Search

Kangal Havzası, Doğu Toroslar'ın batı bölümünde yer alan UzunyaylaPlatosu'nun doğu bölümünü oluşturmaktadır. Uzunyayla Neojen Havzası'na karşılıkgelen bu alan, morfolojik olarak kendi içerisinde batıda Uzunyayla (Zamantı ÇayıYukarı Havzası) Havzası, doğuda ise Kangal Havzası'ndan oluşmaktadır. Torosorojenik kuşağı üzerinde yer alan Kangal Havzası kuzeyde Tecer-Gürlevik, Felhan,Yaycı, Çatal ve Yılanlı dağları, güneyde Gürün Dağları ile Delidağ, doğuda BozbelDağları ve batıda Uzunyayla Havzası'ndan havza tabanına karşılık gelen eşik saha ilesınırlandırılmıştır. Bu sınırlar içerisinde Kangal Havzası morfolojik anlamda tam birhavzaya karşılık gelmektedir. Kangal Havası, kuzey ve güneyden yüksek dağlıkalanlarla çevrelenmiş olduğundan bir dağ arası havzasıdır. Kuzey ve güneyde bindirmeyapıları arasında oluşan Kangal Havzası, jeolojik olarak bir Pigyy-back havzasıdır. ÜstMiyosen-Pliyosen boyunca sürekli sedimantasyon alanı olduğu için Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı bir havzaya karşılık gelmektedir.Üst Miyosen-Pliyosen boyunca sürekli sedimantasyon alanı özelliğini koruyanUzunyayla ve Kangal havzaları bu dönem boyunca birleşik tek havzadır. Pliyosen sonuKuvaterner başlarında göllerin karalaşması ve epirojenik yükselmelerle UzunyaylaPaltosu kendi içerisinde iki havzaya ayrılmıştır. Bu dönemden sonra yaşanan tektonikhareketlerle de Kangal Havzası kendi içerisinde tali havzalara bölünmüştür.nceleme alanında Miyosen öncesi, Alt Orta Miyosen, Üst Miyosen, Pliyosen veEn Alt Pleyistosen dönemlerinde oluştuğu tesbit edilen beş farklı aşınım ve birikimdönemi belirlenmiştir.Kuzey ve güneyde bindirme yapıları arasında gelişen havzada sıkışma etkisinebağlı olarak kıvrımlı, kırıklı ve şaryajlı yapılar gelişmiştir. Üst Miyosen-Pliyosen'ekadar K-G doğrultusundaki sıkışma etkisinde gelişen yapılar Paleotektonik, budönemden sonra doğrultu atımlı tektonik rejime bağlı oluşan yapılar Neotektonikyapıları oluşturmaktadır. Sıkışma etkisinde yaşlı birimler kıvrımlanıp birbiri üzerineIIbindirmişlerdir. Bu nedenle Alt Pliyosen'e kadar olan birimler çeşitli derecelerdekıvrımlanmıştır. Son kıvrımlanma hareketi ile Miyosen birimlerinin büyük bölümümonoklinal bir yapı kazanmıştır. Üst Miyosen-Pliyosen'den sonra bindirmeler yerini solyanal doğrultu atımlı bindirme bileşenli faylara bırakmıştır. Dikey hareketlerin önemkazandığı bu dönemden sonra dağlık alanlar yükselmiştir. Yüksek dağlık alanlardantaşınan malzeme, havza tabanında kalınlığı yer yer 200 m'yi bulan yatay yapılı birimlerioluşturmuştur. Pliyosen gölünün paleo-körfezlerine karşılık gelen alanlarda bataklıkortamında oluşan turbaların tektonik hareketlerle alçalıp üzerilerinin kapanmasıylakömür oluşumları gerçekleşmiştir.Kuvaterner başlarında havzanın dış drenaja açılmasıyla havza dolguları hızlı birşekilde yarılarak yapısal plato özelliği kazanmıştır. Bu yapısı ile Kangal Havzasıboşalma alanına karşılık gelmektedir. Havza dolgularının yarılmasıyla monoklinal veyatay yapıda görülen önemli yer şekilleri oluşmuştur. Yörenin Uppertan yükselmesisonucu yapıya gömülen akarsular güneyde epijenik kuzeyde ise antesadans boğazlaroluşturmuştur. Yine Karabel ve Çaltı çayları vadilerinde görülen akarsu sekilerihavzanın dönemler halinde yükseldiğini göstermektedir.Karstlaşmada alttaki ofiyolitli yapı taban seviyesi rolü görmüştür. Dağlıkalanlarda kalker yapı üzerinde ve Karabel Çayı Havzası'nda jipsler üzerinde tipikkarstik şekiller gelişmiştir.Kuzey ve güneyde bindirme hatları boyunca önemli maden yatakları oluşmuştur.Bindirmelerin doğrultu atımlı faylara dönüşmesi ile oluşan Pınarbaşı-Kangal ve Kulmaçfay zonları boyunca; ötelenmiş vadiler ve sırtlar, fay façetaları, fay diklikleri, faygölleri, kütle hareketleri, sıcak su kaynakları ve genç bazalt çıkışları görülmüştür.Doğrultu atım rejimi etkisinde kuzey ve güneydeki KD-GB doğrultulu sol yanal atımlıfaylar, KB-GD doğrultulu sağ yanal atımlı ikinci faylarla kesilmiştir.Kangal Havzası'nın jeolojik ve jeomorfolojik özelliklerinden kaynaklanan;susuzluk, yanlış yerleşme alanı seçimi ve arazi kullanımı, erozyon, kütle hareketleri,depremsellik gibi önemli sorunlar yaşanmaktadırAnahtar kelimeler: Jeomorfoloji, Uzunyayla, Kangal Havzası, Pigyy-backhavza, Gürün Dağları, Kangal, Çaltı Çayı, Tohma Çayı, Merkezi Anadolu (OrtaAnadolu) Fay Zonu, Göksun-Yazyurdu Fay Zonu, Pınarbaşı-Kangal Fay Zonu,Kulmaç Fay Zonu, Tecer Fayı, Karabel Bindirmesi Kangal Basin forms the eastern part of Uzunyayla Plateau which is settled in thewestern part of Eastern Taurus Mountains. This terrain consists of The Uzunyayla Basinin the west and Kangal Basin in the east morphologicaly. Kangal Basin which is in theorogenic line of Taurus is surrounded by the mountains of Tecer Gürlevik, Felhan,Yaycı, Çatal and Yılanlı from the North, Gürün and Delidağ from the south, Bozbelfrom the east and same part of Uzunyayla Basin from the east. In such surroundings,Kangal Basin morphologicaly deserves its autright title of basin. Because of the hightmountains from the North and South Kangal Basin can be caunted as an in-mountainbasin. Throughout the pressures from the North and South, Kangal Basin had a newform and became a Pigyy-back basin. During the Upper Miocene-Pliocene periods thebasin can be thaught as an old basin, for it was effected by the sedimantations.Keeping sedimantations The Upper Miocene-Pliocene period created acompound basin from Uzunyayla and Kangal and through this period this was the onlycompound basin. After the Pliocene (the beginning of Quaternary) Uzunyayla Plateauwas divided into two basins because of the transformation of lakes into lands andepirogenic surges. After this period Kangal Basin was again separated into secondarybasin by the tectonic movements.In the research field five different erodition and conglomeration phases werefaund and considered to have formed in the Pre-Miocene, Lower-Middle Miocene,Upper Miocene, Pliocene and the very Lower-Pleystocene periods.Among the northern and southern pressures Kangal Basin found its form andcould sequently produc curly, faulted formations in itself. Until the Upper Miocene-Pliocene period the formations effected by the pressure on N-S direction are calledPaleotectonic; and after this period the formations effected by tectonic movements areIIcalled Neotectonic movements. Under the pressure concerned the very aged units.Cumulatively huddled. That?s why the units involved till Lower-Pliocene were curled indiversity. By the final curling rise many units of Miocene time had a monoclinal form.After the Upper Miocene-Pliocene the pressures replaced with the faults with left sidedpressures. Chasing the palpable vertical movements of important, mountainous regionsrose. The remnants which came down the high mountains formed even 200 meters ofhorizontal units on the basin. The turbas formed in the muddy lands of the paleo-gulf inPliocene lake. With the tectonic movements these turbas went down and they werecovered, and then coal mines emerged.In the beginning of Quaternary; the basin?s stacj rapidly faulted and become aplateau wise terrain because of the autside floods. This time the Kangal Basin wassimilar to a terrain which is prosessing down. The compact basin turned into monoclinaland horizontal formations. After the rising of the region the fluids disappeared becomeepijenic (in the south) and antesedans (in the north) strait. Similarly the fluid formationson the valleys of Karabel and Çaltı rivers justify that the basin was rising in someperiods.While having the carstic shape the ofiyolitic form was underpinning the basin. Inthe mountainous regions, some kinds of carstic formations emerged on the limestoneforms and gibsum of the Karabel River Basin.In the North and in the South of the pressure lines, crocial mine reservesemerged. And also the pressure lines then turned into faults and had the names ofPınarbaşı-Kangal and Kulmaç fault zones. And along these zones offset valleys, faultfacet, fault rising, fault lakes (sag-pond), unit rising, springs and early basalt edgeswere seen.Under these pressure of the directive lines the NE-SW left sided faults (in thenorth and south) and came across the NW-SE right sided faults. Because of thegeological and geomorphological features of the Kangal Basin crucial problems likedrought, erosion, risings, earthquakes and malpractice of the endaves are seen.Key words: Geomophology, Uzunyayla, Kangal Basin, Pigyy-back basin, GürünMountains, Kangal, Çaltı River, Tohma River, Central Anatolian Fault Zone, Göksun-Yazyurdu Fault Zone, Pınarbaşı-Kangal Fault Zone, Kulmaç Fault Zone, Tecer Fault,Karabel Thrust Belt. 405

vı - '.?; ÖZET ^v » * lı Çelikhan Ovası, Güneydoğu Toroslar içerisinde Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde gelişmiş bir çöküntü ovasıdır. Çelikhan Ovası, doğuda Sincik (Adıyaman), batıda Kurucava (Adıyaman), arasında Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde gelişmiştir. Bu faya bağlı olarak çökmüş, karstlaşmayla oluşmuş tektono - karstik bir ovadır. Çelikhan Ovası 1260-1320 m yükseltisinde 11,3 km2 lik bir alan kaplamaktadır. Çalışma alanında ana jeomorfolojik birimler; dağlık alanlar, dağlık karakteri belirgin platolar, ova ve havzalar, vadiler ve boğazlardır. İnceleme alanında 1950-2200 m yükseltilerinde zirve düzlükleri, 1650-1950 m yükseltilerinde akarsularla yarılmış dağlık karakteri belirgin yüksek düzlükler (yüksek platolar), 1450-1650 m yükseltilerinde alçak düzlükler (alçak platolar) parçalı ve dar alanlı olarak görülmüşlerdir. Çelikhan Ovası çevresindeki dağlık alanlar genelde bir yükselim alanıdır. Bu yükselmede Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ve Doğu Anadolu Fayı etkili olmuştur, inceleme alanında dört havza bulunmaktadır. Bunlardan Çelikhan Ovası tektono-karstik oluşumlu- ir. Kurucaova Doğu Anadolu Fayı'nın hareketine bağlı olarak çökmüş ve akarsularla taşınan malzemelerle doldurulmuştur. Eski Abdulharap Gölü Havzası bindirme cephesinde belirmiş, karstlaşmayla şekillenmiştir. Eski Porga Yazısı blok faylanmalarıyla çökmüş bir graben alanıdır. İnceleme alanındaki havzalardan Çelikhan Ovası, Kurucaova, Eski Abdulharap Gölü ve Eski Porga Yazısı Bulam, Kuruçay ve Abdulharap çayları tarafından Kuvaterner'de kapılarak dış drenaja bağlanmışlardır. Bu kapılmalar sonucu Bulam, Kuruçay ve Abdulharap boğazları oluşmuştur. Eski Abdulharap Gölü kaynağını Kerbelek Dağından alan Meşebaşı Deresi ve karşısında Çalı Deresi birikinti konilerinin Abdulharap Çayı önünü kapamalarıyla oluşmuş tipik bir alüvyal set gölüdür. Bu set gölü günümüzde Çat Baraj'ı suları altında kalmıştır. İnceleme alanında Doğu Anadolu Fayı Üst Miyosen - Pliyosen aralığında ana jeomorfolojik birimleri deforme etmiştir. Fay yörede tek hat şeklinde olmayıp çok sayıda kola ayrılarak 2-3 km lik bir zon içinde devam etmektedir. Bu alan içerisinde ötelenmiş sırtlar, tepeler, dereler ortaya çıkmıştır. summary '%:-^, ;;>:' Master Thesis Murat SUNKAR The Geomorphology Of Çel i khan Plain (Adıyaman) And its Near Surrounding Fırat University The Instituation of Social Sciences Physical Geography 2000,88 Page Çelikhan Plain is a subsidance basin or plain on the fault zone of East Anatolia in the Southeastern Taurus. It is shaped on the Eastern Anatolia fault zone that takes between the east part of Sincik (Adıyaman), and the western part of Kurucaova (Adıyaman). It subsidanced. connecting to this fault and it is also tektono-karstic plain. Çelikhan Plain covers an area of about 11,3 km2 that is at the 1260-1320 m elevation. The main geomorphologic units in the study are mountain areas, the plateaus whose character is known, the plain and basins, the valleys and the georges. In the research areas, the level, in the mountains 1950-2200 m in high the level 1650-1950 m in high that is occured with the help of rivers and who's chracter is known the low level 1450-1650 m in high were observed in partly in a limited areas In general the mountainous areas around Çelikhan Plain are rising areas. In this rising the Southeasten Anatolia Thurust and East Anatolia Fault have been effective. In the research area there are four basins. From these Çelikhan Plain ha a tektonic and karstic formation. Kurucaova subsidanced connecting to the movement of East Anatolia fault and filled with the materials which are carried by running waters. The old basin of Abdulharap Lake becomes evident at the fault front and is taken form with karstic phenomenon. The Old Porga Plateau is a graben area that subsidanced with fault blocks. From the river basins in the resarches areas Çelikhan Plain, Kurucaova, the Old Abdulharap Lake and the Old Porga Plateau, is fastened to the out drenage capturing by Bulam, Kuruçay and Abdulharap streams in Quaternary. At the result of capturing is fastened to the out drenage by Bulam, Kuruçay and Abdulharap georges were occured. The Old Abdulharap Lake is a typical alluvial dammed lake which takes its source from Kerbelek Mountain and formed Meşebaşı Stream, the accumulation cones of Çalı Stream close front of Abdulharap Stream. Nowadays, this alluvial dammed lake is under the waters of Çat Dam. The Eastern Anatolia Fault had deformed effected the main geomorphological units in research area between Upper Miocene- Pliocene period. The fault being not onlyasingle line but it also continues in a 2-3 km lines by dividing into many arms, In this area ridges, hills and streams were asppeured. 88

Bu tez çalışmasında, Dicle Nehri'nin önemli kollarından biri olan Yanarsu (Garzan) Çayı Aşağı Havzası'nın jeomorfolojik özellikleri incelenmiştir. Yanarsu Çayı aşağı havzası, kuzeyden Mereto Dağı, güneyde Garzan ve Yanarsu dağları, batıdan Kıra Dağı ile sınırlandırılmaktadır. Kuzeydeki dağlık alanlar Paleozoyik ve Mesozoyik, güneydeki dağlık alanlar Eosen ve Oligosen dönemine ait Formasyonlardan oluşmaktadır. Bu iki dağlık kütle arasında havza tabanlarına karşılık gelen düzlükler ise Üst Miyosen-Pliyosen dolgularından oluşmaktadır. Diyarbakır Havzası'nın en doğu bölümünde güneyde Garzan ve Yanarsu Dağı, kuzeyde Eski Garzan Reşan Antiklinali arasında yer alan hafif dalgalı düzlükler, Garzan Ovası olarak adlandırılmaktadır. Ova, kuzey ve güneyde kıvrımlı yapılar arasında bir senklinale karşılık gelmektedir. Bu senklinal, Yanarsu (Garzan) Çayı tarafından iki parçaya bölünmüştür. Bu bölünme ile birlikte Yanarsu Çayı'nın batısında kalan alanlar akarsular tarafından fazla yarılmıştır. Doğuda kalan bölüm ise batıya göre fazla parçalanmamış hafif dalgalı düzlüklerden oluşmaktadır. Asıl Garzan Ovası, Yanarsu Çayı doğusunda kalan kuzey ve güneyden kıvrımlı yapılarla sınırlandırılan hafif dalgalı düzlüklere karşılık gelmektedir. Ova KB-GD doğrultusunda 10 km genişliğinde, 25 km uzunluğunda ortalama 250 km2'lik alan kaplamaktadır. Garzan Ovası, Üst Miyosen-Pliyosen çakıltaşı, kumtaşı ve kiltaşı litolojilerinden oluşan genç örtü birimleri üzerinde gelişmiştir. Üst Miyosen-Pliyosen boyunca sedimantasyon alanı olan havza Kuvaterner'de dış drenaja açılarak günümüz şeklini almıştır. Bu havzada buzul topoğrafyası dışındaki bütün yapılara ait yer şekilleri görülmekte olup jeomorfoloji açısından bir açık hava müzesi özelliğindedir. In this thesis study, the geomorphological characteristics of the lower basin of Yanarsu (Garzan) Stream which is one of the important tributaries of Dicle River have been investigated. The lower basin of Yanarsu Stream is surrounded by Mereto Mountain in the north, Garzan and Yanarsu Mountains in the south and Kıra Mountain in the west. The mountainous areas are composed of Paleozoic and Mesozoic formations in the north and of Eocene and Oligocene Formations in the south. The plains formed by to the river basins between these two mountainous areas are composed of Upper Miocene-Pliocene fillings. The slightly undulating plains in the easternmost part of the Diyarbakır basin and between Garzan and Yanarsu Mountains in the south and old Garzan Resan Anticline in the north are called Garzan Plain. The plain corresponds to a syncline between the folded structures in the north and south. This syncline is divided into two parts by Yanarsu (Garzan) Stream. With this division, the areas to the west of the Yanarsu Stream have been extremely split off by tributaries. The part remaining in the east is composed of slightly undulating plains which are unweathered compared to the west. The original Garzan Plain corresponds to the slightly wavy plains bounded by the folded structures in the north and south remaining in the east of the Yanarsu Stream. The 10 km wide and 25 km long plain covers an average area of 250 km2 in the NW-SE direction.Garzan Plain developed on the late cover units consisting of Upper Miocene-Pliocene conglomerate, sandstone and claystone lithologies. The basin, which was a sedimentation area during the Upper Miocene-Pliocene, took its present form by opening to external drainage in the Quaternary. This basin where all the structures are seen except for the glacial topography is an open-air museum in terms of geomorphology. 89

Rize şehri kuzeyde Karadeniz, batıda Fener Burnu ile doğuda Taşlıdere arasında yükseltisi 300-350 m'yi bulan tepelerle çevrelenmiş bir koyun çevresinde kurulmuştur. Şehir, Doğu Karadeniz'de, Karadeniz kıyısı ile güneyde yükseltisi 2500 m'yi geçen Rize Dağları'nın kuzey yamaçlarında yer almaktadır. İlin batı sınırını Derepazarı ve Kalkandere, doğu sınırını ise Çayeli ilçeleri oluşturmaktadır.Rize genelinde Paleozoyik bir temel üzerinde Kretase'de başlayan büyük orojenezle yüzeye çıkmış granodiyorit ve flişler geniş alan kaplamakla birlikte Neojen depolarına da rastlanılmaktadır. Litoloji olarak volkanik kayaçlar andezit, bazalt, dasit ve riyodasitlerden oluşmaktadır. Bu birimler dışında Üst Kretase dönemine ait volkano-sedimanter kayaçlar ise Rize şehri güneyinde yüzeylenmektedir. Kıyı düzlükleri ve vadi tabanlarının genişlediği alanlarda alüvyonlar görülmektedir. Rize şehrinin kurulduğu alanda denizel taraçalar, tepeler ve vadiler önemli morfolojik birimleri oluşturmaktadır. Şehrin kurulduğu alanın litolojik ve jeomorfolojik özellikleri yerleşmeleri olumsuz etkilemektedir.Şehrin yerleşme tarihi M.S. V. yüzyıla kadar gitmekte olup farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Şehrin kurulduğu alanın topoğrafik yapısı nedeniyle şehrin genişlemesi ve gelişmesine uygun arazi sınırlıdır. Bu nedenle şehir için zorunlu olarak kıyıdaki düzlük alanlar kullanılmıştır. Kısa sürede bu düzlüklerin dolmasıyla denizden arazi kazanma çalışmaları başlamıştır. İlk dolgu çalışmaları 1960'lı yıllarda başlamış olup günümüzde artarak devam etmektedir. Günümüzde resmi rakamlara göre Rize şehrindeki yerleşmelerin % 70'e yakını dolgular üzerinde yer almaktadır. Son 50-60 yıldan beri kıyıda yapılan dolgu çalışmaları nedeniyle kıyı bölgesinin morfolojik yapısında çok ciddi değişiklikler yaşanmıştır. Bu değişimin en bariz örneği kıyının 250-500 m arasında değişen değerlerde gerilemiş olmasıdır. Son 10 yılda denizin doldurulması dışında kıyı gerisindeki yamaçlarda yer alan çay üretim alanları da yerleşmeye açılmıştır. Rize şehrinin genişlemesine bağlı olarak jeomorfolojik birimlerde önemli değişmeler yaşanmıştır. Bu değişimin başında doğal kıyının ortadan kaldırılması, vadilerin doldurulması, yamaç ve sırtların oyulması gelmektedir. Yol ve yerleşme alanları için yapılan kazı çalışmalarında litoloji ve jeomorfoloji dikkate alınmamıştır. Bu durum nedeniyle sel, taşkın ve kütle hareketleri gibi doğal afetlerin sayısında ve etkisinde artış görülmektedir. Özellikle şehir içerisinde kalan dere yataklarının ortadan kaldırılması veya kanala alınması nedeniyle ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde şiddetli sağanaklar sonrasında can ve mal kayıplarına neden olan sel ve taşkınlar yaşanmaktadır. Sel ve taşkın dışında büyük çaplı heyelanlar da yerleşmeler için ciddi tehlike arz etmektedir.Rize şehrinin 1980'den sonra hızlı gelişmesi ve bu gelişmede jeomorfolojik birimlerde ortaya çıkan değişme ve bu değişmenin doğal afetler üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla bu çalışma hazırlanmıştır. Doğu Karadeniz kıyı kuşağında yer alan şehirlerin hemen tamamında benzer sıkıntılar görülmekle birlikte, yerleşme alanı bakımından en sıkıntılı olanı Rize şehridir. Doğal afetlerin görülme sıklığı açısından da Rize şehri en ön sırada yer almaktadır. Şehrin bu özel durumu nedeniyle detaylı jeomorfoloji çalışmalarına uygun bir alandır. The City of Rize is located around a bay between the Black Sea in the north, Fener Cape in the west and Taşlıdere in the east. As a province, it is located in East Black Sea Region, between Black Sea coast and northern slopes of Rize Mountains that exceeds the height of 2500 meters. The provincial borders are formed by Derepazarı and Kalkandere in the west and Çayeli Country in the east. The City of Rize is located between Fener Cape and Taşlıdere, and around a bay which is surrounded by hills reaching up to 300-350 meters.While granodiorites and flysches surfaced with the orogenesis, started in the Cretaceous Period, on a Palaeozoic basement cover large areas, Neogene basins can also be observed throughout Rize. Lithologically, volcanic rocks are composed of andesite, basalt, dacite, and rhyodacite. Apart from these units, volcano sedimentary rocks from the Upper Cretaceous Period curop out on the southern part of Rize. Alluvial deposits are observed in coastal plains and widened valley basins. Marine terraces, hills, and valleys, where Rize City is established, are the prominent morphological units. The lithological and geomorphological features of the provincial zone affect urban settlements negatively.The first settlements in Rize go back to 5th Century A.D. and the city was home to different civilizations. As a result of the topographical structure of the area where the city is located, there is a limited area for the expansion and growth of the city. Therefore the coastal plains are used for urban settlements. The efforts of obtaining land from the sea have taken place in a short time after the existing plains were filled by settlements. The first landfilling works began in 1960's, and today these works continue increasingly. Official figures indicate that approximately 70% of the city settlements are on the filled areas. Serious changes occurred in the morphological structure of the coastal areas due to filling operations that have been made for the last 50-60 years. The most significant example of this change is the removal of the natural coastline away with varying distances between 250-500 meters. In the last 10 years, besides filling of the sea, the tea gardens on the hillsides have also been opened to settlement. Significant changes occurred in the geomorphological units due to the expansion of Rize City. These changes mainly occurred as removal of the natural coastline, landfilling of valleys and excavation of hillsides and ridges. Lithology and geomorphology are disregarded in excavation operations in roads and settlement areas. For this reason, increased frequency of natural disasters such as floods, overflows and mass movement of soil is observed. Particularly due to removal or canalizing of stream beds within the urban area, floods and overflows that cause loss of life and property occur with heavy soakers in spring and fall seasons. Apart from floods and overflows, the large scale landslides also create serious risks for settlements.This study was prepared to determine the changes in geomorphologic units with the rapid development of Rize City after 1980, and effects of these changes on natural disasters. Although similar problems are observed in almost every city that is located on the coastline of East Black Sea, Rize City has the biggest concerns in terms of the urban settlement. Rize City has the highest frequency of natural disasters in the mentioned region. The city is an appropriate area for detailed geomorphology studies because of these special conditions. 240

Bu çalışmada, Kalar şehri ve çevresinin doğal ortam özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanı, Irak'ın kuzeydoğu bölümünde yer almaktadır. Bu alan Khanaqen Bölgesi'nden Sirwan Nehri ile ayrılmıştır. Bu nehir çalişma alanının doğu sınırlarını oluşturur. Bu nedenle, 34.32,45 ile 35.09,53 doğu boylamları, arasında ve 45.19,19 ile 45.37,13 enlemleri arasında yer almaktadır. İlin toplam alanı 323.7 km2 olup bunun 529.3 km2'sini Rizgary ilçesi, 346.7 km2'sini Shex tawel, 496 km2'sini Pebaz ilçeleri oluşturmaktadır. Coğrafyanın bir dalı olan Fiziki Coğrafya, dünya gezegenindeki fiziksel özelliklerin incelenmesi konusunda üzerinde önemlidir. İnceleme alanının topografyası jeolojik birimleri oluşturan litolojik özelliklerinden büyük ölçüde etkilenmiştir. İncelenen alanın jeomorfolojisini tektonik, litoloji, iklim ve bitki örtüsü faktörleri etkilemiştir. Bu nedenle, jeomorfolojik evrim birçok jeomorfolojik süreç tarafından kontrol edilmektedir. Ana endojen süreç, Arabistan-Avrasya çarpışması esnasında Zagros bindirmesinin son aşamasında oluşan formasyonların batı ve kuzeybatıda yükselmesidir. Başlıca eksojenik süreçler hava şartlarına bağlı olup erozyon, flüvyal süreç, yamaç süreçleri ve antropojenik süreçleri kapsamaktadır. Çalışılan alanda tanınan başlıca jeomorfolojik yer şekilleri yapısal, denudasyon, akarsu, çözünme ve antropojenik faaliyetlere baglıı oluşmuştur. Karayolu yapımı, taşocağı, tarla açma gibi kazılarla üretilen şekiller antropojenik yer şekillerini oluşturmaktadır. Jeomorfolojik şekiller, deformasyonun kuzeydoğudan güneybatıya doğru yayılış göstermektedir. Bu amaçla araştırmanın hedefine ulaşması için konu beş ana bölümde bilimsel bir yöntem izlenerek açıklanmıştır. This study is aimed at natural environmental features of Kalar city and surrounding. The study area lies in the north-east part of Iraq. It is separated from Khanaqen district by Sirwan River. This river forms the eastern boundaries of it. So, it lies between the longitudes (34. 32. 45) to (35. 09. 53) east and latitudes (45.09.19) to (45.37.13). The total area of the district is about 323.7 km2 which are consisted of Rizgary district 529.3 km2, Shex towel 346.7 km2, Pebaz 496 km2. Physical geography as a branch of geography takes care on a study and analysis of physical features on earth planet. The topography of the studied area is greatly influenced by lithological characteristics of the geologic units. The factors, which influence the geomorphology of the studied area, are tectonics, lithology, climate, vegetation. Hence the geomorphologic evolution is controlled by many geomorphologic processes. The main endogenic process is uplifting of the western and northwestern sides of the studied area which was the final stage of Zagros Fold-Thrust Belt formation during the Arabia–Eurasia collision. The main exogenic processes include weathering, erosion, fluvial, hillslope processes, certification, and anthropogenic processes. The main geomorphologic landforms recognized in the studied area are structural, denudation, fluvial, solution and anthropogenic landforms. Anthropogenic landforms produced by excavation by road cuttings, quarrying, and farming. The geomorphic landforms indicate that deformation is propagating from northeast to southwest. For this, our study involved following a scientific course in settling the research steps in five main chapters to attain the main goal of the study and as follows. 105

Bu çalışmada, Kılıçözü Çayı Aşağı Havzası'nın genel jeomorfolojik özellikleri ve uygulamalı jeomorfolojisi incelenmiştir. Kılıçözü Çayı, Kızılırmak Havzasının orta bölümünde yer almaktadır. Havzayı batıda Naldöken Dağı (1516 m), doğuda Kervansaray Dağı (1679 m) sınırlandırmıştır.Kılıçözü Çayı Havzası'nın yukarı bölümü jeomorfolojik açıdan sade olduğu için, bu çalışmada aşağı havza değerlendirilmiştir. İnceleme alanında dağlık alanlar, platolar ve vadiler ana jeomorfolojik birimleri oluşturmaktadır. Jeolojik açıdan ise değişik formasyonda birimleri bünyesinde barındırmaktadır. Kırşehir çevresinde temeli Paleozoik'e ait `Kırşehir Masifi` oluşturmaktadır. Tersiyer'de yüksek kesimlerde önemli ölçüde aşınım olurken, aşınan bu malzeme havza tabanlarında birikmiştir. Bu dönemden sonra şiddetli bir şekilde aşındırılarak düzleştirilmiştir. Böylece plato özelliği kazanan alanlarda sert masiflerden oluşan yapılar dağlık özelliğini korumuştur.Kılıçözü Çayı Aşağı Havzası'nın jeomorfolojik, jeolojik ve iklim özelliklerinden kaynaklanan önemli sorunlar yaşanmaktadır. Uygulamalı jeomorfoloji kapsamında değerlendirilen bu sorunların başında, depremler, Kırşehir'i etkileyen sel ve taşkınlar ve erozyon gelmektedir. Arazi çalışmaları kapsamında belirlenen bu sorunlara çözüm önerileri sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Kırşehir, Kılıçözü Çayı Aşağı Havzası, Kırşehir Masifi, Uygulamalı Jeomorfoloji In the present study, general geomorphological characteristics applied geomorphology of Kılıçözü brook downriver basin were scrutinized. Kılıçözü River is located in the middle section of the Kızılırmak Basin. The basin was bordered by Naldöken Mountain (1516 m) in the west and Kervansaray Mountain (1679 m) in the east.Since the upper part of Kılıçözü River Basin is plain in geomorphological terms, downstream basin was evaluated in this study. Mountainous areas, plateaus and valleys are the main geomorphological units in the area of interest. It embodies different geological formations `Kırşehir Massif` is of Paleozoic foundation. In the higher elevations of the tertiary there was significant erosion and the eroded material accumulated in the basin floor. Following that period, it was extremely eroded and flattened. Thus, rigid massif structures preserved its mountainous characteristics in the plateaus.Kılıçözü downriver basin is experiencing serious problems due to its geomorphological, geological and climatic characteristics. Primary among these issues considered within the realm of applied geomorphology are earthquakes, floods and overflows that affect Kırşehir, and erosion. Solutions are proposed for these problems determined within the context of land works.Keywords: Kırşehir, Kılıçözü brook downriver basin, massif, Applied geomorphology. 136

Bu çalışmada Adıyaman ve çevresinin iklim özellikleri ve baraj gölünün yöre iklimine olan etkisi ortaya konulmuştur. Adıyaman ve çevresindeki istasyonların 1970-2010 yılları arasındaki meteoroloji verileri alınarak iklim özellikleri belirtilmiştir.Barajlar, büyük göller ve denizlere kıyaslandığında çok büyük alanı etkilemezler fakat az da olsa yakın çevresinin iklimini etkilemektedir. Bu çalışmada da Atatürk Baraj Gölü'nün, Adıyaman'ın iklimine etkisi ortaya konulmuştur. Toplum arasında söylenen `Baraj gölleri, çevresinin iklimini etkiler` görüşünü destekler bulgulara ulaşmak amaçlanmıştır. Bu nedenle Adıyaman ve çevresindeki istasyonların barajdan önceki yıllar (1970-1990) ile barajdan sonraki yılların (1991-2010) iklim özellikleri ortaya konulmuştur. Yapılan analizlerde barajdan önce ve sonraki meteorolojik verilerde bazı değişiklikler görülmüştür. Atatürk Baraj Gölü, Adıyaman ikliminde belirgin değişiklikler oluşturmasa da nispi nem ve kış sıcaklıklarında artışa neden olmuştur.Adıyaman'ın ikliminin yakın gelecekteki durumunu belirlemek amacıyla Adıyaman Meteoroloji İstasyonu'na ait veriler (sıcaklık, nem ve yağış) linear ve quadratic trend analizleri ile analiz edilmiştir. Uygulanan trend analizlerine göre Adıyaman'da 2010-2020 yılları arasında sıcaklık ve nem değerlerinde az da olsa bir artış ve yağış değerlerinde azalmaların olacağı tahmin edilmektedir. Sıcaklık ve nem artışı anlamlı, yağışın azalması ise anlamsız görülmektedir.Anahtar kelimeler: Adıyaman, Baraj Gölünün İklime Etkisi, Trend Analizleri In this study, climatic characteristics of Adıyaman and its surroundings and impact on the local climate of dam lake has been demonstrated. With meterological data taken between the years of 1970 and 2010 from stations of Adıyaman and its surroundings, climate features are specified.Dams, does not affect climate of large areas compared to large lakes and seas, but slightly affects the climate of close envorinment. In this study, effects of Ataturk Dam Lake to climate of Adıyaman has been demonstrated. As opinion of community stated, study were aimed to reach findings that supports the `Dam lakes affects the climate of envorinment` view. Therefore, climatic characteristics of Adıyaman and stations around the dam lake have been introduced as for years before dam lake (1970-1990) and after dam lake (1991-2010). As a result of analyzes, some changes has been seen in meterological data between before and after the dam lake. Atatürk Dam Lake has caused an increase in winter temperatures and relative humidity despite the fact this changes does not represent significance.In order to determine the status of climate of Adıyaman in near future, meterological data of Adıyaman Station (temperature, humidity, precipitation) were analyzed with linear and quadratic trend analysis. According to applied trend analyzes, between 2010 and 2020, slight increase in temperature and humidity and reduction in precipitation are estimated in Adıyaman. Increase in temperature and humidity determined to be significant and reduction in precipitation is observed as insignificant.Keywords: Adıyaman, Effect of Dam Lake to Climate, Trend Analyzes. 86

Orta Miyosen?deki kıtasal çarpışmanın ardından Doğu Anadolu?da yeni bir tektonik rejim başlamıştır. Varto Havzası, bu yeni tektonik rejimin ürünü olan Bingöl Volkanının Varto Fay Zonu tarafından kesilen güney yarısının tabanına karşılık gelmektedir.Sismik yönden oldukça hareketli olan havzanın uzunluğu 40 km, genişliği ise 12 km?ye ulaşmaktadır. Varto Havzası?nın gelişimi Bingöl Volkanı ve Muş Havzası?nın evrimiyle doğrudan ilişkilidir. Tersiyer yaşlı volkanikler ve tortullarla örtülü olan çalışma alanı kuzeyden ve güneyden volkanik platolarla çevrilidir. Havza tabanında yükselti güneyden kuzeye ve doğudan batıya doğru gidildikçe artmakta olup havza tabanının yükseltisi ortalama 1500 m?dir. Diğer dağ arası havzaların aksine Varto Havzası?nın tabanı muhtemelen Üst Pleyistosen?de gelişmiş linear volkanizma ürünü sırtlarla işgal edilmiştir.Varto Havzası?nın oluşumunda Varto Fay Zonu?nun Pliyosen sonrası aktiviteleri etkili olmuştur. Havzayı KB-GD yönünde 4 paralel fayla kesen Varto Fay Zonu önemli deformasyonlara ve akarsu ağında ötelenmelere neden olmuştur. Bingöl Volkanı ile havzayı ayıran fay yamacındaki düşey atım 950 m kadardır. Havzada doğrultu atımlı fayların morfolojiye yansımaları oldukça belirgin olup havza morfolojisine asıl şeklini veren düşey, normal ve ters faylardır. Havzanın batısında yer alan Kaynarca Deresi?nin yatağına gömülmesi Kuvaterner?deki sıkışma ve yükselmeyi işaret göstermektedir.Varto Fay Zonu?nun Kuvaterner aktiviteleri büyük heyelanlara neden olurken son yüzyılda meydana gelen 3 büyük depremde 3829 kişi hayatını kaybetmiş 23.000?den fazla yapı kullanılmaz hale gelmiştir. Tektonik özelliklerinden dolayı gelecekte de bölgenin büyük depremlerle sarsılması kaçınılmaz görünmektedir. Havzadaki yerleşmelerin büyük bölümünün, depreme dayanıksız Tersiyer ve Kuvaterner tortullar üzerine kurulmuş olması gelecekte meydana gelebilecek şiddetli depremlerde, can ve mal kaybı riskini artırmaktadır.Anahtar Kelimeler: Varto Havzası, Varto Fay Zonu, Bingöl Volkanı, Varto Depremi Middle Miocene continental collision in eastern Anatolia, it was started a new tectonic regime. Varto Basin, which is the product of this new tectonic regime is interrupted by Bingöl Volcano southern half of the base of fault zone, corresponds to Varto.Seismic aspects of the basin length of 40 km, which is quite lively and a width of 12 km is reached. Development of Varto Bingöl Basin is directly related to the evolution of the Bingöl Volcano and the Mus Basin. Tertiary volcanics and sediments that are covered with volcanic plateaus, surrounded by the north and south study area. The basin at the base of the elevation of the south to north and from east to west abruptly increasing the basin of the base of the average altitude of 1500 meters. In contrast to other mountain basins Basin Varto base of the Upper Pleistocene volcanism probably developed linear ridges are occupied.Varto Basin have been effective in post-Pliocene in the formation of Varto Fault Zone activities. Varto cut parallel to the direction of NW-SE fault basin fault zone 4 major deformations and displacements the river network. Bingöl volcano that separates the basin with a vertical offset of 950 m is the slope of the fault. Strike-slip faults in the basin morphology of the original shape of the basin morphology is quite obvious that the reflections of the vertical strike-slip normal and reverse faults. Located in the west of the basin to increase compression and point out Kaynarca creek bed, buried Quaternary.Quaternary Fault Varto activities, while large landslides caused by three major earthquakes that occurred in the last century people died in 3829 more than 23,000 buildings were unusable. Due to the region of the tectonic properties earthquakes shaking in the future, it seems inevitable. In the basin of settlements in large part, resistant to earthquakes Tertiary and Quaternary sediments was founded on may happen in future earthquakes, loss of life and property increases the risk.Key Words: Varto Basin, Varto Fault Zone, Bingöl Volcano, Varto Earthquake 116

Bu çalışmada; Fırat Nehri'nin önemli kollarından biri olan Kahta Çayı'nın oluşturduğu taraçaların jeomorfolojik özellikleri incelenmiştir. Güneydoğu Toroslar ve Kenar Kıvrımları kuşağı üzerinde yer alan Kahta Çayı Havzası Doğu Anadolu Fayı, Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ve Adıyaman Fayı tarafından kesilmiş arızalı bir topografyaya sahiptir. Tektonik hareketlerle oluşan deformasyon ve Kuvaterner'de yaşanan iklim değişmeleri aşınımı hızlandırmıştır. Yukarı havzada yaşanan şiddetli erozyonla aşındırılan ve Kahta Çayı kolları tarafından taşınan malzeme eğimin azaldığı aşağı havzada biriktirmiştir. Geniş vadi tabanında biriktirilen bu dolgular aynı akarsu tarafından yarılarak taraçalar oluşmuştur. Ayrıntılı arazi çalışmalarında Kahta Çayı Vadisi'nde 6 taraça sistemi belirlenmiştir. Bunlardan 1-2 m taraçaları 3-5 m taraçalarına dahil edilerek taraça sayısı 5'e düşürülmüştür. Bu taraçalar Yarlıca Dağı kuzeyinden başlayıp Atatürk Baraj Gölü'ne kadar T1 90-120 m; T2 50-70 m; T3 30-40 m; T4 10-20 m ve T5 3-5 m yükseltilerinde görülmektedir. Kahta doğusunda bu taraçalar genç tektonik hareketlerden çok fazla etkilenmiş olup T3, T4 ve T5 taraçaları Atatürk Barajı suları altında kalmıştır. Tektoniğin etkisiyle Cendere Boğazı doğusundaki en yüksek taraça vadi tabanına göre 150-160 m yüksekte yer almaktadır. Bölgede etkili olan genç tektonik hareketler taraça dolgularını etkileyerek deforme etmiştir. Kahta Çayı taraçalarının sedimantolojik özelliklerini belirlemek amacıyla Kahta Çayı taraçalarından 11, Göksu Çayı taraçalarından 7 numune üzerinde çakıl, XRD ve SEM-EDX analizleri yapılmıştır. Taraçaların yaşlandırılması amacıyla aynı noktalardan alınan numuneler OSL (Optically Stimulated Luminescence) yöntemiyle yaşlandırılmıştır. OSL sonuçlarına göre inceleme alanında vadi tabanından 10 m yüksekte yer alan taraçaların tamamı son 10.000 yıl içerisinde, daha yüksekte yer alanlar ise 10.000 yıldan daha önce oluşmuştur. Başka ifade ile T5'e kadar olan taraçalar Pleyistosen'de, T5 ve daha alçak taraçalar ise Holosen döneminde oluşmuştur. Kahta Çayı Aşağı Havzası taraçalar dışında Türkiye'de tipik örgülü drenajın görüldüğü bir sahadır. Ayrıca bu havza Nemrut Dağı, Cendere Köprüsü ve Karakuş Tepesi gibi tarihi mekanları içinde barındıran çok ilginç bir alandır. In this study, geomorphological features of terraces formed by Kahta Stream, one of the important branches of Fırat River are analysed. The Kahta Stream Basin, Southeastern Fault located over the belt of Southeastern Taurus Mountains and Edgefolds displays a problematic topography intersected by the Southeastern Anatolia Overlap and the Adıyaman Fault. The deformation occurring with tectonic movements and climate changes in the Quaternary have accelerated erosion. The material that has undergone a process of severe erosion in the upper basin and carried by the branches of Kahta Stream has accumulated in the lower basin. Terraces are formed by the same stream running through these fills accumulated on the large valley bottom. 6 terrace systems have been determined in Kahta Stream Valley. The number of terraces has been brought down to 5 by incorporating 1-2 m terraces into 3-5 m ones. These terraces range at altitudes of T1 90-120 m; T2 50-70 m; T3 30-40 m; T4 10-20 m and T5 3-5 m from the North of Yarlıca Mount to the Reservoir Lake Atatürk Dam. With the aforementioned terraces considerably affected by young tectonic movements in the east of Kahta, the terraces of T3, T4 and T5 have submerged under the waters of the Atatürk Dam. As a result of the effect of tectonics, the highest terrace in the east of the Cendere George is 150-160 m higher than the valley bottom. Young tectonic movements which are effective in the area have affected and deformed the terrace fills. Pebbles, XRD and SEM-EDX have been analysed over 11 samples from the terraces of Kahta Stream and 7 samples from the terraces of the Stream of Göksu in order to identify the sedimentological features of the terraces of the Stream of Kahta. The samples taken with the purpose of aging terraces have been aged by the method of OSL (Optically Stimulated Luminescence). According to the OSL results, all the terraces 10 m higher than the valley bottom have developed in the last 10.000 years and those in higher areas more than 10.000 years ago. In other words, terraces up to T5 developed in the Pleistocene and the lower ones in the Holocene. The Lower Kahta Stream Basin is an area where, except for terraces, typical braided drainage is seen in Turkey. Furthermore, this basin is quite an interesting area which includes such historical places as Nemrut Mount, Cendere Bridge and Karakuş Hill. 109

İnceleme alanını oluşturan Malatya Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nün batısında yer almaktadır. Kuzeyde Doğu Toroslar, güneyde Güneydoğu Toroslar arasında yer alan havza tektonik oluşumlu geniş tabanlı bir üçgen şeklindedir.Coğrafi konumu nedeniyle Malatya Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nden farklı iklim özellikleri göstermektedir. Yörede karasal iklim özellikleri yaşanmakta olup, yaz mevsimi çevresine göre daha ılıman geçmektedir. Uzun yıllar 366.6 mm olan toplam yağışın büyük bölümü ilkbahar mevsiminde düşmektedir. Yıllık yağış miktarının az, yaz sıcaklıklarının yüksek olması şiddetli kuraklığın yaşanmasını sağlamaktadır. Havzada kaynak sularının azlığı ve mevcutlarının verimli kullanılamaması tarımda sulama sorununu doğurmuştur. Yağış ve sulamanın yetersizliği havzada yaşayan halkı zorunlu olarak meyveciliğe yöneltmiştir. Bu zorunluluk Malatya Havzası ve çevresini Dünya kayısı üretiminde I. sıraya yerleştirmiştir. Yörede kayısı ile birlikte kiraz, elma ve üzün ekonomik anlamada geniş alanlarda üretilen diğer meyve türleridir. Havzada yetiştirilen meyveler özellikle de kayısı iklim şartlarından önemli ölçüde etkilenmektedir. İlkbahar geç donları ve sonbahar erken donları ile birlikte diğer meteorolojik şartlar da havza genelinde meyve üretimini olumsuz etkilemektedir.Bu çalışmada, havza genelinde uzun dönem rasat yapan meteoroloji istasyonlarının verileri kullanılarak havzanın iklim özellikleri belirlenmiştir. Üretim miktarlarının düşük olduğu yıllar ile bahar mevsiminde düşük sıcaklıkların görüldüğü yıllar karşılaştırılmıştır. Ayrıca Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsü'ne ait otomatik istasyonların verileri de kullanılmıştır.Sonuçta; Malatya Havzası ve çevresinde yaşanan iklim özelliklerinin havzada yetiştirilen meyve türleri için uygun olduğu görülmüştür. Ancak bazı yıllar ilkbahar döneminde yaşanan düşük sıcaklıkların özellikle kayısı üretimini olumsuz etkilediği tespit edilmiştir. Üretimin düşük olduğu yıllarda yaşanan olumsuz havza şartlarının havza genelinde aynı ölçüde zarara yol açmadığı da belirlenmiştir. Havzada yaşanan bu farklılık jeomorfolojik özelliklerden kaynaklanmaktadır. Buna en çarpıcı örnek Yeşilyurt ve Battalgazi çevresidir. Yaşanan sıcaklık terselmesi nedeniyle Battalgazi'de meyvelerin düşük sıcaklıklardan etkilenme riski daha yüksektir. Bu nedenle havza genelinde çevresine göre çok alçak alanlar meyve yetiştirilmesi için uygun değildir.Anahtar Kelimeler: Malatya Havzası, Meyvecilik, Kayısı, İklim özellikleri, Sıcaklık terselmesi Forming the study area, Malatya Basin, is located in the Eastern Anatolia Region?s western section of the Upper Euphrates. The basin which is located between Eastern Taurus Mountains in the north and the Taurus Mountains in the south is tectonic and in a broad-based triangle.Due to the it?s geographic location, Malatya Basin is different from the climate of Eastern Anatolia Region. Continental climate is experienced in the region and the weather is calmer than other adjacent regions. For many years, the average total rainfall of 366.6 mm falls during most of the spring. Small amounts of annual rainfall and high summer temperatures have caused severe drought. The basin is rich in resources of it?s underground and above ground water. Summer drought and lack of irrigation facilities urge people who live in the basin to grow fruits. This obligation makes Malatya Basin to be the first in apricot production around the world. In this region together with apricots, cherries, apples and grapes are the other fruit species. Fruits, especially apricots grown in the basin are affected by the climatic conditions. Late spring frost and early autumn frost or other weather conditions have a negative impact on fruit production in the basin.In this study, climate of the basin were determined from the meteorological station?s data which were the long-term observations made in the basin. In this study we compare the years in which production rates were low with the years in which low temperatures seen in the spring season. Also we use data which is belong to automatic stations of Malatya Fruit Research Institute. In conclusion, the Malatya Basin and experienced climatic characteristics of the environment were found to be suitable for fruits grown in the basin. However, some of the low temperatures experienced during the spring lowers the economic profits of the fruits.Especially in years when low volume and yield of apricot production because of unfavorable weather conditions in the basin did not cause the same degree of damage was also determined. These differences occurred in the basin is derived from geomorphological features. The most striking example of this is Yesilyurt and Battalgazi because of the temperature rebuff in Battalgazi, fruit in this region is higher than the risk of being affected. For this reason low places are not suitable for growing fruit.Key words: Malatya Basin, Fruit growing, Apricot, Climate characteristics, Inversion of temperature. 124