Search

COPD is most probably not just a single disease, but a syndrome made up of numerous individual overlapping diseases. The concept of phenotyping COPD patients would not be feasible without major population-based studies and patient registries. The aim of setting up a COPD registry has been defined as the need to establish the disease prevalence, phenotype incidence, clinical features, co-morbidities, treatment specificities, together with monitoring of the disease’s natural course and its outcome on a large sample of patients. In Serbia, an online registry of COPD patients has been operational since 2016, and the recent insight (before the manuscript’s submission) shows over 4,200 entries. Analysis of the population of patients entered shows that an average patient is male (63%), smoker or ex-smoker (90.48%), over 60 years of age (82.01%). Pulmonary function analysis shows that the majority of enrolled patients (82%) have moderate to severe obstruction, with an average FEV1 of 52.82% of the predicted value, while 45% of patients have FEV1 value below 50% of the predicted value. The Charlson Comorbidity Index shows that half of the patients (49.97%) have one comorbidity. Most common comorbidities are arterial hypertension, diabetes mellitus, liver disease, congestive heart failure, and coronary ischemic disease. Comorbidities such as osteoporosis, depression, and anxiety have been reported very rarely. The phenotype analysis showed equal shares of two predominant groups: non-exacerbators (51.12%), and exacerbators (48.88%) within which there are groups of patients with pulmonary emphysema (34.35%) and patients with chronic bronchitis (14.53%). The data indicate that strategy for COPD treatment in our environment is changing towards adoption of modern recommendations and guidelines for treatment of this disease. The data enable a comprehensive insight into the disease and drawing up of feasible treatment strategies that give us hope for success., HOBP verovatno nije samo jedna bolest već sindrom sačinjen od brojnih, pojedinačnih bolesti koje se preklapaju. Koncept fenotipizacije pacijenata sa HOBP-om ne bi bio moguć bez velikih, populacionih studija i registara pacijenata. Cilj kreiranja registara pacijenata sa HOBP-om je definisan potrebom da se na velikom uzorku utvrdi prevalenca bolesti, učestalost fenotipova, kliničke karakteristike, komorbiditeti, specifičnosti terapije, uz praćenje prirodnog toka bolesti do njenog ishoda. U Srbiji od 2016. godine postoji elektronski (onlajn) registar pacijenata sa hroničnom opstruktivnom bolešću pluća, koji je u momentu pisanja ovog teksta brojao više od 4200 unosa. Analiza populacije pacijenta unetih u registar HOBP-a ukazuje na to da je prosečan pacijent muškarac (63% pacijenata), pušač ili bivši pušač (ukupno 90,48% pacijenata), stariji od 60 godina (82,01% pacijenata). Analiza plućne funkcije pokazuje da većina pacijenata (82%) ima umerenu i srednje tešku opstrukciju, sa prosečnom vrednošću FEV1 od 52,82% predviđene vrednosti, dok 45% pacijenata ima vrednost FEV1 nižu od 50% predviđene vrednosti. Čarlsonov indeks komorbiditeta je pokazao da polovina pacijenata (49,97%) ima jedan komorbiditet. Najučestaliji komorbiditeti su: arterijska hipertenzija, dijabetes melitus, bolesti jetre, kongestivna srčana slabost i koronarna ishemijska bolest. Komorbiditeti poput osteoporoze, depresije i anksioznosti su vrlo retko prijavljivani. U pogledu fenotipova zapaža se da je učestalost dve dominirajuće grupe bolesnika izjednačena: grupa neegzacerbatora (51,12%), zatim egzacerbatora (48,88%), u okviru kojih se nalaze grupe pacijenata sa emfizemom pluća sa 34,35% zastupljenosti i pacijenata sa hroničnim bronhitisom sa 14,53% zastupljenosti. Podaci ukazuju na to da se strategija lečenja HOBP-a u našoj sredini ipak menja, uz usvajanje savremenih preporuka i smernica za lečenje ove bolesti. Ovakvi podaci nam omogućavaju da sagledamo bolest iz svih uglova i kreiramo realno izvodljive strategije lečenja koje daju nadu za postizanje uspeha.

Small airways have an inner diameter of 2 mm or less. They are characterized by lack of cartilage in their wall, sudden increase in total cross-section area, and by an abrupt switch from turbulent to laminar air flow, all of which cause minimal airflow resistance in healthy persons. Conversely, in patients with obstructive lung diseases, small airways are the primary site of airflow limitation. Small airways tests are numerous and they vary considerably in their diagnostic significance, complexity and availability. Currently, none of the existing tests represents the diagnostic “gold standard”, and none offer precise cut-off values to distinguish between small airway disease, healthy persons, and individuals with concomitant pathophysiological disorder. Negative results of these tests have significant negative predictive values, i.e. ruling out small airways as the cause of the clinical issue, while positive results of these tests should always be crosschecked to confirm the presence of small airways disorder by other methods. Results of small airways diagnostic tests do not mean much as isolated findings unless they are combined with other diagnostic methods (history, clinical findings, imaging, etc.) to elucidate any specific clinical case. On the other hand, if results are strongly suggestive of the presence of a small airways disease, that can have significant clinical implications, such as application of fine particle aerosols. The suggested diagnostic algorithm is based primarily on tests availability. It should not be implemented uncritically, but rather adapted to the healthcare system at hand., Mali disajni putevi se definišu kao disajni putevi promera 2 mm ili manjeg. Odlikuju se odsustvom hrskavice u svom zidu, naglim povećanjem ukupnog poprečnog preseka i prelaskom turbulentnog toka vazduha u laminarni, tako da je kod zdravih ljudi u njima minimalan otpor protoku vazduha. Za razliku od toga, u opstruktivnim bolestima pluća mali disajni putevi predstavljaju glavno mesto ograničenja protoka vazduha. Testovi koji se koriste u dijagnostici promena u malim disajnim putevima su brojni i oni značajno variraju u svojoj dijagnostičkoj vrednosti, složenosti i dostupnosti. Trenutno ne postoji test koji predstavlja zlatni standard u dijagnostici bolesti malih disajnih puteva, niti test sa jasnim graničnim vrednostima pomoću kojih bi se mogle razlikovati osobe sa poremećajem funkcije malih disajnih puteva i „zdrave“ osobe, odnosno osobe s pridruženim patofiziološkim poremećajima. Negativni rezultati ovih testova mogu sa velikom sigurnošću ukazati na to da mali disajni putevi ne igraju ulogu u datom kliničkom problemu, dok bi pozitivne rezultate pojedinačnih testova trebalo uvek proveriti različitim metodama da bi se potvrdilo prisustvo poremećaja u malim disajnim putevima. Rezultati dijagnostičkih testova za male disajne puteve sami po sebi ne znače mnogo ako se ne kombinuju s drugim metodama i ne uklope u dati klinički problem (anamnestički podaci, klinička slika, vizualizacioni metodi i drugo). S druge strane, ako rezultati ovih testova definitivno ukažu na problem u malim disajnim putevima, to može imati značajne kliničke implikacije, na primer, primenu aerosola sa finim česticama u lečenju. Predloženi algoritam kao osnovni kriterijum uzima dostupnost dijagnostičkih testova. Ovaj algoritam ne treba smatrati definitivnim rešenjem, već ga uvek treba prilagoditi postojećem zdravstvenom sistemu.