Search

Bu çalışma, 8-12 yaş grubu yüzücülere karada ve suda uygulanan kuvvet antrenmanlarının bazı teknik ve motorik özelliklere etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Malatya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bağlı Gençlik Hizmetleri ve Spor Kulübü'nde düzenli olarak yüzen 8-12 yaş grubu 18 kız ve 18 erkek olmak üzere toplam 36 yüzücü üzerinde yapılmıştır. Yüzücüler karada kuvvet antrenmanı yapan grup (KKG, n=12), suda kuvvet antrenmanı yapan grup (SKG, n=12) ve kontrol grubu (KG, n=12) olmak üzere rastgele yöntemle üç gruba ayrılmıştır. KKG grubu Theraband, SKG grubuna el ve ayak paleti kullanılarak 6 hafta süreyle haftada 3 gün, günde yaklaşık 40 dakika, 10 istasyondan oluşan çalışma süresi ilk 2 hafta 12 tekrar 3 set, son 4 hafta 12 tekrar 4 set kuvvet antrenman programı uygulanırken, kontrol grubuna herhangi bir kuvvet antrenman programı uygulanmamıştır. 6 haftalık antrenman öncesi ve sonrası sırasıyla; vücut ağırlığı, boy uzunluğu, VKİ, VYY, biacromial omuz genişliği, oturma yüksekliği, karış ve kulaç uzunluğu, kol boyu, kavrama kuvveti, bacak ve sırt kuvveti, sağlık topu fırlatma, durarak uzun atlama, 30 sn şınav ve mekik testi, hexagon çeviklik, Connor yüzme testleri uygulanmıştır. Antrenman öncesi ve sonrası değerlerin farkına Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (Manova) ile Post-Hoc testlerinden Bonferroni testi uygulanmıştır. KKG'nin karış uzunluğu, kavrama, sırt ve bacak kuvvet, mekik ve şınav hareketi, hexagon test, 50 metre serbest stil yüzme süre değerleri ve karışık yüzme stili hamle sayılarında; SKG'nin VKİ, VYY, kulaç uzunluğu, biacromial omuz genişliği, kol boyu, sağlık topu fırlatma, durarak uzun atlama değerlerinde anlamlı derecede bir fark olduğu belirlenmiştir (p0,05). Sonuç olarak; 8-12 yaş grubu yüzücülerin düzenli yüzme antrenmanları ile birlikte kuvvet antrenmanları uygulamaları teknik ve motorik özelliklerin gelişimine olumlu yönden katkılar sağladığı düşünülmektedir. Bu etkilerden dolayı yüzücülere yüzme antrenmanları ile birlikte kuvvet antrenmanları önerilebilir. This study was carried out with the purpose of analyzing the effects of strength exercises applied on 8-12 age group swimmers on land and in water on certain technical and motoric characteristics. The study involved a total of 36 swimmers 18 of whom were female and 18 of whom were male in the 8-12 age group who regularly swim at the Youth Services and Sports Club affiliated with Malatya Youth and Sports Provincial Directorate. The swimmers were separated into three groups through the random method as the group who did strength exercises on land (SEL, n=12), the group who did strength exercises in water (SEW, n=12) and the control group (CG, n=12). While the SEL group used Theraband and the SEW used hand and feet fins and did the strength exercises, which consisted of 10 stations and involved 3 sets of 12 repetitions for the first two weeks and 4 sets of 12 repetitions for the last 4 weeks, for a total of 6 weeks, 3 times a week and about 40 minutes a day, the control group was not given any exercise program. Prior to and after the 6 week exercise program, the following tests were applied successively: body weight, height, BMI, body fat percent, biacromial shoulder width, sitting height, hand span and stroke length, arm length, grip strength, leg and back strength, throwing medicine ball, standing long jump, 30 second push-ups and sit-ups, hexagon agility and connor swimming. The One-Way Multivariate Variance Analysis (Manova) and Conferroni test among the Post-Hoc tests were applied for the difference in values prior to and after the exercises. It was determined that there is a significant difference in SEL hand span length, grip, back and leg strength, sit-ups and push-ups movement, hexagon test, 50 m free style swimming duration values and number of lunges in medley style swimming (p0,05). As a result, it is considered that swimmers of the 8-12 age group doing strength exercises along with regular swimming exercises will have positive contributions to the development of technical and motoric characteristics. Due to these effects, strength exercises can be suggested along with swimming exercises to swimmers. 95

Bu araştırmanın amacı 8 haftalık kuvvet antrenmanının 13-16 yaş arası çocukların bazı fiziksel uygunluk parametreleri üzerine etkisini incelemekti. Araştırmaya yaşları 13-16 arasında değişen, egzersiz yapmasına sağlık açısından engeli bulunmayan, 12 erkek ve 10 kız öğrenci toplam 22 çocuk katılmıştır. Test ve ölçümlere sağlık açısından spor yapmasında sakınca olmayan ve çalışmaya gönüllü olarak katılan çocuklar alınmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş, boy uzunluğu ve vücut ağırlığı ortalamaları kızlar için sırasıyla 14,50±1,26 yıl, 1,52±0,05 m ve 51,00±8,00 kg olarak erkekler için ise 14,50±0,90 yıl, 1,62±0,09 m ve 53,58±7,10 kg olarak tespit edilmiştir. Bazı fiziksel uygunluk parametrelerinin belirlenmesi için 8 haftalık kuvvet antrenmanı uygulanmıştır. Bazı fiziksel uygunluk parametrelerinin belirlenmesi için flamingo denge testi, otur ve eriş testi, durarak çift ayak öne sıçrama, dikey sıçrama ve anaerobik güç, kavrama kuvveti testi, mekik testi, bükülü kol tutunma testi,10mx5 mekik koşusu testleri uygulanmıştır. Vücut kompozisyonu ise vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun (m) karesine bölünmesiyle hesaplanmıştır. Çalışmada uygulanan tüm testlerin yaş gruplarına ve cinsiyete göre yüzdelik dağılımları hesaplanarak değerlendirilmiştir. Kızlar için; flamingo denge testi, otur ve eriş testi, durarak çift ayak öne sıçrama, dikey sıçrama ve anaerobik güç, kavrama kuvveti testi, mekik testi, bükülü kol tutunma testi,10mx5 mekik koşusu testleri ön-test ve son test değerleri karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p0,05). Sonuç olarak, bu çalışmada 8 haftalık kuvvet antrenmanının 13-16 yaş arası çocukların bazı fiziksel uygunluk özelliklerinin gelişimine katkı sağladığı ve çocuk yaşlarında kuvveti artırmak için kendi vücut ağırlığıyla yapılan egzersizlerin uygun olduğu görülmüştür., The aim of this study was to investigate the effect on some physical fitness parameters for 8 weeks of strength training for children between 13-16 years. Research ranging from ages 13-16, with no barriers to exercise in terms of health, 12 male and 10 female students participated in a total of 22 children. In tests and measurements, all children were volunteer and had no problem in terms of health. Mean age, height and body mass of students who participated in the study were for girls 14,50±1,26 years, 1,52±0,05 m and 51,00±8,00 kg, and for boys 14,50±0,90 years, 1,62±0,09 m and 53,58±7,10 kg, respectively. Students were performed during eight-week of strength training. Flamingo balance test, sit down and access the test, standing double foot forward jump, vertical jump, anaerobic power, grip strength test, shuttle test, bent arm holding test, 10mx5 shuttle run were applied to determine on some of physical fitness parameters. Body mass index is calculated by dividing the square of height (m) to body weight (kg), All of the tests applied in the study according to age group and gender distribution was evaluated by calculating the percentage. For girls; flamingo balance test, sit down and access the test, the lead pair of feet standing jump, vertical jump and anaerobic power, grip strength test, shuttle test, bent arm holding test, 10mx5 shuttle run tests compared to pre-test and post-test values statistically significant differences were found (p0,05). In conclusion, this study of children aged 13-16, 8weeks of strength training contribute to the development of some physical fitness and at these ages, exercises with their own body weight has been shown to be more suitable to increase the strength.

ÖZETAstımda hava yolu inflamasyonunu baskılayacak ve hava yolu yeniden yapılanmasını önleyecek veya tersine çevirebilecek yeni stratejilere ihtiyaç duyulmaktadır. Yeniden programlanmış uyarılmış pluripotent kök hücreler (uPKH), embriyonik kök hücre (EKH) potansiyeline sahiptir ve kök hücre bazlı kullanım için kaynak sağlamaktadır. Bu çalışmada, allojenik olarak uygulanan EKH ve uPKH’lerin akut astım modeli oluşturulmuş fareler üzerinde histopatolojik ve immünmodülatuar etkilerinin araştırılması amaçlandı. Bu amaçla, akut astım fare modeli, BALB/c farelerin i.p. olarak OVA proteini ile duyarlılaştırılması ve %1 OVA’nın nebulize yolla verilmesi sonucu oluşturuldu. Son nebülizasyon günü, EKH ve uPKH’ler intranazal (i.n.) yolla 5x105 hücre olacak şekilde uygulandı. Fareler 24 saat sonra sakrifiye edilerek, serum spesifik antikor miktarı, hava yolu yeniden yapılanması, sitokin miktarları, BAL sıvısındaki hücre miktarı, lenfositlerin proliferasyon ve apoptoz tayini yapıldı. Kontrol grubuna (PBS) göre, astım grubunda (OVA) daha fazla EKH ve uPKH’nin akciğerde toplandığı belirlendi. Hava yolu yeniden yapılanmasında meydana gelen epitel, düz kas ve bazal membranda artışın ve aynı zamanda goblet hücre hiperplazisinin distal ve proksimal hava yollarında pluripotent kök hücrelerin uygulanması sonucu anlamlı derecede baskılandığı gözlendi. BAL sıvısında eozinofil yüzdesinin anlamlı derecede azaldığı saptandı. Serumda allerjen-spesifik IgE’nin baskılandığı ve IL-4’ün akciğer süpernatanında azaldığı, aynı zamanda, regülatör sitokin olan IL-10’un arttığı tesbit edildi. Özellikle EKH’nin uygulanması ile, akciğerde Treg hücre alt grupları yüzdesinin anlamlı şekilde arttığı ve akciğer lenfosit hücre proliferasyonunun ve apoptozunun anlamlı olarak baskılandığı gözlendi. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar, i.n. olarak uygulanan EKH ve uPKH’lerin akut astım fare modeli ile ilişkili hava yolu inflamasyonu üzerine iyileştirici etkiler sağladığını ve ayrıca, bu hücrelerin farelerde in vivo immünmodülasyon etkinliğinin benzer olduğunu göstermektedir.Anahtar Sözcükler: Astım, BALB/c, EKH, İmmünomodülasyon, uPKHSUMMARYInvestigation on the Effect of Pluripotent Stem Cells on Murine Model of Acute AsthmaNew strategies are needed to supress airway inflammation and prevent or reverse airway remodeling in asthma. Reprogramming induced pluripotent stem cells (iPSCs) has the potential of embryonic stem cells (ESCs) and provide a resource for stem cell-based utility. The aim of this study was to evaluate the histopathologic and immunomodulatory effects of ESCs and iPSCs for potential allogenic application in a murine model of acute asthma. For this aim, BALB/c mice wre sensitized with alum-absorbed ovalbumin (OVA) and then challenged with aerosolized 1% OVA. 5x105 ESCs and iPSCs were administrated intranasally on the last day of nebulization. Mice were sacrified after 24 hours, and serum allergen spesific antibody level, airway remodeling, cytokine levels in lung supernatants, cellular distribution in BAL fluid, lymphocyte proliferation and apoptosis assays were then examined. More ESC and iPSCs integrated into the lungs of mice OVA groups than those of the control mice. Epithelial, smooth muscle and basal membrane thicknesses as well as goblet cell hyperplasia occurring in airway remodeling were suppressed significantly by pluripotent stem cells in both distal and proximal airways. Percentage of eosinophyls decreased significantly in BAL fluid. Reduction in serum allergen-spesific IgE level as well as IL-4 level in lung supernatatnts was observed. Meanwhile, regulatory cytokine, IL-10, was enhanced. Application of especially ESCs significantly increased percentage of Treg subsets and supressed proliferation and apoptosis of lung lymphocyte cells. Our results showed that i.n. delivery of ESCs and iPSCs provide a benefical effect to attenuate airway inflammation related with acute asthma murine model, and these cells also have similar immunomodulatory effectiveness in mice.Key Words: Asthma, BALB/c, ESCs, Immunomodulation, iPSCs

ÖZETÇocukluk çağı kanserleri zaman zaman yoğun stres yaşatan ve travmatik durumlar ile karşı karşıya bırakan, yaşamı tehdit eden hastalıklardır. Bu zorlu duygusal yaşam, çocuğun benlik kavramının gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu araştırmanın amacı; kanser tanısı ile izlenen okul çocuğunun benlik etkilenimini oyun kullanarak ortaya koymaktır. Araştırmanın uygulaması İstanbul ilinde, bir devlet hastanesi çocuk onkoloji kliniğinde, Temmuz- Eylül 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Klinikte tedavi gören altı okul çocuğu ve annesi ile toplam sekiz oturum yapılmıştır. Araştırma deseni olarak yorumlayıcı durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Oyun oturumları çocuk merkezli oyun terapisi ve Roger’ın benlik teorisi temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Hemşirelik Girişim; Oyun Modeli, araştırmacı ve çocuğun baş başa yaptıkları altı oyun oturumları ile oluşturulmuştur. Araştırmacı, modelin oluşturulma sürecinde kendi deneyimlerini de ifade etmiştir. Verilerin değerlendirilmesi; verilerin dökümünün yapılması ve içerik analizi olarak iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Oluşturulan oyun modelinde ise; a) mutlu anılarını ifade etme, b) kontrol, c) problem çözme, d) ilişkiler, e) agresif davranışlar, f) regresyon, g) iyi-kötü, h)travma ve ı) kaygı-yas olmak üzere 9 tema bulunmuştur. Oyun oturumları sonrasında araştırmacı “kanser okul çocuğunun benliğini etkiler” hipotezine ulaşmıştır. Sonuç olarak kanser tanısı ile izlenen okul çocuğunun benlik gelişiminin desteklenmesi gerekmektedir. Bu durum çalışması sonucunda ulaşılan temaların, gelecekte kanser tanısı ile izlenen çocuğun benliğinin etkilinimine yönelik oluşturulabilecek hemşirelik modeline destek olacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Kanser tanısı ile izlenen çocuk, benlik kavramı, durum çalışması, oyun terapisi, hemşirelik modeli. SUMMARYPLAY BASED NURSING MODEL FOR THE CHILD WITH CANCERChildhood cancers are fatal diseases which cause intense stress and traumatic situations for the ones who experience that disease. That kind of an emotionally hard life may reason some hardships for developing self concept. Therefore; the self concept of the school age child needs to be supported. The aim of the study is to put forth the self- exposure of a school age child by using play. The study was held in the oncohology service of a public hospital between the dates July and September, 2011. Eight sessions in total were made with the child who took treatment in that clinic together with the parents. As searching pattern, interpretive case study method has been used. Play sessions were held in the basis of Roger’s theory of self and child centered play theraphy. Nursing Intervention; Play Model was generated by six play sessions in which only the researcher and the child took place. The researcher expressed her own experiences during the process of generating the model. The assessment of data was realized in two stages: examining the data and content analysis. In the new formed play model 9 themes have been found out: a) expressing the good memories b) control c) problem solving d) relations e) aggressive behaviors f) regration g) good-bad h) trauma i) anxiety. The themes which are obtained at the end of this case study are thought to be supportive for prospective nursing models on the side of exposure of child’s self. Key words: Child with cancer, self concept, case study, play therapy, nursing model.

ÖZETAraştırma; 15-22 yaş genel liselerde eğitimlerine devam eden ergenler ile aynı yaş aralığında Mesleki Eğitim Merkezi’ne (MEM) devam eden ergenlerin arkadaş bağlılık durumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma tanımlayıcı kesitsel tiptedir. Araştırma, İstanbul ili Anadolu yakası Pendik, Sultanbeyli ve Ümraniye ilçelerindeki Mesleki Eğitim Merkezleri ile aynı ilçelerdeki Pendik Rauf Denktaş Lisesi, Gediktaş Lisesi ve Ümraniye liselerinde gerçekleştirilmiştir. Öğrenci Tanıtıcı Bilgi Formu ve Arkadaş Bağlılığı Ölçeği kullanılarak elde edilen verilerin istatiksel analizi bilgisayar ortamında yapılmıştır. Genel Lise ve Meslek Eğitim Merkezi öğrencilerinin Arkadaşlık Bağlılığı Ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p

Okul Öncesi Çocuklarda Oyun Terapisinin Sosyal Yetkinlik ve Davranış Yönetimine EtkisiAraştırmada “Sosyal Bilişsel Öğrenme Teorisi” ne temellendirilmiş oyun terapisinin okul öncesi çocuklarda sosyal, duygusal, davranış becerileri üzerindeki etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma yarı deneysel olup, Ekim 2012 – Haziran 2013 tarihleri arasında Kütahya Nene Hatun Anaokuluna kayıtlı 4-5 yaşında olan 79 çocukla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örneklem seçilmemiş, evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Araştırmada veriler; Okul Öncesi Çocuğu ve Aileyi Tanılama Formu, Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme–30 Ölçeğiyle toplanmıştır. Ön test sonrası her alt boyutun aritmetik ortalamasının altında puan alan maddeler hemşirelik tanısı olarak ele alınmıştır. Oyun terapisi kapsamında hazırlanan “Oyun Hamuru Çalışma Programı” deney grubunda bulunan 39 çocuk ile uygulanmıştır. Araştırmada ön test, son test, tekrar testlerden elde edilen ortalamalar arası farkın anlamlılığına bakılırken bağımlı gruplar için varyans analizi ve tekrarlı ölçümler için Anova testi kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki çocukların oyun hamuru çalışması öncesi alt boyutların puan ortalamaları arasında anlamlı fark yoktur (p>0.05). Ancak son testte ve tekrar testte, deney ve kontrol grubundaki çocukların puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p0.05). Oyun terapisinin okul öncesi çocuklarda sosyal, duygusal ve davranış becerilerini arttırdığı sonucuna varılmıştır. Sosyal Bilişsel Öğrenme Teorisi’ne temellendirilmiş Oyun Hamuru Çalışma Programının okul öncesi çocukların sosyal, duygusal ve davranış becerilerini geliştirmeleri için etkin bir program olması nedeniyle çocuk hemşireleri tarafından kullanılması önerilebilir. Böylelikle çocuk hemşireleri oyun programlarını belli bir standart çerçevesinde oluşturabileceklerdir.Anahtar Sözcükler: Hemşirelik süreci, Okul öncesi çocuklar, Oyun terapisi, Çocuk hemşireliği, Sosyal bilişsel öğrenme teorisi The Effect of Play Therapy on Social Competence and Behavior Management on Preschool ChildrenIn this research, it was aimed to determine the efficiency of play therapy, based on “Social Cognitive Theory”, on the social, emotional and behavioural skills at preschool children. The study is quasi-experimental and was carried out between October 2012 and June 2013 on 79 children aged between 4 and 5 registered at Kütahya Nene Hatun Kindergarten. No sampling was chosen in the study and it was aimed to access the whole population. The data were gathered using “Identification Form of Preschool Child and His/Her Parents” and “Scale for Assessment of Social Competence and Behaviour –30”. After pre-test, the items with scores lower than the arithmetic mean of every sub-dimension were assessed as nursing diagnosis. “Play Dough Exercise Program” prepared in the scope of play therapy was applied on 39 children in the experiment group. While assessing the significance of the difference between the pre-test, post-test and retest means, variance analysis was used for dependent groups and Anova test was used for iterative measurements. There were no significant difference between the score means of the sub-dimensions of the children in the experiment and control groups prior to play dough exercise (p>0.05). However, the difference between the post-test and retest score means of the children in the experiment and control groups was statistically significant (p0.05). It was concluded that play therapy increased the social, emotional and behavioural skills in preschool children. Because play dough exercise program, based on “Social Cognitive Theory”, is an efficient program for preschool children to improve their social, emotional and behavioural skills, they can be recommended to be used by paediatric nurses. Thus, pediatric nurses can form play programs around a standard frame.Key words: Nursing process, Child-preschool, Pediatric nursing, Play therapy, Social cognitive theory

ÖZET Yoğun bakım çalışanlarının profesyonel davranışları yoğun bakım ünitelerinde yaşanan etik karar alma sürecinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma yenidoğan yoğun bakım alanında çalışan ebe ve hemşirelerin etik ikilemler karşısındaki tutumlarının mesleki profesyonellik düzeyleri ile ilişkisini saptamak ve bu sonuçlar ile literatüre özgün bir bilgi kazandırmak amaçlı tanımlayıcı ve analitik olarak planlanmıştır. Çalışmada İstanbul İli genelini temsilen 151 ebe ve hemşire katılımı sağlanmıştır (n=151). Verilerin toplanmasında; sosyo-demografik veri toplama formu, etik ikilemler anketi ve Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri (MPTE) kullanılmıştır. YYBÜ çalışanlarının etik ikileme sebep olabilecek konulara ilişkin tercih ve görüşleri ile kişisel ve profesyonel özelliklerinin ilişkisi istatistiksel açıdan değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların yoğun bakımda etik ikileme sebep olan konular karşısında yararlılık, zarar vermeme ve adalet ilkeleri doğrultusunda tutum sergiledikleri görülmüştür. Özellikle mesleki profesyonellik artışı ile etik ikilemler karşısında karara dahil olma isteğinin arttığı, nafile tedavi kavramının benimsenmiş olmasına rağmen yenidoğana dair yaşamsal bir karar verilirken “yenidoğanın yaşam hakkı”nı savunan bir tutum içerisinde bulundukları görülmüştür. Sonuç olarak elde edilen bulgular doğrultusunda meslekte profesyonel tutum artışının etik ikilemler karşısında farkındalık kazanılmasına ve doğru tutum sergilenmesine sebep olduğu ancak meslekte profesyonelleşmenin artması için mesleki eğitime standart getirilmesi, mesleki eğitim programında yenidoğan yoğun bakım alanına dair belirli bir müfredat oluşturulması, etik ikilemler karşısında ebe, hemşire ve bebeğin ailesinin aktif katılımının sağlanabilmesi için yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin tüm çalışanlarını kapsayan aile merkezli bakım ve etik konulu hizmet içi eğitimler düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Hemşireler, Ebeler, Tıbbi Etik, Yoğun Bakım Üniteleri-neonatal, ProfesyonellikABSTRACT THE RELATIONSHIP BETWEEN ETHICAL DILEMMAS AND OCCUPATIONAL PROFESSION LEVELS OF NEONATAL INTENSIVE CARE NURSES AND MIDWIFES Professional behaviors of intensive care employees are crucial in ethical decision making processes related with intensive care units. This study is designed as to explain relationship between attitudes of midwifes and nurses working at neonatal intensive care units over against ethical dilemmas and professionalism levels of those employees. This study is planned as a descriptive and analytical to provide unique information to the literature. In this thesis 151 midwifes and nurses included representing a sample for Istanbul. To collect a data, socio demographic data collection form, ethical dilemmas survey and Professional Attitudes Inventory at Occupation were employed. The relationship between choices and views of neonatal intensive care unit employees against matters that may cause ethical dilemma and professional features is statistically assessed. Results imply that, participants behave through helpfulness, not injuring the baby and justice principles. Especially, increasing occupational profession leads to increasing desire for involvement in decision process for the cases which have ethical dilemma. Although useless cure concept is accepted, participants defend right to life of new born. As a result, in accordance with the findings of the study, increasing professional attitudes leads gaining awareness against ethical dilemmas and to behave truly. But, to increase occupational profession, there should be standards for occupational education, syllabus for intensive care. Additionally to cope with ethical dilemmas, family oriented internal education programs covering all the employees of the neonatal intensive care units should be organized to allow active participation of midwifes, nurses and the family of the baby. Key Words : Nurses, Midwifes, Ethics- Medical, Intensive Care Units-Neonatal, Professionalism

OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE (3-6 YAŞ) ANA ÇOCUK SAĞLIĞI VE ANAOKULUNDAKİ ÇOCUKLARIN BESLENME ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASICANAN KOBAKYÜKSEK LİSANS TEZİ1. ÖZET Anne-babaların yiyecek tüketimleri ve kendi beslenme alışkanlıkları, çocukların yiyecekleri seçimleri ve beslenme alışkanlıklarını doğrudan etkilemektedir. Çalışma Tekirdağ İli’nde okul öncesi dönemde Ana Çocuk Sağlığı ve Anaokulundaki çocukların beslenme özelliklerinin belirlenmesi ve bu özelliklerin karşılaştırılması amacıyla tanımlayıcı olarak planlandı. Çalışmanın evrenini, Ocak 2008- Aralık 2008 tarihleri arasında, Ana Çocuk Sağlığı’nda sağlam çocuk polikliniğine başvuran ebeveynler ve Umudum Anaokulu’nda çocukları bulunan ebeveynler oluşturdu. Örnekleme, seçim kriterlerine uygun, Ana Çocuk Sağlığından 80 ebeveyn ve Umudum Anaokulu’ndan 50 ebeveyn olmak üzere toplam 130 ebeveyn oluşturdu. Veri toplama araçları olarak; Araştırma Onay Formu, Aile ile İlgili Özellikler Formu, Çocuk ile İlgili Özellikler Formu, Beslenme ile İlgili Özellikler Formu kullanıldı. Veri, Statistical Package for Social Sciences for Windows 15.0 programı ortalama, standart sapma, frekans kullanılarak değerlendirildi. Parametreler arası ilişkileri değerlendirmede ki kare kullanıldı. Sonuçlar % 95’lik güven aralığında, anlamlılık p

1.ÖZETYenidoğan Transport Hizmetlerinde Mevcut Durum ve Transport Fizyolojik Stabilite Risk İndeks DeğerlendirmesiÇalışma yenidoğan transport hizmetlerinde mevcut durumu saptamak ve transport fizyolojik stabilite risk indeks (TRIPS) skorunu değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı ve analitik olarak planlanmıştır. Veriler İstanbul il sınırları içinde, ventilatör desteği sağlayabilen, en az 5 yatak kapasitesi olan ve dışardan yenidoğan transportunu kabul eden toplam 12 hastanede, Ocak-Temmuz 2007 tarihleri arasında toplanmış olup 190 yenidoğan transportu incelenmiştir. Bulgular: Yenidoğanların sevk nedeni olarak %60.00 “yer olmaması”, kabul tanısı olarak ise; %40.52 “preterm+ek sorun ve %28.95 solunum sorunları ilk sırada yer almıştır. Çalışmada transport aracı olarak %87.90 ambulans kullanılmış olup, %44.74’ünde epikriz verilmişti. Ambulansta transport küvözü bulunma oranı %82.63, hemşire bulunma oranı %76.65’tir. Transport edilen bebeklerin YYBÜ’ne kabulü esnasında damar yolu açıklığı %68.42, entübasyon %25.79 sağlanmış olup girişimlerin tamamı gönderen hastanede uygulanmıştır. Yenidoğanların TRIPS skor puan dağılımlarında; vücut ısısına göre yüksek risk oranı %53.13, solunum durumuna göre yüksek risk oranı %41.25’tir. Transport sonrası toplam TRIPS puanlarına göre mortalite risk dağılımları; %36.88 yüksek riskli, %21.87 orta riskli olarak bulunmuştur. Sonuç:Yenidoğan transport organizasyonu için her bölgenin özelliklerine göre sistem kurulması göz önüne alındığında; sistematik veri toplamayı, analiz etmeyi, transportu ve ekibin performansını değerlendirmeyi kolaylaştıran TRIPS skorlama sisteminin kullanılmasını önermekteyiz.SUMMARYActual Conditions at Neonatal Transport Services and Transport Risk Index Physiologic Stability AssessmentObjective and Subject: Study planned descriptive and analytic in order to aim actual condition neonatal transport services and Transport Risk Index Physiologic Stability (TRIPS) assessment. Data collected between January and July 2007, where 12 private hospitals in Istanbul that can provide ventilator support with a capacity at least 5 beds and received neonatal transport from the outside hospital. 190 neonatal transports are examined. Result: First rank that reference cause “haven’t place” (%60), admission diagnosis “preterm+problem” (%40.52) and respiration problems (%28.95). In study to transport vehicle had %87.90 ambulance and patient report had given %44.74. The rate of transport incubator use in ambulance; %82.63, accompanied by nurse rate in ambulance is %76.65. %68.42 of transported infants was provide intravenous lines and %25.79 had intubated that all of them performed at referral hospital. High risk rate according to temperature %53.13, high risk rate according to respiratory state %41.25 at TRIPS score distribution of newborns. Mortality risk distribution according to post-transport total TRIPS score was obtained %36.88 high risky, %21.82 moderate risky. Conclusion: We suggestion which can use TRIPS score system that facilitated systematical data collect, analysis, assessment transport and team performance when in view of the fact that establish system according to each regional for neonatal transport organization.

ÖZETBu çalışma çocuk ihmal ve istismarının tanılanmasında önemli rolü olan öğretmenlerin, konuya ilişkin farkındalıklarını belirlemek ve farkındalık düzeyini belirlemeye yönelik bir ölçme aracını Türk Literatürü’ne kazandırmak amacı ile yapılmıştır. Kullanılan anket Dr. Kerryann Walsh, Prf. Ann Farrell, Prf. Robert Schweitzer ve Ruth Bridgstock tarafından geliştirilen “Öğretmenler için Çocuk İstismar ve İhmal Anketi”dir. Araştırma, Ordu İli’ndeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 52 adet lise, ilköğretim, anaokulu ve özel eğitim okulu içerisinden, okul yönetimi tarafından izin verilen okullarda çalışan ve anketi doldurmayı kabul eden 1000 öğretmen üzerinde yapılmıştır. 600 anketin % 60’nın boş bırakılması nedeniyle çalışma 400 öğretmenle tamamlanmıştır. Veriler 01.11.2006–01.02.2007 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri SPSS 11.5 paket programında, yüzdelik, aritmetik ortalama, medyan, standart sapma ki-kare testi, t testi, korelâsyon ve regresyon analizi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın birinci kısmında; öğretmen ve okul özellikleri, kanun ve politikalar hakkındaki farkındalıkları, çocuk ihmal ve istismarı türlerinin belirleyicileri hakkında bilgi, yaygınlığı ile ilgili inanışlar, konuyu bildirim durumu değerlendirilmiştir. İkinci kısımdaysa; öğretmen ve okul özelliklerinin cevap verilen 32 hikâye değişkenleri ile ilşkisi incelenmiştir. Öğretmenlerin hikâyelerde çocuk ihmal ve istismarını belirlemeye yönelik verdikleri cevapların ortalaması 5 üzerinden 3.01 olup “emin değilim” şeklindedir. Bildirime yönelik verdikleri cevapların ortalaması ise 2.77 olup muhtemelen hayır ve emin değilim arasındadır. Çocuk ihmal ve istismarını belirleme olasılıklarının artması ile öğretmenlerin bildirim olasılıklarının da arttığı görülmüştür (p0.001). As a result teachers aren’t sure themselves about determining child abuse and neglect and teachers have a lack of knowledge about reporting issues.Key Words: Abuse, child, recognition, reporting, teachers

1. ÖZETBu çalışmada, postmenopozal osteoporözlü kronik periodontitisli kadınlarda, başlangıç periodontal tedavisi (BPT) ile birlikte kullanılan bisfosfonatın kemik mineral yoğunluğu (KMY), mandibular kortikal kemik morfolojisi ve kalınlığı, klinik parametreler, dişeti oluğu sıvısı (DOS) ve serum osteokalsin ve tip I kollajen C telopeptit (TKCT) seviyeleri üzerine etkisi incelendi. Yirmi hasta bisfosfonat kullanmayan B(-) grubu ve kullanan B(+) grubu olmak üzere 2 gruba ayrıldı. B(-) grubuna diş ve kök yüzeyi temizliği (DKYT), B(+) grubuna DKYT ile birlikte bisfosfonat uygulandı. Hastalardan BPT’den önce (0.gün) ve 6 ay sonra plak indeksi, dişeti oluğu kanama indeksi (DOKİ), sondalanabilir cep derinliği ve rölatif ataşman seviyesi ölçüldü, radyografiler elde edildi ve DOS ve serum örnekleri toplandı. Bu örneklerdeki markerlar enzyme linked immunosorbent assay yöntemiyle araştırıldı. Her iki grupta tüm klinik parametrelerde anlamlı iyileşmeler saptanırken (p

Haziran 2003-Şubat 2006 tarihlerinde Kazım Karabekir Mahallesindeki 3-6yaşlardaki 341 çocukla yapılan bu kesitsel araştırmada, çocuklarda evdeki ÇevreselTütün Dumanı maruziyeti, anket formu ile ailelere sorarak ve idrarda kotinin ölçümüyapılarak incelenmiştir. İdrar kotinin ölçümleri Marmara Üniversitesi FarmasötikKimya Anabilim Dalı'nda HPLC (high performance liquid crmotography-yüksekbasınçlı sıvı kromotografisi) yöntemiyle çalışılmıştır.Araştırmaya katılan çocukların; %73,3'ünde (n=250) kotinin hesaplanmıştır,ortalama idrar kotinin düzeyi 4,8 mg/ml'dir. Eşik değer 10,0 ng/ml alındığında,çocukların %14,4'ü Çevresel Tütün Dumanına maruzdur.Annelerin %46,6'sı ve babaların %89,3'ü halen sigara içmektedir. Annesi sigaraiçen ve babaları evde sigara içen çocukların kotinin düzeyleri içmeyenlerden yüksektir.Anne/baba tarafından çocuğun yanında günde içilen sigara sayısı arttıkça çocuğunkotinin düzeyi artmaktadır. Oda başına 4,1 ve daha çok kişi düşen hanelerde yaşayançocukların kotinin düzeyleri, oda başına daha az kişi düşen hanelerde yaşayanlardanyüksektir.Kotinin varlığı; çocuğun yanında içmediğini bildiren ebeveynlerin çocuklarındaen az, çocuğunu uzaklaştırdığını bildirenlerin çocuklarında en yüksek orandadır.Çocuklarının sigara dumanına maruziyetinin olduğunu bildiren ebeveynlerle olmadığınıbildirenler arasında kotinin varlığı açısından fark bulunmamıştır. Çocuklarının sigaradumanına maruz olduğunu bildiren ebeveynler maruz olmadığını bildirenlerden dahafazla sigara içmektedir ve anne/baba tarafından çocuğun yanında içilen sigara sayısı ileannenin içtiği sigara sayısı, maruz değildir diyenlerden yüksektir.Araştırmada görüşülen kişilerin sigaranın sağlığa zararları konusunda fikir sahibioldukları ancak bu fikirlerin henüz sigara bırakma yönünde davranışa dönüşmediğidüşünülebilir. Sigara içmenin önlenmesi, gelecek kuşakların sağlık kalitesi açısındanönemlidir. Ailesel bildirimleri ve biyolojik göstergeleri kullanan, daha fazla kanıt eldeetmeyi sağlayacak çalışmaların yapılması önerilmiştir.Anahtar kelimeler: Sigara, maruziyet, kotinin, nikotin, pasif sigara içimi, çocuk, sağlık. This cross-sectional study was conducted on 341 children of ages 3-6 living inKazım Karabekir district on the amount of environmental tobacco smoke(ETS) theywere exposed to at home. The reseach was done on June 2003-February 2006 byparental survey method and urine cotinine measuring. The urine cotinine measures weretaken by the Department of Pharmaceutical Chemistry at the Marmara University?sFaculty of Pharmacy by HPLC(high performance liquid crmotography) method.Cotinine was detected in 73.3% of the (n=250) children and the mean value ofurine cotinine was 4,8mg/ml. 10,0ng/ml taken as cut-off level %14.4 of the childrenwere exposed to ETS.46,6% of the mothers and 89,3% of the fathers are smokers. Children ofsmoking mothers and of fathers who smoke at home have higher cotinine levelscompared to those whose parents do not. The child?s cotinine level rises in corelation tothe number of cigarrettes smoked in the childs presence by their parents. The cotininelevels of children living in homes where the population per room is above 4.1 is higherthan those with lower numbers of people per room.The existance of cotinine is minimum in children whose parents reported theydid not smoke in the childs presence, and maximum in those, whose parents reportedthey took their child away while smoking. In terms of parental reports those whoreported that their kid was exposed and those who reported otherwise have shown nodifference in the existance of cotinine in their childs urine. Parents reporting that theirchild is exposed to tobacco smoke, are found to smoke more cigarettes in the childspresence, than those who report that their child is not exposed.The prevention of tobacco consumption is crutial in terms of the quality ofhealth of the future generations. It is advised that further studies involving the educationof the families and collecting public health concerning data should be conducted.Key words: Environmental tobacco smoke, exposure, tobacco smoke, nicotine, cotinine,passive smoking, child, health. 90

1. ÖZETBu çalışmada, çocuklarda çürük risk faktörleri belirlendi ve çürük aktivite testlerikullanılarak uygulanan restoratif tedavinin tükürükte bulunan mutans streptokok,laktobasil, maya, tükürük akış hızı (AH) ve tamponlama kapasitesi (TK) üzerindekietkileri değerlendirildi.Çalışmaya yaşları 3-13 arasında değişen Marmara Üniversitesi Diş HekimliğiFakültesi Pedodonti Anabilim Dalı'na gelen çocuklar katıldı. Çocukların ebeveynlerinemevcut çürük risk faktörlerinin belirlenmesi amacıyla bir anket formu doldurtuldu.Çocuklar süt dişlenme, karışık dişlenme ve sürekli dişlenme olmak üzere üç grubaayrıldı. Her bir grup kendi içinde çalışma grubu ve kontrol grubuna ayrıldı. Belirlenenbu gruplardan ve süt dişlenme grubundaki çocukların annelerinden tükürük örneklerialındı ve çürüklü çocuklarda restoratif tedaviye başlandı. Restoratif tedavinin bitiminitakiben birinci, üçüncü ve altıncı ayda tekrar ölçümler yapıldı. Elde edilen değerler,restoratif tedavi öncesi değerleri ile karşılaştırıldı.Süt dişlenme grubundaki çürüklü çocuklarda, anne mutans streptokok değerleri ileçocuğun değerleri arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulunduğu saptandı (p=0,014).Çürüklü çocukların çürüksüz çocuklarla karşılaştırıldığında, uyku sırasında beslenmealışkanlıkları olduğu, anne sütüyle beslenme ve biberon kullanmayı daha geçbıraktıkları, fırçalamaya daha geç başladıkları ve dişlerini daha az sıklıkla fırçaladıklarısaptandı. Bütün gruplarda restoratif tedavi sonrasında, mutans streptokok ve laktobasildeğerlerinde, birinci, üçüncü ve altıncı aylarda anlamlı düşüş saptandı. Mutansstreptokok ve laktobasil değerlerinde üçüncü ay sonunda başlangıç değerlerine geridönüş eğilimi olduğu saptandı.Oral hijyen alışkanlıklarının iyileştirilmesi, çocuğun ve ailenin sağlıklı beslenmealışkanlıkları hakkında bilinçlendirilmesi ile birlikte restoratif tedavi uygulamaları vekontrollerin en az üç ay aralıkla yapılmasının çürük oluşum hızının düşürülmesiaçısından büyük önem taşıdığı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Çürük risk faktörleri, çürük aktivite testleri, restoratif tedavi, mutansstreptokoklar, laktobasiller9 2. SUMMARYEvaluation of caries risk factors in children with primary dentition, mixeddentition and permanent dentition.In our study, the caries risk factors were determined and the effects of restorativetreatment on salivary levels of mutans streptococci, lactobacilli, candida and also salivasecretion rate and buffer capacity were evaluated by caries activity tests in children.Participants were chosen from children between the ages of 3-13, who came toMarmara University School of Dentistry Pediatric Dentistry Department. The parents ofthe children were interviewed using a structured questionnaire to determine the cariesrisk factors of the children. The children were distributed into three groups as primary,mixed and permanent dentition. Each group were distributed into study group andcontrol group. The stimulated saliva was obtained from subjects and the mothers ofchildren in primary dentition group, then we started restorative treatment of the childrenwith caries. After the restorative treatment, we renewed saliva sampling at first, thirdand sixth month. The results obtained were compared with the pre-treatment values.There was significantly positive relationship was found between children and theirmother?s mutans streptococci counts in primary dentition study group (p=0,014). Thechildren with caries; had a history of bedtime bottle, stopped breastfeeding and usingbottle later, commenced toothbrushing later and brushed their teeth less frequentlycompared with the children without caries. We determined a statistically significantreduction in mutans streptococci and lactobacilli levels at first, third and sixth months.A tendency of returning to the level of pre-restorative treatment levels in mutansstreptococci and lactobacilli counts was seen at the end of third month,.We think that the treatment approaches like improvement of oral hygiene habits,providing the children and their families to become concious of healthy nourishmenthabits must be coupled with conventional restorative therapy and follow upexaminations at relatively long intervals at least three months when attempting toreduce caries incidence.Key Words : Caries risk factors, caries activity tests, restorative treatment mutansstreptococci, lactobacilli.10 201

1. ÖZET Rooming-in doğumun hemen sonrasında anne ile bebeğin aym odaya yerleştirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Rooming-in uygulaması emzirmeye başlamanın hızlanması ve etkinliğinin arttırılması açısından olumlu rol oynamaktadır. Çalışma, rooming-in uygulaması ile emzirme süreci arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacı ile planlanan tanımlayıcı bir araştırmadır. Çalışmanın evrenini; Bebek Dostu Hastane unvanına sahip Acıbadem Hastanesi'nde, Kasım 2004-Ocak 2005 tarihleri arasında doğum yapan anne ve bebekleri oluşturmuştur. Örnekleme; seçim kriterleri doğrultusunda, NSD ile doğum yapan 21, SIC ile doğum yapan 130, toplam 151 anne ve bebeği alınmıştır. Veri toplama aracı olarak `Bilgi Formu`, emzirmenin değerlendirilmesi amacıyla Jensen, Wallace ve Kelsay tarafından geliştirilen Ülkemizde Demirhan, Pek tarafından geçerlilik güvenilirlik çalışmaları yapılan LATCH (Breastfeeding Charting System) Emzirme Puanlama Sistemi ve Emzirme İzlem Kartı kullanılmışta. Çalışmanın Cronbach's Alpha değerleri; 1. emzirmede 0.64, 2.emzirmede 0.62, 3.emzirmede 0.60, 4.emzirmede 0.62 ve taburcu olurken değerlendirilen 5.emzirme de 0.61 ve toplamda olarak ta 0.86 bulunmuştur. LATCH Emzirme Puanlama Sistemi, emzirmenin değerlendirilmesinde güvenilir bir araçtır.Sonuç olarak; Rooming-in uygulamasının, LATCH Emzirme Puanlama Sistemi ile elde edilen sonuçlara göre emzirme sürecini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Rooming-in, Emzirme, LATCH Emzirme Puanlama Sistemi. 2. SUMMARY RELATIONSHIP OF BREASTFEEDING AND ROOMING-IN Rooming-in is a term used to define a baby and the mother stay in the same room immediately after birth. It has an positive role on the efficiency and pace of beginning breastfeeding. This study is the definer research that has been carried out with the aim of evaluating the interaction between the mother and the infant during breastfeeding in the setting of rooming-in. The study was carried out with mothers and their babies born in Acıbadem Hospital, which has the title of `Babies' Pal`, between November 2004 and January 2005. Studied group consisted of a total of 151 mothers, along with their babies, that fit in inclusion criteria, 21 of whom gave birth to healthy babies with NSD, and 130 of whom gave birth to healthy babies with SIC. Study data was collected using a `questionnaire form` prepared depending on literature information and LATCH (Breastfeeding Charting System) scoring system developed by Jensen, Wallace and Kelsay and studying, searching by Mrs. Demirhan and Mrs. Pek to evaluate breastfeeding.In this study, Cronbach's Alpha values; in 1st breastfeeding 0.64, in 2nd breastfeeding 0.62, in 3th breastfeeding 0.60, in 4th breastfeeding 0.62, in the last breastfeeding, in 5th one, just before discharge 0.61, for total 0.86 ; are found. LATCH Breastfeeding Charting System is the safety tool for evaluating breastfeeding. In conclusion, it has been observed that rooming-in positively affects course of breastfeeding depending on the results of LATCH Breastfeeding Charting System. Key Words: Rooming-in, Breastfeeding, LATCH Breastfeeding Charting System. 97

ÖZET Çalışma, çocuklara bakım veren hemşirelerin çocuk istismar ve ihmalini tanıyabilme becerilerini değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Araştırma Mayıs-Temmuz 2003 tarihleri arasında prospektif olarak gerçekleştirilen kesitsel bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Lütfîi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Vehbi Koç Vakfi Amerikan Hastanesi, İstanbul Memorial Hastanesi ve Şafak Hastanesi'nde çalışan tüm hemşireler, örneklemi ise; bu hastanelerde çocuklara bakım veren 112 hemşire oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen veri SPSS (Statistical Package for Social Sciences) paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Değerlendirmede yüzdelik ve Ki-Kare testi kullanılmıştır. Kurumlar arasında çocuk istismar ve ihmaline yol açan faktörleri belirtmede, öykü ve gözlem sonucu belirlenen istismar ve ihmal nedenlerini belirtmede ve istismar ve ihmal ile ilgili vaka örneklerini doğru yanıtlamada fark olduğu saptanmıştır (0,01 0,05).Eğitim durumuna göre fiziksel, cinsel ve duygusal istismar belirtilerine verilen doğru yanıt oranlan arasında istatistiksel anlamlılık görülmemiştir(p>0,05). Eğitim durumu ile ihmal belirtileri karşılaştırıldığında sadece tıbbi ihmal belirtilerinde istatistiksel anlamlılık bulunmuştur (p

ÖZET Günübirlik çocuk cerrahisi, çocukların geceyi hastanede geçirmelerine gerek kalmadan onlara uygulanan cerrahi işlemlerdir. Günübirlik cerrahi hem aile, hem çocuk, hem de sağlık çalışanları açısından avantajları olan ve bu açılardan tercih edilen uygulamadır. Etkin ve kaliteli bir sağlık hizmeti ancak standartlar yoluyla gerçekleştirilebilir. Standartlar bireyin hakkı olan sağlık hizmetinden, maximum düzeyde faydalanmasını sağlar. Günübirlik çocuk cerrahisinde de oluşturulan hemşirelik bakım standartları yoluyla çocuk ve ailesi sağlık hizmetlerinden en etkin bir şekilde faydalanır. Bu sayede kaliteli bakım verilmiş olur. Bu araştırma, çocuk cerrahisine kabul edilen günübirlik olgulara yönelik hemşirelik bakım standartları oluşturmak, oluşturulan bakım standartlarının aile anksiyetesini azaltmaya ve çocuğun evdeki bakımına etkisini araştırmak amacı ile vaka-kontrol çalışması olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini; Eskişehir Osmangazi Üniveristesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi Kliniğinde günübirlik ameliyat geçiren çocuk ve anneleri oluşturmuştur. Araştırma örneklemine; Mayıs 2002-Aralık 2002 tarihleri arasında 50 kontrol grubu, 50 vaka grubu olmak üzere toplam 100 anne ve çocuğu alınmıştır. Veriler literatür ışığında hazırlanan ` Aile ve Çocuğu Tanıtıcı Bilgi Formu`, `Evde Bakımı Değerlendirme Formu` ve Spilberger'in `Durumluk - Süreklilik Anksiyete Envanteri ( State- Trait Anxiety Inventory I-II)` kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde; SPSS (Statistical Package for Social Sciences) bilgisayar paket programından yararlanılmıştır. İstatistiksel değerlendirmede; yüzdelik, ki kare, iki ortalama arasındaki farkın Önemlilik testi (t testi), ANOVA ( varyans analizi), cronbach alpha iç tutarlılık testi, posthoc tukey HSD testi kullanılmıştır. Vaka ve kontrol grubundaki çocukların cinsiyetleri, annelerin eğitim durumları, meslekleri, ailenin çocuk sayısı, ailenin ve çocuğun hastane deneyimi, ailenin sosyal güvencesi karşılaştırıldığında aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı ve bu yönlerden iki grubun homojen olduğu görülmüştür.Annelerin ameliyat öncesi, ameliyat sonrası ve taburculuk sonrası durumluk- süreklilik anksiyete puan ortalamaları karşılaştırıldığında vaka grubundaki annelerin durumluk-süreklilik anksiyete düzeyleri kontrol grubundaki annelerden düşük ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Günübirlik çocuk cerrahisinde oluşturulan hemşirelik bakım standartları ile verilen bakımın aile anksiyetesini azalttığı görülmüştür. SUMMARY THE EFFECT OF STANDARTS OF CARE DEVELOPEDE DIRECTEDE TOWARDS CASES IN PEDIATRIC AMBULATORY SURGERY ON DECREASING ANXIETY IN CHILDREN Pediatric Ambulatory Surgery Consist of Surgical Procedures which enables children to discharge from hospital without staying a night. Ambulatory surgery has a lot of advantages for parents, children and health professionals. As a result of this, it is preferred by people. Effective and high quality health service is only performed by means of the standards. These standards enable people to benefit from health service in a maximum level. By means of the standards of nursing care which have been developed in pediatric ambulatory surgery, children and their parents can benefit from health services in the most effective way and high quality health service is performed to them The purpose of this research to constitute standards of nursing care which are accepted for day cases in pediatric ambulatory surgery and to look for the effects of these standards of nursing care on decreasing parents anxiety and the care of children at home. And it was made as an occurrence and control study. A total of 100 volunteer mothers and their children (50 for the control group and 50 for the occurrence groups) constituted the research group who were hospitalized in Osmangazi University, Osmangazi Faculty of Medicine, Health Research and Practice Hospital, Clinic of Pediatric Surgery the children in the control and occurrence groups had ambulatory operations. The research was made between May 2002 and December 2002. The data were acquired using introductory family and mother's information questionnaire, evaluation form of the care of children at home and 'State-Trait Anxiety Inventory I-II Spielberger.` The analyze of the data was made by SPSS (Statistical Package for Social Sciences), and the statistical evaluation of the data was tested by t test, X2 test (Chi- square), cronbach alpha test, percentage test and posthoc tukey HSD. In statistical terms, no significant difference was found between the control and the occurrence group with respect to sex of children, mother's level of education, mother's occupation, the number of child family had got the experience of children andtheir families and social guarantee and in addition to this in terms of these characteristics, the control and occurrence groups were found homogeneous. In statistical terms, significant relation ship were found that the point of State- Trait Anxiety in the mothers in the control group was higher than those in the occurrence group, when the average point of state-trait anxiety in the mothers in the control and occurrence groups were compared in preoperative, postoperative and after discharge processes. It was found that the care which was performed according to the standards of nursing care which constituted in Pediatric Ambulatory Surgery decreased the anxiety of the family. 113

1. ÖZET Bu çalışma, kanserli çocuğun ailelerinin yaşam kalitelerini ve ailelerin yaşam kalitesini etkileyen faktörleri saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, üç üniversite hastanesinin çocuk onkoloji-hematoloji servis ve polikliniklerinde izlenen 1-18 yaş arası 103 kanserli çocuğun ebeveyn ya da yakınları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Tanıtıcı Bilgi Formu ve WHOQOL-BREF(TR) Yaşam Kalitesi Ölçeği ile toplanmıştır. WHOQL-BREF (TR) fiziksel, psikolojik, sosyal, çevre alanlarını içermektedir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS for Windows programından yararlanılmış; yüzdelik dağılımlar, student t testi, mann whitney u testi, kruskal wallis varyans analizi testi, iç tutarlılık için cronbach alfa testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; çocuğun tanısı, hastalık evresi, uygulanan tedavi ve yan etkilerinin ailelerin yaşam kalitesini etkilemediği tespit edilmiştir. Sadece lenfomalı çocukların çevre alan puanı anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0.003). Görüşülen bireylerin; algılanan genel yaşam kalitesi puan ortalaması 2.61, algılanan genel sağlık puan ortalaması 3.22, fiziksel alan puan ortalaması 1 1.75, psikolojik alan puan ortalaması 12.56, sosyal alan puan ortalaması 11.47, çevresel alan puan ortalaması 11.07 olarak bulunmuştur. Bu puanlar sağlıklı insanlarla yapılan araştırmalarda elde edilen puanlardan düşüktür. Araştırma sonucunda; yakınlarından destek alan ailelerin tüm alan puanlarının destek alamayanlardan yüksek ve aradaki farkın fiziksel, sosyal alanda anlamlı olduğu bulunmuştur (p= 0.04) (p= 0.01). 7-8 tane başetme yöntemi kullanan bireylerin daha az sayıda yöntem kullananlara göre, çevre alan puanın yüksek olduğu ve aralarındaki fark anlamlı olduğu belirlenmiştir (p= 0.02). Aylık geliri 50-100 milyon arasında olan ailelerin, sosyal ve çevre alanlarında aldıkları puanlar, daha yüksek gelire sahip olanlardan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p= 0.001) (p= 0.001).Sonuç olarak; kanserli çocuğa sahip olmak, yaşam kalitesinin fiziksel, sosyal, çevresel boyutlarını etkilemektedir. Bu etkilerin azaltılmasında çocuğa ve aileye birebir bakım veren hemşirenin bütüncü yaklaşımı ailenin yaşam kalitesinin yükseltilmesine önemli katkı sağlayabilir. 2. SUMMARY This study was performed to define the quality of life of families whom their children have had cancer for at least 6 months. The sample of stud was compased parents and close relatives of 103 pediatric cancer patients between 1 to 18 years old, being monitored in the oncology-hematology units and polyclinics of three university hospitals. The data were collected by using Descriptive Information Form and WHOQOLBREF(TR) Life Quality Scale. This scale inclndes physical, psychological, social, environmental domains and percepted quality of life, general percepted health status. Percentages, student's t test, Mann Whitney u test, Kruskal Wallis variance analysis test, cronbach alpha test were used to evaluate the data via SPSS for Windows software. Results of stud; participants had these mean scores: 2.61 for percepted quality of life, 3.22 for percepted health status, 11.75 for physical domain, 12.56 for psychological domain, 11.47 for social domain, and 1 1.7 for environmental domain. These mean scores of participants are lower than those obtained from the studies on people with good health. The diagnosis, the stage of disease of child, applied treatments and side effects of drugs have not statistical significant effects on quality of life of participants. It was found that families who received support from relatives had higher scores in all domains compared to those that did not, and that the differences were significant in physical and social domains (p= 0.04) (p= 0.01). Individuals using 7-8 coping methods had higher scores in the environmental domain, compared to those using less coping methods, the difference being significantly high (p= 0.02). Families having 50-100 million TL's monthly income had statistically significant lesser scores than families who had higher incomes, in social and environmental domains (p= 0.001) (p= 0.001). As a result, having a child with cancer affects physical, social and environmental dimensions of the quality of life.Holistic approach of the nurses providing direct care to the children and their families may infease quality of life of families. T.C. YÜKSEKÖ?RETİM KüBülü BOKUMAHTASYON BAERKEll 74

1. ÖZET Temporomandibuler düzensizlikler (TMD), çiğneme sisteminin fonksiyon ve bütünlüğünü etkileyen bir rahatsızlıktır. Çocuklardaki tempormandibuler eklem sorunlarına ilgi gün geçtikçe artmakta ve çalışmalarda giderek daha küçük yaş gruplarındaki çocuklar incelenmektedir. TMD erişkinleri etkileyen bir rahatsızlık gibi görülse de yapılan çalışmalarda çocuklarda da TMD'nin sübjektif ve objektif işaret ve semptomlarının sıkça görüldüğünü belirtilmiştir. Dolayısıyla erken dönemde TMD'nin görülme sıklığı, çocuklarda TMD muayene yöntemi ve hangi etyolojik faktörün TMD üzerine ne kadar etkisinin olduğunun anlaşılması önemlidir. Bugüne kadar yapılan epidemiyolojik çalışmalar daha çok genç erişkin ve karışık dişlenme dönemindeki çocuklarda yapılmış, süt dişlenme dönemindeki çocuklar üzerinde geniş ve kapsamlı bir araştırma yapılmamıştır. Bu çalışmamızda amaç, süt dişlenme dönemindeki çocuklarda TMD işaret ve semptomlarının görülme sıklığının saptanması, etyolojik faktörlerin değerlendirilmesi, teşhis yöntemlerinin araştırılması, diş hekimi ve pediatristlerin ilgisinin bu konu üzerine çekilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Marmara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı'na başvuran süt dişlenme dönemindeki sağlıklı ve rastgele seçilmiş 289 çocukta TMD muayenesi yapılmıştır. Muayene sonuçlarına göre çocuklarda en az bir veya daha fazla TMD işaret ve semptomlarının görülme sıklığı % 53,63, sadece kondil deplasmanı görülme sıklığı ise %23,18 olarak bulunmuştur. Çalışmamızda etyolojik faktörlerin TMD ile ilişkisinin değerlendirilmesinde travma, ön ve arka çapraz kapanış, psikolojik olarak stresli/sinirli çocuklar ve bruksizmin TMD etyolojisinde rol oynayabileceği görülmüştür. Çalışmamızda TME (Temporomandibuler Eklem) seslerinin dinlenmesi hem steteskop hem de palpasyonla yapılmış ve ikisi arasında istatistiksel olarak bir fark bulunamamıştır. Yapmış olduğumuz bu çalışmayla çocuklarda TMD teşhisine yönelik net, güvenilir ve standardize edilmiş bir muayene formu geliştirdiğimizi düşünmekteyiz. Çocukların yaşlarından dolayı, sadece objektif, kolayca ölçülebilen TMD ile ilişkili işaret ve semptomların bu muayene formuyla değerlendirilmesinin pedodontistlerin TMD teşhisini güçlendireceğini düşünmekteyiz. 2. SUMMARY The prevalance, etiology and diagnosis of tempormandibular disorders in children with primary dentition. Temporomandibular disorders (TMD) are a group of disorders related to the function and integrity of the masticatory system. Interest in tempormandibular disorders in children is increasing and the age of the children examined in epidemiological studies were getting younger. The etiology, diagnosis and treatment of temporomandibular disorders are still a contraversiary subject Despite the fact that TMD has traditionally been considered an adult disorder, there are few studies to document that signs and symptoms of TMD are prevalent in the younger population as well. The prevalence of TMD in early childhood, TMD diagnosis in children and determining which etiologic factor act on TMD and its magnitude is important. The epidemiological studies until this time were conducted mostly on adolescents and on children with mixed dentition, but fewer studies were made on children with primary dentition. The aim of this study is to evaluate the prevalence of TMD and etiological factors of TMD, to investigate the diagnosis in children with primary dentition and to bring dentist's and pediatrician's interest to this subject. Randomly selected 289 healthy children with primary dentition who came to Marmara University Faculty of Dentistry, Pediatric Dentistry Department were diagnosed for TMD in this study. According to our study 53,63% of children have at least one or more TMD signs and symptoms while 23,18% of children have condylar displacement. Our results showed that trauma, anterior and posterior crossbite, emotionally anxious children and bruxism may act as an etiological factor on TMD. Our study showed that listening TMJ (Tempomandibular Joint) noises either with palpation or with stethoscope does not have statistically significant difference. We made a reliable, accurate and standardized TMD examination form in this study. We think that due to the ages of children in primary dentition, this easily measurable and objective TMD signs and symptoms in the examination form will improve the TMD diagnosis of pediatric dentists. 109