Steg, L., De Waard, D., Lindenberg, S.M., Brookhuis, K.A., Interpersonal behaviour, Information Processing and Task Performance, Heymans Instituut (Psychologie), and Sociologisch Instituut (Gronings Centrum voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek)
Groene LED straatverlichting wordt gepresenteerd als een energiezuinig alternatief voor (standaard) witte straatverlichting. Groene LED straatverlichting is energiezuinig omdat men met een lagere lichtintensiteit hetzelfde zicht heeft. Door het gebruik van groene LED straatverlichting kan men wel 50 tot 70% besparen op de energiekosten. Maar voelt men zich veilig in situaties met groene straatverlichting, en wordt groene straatverlichting acceptabel gevonden? En welke invloed heeft groene straatverlichting op de verkeersveiligheid? Dit onderzoek geeft antwoord op deze vragen. In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de effecten van groene straatverlichting op acceptatie en gevoelens van veiligheid van weggebruikers, en naar effecten op de leesbaarheid van verkeersborden. Het onderzoek is uitgevoerd in het Asserbosch in de gemeente Assen. De Hoofdlaan aldaar is uitgerust met groene verlichting. Op de Rode Heklaan, eveneens in het Asserbosch, was witte verlichting aanwezig. Het eerste deel van het onderzoek was gericht op de sociale veiligheid en acceptatie van groen licht. In totaal 78 deelnemers hebben vroeg in de avond gedurende uren dat de straatverlichting aan was op de fiets een parcours afgelegd door groene en witte verlichting. Bij ongeveer de helft van de deelnemers was er sprake van een abrupte overgang tussen groene en witte straatverlichting. Voor de overige deelnemers werd een vloeiende overgang tussen wit en groen licht gecreëerd, door in de overgangszone vier witte armaturen te vervangen door lichtgroene armaturen. De deelnemers vulden op drie momenten een vragenlijst in over hun gevoel van sociale veiligheid en de mate van acceptatie van de verlichting op het traject dat men zojuist had afgelegd: in het witte licht, aan het begin van het groene gedeelte (direct na de overgang), en aan het eind van het groen verlichte gedeelte. Zodoende hebben we oordelen verzameld over de sociale veiligheid en acceptatie van de witte en groene straatverlichting, en de sociale veiligheid en acceptatie van de abrupte dan wel vloeiende overgang tussen witte en groene straatverlichting. Uit het onderzoek bleek dat de deelnemers zowel witte als groene straatverlichting veilig en acceptabel vonden. Men oordeelde echter positiever over de veiligheid en acceptatie van groene straatverlichting dan over de witte verlichting. Dit betekent dat beleidsmakers probleemloos groene straatverlichting in een bosachtig gebied kunnen toepassen: groene straatverlichting is niet alleen energiezuinig, maar wordt ook veilig en acceptabel gevonden. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of groene straatverlichting ook veiliger en acceptabeler wordt gevonden in niet-bosachtige gebieden, zoals woonwijken of industriegebieden. Verder bleek dat het niet nodig is geleidelijke overgangen te realiseren tussen witte en groene straatverlichting, omdat dit niet leidt tot een verhoging van de veiligheid en acceptatie van groen licht. 6 In het tweede deel van het onderzoek is gemeten op welke afstand deelnemers borden konden lezen in de groen dan wel wit verlichte gebieden. Voor dit onderdeel legden 71 deelnemers het betreffende parcours te voet, op de fiets, of met de auto af. De deelnemers beoordeelden twee borden waarop een combinatie van cijfers en letters die makkelijk verward kunnen worden waren afgebeeld. De borden waren relatief klein, niet retro-reflecterend, en waren tussen lantarenpalen in geplaatst om de omstandigheden zo moeilijk mogelijk te maken. Naast het meten van de afstand waarop het bord gelezen kon worden, in eerste instantie vastgesteld met GPS apparatuur, later met een laser-afstandsmeter, is een oordeel gevraagd hoeveel inspanning het kostte om de borden te lezen. Immers, het is mogelijk dat mensen wel in staat zijn een bord te lezen, maar alleen ten koste van een grotere mentale inspanning. We hebben geen verschillen gevonden tussen groen en wit licht in de afstand waarop borden gelezen worden. Ook waren er geen verschillen tussen inspanning die vereist was om de borden te lezen. Het onderdeel waar deelnemers met de auto langs borden reden is met een beperkte groep deelnemers uitgevoerd, immers, de koplampen van een auto stralen in alle gevallen de borden aan, wat de leesbaarheid voor een groot deel bepaalt. Verschillen in het kunnen waarnemen van relevante borden (betrekking hebbend op bestuurders van auto’s) zijn ook hier niet gevonden. Conclusie In dit onderzoek is geen negatieve invloed gevonden van groene straatverlichting op de leesbaarheid van verkeersborden. Verder bleek dat groene straatverlichting veiliger en acceptabeler werd gevonden dan witte straatverlichting, en dat het niet nodig is om een vloeiende overgang te realiseren tussen witte en groene straatverlichting omdat dit geen positieve invloed heeft op gevoelens van veiligheid en acceptatie.