Search

Bu çalışma; dünyada ve Türkiye'de meydana gelen aile içi şiddetin görünenyüzü olan kadına yönelik şiddeti hem literatür yardımıyla, hem kuramsal bağlamda,uygulamalı sosyolojiyle birlikte analiz edebilmeyi hedeflemektedir. Analizlergerçekleştirilirken, kadına yönelik şiddetle ilgili ulusal ve uluslarası kuruluşlarınraporlarından ve çalışma konusuyla ilgili araştırmalar yapan resmi kuruluşlarınçalışmalarından yararlanılmıştır.Araştırmanın örneklemi olan şiddete maruz kalan 20 kadınla derinlemesinegörüşme yapılmıştır. Bu bağlamda yapılan görüşmelerde genel olarak kadına yönelikşiddetin nedenleri ve kadınların şiddetle baş etme yöntemleri üzerinde durulmuştur.Ayrıca yapılan görüşmelerde şiddet sorunun aile içi şiddetle mücadelede çok yönlübir özelliğe sahip olduğu ve bu yüzden de mücadelesinde çok yönlü davranılmasıgerektiği ortaya konulmuştur. Kadın konukevinin şiddeti önlemedeki yeri veönemine yasal düzenlemelerine değinilmiş mevcut hali ve uygulamadaki kavramlaraaçıklık getirilmeye çalışılmıştır. Kadın konukevinin yapısı, çalışma faaliyetlerihakkında açıklamalara da yer verilmiştir.Anahtar Sözcükler: şiddet, aile içi şiddet, kadına yönelik şiddet, kadın konukevi This study aims to analyze domestic violence targeting women in Turkeywithin the framework of theoretical and applied sociology with the help of existingliterature. While conducting analyses, studies reporting domestic violence againstwomen, which were published by national and international organizations, andgovernment institutions, were used.In-depth interviews with a sample of 20 women, who has been victim ofdomestic violence, were conducted. In these interviews, reasons leading to violenceand how victims tried to manage under such circumstances were discussed. It wasfound that the act of violence becomes a multifaceted problem when it comes todomestic violence, and therefore, fight against violence also requires amultidimensional approach. Also, the role and the importance of women sheltersagainst violence were elaborated and current regulations and practices wereelucidated. Lastly, structure of women shelters and their activities were explained.Keywords: violence, domestic violence, domestic violence against women, womenshelter 115

Kadına yönelik şiddet olgusu insanlık tarihi kadar eskidir. Geçmişte aile içerisinde gizli kalan, çok fazla bir yaptırım uygulanmayan, hatta kadın tarafından bile normalleştirilen kadına yönelik şiddet olgusu özellikle 1970'li yıllardan itibaren farklı bir boyut kazanmıştır. Bu dönemde kadın hareketleri, kadının eğitim seviyesinin yükselmesi, kadının toplumsal yaşam içerisinde yer almaya başlaması, demokratik ve teknolojik gelişmeler gibi birçok unsur toplumun özellikle de kadının bilinç düzeyinin gelişmesini sağlamıştır. Ulusal ve uluslararası ölçekte olumlu birçok gelişmeye rağmen kadına yönelik şiddet günümüzün önemli sorunlarından biridir.Aile içi şiddetin en önemli mağdurlarından biri kadındır. Aile içerisinde kadına yönelik şiddetin varlığı veya eşler açısından evlilik birlikteliğinin sürdürülemeyecek bir noktaya gelmesi sonucunda boşanma kaçınılmaz olmaktadır. Boşanma olgusu aile bireylerinin tamamını olumsuz yönde etkilemektedir. Boşanma sürecinde kadın psikolojik, sosyal, ekonomik birçok sorunla karşılaşmakta ve bu sorunlara çözüm üretmek zorunda kalmaktadır.Bu araştırmanın amacı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı Ankara'da bulunan 4 kadın konukevinden birinde kalan eşlerinden şiddet görmüş kadınların; eşinden görmüş olduğu şiddet, boşanmaya nasıl karar verdiği, boşanma sonrasındaki beklentilerinin neler olduğunu belirlemeye yönelik yapılmıştır. Bu bağlamda araştırmacı tarafında geliştirilen ölçüm aracı 18.03.2019 – 21.05.2019 tarihleri arasında araştırma yapılmak istenen kurumlarda araştırmacı tarafından yüz yüze görüşmelerle doldurulmuştur. Toplam 35 kadınla görüşme yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Boşanma, Şiddet, Kadın Konukevi, Toplumsal Cinsiyet, Violence against women is as old as history of humanity. In the past, fact of violence against of women concealed in a family, non-sanctioned too much, even has been normalized by women acquiring a different dimension especially from the 1970s. In this period, many factors like women movements, developing level of women education, women starting to take part in social life, technological and democratic advancements have provided to improve society's and especially women's consciousness level. Violence against women is one of the important problems to day despite many positive developments on national and international scale.Women are the most important victims of family violence. The divorce is inevitable as a result of getting to an unsustainable point of the unity of marriage in terms of spousesor presence of violence against woman in families. The fact of divorce affects adversely all family members. Women face many of psychological ,social, economical problems in process of divorce and have to produce solutions to these problems.The aim of this research is to specify that how the women wholive at one of the four guesthouses for women in Ankara which are affiliated to the Ministry of Family, Labour and Social Services and have been exposed to the violence from their spouses, decided to divorce, the violence they have been subjected to and what their expectations are after the divorce. In this context, measurement tool developed by researcher has been filled with face-to-face interviews in institutions where I want to conduct a research, in between18.03.2019 - 21.05.2019 by researcher. Thirty-five women have been interviewed in total.KEY WORDS: Divorce, Violence, Guesthouse for Women, Social Gender. 155

Kadına yönelik şiddet yaygın bir toplumsal sorundur. Ancak bu sorun çok geç ele alınıp incelenmiştir. Batı toplumlarında 1970'li yılların başında araştırmaların konusu haline gelen kadına yönelik şiddet Türkiye' de ise 1980'li yılların sonunda akademik araştırmaların ve hukukun konusu haline gelmeye başlamıştır. Yine Türkiye'de ancak 1970'li yılların başında araştırmaların konusu haline gelen kadına yönelik şiddet Türkiye' de ise 1980'li yılların sonunda akademik araştırmaların ve hukukun konusu haline gelmeye başlamıştır. Yine Türkiye'de ancak 1990'lı yıllardan itibaren sorunun anlaşılması ve çözümüne yönelik kurumsallaşmalar başlamıştır.Kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri ve Kadın Konukevleri önemli rol üstlenmiş olup, kadının yönlendirilmesi; sosyal, psikolojik, ekonomik açıdan güçlendirilmesi, hukuki destek verilmesi ve hayatlarını yeniden kurmalarına yardımcı olmaya çalışan kurumlar olmaktır. Bu araştırmada da Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin ve Kadın Konukevlerinin şiddeti önlemedeki rolü tespit edilmeye çalışılmıştır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı 1 Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi ve 1 Kadın Konuk evinde anketler uygulanmış ve toplamda 60 tane kadın ile görüşülmüştür. Araştırma; anket uygulamasında mülakat tekniğinin olanaklarından da yararlanarak kadınlarla bire bir görüşme tapılmıştır. Veriler SPSS 24. paket programına girilerek yorumlama, karşılaştırma ve değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kadına yönelik şiddet, Kadın Konukevleri, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi. Violence against women is a widespread social problem. However, this problem has been considered too late. violence against women, which has become a subject of research in the early 1970s in Western societies in Turkey and has also started to become the subject of academic research at the end of the 1980 law. However, violence against women in Turkey, but which has become the subject of research in the early 1970s, Turkey was given the start and become the subject of academic research at the end of the 1980 law. Again, however, Turkey has begun studies in institutionalized for understanding the problems and solutions since the 1990s.Violence Prevention and Monitoring Centers and Women's Guest Houses have played an important role in combating violence against women. social, psychological, economical strengthening, providing legal support and helping to rebuild their lives.In this research, it was tried to determine the role of Violence Prevention and Monitoring Centers and Women Guest Houses in preventing violence. A total of 60 women were interviewed at the 1 Violence Prevention and Monitoring Center and 1 Woman Guest House under the Ministry of Family and Social Policies.Research; interviews were witnessed by women, taking advantage of the opportunities of the interview technique. The data were entered into the SPSS package program and interpreted, compared and evaluated.Keywords: Violence against women, Women's Guest House, Violence Prevention and Monitoring Center. 185

This study aims to identify the future life plans of the women who are victims of violence and staying at a women shelter after leaving this facility, and the factors affecting these plans. The study also investigates how much these women are satisfied with the services they receive at the women guesthouse to achieve their future plans. In the study designed as a qualitative research, 20 women who have suffered from violence and now staying at Eskişehir Women Shelter were interviewed. In this framework, in-depth interviews were conducted with the women using semi-structured interview forms prepared in line with the purposes of the study. The notes taken during the interviews were put down on paper afterwards and then, classified under themes and codes in light of theoretical knowledge. The results of the study was interpreted under the themes of socio-demographic findings, violence history, process of combating violence, women shelter experience, life plans, being a lone woman in the society, and assessment of the services provided by the women shelter. The study also found that lots of the women are planning to find a job and move in another house with their children in the future. It seems that women are affected by the level of education and economic opportunities, especially patriarchal social norms while making life plans. The study found that only a small percentage of the women who participated in the study have tried to realize their life plans while others are not strong enough to make an effort for their life plans due to reasons such as lack of confidence, not overcoming the effects of violence yet, health problems and having little children. Most of the women consider the services provided in the women guesthouse just as safe shelter and meeting their basic moral and material needs, and express their gratitude for these services. Because of the violence the women heavily suffered from, they first of all want to maintain their life in a safe place free form violence. Besides, their low level of education affects their future plans and causes that their expectations from the women guesthouse ix remains at a basic level. Therefore, the women could not determine their needs from a broader perspective and assess the services of the women guest house accordingly. At the end of the study, it is concluded that more comprehensive services should be offered in the women shelters for providing women with occupation and help them find a job, and some services delivered in these guest houses should be improved in order to facilitate women's struggle to make their own lives. KABUL VE ONAY………………………...…………………………………………….i BİLDİRİM………………………………..………………………………………….......ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI………………….….iii ETİK BEYAN………………………….………………………………………………..iv TEŞEKKÜR………………………….……………………………………………….…v ÖZET……………………………………………………………….………………........vi ABSTRACT…………………………………………………………………………....viii GİRİŞ ..................................................................................................................... ..….. . 1 BÖLÜM 1: ARAŞTIRMANIN TASARIMI………...….………………………...…..3 1.1. ARAŞTIRMANIN SORUNSALI .................................................................. 3 1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI ............................................................................ 5 1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ ............................................................................ 6 BÖLÜM 2: KURAMSAL ÇERÇEVE……………………………………………...…7 2.1. KADINA YÖNELİK ŞİDDET TANIMI VE KAPSAMI .............................. 7 2.2. KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELENİN GELİŞİMİ ................. 7 2.3. KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN NEDENLERİ ........................................... 9 2.4. ŞİDDETİN MAĞDUR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ ..................................... 11 2.4.1. Fiziksel Etkiler .......................................................................................... 11 2.4.2. Psikolojik Etkiler ....................................................................................... 12 2.5. DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN YAYGINLIĞI .......................................................................................................... 13 2.6. KADINA YÖNELİK ŞİDDET ALANINDA YAPILAN YASAL DÜZENLEMELER .................................................................................................. 15 2.6.1. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Uluslararası Mevzuat ................... 15 2.6.1.1. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme (CEDAW) ......................................................................................................... 16 2.6.1.2. Kadınlara Karşı Şiddetin Tasfiye Edilmesine Dair Bildiri ................ 17 2.6.1.3. Dördüncü Dünya Kadınlar Konferansı: Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu .......................................................................................... 18 2.6.1.4. Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) .......... 18 2.6.2. Kadına Yönelik Şiddet Alanında Ulusal Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler ....................................................................................................... 19 2.6.2.1. Anayasa .............................................................................................. 20 2.6.2.2. Türk Medeni Kanun’u ........................................................................ 21 2.6.2.3. Türk Ceza Kanunu ............................................................................. 21 xi 2.6.2.4. 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ................................................................................. 22 2.7. ŞİDDET MAĞDURU KADINLARA SUNULAN HİZMETLER .......... 24 2.7.1. ALO 183 Sosyal Destek Hattı ................................................................... 25 2.7.2. Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) ........................................... 25 2.7.3. Kadın Konukevleri .................................................................................... 27 2.7.3.1. Kadın Konukevlerinin Tarihçesi ........................................................ 28 2.7.3.2. Kadın Konukevlerinin İşleyiş Modelleri............................................ 30 2.7.3.2.1. Bağımsız Kadın Konukevleri ......................................................... 30 2.7.3.2.2. Yarı Bağımsız Kadın Konukevleri................................................. 31 2.7.3.2.3. Resmi Kurumlara Bağlı Kadın Konukevleri .................................. 31 2.7.3.3. Kadın Konukevlerine Başvuru ve Kabul ........................................... 32 2.7.3.4. Kadın Konukevi Hizmetlerinden Yararlananlar ................................ 32 2.7.3.5. Kadın Konukevinde Kalış Süresi ....................................................... 32 2.7.3.6. Kadın Konukevinde Sunulan Hizmetler ............................................ 33 2.7.3.7. Kadın Konukevinde Çalışanların Niteliği .......................................... 35 2.7.3.8. Kadın Konukevinden Ayrılma/Ayrılış ............................................... 35 2.8. YAŞAM PLANI OLUŞTURMA.….…….…..…………….……………..36 2.9. KADINA YÖNELİK ŞİDDET ve SOSYAL HİZMET ........................... 36 2.9.1. Şiddet Mağduru Kadınla Çalışmada Feminist Sosyal Hizmet .................. 39 2.9.2. Şiddet Mağduru Kadınlarda Güçlendirme Yaklaşımı ............................... 44 BÖLÜM 3: YÖNTEM .................................................................................................. 47 3.1. ARAŞTIRMANIN MODELİ ..................................................................... 48 3.2. ARAŞTIRMANIN ÖZNELERİ ................................................................ 48 3.3. ARAŞTIRMA ÖZNESİ KADINLARA YÖNELİK TANITICI BİLGİLER .......................................................................................... 49 3.4. VERİ TOPLAMA TEKNİĞİ ve SÜRECİ ................................................ 54 3.5. VERİ TOPLAMA ARACI ......................................................................... 56 3.6. VERİ ANALİZİ .......................................................................................... 56 3.7. SINIRLILIK ................................................................................................ 57 3.8. ETİK İLKELER ......................................................................................... 57 BÖLÜM 4: BULGULAR VE YORUM ....................................................................... 58 4.1. SOSYO-DEMOGRAFİK BİLGİLER ...................................................... 58 4.1.1. Mağdura Ait Sosyo-Demografik Bilgiler .................................................. 58 4.1.2. Şiddet Uygulayana Ait Sosyo-Demografik Bulgular ................................ 61 4.2. KADINLARIN HAYATINDA ŞİDDET GEÇMİŞİ ................................ 63 4.2.1. Çocuklukta Maruz Kalınan Şiddet ............................................................ 63 4.2.2. Beraberlikte Yaşanan İlk Şiddet Deneyimi ............................................... 66 xii 4.2.3. Şiddetin Sıklığı .......................................................................................... 68 4.2.4. Şiddetin Mağdur Üzerinde Etkileri “Kaderine boyun eğmiş gibi bir hal aldım, robot gibi bir hal aldıydım.” ............ 69 4.2.5. Şiddetin Bahaneleri “Benim nefes almam bile dayak konusuydu” ........... 71 4.3. ŞİDDETLE BAŞ ETME MEKANİZMALARI ........................................ 75 4.3.1. Şiddeti Kabullenme, Kabuğuna Çekilme “Baş etme yöntemim sessizlikti içine kapanma işte ezik ezik takılıyordum” ......................................................... 75 4.3.2. Şiddet Karşısında Dine Sığınm “İnancım vardı. Sabrettiğim bir gün muhakkak mükâfatımı alacağıma dair” ................................................... 77 4.3.3. Sosyal Destek Arayış Çabaları “Annem sabret diyordu 3 çocuğun var nereye gideceksin diyordu” ......................................................... 78 4.4. ŞİDDETE KARŞI YASAL DESTEK MEKANİZMALARINI HAYATA GEÇİRME .............................................................................................................. 79 4.5. KADIN KONUKEVİ DENEYİMİ ............................................................ 83 4.5.1. Şiddete Dönüş: “Kandırıldım her defasında bir daha olmayacak sorunlar çözüldü diye” ........................................................................................................ 86 4.5.2. Konukevinde Kalma Deneyimi Sonrasında Şiddete Bakış ....................... 88 4.6. KADIN KONUKEVİNDE KALAN KADINLARIN GELECEĞE DAİR YAŞAM PLANLARI ............................................................................................. 90 4.6.1. Kadınların Yaşam Planlarına Ulaşmak İçin Verdikleri Uğraş .................. 92 4.7. KADININ TOPLUMDA YALNIZ VAR OLMA ÇABASI ..................... 95 4.7.1. Kadının Toplumda Yalnız Var Olma Çabasında Öz Güvenin Etkisi……………………………………………………………………………95 4.7.2. Toplumun “Dul-Yalnız Kadına” Bakışı .................................................... 97 4.8. Kadın Gözünden Kadın Konukevi Hizmetlerinin Değerlendirilmesi .. 100 4.8.1. Kadınların Süre Hakkındaki Düşünceleri ............................................... 101 4.8.2. Kadın Konukevi Hizmetleri Kadınlara Gelecek Planlarına Ulaşması Yönünde Yardımcı Oluyor Mu? ........................................................................ 103 4.8.3. Kadınlardan Konukevlerine Hizmet Önerileri ........................................ 104 BÖLÜM 5: GENEL SONUÇ VE ÖNERİLER ......................................................... 107 5.1. SONUÇ ....................................................................................................... 107 5.2. ÖNERİLER ............................................................................................... 108 6. KAYNAKÇA .................................................................................................... 114 Ek-1 Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu…………………………………...…..124 Ek-2 Gönüllü Katılım Formu………..….…..……………………….………...…….126 Ek-3 Etik Kurul İzni…………………..…………………………………….….....….127 Ek-4 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Veri Toplama Oluru………….….…….128 Ek-5 Orijinallik Raporu…………………..…………………..……………………...129 ÖZGEÇMİŞ……………..………..……….……….…………..……………………...130 Bu araştırmada kadın konukevinde kalan şiddet mağduru kadınların, konukevinden ayrılış sonrası yaşamlarına dair planlarının ve bu planları etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca kadınların gelecek planlarına ulaşabilmeleri için kadın konukevinden aldıkları hizmetleri ne kadar yeterli buldukları araştırılmıştır. Niteliksel araştırma modeliyle tasarlanan bu araştırmada Eskişehir Kadın Konukevinde barınan şiddet mağduru 20 kadınla görüşme yapılmıştır. Şiddet mağduru kadınlarla araştırmanın amaçları doğrultusunda hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde alınan notlar görüşme bitiminde yazıya aktarılmış sonrasında kuramsal bilgiler temelinde temalara ve kodlara ayrılmıştır. Araştırma sonuçları; sosyo-demografik bulgular, şiddet geçmişi, şiddetle mücadele etme süreci, kadın konukevi deneyimi, yaşam planları, toplumda yalnız kadın olma, kadın konukevinde sunulan hizmetlerin değerlendirilmesi temaları altında yorumlanmıştır. Kadınların büyük kısmının gelecek planlarının iş bulup çocuklarıyla beraber ayrı eve çıkmak olduğu görülmüştür. Kadınlar, yaşam planlarını oluştururken başta ataerkil toplum normları olmak üzere eğitim seviyesi, ekonomik imkanlardan etkilendikleri görülmüştür. Araştırmaya katılan kadınların sadece küçük bir kısmının yaşam planlarına ulaşabilmeleri için çaba sarf ettiklerini, geri kalan kadınların ise özgüven eksikliği, şiddetin etkilerinden henüz kurtulamamış olması, sağlık problemleri, küçük çocuğunun olması gibi nedenlerden dolayı yaşam planlarına dair çaba sarf edecek güce sahip olmadıkları belirlenmiştir. Kadınların çoğu kadın konukevinde sunulan hizmetleri sadece güvenli barınma yeri, maddi-manevi temel ihtiyaçların karşılanması olarak değerlendirmiş ve bu hizmetlerden memnun olduklarını ifade etmişlerdir. Kadınların genelinin düşük eğitim seviyesine sahip olması, yıllardır maruz kaldıkları baskı sonucunda ilk aşamada talepleri sadece şiddetten uzak güvenli bir yerdir. Bu nedenle kadınlar daha geniş perspektiften ihtiyaçlarını belirleyip kadın konukevi hizmetlerini değerlendirememişlerdir. vii Araştırma sonucunda kadın konukevlerinde, kadınların bireysel hayata geçmelerine yardımcı olunabilmesi için meslek edindirmeye ve iş bulmaya yönelik daha kapsamlı hizmetler sunulması ayrıca kadın konukevlerinde sunulan bazı hizmetlerde iyileştirmeler yapılması gerektiği tespit edilmiştir.

Küreselleşme, sanayileşme ve kentleşme gibi etkenler sonucunda ortaya çıkan değişim ve dönüşüm aile kurumunu da değiştirmiştir. Artık aileler geçmişte olduğundan çok daha fazla desteklenmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu da aile politikası kavramını doğurmuştur. Aile politikası kavramına farklı pencerelerden farklı şekillerde yaklaşıldığı görülmektedir. Bununla birlikte en genel tanımı ile aile politikası; aile kurumunun korunması, güçlendirilmesi ve zorunlu hallerde aileyi ikame edebilecek gerekli kurumların oluşturulması amacıyla ortaya konan politikalar bütünüdür. Aile politikaları konusu uzun süre sosyal politikalardan ayrı düşünülmemiştir. Bu nedenle sosyal bilimler alanında yeni sayılabilecek bu konunun; kavram, kapsam, amaçlar, eğilimler gibi yönlerden yeterince tartışılmadığı görülmektedir. Ülkemizde de aile politikaları konusunun akademik düzeyde yeterince tartışılmadığı görülmektedir. Bu nedenle bu önemli ve hassas konunun hem teorik çerçevede hem de uygulamaların etkinliği açısından ele alınarak incelenmesi özgün bir konu olarak araştırmaya değer bulunmuştur. Buradan yola çıkarak ve literatürdeki tartışmaya bir katkı sunmak amacıyla çalışmada konu öncelikle teorik açıdan geniş bir şekilde ele alınmıştır. Daha sonra Türkiye'deki aile politikaları konusu ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çalışmada Türkiye'deki aile politikaları konusu, yaygın uygulamanın aksine belki de ilk kez bütüncül bir bakış açısıyla ele alınmış ve konu bütün yönleriyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu yönüyle de çalışma özgündür. Çalışmada son olarak, Türkiye'deki aile politikaları uygulamalarının etkinliğini tespit edebilmek için örnek olarak seçilen Iğdır İli'ndeki aile politikaları uygulamalarının etkinliğine yönelik bir alan araştırması yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve veriler yarı-yapılandırılmış mülakat ve ikincil veri kaynaklarından elde edilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular ve diğer kaynaklardan elde edilen bilgiler analiz edilerek değerlendirildiğinde, Iğdır İli'nde uygulanan aile politikalarının, bazı eksiklikleri olmakla birlikte genel olarak etkin ve başarılı olduğu gözlenmiştir. Örnek olarak seçilen ilde yapılan araştırmalar ışığında, ülkemiz aile politikalarının ve bu konuda son dönemde yapılan köklü değişiklikler ve gerçekleştirilen yeni düzenlemelerin belirlenen hedeflere önemli ölçüde ulaşmış olduğu anlaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Aile Politikaları, Türkiye'de Aile Politikaları, Sosyal Yardımlar, Çocuk Evleri, Kadın Konukevleri The change and transformation that has occurred as a result of factors such as globalization, industrialization and urbanization have also changed the family institution. Now families need much more support than they are in the past. This led to emerging the concept of family policy. It is seen that the concept of family policy is approached in different forms from different windows. However, with the most general definition of family policy is; the whole of politics for the protection of the family institution, the strengthening of the family institution and the establishment of the necessary institutions to replace the family in obligatory cases. Family politics has not been considered separately from social politics for a long time. Therefore the concept of family politics can be considered as new in the field of social sciences. For this reason, it has not been discussed in terms of concept, scope, goals, tendencies, etc. It is also seen that the issue of family politics in our country is not discussed sufficiently at the academic level. Therefore it is worth investigating this important and sensitive subject in both the theoretical framework and in terms of the effectiveness of the applications as a unique subject. For this reason, in order to provide a contribution to the debate in the literature, firstly the subject has been discussed in a wide range from the theoretical point of view. Then the study examined in detail the issue of family policy in Turkey. In this study, contrary to common practice, perhaps for the first time, family policy issues are discussed with a holistic perspective and the issue has been tried to be revealed in all aspects in Turkey. Also in this regard, the work is unique. Finally, to be able to determine the effectiveness of the family policy applications in Turkey, Iğdır province has been selected for a field research. Qualitative research method was used in the research and data were obtained from semi-structured interviews and secondary data sources. As a result of investigations and when the information obtained from other sources are analyzed and evaluated, it is observed that the family policy applications in Iğdır province are generally successful and effective, together with some deficiencies. It has been understood that in the results of researches made on the selected province, our country's family policies, fundamental changes in this issue and the new regulations have reached its goal in a significant extent.Keywords: Family Policies, Family Policies in Turkey, Social Supports,Children's Houses, Female Guesthouse 176

Bu çalışmada İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne bağlı bir kadın konukevine başvuruda bulunan ve tekrarlayan bir biçimde şiddet görmekte olan müracaatçıların kendine zarar verme eğilimlerinin projektif testlerle değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Aile içi şiddet mağduru kadınların kadın konukevlerine başvurularının ardından kendilerine şiddet uygulayan eşe geri dönmeleri ve tekrar şiddete maruz kalmaları sıklıkla karşılaşılan önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu sorunun pregenital dönem nesne ilişkileri problematiğine bağlı kendine zarar verme eğilimleriyle ilişkili olabileceği öngörülmüştür. Çalışmaya gönüllülük ilkesiyle yaşları 24–36 arasında değişen 5 kadın katılmış olup; yarı-yapılandırılmış psikanalitik yönelimli ön görüşmenin ardından Rorschach Testi ve Tematik Algı Testi (TAT) uygulanmıştır. Test protokolleri Fransız Okulu içerik analizi ile değerlendirilerek yorumlanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre tekrarlayan şekilde şiddete maruz kalan kadınların kadınların pregenital dönem nesne ilişkileri problematiğine sahip olduğu, üstbenlik yapılanmalarının katı olduğu, mazoşisttik kendine zarar verme ve depresif eğilimleri olduğu görülmüştür. In this study it's aimed to evaluate the inclination to self-destructive behavior in women who are repetitively exposed violence and stay in a women's shelter which is an institution of İstanbul Directorate of Family and Social Policies; with projective tests. It's a recurring and important issue that victims of domestic violence who apply to women's shelter, return to their abusive husbands. It's foreseen that this issue is related to tendency to self-destructive behavior which originates from early object relation problems. After a semi-structured psychoanalytically oriented interview, Rorschach and Thematic Apperception Test (TAT) were applied to 5 volunteer women ranging 24-36 years of age. Test protocols were evaluated according to French School content analysis. According to the findings of this study, it has been concluded that women who are repetitively exposed to violence have problems in pregenital object relations, rigid superego structure and tendency to self-destructive behavior, masochism and depression. 147

Bu çalışmada, Kadın Sığınma Evi'nde kalan ve evlerinde yaşayan kadınların travma sonrası stres belirtileri, dissosiyasyon ve somatik dissosiyasyon belirtileri karşılaştırılmıştır. Araştırma için Osmaniye İli'ndeki Kadın Sığınma Evi'nde kalan 50 kadın ve Osmaniye'de evlerinde yaşayan 18-65 yaş aralığındaki 50 kadının katılımı sağlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre Kadın Sığınma Evi'nde kalan kadınların travma sonrası stres belirtilerinin evlerinde kalan kadınlara göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği skorlarına göre karşılaştırıldığında, Kadın Sığınma Evi'ndeki kadınların skorlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu, somatik dissosiyasyon düzeylerinin ise gruplar arasında anlamlı düzeyde farklılık gösterdiğisaptanmıştır. Travma Sonrası Stres Belirtileri puanlarının her iki grupta da dissosiyasyon ile anlamlı ve pozitif yönlü ilişkisi olduğu görülmüştür. Dissosiyasyon düzeyi ve somatik dissosiyasyon düzeyi arasında çok güçlü pozitif ilişkili olduğu saptanmıştır. Demografik değişkenlere göre değişkenler karşılaştırıldığında, psikiyatrik tanı alanların, intihar girişimi olan kadın sığınma evinde yaşayan kadınlarıntravma sonrası stres belirtileri, dissosiyasyon ve somatik dissosiyasyon skorlarının anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. In this study, women staying at Women's Shelter and women staying at their houses were compared in accordance with their posttraumatic stress symptoms, dissociative experiences, and somatic dissociation levels. The study was conduted in Osmaniye with 100 women aged between 18 and 65. Posttraumatic stress symptoms, dissociative experiences, and somatic dissociation levels were compared in addition to comparisons with demographic information. Results showed that women in Women's Shelter reported higher scores in posttraumatic symptoms than control group. Dissociative experiences were also reported among women in Women's Shelter than control group. Somatic dissociation levels were also reported higher among women in Women's Shelter. Posttraumatic symptoms were found as significantly correlated with dissociative experiences and somatic dissociation. Dissociative experiences and somatic dissociation were found as strongly correlated with each other in both groups. Also, results also indicated that women in Women's Shelter with previous psychiatric diagnosis and suicide attempt, reported higher scores. 92

Bu tez feminist ilkeler perspektifinde kadın sığınmaevlerini incelemektedir.'Muhafazakârlaşan Türkiye'de toplumsal cinsiyet rollerinin habitus içerisinde yenidenüretilmesine ve sığınmaevlerinin merkezileşmesine eleştirel bir bakış açısıoluşturmaktadır. Aynı zamanda sosyal demokrat bir belediye ve kadını `özne` olarakgörme iddiasında olan Çankaya Belediyesi Sığınmaevi ile diğer sığınmaevlerininkarşılaştırması kadınların beyanları üzerinden yapılmaktadır.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na bağlı Kadın Sığınma Evlerinin işleyişiile sosyal demokrat belediyelere bağlı kadın sığınmaevlerinin işleyişi kadınlarınbeyanları, kadın sığınmaevi yönetmeliği ve çıkarılan yasalar çerçevesinde tartışılacaktır.Alan araştırmasının yapılmış olduğu Çankaya Belediyesi Kadın Sığınma Evi vekadınların deneyimlemiş oldukları diğer sığınmaevlerinin ataerkil örüntüleriçerisindenerede durdukları değerlendirilecektir.Yukarıda tanımlanan çerçeve içerisinde yürütülen saha araştırmasındaÇankaya Belediyesi Kadın Sığınmaevinde kalan 30 kadın ile yarı yapılandırılmışderinlemesine mülakat yapılmıştır. Kadınların, kadına yönelik şiddet, kadın sığınmaevleri ve Çankaya Belediyesi Kadın Sığınmaevi hakkındaki algı ve deneyimlerininanlaşılması hedeflenmiştir. Buna ek olarak Çankaya Belediyesi Kadın Sığınmaevi'ndeçalışan 1 Birim Sorumlusu, 3 Danışman/Uzman, 1 Psikolog toplam 5 çalışan ilemülakat yapılmıştır. Çankaya Belediyesi Kadın Sığınma Evi'nde çalışanların kadınlara,kadına yönelik şiddete ve Kadın Sığınma Evleri'ne bakış açısı incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Muhafazakâr Politikalar, Kadın Sığınmaevi, Ataerkillik, KadınaYönelik Şiddet, Kadın Deneyimleri. This thesis investigates the women's shelters within the context of feministperspective principles. In the process of conservatisation of Turkey, it criticizes thereproduction of gender identities in habitus and centralization of women's shelters. Atthe same time, this thesis provides a comparative analysis of the women shelter ofÇankaya municipality, which claims to be social democratic and define women as`subject`, and other women's shelters by women's expressions.The thesis discusses both the functioning of the women's shelters under theMinistry of Family and Social Policies and the women's shelter under the socialdemocrat party municipality through women's expressions, the women's shelter'sregulation and enacted laws. The Women's Shelter of Çankaya Municipality, wherefield research was conducted, and the other women's shelters, which have beenexperienced by the women, are evaluated to situate where these shelters stands withinpatriarchal patterns.In the framework described above, the field study was conducted as semistructuredin-depth interviews with 30 women who stay at the Çankaya MunicipalityWomen's Shelter. The goal is to understand women's perceptions and experiences aboutviolence against women, women's shelters, and the Çankaya Municipality Women'sShelter. In addition, interviews were also conducted with five employees (one unitmanager, three consultant/experts and one psychologist) in the Çankaya MunicipalityWomen's. In this sense, the employees' perceptions of women, violence against womenand women staying at shelters are analyzed.Key Words: Conservative Policies, Women's Shelter, Patriarchy, Violence Againist Women. Women Experience. 314

Kadına yönelik aile içi şiddet, dünyanın birçok yerinde olduğu gibi Türkiye'de de farklı türleriyle yaşanmaya devam bir insan hakkı ihlalidir. Uluslararası anlaşmalar devletlere toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama, kadına yönelik aile içi şiddeti önleme noktasında önemli sorumluluklar yüklemektedir. Türkiye'de CEDAW ve İstanbul Sözleşmesi gibi önemli anlaşmaları imzalamış bir ülke olarak kadın politikaları üretmekle yükümlüdür. Ancak günümüzde kadına yönelik aile içi şiddet sorunu önlenmek yerine kadına yönelik aile içi şiddetin en ağır biçimi olan kadın cinayetleri şeklinde artış göstermekte, kadınlar geleneksel cinsiyet rollerine direndikleri için yaşamlarını kaybetmektedir. Dolayısıyla hem aile odaklı üretilen kamusal politikaların hem de kadına yönelik aile içi şiddetle mücadele eden STK çalışmalarının ataerkillik ve toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında analiz edilmesi şiddete müdahale ve şiddeti önleme noktasında önem taşımaktadır. Çünkü üretilen politikaların şiddetin ardında yatan nedenleri sorgulaması gerekmektedir. Aksi takdirde cinsiyet eşitsizliğinin yeniden üretildiği bir sistemde kadına yönelik aile içi şiddeti önlemek mümkün olmamaktadır.Bu çalışma içerisinde, feminist ve muhafazakar perspektiften kadına yönelik aile içi şiddet olgusunu sorgulayan ve mücadele çalışmaları yürüten Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı ve Şefkat-Der değerlendirilmiştir. Kadına yönelik aile içi şiddeti ataerkillik doğrultusunda açıklayan iki STK'nın kadına yönelik aile içi şiddetle ve özelinde kadın cinayetleriyle mücadele süreçleri ataerkillik ve toplumsal cinsiyet rolleri göz önünde bulundurularak sorgulanmıştır. 2015 yılında tamamlanan araştırmanın alan sürecine Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı'ndan 7 ve Şefkat-Der'den 7 olmak üzere toplam da 14 gönüllü katılmıştır. Domestic violence against women in Turkey ,as in many of the country around the world, is a violation of human rights. International agreements give responsibilties to goverments about maintaning the equalty of gender and preventing domestic violence against women. Signing the agreement of CEDAW and Istanbul, Turkey has responsibilities to provide policies for women. However, nowadays, instead of preventing the domestic violence against women, the rate of domestic violence especially the rate of murder,which is the severest of domestic violence, has been increased dramaticly and women are murdered because of resisting against traditional gender role. So in the context of patriarchy and gender equality, both public policies focuse on family and NGO's projects interfere domestic violence against women are very important to be analyzed for the purpose of preventing and interfering domestic violence. Because policies need to question the reasons of violence. Otherwise, it is not possible to prevent domestic violence against women in a system which recreates the inequality of gender.In this project, from the feminist and conservative perspectives, Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı and Şefkat-Der, which both question domestic violence against women and try to prevent, are evaluated. Taking patriarchy and gender role into consideration, two NGO's process of domestic violence against women, especially murder ,acording to which one of the main reason of domestic violence is patriarchal system, are questioned. Inclueding 7 from Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı and 7 from Şefkat-Der, 14 voluntaries participated. 199

Sosyal bir problem olan ve bir dizi sosyal probleme de kaynaklık eden kadına yönelik aile içi şiddet; bu çalışmada, ailenin korunmasını sağlayan dayanışma örüntüleriyle ilişkisi bağlamında ele alınmaktadır. Dayanışma, belirli bir amaca yönelik ortak hareket ve uyumlu işbirliği şeklinde tanımlandığında, söz konusu amacı gerçekleştirenler ve/veya gerçekleşmesini isteyenler açısından olumlu bir anlam ifade etmektedir. Dayanışma; amacın, temel bireysel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesi üzerinden gerçekleştirilmesi durumunda ise, temel bireysel hak ve özgürlüklerin vazgeçilemez doğal insan hakkı olduğu anlayışını benimseyenler açısından olumsuz bir duruma karşılık gelmektedir. Buna göre, temel bireysel hak ve özgürlüklerin kullanılmasını esas alan bu çalışmada, bir kurum olarak ailenin korunmasını, bir aile üyesi olarak kadının temel bireysel hak ve özgürlüklerinin ihlal edilmesi üzerinden sağlayan dayanışma örüntülerinin, kadına yönelik aile içi şiddet üreten dinamiklerden biri olduğu öne sürülmektedir. Çalışmanın amacı, kavramsal açıdan; dayanışmayı temel bireysel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesi noktasında eleştirel bakış açısıyla değerlendirmek, uygulama açısından ise ailenin korunmasını sağlayan dayanışma örüntülerinin, hangi durumlarda kadına yönelik aile içi şiddet ürettiğini ve/veya kadına yönelik aile içi şiddetin üretilmesine zemin hazırladığını ortaya koymak şeklinde belirlenmiştir. Nitel yöntem kullanılarak gerçekleştirilen alan araştırmasında, sığınmaevinde kalan aile içi şiddet mağduru 32 kadınla görüşülmüştür. Araştırma sonuçları, kadına yönelik aile içi şiddet ile ailenin korunmasını sağlayan dayanışma örüntüleri arasında bir ilişki olduğunu; kadına yönelik aile içi şiddetin; ailenin korunmasını temel bireysel hak ve özgürlüklerin üzerinde tutan anlayış ekseninde şekillenen, bizatihi aile içi şiddet mağduru kadının da içinde bulunduğu ilişkiler ağı tarafından üretildiğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Aile, Dayanışma, Kadın, Şiddet Domestic violence against women, as both a social problem and a cause of social problems, is analyzed in this study in the context of its relation with solidarity patterns which enable the protection of the family as an institution. If solidarity is defined as a social cohesion and a cooperation and collective action for a particular purpose of a group, then it may have positive effects for the said group. However, if solidarity is achieved through the violation of the basic human rights and freedoms, then it may have negative consequences for those who believe that the basic human rights and freedoms are inalienable. Accordingly, this study argues that solidarity patterns which enable the protection of the family as an institution through the violation of the basic individual rights and freedoms of woman as a family member are dynamics of family violence against women. The theoretical purpose of the study is to evaluate the concept of solidarity from a critical point of view in terms of the violation of the basic human rights and freedoms. The practical purpose of this study is to find out under which circumstances solidarity patterns which enable the protection of the family lead to domestic violence against women. The data has been collected through qualitative field research, in-depth semi-structured interviews with 32 women victims of domestic violence staying in Çankaya Municipality's women's shelter. The findings of the research show that there is a relation between domestic violence against women and solidarity patterns which enable the protection of the family. Accordingly, domestic violence against women is produced by solidarity patterns which give more importance to the protection of the family as an institution than the basic human rights and freedoms of woman as a family member. The findings also indicate that solidarity patterns which lead to domestic violence against women are constructed by bundles of relationships, including even women who are the victims of domestic violence. Key Words: Family, Solidarity, Woman, Violence. 274

Kadına yönelik aile içi şiddet olgusu günümüzde toplumsal bir sorun olarak karşımıza çıkmakta, bu bağlamda mevcut sorunun çözümüne yönelik devlet politikaları ve sunulan hizmetlerde değişim ve dönüşümlere gidilmektedir. Ancak, uzun vadede verilen hizmetlerin ne ölçüde yarar sağladığına ilişkin gerçekleştirilen çalışmalar yok denecek kadar azdır. Türkiye'de şiddete uğrayan kadınlara yönelik verilen hizmetlerin en önemlisi kadın konukevi hizmetidir. 1990'lı yıllardan itibaren ülkemizde kadın konukevleri hizmet vermeye başlamış olup günümüze kadar sayıları giderek artmıştır. Ancak söz konusu kuruluşların ihtiyaca cevap verecek yeterlilikte sayıya ulaşması hedeflenirken, mevcut hizmetlerin neler olduğu ve verilen hizmetlerin yeterliliğinin hem hizmet alanlar hem de hizmeti sunanlar açısından ele alınıp değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışma ile Ankarada Bakanlık ve yerel yönetimlere bağlı toplam altı kadın konukevlerinden hizmet alan 107 şiddet mağduru kadın ile konukevlerinde görev yapan 10 meslek elemanının kuruluşta verilen hizmetlere ilişkin değerlendirmelerinin neler olduğu saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma bir değerlendirme araştırması olup veriler nitel ve nicel yöntemler kullanılarak elde edilmiştir.Konukevinden hizmet alan kadınlar, düşük sosyo-ekonomik ve eğitim düzeyine sahip, genellikle eşlerinden şiddet görmeleri nedeniyle konukevi hizmetine ihtiyaç duyan kadınlardır. Söz konusu kadınlar %46,7 oranı ile en çok 0-3 ay arası kuruluşta kalmaktadırlar. Kadınlar kuruluşta bulunan meslek elemanları ile ilişkilerini oldukça iyi olarak değerlendirmişlerdir. Araştırmaya katılan kadınların %74,8'si kuruluşun fiziksel özelliklerinden memnun olduğunu ifade etmiştir. Kadınlar kuruluşta verilen hizmetlerden en çok %86,9 ile güvenlik hizmetini, %72,9 ile barınma hizmetini ve %63,6 ile hukuki destek hizmetini yeterli bulduklarını belirtmişlerdir. Bahse konu kadınlar en çok %36,4 oranı ile mesleki eğitime destek hizmetinden yararlanmadıklarından bahsetmişlerdir.Kuruluşta görev yapan meslek elemanlarının beşi kadrolu, ikisi özel hizmet alımı ve üçü ek ders ücreti karşılığı çalışmaktadır. Meslek elemanlarının tümü aldıkları maaşı yetersiz bulmaktadırlar. Genel olarak yaptıkları işi sevmekte ancak mesleki doyum sağlayamadıklarını düşünmektedirler. Söz konusu kişiler görev yaptıkları kuruluşlarda yeterli sayıda meslek elemanı bulunmadığını, fazla iş yükleri olması nedeniyle mesleki çalışmalarını yerine getiremediklerini, hizmet içi eğitim ve süpervizyon desteğine ihtiyaç duyduklarını ifade etmişlerdir. Kadına yönelik şiddet alanındaki mevzuatın uygulanmasında sorunlar yaşadıklarını, özellikle kadınların beraberinde bulunan çocuklarının gizliliğinin sağlanmasında sıkıntılar yaşadıklarından bahsetmişlerdir. Çalıştıkları konukevlerinin salt barınma hizmeti sunduğunu, ancak kadınların güçlenmeleri için gereken psikolojik destek, geçici maddi yardım, mesleki eğitime destek, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetlere ilişkin hizmetlerin sağlanması konusunda yetersiz kaldıklarını belirtmişlerdir. Bakanlığa ve yerel yönetimlere bağlı konukevleri arasında işleyiş yönünden farklılıklar bulunduğunu da ifade etmişlerdir.Anahtar Kelimeler: Kadına karşı aile içi şiddet, kadın konukevleri, kadın konukevlerinde verilen hizmetler. Today, we facing through the incidence of domestic violence against women as a social problem and in this context, for the solution of this problem, government policies and changes in services are being made. However, almost no conducted studies that regarding to provide long-term benefits for measure the extend of this kind of services. The women shelters service is the most important service that provided to women in Turkey. Since the 1990's, in our country, the women shelters services has begun and had increasing number till today. However, while aiming to make number adequacy of these services, it is important to evaluate and discuss in terms of both service suppliers and people that use services.In this study, it has tried to determine that the evaluation of the services based on the views of 107 women who were victim of domestic violance and 10 staff of the shelters that bounded to Ministry and the local government in Ankara.This study is an evaluation research, the data was obtained using the qualitative and quantitative methods.The women that need service from shelters are often with low socio-economic and educational levels and they also need the service due to violence from their husbands. Said women in the organization with the highest rate that %46,7 remain with 0-3 months. Women have evaluated their relations with professional staff as pretty good. %74,8 of the women participating in the study stated that the organization is satisfying with the physical properties. Women stated also the most adequate service is the security service with %86,9 rate, after that the second adequate service stated by women participating with %72,9 rate that shelter services and the third most adequate service for women in organization is stated that legal support services with %63,6 rate. These services stated by the women are the most adequate services. On the other hand, the women stated that the least beneficial service is vocational education support service with %36,4. In the organization, there are five permanent professional staff, two of them are from special service procurement and the three of them are working for additional courses pay. The all staff finds their salary are inadequate. Overall, they love the work they do in, but they think they can not to provide professional satisfaction. The people in staff have stated that they need to support in-service training and supervision because of the inadequacy of number in professional staff with also they stated they can not fulfill their professional work due to the higher workload. They also stated the issues they live that implemention of legislation in the field of violence against women especially in the provision of children of women's privacy. The professional staff in organization stated the shelter is only providing the shelter services to women that are victims of domestic violence, but psychological support for women's empowerment, temporary financial assistance, support on vocational training, social, artistic and sporting activities are stated by staff as inedaquate. They have also expressed that the differences in terms of operations in guesthouses between bounded with Ministry and local government.Keywords: domestic violence against women, women shelters, services provided in women shelters 208

Kadına yönelik şiddetle mücadele tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir insan hakkı ihlali olarak görülmekte olup önemli bir toplumsal sorundur. Kadınların ölümlerine, sakat kalmalarına, psikolojik olarak yıpranmalarına neden olan kadına şiddet birçok toplumsal sorunu beraberinde getirmektedir. Ülkemizde bu konuya ilişkin olarak önemli çalışmalar yapılmaktadır.Kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda kadın konukevleri önemli rol üstlenmiş olup, kadının sosyal, psikolojik, ekonomik açıdan güçlenip, hayatlarını yeniden kurmalarına yardımcı olmaya çalışan kurumlardır.Bu araştırmada da kadın konuk evlerinin şiddeti azaltmadaki rolü tespit edilmeye çalışılmıştır.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı 3 kadın konuk evi ile Belediye ye bağlı 1 Kadın konuk evinde anketler uygulanmış ve toplamda 80 tane kadın ile görüşülmüştür.Araştırma tarama araştırması olup, anket tekniği uygulanmıştır. Anket sonuçları Microsoft Excell programı kullanılarak yorumlanmıştır.Elde edilen sonuçlara göre, kadın konuk evleri şiddete uğrayan kadınların ve beraberindeki çocukların can güvenliğini sağlamakta, ayrıca sağlık hizmetleri, psikolojik ve hukuki destek hizmetleri, meslek edindirme çalışmaları gibi çeşitli konularda kadınlara destek olmakta ve kadınların hayatlarına yön vermelerinde yardımcı olmaktadır.Anahtar kelimeler:Şiddet, Kadına yönelik şiddet, kadın konuk evi. Combating violence against women in our country all over the world as it is seen as a violation of human rights and is an important social problem. To the deaths of women to become crippled, psychologically, which causes deterioration of violence against women raises many social problems. In our country, the important work is done on this subject.Combating violence against women, women have an important role flights and women's social, psychological, economic power, and to rebuild their lives trying to help institutions. In this study, the women's role in reducing the severity of the guest house was attempted to be determined.Family and Social Policy of the Ministry of Municipal connected to the guest house with three women in the guest house surveys applied to one woman and one woman were interviewed a total of 80. Research in survey research and survey techniques was applied. The survey results were interpreted using the Microsoft Excel program. The results obtained , according to the female guest houses abused women and their accompanying children ensure the safety of further medical care, psychological and legal support services, vocational studies various issues such as women being able to support women and their life giving directions will assist youKeywords: Violence, Violence Against Women, Women's Guest House 124

Kadınların aile içi ?iddete maruz kalmasında ?iddet gören kadının bakı? açısından, ?iddet uygulayıcının ?iddetinde din anlayı?ının etkisinin sorgulandığı bu çalı?ma, Ankara ili sınırları içindeki Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı kadın sığınmaevlerinde kalan ve göru??meyi kabul eden 13 kadınla gerçekle?tirilmi?tir. Çalı?mada yarı yapılandırılmı? göru??me tekniği kullanılmı?tır. Çalı?manın giri? ve birinci bölu?mu?, ara?tırmanın metodolojisini olu?turan kavramsal çerçeve ve kuramsal tartı?madan olu?turulmu?tur. Böylelikle ?iddet ve aile içi ?iddet kavramsal ve kuramsal bazda tanımlanmı? ve tartı?ılmı?tır. Bu çerçevede ?iddet tanımları, ?iddet kuramları, aile içi ?iddet tanımları ve kuramları, kadın sığınmaevleri tarihçesi, i?levleri ve ilkeleri, kadın ve din ili?kisi ifade edilmi?tir. ?kinci bölu?mde ise bulguların değerlendirilmesine yer verilmi?tir. Elde edilen bulgular, ?iddet sebepleri, ?iddet tu?rleri ve amaç doğrultusunda kadına yönelik aile içi ?iddet ve din ili?kisi çerçevesinde yorumlanmı?tır. Böylelikle aile içi ?iddette ?iddet uygulayıcının ve ?iddet mağduru kadının din anlayı?ının tesiri ortaya konmaya çalı?ılmı?tır.Sonuç bölu?mu?nde analiz edilen bulgular ile teorik yapı ili?kisi kurularak genel bir değerlendirme yapılmı?tır. Din-?iddet ili?kisi bağlamında kar?ılıklı ili?kiler ortaya konulmu?tur. This thesis examines the impact of religion on domestic violence against women from the point of the view of victims based on semi-structured interviews with 13 women who live in Women?s Guesthouses in Ankara, which has been operated by the Ministry of Family and Social Policies. In the introduction, which is the first part, I define domestic violence against women and examine the theoretical and conceptual framework as part of the methodological approach of this study. In particular, the definition of violence, theoretical approaches to violence, domestic violence and theoretical approaches to domestic violence, women guesthouses and their history, functions, and regulations, and the relationship between women and religion has been examined. In the second part, I analyze reasons for violence, the types of violence, and the relationship between religion and domestic violence in order to show the impact of religious understanding of both offenders and victims on domestic violence. In the conclusion, I provide a general framework of this study depending on theoretical approaches and findings of this study in order to show the dialectical relationship between religion and domestic violence. 115

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'den bir vaka örneğine odaklanarak kadın sığınaklarını Feminist Duruş Kuramı çerçevesinde analiz etmektir. Şimdiye kadar yapılmış olan çalışmaların çoğu, kadınların öznel aile içi şiddet ve sığınakta kalma deneyimlerini bütünsel olarak incelememiştir. Aksine, indirgemeci bir bakış açısı benimsemişlerdir. Bu çalışmada, kadınların şiddet ve kadın sığınağında kalma deneyimleri; özgüllükleri, sığınak yapısı ve sığınakların Türkiye'de bulundukları sistem bağlamında, Feminist Duruş Kuramı perspektifinden analiz edilmiş ve tartışılmıştır. Güçlenmenin var olan kurumların yapıları içinde ne kadar mümkün olduğu konusu niteliksel yöntem ile sorgulanmıştır. Araştırmanın ana veri toplama yöntemi katılımcı gözlem metodudur. Katılımcı araştırma metodunun yanında, yarı-yapılandırılmış derinlemesine mülakatlar da kullanılmıştır; 78 kadınla yapılan mülakatlar ve kişilerarası ilişkiler ele alınmıştır. Mülakatlar kadınların şiddet ve şiddet sonrası kişisel deneyimlerinin öykülerine ulaşmayı hedeflemiştir. Ayrıca, sığınak personeli ile ilgili kişilerarası ilişkiler de ele alınmıştır. Çalışma bulgularından; kadınların öznel deneyimlerini sabit bir kadınlık kategorisi olan `toplumsal cinsiyet' kavramı altında anlamanın tamamen mümkün olmadığı; bu özgül deneyimlerin çoğunlukla var olan yapı sistemi içerisinde dikkate alınmadığı; her bir kadının kendi özgül durumunda var olan sınırlılıkların şiddet sonrasında katı yapısal pratiklerle birleştiğinde kadınları içinden çıkılması zor durumlara hapsettiği; yapıların ve bireylerin `arabuluculuk rolü' nün kadınlar için güçsüzleştirici olduğu anlaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Kadın Sığınağı, Feminist Duruş Kuramı, Toplumsal Cinsiyet Kavramının Eleştirisi, Yapı The aim of this thesis is to analyze women?s shelters in the context of the Feminist Standpoint Theory by focusing on a case in Turkey. The majority of the previous studies has not regarded the women?s entire subjective experiences of domestic violence and shelter stay. Rather they present a reductionist picture. In this study, women?s experiences of violence and shelter stay are analyzed and discussed in relation to; their specificities, the shelter structure, and the system shelters are connected in Turkey, from the perspective of Feminist Standpoint Theory. The issue of to what extent empowerment is attainable within the existing structures of institutions is questioned through qualitative method. Participatory observation is the main data gathering method in this study; semi-structured in-depth interviews are also used as additional data gathering source. Interviews and interpersonal relationships with 78 women are analyzed. The interviews aim at providing individual narratives of these women concerning the experience of violence and the process afterwards. In addition, interpersonal communications with the shelter staff are also added to the analysis. It was understood that the subjective experiences of the women are not wholly understandable under a fixed womanhood categorization of gender; they are mostly underestimated in the existing system of structure; and that the constraints specific to each woman?s case combined with the rigid structural practices in the aftermath of violence entrap many women in situations difficult to escape, and the `mediating role? of the structures and individuals are disempowering for the women.Keywords: Women?s Shelter, Feminist Standpoint Theory, Criticism of Gender, Structure 256

Bu çalışma; yasadıkları aile içi şiddet nedeniyle kadın sığınma evinde kalan kadınların kaygı ve depresyon düzeylerinin değerlendirilmesi amacıyla planlanıp uygulanmıştır. İstanbul Pendik Belediyesi, Küçük Çekmece Belediyesi, Eyüp Belediyesi ve Üsküdar Belediyesi Kadın Konuk Evlerinde eslerinden gördükleri şiddet nedeni ile barınan kadınlardan elde edilen veriler, kadın konuk evlerinde hiç kalmamış ve kişisel bilgi formu ile şiddet yaşamadıkları belirlenmiş kadınlardan oluşan kontrol grubuyla karşılaştırılmıştır. Araştırmaya esinden şiddet gören 38 kadın ve kontrol grubu olarak şiddet yaşamadığı belirlenen 38 kadın olmak üzere toplam 76 katılımcı alınmıştır. Kadınlarla ilgili demografik özellikler ve aile içi şiddete ait bilgiler ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’ ile toplanmıştır. Kadınların kaygı düzeylerini belirlemek için ‘‘Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği’’ (STAI) , depresyon seviyelerini ölçmek için ise ‘‘Beck Depresyon Envanteri ’’ ( BDE) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda demografik özelliklerin şiddet yasamaya etkisi olmadığı bulunmuştur. Şiddet uygulayan erkeklerin özelliklerine bakıldığında ise her gelir düzeyi, eğitim durumu ve meslekten olabildikleri görülmüştür. Şiddet yasayan kadınların kaygı ve depresyon düzeyleri yaşamayanlara oranla daha yüksek bulunmuş ve şiddet arttıkça depresyon ve kaygı puanlarının da arttığı ortaya konmuştur., This study was planned and applied to evaluate the depression and anxiety situation of women experiencing violence and who stay at Đstanbul Pendik Municipality, Küçük Çekmece Municipality, Eyüp Municipality and Üsküdar Municipality guest home. The present data has been compared with the women who have not experienced violence. The research included 76 women volunteer, 38 of them have experienced violence and as acontrol group38 of them have not. The information about the demographic features about the women and domestic violence have been summed up under the ‘‘ Personal Information Form’’ . To evaluate the level of anxiety of the women ‘‘ The State-Trait Anxiety Inventory Form’’ (STAI) and to evaluate the level of depression, ‘‘ Beck Depression Inventory’’ have been used. As a result of the research, it has been found out that the demographic features do not effect in experiencing violence. The men applying violence may be every education level and occupation. It has been derived that the depression and anxiety levels of the women experiencing violence are higher than of those who do not and that as the violence increases, the depression and anxiety points increase.

Bu çalışmada, kadına yönelik şiddetle mücadelede etkili bir araç olarak kadın sığınmaevi önlemi, Türkiye örneği üzerinden değerlendirilmiştir. Bu kapsamda kadın sığınmaevlerinin ortaya çıkması ve kurumsallaşması sürecinde kadın hareketinin etkisi incelenmiştir. Dünyada 1970'lerde, Türkiye'de ise 80'lerin başında yeniden yükselişe geçen kadın hareketi, kadınların sorunlarını politika konusu yapmıştır. Kadına yönelik şiddet tüm biçimleri ile sorgulanmış ve kadın erkek arasındaki eşitsiz güç ilişkisinden kaynaklanan toplumsal bir sorun olarak tanımlanmıştır. Bu süreçte kadına yönelik aile içi şiddetin boyutları ortaya çıkmış ve şiddetten uzakta güvenli bir ortam sağlayan kadın sığınmaevleri gündeme gelmiştir. Türkiye'de 80 sonrası kadın hareketi, mücadelesinin odağına kadına yönelik aile içi şiddeti koymuş ve bu doğrultuda yasal ve kurumsal kazanımlar elde etmiştir. Sığınmaevleri en önemli kurumsal kazanımdır. Bu tartışmalar çerçevesinde konuya ilişkin uluslararası ve ulusal düzenlemeler incelenmiş ve devletin yükümlülükleri değerlendirilmiştir. Türkiye'de sığınmaevlerinin yapısı ve örgütlenmesine ilişkin sorunlar, devletin sorumlulukları ve kadın kuruluşlarının talepleri doğrultusunda tartışılmıştır. Türkiye'de kadına yönelik aile içi şiddet çok yaygın bir sorundur. Yasal zorunluluklara rağmen, devlet yükümlülüklerini yerine getirmemektedir. Sığınmaevi açmak ve bu konuda çalışan kadın kuruluşlarına finansman sağlamak devletin görevleri arasındadır. In this study, measure of women?s shelter was evaluated as an effective tool in dealing with violence against women, through the example of Turkey. In this context, the emergence of women?s shelters and the influence of the women's movement in the process of corporate growth was examined. The women's movement rising in the world in seventies and in Turkey at the beginning of the eighties made women's issues as policy matters. All forms of violence against women and unequal power relations between men and women have been questioned due to a problem has been described as social affairs. In this process the size of domestic violence for women has arised and shelters providing a safe environment away from the violence of women has come into question. The women's movement after eighties in Turkey, focused on dealing with domestic violence against women and legal and institutional achievements in this direction was obtained. Women?s shelter is the most important institutional achievements. This discussion topic within the framework of international and national regulations regarding the obligations of the state were examined and evaluated. The problems relating to structure and organization of the shelters in Turkey were discussed in the context of the responsibilities of the state and demands of women's organizations. Domestic violence against women in Turkey is a very common problem. Despite the legal obligations, State does not fulfill its obligations. Opening shelters and providing funding to women?s organizations are among the duties of the State. 138

Bu araştırmada, kadın sığınma evinde yaşayan şiddet görmüş kadınlar ile eşiyle birlikte yaşayan şiddet görmüş kadınların bağlanma stilleri ve psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile bu davranış özelliklerinin karşılaştırılması incelenmiştir. Ayrıca örneklem grubunun demografik özellikleri, yaşadığı şiddetin süresi, şiddete karşı verilen tepkiler, eşin şiddet uygulama nedenleri, birlikteliğinden önce ailesinde şiddete maruz kalışı, evi terk etme zamanları tespit edilip dayanıklılık düzeyleri ve bağlanma stilleri arasında ilişki olup olmadığı incelenmiştir.Araştırmanın örneklem grubunu, Anadolu Yakasında ikamet eden, eşiyle birlikte yaşayan şiddet görmüş 30, kadın sığınma evinde yaşayan şiddet görmüş 30 kadın oluşturmuştur.Katılımcıların dayanıklılık ve bağlanma durumlarının belirlenmesi için Kendini Toparlama Gücü Ölçeği ve İlişki Ölçekleri Anketi uygulanmıştır. Katılımcılara bireyi tanıma çizelgesi başta olmak üzere, Kendini Toparlama Gücü Ölçeği ve İlişki Ölçekleri Anketi sırasıyla verilmiştir.Kadın sığınma evinde yaşayan katılımcıların dayanıklılık toplam puan ortalamaları, eşiyle birlikte yaşayan katılımcıların puan ortalamalarından istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı yüksek olduğu saptanmıştır. Kadın sığınma evinde yaşayan katılımcıların güvenli bağlanma stili puan ortalamalarının da, eşiyle birlikte yaşayan katılımcıların puan ortalamalarından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Katılımcıların şiddete karşı verdikleri tepkilerin dayanıklılık düzeyleri ve bağlanma stilleri arasındaki farklar doğrultusunda değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Şiddete karşı verilen tepkilere göre, kadın sığınma evinde yaşayan şiddet görmüş katılımcıların dayanıklılık puanları ve güvenli bağlanma puanlarının diğer katılımcı gruba göre ileri düzeyde anlamlı olduğu saptanmıştır. Eşiyle birlikte yaşayan şiddet görmüş katılımcıların eğitim düzeylerinin oranları, çalışma durumlarının oranları ve kendilerine ait gelir durumlarının oranları, kadın sığınma evinde yaşayan şiddet görmüş katılımcılardan anlamlı şekilde yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmamızda, eşin şiddet uygulama nedenlerine bakıldığında ise ekonomik sıkıtının ilk sırada yer aldığı saptanmıştır. Kadınların yaşadıkları şiddet sıklaştığı zaman ve ciddi bedensel hasarlar aldıktan sonra kadın sığınma evlerine başvurdukları belirlenmiştir., This research has been planned to put forward the attachment styles and resilience levels of women who were the subjects of violence that live in shelters and women who were the subjects of violence that live with their spouses, and the comparison among them of these behavior aspects were examined. It was also tried to find out the relationship between the variables (i.e demographic factors, duration of the violence they faced, reactions against violence, reasons for the violence by the spouse, whether she faced violence in her own family before marriage, the time of leaving the house) and attachment styles and also level of resilienceThe sample group of the research was formed of 30 women who faced violence and lived with their spouses, and 30 women who faced violence and lived at a women?s shelter house.In order to determine the resilience and attachment situations of the participants, Recovery Scale Survey and Relationship Scales Questionnaire were applied. First of all, the chart of recognizing the individual, then Recovery Strength Scale and Relationship Scale Survey were given to the participants, respectively.It was detected that total resilience point averages of women who live in shelters were statistically substantially and significantly higher than those who live with their spouses. It was detected that safe attachment style point averages of women who live in shelters were also statistically and significantly higher than those who live with their spouses. It was determined that reactions of participants against violence showed difference according to differences between their resilience levels and attachment styles. In view of the reactions against violence, it was detected that resilience points and safe attachment points of participants who faced violence and who live in shelters substantially and significantly higher than the other participant group. It was seen that the rates of education levels, employment statuses and the incomes of the participants who faced violence and who live with their spouses were significantly higher than those who live in shelters. İt was also found that economic troubles of spouse have the higher frequency among the other causal factors of violence It was determined that the women preferred to live in shelter houses experienced violence more frequently and they had severe bodily damages.

207 ÖZET Bu çalışmada özellikle aile içi şiddete maruz kalan kadınlara barınma hizmeti veren kadın sığınma evlerindeki halkla ilişkiler uygulamaları ve sorunları incelenmiştir. Tez çalışması sırasında halkla ilişkiler, kadın hareketi, feminizm, kadın sığınma evi, şiddet (fiziksel, duygusal, cinsel ve ekonomik) ve toplum merkezi kavramları ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Kadın sığınma evleri; fiziksel, duygusal, cinsel ve ekonomik istismara uğrayan kadınların psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlarını çözümlenmesi sırasında varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla geçici bir süre kalabilecekleri `kadın konukevi`, `kadın sığınağı`, `kadınevi` ve benzeri biçimlerde de adlandırılabilecek yatılı sosyal hizmet kuruluşlarını ifade etmektedir. Kadın sığınma; evleri yerel yönetimler, kamu kurum ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar tarafından şiddet mağduru kadınlara danışmanlık, rehberlik ve barınma hizmeti vermek üzere açılmaktadır. Ancak ülkemizde, ilkinin açıldığı 1990 yılından itibaren yerel yönetimlerce açılan sığınma evleri yönetim değişiklikleri, gönüllü kuruluşlarca açılanlar ise ekonomik yetersizlikler nedeniyle kapatıldığından, halen Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü (SHÇEK)'ne bağlı değişik illerde toplam 170 kişi kapasiteli 7 kadın konukevi bulunmaktadır. Kadına yönelik her tür şiddetin bir insan hakları ihlali olarak kabul gördüğü günümüzde, kadın sığınma evleri kısıtlı olanaklarıyla kadınlara kucak açma, kendilerine güvenlerini kazandırma belki de yeni bir yaşam kurma yönünde üstlendikleri işlevleri yerine getirirlerken; işbirliği içinde bulundukları diğer kurum, kuruluş ve gönüllülerin de desteğiyle başta iş bulmaya rehberlik, beceri ve meslek edindirme eğitimleri, kamuoyu oluşturma olmak üzere çeşitli halkla ilişkiler yöntem ve tekniklerinden de yararlanmaktadırlar. 208 ABSTRACT In this study, it was examined the applications of the public relations and its problems in shelter houses that provide housing services to women who are subjected to violence -especially domestic violence-. During this study, the concepts of public relations, women's movement, feminism, shelter house, violence against women (physical, psychological, sexual and economic ones) and public center were considered in detail. Women shelter, which can be named as `women guest house`, `shelter` and `women house` are one of the social service institutions that provide women who are subjected to physical, psychological, sexual and economic violence. In Turkey, local governments, public bodies and voluntary (non governmental) organizations during 1990s established women shelters. The shelters run by local governments were closed because of the change in management and ones that run by voluntary organizations were closed because of the economic reasons. Now, there are only 7 shelters with the capacity of 170 women and children, run by the General Directorate of Social Services and Child Affairs in different cities. Nowadays, any kind of violence against women has been considered as violation of human rights. Women shelters, with their limited opportunities, have tried to carry out their functions such as giving legal advisory, empowering women's self-esteem and housing services. In these shelters, various techniques and methods of public relation have been used for guiding for career, giving occupational and skill training and creating public opinion with the collaboration of other institutions, organizations and support of volunteers. -SB»» 218

fil ÖZET Bu araştırmada, Türkiye'deki kadın sığınaklarında aile içi şiddete uğrama nedeniyle kalan kadının ve şiddete başvuran erkeğin sosyo-demografik özellikleri, uğradığı şiddetin boyutları, şiddetle başa çıkma ve sonlandırma yollan, özellikle evi terketme kararı ve bu kararı etkileyen faktörler, uğradığı fiziksel olan ve olmayan şiddet ile kişisel özellikleri arasındaki arasındaki sığınaktaki ilişkiler incelenmiştir. Ayrıca şiddete uğrayan kadının kaldığı yaşantısı, sığınak hizmetine kendine ve sosyal hizmet müdahale sürecine yönelik ge leceğe ilişkin değerlendirmeleri, beklenti ve planlan ele alınmıştır. Aile içi şiddete uğrayan kadının psikolojik dünyasına ilişkin bir gösterge olarak depresyon düzeyi belirlenmeye çalışılmış, ar kasından depresyon düzeyi ile kişisel özellikleri ve uğradığı şiddetle arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. İlişkisel tarama modelinde oluşturulan bu çalışmada İs tanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Eskişehirde bulunan SHCEK'e bağlı altı kadın misafirhanesi ile Kadın Dayanışma Vakfına bağlı hiz met veren Altındağ Kadın Sığınmaevinde 27 Mart 1 995 - 4 Ekim 1 995 tarihleri arasında kalan aile içi şiddete uğramış 1 1 2 kadın araştırmanın nüfusunu oluşturmuştur. 112 kadının 10'u bekardır. Di ğerleri hangi biçimde olursa olsun bir erkekle evlilik ilişkisi kurmuş ve bu erkeklerden şiddet görmüş kadınlardır. 1 1 2 kadınla, kaldıkları sığınakta yüzyüze görüşmeler ya pılarak bilgi toplanmıştır. 3/4'üne yakını ile araştırmacının kendisi görüşmüş olup geriye kalanlarla görüşmeleri sığınakta çalışan psi kolog ve sosyal hizmet uzmanları gerçekleştirmişlerdir. Araştırmada kadınların uğradığı fiziksel olan/olmayan ve genel şiddet ile depresyon düzeyinde hangi bireysel özelliklerinin etkili olduğu sorusuna yanıt aranmıştır. Araştırmadan elde edilen önemİi sonuçlar şunlardır; Kadının medeni durum, evlilik süresi, meslek, uğradığı şiddetin sıklık derecesi, şiddetin devam ettiği süre, şiddete gösterdiği genel tepkisi, şiddetten ilk uzaklaşma (evi terk) süresi, şiddetin türleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Evi terkettiğinde hissettiği duygu ile uğradığı genel şiddet derecesi arasında da anlamlı ilişki vardır.IV Kadının depresyon düzeyi ile kendini evdekine kıyasla sığınakta daha güçlü hissetmesi ve uğradığı genel şiddet arasında da anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Ev kadını, çalışmayan, daha az eğitimli ve çok çocuklu kadınların daha ağır derecede şiddete uğradığı belirlenmiştir. Ka dınların şiddeti sonlandırmak için intiharı bir çıkış yolu olarak de nedikleri görülmüştür. Şiddete uğrayan kadınların çoğunluğunun annesinin de şiddet gördüğü, bunun yanısıra kadının çocukluğunda şiddetle ta nışmış olduğu gözlenmiştir. Çocuklu kadınların çoğunluğu babalarıyla beraber çocuklarına şiddet uygulamışlardır. Ayrıca kadınların sığınak yaşantısına, kendilerine ve sos yal hizmet müdahalesine yönelik değerlendirmeleri saptanmıştır. Buna göre, kadınların tamamı sığınakları faydalı bulmuşlardır. Çoğunluğu kendini sığınakta daha güçlü ve mutlu bulduklarını ifade etmişlerdir. Evi terkettiğinde olumsuz duygular hisseden kadınlar çoğunluktadır. Sığınağa yerleşir yerleşmez olumlu duygular hissedenlerin sayısı önemli oranda artış göstermiştir. Sığınağın hizmetlerini çoğunlukla yeterli buluyor olmalarına rağmen iş, para, sağlık, sığınağın fiziksel koşullarının iyileştirilmesi yönündeki hizmetlerin geliştirilmesini talep etmektedirler. Kadınların çoğunluğu şiddete başvurana dönmeyi ke sinlikle düşünmemektedirler. SUMMARY In this research some socio-demographic characteristics of the women staying shelters exposed to spousal violence and of the abuser men are examined. Also the dimensions of physical and non- physical violence, ways ay coping with and drawing back the violence, especially the decision of leaving home and the factors which influence this decision are examined. The relationship between those variables and the personal perculiarties is researched. In addition, the evaluations of those women about shelter service, shelter staying and social work intervention process and their expectations, plans for the future are researched. As an indicator of psychologic nature of woman abused by spousal violence the depression level is determined. Than the re lationship betveen depression level and personal peculiarities with the violence that she has been exposed is examined. Relational surveillance model is used in this research. The population of the research consists of 1 1 2 women who are exposed to spousal violence. 1 0 of them are single and the other ones have been in a private relation with a man. (married or not) All of the subjects stayed in the shelters affiliated to General Directorate of Social Ser vices and Child Protection Agency in İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Eskişehir. Also Altındağ Kadın Sığınmaevi (Altındağ Shelter) affiliated to Women Solidarity Pious Foundation (Vakıf) They all stayed in shelters between the dates 27th March 1995 and 4th October 1 995, in different terms. All of the women (112 subjects) are interviewed at the shelters which they were staying. Three fourth of them were in terviewed cust by the researcher and remaining were interviewed by the staff (social workers, psychologs). In this research some important conclusions are obtained: one of the answered question is that, which individual characteristics of the women are effective on the physical / or not violence and dep ression level. Marital status, marriage period, occupation, violence fre quency, violence duration general reaction to violence, period of first 400

Bu çalışmanın amacı eş tacizinin, tacize uğramış kadınların ruh sağlığı, evlilikte uyum ve tatminin değerlendirilmesi üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. örneklem, Şişli Belediyesi Sığınma Evi'ne koca tacizinden kaçmak amacıyla başvuran 30 kadından oluşturulmuştur. İlk olarak sözel, fiziksel ve cinsel eş tacizine uğrayan kadınların sadece sözel ve fiziksel tacize uğrayanlardan daha fazla psikolojik yakınmaları olacağı varsayılmıştır. Ayrıca sözel, fiziksel ve cinsel tacize uğramış kadınların diğerlerine oranla daha düşük eş uyumu göstereceği varsayılmıştır. Son olarak kötü ekonomik şartlan olan kadınların diğerlerine oranla eş tatminin daha düşük olacağı varsayılmıştır. Araştırmanın bulguları taciz tipinin kadınların psiklojik durumlarında kısmi etkisi olduğunu gösterirken, eş uyumunu belirli bir şekilde etkileyen bir faktör olduğunu açığa çıkarmıştır. Son olarak kadınların içinde bulunduğu ekonomik şartların eş tatminini belirli şekilde etkilediği ortaya çıkmıştır. Effects of Spousal Abuse on the Psychological Well-being of His Partner and Evaluation of Marital Satisfaction and Adjustment by Sibel Turner Özkan The purpose of the study was to investigate the effects of spousal abuse on the psychological well-being, evaluation of marital adjustment and satisfaction of abused women. The sample consisted of 30 women who applied to the Şişli Metropolitan Municipality Shelter to escape from spousal abuse. The measurement instruments were the Dyadic Adjustment Scale, a structured interview, the Coopersmith Inventory, the Semantic Differential Scale and Symptom Check List-Revised. It was hypothesized that women who suffer verbal, physical and sexual abuse, compared to women who suffer only verbal and physical abuse, have more significant psychological disturbances. Also, women who experience verbal, physical and sexual abuse, compared to women who suffer from verbal and physical abuse, were hypothesized to have lower dyadic adjustment. Finally, it was also hypothesized that women who have worse economic conditions compared to the ones who have better conditions give a lower evaluation of their marriages. The findings revealed that type of abuse was a partially significant factor affecting women's psychological well-being and it was a significant factor affecting women's marital adjustment. Economic conditions of the women were found to be a significant factor on their marital satisfaction. IV 83