Search

The research on the effect of ecological conditions and cultivars on the yield components of potatoes was conducted in Badovinci (Western Serbia) during the period 2008-2009. The following potato cultivars were included in the experiment: early ('Cleopatra', 'Anushka' and 'Presto'), medium early ('Kuroda', 'Omega' and 'Dita'), and medium late ('Desiree', 'Roko' and 'Jelly'). The four-replicate field trials were set up using the standard methodology according to the random block design. 18TThe research results suggest that genotype (G) and ecological conditions (E) significantly affect all yield components of potatoes. In both years, the highest yield was recorded18T in18T the medium late variety 'Desiree'18T 18T(18T28.30 t ha־¹), followed by the early variety 'Anushka' 18T(18T26.60 t ha־¹), 18Twhile the lowest18T 18Tyield18T was 18Trecorded18T 18Tin the medium early variety 'Omega' (18T13.35 t ha־¹). The 18Tresults obtained show that18T 18Tthe18T 18Thighest yields18T in Western Serbia were 18Trecorded in early varieties18T 18T('Cleopatra'18T, 'Anushka' 18Tand18T '18TPresto'18T) and 18Tmedium18T 18Tlate varieties18T 18T('18TDesiree'), which exhibited considerable18T resistance to high18T 18Tair temperatures18T and 18Tdrought stress18T. Komponente prinosa devet sorti krompira ispitivane su tokom 2008. i 2009. godine na lokaciji zapadne Srbije u selu Badovinci (75 m nadmorska visina, 44˚ 80' 05'N, 19˚ 35' 39'E). Za istraživanje korišćene su sledeće sorte krompira: rane (Cleopatra, Anushka i Presto), srednje rane (Kuroda, Omega i Dita) i srednje kasne (Desiree, Roko i Jelly). Sadnja je izvedena u prvoj dekadi aprila. Međuredno rastojanje bilo je 0,70 m a između biljaka u redu 0,30 m. Primenjena je standardna tehnologija gajenja krompira. Broj primarnih nadzemnih izdanaka određen je 65 dana posle sadnje krtola. Vađenje krompira izvršeno je početkom septembra kada je izvršeno i utvrđivanje broja krtola po biljci i ukupan prinos. 18TDobijeni rezultati ukazuju da su sorta (G) i agroekološki uslovi (E) značajno utiču na sve komponente prinosa krompira. U obe godine najveći ukupan prinos krtola zabeležen je kod srednje kasne sorte Desiree18T 18T(18T28,30 t ha־¹), zatim kod rane sorte Anushka 18T(18T26,60 t ha־¹), dok je najniži prinos krtola utvrđen kod srednje rane sorte 18TOmega (18T13,35 t ha־¹). Na osnovu rezultata dvogodišnjih istraživanja uticaja sorte i agroekoloških uslova na komponente prinosa u zapadnoj Srbiji, možemo izvesti sledeće zaključke: - Sorta i uslovi sredine pojedinačno i u interakciji značajno utiču na komponente prinosa18T; Za dobijanje visokih prinosa krtola u uslovima zapadne Srbije možemo preporučiti rane sorte (18TCleopatra, Anushka 18Ti18T P18Tresto18T), posebno u godinama sa malom količinom padavina, kao i srednje kasnu sortu 18T(18TDesiree), koja je pokazala dobru tolerantnost prema visokim temperaturama vazduha i suši.

Forage Sorghum is an annual herbaceous plant of the family grass. It is grown for feeding animals and people, and ranks among the millet grains. I disorders, sorghum is used as hay and to extract the starch, alcohol and glucose. Purpose of our paper is to determine which of the forage sorghum hybrids, among foreign selections, gives the best production results in the specific agroecological conditions on PSS Sremska Mitrovica experimental field and what are the possibilities of its use in our country. Five intraspecies hybrids (Sorghum bicolor x Sorghum bicolor) and two intraspecies hybrids (Sorghum bicolor x Sorghum sudanense) were analyzed in this paper. The difference in yield between the H7 hybrid that had the highest yield and H5 runner-hybrid was even 19 t ha-1, which indicates exceptionally high yield potential of H7 hybrid in biomass production. In specific agroecological conditions H7 hybrid gave the 96 t ha-1 of green fodder and 25.2 t ha-1 of dry matter. Po obimu proizvodnje sirak zauzima u svetu peto mesto među najvažnijim žitaricama, posle pšenice, pirinča, kukuruza i ječma. Značaj ove biljne vrste ogleda se u velikom broju mogućnosti njegove upotrebe, počev od ljudske ishrane, ishrane stoke, industijske prerade i proizvodnje energije. U našoj zemlji se malo gaji, površine se kreću u proseku oko 2.200 ha. Sirak će teško postati konkurencija kukuruzu iako su prinosi zelene krme veći nego kod kukuruza, mada nešto manjeg, ali sasvim zadovoljavajućeg kvaliteta. Prinosi zelene mase krmnog sirka kreću se od 40-50 t ha-1, u lošijim proizvodnim godinama, pa do 110-130 t ha-1 u navodnjavanju ili u povoljnim godinama. Cilj našeg rada bio je da ustanovimo koji od hibrida krmnog sirka, iz palete stranih selekcija, daje najbolje proizvodne rezultate u konkretnim agroekološkim uslovima na oglednom polju PSS 'Sremska Mitrovica' i koje su mogućnosti korišćenja njegovog gajenja kod nas. U ovom radu ispitivano je pet intraspecies hibrida (Sorghum bicolor x Sorghum bicolor) i dva interspecies hibrida (Sorghum bicolor x Sorghum sudanense). Tokom ispitivanja utvrđeni su: broj biljaka po hektaru, prosečna visina biljaka, prinos zelene krme i prinos suve materije za svaki od hibrida. Prinos suve materije po hektaru značajan je više sa aspekta proizvodnje biogasa, sa kojom stoji u pozitivnoj korelaciji. Prinos zelene krme bio je u korelaciji sa visinom biljaka i bio je veći kod intraspecies hibrida (H7, H5, H3 i H4), dok su najmanje prinose imali interspecies hibridi (H1 i H2). Razlika u prinosu između najprinosnijeg hibrida H7 i drugorangiranog H5 iznosi čak 19 t ha-1, što ukazuje na izuzetno visok potencijal rodnosti hibrida H7 u proizvodnji biomase. Kada je u pitanju visina biljaka, najviši i najrobusniji su hibridi čistog sirka, dok su H1 i H2 nešto niži, jer im je linija oca poreklom sudanska trava, pa su genetski predodređeni za manji porast u visinu. U konkretnim agroekološkim uslovima gajenja, hibrid H7 dao je 96 t ha-1 zelene krme, odnosno 25,2 t ha-1 suve materije.

Owing to its characteristics, alfalfa (Medicago sativa L.) is the most important forage plant in our country. The great importance of alfalfa is reflected in the production of high-quality fodder and alfalfa seeds, which are a valuable and competitive commodity on domestic and foreign markets. In this study, the presence of plant pathogenic genera of fungi on the seeds of five different alfalfa cultivars was investigated (Kruševačka 28, NS-Mediana, Zaječarska 83, Banjalučanka i Osječka-66) from three different lots (sites) of each cultivar. The detected phytopathogenic fungi on the alfalfa seeds caused a decrease in the overall germination, but the present research results indicate a satisfactory health status of all alfalfa cultivars and seed lots. Plava lucerka (Medicago sativa L.) je zbog svih svojih osobina najvažnija krmna biljka u našoj zemlji. Veliki značaj lucerke se ogleda u proizvodnji kvalitetne kabaste hrane, ali je i seme lucerke vredna i tražena roba na domaćem i inostranom tržištu. Areal gajenja lucerke je na svim kontinentima u više od 80 zemalja, od umereno hladnog do tropskog pojasa. Široka geografska rasprostranjenost lucerke uslovljena je njenom velikom adaptabilnošću na različite klimatske i zemljišne uslove. U ovom radu je ispitivano prisustvo fitopatogenih rodova gljiva na semenu pet različite sorata lucerke (Kruševačka 28, NS-Mediana, Zaječarska 83, Banjalučanka i Osječka-66) sa po tri različite partije (lokaliteta) od svake sorte. Kod ispitivanih sorti identifkovani su sledeći rodovi gljiva: Alternaria spp.,Fusarium spp., Penicillium spp. i Mucor spp. Prisustvo identifikovanih rodova gljiva bilo je u rasponu od 0 % do 15,5%. Rod Mucor spp. najmanju prosečnu vrednost imao je kod sorte lucerke K-28 (0,08%), dok je najveću prosečnu vrednost imao kod sorte Zaječarska 83 (8,67%), a takođe kod iste sorte konstatovano je najveće prisustvo od (15,5%) na lokalitetu Veliki Izvor. Najveće prosečno prisustvo roda Fusarium spp. zabeleženo je kod sorte Zaječarska 83 (0,25%). Na proučavanim sortama lucerke ispitani su korelacioni odnosi između parametara kvaliteta semena i prisustva patogena na semenu različitih sorata i partija lucerke. Negativna korelaciona međuzavisnost zabeležena je između ukupne klijavosti i prisustva gljive iz roda Fusarium spp. (r= - 0,415*). Detektovane fitopatogene gljive na semenu lucerke su uticale na smanjenje ukupne klijavosti, ali ipak rezultati ovih ispitivanja ukazuju na zadovoljavajuće zdravstveno stanje svih sorata i partija semena lucerke.

A field study in central Srem (Serbia) evaluated during two seasons the effect of nitrogen (N) fertilizer application (50, 100 and 150 kgha-1) and harvest time (from 70 to 110 days after the seeding) on fodder kale quality. Fodder kale was sown as a second crop in the conditions of irrigation. The goal of study was to evaluate the most important parameters of fodder kale quality (raw proteins and raw cellulose) depending on different nitrogen fertilization and harvest time. The average crude protein content increased (20.78-22,85 %) and the crude cellulose content decreased (15.12-13,96 %) as the nitrogen rates increased, directly due to the higher adoption of nitrogen and indirectly, by increasing the proportion of leaf dry matter in the total yield. The plants used in the first time of harvest had the highest leaf proportion and the highest protein content. Such trends changed in the last harvest time (by postponing the usage) when the crude cellulose content increased because of the leaf biomass reduction. The highest crude protein content (23.10 %) and the lowest crude cellulose content (13.63 %) in the fodder kale dry matter were obtained in the first harvest time (70 days after the seeding) using the highest nitrogen rate (150 kgha-1). U radu su izneti dvogodišnji rezultati ispitivanja uticaja različitih količina azota (50, 100 i 150 kgha -1) kroz tri roka korišćenja (od 70 do 110 dana nakon setve) na sadržaj sirovih proteina i sadržaj sirove celuloze u suvoj materiji stočnog kelja, gajenog kao postrni usev u centralnom Sremu, u uslovima navodnjavanja. Cilj istraživanja bio je da se ispita način reagovanja stočnog kelja na različite količine azota u različitim rokovima korišćenja, izraženog preko najvažnijih parametara kvaliteta. Parametri kvaliteta značajno su se menjali u zavisnosti od ispitivanih faktora. Prosečan sadržaj sirovih proteina je rastao (20,78 - 22,85%), a sadržaj sirove celuloze opadao (15,12 - 13,96%) primenom većih količina azotnog đubriva, zbog direktnog uticaja na veće usvajanje azota i indirektno povećanjem udela lisne mase u ukupnom prinosu. Biljke korišćene u prvom roku imale su najveći udeo lišća i najveći sadržaj proteina. Takva kretanja su izmenjena u poslednjim rokovima (odlaganjem korišćenja) kada dolazi do povećanja sadržaja sirove celuloze, zbog smanjenja udela lisne mase. Najveći sadržaj sirovih proteina (24,10%) i najmanji sadržaj sirove celuloze (13,63%) u suvoj materiji stočnog kelja, utvrđeni su u prvom roku korišćenja (70 dana od setve) na varijanti sa primenom najveće količine azota (150 Kgha-1).

Investigation of the influence seed tuber size and seed tuber pre-treatment on the total yield of early potato varieties Cleopatra conducted in Badovinci (western Serbia) during the 2007 and 2008 year. Examination were carried out by planting tuber weight 40 ± 5g, 60 ± 5 g i 80 ± 5 g. The research results indicate that the seed tuber size and pretreatment very significantly affected on all investigated characteristics potatoes. In both years the highest yield of tubers was established in the variant with the application of pretreatment and planting of the largest seed size fraction mass (80 g). Higher yields of potato tubers in moist conditions in western Serbia (Macva) of early varieties Cleopatra were achieved by planting larger mass of tubers (80 g) and removing the apical sprouts on tubers. Istraživanja uticaja krupnoće semenske krtole i predtretmana na ukupan prinos krompira rane sorte Cleopatra obavljena su u Badovincima (zapadna Srbija) tokom 2007. i 2008. godine. Ispitivanja su izvedena sadnjom krtola mase 40 ± 5 g, 60 ± 5 g i 80 ± 5 g. Krupnoća semenske krtole je važna osobina i merljiva komponenta kvaliteta, koja utiče na biološku sposobnost krtola, broj klica po krtoli, razvoj useva u polju i broj primarnih izdanaka (PNI) po biljci. Predtretman naklijavanja zauzima veoma značajno mesto u tehnologiji gajenja ranih sorti, ali i u proizvodnji kasnijih sorti. Naklijavanjem se doprinosi skraćenju vegetacionog perioda, bržem nicanju i porastu, obrazovanju većeg broja PNI po biljci, veće lisne površine i ukupne organske produkcije, većeg broja i krupnoće krtola, te visine i kvaliteta prinosa. Predtretman je podrazumevao uklanjanje vršne klice nakon klijanja krtola, čime se postiže formiranje većeg broja klica iz bočnih okaca. Rezultati istraživanja ukazuju da su krupnoća semenske krtole i predtretman značajno uticali na sve ispitivane osobine krompira. Najveći prinos ustanovljen je na varijanti sa primenom predtretmana i sadnjom najkrupnije frakcija mase (80 g). Primena zalamanja apikalne klice direktno je uticala na razvoj većeg broja klica po krtoli, većeg broja PNI i većeg broja krtola po biljci i većeg ukupnog prinosa. Najjači uticaj zalamanja apikalne klice na ispitivane osobine utvrđen je kod najkrupnije semenske frakcije, odnosno da uticaj predtretmana slabi sa smanjenjem krupnoće semenske krtole. U uslovima semiaridne klime u zapadnoj Srbiji (Mačvi) za postizanje većih prinosa sorte Cleopatra preporučuje se zalamanje apikalne klice i sadnja krtola mase 80 g.

This paper presents the germination three cultivars of alfalfa using different concentrations of PEG-6000 (Polyethylene glycol) and control. The aim of this study was to determine the tolerance of alfalfa under drought stress effects and the choice of optimal testing methods. Seed germination and establish the presence of hard seed alfalfa was done by the standard method without pretreatment and with pretreatment. Readout germination of alfalfa seeds was done after ten days, according to the Rules for testing seed quality of agricultural products. The concentration of PEG of 0.4 MPa has proven to be optimal for assessing the seed germination of alfalfa. The alfalfa cultivars have behaved differently towards different concentrations on PEG, indicating the possibility of correct selection of alfalfa cultivars for autumn sowing period (September) after seed harvest in August. Lucerka je najvažnija višegodišnja i višeotkosna krmna biljka, koja daje visoke prinose i odličan kvalitet krme u različitim ekološkim uslovima. Gajena u kombinovanoj proizvodnji (seme/krma) tokom višegodišnjeg korišćenja veoma je varijabilna prema visini prinosa semena (CV = 29,4% do 47,5%) dok je prema visini prinosa krme sa nižom varijabilnšću (CV=17,1% do 25,7%), i najmanjom varijabilnošću za kvalitet semena (klijavost CV=5,4% do 6,4%). U radu je prikazana klijavost tri sorte lucerke primenom različitih koncentracija PEG-6000 (Polyethylene glycol) i kontrole. Cilj ovog rada je utvrđivanje tolerantnosti lucerke prema efektu stresa na sušu i izbor najoptimalnije metode ispitivanja. Ispitivanje klijavosti i utvrđivanje prisustva tvrdih semena lucerke rađeno je standardnom metodom bez predtretmana i sa predtretmanom. Očitavanje klijavosti semena lucerke urađeno je nakon deset dana, prema pravilniku za ispitivanje kvaliteta semena poljoprivrednog bilja. Koncentracija PEG-a od 0,4 Mpa pokazala se optimalnom za ocenu klijavosti semena lucerke. Sorte lucerke su se različito ponašale prema različitim koncentracijama na PEG, što ukazuje na mogućnost pravilnog izbora sorti lucerke za jesenji setveni rok (septembar) nakon žetve semena u avgustu mesecu. Sorte lucerketolerantnije na PEG u jesenjem setvenom roku, kada je i najčešće uspešnije za zasnivanje lucerišta. Ove sorte bi bile pogodne i za prema stresu na sušu.