Search

Deniz ürünleriyle ilgili fıkıh literatüründeki hükümlerin incelendiği bu çalışmada, konuyla ilgili mezhep alimlerinin verdiği hükümler delilleriyle incelenmiştir. Balıkçılık sektörünün devasa bir büyüklüğe ulaştığı günümüzde, İslam hukuku alanında deniz ürünleriyle ilgili müstakil bir çalışmanın olmayışı, İslam hukukunun bu alandaki hükümlerinin bir tez çerçevesinde ortaya konmasını gerektirmiştir.Bu çalışmada deniz ürünleriyle ilgili klasik kaynaklarda verilen hükümlerin ortaya konulması ve bu hükümlere kaynaklık eden bakış açılarına yer verilmesi amaçlanmıştır. Birinci bölümde gıdalarda helallik ve haramlık konusu, helal ve haramı belirlemedeki temel ölçütler; ikinci bölümünde ise deniz ürünlerinin ahkâmı kapsamında deniz avı kavramı incelenmiş ve deniz ürünlerinin avlanması, tezkiyesi, gıda olarak kullanılması, alım satımı ve takı olarak kullanılması gibi konulara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise deniz ürünleriyle ilgili klasik ve modern dönemdeki fetvalara yer verilmiş ve bu fetvalara ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, konuyla ilgili İslâm hukukçularının verdiği farklı hükümlerin, mezheplerin haram ve helal konusuna bakış açılarından ve nasları yorumlamadaki usullerinden kaynaklandığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Fıkıh, ahkâm, helal, gıda, deniz ürünleri In this study, the relevant sect scholars' provisions of seafood in literature of Islamic law were examined with their proofs. The lack of an independent source of seafood in the Islamic law resources today when the fisheries sector has reached a gigantic size reveals the necessity of presenting the provisions of Islamic law as a study.In this study, it is aimed to put forward the provisions of seafood given in the classical sources and to include the perspectives of these provisions. In the first part, the subject of halal and haram in foods, and basic criteria for determining halal and haram are presented. In the second part, the concept of sea fishing is examined within the scope of the judgment of seafood, and the subjects such as hunting, authorization, using as food, buying and selling and using as jewelry are presented. In the third part, classical and modern period fatwas related to seafood are given and evaluations are made about these fatwas. As a result of the research, it is seen that the different provisions given by the sect scholars are originated from the perspectives of the sects on the subject of haram and halal and from the methods used while interpreting them.Key Words: Islamic law, provision, halal, food, seafood 77

Erol GÜNGÖR ve Nurettin TOPÇU ülkemizin yetiştirdiği önemli ilim ve fikir adamlarındandır. Bu araştırmada, Erol GÜNGÖR ve Nurettin TOPÇU'nun insan ve insanın eğitimi konusunda görüş ve düşüncelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Betimsel tarama modelinin benimsendiği bu araştırmada verilerin elde edilmesinde dokümantasyon tekniğinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda öncelikle yazarların eserleri ve yazarlar hakkındaki eserler araştırmanın amacına ve içerik analizine uygun olarak incelenmiş ve şu bulgulara ulaşılmıştır; Düşünürlerin biyografileri incelendiğinde, görüş dünyalarının şekillenmesinde etkili olan şahsiyetlerin hocaları olduğu tespit edilmiştir. Güngör ve Topçu, insanın din ve ahlâk sayesinde diğer canlılardan ayrılarak kâinatta en şerefli konuma yükseldiği görüşünü savunmaktadır. Bu bakış açısı her iki düşünürün de insanı ele alırken ahlâk merkezli düşünce yapısına sahip olduklarını ve insana yönelik yaklaşımlarında görüş birliği içinde olduklarını göstermektedir. Topçu, Güngör'den farklı olarak insana nefis, ıstırap, merhamet ve ilham ekseninde yaklaşmaktadır. Güngör ise ahlâka bilimsel açıdan yaklaşarak onu bir değerler psikolojisi ekseninde incelemiştir. Ona göre ahlâk, bir davranış ve bilgi sistemi olarak hayatın her aşamasında öğrenilmesi gereken ve insanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen kurallar sistemidir. Her iki düşünüründe, eğitim sistemimizde milli unsurlara önem verilmesini istedikleri ve gençlerimizin tarih şuuruna sahip olmaları konusunda görüş birliğinde oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Güngör ve Topçu, eğitim sistemimizin batının eğitim anlayışı ile şekillendirilmesinin kültürümüze uygun olmadığını; buna bağlı olarak da gençlerin milli şuurdan uzak bir eğitime maruz kaldıklarını belirtmiştir.Anahtar KelimelerNurettin Topçu, Erol Güngör, İnsan, Eğitim, Din, Ahlâk Erol GÜNGÖR and Nurettin TOPÇU are important science and intellectual people that our country has raised. In this study, it is aimed to compare the views and opinions of Erol Güngör and Nurettin Topçu on human and education. In this study in which the descriptive scanning model was adopted, the documantation technique was used to obtain the data. In this context, firstly the works of the authors and the works about the authors were examined in accordance with the purpose of the research and the content analysis and the following findings were reached.When the biographies of the thinkers were examined, it was found that they were the teachers who were influential in shaping the worlds of opinion. Güngör and Topçu argue that human beings are seperated from other living things by virtue of religion and morality and rose to the most honorable position in the universe. This point of view shows that both thinkers have a moral-centered thinking structure when dealing wtih human beings and they agree in their approach towards human beings. Unlike Güngör, Topçu approaches people on the axis of exquisite, suffering, mercy and inspiration. Güngör, on the other hand, approached morality scientifically and examined it on the axis of a psychology of values. According to him, morality is a system of rules that must be learned at every stage of life as a behavior and information system and regulates the relations between people. It was concluded that both thinkers wanted to give importance to national elements in our education system and they agreed that they should have the consciousness of history in our youth. Both thinkers stated that shaping our education system with the understanding of education in the west is not suitable for our culture and therefore, young people are exposed to education which is far from national consciousness. Key Words Nurettin Topçu, Erol Güngör, Human, Education, Religion, Morals. 114

Bu çalışmada Şanlıurfa'da Mezopotamya'nın kuzeyinde Bereketli (verimli) Hilal'in tam ortasında Neolitik Dönem'in Çanak Çömleksiz evresine tarihlenen dünyanın ilk anıtsal inanç merkezi olan Göbekli Tepe'nin tarihsel kronolojileri ve belirleyici özellikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca ülkemizde Neolitik Dönem'e ait yerlerin özellikleri hakkında özet şeklinde bilgiler de verilmeye çalışılmıştır.Dünyanın ilk anıtsal inanç merkezi olan Göbekli Tepe konusu öncesinde birinci bölümde Taş çağları, Neolitik Dönem ve Yukarı (Kuzey) Mezopotamya'da Neolitik Dönem'in değerlendirilmesi konuları incelenmiştir. Göbekli Tepe benzeri yapıları barındıran arkeolojik alanlar ile Göbekli Tepe anıtsal inanç merkezindeki kült yapıları farklı açılardan ele alınmıştır. Göbekli Tepe anıtsal inanç merkezi ve bu inanç merkezindeki kült yapıları hakkındaki bilgiler ise tezin ikinci bölümünde incelenmiş olup bir değerlendirme şeklinde sonuç kısmı ile sonlandırılmıştır. In this study, historical chronologies and distinctive characteristics of the Göbekli Tepe, the first monumental faith center of the world, which is dated back to the period without pottery in the Neolithic period in the center of Bereketli Hilal (the fertile crescent), located in the North of Mesopotamia, what is now in Şanlıurfa, were examined. In addition, it was aimed to give information about the characteristics of the Neolithic sites in our country in the study.Before giving information about Göbekli Tepe, the first monumental center of faith in the world, the Stone Age, the Neolithic period and the Neolithic period in Upper (North) Mesopotamia were examined. The archaeological sites including structures like Göbekli Tepe and the cult structures in Göbekli Tepe monumental center of faith were discussed in terms of various aspects. The information about the Göbekli Tepe monumental center of faith and the cult structures in this site was examined in the second part of the study and included in the conclusion of the study in the form of an evaluation. 177

Yerelleşme ve mali saydamlık, kamu yönetim anlayışında yaşanan dönüşüm ile birlikte ortaya çıkan iki önemli ilkedir. Yerelleşme kamu kaynaklarının yerinden yönetilmesini ifade ederken, mali saydamlık ise mali konulara ilişkin bilginin varlığı ve söz konusu bilginin ulaşılabilir olmasıdır. Dünya genelinde yerelleşmeye ilişkin önemli düzenlemelerin söz konusu olduğu gibi, son yıllarda Türkiye'de de yerel yönetimlere yönelik düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Ancak yerelleşmenin amacına ulaşmasında kamu kaynaklarının rasyonel kullanılmamasından doğan sorunlar bulunmaktadır. Bu bağlamda yerel yönetimler düzeyinde bir gelişmenin sağlanabilmesi için iyi yönetişim ilkelerinden birisi olarak mali saydamlığın benimsenmesi gerekmektedir. Türkiye'de yerel yönetimler arasında hem kaynak kullanımı hem de kaynak elde etme bakımından büyükşehir belediyelerinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında büyükşehir belediyelerinde mali saydamlık önem kazanan bir yönetim ilkesidir. Çalışmada Türkiye'de 16 büyükşehir belediyesinde mali saydamlık düzeyi mali saydamlık endeksi ile araştırılmaktadır. Mali saydamlık düzeyinin ölçülmesinde uluslararası kuruluşların çalışmalarına ve mevzuata dayalı olarak mali saydamlık standartları belirlenmiştir. Bu bağlamda her bir büyükşehir belediyesine ilişkin mali saydamlık endeksi oluşturulmuştur.Mali saydamlık endeksi, alt ana endeksler olarak açık bütçe endeksi, belge içerik endeksi, internet sayfası endeksi ve bilgi talebi endeksinin ortalamasından hesaplanmıştır. Açık bütçe endeksi, büyükşehir belediyelerinin bütçe süreçlerinde saydamlığa ilişkin bütçe personeli ile yapılan yüz yüze anketlerden elde edilerek oluşturulmuştur. Belge içerik endeksi, temel mali belgelerin kapsamında saydamlık ile ilgili standartların araştırılması ile elde edilmiştir. İnternet sayfası endeksi, büyükşehir belediyelerinin internet sayfalarında saydamlık ile ilgili standartların araştırılmasıyla elde edilmiştir. Bilgi talebi endeksi ise bilgi edinme hakkı çerçevesinde talep edilen mali bilgi ve buna belediyelerin davranış türleri ile hesaplanmıştır. Dört ana alt endeksin ortalaması ile mali saydamlık endeksi oluşturulmuştur.Araştırmanın bulgularına göre, 16 büyükşehir belediyesi için mali saydamlık endeksi genel olarak %46.2 ortalamaya sahiptir. Buna göre büyükşehir belediyelerinin mali saydamlık düzeyi sınfsal olarak orta düzeyde yer almaktadır. Decentralization and fiscal transparency are important issues that are arisen with the changes in the understanding of public administration. Fiscal transparency refers to the availability and accessibility of information on fiscal issues while decentralization means the distribution of administrative and fiscal powers of central government among local authorities. In the world, there is a number of regulation efforts with regard to the decentralization. In recent years, it is also issue in Turkey to regulate local authorities toward decentralization. However, there are some problems arising from irrational usage of public resources in the achievement of the purposes of decentralization. In this context, in order to ensure an improvement at the level of local authorities it seems necessary to adopt fiscal transparency as one of the good governance principles. In terms of both usage and distribution of public resources, metropolitan municipalities have an important share amongst local governments in Turkey. Therefore, fiscal transparency in metropolitan municipalities seems as important element of public administration. In this study, it is aimed to investigate the level of fiscal transparency of 16 metropolitan municipalities in Turkey by using the index technique. The index is based on international studies and on provisions of legal regulations directly or indirectly refer to fiscal transparency. In this context fiscal transparency index is constructed for each metropolitan municipality.The formulated fiscal transparency index calculated by applying to the average of four sub-main indexes created from budget practices (open budget index), documentary information (documentary index), broadcast of information via internet (internet page index) and legally requested information (requested information index). Open budget index is created from the data that was conducted with face to face survey on officers at the metropolitan municipalities. Documentary index is created from the documentary information obtained from standard forms that must legally be available at metropolitan municipalities. Internet page index is created from the information that was obtained from the official internet pages of each municipality. Documentary index is constructed from the information requested as a legal right is based the right to information act. The findings from the data show that the level of fiscal transparency of 16 metropolitan municipalities has an average of 46.2 percent. With reference to this percent, the level of fiscal transparency for the metropolitan municipalities takes place in the medium transparency category. 275

Günümüzde, kamu kaynaklarının kamu mali yönetimi tarafından verimli, etkin ve tutumlu şekilde kullanılması zorunluluk haline gelmiştir. Bu yönde pek çok devlet mevcut mali yapısını bu unsurları gözeterek yeniden yapılandırmaya başlamıştır. Yeniden yapılandırma çalışmalarındaysa Kurul Tipi ve Ofis Tipi örgütlenmeler şeklinde yer alan Sayıştaylara büyük önem atfedilmiştir. Zira Sayıştaylar, yürütmüş oldukları denetimlerle hem mevzuata uygunluğu sağlamakta, hem de mali sistemin performansını ölçmektedir. Performans denetimleri olarak adlandırılan bu ölçümler, kimi zaman tüm mali nitelikli faaliyetleri kapsarken, kimi zaman da özellikli konulara yönelebilmektedir.Bu çalışmada performans denetimi belirleyici unsurlarıyla tanımlandıktan sonra, bu konuda gelişmiş 15 Ofis Tipi ve Kurul Tipi Sayıştay incelenmiştir. Yapılan incelemede Ofis Tipi Sayıştayların performans denetiminde daha başarılı sonuçlara ulaştığı tespit edilmiştir. Türk Sayıştayı'na yönelik değerlendirmede, yargılama görevinin denetim görevine üstün geldiği tespit edilmiştir. İyi uygulama örnekleri ışığında, performans denetiminden etkin sonuç alınması için Sayıştay'ın kurumsal yapısının Ofis Tipi'ne dönüştürülmesi önerilmiştir. Nowadays, to use of public resources in efficient, effective and economic manner by public financial administrative has become a necessity. In this regard, a number of states have begun to re-construct their existing financial structure by taking into consideration of these elements. In the process of re-construction, the Supreme Audit Institutions that are formed as the Court Types and Office Types are of a great importance. Supreme Audit Institutions provide compliance with legislation and measure the performance of financial system in the auditing carried by themselves. These measurements that are called performance auditing sometimes include all activities that have financial features, sometimes focus on the specific themes.In this study, following the definition of performance auditing with its determining elements, the advanced 15 Office and Court Types of Supreme Auditing Institutions have been examined. According to the result of examination, it has been found that the Office Type of Supreme Audit Institutions are more successful in the performance auditing. Regarding to the Turkish Court of Account, it has been observed that the task of judgment is prior to the task of auditing. In light of the good practice examples, it has been suggested that the institutional structure of the Court of Account should transform to the Office Type in order to get an efficient result from performance auditing. 362

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) son dönemlerde; uluslararası kuruluşlar, üye devletler ve özel aktörler arasındaki ilişkilerde meydana gelen değişiklikler ile yüz yüze gelmektedir. Bu noktada sorun, hükümet dışı örgütlerin (HDÖ) DTÖ'ye danışmanlık yapıp yapmayacağı, bu danışmanlığı nasıl sağlayacağı ve söz konusu varlıkların görevinin DTÖ'nün dünya ticaret sistemindeki arabulucu sıfatına ne ölçüde dayanacağı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu konunun çözümü, DTÖ'nün uluslararası toplumdaki etkisini ve küresel bir kuruluş olarak meşruluğunu etkileme potansiyeli taşımaktadır. The WTO faces a change in the relationship between international institutions, member states and private actors. The question is whether and how the WTO should consult with non-governmental organizations (NGOs) and the role these entities should be based on the WTO as an arbiter of the world trading system. The resolution of this issue will affect the effectiveness of the WTO and legitimacy as a global institution. 85

Şiddet olgusu sosyal bilimlerin birçok alanında incelenmiş ve üzerinde çalışılmış bir olgudur. Sosyolojik alanda şiddet öncelikle siyasal boyutuyla yer almıştır. Şiddetin bireysel boyutu ise suç olgusu içerisinde bir sapma davranışı olarak incelenmiştir. 19. yüzyıl itibariyle ulaşıldığı iddia edilen ?uygar? dünyada suç çözülmesi gereken problemlerin başında gelmektedir.1900'lü yıllardan itibaren Amerika ve Avrupa'da suç ve şiddet, belirli grup ve bölgelerde ortaya çıkan sorunlar olarak görülüp bu doğrultuda çeşitli kuramsal yaklaşımlar geliştirilmiştir. Türkiye'de de konu genel olarak bu yaklaşımlar çerçevesinde incelenmiştir.Emniyet Genel Müdürlüğü, Adalet Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu gibi resmi kurumların yayınladıkları istatistikler ve yaptıkları çalışmalar şiddetin ülkemizde önemli bir toplumsal sorun haline gelen bir olgu olduğunu göstermektedir. Bu istatistiklerin dışında toplumda, güvenliği sağlama temelinde gelişen, yeni davranış biçimleri de şiddet olgusunun toplum tarafından önemli bir sorun olarak algılandığına işaret etmektedir.Şiddet olgusu da diğer toplumsal olgular gibi toplumsal değişim doğrultusunda değişime uğrayan farklılaşan bir olgudur. Şiddet davranışına ait artan rakamların yanı sıra şiddet davranışı amaç yönünden incelendiğinde çıkar sağlama amacının öne çıktığı görülmektedir. Şiddet bilinçsiz bir öfke patlaması olarak değil bilinçli bir tercih olarak ortaya çıkmaktadır. Ortaya çıkan şiddetin nedenleri genellikle işsizlik, göç, kentleşme, medya gibi olgularla açıklanmaktadır. Bu olgular şiddeti etkilemektedir. Ancak bu olguların kendileri de toplumsal bir değişimin sonuçlarıdır. Bu noktada şiddet olgusu daha geniş bir bakış açısını gerektirmektedir.Şiddet olgusunun bugün geldiği nokta, geçirdiği niceliksel ve niteliksel değişim toplumsal yapıda yapılan düzenlemelerle ilgilidir. Batı kapitalist sisteminde üretim yerine artık tüketime öncelik verilmesi ve toplumların bu yönde düzenlenmesi şiddet davranışının artmasının ve daha çok çıkar amaçlı olarak uygulanmasının yanı sıra şiddet olgusunun bir pazarlama aracı olmasının temel nedeni olarak görülmektedir. Violence cases in many areas of social science has been examined and has been working on is a case. In the sociological field,violence was primarily located as a political dimesion.Size of individual cases of violence within the criminal behavior have been examined in a deviation.19. century allegedly reached as `civilized` world is one of the crime problem must be solved.In America and Europe since 900 years of crime and violence, which occur in certain groups and regions on issues as whether the various theoretical approaches have been developed in this direction.In Turkey as well as general issues in the context of this approach are investigatedSecurity General Directorate, Ministry of Justice, the Ministry of Education, Turkey Statistical Institute of similar government statistics and their studies of violence shows that violence in has become a major social problem is in our country.Except these statistics, providing security in the society on the basis of developing new forms of behavior indicates that violence is as a major problem by the society.Such as other social phenomena violence cases also changed in the direction of social change and is a phenomenon that has diversified.Violent behavior, as well as the increasing numbers of violent behavior are examined in terms of interest to provide order out of the front is observed. Unconscious and not as a violent burst of anger is emerging as a conscious choice.The reasons of violence are generally indicated as an unemployment, migration, urbanization and the media. these affect the violence. However, these cases themselves are the result of social change.At this point the phenomenon of violence requires a broader perspective.Violence cases come to the point where today, its quantitative and qualitative changes in social structure is concerned with the arrangement.In the Western capitalist system,giving priority consumption instead of production, and regulation of societies in this direction is seen as main reason of increasing violent behavior, more interest for the purpose of implementation. 136

Bir kavram tahlîli olan tezimiz giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş kısmında konunun önemi, mahiyeti ve yöntemi hakkında bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur.Birinci bölümde sünnetin sözlük ve ıstılâhî anlamlarına değinilirken, kavramın Kur'ân ve Sünnet'teki kullanımları da genel olarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Daha sonra sünnetin temel İslâm ilimleri, siyer ve İslâm Tarihi'nde hangi manalarda kullanıldığı ifade edilmektedir.İkinci bölüm tezimizin en önemli kısmını oluşturmaktadır. Burada Kütüb-i Tis'a diye isimlendirilen hadis kaynaklarından Buhârî ve Müslim'in Sahihleri, Tirmizî, Ebû Dâvud, İbn Mâce, Nesâî ve Dârimî'nin Sünenler'i, Mâlik'in Muvattâ'ı ve Ahmed b. Hanbel'in Müsned'inde tespit edilen, sünnet ve ondan türeyen kelime ve kavramlara ait rivayetlerin metni, tercümesi, kaynakları ve ilgili şerhlere dayanan açıklamaları bulunmaktadır. Hadislerin izahında anlamla ilgili yorumlar asıl metinde, farklı lafızlarla ilgili rivayetler ve hadisin sened durumuyla ilgili bilgiler de dipnotta gösterilmiştir. Bu bölümde Hz. Peygamber'den (s.a.) itibaren sünnetin kavramlaşma süreci, sünnet kelimesinin geçtiği hadislerle anlatılmaya çalışılmış ve sünnetin Hz. Peygamber (s.a.), sahabe ve tâbiûn tarafından nasıl kullanıldığı başlıklar halinde verilmiştir. Hz. Peygamber'in (s.a.) farklı manalarda kullandığı sünnet kelimesine ait rivayetler de, sünnet kelimesinin ihtiva ettiği anlamlara göre, o manaya uygun başlıklar verilerek incelenmiştir.Sonuç kısmında ise bu araştırma sonucunda varılan kanaat ve tespitler ortaya konulmuştur. Our thesis, which is an analyisis of a concept, consists of an introduction, two explanatory parts and a conclusion. In the introduction the importance, reality and method of the issue is evaluated.In the first explanatory part; we mentioned the meaning of the Sunnah and we tried to determine the usage of the concept in the Kur?an and the Sunnah. Then we mentioned, in which ways the Sunnah is used within Fundamental Science of Islam, Siyer (the life of Prophet Muhammed (s.a.)) and the History of Islam.The second explanatory part is the most important part of the thesis which includes the main aim. This part includes the explanation of the Sunnah, determined and passed on from the texts, translations and resources, and the subject which is related to the issue, and the concepts which is proceed from the Sunna, in resources of Hadith Buhârî and Muslim?s Sahih?s, Tirmizî, Ebû Dâvûd, İbn Mâce, Nesâî and Dârimî?s Sunan?s, Mâlik?s Muvatta and Ahmed b. Hanbel?s Musned which are known as Kütüb-i Tis?a. The interpretations about the meaning of the explanation of the Hadith is shown in the mean text, and the hearsays which is related to the different expressions and the information which is related to the condition of the source of the Hadith, are shown in the footnotes. This part also includes the improvement of the Sunnah from the period of the Prophet Muhammed (s.a.), and the Hadiths which include the word ?Sunnah?, and the usage of the Sunnah by the Prophet Muhammed (s.a.), the companions of Prophet Muhammed (s.a.) (Sahabe), and the companions of the Sahabe (Tâbiûn), title by title. The other words of the Sunnah which are used by the Prophet Muhammed (s.a.) acording to the hearsays, are investigated in appropriate titles according to the meanings which are contained by the Sunnah.In the conclusion, the determinations and bliefs, which is obtained at the end of this research, are shown. 174

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin teknolojik yenilik performansını ortayakoymak ve Türkiye İmalat Sanayinin 1992-2001 döneminde sektörel düzeyde Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyümeye katkısını ölçmektir. İmalat sanayisektörel Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyümeye etkisini ölçerken OECDtarafından kullanılan teknoloji sınıflaması kullanılmıştır. Buna göre alt sektörleryüksek-orta-düşük teknolojili sektörler olarak üç gruba ayrılarak analizleryapılmıştır. Elde edilen sonuçlar Türkiye'nin yenilik yeteneğinin yetersizolduğunu ve yenilik göstergelerindeki performansının zayıf olduğunu ortayakoymuştur. Türkiye imalat sanayinin üretim, istihdam sayısı, işyeri sayısı, ihracataçısından halen düşük teknolojili sektörlerde yoğunlaştığı görülmektedir. Ar-Geharcamalarının AB ve OECD ülkeleri ortalamasının çok gerisinde olduğu tespitedilmiştir. Ar-Ge harcamalarına sağlanan desteklerin yetersizliği bunun bir nedeniolarak karşımıza çıkmaktadır. Analiz sonuçları, Türkiye'de Ar-Ge harcamaları ileekonomik büyüme arasında pozitif ve anlamlı bir ilişkinin olduğunugöstermektedir. The objective of this study is to lay bare the technological innovativeperformance of Turkey and to measure the contribution of the sector-base R&Dexpenditures of Turkish Manufacturing Industry between 1992-2001 to economicgrowth. In measuring the effect of R&D expenditures on economic growth,technology classification used by OECD was employed. In accordance with this,sub-sectors were analyzed by separating them into high-medium-low technologysectors. Results obtained reveal that the innovative ability of Turkey is inadequateand the performance in innovation indicators is poor. It is seen that Turkishmanufacturing industry has concentrated on technology sectors low in production,employment, the number of establishment and export. It was also found out thatR&D expenditures were well behind those of EU and OECD countries. Theinsufficient support for R&D expenditure has come up as one of the reasons forthis. The results of the analysis suggest that there is a significant and positiverelationship between R&D expenditures and economic growth. 255

ÖZET Tezimiz bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş bölümünde hakkı sona erdiren belli başlı sebeplere özetle değindik. Bunu takip eden birinci bölümde; hak kelimesi üzerinde genişçe durduk. İkinci bölümde; hakkın düşmesi konusunu mezheplerin görüşleri ışığında açıkladık. Üçüncü bölümde; aile hukukunda hakkı sona erdiren amiller üzerinde durduk. Son bölümde ise; miras hukukunda hakkın düşmesi ve irtifak hakları konusunu mezheplerin görüşleri ışığında ele alıp inceledik. 91

ÖZET Kitle iletişiminde çok önemli bir yeri olan televizyon ve sinema, önemleri ve yaygınlıkları nisbetinde dikkatleri yoğun olarak üzerlerine çekmektedirler. Çeviri ağırlıklı filmler ve proglamlar ise genel sinema filmleri ve televizyon programları içinde, özellikle Türkiye'de büyük bir alanı kapsamaktadır. Bu çalışmanın yapılmasına neden olan, günlük hayatta, sıradan bir bireyin bile en çok karşı karşıya kaldığı çeviri türü olan sinema çevirmenliği konusundaki yöntemleri ve hatta zorlukları ortaya koymak isteğidir. Özgün film metnini dinleyen iki dilli izleyiciler, televizyonda veya sinemada seyretmekte oldukları filmin dublaj / altyazı çevirisini dinlemekte oldukları özgün film metniyle karşılaştırmakta ve metnin çevirisinden çoğu kez hoşnut kalmamaktadırlar. Çeviriye getirilen eleştirilere kulak kabarttığımızda, bu eleştirilerin büyük bir çoğunlukta özgün metin ve çeviri metin arasında yapılan ve sadece dil düzlemini gözönüne alan karşılaştırmalı çözümleme ağırlıklı olduğunu görürüz. İzleyicilerin film çevirilerini salt dil düzleminde ele almaları, çeviri için yaygın olarak benimsenmiş olan ve çeviriyi sadece dille sınırlı tutan, daha doğrusu film çevirisini kaynak dilin erek dilde yeniden düzgülenmesi olarak gören kuralcı ve dar çeviri tanımından kaynaklanmaktadır. Biz bu çalışmamızda, filmi anlamlı kılanın sadece kullanılan dil olmadığını. ve bunun yanında dil dışı düzgülerinde gözönünde bulundurulması gerektiğinin altını çizdik. Film metnini oluşturan dil, filmi oluşturan düzgülerden sadece bir tanesidir. Bütün bunlardan dolayı, bir film çevirisi sırasında, filmin anlamını oluşturan dilsel ve dil dışı düzgülerin bir bütünlük içinde ele alınması konusunda bir inceleme yaptık. Film çevirisi ancak filmin anlamını oluşturan tüm düzgüler göz önüne alındıktan sonra yapılabilir. Ayrıca çevirinin ne amaçla yapıldığı da çeviri yöntemini belirleyen önemli bir etkendir. Örneğin dublaj için yapılan çeviride, eşleme çeviriyiin yönlendiren önemli bir kısıtlama olduğu halde, altyazı çevirisinde, ekranda yazı için kullanabilecek alan çeviriyi yönlendirmede önem kazanır. Film çevirisi herhangi bir metnin çevirisinden bu yönüyle ayrılmaktadır. Belirttiğimiz bu kısıtlamalara rağmen, film çevirileri ülkemizde ve dünyanın pek çok yerinde yoğun olarak yapılmaktadır. Durum böyle olduğunda, film çevirileri üzerine yapılacak bir çalışmada amaç herşeyden önce film çevirisini yönlendiren sinematografik (dilsel ve dil dışı olmak üzere) ve film dışı kısıtlamaları betimlemektir. Hazırladığımız bu tezde, film çevirilerindeki dil dışı etkenlerden kuramsal bağlamda bahsettikten sonra, edebiyattan sinemaya uyarlanmış, türkçe altyazılı, Madame Bovary filmi ve TRT ekranlarında gösterilmiş olan Fransa yapımı ve türkçe dublajlı televizyon dizisi Les Cordier, juge et flic (Cordier'ler, yargıç ve polis) üzerinde uygulamalı bir çalışma yapılmıştır. Tezimizin ilk kısmında, sinema çevirmenliği bağlamında, sinema ile edebiyatın buluşmaları ve birbirlerinden nasıl etkilendikleri konusuna değinerek edebi eserlerin sinemaya uyarlanması konusunda da bir araştırma yaptık. 20. yüzyılın başında edebiyat ve sanat çevrelerinin sinema karşısındaki tutumları ve düşüncelerini sunduktan sonra, sinemanın en büyük konu kaynaklarından birisi olan edebiyat ile olan ilişkisine değindik. IV ABSTRACT Television and film occupy important positions in the world of mass media, on account of both their popularity with world audiences and the great amount of attention focused upon them. In Turkey foreign production films and television programs requiring translation extend over a vast range of fields and subject matters. The purpose of the present work is to expose some of the challenges and methodological problems that exist in translation of cinematographic works. Bilingual audiences viewing films whose audio component is presented in the work's original language inevitably compare the original dialogue with the dubbed or sub-titled presentation, and in general they experience some dissatisfaction with the translation of the `original linguistic text`. Such a bilingual audience, in its translation experience in viewing such a film is influenced to some extent by the phenomenon of cognitive comparison of words heard to words seen in sub-title. We can also say that this comparative experience remains only on a linguistic level. In this work, we wish to stress that the meaning or sense of a film is not only a product of the language it uses but is also comprised of extra- linguistic elements. The language constituting the dialogue of the film is only part of a larger `textual` whole. We argue that in preparing a film for translation one must consider together both the verbal and non-verbal elements of the work. Dubbing and sub-titling are the most common methods used for translating films, and each method requires different techniques in order to realize the goals of translation. For example in translation accomplished through dubbing, synchronization is an inevitable condition confronting the translator. And with respect to sub-titles, the available screen space is an important limiting condition. All of these factors togethercontribute to the way in which translation of film differs from the translation of merely linguistic texts. In the following thesis, after discussing the theory of extra-linguistic textuality in film translation we will consider some practical applications such as Madame Bovary (a film adaptation of a literary work subtitled in Turkish), and Les Cordier, Juge, et Flic a French production presented on TRT television and dubbed into Turkish. In the first part of the thesis, linked with film translation theory, we will present a study of the first contact of the literary world with cinema and their subsequent mutual influences. The second part of the thesis concerns the adaptation of literary works of art to film or screen. After presenting the ideas and attitudes of the artistic and literary world concerning the medium of film at the beginning of the twentieth century, we discuss the relation of film and literature which provided and continues to provide one of the greatest sources of subject matter for works of film. Concerning the outcome of this research, we consider ourselves to be working in a field which, at least in Turkey, has been little explored. It is hoped that our humble contribution will provide an open door for many other researchers in this field. 150

ÖZET Osmanlı tarihiyle ilgili ilim alemine tanıtılmamış birçok eser kütüphane raflarında durmaktadır. Bizim çalıştığımız Hasan Edib'in Zıyâü'd-Dehr ve Cilâü'l- Asr adlı eseri şimdiye kadar üzerinde çalışılmamış bir eserdir. Yazar, eserinde, Osman Gazi'den başlayarak I. Abdülhamid dönemine kadar sultanları esas alarak Osmanlı devletinin tarihini yazmıştır. Çalışmamızı yaparken, önce eserin 300. sayfadan başlayarak sonuna kadar olan kısmını transkribe ettik. Daha sonra işlenen konulan, mevcut bir kısım Osmanlı tarihi kaynaklarıyla karşılaştırarak benzerlikleri ve farklılıkları ortaya koymaya çalıştık. Eserin içeriğinde; Osmanlı Sultanlarının tahta çıkışları, yapılan çeşitli savaşlar ve sonuçlan, devletlerle yapılan antlaşmalar, elçilerin takrirleri, cami, medrese gibi mimari eserler hakkında bilgiler, ayrıca düğün merasimleri, resmi törenler, şehzadelerin yetişmeleri için yapılanlar, zafer şenlikleri ve benzeri bir çok konuda bilgiler verilmiştir. Ayrıca eserde sayfa kenarlarına konulan haşiyelerde de önemli bilgiler mevcuttur. Eserde, Osmanlı tarihi ile ilgili bazı konularda mevcut kaynaklarda rastlayamadığımız farklı bilgiler yer almaktadır. Bize göre eserin bu özelliği, onun önemini arttırmaktadır. Kitabın son tarafında, müellif hayatını anlatırken hem görev yaptığı yerler hakkında bilgiler vermekte ve hem de kendi faaliyetlerini zikretmektedir. Kitabın sonunda II. Mahmud'un yaptığı icraatlardan da bahsedilmektedir. Burada verilen bilgiler, müellifin bizzat müşahedelerini içeren bilgiler olması itibariyle önemlidir. Hasan Edib'in bu eserinin, Osmanlı tarihi hakkında yeni ortaya çıkarılmış bir kaynak niteliği taşıması dolayısıyla önem arz etmekte olup bu konuda araştırma yapanlara yardımcı olacağı kanaatindeyiz. VIII ABSTRACT To day there are several books weren't introduced with science world about Ottoman history at the libraries. We researched on Hasan Edib's book named `Zıyâü'd-Dehr and Cilâü'1-Asr` Which haven't been searched until now. in this book, the history of Ottoman goverment is explained from period of Osman Gazi is founder of Ottoman Empire to period of Abdiilhamid. While preparing this book, the book us transcripted as complete text after page of 300 th. The book consist of many subjects compared with sources (information books about history) of Ottoman history so that readers can see edge of the pajes. similanties and differences between this subjects. İn this book, There are many informations include becoming king of Ottoman Sultan's, some wars and their results, agrements, mosques and medresses, wedding feasts, ceremonies, works to grow a prience up, celebrations of victories and sth like that were written. Further more important informations were given at the About several subjects, informations of this book are more different than existing of aur information. Thus, importance of book is increased by this information. End of book, activities of II. Mahmud author witnessed were described. There fore this giving informations is more important, in addition to and of book, the life of author is given. Hasan Edib's book provided new and rich source detailed knowledge about Ottoman history for scientists, researchers. As a result it is go important book. IX 275

ÖZET Kamu Tercihi Teorisi, devletin başarısızlığı teoremine dayanır. Devletin ekonomideki yeri ve rolünün artması halinde politik yozlaşmanın, bürokratik yozlaşmanın ve nihayet ekonomik yozlaşmanın ortaya çıkacağını ileri sürer. Ülkelerin ekonomik sorunlarının önemli bir kısmının devletin ekonomik faaliyetlerinin sınırlandırılmamış olmasından kaynaklandığını belirtir. Çözüm olarak da Anayasal İktisat Yaklaşımını geliştirir. Anayasal iktisat, Kamu Tercihi Teorisi çerçevesinde, devletin ekonomik güç ve yetkilerine anayasal sınırlamalar getirilmesi gerektiğini savunur. Siyasetçilerin oy, bürokratların bütçe, seçmenlerinde fayda maksimizasyonu yaptıkları gerçeğinden hareket ederek, siyaset ve ekonominin yozlaşmasını engellemenin tek yolu olarak, devletin ekonomiye müdahale alanının daraltılması gerektiğini ileri sürer. Türkiye ekonomisi incelendiğinde de, ekonomik yapıya ilişkin sorunların önemli bir kısmının devletin ekonomik hayat içindeki rolünden kaynaklandığı görülmektedir.. Nitekim, enflasyon, işsizlik, gelir dağılımındaki eşitsizlik, büyüme, ödemeler dengesi açıklan gibi sorunların kaynağı olarak devletin ön plana çıktığı yapılan uygulamadan da ulaşılmaktadır. Türkiye içinde ekonomik 'y'apı sorunlarının çözümü olarak Anayasal İktisat Yaklaşımı çerçevesinde düzenlemelerin yapılması gerektiğini önerebilir. ABSTRACT Public Choice Theory is based on state failure theory. It puts forward the idea that if states position and role in economy increases political and bureacratic and in the end economic corruption comes true. This theory points out that majority of the economic problems of states result from states economic activities not being limited. As a solution this theory develops Constitutional Economy Approach. Constitutional economy, within in the frame of Public Choice Theory, suggests that economic power and authority of state should be limited by means of constitutional exertions politicians care about votes, bureaucrats about budget and voters about utility. Taking all these facts into consideration, Constitutional Economy Theory asserts the idea that the only way to prevent economic and political corruption is to narrow stales interference with economy. When Turkish economy is analysed it is noticed that problems rt-lated to «*». the economic structure mainly result from states role m economic activity. As a result, it can be concluded from this study, too that problems such inflation, unemployment, unequality in distribution of national profit, discrepany between growth and payment balance result from states forefront position in economy. As a solution for economic structural problems in Turkey institutional economy can be advised. 140

111

11 ÖZET Fransız `Aydınlanma Çağı`nın düşünce tarihi içinde özel bir yeri vardır. 18. yüzyılda, düşünürler, yazarlar, eğitimciler ve bilimadamlan eşitlik ve özgürlükle ilgili görüşlerini her fırsatta açıklamışlardır, bunlar, aynı zamanda, insanın temel haklan olarak bilinir. Tüm bu aydınlar, sömürgecilik ve kölelik konusunda ne düşünmüşlerdi? Bu iki gerçek, eşitlik ve özgürlük kavramlarıyla nasıl uygun düşebiliyordu? Tezimizin ilk bölümünde Avrupa ve Fransa'da sömürgeciliğin tarihini anlattıktan ve XVIII. yüzyılda Fransa'nın sömürgelerindeki konumunu ve Aydınlanma Çağı düşünürlerinin bu konudaki görüşlerini kısaca sunduktan sonra, ikinci bölümde, dönemin en büyük temsilcisi Voltaire'in sorunu nasıl ele aldığını, bu konudaki dayanışlarının sınırlarını, olumlu ve olumsuz yönlerini tartıştık. Yine aynı bölümde, Voltaire'in döneminde yaşamış ancak Fransız devrimini de görmüş, tüm etkinlikleri ve yapıtlarıyla onu hazırlamış olan ve çağın en son düşünürü olarak anılan Condorcet'nin soruna yaklaşımlarını inceledik. Üçüncü ve son bölümü bu iki filozofun düşünce ve etkinliMerinin tartışılmasına ayırdık. Birleştikleri ve ayrıldıkları noktalan sunduk, bu bağlamda, Voltaire'in sömürgeciliğe karşı olmadığını ve kölelik sorununu da unutmuş göründüğünü gözlemledik. Condorcet'nin ise, insanın temel haklannm en güçlüIll savunucusu olduğunu, soylu kesimden gelmesine karşın Fransa'nın demokrasiye ve cumhuriyete kavuşması için yaşamını verdiğini ve bu yüzden genç yaşta haketmediği şekilde öldüğünü vurguladık. Condorcet'nin yaMaşırnının doğal olarak, Voltaire'inkinden çok farklı olduğunu gördük. O, sömürgelerin varlığına karşı çıkmış ve buradaki yaşayan kölelere özgürlüMerinin zaman içinde verilmesini Devrim'den sonra kurulan Halk Meclis'inden talep etmişti. Bu inceleme göstermiştir ki Voltaire 'in adıyla anılan ve insanlar arasında eşitlik ve özgürlüğün gerçekleştirilmesi için pek çok fikir üretilen XVIII. yüzyıl, 1789 devrimine dek, insanın bu doğal haklarını ilke olarak kabul eden ancak uygulamaya geçirmeyen bir çağdır. Condorcet'yle birlikte, insanın doğal haklan ilke olarak benimsenmekten de öteye geçerek, Anayasa'da yer almış ve bunu gerçekleştirmek için eğitim sistemi devletleş- tirilmiş, bu hak, sınıf ve cinsiyet farkı gözetmeden herkese tanınmış ve yapılan vergi reformuyla sınıflar arası eşitsizliklerin daha aza indirgenmesi sağlanmıştır. Yine Condorcet'nin çabalan sonucu kölelik 1794 yılında kaldınlmıştır. Tereddütsüz şunu söyleyebiliriz ki, Fransız düşünce tarihine ve siyasal yaşamına Condorcet'nin katkısı Voltaire'inkinden çok daha fazla ve önemlidir. IV ABSTRACT The French `Age of Enlightenment` has a special place in history of thought. In the XVIII century, thinkers, writers, educators and scientists exposed their opinions concerning equality and freedom, which are known to be the basic human rights. All these intellectuals, how did they consider colonialism and slavery? These two realities, how do they match with freedom and equality? In the first part, we studied the history of colonialism in Europe and in France. We also noted the situation of France in its colonies in tin the XVIII century and exposed the views of certain great thinkers like Montesquieu and Rousseau in this domain. In the second part, first we took up Voltaire and discussed his way of dealing the problem of colonialism and slavery, his limits and his originalities. In the following chapters of the second part, we also took up Condorcet and presented his way of dealing with the same problems. In the third and also the last part of our study, we criticised the thoughts and the attitudes of the two philosophers. We presented their similarities and differences and insisted on the fact that Voltaire did not oppose to colonialism and even seemed to forget the problems caused by slavery. As to Condorcet, we tried to show that he was the most solid defender of the human rights and despite the fact that he belonged to the noble class, he sacrifised his life so that France couldIV ABSTRACT The French `Age of Enlightenment` has a special place in history of thought. In the XVIII century, thinkers, writers, educators and scientists exposed their opinions concerning equality and freedom, which are known to be the basic human rights. All these intellectuals, how did they consider colonialism and slavery? These two realities, how do they match with freedom and equality? In the first part, we studied the history of colonialism in Europe and in France. We also noted the situation of France in its colonies in tin the XVIII century and exposed the views of certain great thinkers like Montesquieu and Rousseau in this domain. In the second part, first we took up Voltaire and discussed his way of dealing the problem of colonialism and slavery, his limits and his originalities. In the following chapters of the second part, we also took up Condorcet and presented his way of dealing with the same problems. In the third and also the last part of our study, we criticised the thoughts and the attitudes of the two philosophers. We presented their similarities and differences and insisted on the fact that Voltaire did not oppose to colonialism and even seemed to forget the problems caused by slavery. As to Condorcet, we tried to show that he was the most solid defender of the human rights and despite the fact that he belonged to the noble class, he sacrifised his life so that France could 92

Kamu yönetiminde gizlilik, yönetimin elinde bulunan bilgi ve belgelerin paylaşılmaması; kapalılık ise yönetimin dış çevreye karşı duyarsız olmasını ifade eder. Geçmiş dönemlerden günümüze kadar kamu yönetimlerinde gizlilik ve kapalılık modeli etkinliğini sürdürmüştür. Dünyada yaşanan gelişmeler sonucu demokrasinin etkin kılınması fikrinin egemen olmasıyla birlikte kamu yönetimindeki gizlilik ve kapalılık anlayışının yerini, yönetimde açıklığın sağlandığı bir modele bırakması yönündeki talepler artmıştır. Yönetimde açıklığı sağlamak için önemli bir araç olan bilgi edinme hakkı da üzerinde önemle durulan bir konu olmuştur. Bilgi edinme hakkı; kamu yönetiminin elindeki bilgi ve belgelere ulaşma imkanı olarak ifade edilebilir. Bununla birlikte gizliliğin kabul edildiği alanlar, bilgi edinme hakkının konusunu oluşturmamaktadır. Bu çalışmada bilgi edinme hakkının yönetimde açıklık bağlamında gelişimi ve buna ilişkin sınırlandırmaların ne olduğunun incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada kamu yönetiminde gizlilik ve açıklık ile bilgi edinme hakkı konusuna ilişkin kitap, tez ve makale gibi çeşitli süreli ve süresiz kaynaktan yararlanılmıştır. İlk bölümde gizlilik ve kapalılık kavramlarının kavramsal boyutu ile yönetimde açıklık ele alınmıştır. İkinci bölümde bilgi edinmenin kuramsal yönü üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde bilgi edinme hakkının uluslararası ve ulusal metinler ekseninde gelişimi ele alınmıştır. Dördüncü bölümde 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nun amacı ve kapsamı ile bilgi edinme hakkının kullanımı üzerinde durulmuştur. Beşinci bölümde ise 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nda öngörülen sınırlandırmalar ve bilgi edinme hakkının güvence altına alınması bakımından ihdas edilen Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu ele alınmıştır.Bilgi edinme hakkı, yönetimde açıklığın sağlanması için tek araç olmasa da önemli bir araçtır. Ancak hakkın uygulanması boyutunda, özellikle devlet sırrı ve özel hayatın korunmasına ilişkin sınırlandırmalar önemlidir. Bu manada korunması gerekli devlet sırrı niteliğindeki gizli bilgi ve belgeler ile bireylerin özel hayatına ilişkin bilgi ve belgeler yönünden bilgi edinme hakkının sınırlandırılmasının kabulü gerekir. Bu bakımdan bilgi edinme hakkının sınırsız bir hak olduğunun kabulü mümkün değildir. Bununla birlikte bu sınırlandırmaların varlığının halinde dahi yönetimde açıklık sağlanabilir. Çünkü yönetimde açıklık, yönetimin devlet sırlarının ve özel hayatın açığa çıkarılması anlamına gelmez. Türk Hukukunda da yönetimde açıklığın sağlanması için çalışmalar yapılarak, bu konuda önemli olan bilgi edinme hakkı yasal dayanağa kavuşturulmuştur. Böylece yönetimde açıklık için önemli olan bilgi edinme hakkı bireylere tanınarak, kamu yönetiminin elinde bulunan bilgi ve belgelere erişim imkanı sunulmuştur. Yine bilgi edinme hakkına ilişkin sınırlandırmalara ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Secrecy in public management means not share informations and documents that availability about management; and closeness means be intensitively about outside of management. Secrecy and closeness models in public management have kept up their efficiencies since past periods. With the dominance of democracy in the aftermath of the developments in the world, the demand for openness model in the management has increased and states have tried to take steps to provide openness in the face of these demands. The right to information, which is an important tool for ensuring openness in management, has also been emphasized. Right to information; the possibility of access to information and documents in the hands of public management. Nevertheless, the areas that secrecy is accepted do not constitute the subject of the right to information. In this study, it is aimed to study the development of the right to information in the context of openness in public management and the limitations of the right to information. In this studying has benefited from sources such as the book, thesis and article on the subject of secrecy, closeness and right to information. In the first part, the conceptual dimension of secrecy and closeness are discussed. In the second part, theoretical aspect of information are focused. In the third part, the development of international and national texts on the right to information are discussed. In the fourth part, the aim and content of the Right to Information Law No. 4982 and the use of the right to information are emphasized. In the fifth part, Board of Evaluation About Information was established in order to ensure the limitations and the right to information, as stipulated in Right to Information Law No. 4982.The right to information is an important argument, although it is not the only means of ensuring openness in management. At the same time, in the implementation of the right, limitations on the protection of state secrecy and private life are especially important. In this way, it is necessary to approve limitation of the right to information about administrative government's secret documents and related documents of private life. In this respect, it is not possible to accept that the right to information is an unlimited right. However, even in the existance of these limitations, management can be openness. Because openness in management doesn't imply disclosure of government secrets and private life. In Turkish Law, efforts have been made to ensure openness in the administration, and the right to information, which is important in this matter, has been legally provided. Thus, the right to information, which is important for openness in management, is provided to persons and the possibility of access to information and documents of the public administration is provided. In addition, the limitations on the right to get informations and documents are given in detail. 463

Günümüzde, yerel yönetimlerden yerel halkın tercih ve beklentilerine en uygun sayı ve nitelikte hizmet sunması beklenir. Bu beklentiden kaynaklanan artan hizmet yükünün karşılanması noktasında, merkezden yerele yapılacak yetki ve kaynak devri daha anlamlı hale gelir. Bu yetki ve kaynak devri ise yerel özerkliğin temel unsuru olan mali özerklik ile açıklanır. Mali özerklik çerçevesinde, yerel yönetimlerin gelir yapısının ve vergilendirme yetkisinin nasıl tanımlanacağı hususu büyük önem taşır. Zira yerel yönetimlerin gelir yapısı ve vergilendirme yetkisi; sırasıyla mali özerkliğin düzey ve derecesini belirler ve bunlar ülke uygulamaları bakımından farklılık arz eder.Mali özerkliğin Türk merkezi ve yerel yönetim yapısına uyarlılığının tespitinin amaçlandığı bu çalışmada; güncel literatür taranarak teorik çerçeve çizilmiş, devlet modelleri noktasında mukayese yapılabilmesi için ABD, Almanya, İspanya ve İtalya uygulamaları seçilmiş, Türkiye'de mali özerkliğin gelir ve vergilendirme boyutu mevzuat ve güncel mali veriler ışığında irdelenmiştir. Türkiye'de mali özerkliğin anayasa ve yerel yönetim kanunları ile güvence altına alındığı, yerel ihtiyaçların karşılanmasında yerel gelirlerin yetersiz kaldığı, ancak üniter devlet modeli gereğince Türk mali özerklik anlayışının, sınırsız mali özerkliğe imkân veremeyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Today, local governments are expected to provide the most appropriate number and quality of services to local people's preferences and expectations. At the point of meeting the increased service burden arising from this expectation, the transfer of authority and resources from the central government to the local governments becomes more meaningful. These transfers are explained by fiscal autonomy, which is the main element of local autonomy. In the aspect of fiscal autonomy, how the revenue structure and taxation authority of local governments is defined is of great importance. Therefore, the revenue structure and taxation authority of local governments determine the level and degree of fiscal autonomy and these differ in terms of country practices.In this study, which is aiming at determining the relevance of fiscal autonomy to the Turkish central and local government structure, theoretical framework was established by reviewing the current literature, USA, Germany, Spain and Italy practices were selected for comparison of the state models, and the revenue and taxation aspects of fiscal autonomy in Turkey was examined in the consideration of legislation and current fiscal datasets. In this study, it has been reached conclusion that in Turkey, fiscal autonomy is secured by constitutional and local government laws, local revenues are insufficient to meet local needs, but the sense of Turkish fiscal autonomy would not allow unlimited fiscal autonomy in accordance with the unitary state model. 192

Günümüzde vergiye karşı vergi borçlusunun yaklaşımı; vergi kültürü, ahlâkı ve bilinci gibi faktörlerden etkilenmektedir. Bu etki, vergi direncine ve vergi kaybına neden olacak kimi eylemler ile sonuçlanabilmektedir. Söz konusu eylemlerde, peçeleme olgusu dikkati çekmektedir. Vergi borçlularının, kimi özel hukuk kurumlarını kötüye kullanarak ve vergi kaçırmak amacıyla yaptığı peçeleme, vergi direncinin tipik örneklerindendir. Modern vergileme ilkelerine aykırı olan peçeleme, devlet açısından vergi kaybına neden olmaktadır. Asıl durumu saklamak amacıyla yapılan sözleşmelerin ardında yatan gerçeği, klasik hukuk yorum yöntemleriyle ortaya çıkarmak her zaman mümkün olamamaktadır. Bu noktada vergi hukukunda ekonomik yorum yöntemiyle, peçelemeden kaynaklanan vergi kayıpları önlenmeye çalışılmaktadır. Türk Vergi Hukukunda peçeleme olgusu üzerine, teorik ve pratik bazda eğilen bu çalışma, peçeleme hakkında bir durum tespiti yapmayı amaçlamaktır. Bu noktada çalışmada peçeleme olgusu yargı kararları ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı özelgeleri ışığında ele alınmış ve peçelemeye ilişkin güncel örnekler üzerinde durulmuştur. In our day, the approach of the tax debtors towards tax is affected by such factors as tax culture, ethics and consciousness. This effect may result in certain actions that will lead to tax resistance and tax loss. The concept tax-veiling stands out in the actions in question. Tax-veiling that is performed by tax debtors by misusing certain private law institutions and with the purpose of evade tax is one of the typical examples of tax resistance. Tax-veiling, which is against modern taxing principles, leads to tax loss in terms of the state. It is not always possible to unveil the reality behind the contracts made in order to hide the real situation with classical law interpretation methods. At this point, tax losses resulting from tax-veiling are tried to be prevented through economical interpretation method in tax law.This study that examines the concept tax-veiling in Turkish Tax Law on a theoretical and practical basis aims to determine the situation of tax-veiling. At this point, the concept tax-veiling were investigated in the light of judicial decisions and Ministry of Finance Revenue Administration rulings, and current examples on tax-veiling are elaborated. 136