Search

Neuroacanthocytosis – phenotypically and genetically heterogeneous disorders associated with acanthocytosis – are a group of abnormalities which affect the basal ganglion, causing movement disorders, other neurological symptoms and also cognitive and neuropsychiatric impairments. There are few reports on neuropsychiatric and neuropsychological symptom development in the course of the disease. We described a 33-year-old female patient, who was diagnosed with choreaacanthocytosis associated with neurological, psychiatric and neuropsychological disorders. The neurological disorders included increasing involuntary movements of face and tongue, upper limb chorea, dysarthric speech, slight upper limb deep reflexes, vivid knee jerks, tonic-clonic seizures and absence of Achilles reflexes. Psychiatrically, she was depressed and presented with obsessive thinking. Neuropsychological assessment revealed increasing dysfunctions of attention, immediate memory, learning, verbal fluency, praxia, calculia and difficulties in adjusting behaviour to environmental conditions and in flexible correction of wrong responses. Neuropsychiatric and neuropsychological dysfunctions should be considered in the differential diagnosis to ensure proper diagnosis and management, especially when differentiating disorders in patients with neuropsychiatric symptoms, chorea, or in the case of late (in adulthood) onset of Tourette’s syndrome.

Deficyt w obszarze funkcjonowania poznawczego jest stałym fenomenem opisywanym w populacji osób z rozpoznaniem schizofrenii – w okresie przedchorobowym, w trakcie pogorszeń, jak również między kolejnymi epizodami. Zaburzenie funkcjonowania poznawczego stanowi niezależny czynnik rokowniczy w schizofrenii. Badania wskazują, że właśnie od tego wymiaru patologii zależą takie wykładniki funkcjonowania pacjentów, jak: wyniki leczenia i rehabilitacji, współpraca w leczeniu, funkcjonowanie zawodowe, rodzinne i społeczne, zdolność do samodzielnej egzystencji oraz jakość życia. Dotychczasowe metody leczenia schizofrenii nie zapewniają wystarczającej poprawy w zakresie tego wymiaru choroby. W okresie ostatnich 25 lat testowano użyteczność wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 jako monoterapii oraz jako augmentacji leczenia przeciwpsychotycznego w schizofrenii. Uzyskane wyniki są niejednoznaczne, choć podkreśla się tzw. pozytywny trend uzyskiwanych wyników w zakresie poprawy objawowej. Stosunkowo rzadko oceniano wpływ suplementacji preparatami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 na funkcjonowanie poznawcze osób z rozpoznaniem schizofrenii. Korzystny wpływ suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi na funkcjonowanie poznawcze ma uzasadnienie teoretyczne. Wśród znanych działań tych substancji mogących wpływać na usprawnienie funkcji poznawczych należy wymienić: działanie immunomodulacyjne w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, poprawę parametrów stresu oksydacyjnego, zmiany w zakresie neurotransmisji oraz wpływ na procesy plastyczności neuronalnej. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie systematycznego przeglądu wyników badań dotyczących zmian sprawności funkcjonowania poznawczego u osób z rozpoznaniem schizofrenii będących w trakcie suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3.

Artykuł stanowi przegląd literatury na temat trudności językowych i komunikacyjnych w przebiegu zaburzeń psychotycznych i zaburzeń nastroju. Opisano zaburzenia dotyczące pozalingwistycznych aspektów wypowiedzi, tzn. rozumienia dyskursu, humoru, ironii, metafor, a także prozodycznych aspektów wypowiedzi. Występujące problemy językowe spowodowane są nieprawidłowym funkcjonowaniem prawej półkuli mózgu. W przebiegu zaburzeń psychotycznych najbardziej nasilone trudności dotyczą generowania i utrzymania dyskursu oraz prozodycznych aspektów wypowiedzi. Ponadto obserwowane są problemy z integracją informacji, dotyczące rozumienia żartu i sarkazmu. Pozajęzykowy charakter wypowiedzi nie jest spójny z wypowiadaną treścią, co powoduje zakłócenia komunikacji z otoczeniem. U chorych na schizofrenię dynamika zmian komunikacyjnych zależy od czasu trwania choroby, a także stosowanej farmakoterapii. Obserwowane są także różnice między chorymi na schizofrenię kobietami a mężczyznami w zdolności odczytywania emocji. W przebiegu zaburzeń nastroju deficyty językowe i komunikacyjne są bardziej dyskretne i obserwowane rzadziej. Najszerzej opisywanym problemem językowym są zakłócenia prozodii emocjonalnej, która znacząco wpływa na prawidłowy odbiór informacji przekazywanej werbalnie. Ponadto opisywane są trudności z rozumieniem metafor oraz uchwyceniem żartu i ironii, stwierdzono też zakłóconą zdolność w zakresie rozumienia dyskursu. W pracy porównano również dysfunkcje komunikacyjne w przebiegu zaburzeń psychotycznych i zaburzeń nastroju. Podobnie jak w zaburzeniach psychotycznych, w zaburzeniach nastroju trudności językowe występują w zakresie rozumienia dyskursu, a także umiejętności uchwycenia żartu, ironii oraz sarkazmu.

This article presents the prevalence of auditory verbal hallucinations (AVHs) across the life span in various clinical and nonclinical groups in childhood, adolescence, and adult populations. Data on the occurrence of this phenomenon in the general population vary and usually are in the range of 5–28%. The prevalence of non-clinical AVHs is similar in childhood, ado‑ lescence and adulthood. It seems possible that the mechanisms which cause AVHs in non-clinical populations are different from those which are behind AVHs presentations in psychotic illness. In this paper the characteristics of differentiating clini‑ cal forms of hallucinations from the non-clinical ones are discussed. These are: the location of sensations, their content, inhibition control disorders, metacognitive disorders, emotional dysregulation, stress level, and their influence on functioning dis‑ orders. Considered as etiological factors are abnormal activities of some areas of the brain and abnormal pruning. The triggering factors of both types of perception disorders are traumatic events and psychoactive substances use. Long-term studies have shown that the factors which lead to the transformation of non-clinical hallucinations into their clinical forms are: genetic predisposition, schizotypy, at-risk mental state, and stress. The future research needs to focus on the comparison of underlying factors and mechanisms that lead to the onset of AVHs in both patients and non-clinical populations.

Aim: The aim of the study was to determine differences in the image of ideal psychiatrist (IIP) among patients, doctors involved in psychiatric care and medical students and also between individuals with different work experience (doctors vs. students). The psychiatrist’s personality seems an important factor in supporting therapeutic process; therefore it is worth searching for the patient’s needs. Materials and methods: Three groups participated in the study: patients of the psychiatric units, medical students of 6th year and psychiatrists. The Gough and Heilbrun ACL (Adjective Check List) – based on Mur‑ ray’s theory of needs – was used to assess IIP. Results: Data analysis revealed statistically significant differences among patients, doctors and students involving five scales: Nurturance, Aggression, Change, Succorance and Deference. Patients had lower scores on Change scale than doctors and higher scores on the Nurturance, Succurance and Deference than stu‑ dents. Psychiatrists had higher scores on Nurturance and Deference scale and lower score on Aggression scale than students. Conclusions: The findings showed differences in the expectations of patients compared to those of students and doctors. The most significant difference that was observed involved the Change. It may indicate that patients prefer order, conventional approach and stability in psychiatrist’s personality traits more commonly than doctors. Study findings suggest that work experience has impact on IIP: with increasing work experience, opinion about IIP comes closer to patients’ expectations.

Emotionally labile personality of borderline type (borderline personality) occurs in 1-2% of individuals from general population; 75% of this group are women. Similarly to most of the other mental disorders, the borderline personality results from a combination of biological, social and psychological factors. The subject of this study is a survey of the current knowledge on biological factors of borderline personality. Most researchers are of the opinion that these personality disorders are determined genetically, with such inherited temperamental traits as: dysregulation, impulsivity, and hypersensitivity. Perhaps hereditary is also a defect within the serotonergic system, endogenous opioid system and/or dopaminergic system related to the reward system. Many researchers have recently perceived the dysfunction of endogenous opioid system as an integral component of borderline personality. There is now a lot of evidence showing that this dysfunction as well as that of the reward system may account for most of the borderline personality symptoms which constitute an involuntary attempt of stimulating the inefficient systems. This is how e.g. the presence of reckless sexual behaviours, unstable interpersonal relationships and inability to delay the reward in borderline personality is accounted for. Such observations may in the future constitute an important indication for seeking a more effective pharmacotherapy for patients with borderline personality. It is possible that in some patients the described dysfunctions may be alleviated with time. This is implied by the results of comprehensive prospective studies which show a significant regression of symptoms and improvement in functioning of most patients with borderline personality after at least several years.

Zjawiska autoskopiczne definiowane są jako spostrzeganie własnego ciała w przestrzeni, z perspektywy wewnętrznej (tak jak w lustrze) lub z zewnętrznego punktu widzenia. Mają one różny obraz i w związku z nim zostały obecnie zaklasyfikowane do grup: „bycia poza ciałem”, heautoskopii i halucynacji autoskopicznych. „Bycie poza ciałem” definiowane jest jako wrażenie widzenia świata i własnego ciała z odległości, z podwyższonej wzrokowo-przestrzennej perspektywy, autoskopiczne halucynacje opisuje się jako widzenie swojego sobowtóra w przestrzeni poza własnym ciałem, lecz bez odczucia opuszczenia ciała, a heautoskopię – jako widzenie siebie w przestrzeni poza własnym ciałem, ale z trudnościami w określeniu, gdzie jest zlokalizowane „poczucie siebie” i „własne centrum świadomo- ści”. Analiza danych neurofizjologicznych i neuroobrazowych związanych z doświadczeniem autoskopii sugeruje obecność zakłóceń integracji informacji płynących z układu przedsionkowego i innych receptorów (wzrokowych, proprioceptywnych, dotykowych). W badaniach neuroobrazowych wykazano udział w tych procesach także kory przedczołowej, ciemieniowej i skroniowej, związanych z wyższym poziomem przetwarzania informacji o samym sobie. Deficyty te najprawdopodobniej wiążą się z uszkodzeniami w połączeniach ciemieniowo-skroniowych oraz w sieciach połączeń neuronalnych różnych okolic kory mózgu, w tym przedczołowej, ciemieniowej i skroniowej. W artykule oprócz przeglądu literatury zaprezentowano przypadek pacjenta, u którego w następstwie wstrząsu krwotocznego doszło do hipoksji w ośrodkowym układzie nerwowym. W wyniku niedotlenienia mózgu pacjent przeżył stan bliski śmierci i miał doznania heautoskopiczne. Autorzy przedstawiają opisy jego doświadczeń, zawierające wiele elementów powtarzających się w relacjach osób w podobnym stanie somatycznym. W końcowej części artykułu omówiono możliwe podłoże ich pojawienia się.

Aim of the study: Literature emphasizes a positive impact of emotional intelligence on interpersonal and commu‑ nication skills, the doctor‑patient relationship, and the level of empathy. On the other hand, few research studies dealing with the correlation between emotional intelligence and medical specialty choice or preference are availa‑ ble. Our research was aimed at checking if there are differences in the ability to perceive and identify emotions ac‑ cording to facial expression (one of the dimensions of emotional intelligence) between students preferring different medical specialties. Method: The research involved 251 six‑year students of the Medical Faculty, Medical Universi‑ ty of Łódź. The examined group consisted of 174 women (69.33%) and 77 men (30.67%). The subjects’ average age was 24.7 years. The surgical specialty was preferred by 44 women (28.21%) and 43 men (58.11%), non‑surgical by 112 women (71.79%) and 31 men (41.89%). The subjects were asked to fill in a questionnaire with demographic data (gender, age, preferred specialty) and the Emotional Intelligence Scale – Faces (SIE‑T) by Matczak, Piekarska and Studniarek. Results: Men significantly more frequently chose surgical specialty (58.11%), as compared to women (28.21%); chi2=19.08, p0.05. Similarly, no differences were found between the students preferring surgical and non‑surgical procedures; Mann‑Whitney U=‑0.93, p>0.05. Results: Male and fema‑ le students of the Medical Faculty do not differ in the level of emotional intelligence. Emotional intelligence does not differentiate the students preferring surgical and non‑surgical specialties.

Udar cieplny (UC) jest stanem nagłego zagrożenia życia i często kończy się śmiercią. Charakteryzuje się gorączką ponad 40°C, której towarzyszą objawy neurologiczne. W udarze cieplnym homeostatyczne mechanizmy termoregulacyjne stają się niewydolne i organizm nie jest w stanie utrzymywać właściwej temperatury ciała. Dysfunkcja procesów termoregulacji prowadzi do skrajnego wzrostu temperatury ciała i w następstwie do uszkodzenia wieloukładowego, niewydolności narządów i niekiedy śmierci. Największe ryzyko wystąpienia UC występuje u dzieci i osób w podeszłym wieku. Intensywny wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach i przy znacznej wilgotności otoczenia oraz odwodnienie i przyjmowanie niektórych leków również zwiększają ryzyko wystąpienia UC. Udar cieplny występujący u młodych dorosłych i dorosłych w następstwie intensywnego wysiłku jest klasyfikowany jako wysiłkowy udar cieplny (WUC). Częstość występowania WUC w trakcie biegowych imprez masowych wynosi około 1 na 1000. Biorąc pod uwagę zwiększającą się popularność biegów długodystansowych w Polsce, prawdopodobieństwo wystąpienia i obserwacji przez lekarzy przypadków wysiłkowego udaru cieplnego będzie rosło. Szybkie rozpoznanie i właściwe postępowanie w przypadkach UC warunkuje przeżycie pacjenta oraz odległe rokowanie. Do standardu postępowania w WUC należy szybkie schłodzenie pacjenta aż do osiągnięcia temperatury głębokiej poniżej wartości krytycznej, tj. 40°C, oraz wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, do czego służby medyczne organizujące opiekę zdrowotną w trakcie imprez masowych powinny być odpowiednio przygotowane. W artykule opisano przypadek pacjenta, u którego w następstwie uczestnictwa w biegu maratońskim rozpoznano WUC przebiegający z ogniskowymi objawami neurologicznymi oraz utrzymywaniem się wskaźników uszkodzenia wielonarządowego przez wiele dni po wystąpieniu zaburzenia. Przeanalizowano obraz kliniczny WUC wraz z czynnikami ryzyka i zalecanym postępowaniem i leczeniem.

Assumptions and aims: In recent years we have been observing an increasing number of adolescent patients exhibiting autoaggressive behaviour. These are often direct self-mutilations, defined as deliberate body injuries. The intention of such behaviours is physical self-injuring to reduce mental pain, relieve emotional tension and anxiety. This is accompanied by the sense of being “rewarded”. The study is aimed at analysing the correlation between the severity of general hostility and its respective subscales assessed by the Buss-Durkee Inventory on Moods and humours and the occurrence of selfmutilations in a group of adolescents with superficial self-mutilations. Material and methods: The examined population consisted of 67 persons aged 14-18 years, of both genders. Qualified to the examined group were 42 adolescent patients exhibiting autoaggressive behaviour. The control group consisted of 25 persons selected according to age and gender who did not exhibit such behaviours. Excluded from the study were subjects with depressive, psychotic disorders as well as significant somatic disorders, and those who used psychotropic drugs and psychoactive substances. The respondents completed the Buss-Durkee Inventory assessing the level of general hostility and its seven subscales: direct aggressiveness consisting of physical and verbal aggressiveness, indirect aggressiveness, resentment, negativism, suspiciousness and irritability. A separate scale assessed the sense of guilt. Conclusions: 1) Self-mutilations in the examined group were associated with severity of aggressiveness directed outwards (measured both by its general level and in respective subscales). 2) Self-mutilating patients require therapeutic measures (psychotherapeutic and pharmacological) aimed at reduction not only of autoaggression but also aggression directed outwards.

Konceptualizacja przypadku w terapii behawioralno-poznawczej opisuje i wyjaśnia problemy zgłaszane przez pacjenta w trakcie leczenia. Jej podstawową funkcją jest ukierunkowanie terapii na zmniejszenie stresu leczonej osoby i zwiększenie jej odporności na doświadczane trudności. Osiągnięcie tych celów jest możliwe, gdy konceptualizacja spełnia kilka funkcji: podsumowuje doświadczenia pacjenta, normalizuje jego doświadczenia, promuje zaangażowanie, złożone cele lub problemy czyni możliwymi do realizacji oraz porządkuje kolejne interwencje. Ponadto identyfikuje mocne strony pacjenta i sugeruje, jak zwiększyć odporność na doświadczany stres, proponuje najprostsze interwencje, uprzedza wystąpienie trudności, pomaga zrozumieć brak efektów w terapii oraz umożliwia prowadzenie wysokiej jakości superwizji. Z tego względu nabycie umiejętności dokonywania prawidłowej konceptualizacji w modelu poznawczo-behawioralnym jest jedną z podstawowych umiejętności terapeuty. W niniejszej pracy zaprezentowano metodę uczenia wstępnej konceptualizacji poznawczej, opierając się na analizie wybranych postaci literackich. Interpretując zachowania takich postaci z bajek, jak Czerwony Kapturek, Brzydkie Kaczątko, Królewna Śnieżka, Jaś i Małgosia oraz Kopciuszek, moż- na prześledzić, w jaki sposób wczesne doświadczenia dziecięce powodują powstawanie dezadaptacyjnych schematów oraz schematów kompensacyjnych. Śledząc losy wyżej wymienionych bohaterów, można zauważyć, że większość z nich znalazła się w trudnej sytuacji życiowej oraz że w zależności od swoich przekonań przyjmowała różne strategie – bezradność, aktywne przeciwstawianie się trudnościom, czekanie na pomoc innych. Podobnie jest w przypadku postaci literackich – Anny Kareniny, Geralta z Rivii (i jego ukochanej), Stanisława Wokulskiego i pani Dulskiej – możemy uczyć się, jak potencjalne przekonania wpływają na nasze wybory i działania. Zawarte w pracy przykłady mogą wspomóc proces nauczania. Jednak stosowanie tej metody jako opartej na dowodach wymaga jeszcze empirycznej weryfikacji.

Zgodnie z koncepcją neurorozwojową schizofrenię rozumie się jako stopniowo postępujący proces chorobowy, rozpoczynający się na podłożu podatności genetycznej w dzieciństwie i stopniowo postępujący, czemu początkowo towarzyszy występowanie niespecyficznych objawów i dysfunkcji. Kulminacją opisywanego ciągu zdarzeń jest wystąpienie pełnoobjawowej psychozy. Dający się wyróżnić objawowy okres przedchorobowy występuje u około 75% chorych w pierwszym epizodzie schizofrenii. Może on mieć różną długość, przy czym badania wskazują, że średni czas trwania objawowego okresu przedchorobowego w schizofrenii wynosi 5 lat, a w krajach wysoko rozwiniętych co najmniej 2 lata. Liczne badania wykazały, iż późne rozpoznanie choroby jest niezależnym czynnikiem ryzyka niekorzystnego przebiegu schizofrenii. Z tego względu wielu badaczy zwróciło uwagę na etapy choroby poprzedzające wystąpienie ostrej psychozy o obrazie schizofrenii, co doprowadziło do wyróżnienia grupy osób o podwyższonym, w stosunku do populacji ogólnej, ryzyku rozwoju psychozy (ultra-high risk syndrome, UHRS). Dotychczas przeprowadzono nieliczne badania interwencyjne mające na celu ocenę różnych strategii postępowania w grupie pacjentów z zespołem wysokiego ryzyka rozwoju psychozy. Dostępne wytyczne zagraniczne oraz zalecenia ekspertów wskazują na priorytet oddziaływań psychospołecznych, w tym szczególnie terapii behawioralno-poznawczej (TBP). W pracy przedstawiono przegląd badań nad skutecznością TBP w grupie UHRS. Wynika z niego, iż nasilenie objawów u pacjentów często nie wymaga stosowania farmakoterapii, a zastosowanie TBP jest związane z mniejszym ryzykiem rozwoju działań niepożądanych niż w przypadku wdrożenia farmakoterapii. Wyniki badań uzyskanych przez różne zespoły badawcze pozwalają na stwierdzenie, że TBP może być skuteczna w redukcji objawów towarzyszących wysokiemu ryzyku rozwoju schizofrenii. Ponadto TBP poprzez monitorowanie stanu psychicznego pacjenta umożliwia szybsze rozpoznanie przejścia w psychozę i tym samym skrócenie czasu nieleczonej psychozy, który stanowi uznany negatywny czynnik rokowniczy przebiegu psychoz schizofrenicznych.

Background: The aim of this study was the independent psychosis risk factors assessment in a group of subjects fulfilling the criteria of at risk mental state, under specialist outpatient psychiatric care. Participants: Seventy-one patients – 33 women and 38 men, were involved into this study, aged on average 17.34, all under psychiatric care. The patients were recruited into the study in the sequence of their outpatient clinic admission. The criterion to be included into the study was the diagnosis of ultra-high risk state (UHRS) – defined according to the Australian research group principles. Subsequently, the patients were divided into subgroups according to the clinical features of their mental state. Method: The author’s demographic questionnaire was applied in the study. Information regarding the family history of psychosis was obtained from patients and/or their relatives or carers. The patients’ mental state was assessed monthly – according to the presence of psychotic symptoms, change of their incidence and duration, presence of depressive symptoms or aggressive behaviour (measured by a three-level scale). On the basis of the obtained information, we evaluated: 1) conversion into psychosis time – measured from diagnosing of UHRS to the development of full-symptom psychosis, 2) therapeutic methods used (psychotherapy, pharmacotherapy or both), 3) use of psychoactive substances after being diagnosed with UHRS, 4) presence of serious life stressors (the patients’ subjective estimation) – during the six-month period preceding the conversion into psychosis. Results: 1) In the UHRS group of patients, staying under professional outpatient psychiatric care, the use of marijuana was an independent risk factor of conversion into psychosis. 2) In the investigated group of patients with at risk mental state we did not find any correlation between modulating factors (including: therapeutic methods used, depressive symptoms, aggression or clinical features of UHRS patients’ subgroups or duration of staying under professional psychiatric care) and controlled period without conversion into psychosis.

Zespół Stevensa-Johnsona (SJS) i toksyczna nekroliza naskórka (TEN) należą do potencjalnie zagrażających życiu manifestacji odczynów polekowych, których wystąpienie jest praktycznie niemożliwe do przewidzenia. Uważa się, że SJS i TEN mają podobną patogenezę, która dotychczas nie została dokładnie poznana, jednak prawdopodobnie wiąże się z indukcją odpowiedzi immunologicznej przez lek, w wyniku czego dochodzi do apoptozy keratynocytów na drodze swoistej cytotoksyczności komórkowej, humoralnej lub nieswoistej odpowiedzi immunologicznej mediowanej przez układ dopełniacza. Sądzi się, że SJS/TEN może powstawać także na drodze nieimmunologicznej: idiosynkrazji, nietolerancji lub reakcji rzekomoalergicznej. Za większość polekowych odczynów skórnych są odpowiedzialne sulfonamidy, antybiotyki beta-laktamowe oraz leki przeciwpadaczkowe. Leki należące do tej ostatniej grupy są powszechnie stosowane w psychiatrii, a największym ryzykiem wywołania SJS/TEN obarczone są karbamazepina, lamotrygina, walproinian. Autorzy pracy przedstawiają przypadek 28-letniego mężczyzny leczonego z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej, u którego w 12. dobie po włączeniu do leczenia lamotryginy wystąpiły rumieniowo-obrzękowe zmiany śluzówkowo- -skórne mające tendencję do zlewania i szybkiego uogólniania, prowadząc do martwicy i spełzania pozornie niezmienionego naskórka (dodatni objaw Nikolskiego). Znacznie nasilone były zmiany śluzówkowe, występowały liczne, głę- bokie owrzodzenia w obrębie jamy ustnej, nosowej oraz spojówek, co uniemożliwiało przyjmowanie pokarmów drogą enteralną. W badaniach dodatkowych obserwowano istotny wzrost niespecyficznych markerów stanu zapalnego (CRP), hipoproteinemię, hipokaliemię, podwyższone wartości D-dimerów oraz nieznacznie podwyższone wartości aminotransferazy alaninowej. Pomimo szybkiej diagnozy i odstawienia leku podejrzewanego o związek przyczynowy pacjent z powodu ciężkiego stanu ogólnego wymagał leczenia na oddziale intensywnej terapii, gdzie otrzymał dożylne wlewy immunoglobulin G, cyklosporyny, glikokortykosteroidów, a także niezbędne leczenie wspomagające oraz miejscowe przeciwzapalno-odkażające. Po 24 dniach pobytu na oddziale intensywnej terapii został wypisany do domu w stanie poprawy.

Objective: This study was aimed at checking a hypothesis about a possible correlation between medical students’ temperamental traits and specialty preferences. Material and methods: The study was carried out among 202 students of the 6th year at the Medical University of Łódź in academic year 2008/2009. The examined group consisted of 140 women (69%) and 62 men (31%). The average age of the students included into the study was 24.7 years (range: 23-29). The subjects were asked to fill in a questionnaire on demographic variables and the Formal Characteristics of BehaviourTemperament Inventory (FCB-TI) by Zawadzki and Strelau. Results: The students taking part in the study preferred specialties in internal diseases (22%), surgery (18%) and paediatrics (11%). Two point five percent of the students were indecisive in the specialty choice, 26% preferred surgical specialty and 71% – non-surgical specialty. Differences in temperamental traits were indicated between the students preferring different specialties. Students preferring surgery scored higher than those preferring internal medicine in Endurance (p=0.0036, d=0.63) and Activity (p=0.0292, d=0.63). Significantly higher average values were observed within two temperamental traits: Briskness (p=0.0083, d=0.5) and Endurance (p=0.0070, d=0.49) in students preferring surgical specialties, as compared to those choosing non-surgical specialties. Conclusions: Students’ preferring different medical specialties differ in temperamental traits. They obtained different results on the scales of Briskness, Endurance and Activity. The obtained results may be useful in vocational guidance within the choice of medical specialty.

Introduction: Strabismus is a serious ophthalmological and cosmetic disorder which may cause psychological discomfort. An increased incidence of various mental disturbances in patients with squint has been described. Affected children and adolescents experience more difficulties at school and worse results in sport. Squint may cause a disadvantageous social reception and may sometimes make it difficult to get a satisfying job. It may considerably decrease the quality of life. Objective: This study addressed three questions: 1) Is strabismus linked to psychiatric and psychological disorders? 2) Can it influence social competences? 3) Is it linked to dysmorphophobia (DSM-IV)? Material and methods: Thirty persons with strabismus at the age of 13-17 years were compared with the control group of 30 persons of the same age, without eye problems. To detect psychiatric problems GHQ-28 scale was used. To assess social competences the Social Competence Questionnaire KKS (Kwestionariusz Kompetencji Społecznych) was used. Dysmorphophobia symptoms were measured using the Body Dysmorphic Disorder Examination (BDDE). Results: There were no statistically significant differences in the incidence of symptoms of depression, anxiety, sleep disorders, functioning, social competences or dysmorphophobia in adolescents with strabismus, as compared to the control group. Significantly worse social competences were shown by those adolescents with strabismus who underwent surgical treatment, as compared to other persons with squint (p=0.006). Discussion: In literature, we have not found any studies on social competences in young people with strabismus. The prevalence of dysmorphophobia was not confirmed among them. No higher incidence of psychiatric disorders was observed in our study in adolescents with strabismus.

Choreoakantocytoza lub zespół Levine’a-Critchleya (MIM 200150) jest postępującą wieloukładową chorobą dziedziczoną autosomalnie recesywnie z szerokim spektrum objawów obejmującym: ruchy mimowolne, uszkodzenie obwodowego układu nerwowego, miopatię, nieprawidłowości zachowania, spadek funkcji poznawczych, padaczkę oraz akantocytozę – przy nieobecności jakichkolwiek zaburzeń lipidowych. Choroba ta jest powodowana przez mutacje w genie VPS13A (CHAC), który jest położony na chromosomie 9., ramieniu dużym, w regionie 21. (9q21). Gen VPS13A obejmuje 250 kpz i zawiera 73 eksony. Koduje duże białko, które zostało nazwane choreiną – jego funkcja nie została dotychczas poznana. Leczenie choreoakantocytozy jest ukierunkowane na dolegliwości chorych, jednak nie modyfikuje naturalnego przebiegu choroby. Autorzy przedstawiają przypadek pacjentki z pozytywnym wywiadem rodzinnym, ruchami pląsawiczymi w obrębie kończyn górnych, mimowolnymi ruchami w obrębie twarzy i języka (które współistnieją z wokalizacjami, dyzartrią oraz dysfagią), postępującym spadkiem funkcji poznawczych, depresją, klinicznymi wykładnikami uszkodzenia obwodowego układu nerwowego lub/i miopatii, padaczką z napadami toniczno-klonicznymi oraz akantocytozą. Poziom kinazy kreatyninowej był podwyższony – 387 U/l (norma: 0-145 U/l), podobnie LDH – 244 U/l (norma: 80-240 U/l). Także bilirubiny bezpośrednia i niebezpośrednia były nieznacznie podwyższone. Rezonans magnetyczny mózgu ujawnił typowy zanik lewego jądra ogoniastego i rzadko obserwowany zanik prawego hipokampa. W dostępnej nam literaturze nie znaleźliśmy podobnego opisu przypadku rodzinnej postaci choreoakantocytozy w Polsce.

Fobia społeczna wiąże się ze stale utrzymującym się lękiem przed jedną lub kilkoma sytuacjami, w których osoba narażona jest na kontakt z nieznanymi sobie ludźmi lub na możliwość oceny ze strony innych osób. W zaburzeniu tym lęk oceniany jest jako nadmierny i nieracjonalny, a konieczność zaangażowania się w sytuacje społeczne wiąże się z silnym cierpieniem i lękiem pacjentów, dlatego też często stosują oni strategię unikania zachowań społecznych. Występuje u około 12% populacji. W leczeniu zaburzenia lęku społecznego głównym celem jest zmniejszenie lęku i fobicznego unikania do poziomu, na którym nie powoduje już istotnego stresu i zakłóceń funkcjonowania. Skuteczne leczenie tego zaburzenia obejmuje dwie kategorie: leczenie farmakologiczne lub/i terapię behawioralno-poznawczą (TBP). Najbardziej skuteczne interwencje TBP należą do czterech form oddziaływania i zawierają: ekspozycję, restrukturyzację poznawczą, trening umiejętności społecznych oraz relaksację. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie zmian w myśleniu i zachowaniu uzyskanych po zastosowaniu eksperymentów behawioralnych (EB) u nastoletnich i dorosłych pacjentów z rozpoznaniem fobii społecznej. Przedstawione zostały różne rodzaje eksperymentów wprowadzonych w czasie leczenia. Zaprezentowano eksperymenty przeprowadzone z udziałem osób obawiających się: oddania moczu w miejscu publicznym, rozmawiania z nieznajomymi, rozmawiania z dorosłymi oraz spotykania się z nowymi nastoletnimi kolegami. Przeprowadzone EB okazały się skuteczną metodą leczenia zgłaszanych objawów. Doprowadziły do poznawczej zmiany poprzez stworzenie nowych i bardziej przystosowawczych przekonań i zasad.