Search

Zorg dragen voor jezelf wordt steeds vaker geïnterpreteerd als zorg dragen voor je brein. Naast pillen, boeken, voedingsmiddelen en games voor een ‘beter brein’, zijn er ook diverse apparaten op de markt waarmee mensen hun eigen hersenen kunnen stimuleren. Deze apparaten, werkend met licht en geluid, elektrische of magnetische stimulatie, of met feedback op de hersengolfactiviteit, worden aangeboden voor klachten variërend van stress, burn-out, angst, depressie, of ADHD tot het verbeteren van de cognitieve of creatieve vermogens. Dit proefschrift beschrijft de historische achtergrond en het eigentijdse gebruik van deze apparaten. Ik analyseer de wijze waarop de effecten van deze apparaten werden en worden gedemonstreerd; hoe gebruikers van neurofeedback (hersengolftraining) een nieuwe vorm van zijn creëren waarbij het zelf wordt uitgebreid met de hersenen en allerlei andere psychologische, fysiologische, materiële of spirituele entiteiten; hoe de cliënt, de behandelaar en andere actoren (computer, hersenkaart, hersengolven) moeten samenwerken om de neurofeedback succesvol te laten verlopen; en hoe de persoonlijke overtuigingen, ideeën en frustraties van (vroegere) hersengolfwetenschappers ten aanzien van het zelf en het brein hebben bijgedragen aan deze eigentijdse manier van zijn. In andere woorden, dit proefschrift is een historische, etnografische en theoretische zoektocht naar de wijze van zelf die wordt geconstitueerd als mensen zichzelf proberen te verbeteren met een hersenapparaat.

Zorg dragen voor jezelf wordt steeds vaker geïnterpreteerd als zorg dragen voor je brein. Naast pillen, boeken, voedingsmiddelen en games voor een ‘beter brein’, zijn er ook diverse apparaten op de markt waarmee mensen hun eigen hersenen kunnen stimuleren. Deze apparaten, werkend met licht en geluid, elektrische of magnetische stimulatie, of met feedback op de hersengolfactiviteit, worden aangeboden voor klachten variërend van stress, burn-out, angst, depressie, of ADHD tot het verbeteren van de cognitieve of creatieve vermogens. Dit proefschrift beschrijft de historische achtergrond en het eigentijdse gebruik van deze apparaten. Ik analyseer de wijze waarop de effecten van deze apparaten werden en worden gedemonstreerd; hoe gebruikers van neurofeedback (hersengolftraining) een nieuwe vorm van zijn creëren waarbij het zelf wordt uitgebreid met de hersenen en allerlei andere psychologische, fysiologische, materiële of spirituele entiteiten; hoe de cliënt, de behandelaar en andere actoren (computer, hersenkaart, hersengolven) moeten samenwerken om de neurofeedback succesvol te laten verlopen; en hoe de persoonlijke overtuigingen, ideeën en frustraties van (vroegere) hersengolfwetenschappers ten aanzien van het zelf en het brein hebben bijgedragen aan deze eigentijdse manier van zijn. In andere woorden, dit proefschrift is een historische, etnografische en theoretische zoektocht naar de wijze van zelf die wordt geconstitueerd als mensen zichzelf proberen te verbeteren met een hersenapparaat.