Search

Bu çalışmada, günümüzde İslami değerlere önem veren bireylerin birikimlerini değerlendirmek için tercih seçeneği olan katılım bankalarının Türkiye'deki uygulamalarından bahsedilmiştir. Katılım Bankalarının tarihi, ürünleri anlatılmaya çalışılmıştır. Katılım Bankalarının tarihi, ürünleri anlatılmaya çalışılmıştır. Katılım Bankalarının Türkiye'de bankacılık sektöründeki yeri belirli finansal tablolarla açıklanmaya çalışılarak Türkiye'de faaliyet gösteren diğer mevduat bankalarıyla karşılaştırılmıştır. İlgili karşılaştırma sonucu Katılım Bankalarının Türk Bankacılık sistemindeki yeri bulunmaya çalışılmıştır. Katılım Bankalarının mevduat bankalarıyla rekabet edebilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Katılım Bankalarının Türkiye'de bankacılık sektöründeki yeri belirli finansal tablolarla açıklanmaya çalışılarak Türkiye'de faaliyet gösteren diğer mevduat bankalarıyla karşılaştırılmıştır. İlgili karşılaştırma sonucu Katılım Bankalarının Türk Bankacılık sistemindeki yeri bulunmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Katılım Bankası, Konvansiyonel Bankacılık, Bankacılık Sektörü In this study, the preferred option today have been mentioned in the application that participation banks in Turkey to assess the accumulation of individual emphasis on Islamic values. The history and products of Participation Banks are explained. The history and products of Participation Banks are explained. Participation Banks in Turkey place in the banking sector compared with other commercial banks operating in Turkey by working with certain financial statements to be explained. As a result of the relevant comparison, it has been tried to find the place of Participation Banks in the Turkish Banking system. Suggestions have been made for Participation Banks to compete with deposit banks. Participation Banks place in the banking sector in Turkey by working to explain with certain financial statements was compared with other commercial banks operating in Turkey. As a result of the relevant comparison, it has been tried to find the place of Participation Banks in the Turkish Banking system. Keywords: Participation Bank, Conventional Banking, Banking Sector 104

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergesine istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Muhasebe meslek mensuplarının etik ilke ve kurallara uygun davranması, hem topluma hem ticari hayata karşı şeffaf olduğunu, dürüst ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Böylelikle muhasebe mesleği hem ekonomik anlamda kalkınmayı hem de sosyal anlamda canlılığı artırıcı etkilere sahip olmaktadır. Gerek toplum gerekse de ekonomik bağlamda oldukça önemli bir yere sahip olan muhasebe kavramı mesleki etik kavramı ile birleştirilmiş ve bu bağlamda muhasebe meslek etiği ilkeleri, muhasebe meslek etiği önemi, ilke ve kuralları, ulusal ve uluslararası meslek etiği ile ilgili gelişmeler belirtilmiştir. The fact that accounting professionals comply with the ethical principles and rules shows that they are transparent to both society and commercial life and are honest and reliable. In this way, the accounting profession has both economic development and social life-enhancing effects. The economic context which has an important place in society as well as quite combined with has been the concept of accounting the concept of professional ethics and in this context, the principles of ethics of the accounting profession the accounting profession the importance of ethics, principles and rules, national and international developments related to professional ethics are noted.

Müzik her zaman kalplere ve zihinlere dokunan ve insanları etkileyen bir sanattır. İnsanlar, belli dönemlerde yaşadıkları toplumsal felaketleri popüler müzik aracılığıyla ifade etmişlerdir. Belki de, bu nedenle müzik, toplumun kişisel hayal kırıklıkları ve acıları ile ilgili düşüncelerini seslendirmesini sağlayan bir araç olarak tercih edilmiştir. Bu tez için, popüler batı müziğinin bir parçası olan ve çoğunlukla argo kullanımını tercih eden bir müzik türü olması açısından rap müziği tercih edilmiştir. Rap müziğindeki argonun, sadece söylenilen veya lanse edilen birkaç kelimeden ibaret olmadığı, aynı zamanda rap müziği sanatçılarının şarkılarında, yaşadıkları belirli olayları ve içinde bulundukları durumu yansıtmak için argo kullandıkları aşikârdır. Bu dil türünün özelliği, dilbilim çalışmalarında bilhassa oluşum süreçleri bakımından incelenmeye değer olmasıdır. Bu tezde, şarkı sözlerinde argo kullanımını en çok tercih eden şarkıcılar arasında Eminem, Tupac, Iggy Azalea ve Jay-Z şarkılarının ele alınmasıyla birlikte, farklı ırkların hedef kitleye şarkı sözleri aracılığıyla iletmek istedikleri mesajlar incelenmiştir. Kullandıkları argo olarak nitelendirilen kelimelerin oluşumu incelenerek, örnekleriyle birlikte dil kullanımına katkıları üzerinde durulmuştur. Anahtar Sözcükler: Argo, dilbilim, dilbilimsel analiz, şarkı sözleri, rap müzik Music is always an art that touches hearts and minds and influences people. Peoplehave expressed the social ills they experienced in certain periods through popular music. For this reason, music has been chosen as a tool which helps the society's lethal elements to voice out their thoughts about personal frustrations and anguishes. For this thesis, rap music is preferred since it is a type of music that is a part of popular western music that mostly preferred slang. It is clear that the slang in rap music is not just a few words spoken or introduced but also rappers use slang to reflect their specific conditions they live in and the situation they are in. The characteristic of this language is that it is worth studying especially in terms of the process of formation of words in linguistic studies. In this thesis, the singers such as Eminem, Tupac, Iggy Azalea and Jay-Z who aremostly prefer to use slang words in their lyrics have been analyzed as well as the message i.e lyrics that different races want to convey to the target audience. By examining the formation of the words used as slang, it has been focused on their contributions to language use along with examples.Keywords: Slang, linguistic, linguistic analysis, lyrics, rap music 87

Bir metin koleksiyonu üzerinde yapılan çalışmalar anlamına gelen derlem dilbilimi tarihin ilk yıllarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, bilimsel bir alan olarak, derlem dilbilimi, özellikle son altmış yılda bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerin sonucu olarak gelişmiş ve büyük önem kazanmıştır. Bilgisayar teknolojisini aktif olarak kullanarak belirli bir alanda veya çeşitli alanlarda, belirli bir dilde veya farklı dillerde büyük hacimli metinleri bir araya getirmek, en sık veya en az kullanılan sözcükleri bulmak ve cümleleri uzunluklarına göre incelemek artık oldukça daha kolay olmakla birlikte bu tür çalışmalar daha kısa sürede yapılabilmektedir. Bu teknoloji aynı zamanda araştırmacıların dil özellikleri bakımından iki veya daha fazla dili karşılaştırmalarını ve toplanan farklı metinler üzerinde farklı amaçlar için değişik ilgili çalışma yapmalarını sağlamaktadır. Özgün dil verilerini analiz etmek bir dilde belirli öğelerin nasıl kullanıldığı hakkında farklı sonuçlar elde edilmesini sağlamaktadır. Derlem çalışmaları İngilizce öğretimi ve öğreniminde de kullanılmaktadır ve bugün İngilizce'yi kullananların çoğu dilbilgisi kitapları ve sözlükler gibi referans derlem kaynaklarından yararlanmaktadır. Edatlar ve türleri İngilizce'de önemli bir yere sahiptir ve edatlar Türkçe dâhil diğer bazı dillere kıyasla farklı özelliklere sahiptir. Bu çalışma, ana dilleri Türkçe ve İngilizce olan yazarlar tarafından İngiliz dili eğitimi alanında hazırlanmış makalelerde kullanılan yer ve hareket edatlarının, zaman edatlarının, mantıksal ilişkiyi gösteren edatların ve ortaç türünden edatların kullanım sıklığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu derlem çalışmasında veriler 50'si ana dili Türkçe olan ve 50'si ana dili İngilizce olan yazarlar tarafından hazırlanmış ve rastgele seçilmiş toplam 100 makaleden toplanmıştır. Çalışmada sadece özet ve giriş bölümlerinde kullanılan edat türleri analiz edilmiştir. Veriler dil ögelerinin sıklık ve olasılıklarını analiz etmekte kullanılan Keyword in Context ve Log-likelihood olarak isimlendirilen ve bilgisayara yüklü veya internet tabanlı kullanılabilen yazılım programları kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçları ayrıca ana dili Türkçe olan ve ana dili İngilizce olan yazarların makalelerinde kullandıkları edat türlerinin dağılımını da göstermiştir. Çalışma, ana dilleri Türkçe ve İngilizce olan yazarların makaleleri arasında derlem büyüklükleri bakımından anlamlı bir fark olmasına rağmen ana dili Türkçe olan yazarlar tarafından yazılan makalelerin daha büyük bir derlem hacmine sahip olduğunu göstermiştir. Bunun yanında mantıksal ilişki gösteren edatlar her iki yazar grubunun makalelerinin özet ve giriş bölümlerinde tür olarak sık kullanımları yönüyle en göze çarpan edat türüydü ve bu edatlar arasında her iki grupta da `of` edatı en yüksek sıklıkta kullanılan edattı. Studies on corpus, which means a collection of a text that can be worked on, go back to early history. However, as a scientific field, corpus linguistics has gained much importance and improved greatly as a result of the developments in computer technology especially over the last six decades. Actively using computer technology, it is now easy to collect and analyze large volumes of texts in a specific or different languages either in a specific field or various fields, find the most frequently used words or the least used words, and evaluate sentences in terms of their lengths. This technology also allows researchers to compare two or more languages in terms of their linguistic characteristics and carry out several related works for different purposes on different texts that were collected. Analyzing authentic language data provides implications about how the specific elements in a language are used. Corpus studies are also used in English language teaching (ELT) and learning, and today most of the users of a language benefit from corpus reference sources such as grammar books and dictionaries. Prepositions have a significant place in English in terms of their types, and they have different characteristics compared to some other languages including Turkish. This study aims to examine the frequency of some types of prepositions such as the prepositions of space and movement, prepositions of time, prepositions that show logical relationship and participial prepositions, in the articles in the field of ELT prepared by Turkish speakers (TSs) of English and the native speakers (NSs) of English. In the present corpus study, the data were collected from a total of 100 randomly selected articles in the field of ELT, 50 by the TSs and 50 by the NSs. The preposition types that were used only in the abstract and introduction sections were analyzed. The data were evaluated using Keyword in Context (KWIC) and Log-likelihood (LL) which are installed or browser-based programs that analyze frequency and log-likelihood of the prepositions in each type. The results of the study also showed the distribution of preposition types that the TSs of English and the NSs of English used in their articles. The study found that although there was a significant difference between the TSs and the NSs in terms of their corpus size, which was bigger in the former, prepositions that show logical relationship were the most salient type in the abstract and introduction sections of the articles of both groups of writers. Among these prepositions, `of` was with the highest frequency in both groups. 111

The study aims to offer recommendations for better practices by analyzing child sexual abuse practices in Turkey. Child abuse policies and practices were evaluated and the strong ways and the aspects that need to be developed were revealed by academicians, non-governmental authorities and public authorities from different fields of public sector. In addition, the UK, Sweden and the Netherlands’s child abuse practices have been compared with in Turkey’s. 52 depth interviews had been made with academicians non-governmental authorities and public authorities in this area between October 2017 – May 2018 with a qualitative research method. As a result of the research; The Children Monitoring Center (CVC) has been criticized for not receiving service from there for children who were victims of sexual abuse without direct contact due to the intensity of the center. After the interview with children in CVC, it should be prevented to taken again the child’s interview in order to being exposed to secondary victimization in Forensic Interview Rooms. The psychiatric treatment process of children under institutional care should be continued. At the end of this critical analysis, practice examples in different countries and researcher's own ideas, a model proposal which have better functioning, allowing coordination and communication between inter-systems has been suggested. Practices of child protection and injunction decisions, tracing mechanisms have been connected to a system through a center defined as “Coordinating And Tracing Center of Child Protection and Injuctions”. The day clinic model has been discussed for the treatment and rehabilitation process of sexual abuse. An alternative foster family model has been proposed instead of institutional care. Key Words: child, child abuse, child sexual abuse policies, child sexual abuse practices, social work. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR…………………………………………………………………………….iv ÖZET v ABSTRACT vi KISALTMALAR DİZİNİ xi 1. BÖLÜM……………………………………….……………………………………1 GİRİŞ 1 1.1.ARAŞTIRMANIN SORUNU 2 1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI 4 1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ 4 1.4. TANIMLAR 5 2. BÖLÜM: KURAMSAL ÇERÇEVE 7 2.1. TÜRKİYE’DE ÇOCUK KORUMA POLİTİKALARI 7 2.2. ÇOCUK İSTİSMARI 14 2.2.1. Cinsel İstismar 15 2.2.1.1. Cinsel İstismarda Risk Faktörleri 17 2.2.1.1.1. Bireysel Risk Faktörleri 19 2.2.1.1.2. Aileden Kaynaklanan Risk Faktörleri 20 2.2.1.1.3. İstismara Ait Özellikler 21 2.2.1.2. Cinsel İstismarın Çocuk Üzerindeki Etkileri 23 2.3. FARKLI ÜLKELERDE CİNSEL İSTİSMAR POLİTİKA UYGULAMALARI 28 2.3.1. Hollanda Çocuk Koruma Politikaları 29 2.3.1.1. Hollanda’da Cinsel İstismar Mağduru Çocuklara Yönelik Hizmet ve Uygulamalar 35 2.3.1.1.1. Bakım Hizmetleri 40 2.3.1.1.2. Tedavi Hizmetleri 45 2.3.1.1.3. Hollanda Cinsel Saldırı Merkezleri 48 2.3.1.1.4. Cinsel İstismar Mağduru Çocukla Adli Görüşme 49 2.3.2. İngiltere Çocuk Koruma Politikaları 50 2.3.2.1. İngiltere’de Cinsel İstismar Mağduru Çocuklara Yönelik Hizmet ve Uygulamalar 54 2.3.2.1.1. Bakım Hizmetleri 61 2.3.2.1.2. Tedavi Hizmetleri 63 2.3.2.1.3. Cinsel Saldırı Yönlendirme Merkezi (Sexual Assault Referral Centres) 67 2.3.2.1.4. Cinsel İstismar Mağduru Çocukla Adli Görüşme 69 2.3.3. İsveç Çocuk Koruma Politikaları 70 2.3.3.1. İsveç’te Cinsel İstismar Mağduru Çocuklara Yönelik Hizmet ve Uygulamalar 73 2.3.3.1.1. Bakım Hizmetleri 77 2.3.3.1.2. Tedavi Hizmetleri 78 2.3.3.1.3. Cinsel İstismar Mağduru Çocukla Adli Görüşme 80 2.4. TÜRKİYE’DE ÇOCUK CİNSEL İSTİSMARINA YÖNELİK HİZMET VE UYGULAMALAR 82 2.4.1. Çocuk Destek Merkezleri 89 2.4.2. Üniversitelerin Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezleri 93 2.4.3. Çocuk İzlem Merkezleri 95 2.4.4. Adli Görüşme Odaları 101 3. BÖLÜM: YÖNTEM 106 3.1. ARAŞTIRMA MODELİ 106 3.2. VERİLERİN TOPLANMASI VE ANALİZİ 106 3.2.1. Katılımcılar 106 3.2.1.1.Katılımcılara Ait Tanıtıcı Bilgiler 107 3.2.1.1.1. Akademisyenler 107 3.2.1.1.2. Kamu Temsilcileri 108 3.2.1.1.3. Hükümet Dışı Örgütlerin Temsilcileri 113 3.2.2. Veri Toplama Süreci 114 3.2.3. Verilerin Çözümlenmesi 117 3.2.4. Süre ve Maliyet 117 4. BÖLÜM: ÇERÇEVE SORULAR 118 4.1. TÜRKİYEDE ÇOCUK İSTİSMARI POLİTİKALARI 118 4.1.1. Koruyucu önleyici çalışmalar 118 4.1.2.Hukuki Boyut 125 4.1.3.Eğitim Çalışmaları 136 4.1.4.Medya 141 4.2. CİNSEL İSTİSMAR MAĞDURU ÇOCUKLARA SUNULAN HİZMETLER 144 4.2.1. Tedavi ve Rehabilitasyon 144 4.2.2. Psiko-sosyal Destek 148 4.2.3. Adli Süreç 151 4.2.4. Bakım Altına Alma 154 4.2.5. İzleme Mekanizması 157 5. BÖLÜM 159 5.1. ÇOCUK İZLEM MERKEZİ (ÇİM) UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 159 5.1.1. Görüşme/Görüşmecilerin Niteliği 159 5.1.2. Psikiyatrik Destek 163 5.1.3. Ekip Çalışması 167 5.1.4. Fiziksel Koşullar ve Teknik Donanım 172 5.1.5. Çocuk İzlem Merkezlerinin Güçlü Yanları 174 5.2. ÇOCUK DESTEK MERKEZİ (ÇODEM) UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 175 5.2.1. Fiziksel Koşullar 175 5.2.2. Personelin Nitelik ve Niceliği 178 5.2.3. Mesleki Uygulamalar 180 5.2.4. Bakım Hizmeti 182 5.2.5. Psikolojik Destek 184 5.2.6. Ekip Çalışması 186 5.2.7. Hizmet İçi Eğitim 187 5.2.8. Çocuk Destek Merkezlerinin Güçlü Yanları 189 5.3. ADLİ GÖRÜŞME ODALARININ (AGO) DEĞERLENDİRİLMESİ 190 5.3.1. Görüşme/Görüşmecilerin Niteliği 190 5.3.2. Ekip Çalışması 195 5.3.3. Adli Görüşme Odalarının Güçlü Yanları 197 6. BÖLÜM: TÜRKİYEDE ÇOCUK CİNSEL İSTİSMARI HİZMET VE UYGULAMALARINI GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK MODEL ÖNERİSİ 199 6.1. MODELİN AMACI 199 6.2. ÇOCUK İZLEM MERKEZLERİNİN İSTİSMAR MAĞDURU ÇOCUKLARA DAHA İYİ HİZMET VEREBİLMESİ İÇİN ÖNERİLER 199 6.3. ÇOCUK DESTEK MERKEZLERİNİN İSTİSMAR MAĞDURU ÇOCUKLARIN İHTİYAÇLARINA DAHA İYİ YANIT VEREBİLMESİ İÇİN ÖNERİLER 202 6.4. ADLİ GÖRÜŞME ODALARININ İSTİSMAR MAĞDURU ÇOCUĞUN İFADESİNİN ALINMASI SÜRECİNDE DAHA GÜÇLÜ HALE GELEBİLMESİ İÇİN ÖNERİLER 204 6.5. ÇOCUK CİNSEL İSTİSMARI İLE İLGİLİ HİZMET VE UYGULAMALARIN GÜÇLENDİRİLMESİ İÇİN MODEL ÖNERİSİ 208 7. BÖLÜM: SONUÇ VE ÖNERİLER 229 7.1. SONUÇ 229 7.2. ÖNERİLER 231 KAYNAKLAR 237 EK 1: YARI YAPILANDIRILMIŞ GÖRÜŞME YÖNERGESİ 257 EK 2: GÖNÜLLÜ KATILIM FORMU 260 EK 3: BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM FORMU 262 EK 4: ETİK KURUL İZNİ 264 EK 5: AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI İZNİ 265 EK 6: ANKARA ADLİYESİ İZNİ 267 EK 7: ANKARA BATI ADLİYESİ İZNİ 268 EK 8: HAKİMLER VE SAVCILAR KURULU İZNİ 269 EK 9: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İZNİ 270 EK 10: İSTANBUL BARO İZNİ 271 EK 11: ANKARA ÇİM İZNİ 272 EK 12: ORİJİNALLİK RAPORU 273 ÖZGEÇMİŞ 275 Bu araştırmanın amacı Türkiye’de çocuk cinsel istismarı uygulamalarını analiz ederek daha iyi uygulamalar için öneriler sunmaktır. Akademisyenler, hükümet dışı örgüt temsilcileri ve farklı alanlarda çalışan kamu temsilcileri aracılığıyla çocuk istismarı politika ve uygulamaları değerlendirilerek güçlü ve geliştirilmeye açık yanlar ortaya konmuştur. Ayrıca İngiltere, İsveç ve Hollanda’daki uygulamalar ile Türkiye’deki uygulamalar karşılaştırılmıştır. Niteliksel araştırma modeliyle tasarlanan araştırmada, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla Türkiye’de bu konu ile ilgili çalışan akademisyenler, kamu temsilcileri, hükümet dışı örgüt temsilcilerinden oluşan 52 katılımcı ile Ekim 2017 - Mayıs 2018 tarihleri arasında derinlemesine görüşme yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda; Çocuk İzlem Merkezinin dokunma olmayan cinsel istismar mağduru çocuklara hizmet vermemesi, ÇİM’de ifadesi alınan çocuğun AGO’da yeniden ifadesinin alınması gibi uygulamaların çocuğun ikincil mağduriyetine yol açabildiği, ÇODEM’lerde bakım altında olan çocukların psikiyatrik tedavilerinin yürütülmesi gerektiği gibi pek çok konu ortaya konmuştur. Tüm bu eleştirel analiz, geliştirilen öneriler, farklı ülke örnekleri ve araştırmacının fikirleri doğrultusunda daha iyi işleyen, sistemler arası koordinasyon ve iletişime olanak tanıyan bir çocuk koruma modeli önerilmiştir. “Çocuk Koruma ile Tedbir Kararları Koordinasyon ve İzleme Birimi” adı verilen bu birim aracılığıyla çocuk koruma ve tedbir kararlarının uygulanması, izleme ve takip mekanizmaları bir sisteme bağlanmıştır. Cinsel istismarın tedavi ve rehabilitasyon sürecinde gündüz kliniği modeli tartışmaya açılmıştır. Bakım kuruluşuna alternatif bir koruyucu aile modeli önerilmiştir. Anahtar Sözcükler: çocuk, çocuk istismarı, çocuk cinsel istismar politikaları, çocuk cinsel istismarı uygulamaları, sosyal hizmet.

Çalışmanın temel amacı ülkemize iç savaş sığınmacısı olarak gelen Suriyeli mülteci öğrencilere uygulanan rekreatif etkinliklerin fiziksel, ruhsal ve sosyal faydalarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma modeli uygulanmıştır. Araştırmanın Evrenini; 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Osmaniye ili Cevdetiye beldesinde bulunan Barınma merkezinde konaklayan ve ortaöğretimde öğrenim gören Suriyeli mülteci öğrenciler oluşturmuştur. Örneklemi ise 13-18 yaşları arası uygulanan rekreatif etkinliklere katılım sağlayan 98 öğrenci (Deney grubu) ile rekreatif etkinliklere katılmayan ancak çalışmaya gönüllü olarak dahil edilen 93 öğrenci (Kontrol Grubu) oluşturmuştur. Deney Grubuna sportif rekreasyon faaliyetleri uygulanmıştır. Deney ve Kontrol Grubuna 2018 yılında Akgül, Ertüzün ve Karaküçük tarafından Türkçeye uyarlanarak geçerliliği ve güvenirliği yapılan `Rekreasyon Fayda Ölçeği` uygulanmıştır. Sayısal verilerin normal dağılıma uygunluğu için Kolmogrov Smirnov testi kullanılmıştır. İki bağımsız grup ortalamalarının karşılaştırılmasında; normal dağılım sağlanıyor ve gruplardaki kişi sayısı >25 ise Bağımsız Gruplarda T-testi, normal dağılımın olmadığı veya gruplardaki kişi sayısının >25 koşulunu sağlamadığı durumlarda ise Mann-Whitney U testi; ön test son test puan ortalamalarının karşılaştırılmasında normal dağılım sağlanıyor ise eşlenik T-testi, normal dağılımın olmadığı durumlarda ise Wilcoxon signed rank testi uygulanmıştır. Deney Grubu ön test ve son test bulgularında fiziksel, psikolojik ve sosyal olmak üzere tüm alt boyutlarda ve genel toplamda tüm ortalama puanlarda artış olduğu bulunmuştur(p

Kıdem tazminatı ülkemizde 1936 yılında mütevazi bir hak olarak hukukumuza girmiş olup, işveren kesiminin itirazlarına rağmen zamanla bu kurum çok fazla gelişmiş, İş sözleşmesi sona eren işçiye belirli şartlarda ödenen bir tazminattan çok daha fazla fonksiyonlar yüklenmiştir. Kıdem tazminatının üzerine birden fazla fonksiyon yüklenmesi, hukukumuzda işçilerle ilgili sosyal hakların, işsizlik sigortasının, iş güvencesinin zamanında yürürlüğe konulamamış olmasından kaynaklanmıştır. Bu çalışmada kıdem tazminatının tanımı, hukukumuzda bu güne kadar geçirmiş olduğu değişiklikler, Türk İş Hukukunda kıdem tazminatı ile ilgili yapılan kanuni düzenlemeler, kıdem tazminatına hak kazanmanın şartları ve miktarı, kıdem tazminatının hesaplanmasında nazara alınması gereken hususlar, kıdem tazminatının ödenme aşaması ve zamanaşımı konuları açıklanmıştır.Türk İş Hukukunda kıdem tazminatı fonuna geçileceği kanun koyucu tarafından kanunla düzenlendiği için, dünyada kıdem tazminatı ve kıdem tazminatı fonu uygulamaları, çok fazla ayrıntıya girmeden genel hatları ile incelenmiş ve bilgi verilmiştir.Kıdem tazminatı ülkemizde 40 yılı aşkın bir süredir önümüzde çözülmesi gereken bir problem olarak durduğu için bu sorunun çözümüne ilişkin ülkemizde son 40 yılda bu konuda yapılan çalışmalar incelenmiş, bu konuda ileri sürülen görüşler, kıdem tazminatı fonunun artıları ve eksileri ortaya konulmuştur.Netice olarak çalışan tüm işçilerin bugüne kadar yaptıkları çalışmalar da dahil, herhangi bir hak kaybına uğramadan yaptıkları çalışmanın karşılığını alabilmeleri için devlet güvencesinde bireysel hesaba dayalı kıdem tazminatı fonu uygulamasına geçilmesi gerektiği ve bu problemin artık ülke gündeminden çıkması gerektiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler; Kıdem Tazminatı, İş Sözleşmesinin Sona Ermesi, Ülkemizde ve Dünyada Kıdem Tazminatı ve Kıdem Tazminatı Fon Uygulamaları, Kıdem Tazminatı Fonu, Bireysel Hesaba Dayalı Kıdem Tazminatı Fonu. Severance payment, which secured its place in our law as a modest right in 1936, has in time gained importance despite employees' objections, and shouldered a lot more functions than simply being a severance pay made under specific circumstances to an employer whose work contract has ended. Attributing more than function to severance payment stemmed from not bringing social right, unemployment coverage, and job security into force in our legal system. This study deals with the definition of severance payment, the changes it has undergone in our legal system, the legal regulations on severance payment in Turkish labor law, the conditions and amount of severance payment workers are entitled to, factors to consider in calculating severance payment, stage of severance payment and lapse of time to severance payment. As the legislator regulates the changeover to severance payment fund in Turkey, severance payment fund practices across the globe were broadly examined and a general overview was provided. As the severance payment has been a problem waiting to be solved for over 40 years in our country, all the studies done so far on this issue have been examined and ideas suggested, the pros and cons of severance payment fund were scrutinized. In short, it has been concluded that a severance payment fund system-based on individual accounts- under the guarantee of the state, should be put into practice, so that employees would receive progress payment, including all the work done till now without any loss and that this problem should be off our country's agenda. Key words: Severance Payment, Termination of Labor Contract, Severance Payment and Severance Payment Fund Implementations in Our Country and Across the Globe, Severance Payment Fund, Severance Payment Fund-base on Individual Accounts. 199

Toplumların geleceğe güçlü bir alt yapı oluşturabilmesi için yarınlarımızın yapı taşı öğrencilerin güvenli okul ortamlarında her türlü tehlikeden uzak tutulması gerekir. Sağlıklı ve güvenli okul; öğrencilerin, öğretmenlerin ve diğer okul çalışanlarının kendilerini bedenen ve psikolojik olarak iyi hissettikleri öğrenme ve öğretmeye elverişli ortamdır. Bu ortamın oluşması ise iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarıyla mümkün olacaktır. Okullarda iş sağlığı ve güvenliğine önem verilmesi tehlikelerin ve tehlikelerden kaynaklanan risklerin oluşmaması ya da gerekli önlemlerin alınabilmesi açısından son derece önemlidir.Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin okullarda iş sağlığı ve güvenliği hakkında yaptığı çalışmaları ve bu çalışmalarla ilgili olarak hangi konularda sorun yaşadıklarını ortaya çıkarmaktır. Bu doğrultuda okullarda tehlike oluşturabilecek durumlar ve okul yöneticilerinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda karşılaşabilecekleri sorunlar konusunda anket geliştirilmiştir.Araştırmanın evrenini Çankırı ve Kastamonu il merkezleri ve ilçelerinde ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde görev yapan 319 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Geliştirilen anket örneklem olarak seçilen 178 okul yöneticisine uygulanmıştır. Veriler SPSS 22 paket programı ile analiz edilmiştir. Bu araştırma sonucunda okulların büyük bir kısmında yangın algılama ve uyarı sistemlerinin bulunmadığı, merdivenlere güvenlik ağı takılmadığı, prizlerde çocuk koruma kilitlerinin olmadığı, pencerelerin yarı açılır pozisyona getirilmediği, içme suyu analizlerinin ve okullardaki makine ve elektrik tesisatı periyodik kontrollerinin yapılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca okul yöneticileri iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgisayar işletim sistemi düzeyinde ve iş sağlığı ve güvenliğinin okullarda uygulaması konusunda çeşitli sıkıntılar yaşamaktadır In order for societies to form a strong infrastructure for the future, the building block of our future must be kept away from all kinds of danger in a safe environment. Healthy and safe school means an environment suitable for learning and teaching where students, teachers and other school employees feel themselves physically and emotionally safe. The formation of this environment will be possible with occupational health and safety practices. Considering the importance of occupational health and safety in schools is extremely important in order to avoid the risks arising from the dangers and hazards or to take necessary measures.The aim of this study was to determine the school administrators' practices on occupational health and safety in schools and to find out what problems they encounter in relation to these studies. In this regard, a questionnaire was developed about the situations that might pose a danger to schools and the problems that school administrators may face in relation to occupational health and safety.The scope of the study consisted of 319 school administrators working in primary, secondary and high school levels in Çankırı and Kastamonu city centers and districts. The developed questionnaire was applied to 178 school administrators. Data are analyzed with SPSS package program. As a result of this research, it was determined that most of the schools do not have fire detection and warning systems, there is no safety net for the stairs, there are no child protection locks in the sockets, the windows are not opened to semi-open position, drinking water analysis and machinery and electrical installation controls in schools are not carried out periodically. In addition, school administrators have problems in occupational health and safety at computer operating system level and in the application of occupational health and safety in schools. 116

Amerikan kültürünü oluşturan değerler bireyselcilik ideolojisi üzerine kurulmuştur. Bireyselcilik ruhu sadece bireylerin sosyal yaşantılarını şekillendirmemiş, aynı zamanda, politikadan edebiyata ve hatta çocuk edebiyatına kadar birçok alanda kendini göstermiştir. Öyle ki Amerikan klasikleri olarak adlandırılan birçok çocuk hikayesinde Amerikan karakterini de yansıtan macera ruhuna ve özgürlük anlayışına sıkça rastlanır. 1950'ler ve sonrasında yaşanan hızlı toplumsal değişimler ise bireyselciliğe eleştirel bir bakış açısı getirmiştir. Sadece bireysel değerlerin sağlıklı bir Amerikan toplumu oluşturmak için tek başına yeterli olmadığını savunan Amerikalı sosyologlar, 1950'lerden sonra Amerikan toplumuna egemen olan sosyal, ahlaki ve kurumsal çöküşü eleştirmişlerdir. Bu nedenle, Amerikan toplumunda hakim olan `önce ben` narsistik anlayışının `önce biz` toplumsal anlayışı ile dengelenmesi gerektiğini söylemişlerdir. Benzer şekilde, E. B. White da çocuk edebiyatında, `ben` ve `biz` olgusunu birleştiren bir anlatım sergiler, ve bireyselcilik ile topluluk değerleri arasında sağlıklı bir denge kuran hikayeler yazar. Bu anlamda E. B. White'ın çocuk kitapları diğer çocuk kitaplarından farklılık gösterir.Bu tez Stuart Little, Charlotte's Web ve The Trumpet of the Swan adlı üç çocuk kitabının içerdiği konu ve temalar bakımından E.B.White'ın ahlaki sesini nasıl yansıttığını metin analizi yöntemini kullanarak incelemeyi hedeflemektedir. Bireyselciliğin kontrol edilemez yükselişi nedeniyle, E.B. White, Amerikan toplumunda toplumsal değerlerin yavaş yavaş yok olduğunu görmüş ve topluluk ruhunun çocuğun hayatında yerini almasını sağlayarak bu duruma çözüm bulmaya çalışmıştır. Değişimin çocuktan başlayacağı inancıyla E. B. White, bireysel değerlerle toplumsal değerleri çocuk kitaplarında buluşturmuş ve Amerikan toplumu için vazgeçilmez olan bireysel değerler kadar toplumsal değerlerin de sağlıklı bir Amerikan toplumu için önemli olduğunu çocuk okurlarına hatırlatmıştır. Bu anlamda, her üç romanın baş kahramanları için başarıya giden yol özgürlük ve macera ruhu ile birleşen arkadaşlık ve dayanışma ruhudur.Anahtar Kelimeler: Çocukluğun Sosyal İnşası, Çocuk Edebiyatı, Narsistik Kültür, Bireyselcilik, Toplulukçuluk, E.B.White, Sağaltıcı Anlatı. The core values that shape American culture is based on the ideology of individualism. The spirit of individualism not only shapes social life of individuals, but also shows itself in many areas from politics to literature, and even in the field of children's literature. So, in many American classical children's stories, we often come across the spirit of adventure and the concept of freedom, two issues which have shaped the American character, as well. The rapid social changes of the 1950s have been influential in bringing a critical perspective to individualism. American sociologists, who advocate that individual values alone are not sufficient for constructing a healthy American society, criticize the social, moral and institutional corruption that has dominated American society after the 1950s. Therefore, they suggest that the prevailing `me first` narcissistic value in American society should be balanced by a `we first` communal thinking. Similarly, in his children's fiction, E. B. White, without privileging either one at the expense of the other, also writes stories that maintain a healthy balance between individualism and community. In this respect, E. B. White's children stories differ from most of his counterparts.This dissertation, by using the method of textual analysis, aims to scrutinize E.B. White's three children's books Stuart Little, Charlotte's Web and The Trumpet of the Swan in order to reflect on E. B. White's changing moral voice. Due to the uncontrollable rise of individualism, E. B. White is also concerned with the gradual disintegration of communal values in American society and tries to find a resolution by integrating the spirit of the community into the life of the child. Believing that change begins with the child, E. B. White brings individual and communal values together in all three literary works, reminding his child readers the importance of community as well as individuality in the maintenance of a healthy American society. Consequently, for the protagonists of each of the three novels, the road to success lies in combining the spirit of friendship and solidarity with that of freedom and adventure.Keywords: Social Construction of Childhood, Children's Literature, Ideology, Narcissistic Culture, Individualism, Communitarianism, Healing Narrative. 111

Günümüzde Uşak ilinin ilçelerinden biri olan Eşme, kadim bir geçmişe sahiptir. Bu tez çalışmasında ise, tarihi çok eskilere dayanan Eşme'nin XV. yüzyıl sonları ile XX. yüzyıl başlarındaki nüfus yapısı, sosyo-ekonomik ve kültürel durumunu bütüncül bir anlayışla ortaya koymak amaçlanmıştır. Bunun için Eşme kazasının Osmanlı Arşivi'nde kayıtlı nüfus ve temettuât defterleri temel alınmıştır. Adı geçen defterlere ek olarak kazanın tahrir, muhasebe, avârız defterleri ve Aydın vilayet salnamelerinden yararlanılmıştır. Tez, giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde yerel tarihin tanımı yapılarak, kısaca gelişiminden ve tez çalışmasının konusu ve kaynaklarından bahsedilmiş, sonrasında bu kaynaklardan tezde kullanılanlar hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde, tahrir, muhasebe ve avârız defterlerindeki verilere göre Eşme'nin XV. ve XVII. yüzyıllar arasındakindeki durumu ortaya konulmuştur. İkinci bölümde nüfus ve temettuât defterleri esas alınarak, XIX. yüzyıldaki Eşme kazasında nüfus yapısı ve nüfus hareketleri ana başlığı altında; Eşme kazası ve karyelerinde aileler, aşiretler, müşterek aile adları, hâne miktarları ve erkek nüfus sayıları, şahıs isimleri ve isim verme geleneği, insan tipolojisi, nüfus hareketleri ve meslekler konuları incelenmiştir. Üçüncü bölümde, temettuât defterlerinden hareketle arazi varlığı, hayvan varlığı, yetiştirilen ürünler ve ödenen vergiler alt başlıkları altında Eşme kazasının iktisadi yapısı değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde ise Aydın vilayet salnamelerinde geçen Eşme kazası ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Nowadays, which is a district of Uşak Province, dates back yo an ancient times.In this thesis, we aimed to understand of this course is to reveal the population structure, socio-economic and cultural situation in the beginning of the 20th century with a holistic understanding.This master thesis based on the population and dividend registers registered in the district of Eşme in the Ottoman Archives. İn addition this records we have used official economical reports which is found in Aydın Province. Our thesis consists of an introduction and four chapters. In the introduction part, the definition of local history is explained, its development and the subject and sources of the thesis are briefly mentioned, and then brief information is given about these sources how we used this records. In the first chapter, according to the data in the books of cadastral record, accounting and avarız records, Eşme had been included in XV and XVII situation between the centuries economial-social has been revealed. In the second chapter, based on population and dividend books, which is XIX. century district of Eşme in the population structure and population movements under the main title; The families, tribes, common family names, household amounts and male population numbers, personal names and naming tradition, human typology, population movements and professions were examined in district of Eşme and villages In the third chapter, the economic structure of district Eşme is evaluated under the headings of land assets, livestock assets, grown products and taxes paid from the temettuat records. In the fourth section, the information about district of Eşme which is mentioned in Aydın province salname is given by records. 464

Yüce Yaratıcı insanları kadın ve erkek olarak iki farklı cins hâlinde yaratmıştır. Her iki cinsin fıtratında ortak yönler olduğu gibi farklılıklarda vardır. İlahi irade, bu fıtrat farklılıklarına hikmetler ve vazifeler yüklemiştir. İnsan fıtratını gözetmek, fıtrata yüklenen hikmet ve vazifelerin neticesini elde etmek açısından önemlidir.Yüce Yaratıcı, kadın fıtratında da bazı farklılıkları irade etmiş ve bu farklılıklara vazifeler yüklemiştir. Kadın, yaratılış olarak hassas, nahif, zarif ve lâtif bir varlıktır. Kadının toplumdaki istihdamında ve beşeri münasebetlerde fıtratının gözetilmesi ve buna uygun muameleler geliştirilmesi, sosyal huzur ve günlük hayattaki verimlilik açısından önemlidir. Kadın, toplumda fıtrat kaynaklı birtakım roller üstlenmekte ve sıfatlar edinmektedir. Kadının fıtratına uygun bir hayat tarzını tercih etmesi ve muhatabı olan fertlerin onun fıtratına uygun muamelesi, sosyal hayata katkısını arttıracaktır.İslâm öncesi dönemde kadın, çoğunlukla fıtratına uygun bir muamele ve değer görmemiştir. İslâm'ın tebliğiyle kadının değeri ve fıtrî rolü ortaya çıkmış ve bu Müslüman toplumda kabul görmüştür. İslâm'ın mübelliği olan Hz. Peygamber de, muhatap kitlelerinden kadınlara erkek muhataplarıyla aynı değeri vermiş ve onları hidayete davet etmiştir. Kadınlara her zaman iyi muameleyi esas alan Allah'ın elçisi, ashabına da bunu telkin etmiş ve onlara kadınların fıtratlarına uygun davranmayı ders vermiştir.Bu araştırmada Hz. Peygamber'in hadislerinde kadının yeri ve fıtratı ilgili rivayetler ve tahlillerle ortaya konmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Hadis, Fıtrat, Kadın, Peygamber The Almighty Creator has created the human beings in two genders as women and men. As well as they have common features in their displosures, they also have differences. The providence has attributed some hidden causes and missions to these displosures. To supervise the human displosure is important in terms of getting the results of the hidden causes and the missions attributed to the displosure. The almighty creator has ordained some differences in the women displosure and attributed some missions to these differences. Woman is a sensitive, naïve, graceful and pleasant creature. During the employment of the women and in their human relations, supervising the displosure of the woman and to improving the treatments according to this are important in terms of social tranquility and productivity in daily life. The woman plays some roles in the society based on her displosure and she has some attributions. Her preference of life congenial with her displosure and treatment of the people according to her displosure will increase her contribution to social life.In the pre-Islamic period, the women hadn't seen a treatment and value expedient to their displosure. With the announcement of Islam, the value and her displosure role has rised and this has been approved in the Muslim society. Moreover, the Prophet Mohammad, who is the announcer of Islam, valued the woman equally with the men and he invited the woman to the true path.The Prophet Mohammad, who always based on well treatment to the women, suggested this to his companions, too. And he taught them to treat the women according to their displosure.In this study, the place and the displosure of the woman in Prophet Mohammad's deeds have been tried to reveal with relevant rumors and assays.Key words: Hadiths, Displosure, Woman, Propet 72

Bu tez Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'ı TANAP'ın, kaynak ve tüketici ülkelerinin enerji güvenliğine yaptığı katkıyı inceler. Batı'daki tüketici ülkelere Doğu'daki üretici ülkelerden doğal gaz taşıyan boru hatları Rus ve eski Sovyet coğrafyasından geçmekte. AB ve Türkiye Rus doğal gazına fazlasıyla bağımlı durumdalar. TANAP, doğu –batı ekseninde doğal gaz taşıyıp, hiç bir kısmı Rus denetiminde olan topraklardan geçmeyen ilk doğal gaz boru hattıdır. Diğer hatların aksine kaynağı Rusya'da değil Azerbaycan'dadır. Geçmişte Rusya ve Batı arasında yaşanan gerginlikler sırasında Moskova'nın doğal gazı bir dış politika racı olarak kullanması sonucu ortaya çıkan kayda değer gaz kesintileri göz önüne alındığında, TANAP, AB ve Türkiye'nin enerji güvenliği için stratejik bir değer olarak ortaya çıkıyor. TANAP, NATO topraklarından geçen rotası sebebiyle Azerbaycan'a da hayati enerji ihraç güvenliği sunmakta. This thesis analyzes the significance of the TANAP Trans Anatolian Natural Gas Pipeline for the energy security of its source and consumer countries. The natural gas pipelines between east and west deliver gas from the east to consumers in the west through Russian and post-Soviet territory. The EU and Turkey are over dependent on Russian gas. TANAP is the first east-west pipeline that completely runs through territory which is not under Russian control. Its source is not in Russia but in Azerbaijan. Taking into consideration the significant gas shortages that were the result of Moscow's use of gas a s a foreign policy tool during times of Russian –Western tension, TANAP stand out as a long term strategic asset for the Energy security of Turkey and the EU. With its route through NATO territory it also provides Azerbaijan with vital energy export security. 131

Teknolojinin ilerlemesiyle ve internetin mobil ile birlikte artık hayatımızın her noktasında yer almasıyla hem firmalar, hem de son tüketiciler hızlanan hayat akışına uyum sağlamak amacıyla e-ticaret üzerinden alışveriş yapmayı gitgide artan oranda tercih etmektedirler. Bu süreçte web sitelerinin, e-ticaret sitelerinin, mobil uygulamaların, instagramın, facebook'un ve hatta whatsapp utgulamalarının birer ticaret noktaları olarak hizmet vermeye başlamasıyla birlikte alışveriş yapmak yepyeni bir boyut kazanmıştır. Markalı ürünlerin satışını gerçekleştiren ve sürekli/süreli indirimler sunan e-ticaret sitelerinin sayılarının artması, her markanın birer ikişer kendi e-ticaret sitelerini açması, kredi kartlarının internette kullanılmasının gitgide yaygınlaşmasıyla Türkiye'de e-ticaret sürekli hız kazanmaktadır. Tüketiciler sadece çevrelerindeki mağazalara ve markalara bağımlı kalmadan istedikleri zaman istedikleri saatte e-ticaret üzerineden istedikleri herhangi bir ürünü rahatlıkla satın alabilmektedirler.Başarılı e-ticaret sitelerinin ortak özellikleri; içerik, görsellik ve gezinme kolaylığı olarak gösterilebilir. Site tasarımında en önemli kısıtlama, ziyaretçinin beklentisidir. Site kullanıcısı, öncelikle içeriğe hızlı erişmek, en az tıklama ile işlemini tamamlamak ve istediği detayda istediği bilgiyi en kısa tıklama süresinde elde etmek istemektedir. Bunu sağlamak ise güçlü bir veritabanı ve doğru bir kullanıcı önyüzü ile mümkün olmaktadır. With the progress of technology and internet over years, companies and customers prefer eCommerce sites to adopt the accelerating flow of life. Furthermore, web sites, facebook, instagram, even whatsapp are starting to serve as a trading point. Love brands' ecommerce sites, discount ecommerce stores and also usage of credit cards on internet speed up trading in ecommerce of Turkey. Consumers can easily buy what they want and when they want from ecommerce sites, without being dependent on the stores and brands in their surroundings.Common features of successful e-commerce sites; content, visuality and ease of navigation. The most important restriction in site design is the expectation of the visitor. The site user wants to get quick access to the content, complete the transaction with the least amount of clicks, and get the information he wants in the shortest click time he wants. Providing this is possible with a powerful database and an accurate user interface. 92

Bu çalışmada, Türk yazı dilinin Doğu sahasının XV.-XX. yüzyıllar arasındaki devresini oluşturan ve Çağdaş Türk Lehçelerinin oluşmasında da önemli rolü olan Çağatay Türkçesi dönemine ait Molla Bilal Nâzımî tarafından yazılmış `Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin` adlı eser incelenmiştir. İncelemeye esas alınan eser, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi'nde TAEKK1528 yer numarası ve Voyna Musulman protiv kitaytsev (Müslümanların Çinlilere Karşı Savaşı), tekst nareçiya tarançi= Kitab-ı gazat der mülk-i Çin -Telif Molla Bilal b. Molla Yusuf el-Nazım` başlığı ile kayıtlıdır. Hicrî 1293 Miladî 1876/1877 tarihinde mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır.Çalışma `Giriş`, `İnceleme`, `Metin`, `Sonuç` ve `Dizin` bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Çağatay Türkçesi hakkında bilgi verildikten sonra Molla Bilal Nâzımî'nin hayatı, eserleri ve çalışmaya konu olan `Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin` adlı eser hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme bölümünde ilk olarak eserin imlâ özellikleri tespit edilmiş, daha sonra ses bilgisinde eserdeki ses olayları incelenmiş, son olarak şekil bilgisinde ise eserdeki yapım ve çekim ekleriyle sözcük türleri ele alınmış Çağatay Türkçesi dönemi bağlamında değerlendirilmiştir. Metin bölümünde Arap harfli metin Latin harflerine transkribe edilmiştir. Dizin bölümünde eserde geçen kelimeler eserdeki anlamlarına göre çekim ekleri gösterilmek suretiyle alfabetik olarak verilmiştir. Sonuç bölümünde yapılan çalışmayla ilgili genel bir değerlendirme yapılmış; eserin sonunda ise yapılan çalışmayla ilgili olarak geniş bir kaynakçaya yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Molla Bilal Nâzımî, Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin, 19.Yüzyıl, Dil İncelemesi, Çağatay Türkçesi. In this study, the work titled `Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin` written by Molla Bilal Nazımi from Chagatai Turkic period which has an important role in the formation of Contemporary Turkish Dialects and constituted the period of Eastern part of Turkish writing language between XV.-XX. Centuries was investigated. The work taken as the basis for the investigation is registered with the title of Voyna Musulman protiv kitaytsev (Muslims' war against Chinese), tekst nareçiya tarançi= Kitab-ı gazat der mülk-i Çin -Telif Molla Bilal b. Molla Yusuf el-Nazım` and with TAEKK1528 the location number in the library of the Institute of Turkic Studies in Istanbul University. It was written in the form of masnavi poetry in Hijri date of 1293 and Gregorian date of 1876/1877.The study consists of `Introduction`, `Review`, `Text`, `Conclusion` and `Index` sections. In introduction section, information about Chagatai Turkic was given and then the information about the life and works of Molla Bilal Nâzımî and the work titled `Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin`, which is the subject of the study, were given. In the review section, firstly the spelling characteristics of the work were determined; the sound events in the work were then examined in phonetics, finally the word types with the inflectional suffixes and derivational affixes in the work were evaluated in the context of Chagatai Turkic period in morphology. In the text section, the Arabic text was transcribed into Latin letters. In the index section, the words in the work were given in alphabetical order by showing the inflectional suffixes according to their meaning. A general evaluation of the work was made in the conclusion section; a large list of references about the conducted study is given at the end of the work.Keywords: Molla Bilal Nâzımî, Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin, 19th Century,Language Examination, Chagatai Turkic. 804

Bu çalışmanın amacı, algılanan öğretmen duyuşsal desteğinin ve akran ilişkisinin ortaokul öğrencilerinin İngilizce derslerinde deneyimledikleri başarı duyguları üzerindeki rolünü araştırmaktır. Bunun yanı sıra, araştırmaya bireysel değişkenler (cinsiyet ve sınıf seviyesi) dâhil edilmiştir ve böylelikle bu değişkenler ve başarı duyguları arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmaya Ankara'nın iki ilçesinden 810 5. 6. ve 7. sınıf öğrencisi katılmış ve veri toplama araçları olarak İngilizce Başarı Duyguları ölçeği, Öğretmen Yapıcı Duygusal Destek ölçeği ve araştırmacı tarafından Türkçe'ye uyarlanan akran ilişkisi ölçeği uygulanmıştır. İngilizce Başarı Duyguları Ölçeği Doğrulayıcı Faktör Analizi, Cronbach alfa değerleri .82 ile .89 arasında değişen yedi duygu boyutlu faktör yapısı ortaya çıkarmıştır. Tek faktörlük yapısı olan dört maddelik Akran ilişkisi ölçeği .74 kabul edilebilir güvenirlik katsayısı gösterirken, Öğretmen Yapıcı Duygusal Destek ölçeği .95 yüksek güvenirlik katsayısı ile tek faktörlük yapı sonucunu vermiştir. Çok Değişkenli Varyans Analizine göre, başarı duygularında istatistiksel olarak anlamlı herhangi bir cinsiyet farkı bulunmamıştır. Diğer taraftan, gurur, kaygı ve ümitsizlik duyguları dışında, başarı duygularında sınıf seviyesine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Kanonik korelasyon sonuçları, algılanan öğretmen duyuşsal desteği ve akran ilişkisinin pozitif duyguların (haz ve gurur) pozitif yordayıcıları, negatif duyguların (öfke, kaygı, umutsuzluk, bıkkınlık ve utanç) ise negatif yordayıcıları olduğunu göstermiştir. Aynı örüntü çalışmadaki her bir sınıf seviyesi için de gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yabancı Dil Olarak İngilizce Başarı Duyguları, Öğretmen Duyuşsal Desteği, Akran İlişkisi, Cinsiyet, Sınıf Seviyesi The aim of the present study was to investigate the role of perceived teacher affective support and sense of relatedness in middle school students' achievement emotions experienced in EFL classes. The study also included individual variables (gender and grade level) to examine the relationship between these variables and English achievement emotions. There were 810 5th, 6th, and 7th grade students who participated from two districts in Ankara and were administered Achievement Emotions Questionnaire- English (AEQ-E), Perceived Teacher Affective Support (PTAS) Scale, and Relatedness to Peers Scale as data collection instruments. Among the scales, Relatedness to Peers Scale was adapted to the Turkish language by the researcher in the present study. Confirmatory Factor Analysis of the AEQ-E revealed the factor structure with seven emotion dimensions whose Cronbach alpha coefficients ranged from .82 to .89. PTAS scale yielded one-factor structure with high reliability coefficient of .95; whereas Relatedness to Peers scale with four items and one-factor structure showed an acceptable Cronbach alpha coefficient of .74. Multivariate Analysis of Variance results demonstrated that there were not any significant gender differences in English achievement emotions. On the other hand, significant grade level differences were found in English achievement emotions, except pride, anxiety, and hopelessness. Canonical correlation results revealed that both perceived teacher affective support and relatedness to peers were positive predictors of positive emotions (enjoyment and pride) and negative predictors of negative emotions (anger, anxiety, hopelessness, boredom, and shame). Same pattern of relationship was also observed for each grade level in the study.Keywords: EFL Achievement Emotions, Teacher Affective Support, Relatedness to Peers, Gender, Grade Level 157

Kurumsal yönetim uygulamaları, birçok ülkedeki düzenleyici organlar tarafından ulusal ve uluslararası düzeyde düzenlenmiş ve belirli bir sisteme göre organize edilerek küresel bir hal almıştır.Yönetim kurulu yapısı, literatürde geniş çapta incelenen en çok tartışılan iç kurumsal yönetim mekanizmalarından biridir. Araştırmacılar özellikle yönetim kurulu yapısı ile finansal performans arasındaki ilişkiye odaklanmakta fakat bulgular zaman, ülke, sektör ve şirkete özgü faktörler nedeniyle farklılaşmaktadır. Ayrıca, literatürde denizcilik firmalarına odaklanan çalışmalar sınırlı sayıdadır.Bu çalışmanın amacı, yönetim kurulu yapısının denizcilik şirketlerinin finansal performansı üzerindeki etkisini analiz etmektir. Çalışmanın örneklemi 27 küresel denizcilik şirketinden oluşmaktadır. UFRS (Uluslararası Finansal Raporlama Standartları) uygulanan şirketler 2011 ve 2016 dönemi için seçilmiş ve panel veri analizi uygulanmıştır.Bulgular, şirket karlılığının, yönetim kurulu büyüklüğünden ve yönetim kurulundaki kadınların sayısından önemli ölçüde etkilendiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, denizcilik şirketlerinin kârlılığını belirlemede borç oranı ve kurumsal yatırımcılar gibi kontrol değişkenlerinin önemli olduğu bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Kurumsal Yönetim, Yönetim Kurulu Yapısı, Denizcilik Firmaları, Panel Veri Analizi Corporate governance practices are regulated nationally and internationally by the regulatory bodies in many countries, and have become a global state by being organized according to a certain system.Board structure is one of the most discussed internal corporate governance mechanism that is examined extensively in literature. Researchers specifically focus on the relationship between the board structure and the firm financial performance, and however, the findings are contradictory due to time, country, sector and company specific factors. Additionally, studies focusing on shipping companies are limited in the literature.The purpose of this study is to analyze the impact of the board structure on the financial performance of shipping companies. The sample of the study is composed of 27 global shipping companies. Companies that apply IFRS (International Financial Reporting Standards) have been selected for the period of 2011 and 2016, and a panel data analysis is conducted.The findings indicate that company profitability is significantly affected by the board size and the number of women on the board. Moreover, control variables as leverage and institutional ownership are found to be significant in determining shipping company profitability.Keywords: Corporate Governance, Board Structure, Shipping Companies, Panel Data Analysis 142

Türkiye ve Rusya arasında, komşuluk ilişkilerine dayanan başta siyasi, tarihi, kültürel, ekonomik, sosyolojik ve daha birçok sahadaki yakınlıktan söz etmek mümkündür. Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilere katkı sağlaması noktasında, akademik araştırmaların ne kadar büyük bir öneme haiz olduğu herkesçe malumdur. Özellikle şehir, şehircilik, şehir yönetimi vb. konulardaki karşılaştırmalı çalışmaların yetersizliği bu incelemenin yapılmasına zemin oluşturmuştur. Bu bağlamda, `İstanbul ve St. Petersburg'un Yönetim Yapısı Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme` başlıklı bu çalışmada, iki farklı merkezi yönetim kültüründen gelen İstanbul ve St. Petersburg şehirlerinin metropoliten şehir yönetimi ve şehircilik anlamındaki yönetim yapılarının rolü karşılaştırılmalı bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Beş bölümden oluşan çalışmada, her iki şehir arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, İstanbul ve St. Petersburg şehirlerinin yönetim yapılarının doğru bir şekilde karşılaştırılması noktasında, New York, São Paulo, Londra, Kahire ve Tokyo şehirlerinin yönetim yapısı da çalışmaya konu edinilmiştir. Çalışmada ayrıca, konu hakkında yazılan kitap, bilimsel çalışma, makale, kanun, yönetmelik, belediyelerin resmi internet siteleri ve kişisel değerlendirmelerden istifade edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Metropoliten Yönetim, Yerel Yönetimler, Belediye, İstanbul, St.Petersburg. It is possible to mention about chiefly the political, historical, cultural, economical, sociological closeness and in many more fields which are based on the neighboring relationships between Russia and Turkey. It is known by everyone how important the academic studies are in terms of contributing to the relationships between Turkey and Russia. In particular, the insufficiency of the comparative studies such as city, city government, urbanization etc. has established a foundation to the investigation of these kind of studies. In this scope, with in this study that is called `A Comparative Study On The Administrative Structure Of Istanbul and St. Petersburg` coming from two different central governing cultures, the role of the administrative structures of those cities have been examined in terms of the metropolitan city governing and urbanization. The similarities and differences have been put forward in this study consisting of five parts. On top of that, New York, São Paulo, London, Cairo and Tokyo cities administrative structures have also been included in the study to be able to the correct comparison of the administrative structures of Istanbul and St. Petersburg. Moreover, in this study, lots of books, scientific researches, articles, laws, instructions, some municipalities official web-sites and personal evaluations have been utilized related to the topic.Keywords : Metropoliten Municipality, Local Authorities, Municipality, Istanbul,St. Petersburg 133

Eukleides'in geometrik dizgesi ilkçağlardan günümüze kadar tüm düşünce tarihi için çok önemli bir yapı olarak kabul edilmiştir. Birçok büyük filozof Eukleides'in sisteminden etkilenmiş ve kendi felsefi düşüncelerini ortaya koyarken bu geometrik dizgedeki yöntemi göz önünde bulundurmuştur. Yeni bir metafizik arayışıyla yola çıkan Immanuel Kant için de Eukleides geometrisi önemli bir dayanak noktası olmuştur. Çalışmamızın amacı Kant felsefesi ile Eukleides geometrisi arasındaki kökensel bağları göstermek ve Kant'ın Eukleides geometrisinin zeminini nasıl inşa ettiğini açıklamaya çalışmaktır. Bu amaç doğrultusunda, Eukleides geometrisi, Kant felsefesinin temel kavramları ve Kant ile Eukleides geometrisi ilişkisi ele alınacaktır. The Euclidean geometric system has been considered as a significant structure for the whole history of thought from the ancient times to the present. Many great philosophers have been influenced by the Euclidean system and have paid regard to the method in this geometric system while introducing their own philosophical arguments. For Immanuel Kant, who started out with a new metaphysical approach, the Euclidean geometry had been a considerable reference point. The purpose of this thesis is to show the fundamental relations between Kantian philosophy and Euclidean geometry; and to explain how the Kantian method establishes the basis of Euclidean geometry. In accordance with this purpose, this thesis discusses Euclidean geometry, the basic concepts of Kantian philosophy and the relation between Euclidean geometry and Kant. 74

Bu araştırmada İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde yaşayan 18 yaş ve üzeri olan bireylerin stresle başa çıkma düzeyleri ile öz – yeterlik arasındaki ilişkisine bakılmış ve bu ilişkilerin çeşitli değişkenlerle nasıl bir ilişkisi olduğu araştırılmıştır. Araştırmanın örneklem sayısına ulaşmak için kolayda örnekleme yöntemi seçilmiş ve toplam 371 kişiye uygulanmıştır. Bunlardan 185'i kadın, 186'sı erkek bireylerden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçekler, stresin nasıl baş edileceğini tespit etmek için '' Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği '' (SBTÖ) ve bireylerin öz – yeterliğini belirlemek için '' Öz – Etkililik – Yeterlik Ölçeği '' (ÖEYÖ) kullanılmıştır. Bunların yanında yaş, cinsiyet, eğitim durumu, stresle karşılaşma sıklığı ve belirtilerle ilgili soruları içeren sosyodemografik form verilmiştir. Araştırma analizinde kullanılan yöntem; Pearson korelasyon analizidir. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; stresle başa çıkma düzeyleri ile öz – yeterlik arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak bu testlerin alt ölçeklerine baktığımızda; stresle başa çıkma düzeylerinin, öz – yeterlik ölçeğinden davranışı tamamlama ve engellerle mücadele ile anlamlı bir pozitif ilişki gösterdiği saptanmıştır. Bireylerin eğitim seviyesi ile sosyal desteğe başvurma yaklaşımı arasında pozitif bir ilişki bulunurken, çaresiz yaklaşım arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Cinsiyet ile stresle başa çıkma alt ölçeklerinde sosyal desteğe başvurma arasında anlamlı negatif bir korelasyon bulunmuştur. Cinsiyet ile öz – yeterlik alt ölçeklerinden engellerle mücadele arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Dini inanç ile stresle başa çıkma alt ölçeklerinden iyimser yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım arasında anlamlı negatif bir korelasyon bulunmuştur. Ayrıca dini inançla öz – etkililik – yeterlik ölçeğinden davranışı tamamlama alt ölçeği arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Öz – Etkililik – Yeterlik ölçeğinde davranışa başlama, davranışı sürdürme, davranışı tamamlama ve engellerle mücadele alt ölçekleri ile yeni bir ortamda kendini rahat hissedip hissetmeme arasında anlamlı negatif korelasyon bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Yetişkin Bireyler, Stres, Stresle Başa Çıkma, Öz -Etkililik –Yeterlik. This research aims to examine the relationship between coping with stress levels and self-efficacy among people over 18 years who live in Beykoz, Istanbul, to explore how they depend on the diverse factors. Convenience sampling method is used to achieve the target population of the research and measures were applied among 371 participants. 187 of the participants were female, and 186 of the participants were formed from male participants. In this research, 'Ways of Coping Inventory' (WCI) was used to measure how participants identify coping with stress, and 'Self-efficacy Scale' was used to measure the self-efficacy of participants. Furthermore, a form was given that includes sociodemographic information and questions about age ,gender, education status, stress frequency and stress symptoms. For the analysis of research, Pearson correlation analysis was applied. According to the research outputs, a relationship between coping with stress levels and self-efficacy were not found. But, if the subscales of these tests are examined; it is established that there is a positive correlation between completing behavior and tackling barriers subscales in self-efficacy scale. A positive relationship between education level of participants and the tendency to appeal social suport was founded, while a negative relationship has been found between education level and desperate attitude. There is a significant negative relationship between gender and resorting to social support subscale in coping with stress. Positive correlation was found between gender and tackling barriers subscale in self-efficacy scale. A significant negative correlation was found between religious belief with positive attitude and submissive attitude subscales in coping with stress. Furthermore there is a significant positive correlation between religious belief and completing behavior subscale in self-efficacy scale. A correlation between starting behavior, continuing behavior, completing behavior, tackling barriers subscales in self-efficacy scale and feeling comfortable in the new environment was found significant and negative.Keywords: Adults, Stress, Coping with Stress, Self Effectiveness – Sufficiency. 155

Kâdî Beyzâvî İslamî ilimlerin birçok alanında eserler verdiği için allâme ünvanını alan büyük bir âlimdir. Onun en önemli eseri Envârü't-Tenzîl ve Esrârü't-Te'vîl isimli tefsiridir. Bu çalışmamızda Beyzâvî'nin ahiret inancıyla ilgili ayetleri tefsirinde nasıl yorumladığını ortaya çıkarmaya ve onun düşüncesini tespit etmeye çalıştık. Kendisinden önceki ilk dönem kelam âlimlerinin ve çağdaşı olan müfessirlerin görüşlerinden de örnekler vererek ahiret inancı hakkında Beyzâvî'nin söylediği görüşlerini açıklamaya çalıştık. Ahiret ile ilgili her konuda Beyzâvî'nin kendi görüşlerini ilgili ayetlerin geçtiği yerlerde dile getirdiği görülmektedir. Ölüm, ruhun bekâsı, kabir azabı ve nimeti, kıyametin saati, haşir, mîzan, sırat, cennet ve cehennemin yeri gibi ahiret ile ilgili her konuda görüşlerini açıklamıştır.Anahtar Kelimeler: Ahiret, cennet, kabir, haşr Kadı Beydawi is a great scholar who gets learned man title for giving a lot of work in most fields of Islamic sciences. His most important work is the work named Anvaru't-Tanzil wa Asraru't-Ta'vil. In this study, we try to determine Beydawi's thoughts and to find out how he interpreted the verses about afterlife in his exegesis. We tried to explain Beydawi's opinion about afterlife belief by giving examples of first period theology scholars before him and the views of his commentators who was his contemporaries. It is seen that Beydawi mentioned his views about everything related afterlife in where relevant verses take place. He explained their views about everything related afterlife such as death, survival of the soul, grave suffer and its blessing, the time of doomsday, resurrection, trial balance, sirat, the location of heaven and hell.Keywords: Afterlife, heaven, grave, resurrection 80

Kalkınma projeleri ile birlikte neoliberal küreselleşme, dünyayı Batı ideallerine göre yıllardır şekillendiren modernite kurumlarındandır. Özellikle “Üçüncü Dünya’da” bu şekillendirmenin yapılması birçok topluma yoksulluk, sefalet ve şiddet getirmiştir. Bu şiddet ve yoksulluğun mağdurları olan ve kapitalizmin kaderleri olmadığının farkında olan taban hareketleri alternatifler yaratabilmenin çabası içindedirler. Otonomi ise bu çabanın gerçekleştirilebilmesinin yoludur. Fakat ne var ki otonomi kavramı birçok özerklik hareketine de temel olacak şekilde uzun süredir liberal düşünce okulunun tahakkümü altındadır. Otonomi kavramına farazi durumlar üzerinden daha büyük bir amaca ulaşmanın aracı olarak yaklaşan liberal otonomi yaklaşımı neoliberal küreselleşme sürecinde sığ kalmaktadır. Çalışmada incelenen Zapatista Hareketi örneğinde de görüldüğü gibi, tabandan gelen toplumsal hareketlerin otonom olmayı arzuladıkları modernite kurumlarını liberal otonomi yaklaşımları doğal ve alternatifi olmayan gerçeklikler olarak üstü açık ya da kapalı kabul etmektedirler. Böyle bir yaklaşım ise Castoriadis’in heteronomi olarak adlandırdığı otonomiye zıt bir durumu ortaya çıkartmaktadır. Liberal otonomi yaklaşımlarının bizzat toplumların otonom olmayı arzuladıkları gerçeklikleri alternatifsiz kabul etmesi yeni bir otonomi yaklaşımının inşasını gerekli ve mümkün kılmaktadır. Neoliberal küreselleşme ve kalkınma projesi gibi toplulukların otonom olabilmelerini engelleyen modernite kurumlarını tamamen reddeden Post-Kalkınma Teorisi ise çok boyutlu otonominin inşası için kuramsal bir çerçeve sunmaktadır. Liberal otonomi yaklaşımları aksine Post-Kalkınma Teorisi, Zapatista Hareketi’nde de görüldüğü gibi siyasi, ekonomik ve kültürel mecralarda çok boyutlu bir otonomi yaklaşımına sahiptir. Otonomi kavramını, ulus devletin merkezi tarafından tanınan siyasi ve kültürel ayrıcalıklar olarak kabul etmek yerine, bu çalışma sömürgecilikten kalkınma projelerine modernite kurumlarının hepsinin mağduru olan toplulukların oluşturduğu Zapatista Hareketi’nde de görüldüğü gibi çok boyutlu bir otonomi yaklaşımının kuramlaştırılmasını hedeflemektedir., Along with development projects, neoliberal globalization has been one of the modernity institutions which transforms rest of the World in line with Western ideals. Such transformation has brought poverty, misery and violence to communities and especially to those in the so-called “Third World”. Those communities have come to realize that the system that bears such misery and violence is not their fate and is not without an alternative and the ways of creating such alternatives are emanating from the grassroots. The concept of autonomy is the path to such attempts of creating alternatives. However, autonomy has long been studied in and associated with liberal school of thought. But, the liberal approaches to autonomy which tend to see autonomy as a tool for achieving a greater goal and conceptualizes it through vague and abstract situtations, are nothing but shallow in these times of neoliberal globalization. Because, as it can be observed in the case of Zapatista Movement, the grassroots initiatives aim to be autonomous from the institutions of modernity and the liberal approaches view these institutions like free-market economy or nation-state as natural realities and without their alternatives. Such an approach is not only compatible with the very notion of autonomy but is what Castoriadis called heteronomy; the opposite of autonomy. In this light, the Post-Development Theory provides theoretical framework for an alternative and multi-layered conceptualization of autonomy. As it can be seen in the case of Zapatista Movement, the project of autonomy can be realized through political, cultural and economic levels. It is the aim of this study to theorize such an alternative and multi-layered approach to autonomy.

Uluslararası hukukun tartışmalı konularından biri olan devletlerin halefiyeti, uygulamada devletlerin uzlaşamadıkları temel sorunlardan biri olagelmiştir. Bir devletin ülkesinin bir kısmı ya da tamamının başka bir devlet egemenliğine geçmesi olarak tanımlanabilecek olan halefiyetin; ne kavramsal çerçevesi ne de halefiyet meselesinin kapsamı konusunda bir birlik sağlanabilmiştir ki bu durum öncelikle ve ziyadesiyle uluslararası hukukun yapısından ileri gelmektedir. Bilindiği üzere uluslararası hukukta, ulusal hukukların aksine, bütün aktörleri bağlayıcı bir egemen iradenin ve aynı bağlamlı düzenlemelerin yokluğu, uluslararası hukukun çıkar eksenli politik işleyişi de göz önünde tutulduğunda, özellikle yoğun çıkar çatışmalarının yaşandığı konularda birlik sağlanmasını güçleştirmektedir. Uluslararası hukukun bu yönünün halefiyet noktasında bu denli öne çıkmasının nedeni de hiç kuşkusuz halefiyet konusunun yoğun şekilde çıkar odaklı olmasıdır. Zira uluslararası hukukun aslî süjesi olan devletlerin sona ermesi ya da devleti oluşturan unsurlarda değişikliklerin meydana gelmesi birtakım ciddi sonuçları ve sorunları beraberinde getirmektedir. Bu durum devletlerin halefiyetinin geniş kapsamından ileri gelmektedir ki; uluslararası antlaşmalar, devletlerin malvarlığı, devletlerin borçları, devletlerin arşivleri, vatandaşlık gibi önemli hususlar bu kapsam dahilindedir.Halefiyet konusunda bir birlik sağlamak adına Birleşmiş Milletler ?1978 Viyana Devletlerin Antlaşmalara Halefiyeti Sözleşmesi? ve ?1983 Viyana Devletlerin Devlet Malları, Arşivleri ve Borçlarına Halef Olma Sözleşmesi?ni kabul etmiştir. 1978 Tarihli ilk Sözleşme yürürlüğe girmiş ancak ikinci Sözleşme henüz yürürlüğe girmemiştir. Vatandaşlık konusunda da devam eden sözleşme çalışmaları da göstermektedir ki, örf ve âdet hukuku bağlamında uygulanmakta olan halefiyet konusunun yazılı hale getirilmesine, devletler arasında bir birlik sağlanmasına çalışılmaktadır.Bu çalışmada, söz konusu Sözleşmeler ve devlet uygulamaları esas alınarak halefiyet konusu ele alınmış ve Yugoslavya?nın parçalanması sonucu ortaya çıkan yeni devletlerin halefiyeti meselesi incelenmiştir. Yugoslavya?nın çok uluslu yapısı, bölgeler arasındaki ekonomik farklılıklar, milliyetçilik akımının yayılması, bağımsızlık hareketleri, azınlık sorunları gibi faktörler parçalanmaya zemin oluşturmuş, 1991?de başlayan bağımsızlık hareketleriyle birlikte Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti sona ermiştir. Çalışmamızda bu parçalanma ile gündeme gelen halefiyet vakıası ve bağımsızlıklarını ilan ederek yeni bir devlet olan Slovenya, Hırvatistan, Bosna Hersek, Makedonya, Sırbistan ve Karadağ?ın halefiyetleri ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Devlet, Halefiyet, Yugoslavya, Uluslararası Antlaşma. The succession of states, as one of the controversial issues in international law, has been one of the fundamental problems that states could never compromise in practice. There has been an agreement on the issues about neither conceptual scope nor framework of succession, which can be defined as entrance of the partial or whole territory of a state under the sovereignty of another state. That situation primarily and mainly results from the structure of international law. As known, unlike the municipal laws, in international law, considering interest based political operation of international law, the absence of a sovereign will binding upon all the actors and the similar regulations makes it difficult to reach an agreement especially in the issues of intense conflict of interest. The reason this aspect of international law about succession has been deeply distinguished, is no doubt is that the issue of succession has been intensively the interest based. Therefore, the termination of states, the main subject of international law, or any change in the features of formation of states bring along some certain serious problems and results. This situation arises from the broad scope of the succession of states which also includes some important issues such as international agreements, the property, debts, archives and nationalities of states. In order to secure uniformity on succession, the United Union adopted the `Vienna Convention on Succession of States in Respect of Treaties of 1978? and `Vienna Convention on Succession of States in Respect of State Property, Archives and Debts of 1983?. The first agreement dated 1978 is in force now yet the second one has not yet enter into force. The processing work on an agreement about nationality shows also that it has been tried to have compliance between states in putting the succession issue enforced within the scope of customary law in writing. In this work, the succession issue is discussed with respect to the aforementioned agreements and state practice and the succession issue of new states that has arisen from the dissolution of Yugoslavia is examined. The factors such as the multinational feature of Yugoslavia, the economic differences between territories, the spread of nationalism, the independence movement and minority issues provide a basis for the dissolution. With the independence movement starting in 1991, the Socialist Federal Republic of Yugoslavia is terminated. In this study, the succession issue becoming a current issue as a result of the dissolution, as well as the succession of new states, Slovenia, Croatia, Bosnia Herzegovina, Macedonia, Serbia and Montenegro after announcing their freedom are discussed. Key Words: State, Succession, Yugoslavia, International Agreement. 155

Literatürde tükenmişliğin insanlarla birebir ilişki gerektiren mesleklerde görüldüğü ifade edilmektedir. Hemşirelik mesleğide söz konusu meslek grupları içinde yer almaktadır. Hemşireler arasında tükenmişliğin hasta bakım kalitesine etkisine ilişkin yeterli çalışma yapılmamıştır. Bu çalısmanın amacı, hemşirelerde tükenmişliğin hasta bakım kaliesine etkisini incelenmesidir. Araştırma, özel hastanede çalışan 100 hemşire ve 100 hasta üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler anket yoluyla toplanmış ve wrap PLS, SPSS 11.5 ve HLM 7.0 for windows paket programlarıyla analiz edilmiştir.Yapılan analizlerden elde edilen bulgulara göre, hemşirelerde duygusal tükenmişlik kişisel bilgilendirme algısını olumsuz olarak etkilemektedir. Diğer taraftan kişisel başarı algısı fiziksel çevre ve genel talimatlar algısını olumlu olarak etkilemektedir. The literature shows that burnout is expressed in the professions that require one to one relationship with people. The nursing profession, the professional groups mentioned is located within. There has not been adequate studies of the effect of burnout on nurses quality of patient care.The aim of this study was to investigate the effect of nurses burnout on nurses quality of patient care. The study was conducted on 100 patients and 100 nurses working in private hospitals. Data were collected through a questionnaire and were analyzed using wrap PLS, SPSS 11.5 and HLM 7.0 for windows.According to findings, emotional exhaustion in nurses negatively affect the perception of personal information. On the other hand, personal accomplishment positively effect the perception of the physical environment and general instructions. 91

Bu çalışmada 19. yüzyılın sonları veya 20. yüzyılın başlarında öldüğü tahmin edilen Seyyîd Giryân Cemâleddîn Kazâkî'nin hayatı ile dîvânı hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.Şâirin hayatı ve dili hakkında bilgiler verildikten sonra çalışma dört bölüm şeklinde düzenlenmiştir.Birinci bölümde dîvân şekil ve muhteva (din, tasavvuf, toplum, insan, tabiat) yönünden incelenerek sonuç belirtilmiş ve çalışmada yararlanılan kaynaklar sıralanmıştır.İkinci bölümde dîvânın nüshalarını tanıtılarak tenkitli metin çalişması yapılmış ve metnin orijinali ?Türk İlmî Transkripsiyon Sistemi? ile verilmiştir.Üçüncü bölümde dîvândaki şiirlerde geçen ve anlamı bilinmeyen kelimelerin bir sözlüğünü hazırlanılmıştır.Dördüncü bölümde ise dîvândaki kelimelerin dizini yapılmıştır.Anahtar Sözcükler: Kazâkî, Sanatı, Dîvân, Metin, İnceleme, Sözlük, Dizin In this study, have been submitted information about Seyyîd Giryân Camâleddîn Kazâkî?s life and dîvân who are estimated to have died in the end of the 19th century or in early of the 20th century.After giving some information about the poet's life and language, study is organized in four sections.In the first section, after research the terms of dîvân form and content (religion, mysticism, social, human, natural), results indicate and in the present study are listed sources used.In the second section, by introducing copies part of the dîvân in the criticizing the text of the divân and the original text is given with `The Turkish Scientific Transcription System`.In the third section, prepared a dictionary of words used and unknown the meaning in the poem.In the fourth section, prepared the index of the words in the poem.Key Words: Kazâki, Art, Dîvân, Text, Research, Dictionary, Index 283

Su ilk çağlardan bu yana yaşamın vazgeçilmez temel öğesi olmuştur. İnsanlarsağlıklarını korumada ve hastalıklarının tedavisinde suyun iyileştirici gücünden tarihboyunca yararlanmıştır. İnsanların hayatta sahip oldukları en değerli varlıkları hiçşüphesiz sağlıklarıdır.Dünya nüfusunun hızla yaşlanması, kentleşme, sanayileşme ile ortaya çıkançevre sorunlarının çoğalması, insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu nedenleinsanlar sağlığını korumak, daha zinde olmak ve hastalıklarından kurtulmak içinsağlık turizmine yönelmektedir. Bu da sağlık turizminin tüm dünyada hızlı gelişmegösteren bir sektör olmasını sağlamıştır.Bu tez çalışması sağlık turizmi içerisinde yer alan termal turizminDenizli'deki sorunlarını belirlemeyi, potansiyelini ortaya çıkarmayı ve bazı çözümyollarını önermeyi amaçlamaktadır. Bunu gerçekleştirmek için araştırmamızın birincibölümünde, sağlık turizminin genel özellikleri, kavramsal çerçevesi, standartları,tarihsel gelişimi, mevcut durum, potansiyel ve beklentiler ortaya koyulmuştur. İkincibölümde, termal suların sağlık hizmetlerinde kullanılması, uygulama türleri veözellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, termal turizmin vizyonu, yasal mevzuat,teşvikler ve pazarlama konuları irdelenmiştir. Dördüncü bölümde, Denizli'nin termalturizm'deki potansiyelleri, termal tesislerin sundukları hizmetler, yatırım olanaklarıincelenmiştir.Anahtar Kelimeler : Termal turizm, sağlık turizmi, turizm çeşitliliği, termalkaynaklar. Water has been an indispensable element of life since ancient times. Peoplehave relied on the healing power of water throughout history to protect their healthand treat diseases. Health is undoubtedly the most valuable asset that people have inlife.The rapid aging of the world population, increased environmental problemsresulting from urbanization and industrialization have negative effect on humanhealth. Therefore, people are turning towards health tourism to protect their health, tobe fit and to recover from diseases. This provides the health tourism sector theopportunity to develop rapidly all over the world.This thesis aims to determine the problems of thermal tourism in Denizli,which is a part of health tourism, and to reveal its potential as well as to proposesome solutions. To accomplish this, in the first part of our research, the generalfeatures of health tourism, its conceptual framework, standards, historicaldevelopment, current status, potential and prospects are presented. In the second part,the use of thermal waters in health care, application types and characteristics aredescribed. In the third part, thermal tourism vision, legislation, incentives andmarketing issues are discussed. In the fourth part, Denizli's thermal tourism potential,the services offered by the thermal facilities and investment possibilities areexamined.Key Words : Thermal tourism, health tourism, tourism diversity, thermal springs. 101

Bu araştırmanın amacı, üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde yaratıcı düşünme ve paralel öğretim programı modeli temele alınarak farklılaştırılmış geometri öğretiminin yaratıcılığa, uzamsal yeteneğe ve başarıya etkisini değerlendirmektir. Bu amaçla; 5. Sınıf matematik ders kitabının ?Çokgenler? ve ?Geometrik Cisimler? adlı iki ünitesi alınarak farklılaştırılmış geometri ünite programı oluşturulmuştur.Araştırmada, deneme modellerinden ön test ve son test deseni kullanılmıştır. Çalışma, İstanbul ilinde, üstün zekâlı ve yetenekli çocuklara okul sonrası farklılaştırılmış programı sunan İstanbul Bilim ve Sanat Merkezi`nde 5. sınıfa devam eden 15'i deney grubunda, 15'i de kontrol grubundaki toplam 30 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Deney grubundaki öğrencilere ?Çokgenler? ve ?Geometrik Cisimler? üniteleri boyunca kendileri için farklılaştırılmış program uygulanırken kontrol gurubundaki öğrencilere herhangi bir farklılaştırılma yapılmadan mevcut öğretim yöntemiyle derslerini işlemeye devam etmişlerdir.Araştırma kapsamındaki verilerin toplanması için araştırmacı tarafından geliştirilen Geometri Başarı Testi, Urban ve Jellen tarafından geliştirilen Yaratıcı Düşünme- Şekilsel Üretim Testi ve John Hopkins Üniversitesi, Yetenekli Gençler Merkezi tarafından geliştirilen Uzamsal Yetenek Testi kullanılmıştır. Adı geçen üç test de deney ve kontrol grubundaki tüm öğrencilere öntest ve sontest olarak verilmiştir. Elde edilen veriler istatistik programında yer alan Mann Whitney-U testi ve Wilcoxon İşaretlenmiş Mertebeler Testi teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırmanın bulgularına göre, üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilere yönelik hazırlanan geometri programının öğrencilerin başarı, yaratıcılık ve uzamsal düşünme yeteneğini arttırdığı gözlenmiştir. The purpose of this study is to evaluate the effect of a differentiated geometry curriculum based on creative thinking and the parallel curriculum model on creativity, spatial ability and success of gifted and talented students. For this purpose, only two units, namely ?Polygons? and ?Geometric Solids? taken from the 5th grade mathematics curriculum were differentiated.In this study, pretest and posttest experimental model was used. The study was carried out in Istanbul with 30 5th grade students, 15 being in the experimental group and the other 15 being in the control group attending Istanbul Science and Art Center that offers differentiated program for gifted and talented children after school. While the differentiated curriculum in geometry was being administered to the experimental group, the regular curriculum without any differentiation was being administered to the control group.In order to collect data pertaining to this research, Test for Creative Thinking ? Drawing Production (TCT-DP) developed by Urban & Jellen, Spatial Ability Test developed by John Hopkins University, Center for Talented Youth and Geometry Achievement Test that was developed by the researcher were administered. These last three tests were administered as pretest and posttest to all students in the experimental and control groups. The data obtained was analyzed by using Mann-Whitney U Test and Wilcoxon Signed-Ranks Test taking place in the statistical program.According to the findings of the study, it has been observed that the geometry program that was prepared for gifted and talented students increased the success, creativity and spatial thinking skills of the students. 281

Yargı bağışıklığı uluslararası hukuka ait bir doktrin olup, bir devletin başka bir devletin yasal mercilerinin önünde sahip olduğu bazı imtiyazları düzenlemektedir. Bu doktrine göre, yabancı devlete ait mülkler ile yabancı devletin başkanları, başka bir devletin yerel yargısına konu olamazlar. Geleneksel olarak bu doktrin egemenlik kavramı üzerine inşa edilmiştir. Egemenlik kavramına göre, tüm egemen devletlerin eşit olması nedeniyle, bir egemen devlet diğer bir egemen devletin mahkemeleri önünde yargılanamayacaktır. Yerel yargı merciileri önünde yabancı devletin tüm eylemlerinden muaf olması ?mutlak yargı bağışıklığı? kuramı olarak adlandırılmaktadır. Zaman içinde ise, ?mutlak yargı bağışıklığı? daha ?sınırlı? bir bağışıklığa dönüşmüştür. ?Sınırlı bağışıklık? kuramına göre egemen devletler başka bir egemen devletin yargı organları önünde egemenliğin tasarrufundan kaynaklanan veya teknik olarak siyasal nitelikli eylemleri ve işlemleri yargı bağışıklığı kazanırken, ticari veya özel hukuk kaynaklı eylemleri ve işlemleri ise yargı bağışıklığının dışında kalmaktadır.Bu tezde, ?yargı bağışıklığı? doktrinin Türkiye'deki görünümünü ve Türk hukukunun ?mutlak yargı bağışıklığı? kuramından ?sınırlı yargı bağışıklığı? kuramına geçişi Yargıtay kararları ışığında incelenecektir.Anahtar Kelimeler: Yargı bağışıklığı, mutlak yargı bağışıklığı, sınırlı yargı bağışıklığı, devletlerin özel hukuk kaynaklı ve devletlerin egemenliğin kullanımından kaynaklanan ya da politik işlemleri, Yargıtay kararları. State immunity is a doctrine of international law, regulating a cluster of exceptions to the legal authority of the territorial state. According to the doctrine; acts, possessions and heads of a foreign state are not subject to the domestic justice system in an individual state. Traditionally, the doctrine builds on the concept of sovereignty, which is the regulating principle of the international normative order: since all sovereigns are equal, a sovereign cannot possibly be called to account before the authority of another sovereign. The inviolability of foreign state acts in this form is often referred to as ?absolute immunity.? In time the doctrine has been transformed into a more ?restrictive? form, which leaves out commercial or private-law transactions of states (iure gestionis), granting immunity to the acts of foreign states in terms of sovereign or political acts only (iure imperii).This study traces the transformation of the doctrine in the Turkish law from absolute to restrictive immunity through an examination of a number of relevant verdicts made by the Turkish Court of Cassation with a view to provide an account of the doctrine as understood in Turkey presently.Keywords: State immunity, absolute immunity, restrictive immunity, private-law transactions and sovereign or political acts of states, Turkish Court of Cassation decisions. 88

Günümüzde sürekli değişen regülasyonlar, artan sağlık harcamaları ve globalleşen dünya ile birlikte sağlık kayıtlarının tutulması önemli bir sorun haline gelmiştir. Sağlık kayıtlarının tutulması için kullanılan Elektronik Sağlık Kayıt Sistemleri günümüzde en sık kullanılan ve en çok tercih edilen kayıt metodu olmuştur. Ancak tüm bilgi sistemleri kurulumu ve kullanımında olduğu gibi Elektronik Sağlık Kayıt Sistemleri'nin de kendi adaptasyon süreçleri ve yayılım faktörleri bulunmaktadır. Bu çalışmasının temel amacı Elektronik Sağlık Kayıt Sistemleri'nin adaptasyon süreçlerini analiz edebilecek bir model geliştirmek ve yayılım faktörlerini anlayabilmektir.Çalışmanın sonucunda adaptasyon sürecini etkileyen çeşitli faktörler literature çalışması ve deneysel bir anket ile belirlenmiştir. Model test edilmiş ve kavramlar aracı faktörler, bağımlı faktörler ve dışsal faktörler olarak gruplanmıştır. Today?s rapidly changing regulations, increasing healthcare costs and most importantly, globalization has made health record keeping an important issue. Electronic Health Record systems are on the rise as a crucial and unavoidable way of record keeping for healthcare. However as do other information technology implementations, Electronic Health Records also have their own adoption processes and diffusion factors. The main goal of this study is to define a model to analyze the adoption process of Electronic Health Records systems and to understand its diffusion factors.The results of the study indicate that there are different factors affecting the adoption process of via a literature research and quantitative field survey. The model has been tested and constructs have been grouped under intermediary, dependent and external factors. 108

Avrupa Birliği (AB), üye devletlerin ekonomilerini ve ekonomik ilişkilerini düzenleyen bir örgüt olarak, diğer alanların yanı sıra ekonomi alanında da pek çok metin üretmektedir. Türkiye'nin ekonomik sistemi bazı noktalarda AB'nin ekonomik sistemi ile örtüşen ortak özelliklere sahiptir, diğer yandan AB'nin ekonomik sistemi Türkiye'nin ekonomik sistemine yabancı öğeler barındırmaktadır. Diğer bir değişle AB'nin ve Türkiye'nin ekonomik sistemleri arasında benzerlikler ve farklılıklar söz konusudur. AB'nin ürettiği ekonomi metinlerinin çevirisinde kullanılan yöntemler ise, bu dil dışı öğelerden etkilenmektedir. Bu çalışmada AB ile Türkiye'nin ekonomik sistemlerindeki farklılıkların ve benzerliklerin, AB metinlerin çevirilerinde kullanılan yöntemleri nasıl etkilediği incelenmiştir. Bu çalışmanın konusu, benzerliklerin olduğu noktalarda, yani ortak ve/veya evrensel terimlerin olduğu noktalarda hangi çeviri yöntemlerin, farklılıkların olduğu noktalarda, bir başka deyişle AB'ye özgü ve/veya ?ithal? terimlerin olduğu noktalarda hangi çeviri yöntemlerin kullanıldığıdır. Bu tezde, bahsi geçen ekonomi metinlerinin çevirileri Jean Paul Vinay ve Jean Darbelnet'in çeviri kuramı ışığında analiz edilmiştir. The European Union (EU) produces various texts in the field of economy as an organization which orchestrates and regulates the economic systems of the member states and the economic relations among them. On the one hand, as a candidate country Turkey?s economic system has some common points with the economic system of the EU. On the other hand, the EU?s economic system involves elements that are foreign to Turkey?s economic system. In other words, there are similarities and differences between the economic systems of the EU and Turkey. The methods used in translating the economic texts that are produced by the EU are influenced by these extralinguistic factors. In this thesis, how the similarities and the differences between the economic systems of the EU and Turkey effect the methods that are used in translating EU texts is analyzed. The subject of this thesis is related to translators? selection of certain translation methods in case of similarities, that is, when they encounter common and/or universal terms, and in case of differences, that is, when they encounter EUspecific and/or imported terms. In this thesis, the aforementioned texts have been analyzed in the light of the translation theory developed by Jean Paul Vinay and Jean Darbelnet. 135

Bu çalışmada kent yoksulluğu ile siyaset arasındaki ilişki, Ankara örneğinden hareketle incelenmektedir. Çalışma iki temel eksen üzerinde ilerlemektedir. Birinci eksende kent yoksulluğu bir yönetim sorunu olarak ele alınmakta ve yönetimsellik/yönetim rasyonelliği kavramı eşliğinde tartışılmaktadır. Kent yoksulluğu kapitalizmin dönüşümüne bağlı olarak farklı biçimler almıştır. Günümüzde kent yoksulluğu, altsınıf, mekânsal ayrışma, güvensizlik ve belirsizlik olgularıyla nitelenmektedir. Dolayısıyla kent yoksulluğunun yönetilmesi, söz konusu olguların iktidarın yönetimsel araç ve stratejileriyle yönetilmesi anlamına gelmektedir. Çalışmanın ikinci eksenini kent yoksullarının iktidar biçimleri karşısındaki konumu oluşturmaktadır. Kent yoksullarının farklı iktidar stratejilerine karşı geliştirdiği farklı direnme biçimleri hareket olarak ortaya çıktığı gibi sessiz biçimde de gelişebilmektedir. Bir yanda daha çok bilinen ancak yaygın olmayan, hedef odaklı ve hedefe ulaşılınca kesilen kentsel sosyal hareketler gelişirken, diğer yanda çok az bilinen, varlığı ilk bakışta anlaşılmayan, sessiz, ama sürekli ve yaygın olan sessiz direniş biçimlerini belirlemek mümkündür. Bu çalışma iktidarın, kent yoksullarına karşı geliştirdiği içerme ve dışlama stratejilerine karşı, kent yoksullarının gündelik hayat içinden ürettikleri sessiz direniş biçimlerinin izini sürmektedir. Çalışma, Ankara'nın Keçiören, Sincan ve Altındağ (Hıdırlıktepe Mevkii) semtlerinde yapılan saha araştırmasında nitel yöntemle elde edilen veriler değerlendirilerek gerçekleştirilmiştir. In this study the relationship between the urban poverty and the politics is examined through the case of Ankara. The study proceeds on two basic axes. On the first axis the urban poverty is handled as a problem of policing and is discussed as accompanied by the concept of governmentality. The urban poverty has taken different forms depending on the transformations of the capitalism. The urban poverty has recently commenced to be described in terms of underclass, spatial dissociation, insecurity and ambiguity. Accordingly, the policing of the urban poverty attains the meaning of the policing and administation of these phenomena by means and strategies of the power.The positioning of the urban poor in face of divergent forms of power constitutes the latter axis of the study. The different resistance forms developed by the poor opposite to the divergent power strategies may arise either as a social movement or in a quiet way. On the one hand, the more acquainted with, but non-prevalent urban social movements may be characterized with being goal-focused and withering when the goal is reached. On the other hand, known by very few and uncomprehensible prima facie, quiet though continuous and widespread resistance forms may be determined. This thesis traces the quiet resistance forms configurated versus the strategies of the power by the urban poor from within the daily life/quotidian. The data obtained from the field research made in Keçiören, Sincan and Altındağ (Hıdırlıktepe site) quarters of Ankara has been evaluated by means of qualitative method. 260

Milletlerarası unsurlu sigorta sözleşmelerine hangi hukukun uygulanacağı konusunda ne gibi ölçütlerin temel alınması gerektiği ve çıkabilecek sorunlara nasıl çözümler üretilebileceği, AB hukukunu uzun zamandan beri meşgul eden bir konudur. Bu alanda 2008'de yürürlüğe giren ?Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkında Roma I Tüzüğü?, sigorta sözleşmelerine uygulanacak hukuka özgü bir madde kaleme almıştır.Anılan madde, sigorta sözleşmelerini, Hayat Sigortaları Dışındaki Doğrudan Sigortalara İlişkin Birinci Konsey Direktifi'ne dayanarak ikiye ayırmıştır. Buna göre eğer sigortalanan risk büyükse, riskin AB'ye üye ülkelerin sınırları içinde olup olmamasına bakılmaksızın taraflar serbestçe uygulanacak hukuku seçebilmektedir. Uygulanacak hukuk seçilmemişse, sigortacının mutad meskeni hukuku sözleşmeyi idare etmektedir. Sigortalanan risk küçükse ve AB'ye üye ülkelerin sınırları içinde bulunmaktaysa, sadece Tüzük'te belirlenen sınırlı sayıda hukuklar arasından seçim yapılabilmektedir. AB'ye üye ülkelerden birinde bulunmayan küçük riskleri barındıran sözleşmelerde ve reasürans sözleşmelerinde ise, Tüzük'ün sigorta sözleşmelerine özel olarak düzenlenen 7. maddesinin uygulama alanından çıkılmakta ve Tüzük'teki genel bağlama kuralları olan 3 ve 4. maddelerin kapsamına girilmektedir. Madde 3, hukuk seçimi özgürlüğünü temel almakta ve seçimin geçerliliğini ve kapsamını belirleyen ölçütler koymaktadır. Madde 4 ise hukuk seçimi yokluğunda ihtilâfı, karakteristik edimi yerine getirdiği kabul edilen sigortacının mutad meskeni hukukuna göndermektedir. Bununla beraber olayın tüm şartlarına göre sözleşmeyle açıkça daha sıkı ilişkili başka bir hukuk bulunuyorsa, bu hukuk uygulanmaktadır.Türk Hukukunda ise milletlerarası unsurlu sigorta sözleşmelerine özgü bir uygulanacak hukuk kuralı bulunmamaktadır. Bu sebeple MÖHUK md. 24'te genel olarak düzenlenen ?sözleşmeden doğan borç ilişkilerine uygulanacak hukuk? maddesi, sigorta sözleşmelerine de uygulanmaktadır. Buna göre sigorta sözleşmeleri, tarafların hukuk seçimi yapmamış olması hâlinde karakteristik edimi yerine getirdiği kabul edilen sigortacının işyeri hukukunca idare edilmektedir. Ancak hâlin bütün şartlarına göre sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukuk bulunmaktaysa; uygulanacak hukuk, daha sıkı ilişkili olan bu hukuk olmaktadır. It has long been a subject matter in the European Union law which law must be applied and which solutions must be created for insurance contracts with an international character. ?Rome I Regulation on the Law Applicable to Contractual Obligations? entered into force in 2008, contains a specific rule on applicable law in insurance contracts.This rule divides insurance contracts into two types pursuant to a Council Directive dated 1973. According to this, if the insured risk is a ?large risk?, parties have freedom to choose the applicable law whether or not the risk is situated in a Member State. To the extent that the applicable law has not been chosen, the habitual residence of the insurer governs the contract. If the risk is mass and occurs in the territories of the Member States, only the certain laws determined by the Regulation should be chosen. In case of mass risks outside the territories of the Member States and in reinsurance, the Regulation?s general choice of law rules determined in article 3 and 4 covers the case rather than the specific rule for insurance contracts determined in article 7. Article 3 grounds on the freedom of choice of law and determines criteira on the validity and scope of the choice. Article 4 refers to the habitual residence of the insurer who is accepted to effect the characteristic performance of the contract. But under all circumstances of the case, if it is clear that the contract is manifestly more closely connected with another country, this law should be applied.Turkish law doesn?t have a specific rule on the applicable law to the insurance contracts with an international character. Therefore, Article 24 of ?The Turkish Code on the Private International Law and the Procedural Law? which refers to the applicable law to contractual obligations is also applied to the insurance contracts. According to the article, insurance contracts should be governed by the place of business of the insurer who fulfils the characteristic performance of the contract in case of no choice of law. But under all circumstances of the case, if there is a law more closely connected to the contract, this more closely connected law should be the applicable law. 221

Türk ve İslam sanatlarında kitap sayfalarını süsleme geleneğinin, 8.- 10. yüzyıllardan günümüze uzanan süreçte çok geniş bir coğrafyada kesintisiz sürdürüldüğü görülür. Bu mirasın en önemli merkezlerinden biri olan Türkiye?de yer alan çok sayıda kütüphaneden önde gelen bir örnek Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Kütüphanesidir.Kütüphanenin Yazmalar Bölümü?nde on bir koleksiyonda 15 bini aşkın eser vardır. Bu Koleksiyonlardan 410 cilt yazmanın bulunduğu Üniversite A ve B Koleksiyonlarının Katalogu 2006 yılında, Fakülte Yazmalar Katalogları serisinin ilki olarak yayınlanmıştır225. Diğer koleksiyonlar üzerinde kataloglama çalışmaları devam etmektedir.Daha önce, kitap sanatları alanında yapılmış herhangi bir çalışmaya konu olmamış Fakülte yazmalarının, kataloğu yayınlanan Üniversite A ve B Koleksiyonlarında yer alan 84 cilt eserdeki tezhipler, bu tezin konusunu oluşturmaktadır.1 örnek 11.- 13. Yüzyıllar arası, 3 örnek 14.- 15. Yüzyıllar arası, 1 örnek 15. Yüzyıl, 5 örnek 16. Yüzyıl, 8 örnek 16.- 17. Yüzyıllar arası, 7 örnek 17. Yüzyıl, 18 örnek 18. Yüzyıl, 19 örnek 18.- 19. Yüzyıllar arası, 17 örnek 19. Yüzyılda hazırlanmıştır. 5 örneğin tarihlendirme problemleri ise çalışmanın Tarihlendirme bölümünde tartışılmıştır.15. yüzyıla kadar Selçuklu- Memluk- İlhanlı özellikleri taşıyan kitaplarda 15. Yüzyılda Osmanlı Tezhibi etkileri görülmeye başlanır. 16.- 17. Yüzyıl örnekleriyle ?klasik Stil - İstanbul Ekolu? özellikleri görülür. Çalışmamızda sayıca en çok yazma 18. 19. Yüzyıllarda üretilmiş olanlarıdır. Bu evrede de gelenek bir takım değişiklerle devam ettirilirken Türk Barok- Rokokosu denilen bir stilin de etkileri görülür. Tezhip sanatının bilinen özelliklerinin takip edildiği örneklerimizde yayınlarda tespit edilemeyen, özellikle 18.- 19. Yüzyıl örneklerinde, zemini boyalı, motifleri tahrirli klasik tezhip, sulu altınla halkar tekniklerinin yanında yatay dikdörtgen ve yarı dairesel/ kubbeli formlar şeklinde yalnız sınırlandırılmış alanlar görülür. Sayfa renginde bırakılmış zemine salt altın, kırmızı veya kırmızı- yeşille tahrirsiz olarak, çift tahrir tekniğinde veya serbest fırça ile işlenmiş örneklerin olduğu tipler vardır.Bu koleksiyonlarda, iyi işçilikli, nadir bulunan eserler olmasının yanında incelenen tezhiplerin her bireri döneminin öne çıkan örnekleri değildir; ancak döneminin beğenisini yansıtan bu tezhipler çalışmamızda öznel yargılardan uzak, bir bütün olarak ele alınmıştır. The tradition of decorating book pages in the Turkish and Islamic decorative arts is continued in a wide geographical area from the 8th-10th centuries to present uninterruptedly. The Library of Faculty of Languages, History and Geography at Ankara University is a leading example of the large number of libraries in Turkey which is one of the most important centers of this heritage.There are over 15 thousands of manuscripts in 11 collections in the Section of Manuscripts of the Library. The Catalogue of The Collections Üniversite A and B which containing 410 volumes of manuscripts was published in 2006 as the first of a series of Faculty Manuscripts Catalogues. Cataloging work continues on other collections.The illuminations of 84 manuscripts of the catalogue published Collections Üniversite A and B of Faculty Manuscripts which not subject to any study done on the book arts previously are the subject of this thesis.1 of the 84 manuscripts is dated to between 11th-13th centuries, 3 to between 14th-15th centuries, 1 to 15th century, 5 to 16th century, 8 to between 16th-17th centuries, 7 to 17th century, 18 to 18th century, 19 to between 18th-19th centuries, 17 to 19th century. Dating problems of the 5 of the manuscripts are discussed in the Dating section.Manuscripts have illumination features of Seljuks, Ilkhanid and Mamluks till 15th century and Ottoman illumination features became to seen in 15th century. ?Classical Style ? Trend of İstanbul? is seen in the manuscripts of 16th and 17th centuries. Most of the manustcripts studied in this thesis are produced in 18th and 19th centuries. Effects of a new style which calling Turkish Baroque-Rococo becomes to appear while the tredition goes on with some changes in this period. Classical illumination with painted background and bordered decorations, technique of halkâri with diluted gold and also areas bordered with shape of horizontal rectangle and half circular forms which undetermined in the publications are seen in the manuscripts which shows known features, especially samples of 18th and 19th centuries. There are also samples with no painting in the background and worked with technique of ?çift tahrir? with gold, red or red-green colors with no borders or with freestyle technique.In these collections, every single manuscript studied was not the outstanding examples of the period of usage, despite that some of them were rare examples made with well craftsmanship; in any case, these illuminations, show the appreciation of the period, are considered as a whole, away from subjective judgments in our study. 478

Bu araştırma, İstanbul Paşabahçe Devlet Hastanesindeki sağlık çalışanlarının aile içi şiddet olgusuna bakış açılarını belirlemek ve aile içi şiddet vakalarında mesleki rollerine ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla yapılmış tanımlayıcı bir çalışmadır.İstanbul Paşabahçe Devlet Hastanesindeki sağlık çalışanları, araştırmanının evrenini oluşturmaktadır. Sağlık çalışanlarının arasından hekim ve hemşirelere anket uygulamadaki amacım aile içi şiddet vakası ile yoğun olarak karşılaşmalarıdır. Araştırmada 102 sağlık çalışanına (hekim ve hemşire) anket uygulanmıştır. Araştırma Haziran 2009-Ocak 2010 tarihleri arasında yapılmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme formu, sağlık çalışanlarının tanıtıcı bilgi soruları, sağlık çalışanlarının aile içi şiddete ilişkin tutumları ilişkin sorular ve aile içi şiddetle bağlantılı hazırlanan likert ölçekli sorulardan oluşan 35 soru uygulanmıştır. Elde edilen verilerin istatistik işlemleri SPSS 16.0 programında yapılmıştır.Araştırmada elde edilen sonuçlara göre,sağlık çalışanı meslek yaşantısında %83,3 oranında aile içi şiddet vakası ile karşılaştığı,sağlık çalışanlarından %30,4'ünün aile içi şiddet vakalarını hastanelerde çalışan sosyal hizmet uzmanına yönlendirdiği ve adli boyuta taşıdığı tespit edilmiştir. Sağlık çalışanlarının %76,5'nin eğitim ve meslek yaşantısında aile içi şiddet konusunda eğitim almamış verisi sonucunda, sağlık çalışanına aile içi şiddet konusunda gereken eğitiminin de verilmesi noktasında gerekli çalışmalar başlatılacağı amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Şiddet, Aile İçi Şiddet, Sağlık Çalışanı This research, Paşabahçe State Hospital medical staff in family violence cases to determine the point of view and in domestic violence cases in order to determine their attitudes related to professional role has been is a descriptive study.Health workers in Istanbul Paşabahçe State Hospital research constitutes the universe. Among health workers and nurses to physician surveys practical purpose of domestic violence cases as compared with the intensive. Study, 102 medical employees (physicians and nurses) questionnaire was administered. Research between June 2009-January 2010 were made.Study as a means of data collection, interview form, the health workers if more questions, health workers, domestic violence related to the questions concerning attitudes and domestic violence linked likert-scale questions prepared consisting of 35 questions was applied. The data obtained by statistical procedures were done in SPSS 16.0 program.Study results, according to employee health careers in the rate of 83.3% in domestic violence cases compared with the health 30.4% employees' reputation of the domestic violence cases working in a hospital social workers and redirects to the judicial dimension of the move have been identified. Health workers 76.5% of family life education and vocational training on domestic violence has not received the data as a result of health employees about domestic violence should also be given training point to start the necessary work is intended.Key Words: Violence, Family Violence, Health Employee 185

Bu çalışma söylem analizi ve aktör temelli yaklaşımdan yararlanarak yeni altın madeni yatırımları üzerine olan söylemsel tartışmaları incelemektedir. Dünya çapındaki ünlü maden tartışmalarını inceleyerek, maden tartışmalarındaki tarafların kendi davaları icin giristikleri mücadelenin aynı zamanda aktörlerin kendi gerceklik anlayışlarının doğruluğunu ispatlamaya çalıştıkları bir söylemsel mücadele olduğu tezini savunmaktadır. Bu bağlamda eklemleme/artikülasyon süreci söylem alanını şekillendirerek, karşi gruplara stratejik hareket etme gücünü sağladığı icin siyasi olarak önem taşımaktadır. Kaz Dağları maden tartışmaları da benzeri bir söylem mücadelesinin örnek çalışmasını oluşturmaktadır. Bu araştırma Kaz Dağları'ndaki altın madeni tartışmalarında yer alan aktörlerin artiküle ettiği çevrecilik, kalkınmacılık, milliyetçilik ve ulusötecilik söylemlerine bakarak maden yanlısı ve karşıtı tarafların destek kazanmak için giriştikleri mücadeleyi anlamaya çalışmaktadır. Bir yandan devlet ve maden şirketleri yeni maden yatırımlarıyla ilgili toplumsal algıyı yönetmeye çalışırken, otoriter çevre ve kalkınma söylemlerinin şekillendiğini görmek mümkündür. Maden şirketleri ve devlet tarafından artiküle edilen çevrecilik ve ekonomik kalkınma söylemlerinin aslında teknokratik ve siyasi ayrımını yaparak maden yatırımlarına karşı tepkileri bastırma çabalarını da incelemektedir. Diğer yandan yerel aktivistlerin, maden yatırımlarını ekolojik, sosyal ve kültürel yıkımla bağdaşlaştırarak, maden karşıtı mücadele icin yerel halktan destek almayı başardıklarını görmek mümkündür. Sonuç olarak, bu çalışma maden tartışmalarında aktörlerin giriştikleri eklemleme/artikülasyon sürecinin önemini vurgulayarak karşı grupların maden şirkelerine ve devlete karşı nasıl bir stratejik hareket etme gücü sağladiğini incelemektedir. This study dwells into the discursive contestation over the new gold mining investments by utilizing discourse analysis and the actor-based approach. Applying these approaches to the notorious mining conflicts across the world, this thesis advances the argument that discursive battle in the mining conflicts is shaped by the efforts of actors who try to fix their understanding of reality in an effort to garner support for their cause. The process of articulation becomes politically important, as it gives power to opposition groups to act strategically by playing with the discursive field. The Kaz Mountains mining conflict can also be analyzed as a case study of similar discursive contestation. In their animation of the discourses of environmentalism, developmentalism and nationalism, actors try to shape the discursive space by drawing cultural, social and political connections with the local so as to gain support either for pro or anti-mining cause. On the one hand, mining corporations and state articulated powerful discourses of development and environment by drawing a line between the technocratic and the politically-oriented understandings of environment and economic development in order to dismiss the reactions raised by the local opposition and to counter the bad publicity of mining in the eye of people. On the other, local activists successfully carried out the anti-mining cause by articulating new mining investments with ecological, cultural and social destruction and therefore garnered support from local people. All in all, this study seeks to underline the role of actors in shaping the politics of mining conflicts by engaging in imaginative articulation process, and how it empowers the opposition groups to act strategically in their struggle against state and mining corporations. 179

Bu arastırmada, Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliğindeki cezagerektiren davranıslar ile bu davranıslara verilen disiplin cezalarınınuygulayıcılar tarafından nasıl değerlendirildiği sorgulanmıs; bu amaçlaöğretmen, rehber öğretmen ve yöneticilerin yönetmelikteki davranısların cezagerektirip gerektirmediğine, gerektiriyorsa ceza türüne iliskin görüslerisaptanmaya çalısılmıstır.Arastırma evrenini, Ankara ili merkez ilçelerinden Altındağ, Çankaya, Keçiören,Mamak, Yenimahalle ilçelerindeki Ortaöğretim Kurumlarından Genel, Anadoluve Meslek Liselerinin öğretmen, rehber öğretmen ve yöneticileri ile bu okullaraait Öğrenci Disiplin Olayları Bilgi Toplama Formları olusturmaktadır. Arastırmaörnekleminin belirlenmesinde, yansız örnekleme tekniğine dayalı örneklemeformülü uygulanmıs ve örneklem büyüklükleri Genel Liseler için 382, AnadoluLiseleri için 324, Meslek Liseleri için 376 öğretmen olarak hesaplanmıstır.Arastırmanın sınırlılıkları doğrultusunda, her merkez ilçeden birer, yeterlisayının sağlanamadığı durumlarda öğrencisi fazla olan ilçeden ikiser olmaküzere 6 genel lise, 6 anadolu lisesi, 6 meslek lisesi örnekleme seçilmistir.Arastırma kapsamına alınan okullların yöneticileri ve rehber öğretmenlerinintamamı ile bu okulların Öğrenci Disiplin Olayları Bilgi Toplama Formlarıarastırmaya dahil edilmistir.Arastırmacı tarafından gelistirilen anketten elde edilen verilerinbetimlenmesinde frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma, gruplar arasıkarsılastırmalarda t testi, çok değiskenli varyans analizi (MANOVA) , varyansanalizi (ANOVA) , ki ?kare testi kullanılmıstır.iiiArastırma sonuçlarından bazılarına göre ;? Okullarda fazla sayıda ve ağır ceza gerektiren disiplin olayıyasanmamakta; en fazla uyarma-mahrumiyet-kınama ve okuldan kısasüreli uzaklastırma cezası gerektiren disiplin olayları yasanmaktadır.? Okullarda disiplin yönetmeliğinde ceza gerektiren davranıslar olarakbelirtilen davranısların yaklasık %38'i ile karsılasılmaktadır.? Hiçbir okul türünde örgün eğitim dısına çıkarma cezası ilekarsılasılmamıs ya da bu cezayı gerektiren davranıslar disiplin kurulunabildirilmemistir.? Öğretmen, rehber öğretmen ve yöneticiler kınama cezası gerektirendavranısların büyük bir bölümünün ceza gerektirmeyen, diğer cezatürlerini gerektiren davranısların büyük bir bölümünün ise cezagerektiren davranıs olduğu görüsündedirler.? Anadolu Lisesi öğretmen ve rehber öğretmenleri hafif ceza vermeeğiliminde olup ceza görüsleri ile anadolu liselerindeki disiplin kurullarıkararları uyum göstermektedir.? Disiplin yönetmeliğindeki ceza gerektiren öğrenci davranıslarına verilencezalara iliskin öğretmen, rehber öğretmen ve yönetici gruplarınıngörüsleri anlamlı ölçüde farklılıklar göstermekte olup; kınama cezasıgerektiren öğrenci davranıslarına öngörülen cezalar ile ilgili olaraköğretmenler, rehber öğretmenlerden, yöneticiler ise her iki gruptan; diğerceza türleri ile ilgili olarak yöneticiler, diğer iki gruptan daha ağır cezalarıöngörmektedirler.iv? Öğretmen, rehber öğretmen ve yöneticilerin disiplin yönetmeliğindetanımlanan davranıslara öngördükleri cezalar ile disiplin yönetmeliğininöngördüğü cezalar anlamlı ölçüde farklılık göstermekte olup; kınamacezası ile ilgili olarak öğretmen ve yöneticiler daha ağır; okuldan kısasüreli uzaklastırma cezası ile ilgili olarak öğretmen ve rehberöğretmenler daha hafif, yöneticiler ise daha ağır cezaları; okuldantasdikname ile uzaklastırma ve örgün eğitim dısına çıkarma cezaları ileilgili olarak öğretmen, rehber öğretmen ve yöneticilerin tümü daha hafifcezaları öngörmektedirler.? Genel olarak disiplin yönetmeliğindeki davranıs-ceza eslesmesiöğretmen, rehber öğretmen ve yöneticilerce uygun görülmemektedir.Arastırma sonuçları doğrultusunda, okullarda sıklıkla karsılasılan kınama veokuldan kısa süreli uzaklastırma cezası gerektiren davranısların nedenlerininarastırılması ve bu davranıslarla bas etme yöntemleri konusunda genelpolitikaların yanında okul politikaları olusturulması için çalısmalar baslatılmasıve Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliğinin uygulayıcı konumdakiöğretmen, rehber öğretmen ve yöneticilerin görüsleri de alınarak günümüzkosullarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi önerilmektedir.Anahtar Sözcükler: Disiplin, ortaöğretim, ceza gerektiren davranıs, disiplinkurulu, disiplin cezası, sınıf disiplini. In this research, disruptive behaviors in secondary education awards andpunishment regulations and the punishments given to those disruptivebehaviors by secondary education administrators were identified. For thisreason, in the first part of the study, whether the disruptive behaviors in theregulation require any punishment or not were analyzed. If it requires anypunishment, the view of the high school teachers, guidance counselors anddirectors were determined related to the punishment type.Research space is composed of the high school teachers, guidance counselorsand directors of Public, Anadolu and Industrial Vocational high schools in thecentral districts (Altındağ, Çankaya, Keçiören, Mamak and Yenimahalle) ofAnkara city, and data gathering forms of school discipline reports in these highschools. In determining the research sampling, a fair sampling technigue hasbeen used and the number of sampling is determined as 382 teachers forPublic, 324 teachers for Anadolu and 376 teachers for Industrial Vocationalhigh schools.In accordance with the restrictions of the research, including two each from thedistricts with excessive number of students, 6 Public, 6 Anadolu and 6 IndustrialVocational high schools are determined for sampling, when the absence ofsufficient number of students. All the teachers, guidance counselors anddirectors and the data gathering forms of school discipline reports are includedin the study.viThe data gathered from the survey were analyzed using values of frequency,percentage, mean, standard deviation, t-test (in group comparisions), multifunctionalvariance analysis (MANOVA), variance analysis (ANOVA) and chisquare.The results obtained from this study include:? Premonition, condemnation and deprivation type of disciplinepunishments are mostly observed in all type of schools compared toother type of severe punishments.? In all school types, around 38 % of the distruptive behaviors, which aredefined in the Secondary Education Award and Punishment regulations,are seen as a case or informed to the discipline committees.? In none of the school types, dismissed type of punishment from theschool is never observed, or this type of behaviors required punishmentsare not informed to the discipline committees.? High school teachers, guidance counselors and directors agree thathigher percentage of condemnation type of punishment does not requireany type of punishment. On the other hand, they believe that higherpercentage of premonition and deprivation type of punishments requiresa punishment.? It was observed that, teachers and guidance counselors of Anadolu highschools have tendency for less severe punishments which is inaccordance with the decisions of school discipline committees.? The views of high school teachers, guidance counselors and directorsshows meaninful differences in the punishments given to the distruptivebehaviors according to the Secondary Education Award and Punishmentviiregulations. For condemnation type of punishment, teachers envisagemore severe punishments than guidance counselors and directors thistype of distruptive behaviors. On the other hand, for premonition anddeprivation type of punishments, directors envisage more severepunishments than teachers and guidance counselors for these type ofdistruptive behaviors.? Thie punishments given by the school teachers, guidance counselorsand directors shows meaninful differences with the punishments thosementioned in discipline regulations. For condemnation type ofpunishment, teachers and directors envisage more severe punishments.For short term take away type of punishment, teachers and guidancecounselors envisage less severe but directors envisage more severetype of punishments. For banishment and removal action from formaleducation type of punishments, teachers, guidance counselors anddirectors envisage less severe punishments.? In general, teachers, guidance counselors and directors disapprove thedistruptive behaviors ? punishments couple those mentioned indiscipline regulations.According to the results of the survey, it is proposed to determine the reasonsfor condemnation and short term take away type of punishment and at thesame time to arrange new policies in schools than the general policies. Also, itis proposed to consider the view of high school teachers, guidance counselorsand directors related to punishments and construct new policies in theSecondary Education Award and Punishment regulations.Keywords: discipline, Secondary Education, disruptive behaviors, disciplinecommittee, punishment, classroom discipline 208

Türkiye ölçeginde, çokulusluluk olgusunun yansımalarının, firmadüzeyinde belirlenmesinin hedeflendigi bu çalısmada, Türkiye'de taraflarındanbiri ÇUS olan uluslararası ortak girisim seklinde faaliyet gösteren firmalarla,bütünüyle yerli sermayeye sahip firmaların performansları karsılastırılmıstır.Karsılastırmalı yaklasımda, istatistiksel teknik olarak Bagımsız Örneklem tTesti kullanılmıstır. Yabancı sermayeli firmaların yüksek performansgöstermelerinde ÇUS payının ne oranda etkili oldugunun belirlenmesineyönelik olarak kurgulanan modellerde ise, ekonometrik yöntemlerdenGenellestirilmis En Küçük Kareler Yöntemi (GEKK) benimsenmis, modelspesifikasyonları SUR Yöntemi ile yapılmıstır. Çalısmanın uygulamabölümünde benimsenen ?karsılastırmalı yaklasım? sonucunda; yabancısermayeli firmaların performans göstergelerinin, yerli firmalardan istatistikselolarak anlamlı düzeyde yüksek oldugu saptanmıstır. Uygulamanın ?kontrolyaklasımlı? analizlerinde ise, Türkiye'de çokulusluluk-firma performansıiliskisi ?Standart-U? seklinde belirlenmistir. Söz konusu iliskinin dogrusalolmayan modellemelerle açıklanmasının daha gerçekçi bir yaklasım oldugusaptanmıs, Standart-U seklinin teorik açıklaması ise Örgütsel ÖgrenmeYaklasımı çerçevesinde yapılmıstır.Anahtar Kelimeler: 1) Çokulusluluk, 2) Firma Performansı, 3) Dogrudan YabancıYatırım 4) Dogrusal Olmayan Modelleme, 5) Görünürde liskisiz Regresyon (SUR)Yöntemi In this study which is aimed at determining the reflections ofmultinationality fact in Turkey scale, the performances of the firms whichoperates as an international joint venture (IJV) with one partner being a MNCand the domestic firms in Turkey have been compared. As the statisticaltechnique in comparative approach Independent samples t test is used. Then inthe models proposed in order to determine the impacts of MNC?s roles on IJV?shigh performance, Generalized Least Square Method, one of the econometrictechniques, have been employed and the model specifications have beenperformed by SUR method. By the comparative approach utilized in theapplication part of the study, it is stated that the performance indicators offoreign firms are higher than the domestics and the difference is statisticallysignificant. Then as a result of the control approach analysis it is determinedthat the multinationality and firm performance relationship is Standart-Ushape. Explaining the mentioned relationship by the non-linear modeling isfound out to be more realistic and then the theoretical framework of theStandart-U shape has been constructed in the Organizational LearningApproach perspective. 379

İnsan KaynaklarıYönetim İşlevlerinin Stratejik Planlaması TCDDveİletmesine Yönelik Bir Model ÖnerisişBekir KökÖZETMal ve/veya hizmet üretimi yapan her işletmenin en önemli öğ insanesi,kaynakları r (İ İdı K). şletmecilik alanı değ imin ve rekabetin acı z koşnda iş ması ulları,İ şK'dan en yüksek yararısağlama konusunda, işletmeleri yeni arayılara itmiştir.ı ıPersonel yönetimi (PY) yaklaş ndan insan kaynaklarımı yönetimi (İ yaklaş naKY) mışgeçiş ortaya çıin kması zemin hazına rlayan bu arayı Türkiye'de iş, letmecilik alanındaİ yaklaş na yönelik ilgilerin artmasısonucunu doğı urmuş İtur. şletmelerin İK mı K'yaİgösterdikleri ilginin sonucu olarak; K'dan en akılcışekilde yararlanılmayabaş lmı r. Bunun için; İ nin iç ve dıçevreye karşolan uyumu sağlanı ş ş ı ştı K' lanmı bilgi,tirilmeye ve gelecekte gereksinim duyulacak İ n nitelik ve nicelikve becerileri geliş K'nış ulları İbelirlemesi yapılmaya başlanmı r. Değ en ve geliş çevre koştı iş en nda, K'dan dahaakı yararlanabilmenin temel koş ise, hem organizasyon ve yönetime hem de İlcı ulu K'yağıklasik organizasyon ve yönetimstratejik açı bakabilmektir. PY'nin uygulandıdanş letmelerin, İekline sahip iş K'ya stratejik açı bakabilmek için günün koşdan ullarınagerekir. Özellikle İ alanıuygun, modern yönetim ve organizasyona sahip olması K nastratejik açı bakı öncelikle İ işşdan , KY levlerinin stratejik olarak planlaması gerektirir.nışYukarı değda inilen bu gelişmelerden hareketle, çalımada; işletme yönetimiı şkapsamında, önemi kamu işletmelerinde pek anlaşlmamı ancak gün geçtikçe,yaygı an, İ iş şnlaş KY levlerinde stratejik planlama süreci açıklanmı r. Bu süreç, TCDDtıİşletmesi'nde bir model önerisi ile sistematize edilmiş Araşrmada; TCDDtir. tıİşletmesi'nin PY'den İ geçişsüreci ile İ işKY KY levlerinde stratejik planlamanınlabilirliğ mevcut İ n iç ve dışçevre etkenleri göz önünde bulundurularakyapı i; K'nıklanmaya çalılmı r. ?TCDD İşşı tı şletmesi'nde, İ kaynaklarıYönetim İşaçı nsan levlerininStratejik Olarak PlanlanmasıModeli?nin uygulanabilmesi için; öncelikle organizasyonşve yönetim yapında modern değ iklilikler yapısı iş lmasıgerektiğ vurgulanmı r. TCDDi tıİşletmesi'nde PY'den İKY'ye geçilmesi ve İ işKY levlerinde stratejik planlamanınlması İile KY'de verimlilik ve etkinliğ artacağsonucuna ulaş şr.ı ı tıyapı in lmı The most important component of every undertaking that produce goods and / orservices is Human Resources (HR). The fierce conditions of developments in businessworld and competiton forced undertakings to find new ways concerning provision of thehighest benefit from HR. This search that provides a base for transition from PersonnelManagement (PM) to Human Resource Management (HRM), has led to an increase ofinterest at HRM approach in business world in Turkey. As a result of this increase ofinterest at HRM, HR has been utilized in the most rational way. As for this, adaptationof HR to internal and external environment has been provided and improvementknowledge and talents of HR and identification of quality and quality of HR to beneeded in future has begun. The basic condition for benefiting from HR in a changingand developing environmental condition is strategically looking at both organizationand administration along with HR. Undertakings with classical organization andadministration that apply PM should have modern management and organization inconformity with today?s conditions in order to look at HR strategically. Lookingstrategically at espically HR requires a strategic planning of HRM functions.In line with above mentioned developments, this study explains strategicplanning in HRM functions confined to business administration, importance of whichhas not been well understood in public undertakings, but use of which are becomingmore prevalent day by day. This process is systematised by a model at Turkish StateRailways (TCDD). In the research, the feasibility of strategic planning in functions ofHRM at TCDD and transition from PM to HRM has been explained taking into accountinternal and external impacts of HR. It has been emphasized that first of all, modernchanges are required to be made in the structure of organization and administration ofTCDD in order to implement `The Model for Strategic Planning of AdministrativeFunctions of Human Resources at TCDD Administration?. It has been reached to aconclusion that productivity and efficiency in HR will increase by transiton from PM toHRM and strategic planning of administrative functions of HRM. 296

Başlıca özellikleri geometrik tasarım ilkeleri olan Timurlu mimarisi, bugünküİran, Afganistan, Özbekistan ve Kazakistan'ın bazı bölgelerini içeren bir alanayayılmıştır; dolayısıyla, İran'ın batısındaki Karakoyunlu&Akkoyunlu bölgelerini dekapsamaktadır. Gerek Timurlu, gerekse Karakoyunlu&Akkoyunlu sanat mirası,yerleşik ve göçebe kültür unsurlarını birarada bünyesinde barındırmaktadır.Bu kozmopolit atmosfer içerisinde Timurlular, yeni bir sentez oluşturmuşlardır.Celâyirliler ve Muzafferûler kanalıyla İlhanlı mimarû mirası üzerinde şekillenen 15.yüzyıl Timurlu/Türkmen mimarûsinin başlıca özellikleri, haçvari planlı kubbeli odalar,?kemer ağı? denilen örtü sistemleri, karmaşık mukarnaslı tonozlar ve son derece özenligeometrik süslemelerdir. Bu özellikler, daha sonra Safevi ve Mughal mimarileriniolduğu kadar Osmanlı mimarisini de etkileyecektir. Anadolu ile gerçekleşen buetkileşim, büyük ölçüde Moğol istilaları sırasında Anadolu'dan/Anadolu'ya göç ettirilensanatçılar sayesinde gerçekleşmiştir. Ayrıca, coğrafi açıdan İran'dan Anadolu'ya kadargeniş bir alana yayılan Akkoyunlu&Karakoyunlu devletlerinin de, Timurlu ve Osmanlısanatları arasında aracı rolü oynadığı söylenebilir. Timurlu/Türkmen sahasındanTebriz'deki Gök Mescit ve Meşhed'deki Mescid-i Şah gibi bazı yapılar, gerek plan tipigerekse mimari süsleme bakımından, Yeşil Cami gibi Bursa tipi Osmanlı camileriylebüyük benzerlik gösterir. 15. yüzyıl Osmanlı çinileri de, yerli yardımcılarla çalışan İrankökenli göçmen sanatçılara atfedilmektedir. 15-16. yüzyıllar boyunca, ?Tebrizli ustalar?adı verilen atölyeye mensup sanatçıların, Bursa, Edirne ve İstanbul'daki pek çokyapının dekorasyonunu üstlendikleri bilinir. Bir kısmı yabancı, bir kısmı da Anadolukökenli olan bu sanatçılar, Timurlu mimarisinin başlıca özelliklerinden olan cuerda secatekniği ile Çin taklidi mavi-beyaz seramiklerden esinlenerek, Timurlu stilinin yerel birversiyonunu Anadolu'da çalıştıkları yapılarda uygulamışlardır. Semerkand, Herat veTebriz'deki Timurlu-Türkmen saraylarında şekillenen ve yoğun biçimde chinoiserieunsurları içeren Timurlu stili, bu yolla Osmanlı sanatına aktarılmış ve 16. yüzyılsonlarına kadar etkinliğini sürdürmüştür. Timurid architecture, which is characterized by its geometric design principles,spreads over an area including some regions of contemporary Iran, Afghanistan,Uzbekistan and Kazakhstan; consequently, it includes the Karakoyunlu&Akkoyunluterritories in Western Iran. Their artistic legacy constitutes a hybrid of courtly andnomadic cultures.Within this cosmopolite atmosphere, Timurids made their own synthesis. Mainfeatures of 15th century Timurid/Turkmen architectural milieu, which inherited theIlkhanid heritage, elaborated upon by the Jalayirids and Muzaffarids, are the cruciformdome chambers, arch-nets, complex muqarnas vaults and elaborate geometricornaments. These characteristics then inspired the architectural activities of Safavid,Mughal and Ottoman arts. This interaction mostly depends on the Timurid/Turkmenartists that immigrated to Anatolia during the Mongol invasions. Besides,Akkoyunlu&Karakoyunlu Turkmen dynasties played an intermediary role between theTimurid and Ottoman arts. Some monuments from the Timurid/Turkmen area likeBlue Mosque at Tabriz and Masjid-i Shah at Mashad have close relations with Bursa-type Ottoman mosques like Yeşil Mosque, both in plan type and in decorative treatment.15th century Ottoman tile revetments can be ascribed to immigrant craftsmen from Iranworking with local assistants. During the 15th and 16th centuries, a group attached to aceramics workshop, ?Masters of Tabriz?, decorated numerous buildings in Bursa,Edirne and Istanbul. These ceramicists produced cuerda seca and underglaze paintedblue-and-white tiles, which reflect local variants of a Timurid taste. This decorativerepertoire with its strong element of chinoiserie, which developed at the courts fromSamarkand, Herat, Tabriz and transferred to the Ottoman world, continued to beinfluential on Ottoman art until the end of 16th century. 209

Osmanlı Devleti, Türk tarihi ve kültürü içinde önemli bir yere sahiptir. slâmhukukunu, hukuk sistemi olarak kabul eden bu Türk devletinin en önemli yargı organışer'i mahkemelerdir. Bu mahkemeler, Osmanlı Devleti'nin muhtelif devirlerindekihukukû, iktisadû, dinû, askerû, idarû ve sosyal müesseseleri hakkında bizlere çokdeğerli tarihû belgeler bırakmıştır.Bu çalışmamızda, 623 yıllık Osmanlı tarihinin 1455'ten başlayarak 472 yılınaışık tutan şer'i sicillerinden; ?Medinetü'l-hükemâ?, ?Rumiyye-yi suğra?, ?Bağdatü'r-rum? ve özellikle ?Şehzâdeler Şehri? olarak bilinen Amasya'nın H. 1200-1201 (M.1785-1787) tarihlerini kapsayan 63 no'lu şer'iyye sicilini inceleyerek Osmanlıtarihine bir nebze olsun ışık tutmaya çalıştık.?H. 1200-1201 (M. 1785-1787) Tarihli Şer'iyye Siciline Göre Amasya'nındarû, Sosyal ve ktisadû Yapısı? adlı tezimiz üç bölümden oluşmaktadır. I. BölümdeAmasya'nın coğrafû, idarû ve tarihû yapısı hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Bubağlamda Amasya'nın coğrafû konumu, tarihû süreci ve 63 numaralı şer'iyye sicilinegöre Amasya'daki idarû görevliler tespit edilmeye çalışılmıştır. II. BölümdeAmasya'nın sosyal yapısı ve müesseseleri hakkında değerlendirmeler yapılmayaçalışılmıştır. III. Bölümde ise Amasya'nın iktisadû ve ticarû yapısı hakkında veriler eldeedilmeye çalışılmıştır.Sonuç olarak Amasya, XVIII. yüzyılın son çeyreğinde eski değerini çok fazlakoruyamamasına rağmen, kültür ve tarih birikimiyle ve ulaşımdaki rolü ileAnadolu'nun önemli şehirlerinden biri olma özelliğini koruyabilmiştir. Ottoman Government has an important place in Turkish History and culture.The most important judgement sevtion of this this Turkish Government which acceptslam Law as a sytem of law is Şer?i Court. These Courts had left us very valuablehistorical documents about legal, economical, religius, military, administrative andsocial institutions in the differentr periods of Ottoman Government.In this study, we tried to light up Ottoman History investigating 63 numberedŞer?iyye register which begins from 1455 and lightens up 572 years seriyye registers;Medinet?ül-Hükema Rummiye-yi Suğra, Bağdat?ür-Rum and especially includesAmasya?s H 1200 -1201 (M 1785 - 1787) dates which is known as ?Sultan?s SonsCity?The administrative , social and economic sructure of Amasya according to the( Seriyye sicili ) dated H.1200-1201 our thesis called Amasya forms three sectionAt the first section. We tried to give information about Amasya?s geographical,historical and administrative structure. In this direction we tried to determineAmasya?s geographical stuation, historical term and according to the 63 numberedşer?iyye register administrative in charge. At the second section we tried to makeevaluations about Amasya?s institutions. At the third sections we tried to get datumabout Amasya?s economical and commercial structure.As a result had protected its being an important city of Anatolia with the role oftransportation, with the cultural and historical accumulation although not defending itsold valve in the last quarter of XVIIIth century. 126

Karahanlı Türkçesi Satır Arası Kur' an Tercümesi metni Şirazlı Muhammed b. Hacı Devletşah tarafından H. 734/M.1333-1334'te istinsah edilmiş olup Türk Ve İslâm Eserleri Müzesi Numara 73'te korunmaktadır. Eserde tefsir bulunmamaktadır. Çevirinin dili esasen Karahanlı Türkçesidir. Eserde Harezm Türkçesi ile yazılmış kısımlar da vardır (35v/l =002/273 'den başlayıp 55v/l =003/1 79 'da sona ermektedir). Tez, Giriş, Metin, Türkçe Dizin, Kaynaklar, Türkçe ve İngilizce Özet bölümlerinden oluşmaktadır. Tezin `Giriş` bölümünde Kur' an Tercümeleri, türleri, eser üzerinde yapılan çalışmalar, eserin tavsifi, dili kısımları yer almaktadır. Çeviri yazı işaretleri de bu bölümde verilmiştir. Tezin `Metin` bölümü, TÎEM 73'üh lv-235v/2 kısmına aittir. Bu bölümde Arap harfli Türkçe metnin yazı çevrimi yapılmıştır. Kur' an metnine bakarak yapılan onarmalara ve yanlış yazımlara dipnotlarla dikkat çekilmiştir. Bu bölümde yine dipnotlar hâlinde, metinde ve dönemin eserlerinde seyrek geçen veya bu metinde ilk kez tanıklanan sözcük ve ibarelerin de açıklanmasına çalışılmışta: Metin bölümünü Türkçe Dizin izlemektedir. Burada Türkçe metnin gramatikal dizini hazwlanmistir. Özel adlar ve Arapça ibareler de Türkçe Dizinde verilmiştir. Sonda kaynaklar yer almaktadır. The text ofKarakhanid Turkish Interlinear Koran Translation, we have been studied has copied by Muhammad ibn Haji Dawlatshah ofShirazin 734/A.C. 1333-1334 and it has been preserved in the Museum for Turkish and Islamic Works (Türk ve İslâm Eserleri Müzesi), No. 73. The language of translation is Karakhanid Turkish, but there are also parts in Khorazm Turkish (from 35v/l=002/273 to 55v/l= 003/179). My thesis consists of introduction, text, Turkish index, bibliography and Turkish and English abstracts. In the introduction of our research, types of translation of Koran, researches on the manuscript, description of manuscript and the language of the text. Also abbreviations, abbreviations of books and journals, and the transcription system are given in this part. Chapter of Text consists ofTIEM 73 1 v-235v/2 and we make a transcription of Turkish text written in Arabic alphabet. We have numbered each verses of the Koran according to the distinction used in other copies of Koran and we have ordered to compare our text with other copies of Koran, beside the numbers of sheets and lines. The spelling errors have been corrected by means of Arabian Koran text. We indicated the spelling errors of Turkish text in the footnotes. We tried to explain the words and phrases, which are rarely used in the works of the period or which does not exist in the works and used firstly in our text. A Grammatical Turkish follows the Text. Also we included the proper nouns and Arabic phrases into the Index. At the end of the thesis, there is a bibliography. 763

ÖZET Ülkemizde demiryolları, Cumhuriyetin ilanına kadar olan süreçte hızlı bir gelişim göstermiş fakat o zamandan günümüze kadar ise kaderine terk edilmiştir. Şu an ki durumuyla çağdaş bir taşımacılığı yapabilecek teknolojiye (yol, çeken ve çekilen araçlar) sahip değildir. Bunun sonucu olarak da, kurumun gelirin gideri karşılama oranı örneğin yük taşımacılığında sadece %22'ler seviyesinde kalmaktadır. Kuruluşun bu köhne yapıdan kurtulabilmesi için; müşteri odaklı yeni bir organizasyona gitmesi, Pazar koşullarına uyumlu tarife değişikliklerine imkan sağlanması, maliyetlerin azaltılabilmesi bakımından her iş için maliyet muhasebesi sisteminin kurulması, özel sektörün demiryoluna yatırım yapması sağlanmalıdır. Ülkemizde ulaştırma alt sektörleri arasında demiryolu, yapılan yatırımlar bazında karayollarının çok gerisinde kalmakta; bu da her geçen gün demiryollarının geriye gitmesine sebep olmaktadır. Örneğin 1997 yılında, ülkemizde yatırımların %75'i karayoluna, ancak %8'i demiryollarına yapılmıştır. TCDD diğer ülke demiryollarıyla karşılaştırıldığında da (toplam demiryolu uzunluğu, altyapı olanakları, yük ve yolcu taşıma payları v.b.) Avrupa ve Dünya Demiryollarının çok gerisinde kalmaktadır. Sonuç olarak dünya ülkelerinin yatırımlarını yönelttiği ulaştırma sistemi olan demiryolları; ülkemizde de hak ettiği yeri alabilmelidir. VI ABSTRACT The railway in our country had developed in a good way up to deceleration of republic, but any new project had been done about railway for decleration. The railway associaton has not got the tecnology (lines, wagon, locomotive) of doing modern transport now. So the difference of rate between income and expence of association for instance in load transport this rate is about %22. To leave from this bad position which the association is in. There is some things to do: firstly new project that is customer oriented, it is importent to keep in step with development market, to decrease costs the association have to establish cost accounting for each work and lastly private sector have to embark to railway association. About investments as a subsector of transport, railways keep behind of highway. This position cause the railways being stretched. For instance in 1997 %75 of investments is highway and %8 is to railway in our country. If we compare TCDD with European and World Railways (about total line length, substructure facility, load and passenger transport interests e.g ), we can see that the TCDD is very backward. As a result as a transport system railway that is embarked by world country have to be taken to high level in our country. 150

ÖZET Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma, Nurettin Topçu'nun devlet anlayışını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada materyal olarak ağırlıklı olarak Nurettin Topçu'nun külliyatından faydalanılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde yazarın düşüncelerini nasıl bir sosyal yapıda ve hangi siyasal ve sosyal değişkenlerden etkilenerek geliştirdiğinin anlaşılması bakımından, modernleşme olgusu, Türk modernleşme seyri ve modernleşme karşısında gelişen fikir hareketleri ve yine bu çerçevede Nurettin Topçu'nun ortaya koyduğu felsefi bir hareket olarak Hareket Okulu irdelenmeye çalışılmıştır. Düşünürün sanayileşme karşısındaki muhalif tutumunun, savunduğu Hareket Okulu'nun ruhçu felsefesinden kaynaklandığı sonucuna varılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Nurettin Topçu'nun Türk modernleşme seyri içinde gelişen siyasi akımlardan biri içine yerleştirilip yerleştirilemeyeceği sorusu sorularak düşünürün siyaset olgusuna bakışı ve siyasi düşünceleri, islamcılık, milliyetçilik ve sosyalizm akımları tek tek ele alınarak karşılaştırmalı olarak verilmeye çalışılmıştır. Bunun sonucunda düşünürün, mevcut siyasi düşüncelere karşı geliştirdiği eleştirel yaklaşımdan yola çıkılarak tam olarak siyasi bir akım içine yerleştirilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise Topçu'nun devlet düşüncesine yer verilmiştir. Düşünürün devlet anlayışı ortaya konulurken aynı zamanda modern devletin kabul ettiği yönetim biçimi olan demokrasi konusu ve bu yönetim biçimine karşı geliştirdiği eleştirel bakış alt başlık halinde işlenmiştir. Son olarak gerek modern devlet gerekse demokrasi düşüncelerine karşı geliştirdiği alternatif devlet ve yönetim biçimi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Topçu'nun ileri sürdüğü devlet savunduğu mistik dünya görüşü ve ruhçu, idealist felsefesiyle ütopik bir devlet olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu ütopik devlet merkeziyetçi, otoriter, sorumlu devlettir. ANAHTAR KELİMELER Modernleşme Hareket Felsefesi ~ Spiritualist (Ruhçu) îdeal Devlet Popülizm Pozitivizm Mistisizm Ütopya ABSTRACT This study, basicly prepared as a master's thesis, presents the aim of state perception of Nurettin Topçu. Thus, in this study, the collection of Nurettin Topçu has been generally made use of. In the first section of the study, modernisation, process of Turkish modernisation and developing movements opposite of modernisation and also regarding this framework, the Action School of Nurettin Topçu have been aimed to examine in order to understand the feet that under which political condition the author has developed his own opinion and ideas. The opposite attitude of author regards the industrialisation has found its source on the spiritualist philosophy of Action School that the author defenced. In the second section of the study, a question has been asked in order to reach a conclusion whether it is possible to put the author in any of the political currents developed in the process of Turkish modernisation, therefore the view of the author own the politics and his political opinions, islamism, nationalism and socialism trends have been tried to be given in a comperative approach. In the conclusion of that tried, it has been reached that the author can't be put in any of that trends completely by taking care his opposite and critical attitude towards those present political trends. In the third and the last section of the study, it is given a place for the self- ideas of the author. The democracy subject which is accepted as the administrating regime of the modern state and his critical attitudes to that regime have been given as the sub-section simoulteneasly with the state conception of the author. As a last point, it has been given the author's alternative point of view towards the both of modern state and democracy thoughts. This state model that Topçu had argued come over us with the mysthical world view, idealist philosophy and spiritualist way of an utopic state. This utopic state is an authoritarion, a centralist and a responsible one. KEYWORDS Modernisation Action Philosophy Spiritualist Ideal State Populism Positivism Mysthisism Utopia 81

ÖZET TÜRK DEVLETİNİN 1970li YILLARDAKİ EKONOMİK İKİLEMLERİ: 1980 ASKERİ MÜDAHALESİNE GİDEN YOL ö. Hakan Kök Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Tez Yöneticisi: Meltem Müftüler Baç Eylül 1998 Bu tez, Türkiye'deki 1980 askeri müdahalesini ekonomik faktörlere dayandırarak incelemeye çalışmıştır. Bunu yaparken de değişik Latin Amerika ülkelerinden örnekler vererek bürokratik otoriter devlet modelinden faydalanmıştır. Böylece bürokratik otoriter devletin ortaya çıkışındaki ekonomik faktörlerin rolünü sorgulamaya çalışmıştır. Buna ilaveten, 1980 sonrası ülkenin değişen ekonomik koşulları çerçevesinde 24 Ocak 1980 ekonomik istikrar tedbirlerinin bir incelemesi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler : Bürokratik Otoriter Devlet, Ekonomik Kriz iv ABSTRACT THE TURKISH STATE'S ECONOMIC DILEMMAS IN THE 1970s: THE ROAD TO THE 1980 MILITARY INTERVENTION ö. Hakan Kök Department of Political Science and Public Administration Supervisor : Meltem Müftüler Baç September 1998 This thesis analyzes the military intervention of 1980 in Turkey with a special emphasis given to economic factors. In doing so, the thesis will utilize a model of bureaucratic authoritarianism with some examples from different Latin American countries. Therefore the thesis will question the role of economic factors in the rise of Bureaucratic Authoritarian State. In addition, an analysis of the January 24, 1980 stabilisation measures will also be made within the framework of changing political economy of the country of post-1980 era. Key Words : Bureaucratic Authoritarianism, Economic Crisis. 153

ÖZET Batıdaki modernleşme kentlerin birer sanayi merkezlerine dönüşmesiyle buralarda yoğunlaşan insanın yeni yaşam kurma çalışmalarına neden olurken, ülkemizdeki modernleşme; Cumhuriyet ile birlikte yepyeni bir devlet olarak kurumlaşan toplumun üstyapı kurumlarında yaşanan siyasal bir değişimin sonucunda oluşmuştur. Batı modern dünyanın kültür ve sanat odaklarını aşmaya başlarken Türkiye önce siyasal ve toplumsal özgürleşmeyi, onun ardından da bireysel özgürleşme sürecini yaşamıştır. Bu süreç içinde model olarak izleme durumunda bulunduğumuz ve sanatını tanıma ve anlama uğraşı verdiğimiz Batıdaki akımları izlemek için gerekli iletişimin kurulması zorunluydu. Fakat öncelikle Fransa'ya gönderdiğimiz sanatçılarımızın günün akım ve uygulamalarının dışında kalmalarının esas sebebi bu iletişimi oluşturamamış olmalarına bağlıdır. Batı'dan çok farklı toplumsal ve ekonomik koşullarda bulunmamız, plastik sanatlar üretmeye karar veren ve bunların gelişimini genel kültür yapısının oluşumunda değerlendirmeyi amaçlayan ülkemiz için sancılı bir dönemin geçirilmesini de zorunlu kılmıştır. Birbirini doğuran ve birbirine karşıt gelişen bir üsluplar tarihini yaşamayan resim sanatımız Batı'dan aldığı resimsel üsluplarda ise düşünsel tabanı ihmal ederek sürekli retinal yolla gerçekleşen bir gelişim sürecini yaşamıştır. II. Dünya savaşının sonuna dek ülkenin siyasi gereksinimlerine yanıt olacak uygun bir sanat yörüngesi bulmaya çalışan ülkemizde, bir araya gelen kuşaklar sanatımızın gelişim tarihini oluşturmuştur. Konumuzu oluşturan Dışavurumculuğun (Ekspresyonizm) Batı'da yaşandığı yıllarda Türkiye'de Cumhuriyet Devleti henüz oluşum aşamasındadır. Sanatımız ise kendinden tümüyle farklı çıkış noktaları olan Batı sanatını tanıma ve anlama uğraşının yanısıra onu model olarak izleme durumundadır. Türk resmînin başlangıç aşamasında Alman Ekspresyonizminin gelişimindenoldukça farklı da olsa ilk Dışavurumcu yaklaşımlara 1920'li yılların sonlarında rastlanır. 1940-1960 'lı yıllarda ABD'de etkili bir akım olan Soyut Dışavurumculuk; sanat ve kültür yaşamında modern evrensel programlara daha açık bir dönemimizi oluşturan 1950'lî yıllarda Paris yolu ile Türk sanat çevrelerine ulaşır. Fakat ülkemizde bu akımı hazırlayan `Sürrealizm`, `Otomatizm`, `Varoluşçu` görüşler yaşanmadığı için önce Batıdan kopyaya yakın etkiler olarak başlayan Soyut Dışavurumculuğun; bilinç altı, düşgücü, içtenlik gibi yöntemlere dayanması nedeniyle sanatçılara cesaret vermiştir ve bu anlatımı tavırlara dönüştürmüşlerdir. İlk soyut denemelerinde geometrik biçim dilini ya da özgür bir fırça işçiliği ile dokusal etkiyi amaçlayan bir üslubu benimseyen Türk sanatçısı; dinamik, değişken, şidetli karşıtlıklar içeren gerilim, yoğunluk sonucu oluşan içe dönük bir anlatım yerine genellikle kaligrafik düzenlemeleri tercih etmişlerdir, insanın iç dramına önem veren ve evrensel bir nitelik taşıyan soyutlayıcı, soyut dışavurumcu eğilimlerle birlikte Türk resmi karşıtlarıyla ilk defa aynı konumda olma şansını elde eder. Soyut Dışavurumcu eğilimlerin ardından 1970'li yılların sonlarında Avrupa ve Amerika'da aynı anda ortaya çıkan Yeni Dışavurumculuk; Bireyi birkez daha sanatın merkezine oturtan bir akımdı. Fakat Batı 1980'li yıllarda Dışavurumculuğu yeniden ele alırken onunla aynı kulvara giren Türk toplumunda figür yıllarca sorun olagelmiştir. Figürü yıllarca yeterince kullanmamış bir toplumun sanatçısı olarak ressamlarımız yalnızca Dışavurumculuğu değil figürü de ele alarak bu İki akımın bileşkesini aramıştır. Bu süreç içinde kendi sanat gelişiminin doğal bir sonucu olarak Figüratif Dışavurumcu sanatçı tipinin simgesi kabul edilen sanatçılarımızın varlığı da söz konusu olmuştur. Batıdaki Yeni Dışavurumculuğun resim pazarı tarafından desteklenmesinin nedeni sanatsal mali krizin kışkırttığı bir davranıştı. 1970- 1980'li yıllar arasında dışlanan tuval resmi olgusu boya resmininöldüğüne tam inanıldığında Yeni Dışavurumculuk aracılığıyla yeniden ümit vaad eder olmuştu. Özünde satılır bir nesne olma kimliğinden kurtulmaya çalışan sanat ürünü ile sanat tröstünün uzlaşmaz çelişkisi tröstün iflasına yol açacaktı. Minimal ve kavramsal sanatların yarattığı bu boşluğu dolduran Yeni Dışavurumculuğun kazandığı önem iflasın eşiğine gelen galericilerin de zaferi olmuştur. Tuval resmi geleneğinden gelen ve resimsel sorunları her zaman bu olgu içinde ve biçimsel düzlemde yansıtan Türk resmi henüz tuval resminin sorunlarını aşamamıştır. Bu nedenle ülkemizde teorilerin iflası ve buna bağlı olarak sanat pazarının bunalımı söz konusu değildir. Fakat Batıdaki sorunları farklı boyutlarda yaşayan ülkemizin özlemi ve kendi gerçeği çok daha çelişkilidir. ABSTRACT While the modernization in the West caused the people who swarmed there to set up new lives as a result of the cities turning into industrial centers, the modernization in our country, however, came out as a result of political changes experienced in the institution of the superstructure of the society which was institutionalized as a new state with the foundation of the republic. As the West started to go beyond the cultural and art focuses, Turkey experienced, first, the political and social and then the individual liberation periods. In that period, it was a must to set up the necessary communication to follow the trends in the West, which we had to observe as a model, and, whose art we tried to know and understand. But the true reason why our artists whom we sent to France in the first place was attributed to that they could not set up this communication. The fact that we were in quite different economic and cultural conditions made it necessary for our country, which decided to produce plastic arts and to use the development of these in the formation of the general culture of the country, to have a painful transition period. Our painting, which did not go through styles that gave rise to each other and that developed as opposed to each other, followed a period of development realized through a retinal way in the painting styles gotten from the West neglecting the conceptual base. In our country, which tried to find a suitable art satellite which will meet the political necessities of the country, the generations who came together formed the development history of the country. In the years when people experienced `Expressionism` in question in the West, the state was in the process of forming in Turkey. Our art, on the other hand, was in the effort of getting to know the Western Art and to follow it as a model. Even though they were quite different from German Expressionism on the initial stage, the first expressionist approaches were met in 1920's.The Abstract Expressionism was very effective in the USA between 1940-1960 and it reached the artists via Paris in 1950's, which made up a period in which we were more tolerant towards modern and universal programs, As we did not have the concepts such as `surrealism`, `automatism`, existentialism`, which led to this trend in our country, we had effects from the West that were very close to copies of Expressionism. The first examples of this new trend included the methods of subconsicous, imagination and sincerity and this encouraged the artists. Turkish artists adopted a style which aimed a texture effect with the geometric form or free brush workmanship and adopted caligraphic arrangements instead of an intra vert expression which inclused dynamic, variable, violent contraversies. Turkish Painting, with abstact Expressionist trends emphasizing the internal tragedies of man, got a chance, for the first time, to be on the equal footing with its contemproraries. After the abstract expressionist trends, in the late 1970's, the New Expressionism, which came out in Europe and the USA at the same time, was a kind of trend which put the individual in the center of the art. However, in Turkish society, which got into the same lane with the West while it restudied expressionism in 1980's, figure was still a problem. Our painters being the artists of a society who forbid and still could not use `figure` much enough tried to look for the common points between the Expressionism and the figure. As a corollary of the art development of individuals, the artists who were accepted to be the representatives of Figurative Expressionism Artists' type started to exist in the society. The reason why the New Expressionism in the West was supported by the painting market was a reaction induced by artistic financial crisis. The Canvas Painting, which was excluded between 1970-1980, turned out to be promising again by means of NewExpressionism when Color Painting was just dead. The fact that the contradiction that would never compromise between the art work, which tried to get rid of being a market object in essence, and the art trust would cause the trust to go bankrupt. The importance which the New Expressionism, which filled the vacuum created by the minimal and conceptual arts, gained became the victory of the gallery owners, too. Turkish Painting, which came from the canvas tradition and reflected the problems relevant to painting in that respect all the time, could not yet solve the problems of Canvas Painting. Therefore, the bankrupcy of the theories and as a result of this, the crisis of the art market is not in question at all. However, the ambitions and actual reality of our country, which experiences the problems in another dimension, are a lot more controversial. 115

Biz bu araştırmamızda Bergson mistisizminin problemlerini ortaya çıkarmaya çalıştık. Bergson, çağımızın önde gelen filozoflarından birisi olarak realiteyi, yani ona göre hayatı ve saf süreyi kavrama metodu bakımından intuitionist, moral gerçekliği-ahlâk ile dini-anlama çabası açısından da mistik bir filozoftur. Bergson mistisizminin anlaşılabilmesi için onun metodu ve felsefesinin bilinmesi gereğinden hareket ettik. Acaba sezgi neydi ve onunla yapılan felsefenin nitelikleri nelerdi? Mistisizmin dini ve felsefî olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Bergson'un bu ikinci türden, yâni bir felsefî doktrine, bir dünya görüşüne sahip olmak anlamında mistik olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü onun dini bir yaşantı olarak mistisizmi bulunmamaktadır. Biz bu araştırmamızda Bergson mistisizminin daha iyi anlaşılması için yer yer onu islâm mistisizmi (sûfilik) ile de karşılaştırdık. Bergson mistisizminin önemli problemlerinden birisi mistisizm-din ilişkisidir. Acaba hangisi ötekinin kaynağı durumundadır? Bergson mistisizminin bâzı problemlerini teorik ve pratik ayrımına tâbi tuttuk. Epistemolojik problemler teorik nitelikte, ahlâkî problemler ile dünya görüşü ise pratik nitelikte karşımıza çıkmıştır. YineIV epistemoloji ve mistik tecrübenin değeri konularında İslâm mistisizmiyle karşılaştırmalar yaptık. Bütün problemlerin yeterince anlaşılabilmesi için karşılaştırmaların yanında analitik davranmaya çaba sarfettik ve olabildiği kadar net sonuçlar elde etmeye çalıştık. Sonunda bazı değerlendirmeler yaptık. Bu araştırmamızın sonuçları olarak Bergson'un geçen yüzyılın ortalarından beri gelişen positivist-intellectualist akımlara karşı felsefe yaptığını gördük. Buna rağmen zekâyı ve bilimi ihmal etmeyen, gerek pozitif bilimlere gerek sosyal bilimlere son derece önem veren tutumuyla dikkatimizi çekmiş bulunmaktadır. Ahlâk ile dinin kaynağı, Tanrı tasavvuru, epistemoloji, kötülük problemi ve ölümsüzlük konularında tecrübeye büyük değer verdiğini gözlemledik. Ondaki sezgi metodunun bu konularda tecrübî mistik nitelik kazandığını anladık. Bu tutumu sebebiyle ona anti-intellectualist veya anti-rationalist demekten çok, bir anlamda empirist, fakat daha iyisi supra-intellectualist denilebileceği kanısına vardık. Avec cette recherche, nous avons essaye de reveler les problemes du mysticisme bergsonnierı. Etant Tun des philosophes les plus eminents de nötre epoque, Bergson est â la fois intuitioniste de point de vue de la methode de concevoir la realite, c'est-â-dire la vie selon lui et la duree pure et un mystique de point de vue des efforts de comprendre la verite morale, c'est-â-dire la morale et la religion. Pour pouvoir comprendre le mysticisme bergsonnien, nous sommes partis de l'idee qu'il faut connaitre sa methode et sa philosophic Qu'est-ce que ce qu'etaient l'intuition et les qualites de la philosophic qu'on en avait fait? D'apres lui, il se trouve â Toriğine de revolution creatrice, une conscience ou bien, pour mieux dire une `supra- conscience` et la finalite l'itineraire de revolution est de decouvrir l'homme. L'intelligence ne peut comprendre que la matiere; c'est par l'intuition que nous pouvons comprendre la vie et la conscience. Le mysticisme possede deux variations religieuse et philosophique. Nous pouvons affirmer que Bergson appartient â la deuxieme variation en ce sens qu'il a sa doctrine philosophique et sa conception du monde. Car il n'a pas de mysticisme comme vecu religieux.VI Dans notre recherche, pour que le mystlcisme bergsonnien soit bien compris, nous l'avons compare aussi d'une part et d'autre au mysticisme de l'lslam (le soufisme). L'un des problemes importants du mysticisme de Bergson est du rapport mysticisme-religion. Lequel est la source de l'autre? Nous avons soumls certains problemes du mysticisme de Bergson â la discrimination theorique et pratique. Nous avons constate de la que les problemes epistemologiques sont d'ordre theorique et que ceux moraux et sa conception du monde d'ordre pratique. En matiere de la valeur de l'experience epistemologique et mystique, nous avons fait aussi quelques comparaisons avec le mysticisme islamique. Afin que tous les problemes soient bien compris, nous nöus sommes efforces, â cote des comparaisons effectuees, de suivre une voie analytique et d'obtenir des resultats les plus nets possibles et nous avons fini par faire quelques considerations. Pour les finalites de notre recherche, nous avons vu que Bergson faisait une philosophie contre les courants positivistes-intellectualistes qui se developpaient depuis le milieu du siecle dernier. Malgre cela, nous pouvons dire qu'il a apparu comme philosophe qui ne neglige pas l'intelligence et la science et qui accorde une grande importance soit aux sciences pusitiv soit aux sciences sociales. Aussi avons nous observe qu'il tenait beaucoup aux experiences en matiere de la source de la religion, et de la morale l'lmagination du Dieu, l'epistemologie, les problemes du mal et rimmortalite. Nous avons compris que (la methode de l'intuition ches lui a acquient, sur ces sujets, une qualite experimentale et mystique. Nous sommer arrives â l'idee qu'en raison de cette attitude de Bergson, il faut le considerer comme empriste en quelque sorte ou bien pour mieux dire comme supra-intellectualiste plutöt que de le considerer comme anti-intellectualiste ou anti- rationaliste. Erzurum - 1996 Mustafa KÖK 188

166

308

Bu araştırmada, grupla psikolojik danışmanın, çocuk yuvasında barınan ilkokul 4. ve 5. sınıflara devam eden sınıf düzeyleri ve cinsiyetleri farklı dezavantajlı öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik, benlik tasannu ve genel kaygı düzeyleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırma 1990-1991 yılında Erzurum çocuk yuvasında barınan, ilkokul 4. ve 5. sınıflara giden toplam 66 öğrenciye uygulanan öğrenilmiş çaresizlik ölçeği, benlik tasarımı envanteri ve genel kaygı ölçeğinden olumsuz yüksek puan alınan 42 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Seçkisiz yöntemle bu öğrencilerden 21 öğrenci deney 21 öğrenci de kontrol gruplarını oluşturmuştur. Deney ve kontrol gruplarına öntest olarak öğrenilmiş çaresizlik ölçeği, benlik tasarım envanteri ve genel kaygı ölçeği uygulanmıştır. Öntest verilerek oluşturulan deney grubu 7'er kişilik üç gruba ayrılarak ve her gruba haftada bir buçuk saatlik oturumlar şeklinde on hafta süreyle grupla psikolojik danışma yapılmıştır. Bu süre içinde kontrol grubundaki deneklere hiç bir işlem uygulanmamıştır. Grupla psikolojik danışma oturumlarının sona ermesinden sonra, deney ve kontrol grubundaki deneklere öğrenilmiş çaresizlik ölçeği, benlik tasarım envanteri ve genel kaygı ölçeği tekrar uygulanmıştır. Bulguların değerlendirilmesinde 0.05 hata payı esas alınarak t testi kullanılmıştır. Sonuçlar grupla psikolojik danışmanın deney gruplarındaki öğrencilerin, Öğrenilmiş çaresizlik, olumsuz benlik tasarımı ve genel kaygı düzeylerini kontrol grubundaki öğrencilere göre önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Grupla psikolojik danışmanın etkisiyle 4. sınıfların öğrenilmiş çaresizlik ve genel kaygı düzeyleri azalırken benlik tasannu düzeylerinde önemli bir fark bulunmamış, 5. sınıfların öğrenilmiş çaresizlik, benlik tasarımı ve genel kaygı düzeylerinde olumlu yönde bir fark bulunmuştur. Grupla psikolojik danışmanın, deney gruplarındaki kız ve erkek öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin azalmasında kızların lehine, genel kaygı düzeyinin azalmasında erkeklerin lehine etkisi olduğu, olumsuz benlik tasarımı düzeylerinin azalmasında ise kız ve erkekler arasında bir fark olmadığı görülmüştür. Bu bulgular, grupla psikolojik danışmanın genel olarak bireylerin öğrenilmiş çaresizlik, olumsuz benlik tasarımlarını ve genel kaygı düzeylerini azaltıcı yönde olumlu etkilerinin olduğu sonucuna varılmış yararlı olabilecek bazı öneriler sunulmuştur. In this study, the effects of group psychological counseling on learned hepllessness, self concept and general anxiety levels og different disadvantaged students of different sexes who were 4 th and 5 th year students in primary school and who were in orphnage were obserwed. The study was carried out in Erzurum orphnage during 1991-1992 educational terms, on 42 out of 66 students, who took negative higher degrees on learned helplessness, self concept inventory and general anxiety scale. 21 of these students formed the experiment group and the other 21 formed the control group, randomly. Learned helplessness scale, self concept inventory and general anxiety scale were applied to experiment and control groups as an initial test. The experiment group thet was given an initial test was divided into three, including 7 persons and each group had 1,5-2 hours of group counseling per week that lasted 10 weeks. During this period no application was done on the control group. After the group psychological counseling sessions ended, learned helplessness scale, self concept inventory and general anxiety scale were applied again on experiment and control group. T test was applied for the evaluation of the findings with 0.05 error possibility. The results proved that, group psychological counseling decreased learned helplessness, negative self concept and general anxiety levels of the students in experiment group more significantly than those in control group. While learned helplessness and general anxiety levels of 4 th year students decreased with the effects of group counseling, no significant difference was observed in self concept levels, a positive difference was found out in learned hepllessness, self concept and general anxiety levels of 5 th year students. It was found that, group psychological counseling proved a positive effect on the part of girl students in experiment group in decreasing learned helplessness levels among those boy and girl students in experiment group, the same was true for boys in decreasing general anxiety levels; there was no significant difference between boys and girls in decreasing negative self concept levels. We concluded that, group psychological counseling is helpful in decreasing learned helplessness, negative self concept and general anxiety, levels of individuals generally and we made some helpful suggestions. 95

78

297