaries with several variables changed or not. The population of this study involves all high school students in the center of Diyarbakir province. The sample of this study consists of 404 high school students who were attending randomly chosen two schools at 9th, 10th and 11th grades. Data were collected through Attitude Scale towards Dictionaries which was developed by Yaman and Dagdas (2013) and personal information sheet that were developed by the same researchers. Data was analyzed with SPSS 21.0. t-test and ANOVA were used to test relationship between /among variables. Results showed that the attitudes of students towards dictionary use were high. Moreover, relationship among attitudes of dictionary use with gender, mothers’ education level, fathers’ educational level, family monthly income and mother tongue were not significantly different whereas grades were significantly different, Sözlükler, milletlerin tarihteki varlıklarının sembollerinden birisi olan ses bayraklarının yani dillerinin sahip olduğu kelimeleri bünyesinde toplayarak değerlerini emanet ettiği kelimeleri korumakta ve kelimelerin zaman içerisinde kazandığı anlamlar hakkında kullanıcılarına bilgi vermektedir. Ayrıca kullanıcılarının kelime servetlerine çeşitli kelime ve kavramları katarak kelime hazinelerinin genişlemesini sağlamakta ve düşünmenin temeli olan anlam kalıplarının zenginleşmesine yardımcı olmaktadır. Tutumlar davranışların kazanılmasında önemli bir yere sahiptir. Bundan dolayı ortaöğretim öğrencilerinin sözlüklere yönelik olumlu veya olumsuz tutumlarının sözlük kullanma alışkanlıkları üzerinde etkili bir yeri bulunmaktadır. Öğrencilerin sözlüklere yönelik olumlu tutumları, sözlüklerden daha etkili bir şekilde yararlanmalarını ve sözlük kullanmayı alışkanlık hâline getirmelerini sağlayacağı gibi sözlüklere yönelik olumsuz tutumları da sözlüklerden soğumalarına, onu kullanmak istememelerine sebebiyet verecektir. Bu araştırma, ortaöğretim 9, 10 ve 11. sınıf öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Diyarbakır merkezde bulunan ortaöğretim kurumları oluşturmaktadır. Örneklemini ise tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen iki okul ve yine tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen bu okullarda öğrenim gören 404; 9,10, ve 11. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada betimlemeye dayalı tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, Yaman ve Dağtaş (2013) tarafından geliştirilen “Sözlüklere Yönelik Tutum Ölçeği” ile araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılarak toplanmıştır. Toplanan veriler, SPSS 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde ilişkisiz örneklem t testi; ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin sözlük kullanmaya yönelik tutumlarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sözlük kullanmaya yönelik tutumlarının cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, aile aylık gelir düzeyi ve ana dili değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılaşmadığı; sınıf düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlılık gösterdiği tespit edilmiştir

İncelemeye aldığımız Sîretü'n-Nebî adlı eser, Muhammed isimli bir müellif tarafından Hicri 872 (Miladi 1468) yılında, mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmıştır. Edebi ve dini yönü ağır basan bu eser, kendi döneminde ve sonrasında uzun yıllar sevilerek okunmuş hatta okuma toplantılarının esas kitabı olarak elden ele dolaşmıştır. Hususi ellerde çok fazla taş baskısı olan bu eserin edebiyat dünyasına kazandırılması arzulanmıştır. Bu amaçla yola çıkılarak Sîretü'n-Nebî adlı eser üzerinde geniş bir araştırma yapılmıştır. Ondan fazla taş baskı, yirmi dört tane de yazma nüshasına ulaşılmıştır. İki farklı taş baskı ve dört farklı yazma nüshasından istifade edilerek eserin tenkitli metni ortaya konulmuştur. Sunulan bu çalışma, beş bölüm olarak düzenlenmiştir. Giriş bölümünde siyer ilmi, doğuşu ve gelişmesi, siyer kitaplarının muhteva ve şekil bakımından çeşitliliği, Türk Edebiyatında bu sahada yazılan manzum ve mensur eserler hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde; eser ve müellifi tanıtıldıktan sonra eserin nüshaları tanıtılmış, metnin kuruluşunda dikkat edilen hususlar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde eserin yazılış sebebi, şekil özellikleri, dil ve üslûp özellikleri ortaya konmuştur. Üçüncü bölümde eserin muhtevası incelenmiştir. Allâh, peygamberler, melekler, kitaplar, ayetler, hadisler, şahıslar, millet adları, şehir ve yer adları, örf, adet, inanç ve sosyal hayat incelenmiştir. Dördüncü bölümde `Miraç Mucizesi` başlığı altındaki bölüm tahlil edilmiştir. Beşinci bölümde ise transkripsiyonlu metin yazılarak ulaşılan sonuçlar özetlendikten sonra özel adlar dizini ve bibliyografya ile çalışma tamamlanmıştır. Sîretü'n Nebî, Eski Anadolu Türkçesi Dönemi'nde yazılan eserlere örnek teşkil etmektedir. Dil, şekil ve muhteva özellikleri bakımından oldukça zengin olan bu eser Türk edebiyatı tarihi ve Türk dili açısından da önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Siyer, Sîret, Mesnevi, Mi'râc, Hz. Muhammed, Mustafâ. The work we have studied and called Sîretü'n Nebî was written in mesnevi verse by an author called Muhammed in 872 Hijri (Gregorian 1468). This work stood out by its literary and religious aspects and It was read lovingly for many years both at its time and after then. Even it was circulated from hand to hand as the basis of the reading meetings. This work whose many lithograph were held by special hands was to be desired to be imparted to the world of literature. For this purpose, an extensive research conducted on the work called Sîretü'n Nebî. More than ten lithographs and twenty-four manuscripts were reached. A comparative copy of the work was demonstrated by exploiting two different Lithographs and four different manuscripts. This study was arranged in five sections. In the introduction section, some information were given about the the rise and development of science of siyer, diversity in the prophetic biography books in terms of content and verse and prose works written in this field in Turkish literature. After introducing the author and his work in the first section, the copies of the work were introduced and some information was given about considerations in the establishment of the text. In the second section. , morphology, language and stylistic features and the reason of writing were revealed. In the third section, the content of the work was investigated. Allah, the prophets, angels, books, versicles of the Quran, hadiths, men, nation's names, cities and places names, customs, beliefs, and social life were examined. In the fourth section, the section was completed by examining the heading `Laylat Miracle`. In the fifth section, the work was completed after summarizing the results achieved by writing the transcriptional text with index and bibliography. Sîretü'n Nebî, was an example of works written during the Old Anatolian Turkish reign. This work, which was rich in terms of language, form and content had importance with regards to history of Turkish literature and Turkish language. Keywords: Siyer, Siret, Mesnevi, the Ascension of the Prophet. Muhammad Mustafa. 766