Search

The article discusses the relations between the two eminent individuals in late 16th and early 17th century Poland, that is the Voivode Mikołaj Zebrzydowski and the Jesuit Piotr Skarga. They first met when Zebrzydowski was at the outset of his public activity and Skarga was already an experienced priest and Jesuit. At that time, Zebrzydowski intended to fund a Jesuit college on his family property near Lublin. Another significant cooperation between them focused on the Brotherhood of Mercy established by Skarga, who greatly appreciated Zebrzydowski’s attitude and involvement in both works. The situation changed dramatically when Zebrzydowski, who felt offended by King Sigismund III Vasa, joined the anti-royal opposition and headed a rebellion. Father Skarga visited the voivode on two occasions, trying to dissuade him from unlawful acts. However, his visits missed the mark, and Skarga and Zebrzydowski’s relations soured, although one may suspect that it was due to Skarga’s intervention that Zebrzydowski finally became reconciled with the king. He did maintain some connections with the Jesuits, albeit this involvement waned., W artykule omówiono kontakty dwóch znaczących osobistości w Polsce przełomu XVI i XVII wieku – wojewody Mikołaja Zebrzydowskiego i jezuity ks. Piotra Skargi. Pierwsze ich spotkanie nastąpiło, gdy Zebrzydowski rozpoczynał swoją publiczną działalność, a ksiądz Skarga był już doświadczonym kapłanem i jezuitą. Zebrzydowski nosił się wówczas z zamiarem fundacji kolegium jezuickiego w rodowych dobrach w pobliżu Lublina. Kolejna znacząca współpraca związana była z powołanym do istnienia w Krakowie przez ks. Skargę Bractwem Miłosierdzia. Ksiądz Skarga bardzo pozytywnie oceniał postawę i zaangażowanie Zebrzydowskiego w obydwa dzieła. Sytuacja uległa dość znaczącej zmianie, gdy Zebrzydowski, obrażony na Króla Zygmunta III Wazę, przeszedł do opozycji antykrólewskiej i stanął na czele rokoszu. Ksiądz Skarga dwukrotnie udał się do wojewody, aby odwieść go od tego nielegalnego działania. Poselstwa nie przyniosły pozytywnego rezultatu. Wzajemnie relacje obu osobistości uległy oziębieniu, choć można przypuszczać, że Zebrzydowski pod ich wpływem w końcu pogodził się z królem. Pewne relacje z jezuitami dalej podtrzymywał, ale już bez poprzedniego zaangażowania.