Search

Purpose of the research; The aim of this study is to examine the applicability of the 2018 Life Studies Curriculum, which is up-to-date, in line with the opinions of classroom teachers. In the research, mixed method, exploratory sequential design was used as a design. The study was conducted with 360 classroom teachers in the quantitative dimension and 15 classroom teachers in the qualitative dimension. The obtained data were analyzed with SPSS 26 statistical program. According to the gender variable of the teachers, unrelated t-test, according to the variables of professional seniority; Findings were obtained by using one-way analysis of variance "ANOVA" and the findings were interpreted. In cases where there is significant differentiation as a result of this test, “LSD” was applied to determine from which group or groups the differentiation originated. The qualitative data obtained regarding the findings obtained from the quantitative data were interpreted by subjecting them to content analysis. Based on the quantitative findings; It was seen that the majority of the opinions of the primary school teachers on the applicability of the 2018 Life Studies Curriculum were positive, and they differed according to the gender and professional seniority variable. According to the qualitative findings; It is seen that the compatibility of the objectives with each other and the flexibility of the content are left to the priorities of the teachers, which is the strength of the program. And also; it is necessary to organize the acquisitions in accordance with the trends of the age towards high-level thinking skills, and the number of acquisitions related to universal value in the program should be increased. It has been concluded that there should be detailed guidance on measurement-evaluation methods and techniques within the program in order to make a process evaluation that takes individual differences more into account, and suggestions have been made., Araştırmanın amacı; güncelliğini koruyan 2018 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programının uygulanabilirliğini sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda incelemektir. Araştırmada karma yöntem, desen olarak açımlayıcı sıralı desenden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda 360, nitel boyutunda ise, 15 sınıf öğretmeni ile çalışma yürütülmüştür. Elde edilen veriler SPSS 26 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyet değişkenine göre ilişkisiz t testi, mesleki kıdem değişkenlerine göre; tek yönlü varyans analizi “ANOVA” kullanılarak bulgulara ulaşılmış ve bulgular yorumlanmıştır. Bu test sonucunda anlamlı farklılaşmanın olduğu durumlarda farklılaşmanın hangi grup ya da gruplardan kaynaklandığını tespit etmek için “LSD” uygulanmıştır. Nicel verilerden elde edilen bulgulara ilişkin ulaşılmış olan nitel veriler içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Nicel bulgulardan yola çıkarak; sınıf öğretmenlerinin 2018 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programının uygulanabilirliğine ilişkin görüşlerin çoğunluğunun olumlu olduğu, cinsiyet ve mesleki kıdem değişkenine göre farklılaştığı görülmüştür. Nitel bulgulara göre; kazanımların birbiri ile uyumluluğunun ve içeriğin esnek olması durumunun öğretmenlerin önceliklerine bırakılmasının programın güçlü yanını oluşturduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra; kazanımların çağın yönelimlerine uygun olarak üst düzey düşünme becerilerine dönük olarak düzenlenmesi, programda evrensel değerle ilgili kazanım sayılarının artırılması gerekmektedir. Bireysel farklılıkları daha fazla dikkate alan bir süreç değerlendirmesinin yapılabilmesi için program içerisinde ölçme-değerlendirme yöntem ve teknikler konusunda ayrıntılı yönlendirmelerin olması gerektiği sonucuna ulaşılmış olup, öneriler getirilmiştir.

Son yıllarda sosyal medya kullanımının artması ile beraber neredeyse her konuda takip edilemeyecek kadar çok yorum bulunmaktadır. Bu yorumlar hem olumlu hem de olumsuz yorumlar içermektedir. Fakat günümüzde çok sayıda yorumu takip etmek neredeyse imkansızdır. Bu çalışmada açık erişimli Anadolu Üniversitesi’nin mobil uygulamasına yapılan kullanıcı yorumlarının çeşitli makine öğrenmesi teknikleri ile metin sınıflandırması yapıldı. Uygulamaya yapılan yorumların içerikle mi yoksa uygulama ile mi ilgili olduğu tahmin edilmeye çalışıldı. Buna ek olarak aşırı örnekleme ve az örneklemenin metin sınıflandırma performansına etkisi incelendi. Bu amaçla sentetik azınlık aşırı örnekleme tekniği (Smote), yoğun en yakın komşu az örnekleme tekniği (CNN) ve rasgele az örnekleme tekniği (RUS) veri setine uygulandı. Mobil uygulamadan alınan 1008 kullanıcı yorumu içerik ve uygulama açısından süreçlerden geçirilerek sınıflandırıldı. Smote aşırı örnekleme sınıflandırmasında ANN algoritması %93.57 doğrulukla en iyi sınıflandırma olarak bulundu. CNN algoritmasında Rassal Orman algoritması %72.22 doğrulukla en iyi sınıflandırmalar olarak bulundu. RUS tekniğinde ise Aşırı Gradient artırma %84.44 doğrulukla en iyi sınıflandırma olarak bulundu., With the increasing use of social media in recent years, there are too many comments to be followed on almost every issue. These comments contain both important and unimportant information. But, it is almost impossible to follow of so many comments nowadays. In this study, text classification of user comments made to the Anadolu University mobile application was made. It was estimated whether the comments made on the application were related to the content or the application. In addition, the effect of oversampling and undersampling on text classification performance was investigated. For this purpose, synthetic minority oversampling technique (Smote), condensed nearest neighbor undersampling technique (CNN) and random undersampling (RUS) technique were applied to the data set. 1008 user comments received from mobile application were classified by these techniques. In the Smote oversampling classification, ANN algorithm was found to have the best classification with 93.57% accuracy. In the undersampling classification, Random Forest algorithm was found to have the best classifications with 72.22% accuracy. In the random sampling classification, Extreme Gradient Boosting algorithm was found to have the best classification with 84.44% accuracy.

Bu araştırmanın amacı; ilkokul öğrencilerinin sanal müze-sanal tur memnuniyetlerini belirlemektir. Araştırmada karma model kullanılmıştır. Araştırmanın nicel örneklemini, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Kağıthane ilçesindeki okullarda öğrenim gören 300, nitel örneklemini ise üçüncü ve dördüncü sınıfta okuyan 40 öğrenci oluşturmaktadır. Elde edilen nicel veriler analiz edilmiş olup öğrencilerin cinsiyet ve okudukları sınıf değişkenlerine göre; ilişkisiz t-testi yapılıp bulgulara ulaşılmış ve yorumlanmıştır. Nitel veriler içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen nicel bulgulara göre; öğrencilerin sanal müze-sanal tur memnuniyetlerinin, genel olarak olumlu olduğu, cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı fakat öğrencilerin okuduğu sınıf değişkenine göre farklılaştığı görülmüştür. Nitel bulgulara göre; öğrencilerin sanal müzeyi çoğunlukla eğitim ortamından duymuş oldukları, sanal müzeyi önemli görmelerine rağmen gerçek müzeyi de ziyaret etmek istedikleri, sanal müze uygulamasının kolay olduğu ve hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerine oldukça katkı sağladığı, sanal müzeyi tarihî eser ve teknoloji kavramları ile özdeşleştirdikleri sonucuna ulaşılıp sanal müze uygulamalarının daha yaygınlaştırılıp eğitim ortamındaki etkisinin artırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur., The purpose of this study is to determine the virtual museum-virtual tour satisfaction of primary school students. A mixed model was used in the study. The quantitative sample of the study consists of 300 students in the schools in Kağıthane district of Istanbul in the 2020-2021 academic year, and the qualitative sample consists of 40 third and fourth-grade students. The quantitative data obtained were analyzed with the SPSS 26 statistical program, and the Independent T-test was performed according to the gender and class variables of the students, and the findings were reached and interpreted. Qualitative data were interpreted by subjecting them to content analysis. According to the quantitative findings obtained in the research; It was observed that the students' virtual museum-virtual tour satisfaction was generally positive and did not differ according to the gender variable, but differed in accordance with the class variable of the students. According to the qualitative findings; It was concluded that the students mostly heard about the virtual museum from the educational environment, they wished to visit the real museum even though they saw the virtual museum as important, the application of the virtual museum was easy and it contributed a lot to the Life Sciences and Social Studies lessons, and they identified the virtual museum with the concepts of historical artifacts and technolog, and suggestions were made to expand the applications and increase their impact in the educational environment.

The purpose of this this research; to determine the perceptions of classroom teachers about school culture. General scanning model was used in the research. The sample of the study consists of 100 classroom teachers working in Darende, Hekimhan and Kuluncak districts of Malatya in 2018-2019 academic year. The data obtained were analyzed with SPSS 26 statistical program. According to teachers' gender variables; unrelated t-test, according to age and district variables; Using one-way analysis of variance "ANOVA", the findings were reached and the findings were interpreted. In cases where there is a significant difference as a result of the analyses, LSD test was applied to determine which group or groups the differentiation originated from.According to the findings obtained in the research; Classroom teachers' perceptions of school culture are generally at the "I agree" level. Also; When the items related to school culture are analyzed; It was determined that there is a meaningful differentiation between the variables of gender, age and the district where theclassroom teachers work, and in the light of the obtained data, suggestions were made about what should be done to develop an effective understanding of school culture., Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmenlerinin okul kültürüne ilişkin algılarının ne olduğunu belirlemektir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında ve Malatya’nın Darende, Hekimhan ve Kuluncak ilçelerinde görev yapmakta olan 100 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, Kılıç (2006)’ tarafından geliştirilen okul kültürü ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 26 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyet değişkenlerine göre; ilişkisiz t-testi, yaş ve görev yapılan ilçe değişkenlerine göre; tek yönlü varyans analizi “ANOVA” kullanılarak bulgulara ulaşılmış, bulgular yorumlanmıştır. Bu test sonucunda anlamlı farklılaşmanın olduğu durumlarda farklılaşmanın hangi grup ya da gruplardan kaynaklandığını tespit etmek için “LSD” uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; sınıf öğretmenlerinin okul kültürü algıları genel olarak “Katılıyorum” düzeyindedir. Okul kültürüne yönelik maddeler analiz edildiğinde; sınıf öğretmenlerinin cinsiyet, yaş ve görev yapılan ilçe değişkenleri arasında anlamlı bir farklılaşmanın olduğu tespit edilmiş, elde edilen veriler ışığında etkin bir okul kültürü anlayışının geliştirilmesine dönük yapılması gerekenler hakkında önerilerde bulunulmuştur.

SMS, mobil cihaz kullanıcılarının iletişimlerinde kullandıkları önemli araçlardan biridir. Günümüzde kullanıcıların almış olduğu çoğu bilginin kaynağı cep telefonlarıdır. Teknolojideki gelişmelerle birlikte cep telefonlarına gelen mesajların içeriği geniş bir alana yayılmakla beraber istenilen kaynaktan gelip gelmediği önemli bir konu teşkil etmektedir. Metin sınıflandırma çalışmalarında Türkçe çalışmaların azlığı dikkat çekicidir. Bu çalışmada çok sayıda kullanıcının telefonlarına gelen mesajlar incelenmiş ve veri ön işleme gibi çeşitli iyileştirme aşamalarından geçirilerek bir araya getirilmiştir. Bu aşamalardan sonra mevcut mesaj içerikleri makine öğrenmesi teknikleri aracılığıyla metin sınıflandırma uygulanarak incelenmiştir. Elde edilen veriler normal, reklam ve spam olacak şekilde 3 farklı kategoriye ayrılmıştır. Ayrıca dengesiz olan veri setini dengeli hale getirmek için Synthetic Minority Oversampling Technique (SMOTE), Condensed Nearest Neighbour (CNN), Undersampling Technique ve Random Undersampling Technique (RUS) uygulanarak sınıflandırma performansları incelenmiştir. 4203 adet SMS’in yer aldığı veri seti üzerinde yapılan çalışma sonucunda en iyi sonucu veren (OACC değerine göre) sınıflandırmalar SMOTE’ta yaklaşık %80.1 ile Lojistik Regresyon, CNN’de yaklaşık %62.1 ile XGBoost ve RUS’ta yaklaşık %73.8 ile Lojistik Regresyon olmuştur.

Günümüzde birçok firma ve şirket insanların ne düşündüğü ve istediği konusunu merak etmekte ve bu doğrultuda çalışmalar yapmaktadır. Bu nedenle çeşitli yollarla insanların fikirleri ve duyguları öğrenilmeye çalışılmaktadır. Ancak çok sayıda duygu ve düşüncenin insan eliyle işlenip analiz edilmesi imkânsız olduğundan dolayı devreye ‘Duygu Analizi’ girmektedir. Sosyal ağlarda oldukça işlevsel olan duygu analizi sayesinde insanların duygu ve düşünceleri analiz edilip bu isteklere göre hareket edilmektedir. Bu çalışmanın amacı belirlenen markaların sosyal platformlarına yapılan yorumlardan elde edilen veri setleri ile öğrenmeyi gerçekleştirmek ve araştırmacılara duygu analizi konusunu en iyi şekilde aktarmaktır. Ulaşılan doğruluk oranları, sosyal medyada veya diğer dijital platformlarda yazım kurallarına dikkat edilmemesi gibi dezavantajları nedeniyle geniştir. Çalışmamızda %70'lik bir doğruluk oranı elde edilmiştir. Bu, makine öğrenmenin yorum sınıflandırma ve duygu analizinde kullanılabilir olduğunu göstermektedir., Nowadays, many firms and companies are curious about what people think and want and they are working in this direction. For this reason, it is tried to learn the ideas and emotions of people in various ways. However, as it is impossible to process and analyze a large number of emotions and thoughts with human hands, emotion analysis gain more importance. The emotions and thoughts of the people are analyzed and acted according to these requests through the emotion analysis which is quite functional in social networks. The aim of this study is to realize the learning with the data sets obtained from the interpretations made to the social platforms of the determined brands and to transfer the subject of the emotion analysis to the researchers in the best way. The range of accuracy rates reached is wide because of the disadvantages such as not paying attention to the rules of writing on social media or other digital platforms. In our study, a accuracy rate of 70% was achieved. This demonstrates the usefulness of machine learning in interpretation classification and emotion analysis.

Sign language is a visual language created by the hearing impaired by using hand gestures and facial expressions while communicating among themselves. Although the hearing impaired can easily communicate with each other with the help of sign language, they have great difficulties in expressing themselves and understanding others in public institutions such as hospitals. The literacy rate for the hearing impaired is low. Those who are literate have difficulty in understanding what they read due to the different grammar of Turkish Sign Language and their narrow vocabulary. According to the reports of the World Health Organization, there are 34 million hearing impaired in Europe in 2018, and this number is expected to be 46 million by 2050. In the process of detecting the movements in the video and converting it into sign language. In this study, Convolutional Artificial Networks (CNN: Convolution Neural Network) and Long Short Term Memory (LSTM: Long Short Term Memory) deep learning techniques were used in the process of detecting the movements made by the hearing impaired individuals against their cameras and converting them into sign language without using any sensors. First of all, video pre-processing steps such as determining the head area and making it suitable for training, detecting and tracking the movements of the hands and cropping were applied on the data obtained through the camera. It is aimed to train the videos prepared with frames for the Convolutional Artificial Networks training model. The data set is divided into frames for the use of videos in the training phase. In sign language movements, hand and finger movements are primarily predicted. Since the training model will be fed only for hand movements, the head region where the skin color is found was determined. A 97% success rate was achieved in the estimation of the CNN + LSTM models, which were trained with the sign language movements of 10 numbers and 29 letters made in front of the camera. These results showed that deep learning methods can be used to perceive the camera movements of hearing impaired individuals and convert them into text., İşaret dili, işitme engellilerin kendi aralarında iletişim kurarken, el hareketlerini ve yüz mimiklerini kullanarak oluşturdukları görsel bir dildir. İşitme engelliler kendi aralarında işaret dili yardımıyla rahatlıkla iletişim kurabilmelerine rağmen hastane gibi kamu kurumlarında, hizmet almaya gidenlerin kendilerini ifade etmekte ve karşılarındakileri anlamakta büyük zorluklar çekmektedirler. İşitme engelli okuma yazma oranı düşüktür. Okuma yazması olanların ise Türk İşaret Dili dilbigisinin farklı olması ve dar kelime dağarcığından dolayı okuduklarını anlamada zorluk yaşamaktadır. Dünya sağlık örgütünün raporlarına göre 2018 yılında Avrupa’da 34 milyon işitme engelli bulunmakta, bu sayının 2050 yılına kadar 46 milyon olması beklenmektedir. Video içerisindeki hareketlerin algılanıp işaret diline çevirme işleminde. Bu çalışmada herhangi bir sensör kullanılmadan işitme engelli bireyler tarafından kamerası karşısında yapılan hareketlerin algılanıp işaret diline çevirme işleminde Konvolüsyonel Yapay Ağlar (CNN: Convolutıion Neural Network) ve Uzun Kısa Süreli Bellek (LSTM: Long Short Term Memory) derin öğrenme teknikleri kullanılmıştır. Öncelikle, kamera aracılığıyla elde edilen veri üzerinde baş bölgesinin tespiti ve eğitime uygun hale getirilmesi, ellerin tespiti ve hareketlerinin takip edilmesi ve kırpma gibi video ön işleme adımları uygulanmıştır. Hazırlanan videoların Konvolüsyonel Yapay Ağlar eğitim modeli için frameler ile eğitimi amaçlanmıştır. Veri seti videoların eğitim aşamasında kullanılması için framelere parçalanmıştır. İşaret dili hareketlerinde öncelikli olarak el ve parmak hareketlerinin tahminlemesi gerçekleştirilir. Sadece el hareketleri için eğitim modeli besleneceği için ten renginin bulunduğu kafa bölgesi tespiti çalışması gerçekleştirilmiştir. Kamera karşısında yapılan 10 rakam ve 29 harfin işaret dili hareketleri ile eğitilen CNN + LSTM modellerinde tahminlemesinde %97 başarı oranı elde edilmiştir. Bu sonuçlar, işitme engelli bireylerin kamera karşısında yaptığı hareketlerin algılanıp metne dönüştürmesinde derin öğrenme yöntemlerinin kullanılabileceğini göstermiştir.

Bilgisayar ve internetin hayatımıza girmesi ile bilgiye erişmek daha kolay hale gelmiştir. İnternete ulaşımın kolaylaşması ve internet kullanıcılarının artması sonucu veri miktarı da her geçen saniye büyümektedir. Ancak doğru bilgiye erişebilmek için verilerin sınıflandırılması gereklidir. Sınıflandırma, verilerin belirli bir anlamsal kategoriye göre ayrılması işlemidir. Dijital belgelerin anlamsal kategorilere ayrılması, metnin ulaşılabilirliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmada, farklı Türkçe haber kaynaklarından elde edilen veri kümesi üzerinde metin sınıflandırma çalışması yapılmıştır. Öncelikli olarak haber metinleri ön işlemeden geçirilmiş ve gövdelenmiştir. Ön işlemeden geçirilen metinler Tfidfvectorizer, Word2Vec ve FastText yöntemleri ile ayrı ayrı vektörize edildikten sonra Destek Vektör Makinesi (Support Vector Machine, SVM), Naive Bayes, Logistic Regression, Random Forest ve Yapay Sinir Ağı (Artificial Neural Network, ANN) yöntemleri ile sınıflandırılmıştır. Yapılan çalışma sonucuna göre en yüksek başarı oranı %95,75 ile FastText yöntemi ve vektör modeli ile elde edilen metnin SVM ile sınıflandırılmasından elde edilmiştir., Accessing information has become very simple with computers and internet. As the internet access is easier and the internet users increase, the amount of data is growing every second. However, in order to access correct information, data must be classified. Classification is the process of separating data according to a certain semantic category. Dividing digital documents into semantic categories significantly affects the availability of the text. In this study, a text classification study was carried out on a data set obtained from different Turkish news sources. After the pre-processed texts are separately vectorized with Tfidfvectorizer, Word2Vec and FastText methods, they are classified with Support Vector Machine (SVM), Naive Bayes, Logistic Regression, Random Forest and Artificial Neural Network (ANN) methods. According to the results of the study, the highest success rate was obtained from the classification of the text gained with FastText method and vector model with 95.75% by SVM.

Bu çalışma 2019 yılında; Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Baklagil Islah Birimi ve Biyoteknoloji Araştırma Merkezi işbirliği ile yürütülmüştür. Mercimekte yabancı ot sorununa çözüm bulmak için dayanıklılığı tespit edilmiş hatlar ile ülkemizde en fazla ekimi yapılan kışlık mercimek çeşitleri resiprokal olarak melezlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, melezlenen popülasyonlarda genetik ilerlemeyi arttırmak için kontrollü koşullarda mercimeğin günlük ışığa maruz kalma süresini ve ışıklanma yoğunluğunu yükselterek generasyonlar arası süreyi kısaltmaktır. Arazi koşullarındaki klasik mercimek ıslah çalışmaları sonucunda bir yılda bir generasyon ilerleme sağlanabilmektedir. Bu çalışmada bitkilerin hem günlük ışığa maruz kalma süresinin uzatılması hem de erken tohum hasadı gerçekleştirilmesi suretiyle populasyonlar 60 gün içerisinde bir generasyon ilerletilmiştir. Sera ve iklim odasında ışıklandırma yoğunluğu ve süresi farklı tutularak bitkilerdeki morfolojik ve fizyolojik değişimler gözlemlenmiştir. Çalışma ile mercimekte hızlı ıslah teknikleri kullanılmaya başlanmıştır. Bu tekniklerin klasik ıslah çalışmalarına entegre edilmesi ile daha kısa sürede istenilen özellikte mercimek çeşitleri geliştirilecektir.

Mobil teknolojilerin gelişmesiyle birlikte bireyler günlük yaşantılarında sıklıkla akıllı telefonları kullanmaktadır. Bu cihazların tercih edilme nedeni olarak internete erişme, uygulama yükleme gibi özelliklerinin yanı sıra kolay taşınabilir olması ve bir bilgisayarın yapabileceği işlemleri yapabilmesi gösterilebilir. Ancak bu cihazlar, bireylerin amaç dışı ve aşırı kullanması sonucunda akıllı telefon bağımlılığı gibi olumsuz bir etkiye neden olmaktadır. Akıllı telefon bağımlılığı, bireylerin mobil cihazına herhangi bir sebepten dolayı erişemediğinde veya mobil cihazı ile iletişimi gerçekleştiremediğinde yaşadığı stres, kaygı olarak tanımlanmaktadır. Literatür incelendiğinde akıllı telefon bağımlılığının davranışsal bir bağımlılık çeşidi olduğu görülmektedir. Bireylerin telefonlarına ulaşmadıklarında kaygı, stres yaşadıkları gibi günlük planları veya sorumlulukları erteleme gibi davranışlar sergilemesi nedeniyle söz konusu araştırma önemli görülmektedir. Bu araştırma ile üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın örneklemi 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içerisinde kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle seçilen bir devlet üniversitesindeki Eğitim Fakültesi öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırma, 977 gönüllü öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiş olup 30 öğrencinin eksik ve hatalı bilgi girişinden dolayı 947 öğrenci üzerinden analizler yapılmıştır. Araştırmada, `Kişisel Bilgi Formu`, `Akıllı Telefon Bağımlılık Ölçeği` ve araştırmacılar tarafından geliştirilen `Akıllı Telefon ile Başa Çıkma Stratejilerini Belirleme Anketi`nden elde edilen veriler kullanılmıştır. Bu veriler, bilgisayar ortamında `SPSS 22` programı ile analiz edilmiş ve anlamlılık düzeyi 0,05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgular, araştırmanın amaçlarına göre ilgili başlıklar altında sunulmuştur.Sonuç olarak araştırmada kullanılan ölçeğin kesme puanları dikkate alındığında, 701 kadın öğrenciden 306'sının (%43,65) ve 246 erkek öğrenciden 101'inin (%41.05) bağımlılık riskinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin akıllı telefon bağımlılık düzeylerinde; cinsiyete, sınıf düzeyine, bölüme ve akıllı telefon kullanma yılına göre istatistiki olarak anlamlı bir farklılık olmadığı, yaş ve ortalama aylık internet kullanım kotasına göre anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Araştırmanın bir başka bulgusuna göre akıllı telefon ile günlük olarak ortalama; konuşma, mesajlaşma, eğlence amaçlı kullanma (video, oyun, sosyal medya vs.), eğitim amaçlı kullanma ve internet kullanma süreleriyle akıllı telefon bağımlılığı arasında anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Bu cihazların eğitim amaçlı kullanımı dışında diğer kullanım amaçlarında sürenin artması akıllı telefon bağımlılığı düzeyini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığı ile başa çıkmada; hobilere vakit ayırma, akıllı telefonlarını göremeyecekleri bir yere bırakma (ör: dolaba kitleme), mobil paketler yüklememe ya da sınırlı paketler seçme, telefonu kapalı tutma, sosyal çevresiyle ya da aile fertleriyle vakit geçirme, sosyal medya hesaplarını silme gibi stratejileri sıklıkla tercih ettikleri görülmüştür. With the development of mobile technologies, individuals often use smart phones in their daily lives. The reason for preferring these devices is access to the Internet, application installation, as well as features such as being portable and ability to perform operations that a computer can. However, these devices cause negative effects such as nomophobia as a result of excessive and out of purpose use of individuals. Nomophobia is defined as the fear that individuals experience when they are unable to access their mobile device for any reason or when they cannot communicate with the mobile device. Smartphone adiction, it is seen that there is a behavioral dependence type when the literature is examined. Smart Phone Addiction is considered important in terms of causing anxiety, stress and delaying daily plans when individuals can not access their phones. With this research, it is aimed to investigate the smart phone addiction levels of university students and the strategies of coping with smart phone addiction. For this purpose, the sample includes the students of the Faculty of Education at a state university, which was selected by easily accessible sampling method in the 2018-2019 academic year. In the study, data obtained from `Personal Information Form`, `Smart Phone Dependency Scale` and `Survey on Determining Coping Strategies for Smart Phone Addiction` developed by the researchers were used. These data were analyzed with `SPSS 22` program and significance level was evaluated at 0,05 level. The findings obtained as a result of the analysis were presented under the relevant topics according to the purposes of the research.In conclusion, considering the cut-off scores of the scale used in the research, it was concluded that 306 out of 701 female students (43.65%) and 101 out of 246 male students (41.05%) had a high risk of dependency. In addition, there were no statistically significant differences according to gender, class level, department and years of smart phone usage, and there was a significant difference according to age and average monthly internet usage quota. According to another finding of the study, it was found that there was a significant difference between the average number of daily talking, messaging, entertainment (video, games, social media, etc.), educational usage and internet usage with the smartphone addiction. It is concluded that the increase in the duration of the other uses other than the educational use of these devices increases the level of smartphone addiction. For dealing with smartphone addiction, students often preferred strategies such as sparing time for their hobbies, leaving their smartphones to a place where they cannot see (e.g. lock in the closet), not getting mobile packages or choosing limited packages, keeping the phone off, spending time with the social circle or family members, and deleting social media accounts. 85

Dünyada 230 milyondan fazla işitme engelli bulunurken ülkemizde bu sayı 3.5 milyon civarındadır. İşitme engelliler görsel olarak iletişim kurabildiklerinden, yaklaşık %80'i ülkelerinin dilini okumak ve yazmakta zorlanır. İletişim kurmak ve bilgiye erişmek için yalnızca işaret diline güvenirler. Bugün dünyada 124'den fazla farklı işaret dili kullanılmaktadır. Her işaret dilinin kendi semantiği ve sözdizimi vardır. Engelli insanların bilgi ve teknoloji kullanım oranı engelsiz insanlara kıyasla kayda değer biçimde düşüktür. Bazı durumlarda engelli insanlar telefon, televizyon ve internet gibi en temel araçlara ve hizmetlere bile erişimden mahrum olabilmektedir. Sürekli artan interaktif içeriklerin tercüman yardımıyla çevrilmeye çalışılması birçok içeriğin ya hiç çevrilmemesine veya güncel olamamasına sebep olmaktadır. Bu yüzden işaret dili çeviri sistemlerinde tercümanların yanı sıra yüksek teknoloji destekli çeviri sistemlerinin geliştirilmesi büyük öneme sahiptir. İşitme engelliler duyma becerisine sahip olmadıkları ve konuşamadıkları için engelli olmayanlarla iletişim kurmakta büyük güçlükler yaşamaktadırlar. Özellikle deprem ve diğer doğal afetler gibi acil durumlarda polis, itfaiye veya sağlık hizmetlerine erişimde işaret dili bilmeyen kişiler ile uzaktan iletişime geçme ihtiyacının olduğu durumlarda daha da artmaktadır. Dünyada çeşitli işaret dilleri için çeviri hizmeti sunan birkaç sistem geliştirilmiştir. Fakat Türk İşaret Dili için büyük ölçekli bir çalışma yapılmamıştır. Bu tez çalışması kapsamında, işitme engellilerin iletişimini kolaylaştırmak amacıyla interaktif bir sistem geliştirilmiştir. 3 boyutlu sanal bir asistan sayesinde girilen bir metnin anlık olarak işaret diline çevrilmesi ve işitme engellilerin yapmış olduğu hareketlerin iki farklı metotla algılanıp metne çevrilmesi üzerine çalışılmıştır. Geliştirilen bu sistemler ve VoIP sunucular kullanılarak işitme engellilerin uzaktan iletişimlerini kolaylaştıracak çözümler üzerine çalışılmıştır. There are more than 230 million hearing impairments in the world. In our country, the number of hearing impairments is around 3.5 million. As hearing impaired people use visual language to communicate, nearly 80% have difficulty in reading and writing the language of their country. The majority of hearing impaired people rely solely on sign language to communicate and access information. Today more than 124 different sign languages are used in the world. The rate of use of information and technology for people with disabilities is considerably low compared to unhindered people. In some cases people with disabilities may be deprived of access even to the most basic tools and services such as telephone, television and internet. Since hearing impaired people do not have the ability to hear and speak, they have great difficulties in communicating with the non-disabled. Especially in emergencies such as earthquakes and other natural disasters, the need for remote communication with people who do not know sign language in access to police, fire brigade and health services is increasing. Several systems have been developed that provide translation services for various sign languages in the world. However, there is no large scale study for Turkish Sign Language. Within the scope of this thesis, an interactive system has been developed to facilitate the communication of the hearing impaired. Translating the entered text momentarily into sign language with the help of a 3-D virtual assistant and the translation of the sign language movements of the hearing impaired by two different methods to the text were studied. Using these systems and VoIP servers, solutions were studied to facilitate the remote communication of the hearing impaired. 131

Amaç: Bu çalışmanın amacı, panoramik radyografide diş eksikliklerinin değerlendirilmesi için tasarlanmış tanı amaçlı bilgisayar yazılımının işlevini geliştirmek ve değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Veri seti eksik diş tespiti için 99 tam diş ve 54 eksik diş olmak üzere 153 görüntüden oluşmaktadır. Tüm görüntüler Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi uzmanları tarafından tekrar kontrol edilmiş ve doğrulanmıştır. Veri setindeki tüm görüntüler eğitim öncesinde 971 X 474 piksel olarak yeniden boyutlandırılmıştır. Açık kaynak kodlu python programlama dili ve OpenCV, NumPy, Pandas, ile Matplotlib kütüphaneleri etkin olarak kullanılarak bir rastgele dizilim oluşturulmuştur. Önceden eğitilmiş bir Google Net Inception v3 CNN ağı ön işleme için kullanılmış ve veri setleri transfer öğrenimi kullanılarak eğitilmiştir. Bulgular: Eğitim de kullanılan görüntülerin modeli tahminlendirmesi ile çıkan başarı oranı % 94.7’dir. Eğitimde kullanılmayan test için ayrılan görüntülerin tahminlemesindeki başarı oranı % 75’dir. Sonuç: Derin öğrenme tekniklerinde veri seti arttıkça başarı oranları da artmaktadır. Daha fazla görüntüyle oluşacak veri setininin eğitim modellerinde başarı oranları yükselecektir. Gelecek çalışmalar daha büyük veri setleriyle yapılmalıdır., Background: The aim of this study is to develop and evaluate the function of computer based diagnostic software designed to evaluate tooth deficiency in panoramic radiography. Methods: The data set consists of 153 images, including 99 complete teeth and 54 missing teeth for detection of tooth deficiency. All images were re-checked and verified by dental radiologists. All images in the data set were resized to 971 X 474 pixels prior to training. A random sequence was created using open-source python programming language and OpenCV, NumPy, Pandas, and Matplotlib libraries. A pretrained Google Net Inception v3 CNN network was used for preprocessing and data sets were trained using transfer learning. Results: The rate of success of the images used in the training is 94.70%. The success rate in the estimation of the images allocated for the test not used in the training is 75%. Conclusion: Success rates increase as the data set increases in deep learning techniques. The success rate in the training models will increase of data set which will be formed with more images. Future studies should be done with larger data sets.

The aim of this study, based on the views of classroom teachers, is to determine the actualization level of the gains of the theme called “Yesterday, Today, Tomorrow” in the Life Science lesson of the 2nd Grade the participants of this study consist of 100 classroom teachers who work in the towns like Darende, Hekimhan, Kuluncak in 2015-2016 education year. For gathering the data, the teacher‟s guide books for the 2nd grade of life science lesson were used. The obtained data was analyzed by using SPSS statistical software. The findings were obtained by using t-test and one-way analysis of variance “(ANOVA”. According to the genders, age, seniority and the districts where they work and those findings were interpreted. LSD test which is technique of post-hoc were used to find the sources of differences when determined any significant difference as a result of ANOVA test. It has seen that the functions in the theme can be gained at a good and enough level, according to the findings. To get better results about the materialization of the functions necessary precautions should be taken, Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmenin görüşlerine dayalı olarak Hayat Bilgisi 2.sınıf dersinde yer alan “Dün, Bugün, Yarın” temasında geçen kazanımların gerçekleşme düzeylerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında ve Darende, Hekimhan, Kuluncak ilçelerinde görev yapmakta olan 100 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, Hayat Bilgisi 2.sınıf öğretmen kılavuzunda bulunan kazanımlardan yararlanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 17 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre ilişkisiz t-testi, öğretmenlerin yaş, kıdem ve görev yaptığı ilçe değişkenlerine göre; tek yönlü varyans analizi “ANOVA” kullanılarak bulgulara ulaşılmış ve bulgular yorumlanmıştır. “ANOVA” testi sonucunda anlamlı farklılaşmanın olduğu durumlarda farklılaşmanın hangi grup ya da gruplardan kaynaklandığını tespit etmek için “post-hoc” tekniklerinden “LSD” uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; Hayat Bilgisi 2. Sınıf dersinde yer alan “Dün, Bugün, Yarın” temasında geçen kazanımların iyi düzeyde gerçekleştiği görülmüştür. Ayrıca öğretmenlerin cinsiyet, yaş, kıdem ve görev yaptığı ilçe değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kazanımların daha iyi düzeyde gerçekleştirilmesi için gerekli önlemlerin alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu tez çalışmasının amacı mikrobolometre uygulamaları için tungsten katkılı vanadyum oksit aktif malzemesinin geliştirilmesidir. Vanadyum oksit (VOx) malzeme sahip olduğu yüksek TCR (Sıcaklıkla Direnç Değişim Katsayısı), düşük gürültü seviyesi ve uygun direnç değeri nedeniyle mikrobolometre uygulamalarında geniş kullanım alanı bulmaktadır. Birçok termal dedektör üreticisi VOx temelli aktif malzeme kullanarak mikrobolometre üretimini gerçekleştirmektedir. Vanadyum oksit malzemeye katkılanan tungsten oksit malzeme yardımıyla bolometrik özelliklerin iyileştirilmesi hedeflenmiştir. Üretim tekniği olarak reaktif DC magnetron sputter yöntemi tercih edilmiştir.Literatür çalışmalarından farklı olarak geçiş metali katkılamak yerine tungsten malzemenin en kararlı fazı olan oksit katkılanmış target ürettirilmiştir. Böylece film içerisine katkılanan tungsten metalinin tek bir fazda olması hedeflenmiştir. Kullanılan target malzemesinin farklı kaplama basıncında ve reaktif gaz akış miktarlarında akım histerisiz eğrileri oluşturularak optimum kaplama koşulları elde edilmiştir. Kullanılan kaplama sistemi için kaplama basıncının 1.4-2.5 mTorr ve reaktif gaz miktarının < %15 olduğu durumlarda optimum koşullar sağlanmıştır.Kaplanan aktif malzemenin TCR değeri 2.0 %-K-1 - 3.1 %-K-1 olarak elde edilmiştir. Gürültü yoğunluk spektrum ölçümlerinden kaplanan filmlerin köşe frekans değerleri belirlenmiştir. Yapılan ölçümlerden 5 μA akımındaki köşe frekans değerleri 110 Hz - 3.4 kHz bandında çıkmaktadır. TCR ve özdirenç homojenliği odak düzlem dizini (FPA) içerisinde < %1 olurken 6` disk seviyesinde < %10 olmaktadır. Geliştirilen filmin bolometrik özellikleri bakımından yüksek performans sağlayarak mikrobolometre uygulamaları için uygun olduğu değerlendirilmiştir.Yapısal karakterizasyon için XRD, XPS ve SEM-EDS teknikleri kullanılmıştır. Oda sıcaklığında ve farklı reaktif gaz akışlarında gerçekleştirilen kaplamalardan elde edilen filmlerin amorf yapıda olduğu belirlenmiştir. Kaplanan filmlerin tek bir vanadyum oksit fazında olmadığı, karma faz yapısında olduğu görülmüştür. Bu durum mikrobolometre üreticilerinin literatürde veridiği bilgi ile uyumludur. Taşıyıcı tipi ve yoğunluğu yapılan Hall etkisi ölçümleriyle belirlenmiştir. Taşıyıcı tipi n türü ve yük yoğunluğu 1017-1018 cm-3 olarak ölçülmüştür. Film büyüme karateristiği taban malzemesi üzerinde ve yüzeye dik olarak gerçekleşmektedir. Bu durumun düşük gürültü seviyelerinin yakalanmasında etken olduğu düşünülmektedir.Geliştirilen aktif malzeme kullanılarak 25 µm piksel adımlı çift katlı mikrobolometre dedektör fabrikasyonu yapılmıştır. Dedektör performans testleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan testlerde FPA ortalama gürültü seviyesi 9 μV olarak ve dedektör tepkiselliği ADC (analog digital converter) çıkış gerilimi cinsinden 87.2x106 V/W olarak ölçülmüştür. 25 fps görüntü alma hızında gerçekleştirilen ölçümlerde NETD 21.2 mK olarak elde edilmiştir. Bu sonuçlar geliştirilen malzemenin ve mikrofabrikasyon sürecinin yüksek performanslı mikrobolometre dedektör teknolojisinde kullanılabilir olduğunu göstermektedir. This thesis objective is development of tungsten doped vanadium oxide active material for microbolometer applications. Vanadium oxide (VOx) material is widely used in microbolometer applications due to its high TCR (Temperature Coefficient of Resistance) , low noise level and proper resistance value. Most of thermal detector manufacturers produce microbolometer based on VOx active material. Improvement of bolometric properties is aimed by means of tungsten oxide doped vanadium oxide material. Reactive DC magnetron sputtering technique was preferred as a deposition method. Unlike the literature studies, instead of doping transition metal, oxide material which is the most stable oxide phase of tungsten doped sputtering target has been produced. Thus, it has been aimed at doped tungsten material into the film to be in a single phase. Optimum conditions were obtained from the current histerisis curves of target material for different deposition pressures and reactive gas flows. Optimum conditions were provided for the current deposition system where deposition pressure is 1.4-2.5 mTorr and reactive gas flow is < %15. TCR value of the deposited active material is acquired as 2.0 %-K-1 - 3.1 %-K-1. Corner frequency values have been determined from the noise density spectrum for the deposited films. In these measurements, the corner frequency values have appeared to be in the 100 Hz - 3.4 kHz frequency band at 5 μA current. TCR and resistivity uniformity are < %1 in the focal plane arrays (FPA) while < %10 in the 6` wafer level. With regard to bolometric properties the developed film has been evaluated as suitable for high performance microbolometer applications. XRD, XPS, and SEM-EDS techniques were used for the structural characterization. Films obtained from depositions at room temperature and various reactive gas flows have been determined to be an amorphous structure. It was found that deposited films had a mixed phase structure rather than a single vanadium oxide phase. This situation is compatible with the results in the literature given from microbolometer manufacturers. Carrier type and charge density were determined through Hall effect measurements. Carrier type was measured as n-type and charge density was achieved as 1017-1018 cm-3. The film growth feature has occured on the substrate material and perpendicular to the surface. Eventually, this situation is considered as the root cause of the low noise levels. Microbolometer detector with 25 μm pixel pitch and double layers has been microfabricated using developed active material. Then, the detector has been tested to find performance parameters. In these tests, FPA average noise level and detector responsivity in terms of ADC (Analog to Digital Convertor) output voltage were measured as 9 μV and 87.2x106 V/W, respectively. NETD was obtained as 21.2 mK from the measurements performed at 25 fps image capture rates. The test results demonstrate that developed material and microfabrication process can be used in the high performance microbolometer detector technology. 203

Bu araştırmanın amacı; 2009 hayat bilgisi dersi öğretim programının kazanımları, içeriği, eğitim durumları ve ölçme-değerlendirme boyutları açısından aksayan yönlerinin neler olduğunu sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre belirlemektir. Programa ilişkin öğretmen görüşlerini belirlemeyi amaçlayan bu araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında ve Malatya Yeşilyurt ilçesinde görev yapmakta olan 600 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, Kayalar (2007) tarafından geliştirilmiş olan anket kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 17 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre ilişkisiz t-testi, öğretmenlerin yaş ve kıdem değişkenlerine göre; tek yönlü varyans analizi `ANOVA` kullanılarak bulgulara ulaşılmış ve bulgular yorumlanmıştır. Bu test sonucunda anlamlı farklılaşmanın olduğu durumlarda farklılaşmanın hangi grup ya da gruplardan kaynaklandığını tespit etmek için `post-hoc` tekniklerinden `LSD` uygulanmıştır.Araştırmada elde edilen bulgulara göre; sınıf öğretmenleri, 2009 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programının uygulanabilir olması bakımından genel görüşlerini `Katılıyorum` düzeyinde belirtmişlerdir. Ayrıca; programın uygulanabilirliğine yönelik maddeler analiz edildiğinde; sınıf öğretmenlerinin cinsiyet, yaş, kıdem değişkenleri arasında anlamlı bir farklılaşmanın olduğu tespit edilmiş ve elde edilen veriler ışığında programın aksayan yönleri ile ilgili yapılması gerekenler hakkında önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Hayat Bilgisi Dersi, Program, Öğretmen The purpose of this research is to define the achievements of the life sciences course curriculum, contents, imperfect and lame sides of it in terms of the evaluation assessment and education circumstances. In this research, which aims to define and find the opinions of the teachers about the curriculum, general scanning model was used. The samples of the search consist of 600 class teachers who work in the town of Yeşilyurt, Malatya city in the year of 2016-2017 education terms. While gathering the data, the questionaire designed by Kayalar (2007) was used. The obtained data was analysed with the SPSS17-statistic programme. The findings were obtained and interpreted by using unaillied t-test for the genders of the teachers and by using analysis of variance- ANOVA for the differences in the ages and the seniority of the teachers. In conclusion of this test, LSD technique among the post-hoc techniques was applied to detect which group or groups cause to these significant differentiations in the different situations. According to the obtained outcomes of the research, the class teachers generally showed their opinions as I agree whether the 2009- life science course curriculum can be carried out. Also, after having analysed the items devoted to the aplicability of the curriculum, it is found out that there is a significant distinctions, caused by the genders, ages and seniorities of the class teachers and by means of the gathered data, suggestions were given about the lame disadvantaged and imperfect sides of the curriculum what can be done for them as solutions.Key Words: Life Sciences Course, Curriculum, Teacher 161

Mercimeğin verimini ve üretimini sınırlayan en önemli faktörlerden biriyabancı otlardır. Birçok yıl yabancı otlar mercimek veriminde %100’e varankayıplara neden olmaktadır. Özellikle İçAnadolu Bölgesinde kışlık üretimin önündeki en önemli engel yabancı otlardır.Son yıllarda dünyada Imidazolinone (IMI) grubu herbisitlere dayanıklımercimekler geliştirilmiş ve çiftçinin kullanımına sunulmuştur. Çalışmanınamacı, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsünde (TARM) geliştirilenmercimek hatlarının IMI grubu herbisitlere karşı dayanımının çeşitliliğinibelirlemektir. Deneme 2014 yılı sera, 2014/15 yılında ise tarla koşullarında 2yıl süre ile yürütülmüştür. Denemede Tarla Bitkileri Merkez Araştırma EnstitüsüBaklagil Islah Biriminde bulunan 759 adet hat materyal olarak kullanılmıştır.2014 yılında serada yetiştirilen genotiplere erken gelişme döneminde etkenmaddesi 40 g/L olan imazomax SL olan kimyasal kullanılmıştır. Yapılan gözlem vedeğerlendirmeler sonucu 36 kışlık materyal seçilmiştir. Seçilen kışlık materyal2014/2015 yetiştirme döneminde bölünmüş parsel deneme deseninde 3 tekrarlamalıve kontrol, normal ve 3 katı doz olacak şekilde Haymana’da tarlaya ekilmiştir.Çalışma sonucunda 35 numaralı kışlık kırmızı mercimek genotipinin IMI grubuherbisite tolerant olduğu belirlenmiştir., Weedis one of the most important factors limiting yield and production of lentil.Many years, weed causes yield losses up to 100%. Especially in Central AnatoliaRegion, weed is the most important constraint of the winter crop lentilproduction. In the World, lentil was developed to the diversity of resistant toImidazolinone(IMI) group herbicide and presented to farmer for use recently. The aim of thisstudy is to determine the resistance to IMI group herbicides of developedlentil lines by Central Research Institute for Field Crops (CRIFC). Experimentswere conducted for two years; first year (2014) in green house condition andsecond year ( 2014/15 cropping season) in field condition respectively. Inexperiment 759 lines were tested. In 2014, Herbicide with active agent 40 g/LTimazomax SL was sprayed on lentil genotypes of grown in green house. As aresult of evaluation and observation, 36 winter type red lentil lines wereselected. Selected winter red lines were planted in 2014/2015 cropping seasonwith split plot experimental design and three replication. Standart doze and three times of normal dozeherbicide were used in addition tocontrol in Haymana. As a result of this study No. 35 line were identified astolerant to herbicide.