Search

Social competence is a result of the development of personal strategies and socially acceptable behavior depends on the degree of mastery of the different lifestyles of the conceptual, social and practical character. The level of development of social competence influences the quality of social relationships that establish children in the family, school and community. It is considered that the deficit in the development of habits for every child, implies different manifestations of antisocial behavior. Response environment, in this case, the most common causes of social rejection of the child's, self-isolation, problems in education and is a risk factor for the development of multiple personality disorder. The aim of this study is to assess the level of development of habits of students with moderate intellectual disabilities. The sample in this study consisted of 38 students with moderate intellectual disabilities, both sexes, the calendar age of seven to fifteen years, attending a special primary school. To assess the development of life habits, we used the scale of life habits -The LIFE-H: Assessment of the quality of social participation, author: Noreau L., Fougeyrollas P., Vincent C. (2002). The results of this study showed that students with moderate intellectual disabilities have the highest level of development of life habits in the field of housing and interpersonal relationships. In the children in our sample are least developed skills in the areas of responsibility and community life. Socijalna kompetencija predstavlja rezultat razvoja personalnih strategija socijalno prihvatljivog ponašanja i zavisi od stepena ovladanosti različitim životnim navikama konceptualnog, socijalnog i praktičnog karaktera. Nivo razvijenosti socijalne kompetencije utiče na kvalitet socijalnih odnosa koji deca uspostavljaju u porodici, školi i zajednici. Smatra se da deficit u razvoju životnih navika kod svakog deteta, implicira različite manifestacije asocijalnog ponašanja. Odgovor sredine, u tom slučaju, najčešće uzrokuje socijalno odbacivanje deteta, samoizolaciju, probleme u edukaciji i predstavlja riziko faktor za razvoj višestrukih poremećaja ličnosti. Cilj ovog istraživanja je procena nivoa razvijenosti životnih navika kod učenika sa umerenom intelektualnom ometenošću. Uzorak u ovom istraživanju je činilo 38 učenika sa umerenom intelektualnom ometenošću, oba pola, kalendarskog uzrasta od sedam do petnaest godina, koji pohađaju specijalnu osnovnu školu. Za procenu razvijenosti životnih navika korišćena je Skala životnih navika -The LIFE-H: Assessment of the quality of social participation, autora: Noreau L., Fougeyrollas P., Vincent C.(2002). Rezultati ovog istraživanja su pokazali da učenici sa umerenom intelektualnom ometenošću imaju najviši nivo razvijenosti životnih navika u oblasti stanovanja i interpersonalnih odnosa. Kod dece u našem uzorku su najslabije razvijene veštine u oblasti odgovornosti i života u zajednici.

Background: The important part of rehabilitation process is to assess potential implications of cancer to activities of daily living of cancer patients. The key aim of contemporary rehabilitation is to prevent handicap situation, which is definite as: 'disruption or reduction in the accomplishment of life habits - activities of daily living and social roles' Aim: The aim of the study was to assess the level of difficulty when performing a life habit, the type of assistance required and the person's level of satisfaction in relation to the accomplishment of each life habits, to establish a profile of handicap situation in cancer patients and to assess relationship between level of accomplishment and level of satisfaction. Patients and methods: The sample consisted of 100 cancer patients. The Life Habits Assessment was used to measure the degree of accomplishment in 12 categories of life habits - daily living and social roles. Results: Disruptions in the accomplishment of all life habit categories were revealed. The highest disruptions were observed in the following categories: education, recreation, and employment. The highest accomplishments were observed in communication, personal care, and fitness. Human assistance was required in accomplishment: responsibility, community, employment and recreation. The highest person's level of satisfaction was observed in communication, personal care and interpersonal relations. The highest correlation between level of accomplishment and level of satisfaction were in mobility and residence, and the lowest correlation was in communication. Conclusion: The established profile of handicap situation in cancer patients should help in specifying rehabilitation objectives and may be frame for individual treatment plan in accomplishing better social participation of cancer patients. Uvod: Značajan deo procesa rehabilitacije je procena uticaja maligne bolesti na svakodnevni život obolele osobe. Ključni cilj savremene rehabilitacije je sprečiti nastajanje situacije hendikepa, koja je definisana kao: ' prekid ili redukcija u ostvarivanju životnih navika - obavljanju svakodnevnih aktivnosti i društvenih uloga'. Cilj: Cilj istraživanja je bio proceniti nivo poteškoća, vrstu potrebne pomoći i stepen zadovoljstva ostvarenjem životnih navika. Utvrditi profil/ strukturu situacije hendikepa i proceniti saglasnost nivoa ostvarenja sa stepenom zadovoljstva ostvarenjem životnih navika. Pacijenti i metode: U studiju je bilo uključeno 100 osoba obolelih od malignih oboljenja. Za procenu nivoa ostvarenja 12 kategorija životnih navika i stepena zadovoljstva ostvarenjem je korišćen standardizovani upitnik: 'Assessment of life habits - Life-H' (Fougeyrollas, 1998). Korišćena je lestvica izračunavanja rezultata ostvarenja životnih navika (Noreau, 1998), a za statističku analizu je primenjena formula za transformaciju rezultata, (srednja vrednost skorova; mean= 0-10), Spearmanov koeficijent korelacije i Intra-Class coefficient ( ICC). Rezultati: Osobe obolele od malignih oboljenja, su imale redukciju ili prekid u ostvarivanju svih kategorija životnih navika. Najniži nivo ostvarenja je prikazan u sledećim kategorijama životnih navika: obrazovanju (mean, 4.52), rekreaciji (mean,5.28) i zaposlenju ( mean, 5.98). Najbolje ostvarenje je postignuto u: komunikacijama (mean, 9.12), održavanju lične higijene i nege ( mean, 9.02) i održavanju opšte fizičke sposobnosti ( mean, 8,74). Potrebu za pomoći drugih ljudi, naši ispitanici su iskazali u ostvarivanju odgovornosti, života u zajednici, zaposlenja i rekreacije. Najveći stepen zadovoljstva je iskazan ostvarenjem sledećih kategorija životnih navika: komunikacijama (mean, 4.04), održavanjem lične higijene i nege (mean, 3.95) i međuljudskih odnosa ( mean, 3.93). Najveći stepen saglasnosti između nivoa ostvarenja i stepena zadovoljstva, je postignut u: pokretljivosti (ICC = 0.64) i stanovanju- održavanju domaćinstva (ICC = 0.63), najmanja saglasnost je ostvarena u komunikacijama (ICC = 0.25). Zaključak: Profil situacije hendikepa osoba obolelih od malignih oboljenja daje smernice stručnjacima u rehabilitaciji za definisanje specifičnih ciljeva i okvir za individualni plan intervencija kojima može da se utiče na poboljšanje socijalne participacije i promene lične percepcije realnosti koja je nastala razboljevanjem od maligne bolesti.